Historisch Archief 1877-1940
l Maart. '19. No. 2175
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
WILLEM ROYAARDS EERE-DOCTOR
Staking in Engeland (Punch)
Publieke Opinie (Punch)
Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
De Utrechtsche Promotor-Wagner tot Royaards-Faust:
Mit euch, Herr Doctor, zu spazieren
Ist ehrenvoll und bringt Gewinn
(Goethe's Faast)
De vele goede eigenschappen,
die de FONGERS bezit en
dit rijwie! bij normaal gebruik
en behoorlijk onderhoud een
lang'n levensduurverzekeren,
maken het goedkoop. -
Stand Jaarbeurs tarrein Vredenburg
Kamers 185-186-187 210-211 en 212
OeGroningeriliiwielenfabriekA.FQIIGERS
RIJM-KRONYCK
Dasblad-bericht:
Zondag is op de bezittingen van graaf Michael
Karolyi, den president van de Hongaarsche volks
republiek, in Kaïkapolna een begin gemaakt met de
verd eling vanden grond volgens de nieuwe wettelijke
regeling. Voor de plechtige gebeurtenis waren, 'be
halve de president zelf verschillende leden der re
geering onder leiding vanden premier na r Kalkapoina
Kegaan. De bevolking bereidde den president en de
regeeriog een feestelijke ontvangst. Er werd een lijst
aangelegd van personen, die in het gebied van
Kalkapotna op den grond aanspraak maakten. Ais eerste
meldde zich de 30-jarige bezitlooze veldarbeider
Mexander Antal, die in den oorjog invalide was ge
worden. Zijn uaam werd door graaf K'rolyi eigen
handig ingeschreven. Tenslotte werd Bet Hongaarsche
volkslied gezongen.
Het is ons gelakt de hand te leggen op
het oorspronkelijk lied, dat door de
veldarbeiders aan hun (vroegeren) landheer
werd toegezonden. Vrij vertaald uit het
platHongaarsch luidt het ongeveer als volgt
.Koor van bezitlooze veldarbeiders.
Wees welkom, Heer, op uw domein,
Nu gaan wij aan 't verdeelen.
Leer nu van ons het mijn-en-dijn
Groot-grondbezit is stelen.
Ie. Tenor.
Geef mij een stuk.
2e. Tenor.
En mij een stuk.
Mannen.
En ons een ?s.tuk.
Vrouwen.
En ons een stuk.
De Commissie.
Wat hebben wij het schrikkelijk druk! (bis.)
Graaf Michael Karolyi.
Gij hebt slechts te bevelen.
Koor van b. v.
Hoe heerlijk zijn uw velden Heer,
Hoe schaduwrijk uw bosschen,
WQ zullen u van al dat schoons
Wel eventjes verlossen.
Ie. Tenor.
Geef mij een veld.
2e. Tenor.
En mij, en mij.
Mannen en vrouwen.
En ons een flinke boerderij.
Alexander Antal.
Denk in de eerste plaats aan mij.
Graaf M. K.
Ja, ja, gij waart er 't eerste bij
Mijn rijkdom was (bahl) stelen.
Allen.
Op, op, nu aan 't verdeelen. (bis.)
Graaf M. K. (terzijde.)
Ze gaan al aan 't bevelen!
(vervolgens heeft de plechtige verdeel ing
plaats.)
Slotkoor (gezongen door allen, be
halve graaf Michael Karolyi.)
Nu hebben wij het land, en gaan,
Graaf M. K.
Ik heb het land.
Allen.
Hij hetft het land.
Graaf M. K.
Zij hebben het land.
Allen.
Wij hebben het land.
Maar waarom blijft hij daar nog staan,
Hij kan nu wel naar huis toe gaan, (bis.)
Graaf M. K.
Eens waren dit mijn dreven...
Allen.
Lang zal Karolyi leven!
