Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
7 Juni '19, - No, 2189
Op den Econotnischen Uitkjjk
Van voortbrenging
en verdeellng.
Dr. D. BOS, wiens naam als kundig en
scherpzinnig staatsman en economist nog
wel niet reeds is vergeten, heef t eens gezegd
dat de zorg voor de verdeeling niet in de
eerste plaats moest komen doch in de tweede
en dat de eerste plaats toekwam aan de
zorg voor de voortbrenging. Hij sprak
daarmee een zoo men wil overbekende
waarheid uit en wist dat natuurlijk zelf ook
wel, doch herinnerde niettemin aan die
waarheid, omdat hij toen die herinnering
nuttig achtte.
Er is op 't gebied van economische waar
heden weinig nieuws te vinden (en dus te
zeggen), maar onder het van ouds bekende
op dit gebied is er telkens het een of het
ander, dat door de groote massa tijdelijk
wordt ontkend of miskend, hetgeen dan
geschiedt tot schade van volksbelangen,
omdat nu eenmaal de economische wetten
en feiten zich niet ongestraft laten regeeren.
En de straf, de wraak bestaat dan altijd in
teleurstelling voor de menigte...
In de tfjden, die wij beleven, is er menig
vuldige aanleiding ons nog eens weer dui
delijk te doen uitkomen dat wij allen aller
eerst voor de voortbrenging moeten zorgen
en dat dan daarna pas de vraag der ver
deeling aan de orde komt. In oorlogstijd
is er heel wat te doen geweest ook ten
onzent over de .verdeeling", die wij toen
bij voorkeur distributie" noemden. Zoozeer
aam dat vraagstuk ons in beslag, dat wij
verzuimd hebben onze volle aandacht vooral
te wijden aan de voortbrenging. Wanneer
wij de productie in die jaren op een hooger
peil hadden kunnen brengen, dan zou de
distributie van den ruimeren voorraad ons
minder zorgen hebben gebaard. Intusschen,
dit zijn beschouwingen achteraf, waarbij ik
niet langer wil stilstaan.
Maar iedereen gevoelt wel,dat de les:
produqtie eerst, distributie daarna" een zeer
practische les is ook voor het heden en de naaste
toekomst. Bfj de verdeeling" denk ik dan
niet en dacht ook dr. BOS niet aan
de toekenning van ieders portie in het voort
gebrachte, maar aan dat deel van wat door
de productie wordt verkregen, hetwelk aan
de arbeiders als voortbrengers ten goede
komt. M. a. w., de les wordt dan omgezet
in deze vermaning: laat ons niet ons blind
staren op de loon-quaestie alsof die gewich
tiger is dan de kans op bevredigende voort
brenging, maar laat ons toch steeds bedenken
dat bevredigende voortbrenging is het eerst
en meest noodige en dat niet dan na vol
doening aan dien eisch een tevens bevre
digende oplossing van de loonquaestle kan
worden gevonden.
Inderdaad, zoo geformuleerd geldt die les
in 't bijzonder thans. Het is niet anders, wij
staan voor een verbijsterend groot tekort
in de voortbrenging van allerlei, wat de
menschheid behoeft. Achter ons ligt een
tijdperk, dat meer dan vier jaar duurde,
waarin wel met koortsachtigen ijver is voort
gebracht, maar waarin die eenzijdige
producte niets anders beoogde dan
wederzQdsche stelselmatige verarming van de elkaar
bestrfjdende volkeren-groepen. Dat treurige
doel is maar al te goed bereikt. Eerst nu,
na de opwinding, geeft men zich recht
rekenschap van de geweldige hoeveelheden
aan maatschappelijke goederen, die vernield
zijn, van het ontzettend tekort. En men
maakt zich op tot herstel. Maar dat werk
is buitengewoon zwaar. Bfj vorige gelegen
heden wees Ik reeds meer dan eens op de
moeilijkheden, die in den weg staan aan
een hervatting van den normalen produc
tieven arbeid. Het tekort zelf aan mannen
en aan goederen is een der beletselen.
Er zijn er meer, die in de natuur der
dingen" zfjn gelegen. Doch wij zien die
moeilijkheden verzwaard, doordat de hand
werkers ter gelegenheid der hervatting het
vraagstuk der .verdeeling" vooropstellen.
