**.' 10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 'ir-- v15 Febr. '19. - No.; 2J73 s-'i >'.'?? Onder deze rubriek zal De Amsterdammer" geregeld opnemen merkwaardige uitlatingen omtrent te verwachten gebeurtenissen, merkwaardig omdat zij of z(jn uitgekomen, of een deerlijke misrekening opleveren. Van onze lezers, die willen helpen deze rubriek belangwekkend te maken, wachten wij gaarne inzendingen in. Bij plaatsing zullen deze worden gehonoreerd. Men zal begrijpen, dat slechts uitlatingen die eene bijzondere beteekenis bezitten, hetzij dan wegens het onderwerp waarop zij betrekking hebben, hetzij wegens dengene van wien zij afkomstig zijn, voor publicatie in aanmerking komen, De inzendingen worden ingewacht aan het bureau van dit blad, met op het couvert Afdeeling Voorspellingen". VOORSPEL, I, I > G K \ OVER DE REVOLUTIE'S .Alles wijst er op, dat Duitschland bij de eerstkomende revolutie verder zal gaan dan Frankrijk. Toen het in de 18e eeuw zijn burgerlijke revolutie maakte, is Frankrijk verder gegaan dan Engeland in de 17e eeuw; het heeft teen tegelijkertijd met de konings macht de macht van den grondadel afge schaft, die bij de Engelschen nog een ge wichtige factor gebleven is. Maar al gaat Duitschland verder dan Frankrijk in 1848, zoo zal ongetwijfeld toch het denkbeeld, dat den aanvang van zijne revolutie beheerscht, dat zijn van 1848, everals het idee, dat de Russische revolutie zal bezielen, dat van .1789 is, tot op zekere hoogte aangepast aan de intellectueele ontwikkeling van onze eeuw." Geschreven door Kropotkin in De Ver overing van het Brood" (1895) In het begin van den oorlog zal een ieder rm/egesleept zijn. Maar zoodra de gevolgen en. onheilen zich zullen ontwikkelen, zullen de volkeren tot hen, die de verantwoorde lijkheid dragen, zeggen: Gaat heen, en dat God u vergeve." Jean Jaurès r>p het Congres te Brussel, 29 Juli 1914. OVER DEN GROOTEN OORLOG Al komen nu zelfs Oostenrijksche troepen de Duitsche legermacht versterken, toch sluit dat de mogelijkheid niet uit, dat de Centrale machten er vór den winter niet in slagen om den Wester Staten en Amerika tot het onvoorwaardelijk aannemen van hun vredesvoorwaarden te noodzaken." Kuyper In de Standaard" 25 Mrt 1918 MISREKENINGEN OVER AMERiKA'S AANDEEL IN DEN OORLOG De Yankees zeggen, dat ze over vier j aar Duitschland zullen beoorlogen. (Dat is dus in 1908. Vert.) Om ze te gelooven zouden ze ons moeten vertellen, waar ze den vijand denken te ontmoeten. Deze dwaasheid ech ter stemt tot nadenken." Anatole France in zijn roman: Sur la pierre blanche" (Paris 1904) OVER DEN VOLKERENKRIJG O verwinteren moeten we zeker en eenlge krachtinspanning zullen we ons nog moeten getroosten, wQ zoowel als onze bondgeW IN KELVR E E S" De Analyse van een pathologisch Geval Opgedragen aan H. H. Psycho-Analytici Teekeningen van Is. van Mens M-o t i T e e r i n g van de opdracht Hooggeleerde Meeren. Ik ben een kwak zalver. Niet alleen een kwakzalver ben ik, maar ook een leek, hooggeleerde Meeren, en gij en de uwen rangschikt mij onder die categorie van gevaarlijke zelfoverschatters die een medische theorie, welke bestemd is tot instrument in een dokters-inventaris, misbruiken als speelgoed. Maar mfjn intuïtie, gepaard aan eene lange en veelzfldlge ervaring als verlofsofficier in het Nederlandsche leger wegen in dezen m. i. zóruimschoots op tegen welken wetenschappelijken basis ook, dat ik het waag onderstaande, door mfj c p eigen gezag ondernomen onderzoekingen op militairzielkundig gebied aan U op te dragen. ** * Het ig e v a l" Steller dezes bevond