22 Maart. '19. No. 2178 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE LICHTSTAD III DE RICHTERS De hoofdvraag van het geheele ontwerp is deeze: Waar zeetelt het centrale gezag? en Jioe wordt dit gesticht en bevestigd ? Hoe zullen wij het hoogste gezag der menschheid, het geestelijk goddelijk gezag dat de daden aller menschen door zuivere middelen leiden en richten zal, in dat Gods huis centraliseeren. De ware Kerk is nooit machteloos geweest, heeft nooit haar stillen arbeid gestaakt. Door haar invloed is het dat nu ooveral uit de volken dezelfde kreeten van verlangen, dezelfde zuchten om bevrij ding oprijzen. Zij is er, nog altijd, zuiver en schoon, en op de zeekerheid van haar onverzwakt bestaan, ondanks alle uiterlijke verwarring, is onze stellige hoop gevestigd. Het Godshuis in de Lichtstad zal verrijzen en gaandeweg, in den loop van eeuwen, alle andere organisaties, de natuurweetenschappelijke, de sociaal-democratische, de staat kundige, en ook de priester-organisatie van thans, met haar heiligen geest doordringen en ten slotte geheel vervangen. Allereerst moet er dus zijn: waardige verteegenwoordiging. Een priesterschap, die door zuivere betrachting van de hoogste menschelflke deugden de kerk belichaamt en in de menschheid doet gelden. Die pries ters zullen Richters heeten, omdat zij den gang der menschheid moeten richten, zooals de kompas-naald het schip richt, niet door uiterlijke macht, niet door d wan g of geweld, maar door hun geestelijke wijzingen, door hun gedachte en woord, hun expressief vermoogen, en door het voorbeeld van hun zuiver, hoogstreevend leeven. Er moeten door de volken een twaalftal menschen mannen en vrouwen, gekoozen worden die hun zeetel hebben in de heilige stad, en in wier handen de hoogste autoriteit vertrouwend wordt gekoozen worden om hun eedele, zuiyermenschelijke eigenschappen, om hun karak ter-adel, hun zelfstandigheid, hun geestesvrijheid, hun liefdevol hart, hun daden van zelfverloochening en eedelmoedighdd, hun onbaatzuchtigheid, hun vroom en heilig leeven. Zij worden gekoozen uit alle volken, die willen deelnemen aan het stichten en behoeden van de Lichtstad in het gewijde territoor. Daartoe is het niet noodig te wachten tot dat er een statenbond, of een federatie van staten aanweezig is. Ook vór er een poli tieke federatie ontstaat kunnen de verschil lende staten overeenkomen naar hun krach ten bij te dragen tot de stichting en be scherming van de Eenheids-staat, rondom het Godshuis. De politieke ontwikkeling en organisatie der reeds bestaande staten moet een lang zaam, evolutionair verloop hebben. De beste staatsvorm mott geleidelijk worden gevonden door proefneeming en onderlinge navolging. Economische en legislatieve maatregelen zullen beurtelings elkander steunen in den gemeenschappelijken voor uitgang. De werkzaamheid van regeering en wetgeving, en van de individuen als staatsburgers, moet zich gaande weg reegelen, zoekend naar het juiste midden tusschen centralisatie en decentralisatie. Dit kan voortgaan, terwijl de groote fempel wordt gebouwd en de Eenheids staat er zich om heen kristalliseert. Er kunnen revolutiën, en oorlogen ontstaan, zonder dat dit den bouw op het gewijde territoor behoeft te vertragen. Zelfs de ouderwetsche monarchiën kunnen nog als staatsvorm gehand haafd worden, zonder dat het de onder dien vorm leevende burgers behoeft te beletten deel te nemen aan het groote werk der geestelijke Eenheid. Aanvankelijk moeten de repeeringen der staten-ook al zijn ze niet politiek verbon den, en geheel onafhankelijk de eerste daden doen. Geen andere georganiseerde machten zijn er toe in staat. Zij moeten met elkander overeenkomen dat gewijde territoor te stichten, in hun aller belang, en de uitvoering er van stoffelijk mogelijk te maken zooals zij reeds