Voor copie conform
MELIS STOKE
BOEKETJES SOFISTIEK
XVIII
Gekocht en betaald''
De kunstenaars, de gefortuneerden en de
hommes arrivé's" onder hen uitgezonderd,
laten zich den laatsten lijd zien van een
kant, dieu ze tot nu toe wijselijk verscholen
hielden onder de plooien van hun
proletenmantel: zij beweren als doodgewone sterve
lingen een maag te bezitten, benevens school
gaande kinderen, echtgenooten die wel eens
een nieuwen hoed en zelfs nu en dan een
plaats ir) de opera begeeren, en meer derge
lijke nooddruft. En alsof deze prozaïsche
mededeellngen ons kunstlievend doch kun
stenaars-schuwend publiek, nog niet vol
doende ontnuchterd hebben wijl we ons
een lunchend Parnassien maar kwalijk
kunnen voorstellen komen zoo waar aller
lei jeugdige en bejaarde jongeren" daaren
boven met wenschen ja eisenen" van
Staatssubsidie (een fraai woord voor een
zaak, waarvan elk pienter burger het wezen
herkent als:
bedeeling-op-kosten-der-belastingbetalers I). En blijkbaar verwachten zij,
Indien de soldaten eens het werk van de
pers moesten overnemen . . . . !
Zeg, dat is zeker die vent die de oorlog gewonnen heef 11
iimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHi'»"""1""11111111111"1111111111""""111111""11
de onnoozelen, dat het niet-artistiekerig
deel der populatie, dat den gansenen (of
althans 8-urigen) dag arbeidt voor zijn
dagelfjksch brood en zijn
vijfmaal-ln-deweeksche portie vleesch, geneigd is ook
nog voor andermans vaak rommelige huis
houdend te ploeteren.
Wat, te drommel, bezielt deze non-valeurs?
Wie heeft ze gedwongen zich aan het
eenvoudige, on-pretentieuze maar produc
tieve leven te onttrekken, en, alsof er geen
nuttiger werk aan den maatschappelijken
winkel was, koelbloedigjes verzen, schilde
rijen, beeldjes en andere luxe te
fabriceeren? Niemand toch zeker en niets, dan
hun eigen vrije wil? Moeten wij, steun
pilaren onzer gezegende gemeenschap, van
die onbezonnenheid soms de verantwoorde
lijkheid en de financlëele lasten dragen ? Is
het al niet mooi en waardeerend genoeg,
dat het Rijk, d.w.z. U, mrjn eerzame lezer,
en ik, musea bouwt waar schilderijen kunnen
opgeborgen worden die blijkbaar geen markt
waarde hadden anders zou zeker de een
of andere gewiekste kunsthandelaar er zich
over ontfermd hebben! en pleinen onder
houdt waar standbeelden kunnen staan?
Zijn we niet op een goeie leesbibliotheek
geabonneerd om ook over schrijvers en zoo
te kunnen meepraten, zooals dat nu een
maal behoorlijk is voor een welopgevoed
mensch?
Trouwens, ook van hun eigen standpunt
geredeneerd, en men moet zich, niet
waar, ook in den toestand van menschen
kunnen verplaatsen, die het ook niet helpen
kunnen dat zij wat buitenissigs over zich
hebben is zoo iets als vak-actie van
artisten een allerbedenkelfJkstsymptoom.Wie
verkozen heeft zich aan de kunst te wijden",
zooals dat immers heet, moet dit niet willen
combineeren met het savoureeren van
kalfscoteletten, om van kaviaar niet eens te
spreken. Wij, nuttige leden van Maatschappij
en Burgerwacht, houden ons k aan ons
vak en In onze kringen, waar goed-gekleed
gaan en het nuttigen van diners tot onze
verplichtingen van welstand behooren.