zich op Woensdag 5 Februari 1919, des voormiddags omstreeks 9.3o uur in een sigaren-magazijn te A. Aangezien hij, als gedemobiliseerd verlofs officier, beschikt over een ruime mate van vrijen tijd, en een zekere gemakkelijkheid In conversatie-en twistgesprekken betreffende de politiek en het weder, zoo was het mogelijk dat hij, alhoewel in druk gesprek met den sigarenhandelaar, niet geneigd was dit onderhoud te onderbreken, bij het binnen treden van een klant. zoodat hij terzijde ging staan t Zoodat hij terzijde ging staan, en, tegen een tafel vol sigarenklsten geleund, gedachte loos den handel gadesloeg, die,zich voltrok tusschen den koopman eenerzijds, en ander zijds den rooklustige, een jongeman van circa vijfentwintig jaar. Steller dezes kon zich niet weerhouden van een poging om ook dezen derde in het gesprek te betrekken, en waagde eene op merking over de heerschende temperatuur. Niet onwelwillend keek de onbekende hem aan maar slechts n oogenblik. Toen dwaalden zijne blikken af naar de tafel vol slgarenkisten... en aanstonds greep ?ene gelaatsverandering plaats van den afgrijselijken soort die S. D. ooit nooten. Slechts vaststaan en krachtig zijn, dan komt de vrede vanzelf." Het tijdstip, waarop de vrede tot stand zal komen, kon Ludendorff natuurlijk niet bepalen, maar i wel kon hij n ding met stelligheid ver zekeren, de oorlog zal niet als een onbesliste partij afgebroken worden, hij zal in Duitschland's voordeel eindigen. Nadat Hindenburg nog had verklaard dat er voor Duttschland geen Elzas-Lotharingsch vraagstuk bestaat, zeide hij, dat het aan. 't Duitsche leger misschien nog wel zal ge lukken een beslissenden slag in Frankrijk te leveren, alhoewel n enkele slag niet meer beslist. In een oorlog echter tusschen Duitschland en Frankrijk waarin volkskracht tegen volks kracht strijdt, kan geen twijfel over de over winnende partij bestaan. Ten slotte betoogde Hindenburg dat Amerika's optreden geen gewicht in de schaal zal leggen, daar de tranpor t middelen ont breken om het Amerlkaansche leger en het materiaal te vervoeren, alsmede om een geregelde levensmiddelen toevoer te ver zekeren, waarna Ludendoiff zijn ingenomen heid met de resultaten van de duikbootoorlog betuigd." UU een onderhoud van Hindenburg en Ludendorff met een medewerker van de Neue Freie Presse" (?N.R.Ct."4 Dec '17) OVER DE EINDOVERWINNING Frankrijk staat voor het gevaar om met zijn havens en hoofdstad in onze handen te vallen. Het is de moeitewaard te vragen of het land in zulk gevai, met een exlel- regee ring in San-Sebastiano of in Portmouth zich een bezettingsbewind volgens Belgisch voor beeld zal laten welgevallen, of wel aan een voorloopige regeering de opdracht zal geven den Duitschen vj;ede te teekenen. Het is bard voor Engeland om aan zichzelf en aan de wereld te moeten bekennen, dat het den oorlog te land verloren heeft en dat Duitsch land militair onoverwinnelijk is. Een diepe wanhoop zal zich van Engeland meester maken; indien niet Lloyd George, dan zullen toch de onrechtvaardige aanspra ken van Frankrijk aan de wanhoop ten offer vallen." De tegenwoordige staatssecretaris van buitenlandsche zaken in Duitschland, graaf Broek dor ff Rantzau, in een arti kel In Frankforter Zeitung" van 5 Juli 1918. IIIIIIIIIIIIIIHIIIIMI (zelfs in zijn militaire carrière) in een mensen heeft waargenomen. De onbekende jongeman werd aschgrauw, en zijne oogen puilden naar buiten; zijn mond opende zich, en liet een reeks zinnelooze klanken (voor het meerendeel termen uit den z.g. kettinghandel) ontglippen. En onderwijl begon hij op