22 T^br. '19. No. 2174 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 BELGISCHE A N N E X ATI E D R O OMEN Teekenlng voor de Amsterdammer" van Joh. Braakemttk De Nederlandsche Leeuw tot den Vlaamschen Leeuw: We moeten in harmonie samenleven, maar kijk dan alsjeblieft niet zoo naar mijn staart!" mnitimiiHiiiiii iiiftiiiiiiriiiiiiiiuiiiiiniiiiiiiiiiiiHiMiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiniiiiiiii iiniiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii> iiiimiiiniiiiii WANDELINGEN MET JANTJE I ONDER DE BOLS/EWIKI (voorzien van krabbels uit Jantje's kladboek) Dezer dagen, waarde lezer, was ik in consult bij den heer F rits van Raalte, den bekenden opvoedkundige. De onmlddelflke aanleiding tot dit bezoek vond ik in het feit dat Jantje, mijn jonge neef, de baard in de keel begint te krijgen. En behalven dien, heeft de knaap een gezonde, maar voor zj]n leeftijd (hij is nu bijna 8 jaar oud) ietwat verontrustende belangstelling voor de dingen van den dag. Wat", zoo vroeg ik de peadagoog op den man af, met deze neigingen aan te vangen ?" Aanwakkeren!" antwoordde hij mij on omwonden, aanwakkeren! Zijn frlssche kijk op de dingen mag de wereld niet ont houden worden. Ach, hoe vrij en onbevoordeeld is de blik van het kind." Maar reeds werden nieuwe cliënten aan gediend, en de wachtkamer was gevuld van stemmengeroes. Zoodat ik mij spoedig terugtrok, en het plan opvatte eene wekeUJksche wandeling met den knaap te onder nemen. Het verslag dier wandelingen wordt m«t goedvinden van Jantje's ouders, die meenen, zulks niet aan het publiek te mogen ont houden, in deze rubriek ter kennis gebracht van belangstellenden. De eerste wandeling. Jan, zoo vroeg ik, op dezen Maandag avond, wat houdt uwe belangstelling wel het meest bezig? En zonder blikken of blozenantwoordde hij mij, met oogen vol verlangen en romantiek: De Bolsjewiki, Heeroom l" Tegeiqk rukte hij uit zijn buisje het eerste nummer van De Bolsjewiek'." Geïllustreerd politiek spotblad onder redactie van Gérard Vanter. Vijf zijner snoepcenten had de jongen be steed aan dit exemplaar, inhoudend: Ont hullingen uit het kloosterleven" door Vanter. .Keesje heeft er water bij gedaan", Zal er Revolutie komen?" door Vanter, De boeren hebben overwonnen", Het gebed van een reserve-luitenant" en-voorts artikelen onder den titel van Vanwege de zedelijkheid". DeBolsjewiekschegruwelkamer"?Trotsky een vriend van Wilson?" Wibaut kapitein bij de burgerwacht!' e.d. alle door of van wege Vanter. Dit blad, zeide Jantje, is zouteloos, dunkt u niet Heer-Oom ? en (zoo verklaarde hij oo aandringen mijnerzijds) als het in handen komt van andere kinderen zullen ze mis schien echt geloven wat er in staat. Daarbij komt dat het geen spotblad is, want het lijkt net of die mijnheer, Vanter bij het schrijven zóboos was dat hij schelden ging in plaats van grappen maken". Intusscben, ging hij voort, zou ik wel graag de Bolsjewiki zien ! Waar lijken ze op?" Het ,,was gemakkelijk Jantje's wensch te vervullen; zou niet Sneevliet, de Indische propagandist dezen zelfden avond met luister door de Amsterdamsche Bolsjewiks worden binnengehaald ? Ik beloofde den knaap mee te nemen naar deze vergadering in de Beurs voor den Diamanthandel. Dat is eene kapitalistische onderneming" merkte jan op. Hebben