Hun eerste zorg is, dat zij van de te schep
pen nieuwe voortbrenging een belangrijk
aandeel zullen krfjgen in den vorm eener
ruime bezoldiging van hun arbeid.
Psychologisch is dit lelt zeer wel te ver
klaren. Maar een psychologische verklaring
is nog geen rechtvaardiging. Wat zal het
gevolg zijn, wanneer zoo breede bevol
kingslagen als door de arbeiders worden
gevormd, vasthouden aan hun stelling dat
(voor hen) de verdeelingsvraag het eerst
komt en dat de productie-mogelijkheid
daaraan ondergeschikt is? Voorspellen is
hier niet moeilijk. Het gevolg zal zijn be
stendiging van de hooge prijzen, handhaving
van de duurte, verscherping nog daarvan
naarmate de elsch consequenter wordt vol
gehouden en inwilliging daarvan in meer
gevallen onafwijsbaar blflkt. Men komt dan
nooit uit den noodlottigen cirkel, waar
binnen A hooger loon vraagt omdat door
het hooger loon van B, C, D enz. verschil
lende zaken duurder zijn geworden en waar
binnen door het aan A toegekend hooger
loon ook zijn product weer in prijs stijgt,
zöodat B, C en D op grond daarvan
meer gaan vragen en... gaan krfjgen,
hetgeen voor A weer een aanleiding is om
nieuwe eischen te stellen enz... Men kan
binnen dien noodlottigen cirkel lang blijven
ronddraaien totdat de zaak spaak loopt,
totdat de wal het schip keert. Doch wanneer
het spaak loopt, dan openbaart zich dat
door een algemeene verarming, door toe
nemende werkloosheid, die onder haar
ijzeren scepter ten slotte toch de loonen
doet dalen ...
Voortbrenging eerst, verdeeling daarna.
Wanneer op ruimer schaal weer wordt ge
produceerd, beteekent dat stijgende welvaart
bij dalende prijzen. Daar moeten wij heen.
Men behoeft er niet voor te vreezen, dat
dan ook de geldloonen zullen dalen; zfj
moeten dat doen, zal er van ruimere voort
brenging sprake kunnen zijn. Maar de koop
kracht van het geld zal dan grooter zijn
geworden; de stijging daarvan zal
worden overtroffen door de daling van
het geldloon.
Doch hoe zullen wij daartoe geraken?
Dat is wel een der moeilijkste vraagstukken
van onzen tijd. Want wij zijn nog midden
in den wedloop. En wie zal dien stuiten?
Waarlijk, dit is een uiterst lastig probleem.
Wat de oplossing daarvan zoo buitenge
woon lastig maakt, is de houding onzer
publiekrechtelijke lichamen, der hoogere en
lagere organen van ons staatsgezag. In de
colleges, welke die organen besturen, hebben
werklieden-afgevaardlgden hetzij de meer
derheid, hetzij zooveel invloed, dat zij met
medewerking van anderen, die den stroom
niet willen of durven keeren,
loonsverhoogingen voor arbeiders in publieken dienst
gevoteerd. En het voorbeeld der gemeente
geldt dan als gezaghebbend tegenover par
ticuliere werkgevers. Bezie ik den stand
van zaken wel, dan is betering eerst bereik
baar wanneer de publieke colleges
terugkeeren van dezen weg. Maar.... wanneer
zullen zij dat doen? Hen drijft de zucht
der arbeiders naar hooger loon. Productie
mogelijkheden... de gemeente heeft er geen
rekening mee te houden: de kosten verhaalt
zfj op de belastingbetalende burgers!
Het zal lang duren, voordat een juist
inzicht in deze dingen zich baan breekt. Ik
vrees, dat wij nog lang in den noodlottigen
cirkel blijven ronddraaien. Wij zullen het
eerst aan den lijve moeten voelen meer
nog dan wfl het thans reeds doen! dat
voortbrenging vór verdeeling behoort te
gaan, eer wfj na jaren van stijgende duurte
tot welvaart zullen kunnen geraken.