eene hoogst nerveuse wijze op zijn vingers te tellen. begon hij op een hooge nerveuse wijze op zijn vingers te tellen De sigarenhandelaar en s. d. keken elkan der ontzet aan, maar reeds had de onbekende onder het slaken van een rauwen gil de winkel verlaten, en was de straat opgesneld. Daar s. d. toch niets beters te doen had snelde hij, mét den sigarenhandelaar (dewelke onbetaald gebleven was en wellicht aan een oplichterstruc geloofde) patiënt na. Patiënt vluchtte met groote snelheid voor ons uit, en overstemde het geroep van den sigarenhandelaar: (?houd den dief!") met kreten als: Sumatradekblad", geen stelen" of Rflksbureau voor Tabak". Duizenden voorbijgangers, meerendeels in de meening verkeerend dat de eenheidssigaar ontdekt was, sloten zich bij ons troepje aan. Tenslotte gelukte het mij patiënt op te vangen in een droglsterfl-zaak, waar hij met M l S S B L R N C M E ClGRRETTES Waar hij met beide handen in een vat schoensmeer rondwoelde beide handen in een vat schoensmeer rond woelde. Aangezien het bleek dat de teleur gestelde menigte patiënt wilde lynchen, liet ik haastig de deuren en luiken sluiten, en voldeed den sigarenhandelaar. Toen beging ik mijn groote fout. Instede van patiënt naar een ziekeninrichting te doen vervoeren, bracht >ik hem, deels uit experi menteer-lust, deels ook uit medelijden met zijn inmiddels tot zichzelf teruggekeerden geest naar mijne woning. Daar legde ik hem te bed; aanstonds viel Op den Economischer! Uitkijk Zorgen van deze tijden Wanneer n ding duidelijk is, dan is het wel dit: dat de tot November 1918oorlog voerende landen in Europa een geweldigen achterstand hebben in te halen. De oorlog ging met zijn eischen vór alle andere eisenen; er moest munitie zijn en voedsel, kleeding, dekking voor de millioenen-legers. Dus werd de oorlogs-productie" zoo krach tig mogelijk georganiseerd en steeds krach tiger voortgezet. Niemand vroeg, wat dat wel kosten moest en welke belangen daar door werden geschaad: doorvechten was de leus; na de overwinning zullen wij wel verder zien! De overwinning is er; de oorlogsproductie is gestaakt; de millioenenlegers worden grootendeels gedemobiliseerd. Nu kan men dan er aan beginnen den ach terstand in te halen. Wat dit beduidt? Allereerst, dat men weer opbouwt wat in den oorlog is vernietigd: steden en dorpen, geheele landstreken; dat men herstelt wat door den oorlog is verstoord: het normale ruil- en handelsverkeer; dat men weer ten volle ter hand neemt wat door den oorlog aan zijn eigen behoeften werd ondergeschikt gemaakt: de vredes-voortbrenging", de voorziening in alles wat de burger-bevol king noodig heeft en wat zij tijdens den oorlog of niet of slechts onder zeer be zwarende voorwaarden kon verkrijgen. Wanneer men ook maar even nadenkt over den omvang van die taak, dan begrijpt men, dat dit een reusachtig werk is. Aan het eind van zijn Debacle" schreef Zola : Toute une France a refaire." Dat was na den oorlog van '70. Na dien van '14-'18, na dezen wereld-debacle is er toutun monde a refaire. Een hertcheppings-arbeid, een werk van weder-opbouw en herstel, waaraan men hoe eer hoe liever zou beginnen, juist omdat er zoo ontzettend veel te doen is. En de wereld snakt er naar, dat zij bevrijd worde uit den ban der oorlogs-weeën. Zien wij dan, dat overal de hand aan den ploeg wordt geslagen, dat men ginds en hier met kracht en geestdrift zich aangordt om zooveel en zoo spoedig mogelijk in die richting vooruit te komen? Neen, dat zien wij niet.'Wat wfl zien, is: op allerlei gebied voortduring van de economische gevolgen van den