ze veeren op hun hoofd ? En doen ze krijgsdansen... en schieten ze met revolvers?" Toen ik hem om acht uur kwam afhalen, had hij zich wonderlijk toegetakeld, om niet op te vallen" zooals hij me verzekerde. Hij had zJjn Indianenpak aangedaan, dat Marie voor hem gemaakt heeft vór de Vredes-conferentie; en in z'n hand hield hij een bijl, een keukenmes en een geweertje, terwijl,~naar hij me verzekerde, z'n zakken vol waren met doosjes lucifers om brand mee te stichten. Met groote moeite over tuigde ik er hem van dat al dit wapentuig vooralsnog overbodig was... .Och, zeide hij, toen hij in z'n matrozenpakje terugkwam, Troelstra heeft zich ook vergist, de tijden zijn nog niet rijp l" En, terwijl hij de hoop uitsprak deed Sneevliet hem zou houden voor een bolsje wistisch aangelegden gedrosten Janmaat, een vertrapte" zooals hijzelf het uitdrukte, greep hfl m'n hand, en volgde mij naar het Weesperplein. De vergadering. Voor ons uit liep, op het duister pleintje, een gedrongen gestalte: da's Wijnkoop, Heer-oom" fluisterde Jantje, ik herken hem dat is diezelfde die voor de cavaleriekazerne met z'n handen in de hoogte stond, net als bij de gymnastiekles!" en tegelijk keek hij naar de politie-agenten, die voor het gebouw af en aan gingen. Ze doen hem niks, h oom?" vroeg Jan, die ongetwijfeld bevreesd was dat de vergadering niet door zou gaan. Op de trap, toen wij tusschen een menigte Bolsjewiki waren, begon hij te vloeken, en spuwde op den grond: ik zal maar in je Kielzog varen!" riep hij luid, en zette z'n muts met: H. M. Schorpioen scheef. Maar in de zaal drong hij zich tegen me aan, en fluisterde: ze zijn nog kalm hè?" en, toen we tot voor het podium ge-elleboogd waren: O, en er zfln ook vrouwelijke bij, oom, of doen die maar zoo?" Wie is die met die bril, die net een een vogel is?" vroeg hfl aan een toffen jongen met een spuiglok, op Sneevliet wijzend. Déje meteen hooreventje!" ant woordde de ander. Op het podium stond een bestuurstafel; daar achter, en tegen den muur waren mannen en vrouwen bijeen, en de achterwand droeg een vers ter verheerlijking van edelgesteenten. Wat kennen ze me kaar goed, zei Jantje, maar wat hebben ze het warm.O.wateen leelijke meisjes! Wat willen ze toch ? alleen maar alles kapotslaan ?" Om ons heen was een gedrang van warme menschen, in nattige kleeren; een tabakswolk zweefden laag boven hun verhitte, starende gezichten, en uit de on bewegelijke massa rezen slank en wit de pilaren die het hooge dak droegen. Die menschen doen niks dan kijken" merkte .... Buig! zei de storm. Jan pp en er gebeurt nog niets". Hij keek peinzend om zich heen. Toen ging hij voort: n alleen is niets, maar zoo allemaal bij mekaar vind ik wel iets, gaan ze nou straks allemaal samen schreeu wen als Wijnkoop zegt dat ze moeten. Wat zit ie daar trotsch hé? net of ie thuis is!" Inderdaad was het gedoe op de sprekers tribune te ongedwongen om ongedwongen te zijn, en het is zeer goed mogelijk dat Jantje dit als een beleediging voor de aanwezigen opvatte. Vooral vier knus op een gedrongen en blijkbaar officieele" juffrouwen maakten den indiuk of de massa voor hen alleen was. Zij maakten Jantje's woede gaande, maar gelukkig besteeg een vertegenwoordiger van het intellectueel proletariaat het kathder, om een inleidend speech j e te houden. Hij