gesticht heb ben een internationaal Recht, hoe gebrek kig dan ook gehandhaafd. Boovenhet internationaal recht staat echter de internationale eeredienst. Geen gemeen schappelijk recht kan bestaan zonder een gemeenschappelijk geloof. Er is reeds zulk een geloof, anders ware zelfs de idee van een Recht onbestaanbaar. Tot nu toe heeft dat geloof geen uiting, en geen stoffelijke expressie. Daartoe bouwen wij het Godshuis in de Licht-stad. De bestaande zeetel voor internationale wet en rechtspraak behoeft niet terstond daarheen verplaatst te worden. Is eenmaal de tempel voor het gemeenschappelijk gelcof gesticht dan kan van daaruit geestelijkeinvloed worden uitgeoefend op de gemeenschappe lijke rechtspraak en aansluiting worden gezocht. Hoe zullen dan nu de twaalf Richters worden gekoozen die het gemeenschappelijk geloof zullen vertegenwoordigen ? Men bedenke dat net er op aan komt persoonen te kiezen met eigenschappen die door alle mrnschen als goed en schoon worden geëerbiedigd en erkend. Tot zulke eigen schappen behooren (1) geestes vrijheid, (2) zelfstandigheid, en (3) oprechtheid, (4) zelf verloochening en (5) zelfbeheersching, (6) liefderijkheid en (7) gevoeligheid, (8) sereeniteit en (9) innerlijke harmonie. Eigenschappen die men aanduidt met de woorden: Wijsheid, vroomheid,geestkracht, zijn minder duidelijk te erkennen, omdat de woorden veel onzeekerder van beteekenis zijn. Daden van vrijheid, zelfstandigheid, liefderijkheid en zelfverloochening zijn door alle menschen te onderscheiden. Maar wijs heid en vroomheid niet. Terwijl geestkracht geen deugd is, als de wijsheid ontbreekt. Daarbij komt als noodzakelijke, algemeene eisch : leevenservaring. Ook voor den meest génialen mensen is een zeekere leeftijd, met rijke ervaring, noodzakeljk om zich tet zuivere en sterke uiting te kunnen brengen. De Richters moeten dus niet jonger zijn dan veertig, misschien vijftig jaar. Een andere algemeene elsch is dat zij zich kunnen uiten, dat ze expressief vermoogen hebben. Zij moeten zich hebben doen kennen, hetzij door geschrift, hetzij door kunstwerk, of zelfs ook door enkele toespraak, als menschen met wat men beteekenis" noemt. Andere eisenen van meer blzonderen aard moogen niet gesteld worden. Naar nationaliteit, rang, stand, klasse of kaste, sexe mag niet worden ge vraagd. Alleen het menschelijk voortreffe lijke mag den doorslag geeven. De eedelste menschen moeten worden gezocht. Wie zal hen aanwijzen? en hoe zal voorkoomen worden dat ze op den duur in kwaliteit verminderen, minderwaardigen bij zich opneemen, en als de priesters - onder politieken of waereldschen invloed koomen? De staatsregeeringen zijn niet onpart|dig en moogen hen niet kiezen. Zij verteegenwoordigen nationale belangen. De groote volks massa is veel onpartijdiger en veel meer geneigd tot internationalisme. Maar die volksmassa Is ook veel meer vatbaar voor suggestie, voor den invloed van sterke persoonlijkheeden. Ze laat zich ligt bedriegen en meesleepen.Verkiezingdooreen plebisciet, een volksstemming zou welligt geen goede uit komst geeven. Ook de democratische staten verkiezen hun hoofd niet door een volksstem ming. De presidenten der Fransche en Amerikaansche republieken worden niet direct door het volk gekooren. Door de grondwet der Vereenigde, Staten wordt bedoeld dat het volk kiezers zal kiezen en dat deze kiezers dan, uit nieuwe, vrije keuze, het Staatshoofd aanwijzen. Dit plan heeft in de praktijk gefaald, omdat de eerst gekozen kiezers zich reeds bij hun candidaat-stelling verbinden een bepaald staats hoofd te benoemen, en zich tot nog toe aan die belofte houden, ook al zijn ze vol gens de wet daartoe niet verplicht. Niette min werkt het stelsel niet slecht, al was de oorspronkelijke bedoeling anders. Het aan 't bewind komen van mannen als