Maar den Heden, die gedichten vervaar
digen en op doek schilderen en zoo meer,
dien moet hunne kunst, de Kunst, genoeg
wezen, dunkt mij, het n en het al! Is zij,
meneer de staatssubsidiejager, soms niet
waard er een beetje honger voor over te
hebben, ja zelfs, behoort ge zulk een gering
offer niet als een onderscheiding te zoeken ?
Bewijst niet de kunstgeschiedenis want
gij moet niet denken, dat wfj, hoewel proza
sprekend en onze handen niet met verf
plegend te bezoedelen, van uw vak geen
verstand hebben, dat alle kunstenaars
hun beste en meest rendabel geworden
werk produceerden als ze op een
dakkamertje zaten, (waar trouwens, zooals ons
tweede-meisje bïvestigen kan, het uitzicht
het schoonst is en de lucht zeer frisch)
en zich sober voedden? Bedenk liever,
voordat ge u verder in dezen stroom van
materialistische ideeën dompelt, dat
Multatuli bijvoorbeeld, (die toch een groot
man geworden is, vooral na zijn dood;
zelfs mijn kleine meid, die pas op de H.B.S.
is, zou den Havelaar al lezen, als ik het
niet verboden had, want het is een hatelijk
en zelfs niet geheel zedelijk boek), dat
Multatuli, wilde ik zeggen, vrij wel onbekend
zou zQn gebleven, als ze hem, zooals zijn
eerzucht en hoogmoed begeerd hadden,
Resident hadden gemaakt, in plaats van
den man te dwingen op een Brusselsche
mansarde aan 't schrijven te raken.
Het zou immers immoreel zijn, als de
maatschappij u deze gunstige voorwaarden
voor het scheppen van goede kunst ontnam,
door aan uw onbezonnen verlangens te
voldoen l
Kunst moet er nu eenmaal zijn, daar zul
len we riet aan tornen: een hard werkend
mensch wil op z'n tfjd wel eens een ver
zetje, door wat muziek te hooren of een
lief vers te lezen en een snaaksch verhaal;
ook doen 'n landschapje aan den wand en
een beeldje op den schoorsteenmantel aar
dig in een deftige burgermans-salon, maar
daar betalen we al ons goeie geld voor,
en ruim voldoende, mag ik zeggen.
En ru weten de heeren-artisten zoo onge
veer, wat het Nederlandsche burgerdom van
hun subsidie-pretenties denkt, en zfj kunne
er hun voordeel mee doen.
GERH. VAN DIJK
iiiiiiilliiiiiiiiiiitiiiniilinilliiliiil
iiiiiiiiiiiiiniii
iiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMHiiii
iiiHiiiummini
Royal Aaction Bridge
Als men zoo nu eens hier en dan eens
daar Royal Auction Bridge speelt, vindt
men telkens verschillende opvattingen en het
merkwaardigste is wel bfj spelers, die nog
niet lang Auction Bridge spelen, de zucht
om toch maar een annonce te doen, zelfs
op een zwak spel, dat er niet voor in aan
merking komt en daartegenover de angst
om op een goed spel tot een hooge annonce
op te bieden.
Eerlijk moet ik bekennen, dat ik altijd
veel geleerd heb van het zitten achter een
partijtje, maar voor een beginnend speler
is het altijd gevaarlijk te zitten achter zeer
middelmatige spelers. Daardoor krijgt hij
dikwijls een verkeerd inzicht in het spel;
voor spelers, die al wat meer ervaring heb
ben en esprit de jeu, is echter achter elk
partijtje wat te leeren al is het ook maar,
wat ze niet moeten doen.
Zij moeten echter hun eventueele ergernis
voor zich houden en zich er voor wachten
opmerkingen te maken over het annon
ceeren en over het spel, tenzij hun oordeel
na afloop van het spel daarover wordt
gevraagd.