De les: voortbrenging eerst, dan verdee
ling, opent ook een perspectief op de
wereld-economie, op de regeling der ver
houding tusschen overwinnaars en over
wonnenen. Van die laatsten kunnen de eersten
eerst een deel ontvangen, als zfj hen tot
voortbrenging de kans geven.
SMISSAERT
iiiiiiiiiimmiiimiimi
iiiiliiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiitiiii
iiMiiiiiiiiiHiiimimiiiiiiiiiiHMiiiiimiiiiiiiiiiiiii
BILJARTSPORT
Om het Wereldkampioenschap
Ook op het gebied van de biljartsport is
Parijs de hartader van het internationale
leven. Van uit alle werelddeelen trokken
steeds de sterksten op het groene laken
naar de lichtstad, om in de Académie
Vignaux, Billard-Palace, Olympia, Grand
Café, Académie Cure etc., hun talenten te
ontplooien; de technische literatuur betref
fende het biljartspel kan onder anderen bogen
op vermaarde namen als Mlngaud, Vignaux,
Cassignol, Mortier; de organisatie op eenige
bonden, vereenigd in de F. F, A. B. .La
Fe dérat Ion f rar (;aise des Amateurs de blllard",
terwijl een maandblad Le Biilard Moderne
'?uitstekend geredigeerd, de belangrijkste
gebeurtenissen op internationaal
biljart-gebied weergeeft. Natuurlijk maakte het uit
breken van den oorlog, als aan zoo veel,
ook aan het Fransche blljartleven vrijwel
een einde. De Académie's werden, op enkele
uitzonderingen na, gesloten; de professeurs
her- en derwaarts verstrooid; het maandblad
verscheen niet meer.
Nu de verhoudingen zich sinds de wapen
stilstand weer zoowat normaliseeren, hebben
ook te Parijs weer eenige wedstrijden plaats
gehad, waarvan hieronder de tabellen volgen.
Omtrent den eersten dag van den wedstrijd
om het wereldkampioenschap, schreef de
biljart-correspondent van het .Algemeen
Handelsblad" o.a.: Ja, zoo heet het, officieel.
Maar wat lijkt het er weinig op. Drie
Franschen en twee Belgen, dat is toch de
waereld niet. Temeer, omdat we Bos missen.
Al zou het, met Bos, toch nog de wereld
niet zijn. Enfin, het staat er: Championnat
du monde. Je veux bien. Eigenlijk zou ik
het moeten noemen: Faroux en de anderen.
Waar is Mortier, waar is Darantière, waar
is Roudil! Waarom spelen die grooten ge
durende vier jaren met de beste professionals
en waarom zijn ze afwezig wanneer ze
gelegenheid hebben zich officieel met de
beste amateurs te meten ? Roudil is ziek,
heeft 'n bronchlte in Montpellier. Zoozal-le!
Une maladie diplomatique noemen we dat
hier. Ik neem het hem kwalijk. Roudil is
een symphatieke kerel, een nette kalme vent,
geen spoor van branie, degelijk, af spel.
Waarom speelt hij dan het kampioenschap
niet ? Mortier, dat begrijp ik, die kan op z'n
lauweren rusten. En Charles Darantière, die
is ook al niet jong meer. Maar Roudil
ontbreekt."
Een nieuwigheid: de partijen zijn van
500 punten. Ik weet niet of dat internationaal
juist is, maar men heeft me gezegd dat
daartoe besloten is. Wanneer en door wie
weet ik niet.
Ziehier de eerste resultaten: De Gasparin
500 punten in 53 beurten, grootste serie 82,
gemiddelde 9.43, slaat Blanc 240 punten in
52 beurten, grootste serie 19, gemiddelde 4 61!
We zfjn, de laatste jaren, hier verwend
geraakt. We hebben Faroux en Roudil en
Mortier zien spelen tegen Cure en Rougon
en Drouet, en moyenne's zien maken van
50 en 60 in 300 en 500 punten. En ook
Blanc speelde eiken dag in het Palace en
maakte wel moyenne's van 15 of 20 en de
serie van 100 of 150 kent hij. En daar maakt j
Eerste Klasse
Faroux.
Gasparln. . .
Maréchal . .