zegt niets bijzonder merkte Jan op maar kijk ze eens luisteren als ie lacht lachen ze ook, en als z'n stem har der wordt knikken ze van ja. Waarom zegt ie dat van de os van de Haagsche Pest... da's niks grappig... o, wat een woorden ... een strijd tot in Indië antoe ... vertrapte koelies ... wat ingewik keld ... door Troeistra's woorden, aangehaald geworden door den officier van Justitie is Sneevliet verbannen geworden en het wapen uit de handen gerukt geworden ... o, nou is het uit." De banneling besteeg onder applaus het spreekgestoelte, en een mannenkoor zong; Buig, zei de storm, verwoed en trotsch, Buig, zei de storm aan d' ouden eik De officieele tafel... (bioedraad) IMIIMIM l Hllllll IIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII Die pal stond als een rots Waan niet op eigen kracht te brallen, Vrees voor mgne forsche ruk te vallen" Mij buigen neen, sprak d' eik bedaard.... -Is dat van Henriëtte Roland Holst ? vroeg lan en is hij Jd'eik? Het valt me niks mee... het is net een schoolfeest. ... Ze zingen maar en ze klap pen... net zoo als die hoofdmannen het willen . Ik had het me heel anders voorgesteld... niet zoo zoet! D'r wordt niemand drif tig!" Toen Sneevliet zelf ging spreken overde groote, bruine, dikke, grauwe laag" van z'n 40 millioen bruine vrienden.de vertrapte koelies die geen meubels in hun huis hebben" en tien uren per dag ondereen tropische hitte moeten werken, toen hfl tegenover deze massa, die andere massa als een moreelen steun uitspeelde, deelde Jantje niet in de algemeene verontwaardiging. Ook lachte hij niet, zooals velen onder het publiek, toen de spreker op ietwat zangerige wijze het Allah il Allah immiteerde, bij een iniandsche begrafenis van grieplijders. H Q was wat teleur gesteld, en, evenals bij het gezang der kinderlijke mannen, was hij bevreesd. Ik begrijp het niet" fluisterde hij die menschen z|n nooit in Indië geweest... dat zijn toch heel andere menschen... dat bewijzen ze als ze zoo stom lachen... Om zoolets akeligs" Van de dwangarbeid !" riep een hoorder... hg wenschte mee te helpen aan het kittelen van de massa. Wijnkoop bleef superieur en ongedwongen glimlachen achter z'n baard. Hij dost net of hij 'm nou straks nog eens van jetje zal geven!" zei Jan... als ze echt van die menschen hielden, zouën ze niet zulke stiekeme apartjes hebbsn onder elkaar!" Toen het nog langer duurde kreeg het kind het te kwaad ... wij zochten een uit weg, maar stuitten telkens op zware brand kastachtige deuren; Jantje dacht zelfs niet aan een bolsjewlkisch avontuur Laten we maar achterom loopen" fluis terde hij" ze doen ons toch niks maar als Wijnkoop riep pak-ze, dan zou ik bang zijn... o, wat 'n saaie kerels Maar wat zijn d'r een boel..." MELIS STOKE «z* llllMMMIIllHIIMIItlltlllllllllHtlIIIIIHIlll Perzische Tapijten GEDURENDE 14 DAGEN GROOTE OPRUIMING wegens verplaatsing Armenisch Tapijten-Magazijn 4, WAGENSTRAAT, DEN HAAG. Geopend van 9?12 en 2-6 uur. INHOCDt Uladz. 1: Nederlandsen-Belgische Booze fcnnrsohap, door v. H. Bnitenl. Overzicht: door dr. W. G. O. Byvanok. 2: De Oude Parapluie, teekening van Jor*a»n. De droogmaking der Zuiderzee, door dr. f. H. Dojes. Krekel zang, door J. H. Speenhof. P. K. Pel t, door Dr. G. A. M. van Wayentrarg. Med. Kroniek: Ylek-typhus, door dr. Tnlp. 8. Sluieren naar buiten, *oor dr. 3. Lnbsen W,an. B: Toor V coW»n (red. Elte. H. Bogfe) 3* Vrcfe**h n de Volkerenbond, door F. 8. van Balen Klaar. Nieuwe Meubelkunst, door Joh. Idenburg. Uit de Natnnr: Bansings, floor Jae. P. liflBse. 