Lincoln, Roosevelt, Wilson bewijst de toeneemende geschiktheid der massa om de groote en bekwame Leiders te vinden. Bij het kiezen der Richters kan de oor spronkelijke bedoeling der Amerikaansche constitutie beeter worden gehandhaafd,omdat er geen politieke belangen mee gemoeid zijn. Het is niet te doen om menschen te kiezen van bepaalde politieke gezindheid met een of ander omlijnd programma, maar eenvoudig om bizonder begaafde, eedele en voortref felijke menschen aan te wijzen, die voor aller oogen uitmunten in deugd en goed heid. Daartoe kan in elk deelneemend volk een corps van kiezers worden gevormd, uit de bes en en eedelsten van lke provincie, of district of gemeente. FREDERIK VAN EEDEN NA-OORLOG OP SPORTGEBIED? Een der vraagstukken, die de komende jaren hebben op te lossen is ook dat van de herleving der internationale wedkampen op sportgebied. Voor den oorlog toerden voetbal- en crlcketclubs in het buitenland ontmoetten elkaar ten aanschouwe van tien duizenden bezoekers de vertegenwoordi gende voetbalelftallen van verschillende nationaliteiten en spanden de regeeringen van landen er zich voor de Olympische spelen binnen hun grenzen te krijgen. Sinds 1912 kwam er geen Olympiade meer, sinds 1914 was het uit met het gevoetbal op vreemden bodem, het internationale sportvertler had een schier beslissenden nekslag gekregen. De leuze verbroedering door de sport," hoe aantrekkelijk en schoon ze te voren in de ooren van utopisten geklonken had, lag in stukken als ware ze de Kerst nacht in Vondels' Gijsbrecht. En nu is er vrede in zicht, nu herklinken de stemmen van de sportvoormannen, nu spiegelt de sportwereld zich aan het maat schappelijk gebeuren en wat te gebeuren staat en vraagt z.ch af wat te doen"? En is het niet wonderlijk, op alle andere gebied zag men de neutralen in een hoek kruipen, gewoonlijk in een hoek waar de slagen vielen, hielden ze zich stil, op sportgebied leveren ze evenwel menschen met grooten moed en grooten mond. Zij voeren den boventoon in het koor diergenen, die zonder meer den voor-oorlog-stand-van zaken willen hersteld zien. Zij achten zich verplicht zich als promotors aan te bieden. en verbeelden zich een meer onbevangen blik en minder vertroebelden geest te be zitten dan zij, die aan den lijve de ellende van de oorlogsjaren hebben ondervonden, dan zij, die offers hebben moeten brengen, en ze hebben gebracht, misschien vooreen waan, misschien voor de bereiking van iets beters. De neutralen en hieronder de Hollandsche publicisten op sportgebied zouden niet liever zien dan morgen aan den dag, niet alleen Internationale voetbalwedstrijden tusschen de eigen landen en de belligerenten maar ook zouden zij ze onderling in ware ver broedering des geestes willen zien v:etTeekenlng van de Amsterdammer'' van George van Raemdonck Doctor Honoris Causa Willem Royaards Aan de Utrechtsche Universiteit promoveert 26 Maart a. s. de heer Willem Royaards tot doctor honoris causa ballen, zeker nog met een plezierig diner na? Neutralen, Hollanders, die dit willen en het in hun sportegoïsme als schandelijk of immoreel willen veroordeelen dat de Franschen en Engelschen nog niet de minste aanvechting voelen voor vriendschappelijk spel met Duitschers en Oostenrijkers zouden we willen aanraden eens even den neus te steken buiten hun eigen kringetje, zich eens een oogenblik voor te stellen wat België en Frankrijk hebben te lijden gehad en hoe de volkspsyche zich daar maar niet laat zetten in den plooi der welwillendheid, dien Hol landsche sportjournalisten in hun obj -ctieve" beschouwing als den besten waardeeren. Welke sportliefhebber zal het niet wenschen, zal niet vurig verlangen dat de sport een terrein zal zijn waar de Franschman en de Duitscher elkaar weer spoedig de handen zuilen reiken, welke sportman zal niet reikhalzend