Een van mijn ergernissen was, dat nog
veel te weinig gewicht wordt gehecht aan
de beglnannonce. Zorg toch, dat uw partner
daarop kan rekenen. Hij, en daar ge met
hem samenspeelt, gij beiden, zrjt in het
geheel niet gebaat, als ge een beginannonce
doet ven b.v. n kroonschoppen op boer
vijfde van schoppen. Hij, uw partner heeft
b.v, vrouw tweede van schoppen met een
lange hartenkleur met aas vrouw.. Als gij
hadt gepast, had hij zeker opgeboden in
harten. Nu rekent hij op uw schoppenkleur
van voldoende lengte met hooge kaarten
aan het hoofd en laat aan u het bod, ver
hoogt het zelfs zoo noodig en het spel
wordt glansrijk verloren, tenzij de kaarten
bizonder gelukkig zitten.
Nog gevaarlijker wordt het, wanneer zulk
een bod in de laaggeprfjsde kleuren wordt
gedaan. Uw partner zal trachten het bod
over te nemen in een der hooggeprfjsde
kleuren of in sansatout, rekenende op uw
slagen in de geannonceerde kleur, en dan
komt er als regel in het geheel niets terecht
van het spel en kost het u vele strafpunten.
Denk er om, een annonce in de
laaggeprfjsde kleuren biedt steun aan in die kleur
en wat voor steun vindt uw partner In boer
of vrouw vijfde.
Ook,wanneer de tegenpartij het spel speelt,
geeft ge met die annonce op zwakke kaarten
uw partner een verkeerden Indruk van uw
spel, want komt hij aan trek, dan zal hQ
uitkomen in die kleur en tien tegen een
hebben uwe tegenspelers er het meeste
voordeel van.
Ook vrouw boer, of heer boer kleur vierde
is te zwak voor een beginannonce en er is
immers met het minste bezwaar tegen om
te passen. Doen uw tegenspelers of uw
partner een bod, dan komt ge toch weer
aan de beurt en kunt ge bltrjd nog zien, wat
ge doet. Dan is uw annonce veel minder
gevaarlijk, want dan houdt uw partner er
rekening mede, dat het bod gedaan kan zijn
om het bod van de tegenpartij pp te jagen,
het is dan geen beginannonce.
En een gevolg van het doen van annonces
op te zwakke kaarten is, dat de spelers geen
vertrouwen stellen In de annonces van hun
partner. Zij hebben er te veel leergeld mede
betaald in den vorm van verloren strafpunten
en al zouden zij hun partner kunnen steunen,
aarzelen zij, en laten na het bod van den
partner die werkelijk op goede kaarten een
bod heeft gedaan, op te hoogen.
Daardoor worden steeds kleine annonces
gedaan, die gemakkelijk worden gewonnen,
zonder dat er van dengene, die het spel
speelt, veel doorzicht en combinatiever
mogen wordt gevraagd, waardoor uit het
spel niet gehaald wordt, wat er in zit en
het veel van zijn waarde verliest.
En als het niet noodzakelijk is, dat goed
wordt opgelet, daar het spel immers toch
gewonnen is, dan zijn er heel wat spelers,
die een slag zoo zwaar niet tellen en ver
geten, dat zfj daardoor de manche hadden
kunnen winnen of hadden kunnen beletten,
dat de tegenpartij de manche won.
Aan dat laatste wordt gewoonlijk ook veel
te weinig aandacht geschonken. Het is wel
degelijk noodig, dat men weet, hoe de spelers
van het spel in de manche staan. En heeft
men de kans om een slag te maken, waar
door men de manche kan sauveeren, d.w.z.
waardoor men maken kan, dat de tegen
partij de manche niet wint, dan is het o zoo
gevaarlijk om te wachten om die slag te
maken in het vertrouwen, dat die slag u
toch niet ontgaan zal. Dikwijls zult ge zien,
dat door een handige combinatie van
renonces die vermeende vaste slag niet meer tot
zijn recht komt
Een geval, waarbij zich dit nog al eens
voordoet is het volgende :
De speler, die vór den blinde zit heeft
in een kleur aas vrouw, terwijl in den
blinde niet de heer van die kleur aanwezig
is; zijn partner, die dus achter den blinde
zit heeft heer tweede van die kleur en nu
aarzelen beide spelers in die kleur te spelen.