oorlog. Verlichting is er zeker, maar zQ is veel geringer dan men ver(Wordt vervolgd op pag. U) KLADSCHRIFT VAN hij in een vasten slaap, en uit het relaas zijner schijnbaar onsamenhangende droomen, ontdekte ik de waarheid omtrent den oorzaak van zijn symptomen, die ik erkend zou willen zien onder den naam van winkel-, voorraad- of magazijnvrees". P r o c e s - v e i baal Patiënt is vijf-en-twintig jaar oud. Hij is verlofs-officier met onbepaald (klein) verlof. Voorzoover is na te gaan is hij niet erfelijk belast. Zijn broer is vrij-geloot in 1895 en hijzelf ongehuwd. Haar: bruin, neus: gewoon, mond : idem, een klein lidteeken aan den linkerslaap, ten gevolge eener woordenwisseling met een dienstweigeraar (*) Hij vertoont sterke verschijnselen van vervolgingswaan, en praat voortdurend in afkeurenden zin over zijn militairen chef. Nu en dan een lichte contractie van de vuisten; gedachten vlucht. Beelden betreffende sigaren, schoensmeer, tandenborstels en speelkaarten komen veelvuldig voor, en telkens weer in anderen vorm terug, echter steeds gepaard gaande met bovengenoemde verschijnselen. Op 6 Februari ontwaakt patiënt; pols normaal. Hij verklaart gedroomd te hebben dat hij weer onder dienst moest. Vandaar zijn opwinding. Dan slaapt hij weer in. 's Nachts daarop, pl.m. 3 uur, is patiënt plotseling onrustig; hallucinaties, sigarenbeelden geassocieerd met sumatra dekbladen en opkoopersvoorstellingen; patiënt roept herhaaldelijk hooge geldsommen; het is of hij zich voorstelt dat iemand aan het af dingen is. Na zeven dubbele borrels slaapt patiënt rustig in. Den dag daarop is patiënt katterig. Vomeeit 3 maal. Een haring (rolmops). Daarna een onderhoud. Patiënt heeft gedroomd dat H. M. de Koningin hem failliet liet verklaren, omdat hfl ketting handel had gedreven. Toen patiënt wilde protesteeren moest hij tandpasta en enve loppen venten. Onder het vertellen is patiënt merkbaar nerveus. Wederom dubbele borrels (9, negen, en l, een, portie kaas). Den derden dag vraag ik patiënt, op den man af: .Hebt u een cantine beheerd?" Patiënt, zichtbaar opgelucht, breekt los in een zenuwachtig gegil, daarop verhaalt hij mij het onderstaande: Verhaal van den patiënt. Van student werd ik reserve-officier. Ik ben uit een familie van geleerden en heb nimmer handel gedreven. Ik wilde het Vader land dienen. Men droeg mfj daarenboven het beheer van een cantine op. Ik kocht sigaren, pepermunt, schoensmeer, tandpasta e.d. Ik kocht van alles zooveel, dat onze prijzen laag konden blijven, en ik meende, daaraan goed te doen. De soldaten rookten, snoepten en poetsten tanden en schoenen, tegen uiterst billijke conditiën. Ook ver kochten zij hunne Inkoopen met winst. Ik hield in mijn vrijen tijd de boeken bij. Toen de volkerenstrijd op z'n hoogst en de prijzen eveneens zér hoog waren, be schikte ik over 100.000 tamelijk billijke sigaren, 300000 sigaretten, en geweldige hoeveelheden, snoep- poets- speet- en der gelijk gerij. Daarop kwam de Duitsche revolutie. De prijzen daalden. Ik had veel schulden ") Bovenstaande gegevens geput uit Politieblad", 17e jaargang, af). 