uitzien naar de eerste wer kelijke Olympiade waar de aristoi der athletiekers, der voetballers en zwemmers der geheele wereld zullen verschijnen? Maar nu heeft nog geen Hollander het recht om arbiter te spelen over de mentaliteit van een comte Glary, voorzitter van het Comit Olympique Fran?ais", die in 1920 Olympi sche spelen in oen Elzas wil organiseeren met uitsluiting der Centralen en zeker niet wanneer men in Duitschland blijft volharden bij beweringen over verdedigingsoorlog", over duikbootactie als gevolg van uithongeringspolitiek". Gunt men den Duitscher zijne .Behauptungen" in ouden trant, goed, MMmilllMlllllllllllllllllllllMIIIIIIIIHIIIllllllII Illlllllllll imiimiiiiiililiiui iiiiiun Teekening voor de Amsterdammer" van f. London DE LICHTSTAD Kwart gedeelte middenplan. Boven: terrassen; Broedersch. Tempel; Bloemvelden met ring tempels; regeeritigsgebouwen; woonpaleizen; paiken maar verwonder u dan niet o breedblikkige Hollander, die van den wereldoorlog alleen wat in de maag en in de beurs hebt ge voeld, dat aan den anderen kant niet te verlangen valt van hen, die getroffen zijn in het diepst van hun ziel en levensvreugde, dat zij in enkele weken hun vijanden zullen liefhebben. Nogmaals herhalen we het, iedereen zal en mag hopen dat er geen jarenlange naoorlog zoowel op economisch als op sport gebied zal worden gevoerd, maar verlang nu nog niet het onmogelijke. Dat werkt erkefrd. Bovendien geachte Hollandsche sportjour nalisten, die zoo pleiten voor ontmoetingen tusschen geallieerden en centralen op sport gebied en o Ie de geallieerden met uw booze blikken, inktbombardementen en venijn be springt, hebt gij het ontnuchterend antwoord van den secretaris van den Duitschen Voet balbond, prof. R. Hrfner wanneer krijgen we toch in Nederland eindelijk eens een prof. als secretaris van den N. V. B. op de vragen van de Sportkronlek" betreffende de hervatting van de internationale ont moetingen onder leiding van de F. I. F. A., onmiddellijk na de teekening van den vrede, gelezen? Het luidt als volgt: Ad I. De door Engeland ingestelde uithongeringsblokkade, die den onderzeeoorlog uitlokte, de ongehoorde lastering, door de Entente van al wat Duitsch is over de ge heele wereld, voorts de voor het slechts door eigen revolutie overwonnen en weer loos gemaakte Duitschland, gruwelijke ver nederende wapenstilstandsbepalingen, die een vrede door geweld voorbereiden, zullen het Duitschland oneindig moeilijk maken met de landen der Entente weder voetbalbetrekkingen aan te knoopen." Daargejaten dat we in Nederland toch wel zoo iets gehoord hebben van Foch's succesvolle operaties voor er in Duitschland revolutie was komt het voor alsof deze prof., die zeker bij de 93 Es ist nicht wahr" mannen te vinden zal zijn, geen groote blijken geeft van verlangen naar internatio nale ontmoetingen. Daarom Hollandsche vredestichters op sportgebied beperk de aanwending uwer energie tot het terrein waar geen kwaad kan voortvloeien uit uw overgedienstigheid, laat de Franschen en Engelschen en Belgen eenerzijds en de Duitschers aan den anderen kant zelf hun toenadering vinden, toena dering, die zeker komen zal omdat de natuur van den mensch uitgaat naar verkeer en contact met anderen, en tracht niet te forceeren wat zich niet forceeren laat. H. W. VLIEGEN Boekennieuws Eene belangrijke boekenveiling zal van 26 Maart tot 8 April wederom plaats hebben in Leiden bij de bekende firma Burgersdijk en Niermans, de catalogus bevat 5000 num mers waarbij alle wetenschappen vertegen woordigd zijn. De boeken zijn te bezichtigen 24?25 Maart. Uit voorraad leverbaar nieuwe 12/34 P. K. ADLER" landaulette limousine, nieuwste type, modern uitgerust. Een 10/28 P. K., N.A.G. limousine de luxe. Viaaol Dnze Firma Ge. NEFKENS A'D AM, Jacob Obrechtstraat 26. Tel. Z, 2507