In het begin van het spel is dat volkomen
juist, maar in het later verloop van het
spel, wanneer het spelen van de andere
kleuren geen resultaat voor hen heeft op
geleverd, of-in verband met de uit de voor
afgegane annonces of de uit het spelen van
het spel opgedane ervaring niet aan te
raden is, is het niet spelen van die kleur
een bepaalde fout. Vooral hij die heer tweede
heeft, moet niet aarzelen zijn heer uit te
spelen. Heeft de speler van het spel de aas
vrouw, dan maakt hij de heer waarschijnlijk
toch niet en door hem wel te spelen, maakt
hij misschien de vrouw van zijn partner
vrij. Had hij in het begin'reeds den heer
gespeeld, dan zou dat beteekend hebben,
dat hij ook de vrouw had, maar nu is
daaraan die beteekenis niet bepaald te
hechten en in het later verloop van het
spel is dat ook van veel minder belang; de
kans om de slag te maken dient te worden
gewaagd. Het spelen van een kaart van een
andere kleur is veel gevaarlijker. Daardoor
komt allicht de speler van het spel aan
slag en krijgt daardoor gelegenheid op zijn
vrije kaarten van een kleur, de kaarten van
de andere kleur weg te werpen en daarin
renonce te maken.
En dan is de kans om in die kleur nog
slagen te maken verkeken en loopt ge de
kans, dat de speler van het spel voldoende
punten behaalt om de manche te winnen.
Zit ge met den heer achter de aas in den
blinde, dan is het een ander geval, dan
zoudt ge door het spelen van den heer uw
kans de heer te maken geheel weggooien
en is het, wanneer gij de andere kleur
kunt spelen, altijd meer aangewezen om
een lage kaart te spelen in de hoop, dat
uw partner een kaart heeft, waardoor de
aas valt.
Denk er ook altijd om, dat ge met den
blinde speelt en dat uw partner door een
kaart te spelen daarmede volstrekt nog niet
zeggen wil, dat hfj in die kleur kracht heeft,
tenzfl hij een annonce in die kleur heeft
gedaan. Als regel zal hij door de kracht
van den blinde spelen, als hij vór den
blinde zit en hij die achter den blinde zit
moet dit spelen juist beoordeelen en vol
strekt niet altijd in die kleur nakomen, als
hij aan trek komt. Voor hem is het aan
gewezen te spelen in het zwak van den
blinde.
Een ander punt, waarop ik nog eens wil
wijzen is het doubleeren. Er wordt nog
dikwijls veel te veel aan vastgehouden, dan
men goede troeven noodig heeft om te
doubleeren. Brj gewoon Bridge moest men
zorgen, dat, als m «n doubleerde, de trek
niet wordt gemaakt, door dengene, die troef
maakte. Deze mocht dus hoogstens zes
trekken maken, maar bij Royal Auction Bridge
behoeft men alleen te zorgen, dat het aan
gekondigde aantal trekken niet wordt ge
maakt, dus heeft men zelf een aantal vaste
trekken in handen, dan kan men die tellen,
waarbij men dan ook op eenlgen steun van
zfj n partner kan rekenen. Men moet er
echter wel rekening mede houden, dat in
een tegenspel de kaarten lang niet die waarde
hebben, die zij zouden gehad hebben, als
men zelf het spel speelde. Men kan die
waarde gerust op de helft stellen.
Vór men doubleert moet men bovendien
goed den stand van de tegenpartij en de
manche weten. Staat de tegenpartij opschoon
en speelt hij twee harten of twee kroon
schoppen of twee sansatout, dan wint hij
niet de manche als hij aan zijn contract
voldoet, maar hebt gij gedoubleerd en vol
doet hij toch aan zijn contract, dan wint
hij de manche wel..