11, bldz. 2*. n u minimi ABMABMABMABMABMABM.ABMABMABMABM.ABM.ABM on N Adt&UA&b A I-1EERÖSHARTI KELEN, g g UITRUSTINGEN. s ABMABM.ABM.ABM.ABMABMADMABMABM.ABMABMAÖM en nog meer voorraden. Terwijl iedereen met een zucht het zwaard in de schede stak, doopte ik mijn pen in de inkt, krabde mij achter het oor, en rekende. Ik berekende dat ik er precies uit kon komen. Mijn chef schold mij uit voor kettinghandelaar en stelde mij persoonlijk aan sprakelijkIk had niets meer van den Byron-achtigen jongeling die het volk, dat hem lief is, in de ure des gevaars had willen beschermen; ik was een zielig bankroeterlg winkeliertje, en men wees mij na als mislukten O.W.'er zoo een die zelfs te stom was om te be driegen. De soldaten scholden op de billijke sigaren, die nu ineens heel duur waren (gevolg der betrekkelijkheids-theorie). Ik onderhandelde met opkoopers Ik onderhandelde met opkoopers; ik correspondeerde met sigarenfabrikanlen, ik rustte een geheel corps van commis-voyageurs uit. De opkoopers lachten mij uit.de sigarenhan delaars schreven beleefd dat ze blij waren mij de sigaren in den maag ge duwd te hebben, want ze hadden het wel zien aankomen... De handelsreizigers rook ten en snoepten de monsters op, en maakten onwaarschijnlijke reis- en verblijfkosten. Ikzelf rekende en krabde mij achter het oor. Volgens het hoogste bod van den meest welwillenden opkooper zou ik minstens een paar duizend gulden verlies lijden. Wanneer ik tot dit resultaat was gekomen, begon ik telkens weer mijn goederen te tellen. Urenlang zat ik in het magazijn; daar stonden, op rekken langs de wanden, hon derden kisten sigaren, doozen en nogmaals doozen vol pepermuntrollen, tandenborstels en speelkaarten; zware bossen veters... En telkens weer vroeg ik mfj af, of er geen berekeningsfout door mij was begaan; hoe was het anders mogelijk dat deze over weldigende stapels levens- en genotsmid delen zoo luttel een waarde vertegenwoor digden, terwijl zij gisteren nog, uit een oogpunt van kettinghandel (naar mij ver zekerd werd) vele goudmijnen vertegen woordigden. Maar geen enkele opkooper voelde iets voor deze argumenten; ik trachtte handels allures aan te nemen, praatte van prijzendoor-elkaar-van-zooveel-pro-mille, lachte luid en onbeschaafd, brak sigaren midden door -om te laten zien dat er geen stelen iiiiiimiiiliiiitimiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii JiilllllHUIfffl inzaten, moffelde in mijn doodsangst een aangebroken doosje cigaretten tusschea twee volle, en werd daarbij betrapt. O, het was een afschuwelijke kwelling. Na drie weken van de vreeselijkste gees telijke inspanning, verkocht ik alles, drie wagenvrachten, verre beneden de waarde aan n man. Ik hielp zelf mee kisten en doozen aan te reiken. In een kwartier was het heele magazijn leeg. De som was juist toereikend om de schulden te dekken; er moest slechts f 3 50 bij. Uitgeput, maar zichtbaar verlicht door deze geschiedenis, viel patiënt achterover in de kussens en sliep in. * * * Verder verloop van het ziekte-proces Zondag 11 Februari 1919 Heden met patiënt een wandeling gemaakt. Zorgvuldig vermeed ik daarbij de winkel straten. Bij het passeeren van een ij s-karretje gaf patiënt teekenen van onrust. Herinnering aan zijn décharge als cantine-officier hielp onmiddellijk. Maandag 12 Februari 1919 Heden met patiënt een rijtoertje. Bij de nadering van een troep in uniform plotse linge waanvoorstellingen. Patiënt tracht overeind te gaan staan in het rijtuig; ik tracht hem tegen te houden, maar hij werkt zich los en wil vluchten. Patiënt springt en geraakt onder de wielen Ik constateer ernstige beschadiging (btoedplas). Een inmiddels ontboden collega (chirurg) stelt nader vast: schedelbreuk. Hij weigert te constateeren: in en door den dienst verkregen." Dinsdag 13 Februari 1919. Patiënt overlijdt. Vrijdag 15 Februari 1919. Begrafenis, zonder militaire eer op ver zoek van de familie. Ik word gearresteerd f Zaterdag 16 Februari 1919. " Ik word gearresteerd. Wegens onbevoegd uitoefenen der genees kunde. MELIS STOKE (ex-Psychiater)