7: 0e Openbare Leeszaal en Biblibttfeek, door dr. T. Bevensma. Dram. Kroniek, door Top Naeff. 8: llfflkiek in de Heoftbtaji, door H. J. den Hertog. Konstootities, door Plaeschaert. Boekbespreking, door mr. H. iltfty. In het land der iUa&ieg,teekènihg van «tebrf e van B«elndonck. 9; Financiën en Eeonqutw Gemeentelijk Financieel geleid, dór J. D. BanflSanó. lift Stepten Partbs, teekenlhg van Wflbb ItèyUr. *-? Ytetgje Haagsche Wind, door Ari. Bteiiosooop, door van DBekingham. Feniltetbn: D* Bniak, door Melis Stoke. Uit het Kladsohrift V»n Jantje. Belgische Annexatiedroomen, teekening van Joh. Braakénéiek, Met Jantje op Stap. 'Bflinkröyck, door Melis Btöke. ' * "*? * " Bijvoegsel: De Nederl. Marine Anno 1919, teeke ning van Joh. Braakehsiek. DE TENTÖQNST1M.ING GERM DE JONG EN VAN UYTVANCK IN ONZE KUNSTZAAL (3e etage) IS TOT 6 FEBRUARI DAGELIJKS VAN 10-5 UUR VOOR BELANG STELLENDEN KOSTE LOOS TOEGANKELIJK DE DIRECTIE DER N.V. DE BIJENKORF AMSTERDAM RIJM-KRONYCK De 50-jarige O. H. S. De Amsterdamsche Handelsschool werd 50 jaar. Men heeft in schoonen vorm te boek gesteld wat zo zoo heeft beleefd. De Heeren Limperg, Boissevain, en van den Berg en Felth, en G;rzon en J. yzerman verbreidden wijd en zijd 't gedenkboek vol met schoons en goeds in fraaien stijl gesteld, 't geschrift werd alom in de pers met grooten lof vermeld. * * * Aan 't eind vermeldt een lange lijst van hen beroep en namen, die in die jaren zijn geslaagd voor 't handels-eindexamen, Men ziet er veel in het begin die hoog zijn opgeklommen, de laatsten staan nog niet zoo hoog, maar dat zal nog wel kommen. De oudsten zijn al directeur, en chef, firmant of lid, de jongsten zijn nog slechts vermeld als zijnd' bij dat-en-dit." Toch schijnt het handelsonderwijs niet zóbeperkt te wezen, tenminste, er zijn er hier en daar ook anders opgerezen. Zoo leverde een enkel jaar: een officier, van Eeden, Wibaut en Hoynck van Papendrecht, maar dat is lang geleden. Er groeiden schilders uit de school gezanten, novellisten, een astronoom, een predikant, en schrijvers, journalisten, die met 'n museum-directeur de lange lijsten sieren. En eindelijk een contingent dat meldt : wij rentenieren." Dan Is er nog het vrouwelijk deel dat meldt: (o, lezers, gruwt l ) (als waar' 't mariage-de-raison) mijn werkkring thans gehuwd. Maar de reclame voor de school is wie rond-uit beweert Mijn werkkring is thans rentenier" die vent heeft goed geleerd. MELIS STOKE Hllllll ....... l VRAOENRUBRIBK voor Algemeene Wetenswaardigheden L. de V.J:e A. Welke is de juiste beteekenis van de woorden Bolsjewiki en Mensjewiki ? .Bolsjewiki" (zij, die in de meerderheid zijn) en Mensjewiki" (zij, die in de min derheid zijn) zijn de benamingen waarmede de revolutionaire meerderheid en de reformistische minderheid in de oude sociaaldemocratische partij in Rusland werden aangeduid. Bolsjewiki is afgeleid van het russische woord bolsjewi, dat groot beteekent. In de tegenwoordige beteekenis werd het woord het eerst gebruikt op een partijcongres van russische sociaal-democraten, in 1903 te Londen gehouden.