Om dus twee harten, schoppen of sans
atout te doubleeren moet* men al een heel
goed spel In handen hebben, want heeft
uw maat steeds gepast, dan kunt ge niet
op veel steun rekenen en moet ge, althans
met vrij groote zekerheid, vrjf slagen zelf
kunnen maken.
Wees dan liever tevreden met de enkele
strafpunten, dan het groote gevaar te loopen,
dat de tegenpartij wel aan zijn contract
voldoet en de manche wint. Ik hoorde
dikwijls zeggen door iemand, die gedou
bleerd had ik had toch zoo'n mooi spel"
maar dat Is niet voldoende. Men moet,
vór men doubleert, goed de slagen tellen,
die men zoo goed als zeker kan maken.
Eene annonce van twee slagen en zelfs
ook van drie in de hooggeprfjsde kleuren
en sansatout moet men dus als regel niet
doubleeren, tenzij door het winnen van het
spel toch de manche gewonnen zou zijn.
Staat de tegenpartij op schoon en heeft
men hem er toe gebracht op te bieden tot
vier slagen en harten, schoppen of sansatout,
dan is het niet meer noodig om zoo precies
te tellen en kan men wel op een gelukje
rekenen. Om vier aan trek téhalen is veel
en om dit te doen verliezen behoeft men
samen maar vier trekken te maken,
Voldoet de tegenpartij aan zijn contract,
welnu, dan boekt hij een aantal punten extra,
maar de kans om zelf gedoubleerde straf
punten te boeken was groot en die kans
moet worden gewaagd.
Ik wil nu nog eens een eenvoudig spel
samenstellen, de verschillende annonces aan
geven en daarbij vermelden de overwegingen,
die daarbij hebben voorgezeten.
S. 8, 74.
H. vrouw, boer, 9, 7.
R. Heer, boer, 10, 6.
K. Heer, 2.
JB.
S. aas, vrouw, 9. S. boer 6.
H. aas, heer, 6. A. C. H. 5, 4, 3.
R. 9, 5, 4, 2. R. vrouw, 5, 3.
K. vrouw, 7, 3. K. aas, boer, 10, 8.
«.
S. Heer, 10, 5, 3, 2.
H. 10, 8, 2.
R. aas, 8.
K. 9, 6, 5, 4.
Zooals wij zien zijn de kleuren over alle
spellen vrij regelmatig verdeeld en als regel
zal men zien, dat hetzij dit zoo is, hetzij in
alle sp:llen verschillende kleuren sterk
overwegen.
Zooals wij zien heeft de gever geen spel
om een beginannonce op te doen, zijn
schoppen kleur is lang genoeg, maar er zit
geen kracht in en ook in de andere kleuren
zit al heel weinig steun, hQ zal dus passen.
Nu komt A aan de beurt; zijn spel is ook
niet sterk, een beginannonce In een kleur
is uitgesloten. H( is echter in drie kleuren
gedekt, klaveren wel wat zwak, maar het kan
toch, terwijl zijn vier ruiten hem aanleiding
geven tot het vermoeden, dat de tegenpartij
geen groote lengte In die kleur zal hebben.
Ik zeg nog eens het is geen sterk spel,
maar ik zou er geen bezwaar in zien om
daarop n sansatout aan te kondigen. Het
is, een minimum, maar er zitten toch zoowat
vier slagen in het spel. Rekenende op een
normaal spel bij zijn tegenpartij, zoodat
deze drie slagen meer brengt, kan het net.
B. heeft in geen enkele kleur kracht, hfj
denkt er nog een oogenblik over twee ruiten
aan te kondigen, maar doet dit toch niet.
Het is van meer belang, dat zijn partner G
nog een bod kan doen om te toonen waarin
deze eenige kracht heeft, om daarmede bfj