Faroux
1
180 12
0
58 15
229 24
0
36 9.54
Gasparin
500 13
+
164 3846
2
301 40
0
39 7.52
Maréchal
500 25
+
101 20
500 40
70 1250
3
Fran^ois
50U 12
+
104 41.66
500 39
+
102 12.82
5CO 39
65 12.82
Blanc
500 25
! +
164 20
500 53
82 9.43
500 31
+
56 16.12
Fran^ois...
51
O
11
353 38 i 421
O
O
38
21 4.63 | 62 929 87 11.07
Blanc.
i 137 24
O
16 5.70
240 ">52 \ 216 31 j 361 40
O
l
O
19 4.61 j 53 6.97
hij den eersten dag een goeie derde klas
moyenne van 4.61. 't Is om te huilen. Maar
hfj lacht en maakt grapjes. Als 't zoo door
gaat, wordt hij verlaagd!"
Tot zoover de -correspondent.
Ook Plet Sels, de sterke Antwerpenaar,
ontbrak ditmaal op het appèl,
Wat de wedstrijd zelf betreft: Faroux
heeft zich schitterend geweerd. 2000 punten
in 75 beurten, een algemeen gemiddelde van
26.66 is een record dat Mortier wel
eenlgszins dringend noodzaakt z'n lauweren wat
te ververschen, het volgend jaar!
Bijgaande tabel geeft een volledig ge
detailleerd inzicht omtrent den geheelen
wedstrijd. Voor wie niet precies weet hoe
zulk een tabel gelezen moet worden, diene
het volgende: Men leze de cijfers in de
hokjes van links naar rechts en ook de hokjes
in diezelfde richting. De onder elkaar ge
plaatste namen ter linkerzijde duiden de
spelers, de naast elkaar geplaatste namen
van de bovenste rij die hunner tegenstanders
aan. De tweede rij van boven af bevat dus
al de partijen van Faroux, de derde die van
Gasparin en zoo vervolgens. Links boven
in de hokjes staan de punten, rechts de
beurten, links beneden de grootste serie,
rechts het gemiddelde; het kruisje in het
midden beteekent: gewonnen, de cirkel:
verloren; de cijfers in de dwarsrfj zfjn de
behaalde nummers op de ranglijst.
Ook in de tweede
klasse kampioens
wedstrijd bleek de
winnaar bedui
dend sterker dan
diens tegenstan
ders. Corty, een
jong en voor het
eerst uitkomend
speler, won al z'n
partijen (waaron
der een tegen
Warcollier, maar
liefst met 23 07
moyenne). Zijn al
gemeen gemid
delde was 11.63.
B.
00 41
o l
43 9.01
Tweede Klasse
Corty
Warcollier
Corty
1
233 12
0
47 19.41
Warcollier
300 13
75 23.07
2
Janssoud
300 22
+
88 13.63
300 25
+
50 12
Calle
300 27
74 11.11
211 24 1
O
67 8.75
Goodsill
30Q 16
49 18 75
300 37
35 8.10
V
vanlV
310
69
300
39
an
linder
41
7.31
34
8.82
i 208 22 ! 209 24'
Janssoud O O
61 945 52 8.70
Calle
j 125 26 300
O ! f
24
24
297 49
Qoodsi
74
4.80 i 41 12.50_. 54
"37
O
O
16 i 291
O
164
O
6
27
;J7 _J.62j_51__ 7.85__39 6,07
l 234 40 274 ~ 33 162 " 29
Van van Minden... O O | O
33 5.85 ' 54 8.30 l 17 5.58
65
"264 49
O
28 __ 5.3 2
"233 39
O
44 5.97
52 1071
300 50
33_ _6
5
225" ~3T
O
38 6.08
38 10.34
300 40
_i._
40 7.50
300" 38
32 ^ 7.89
Onze Kantoormeubelen zijn Degelijk en Praktisch
Eiken Kantoortafel
Bladmaat 115 x 7O cM., bedekt met laken
Voorzien van 2 schuifladen
Op ieder modern
ingericht kantoor in
gebruik, uit voor
raad onmiddellijk
leverbaar, tegen
BUITENGEWOON,
concurreerende
prijzen.
JALOUZIEKASTJE
120 cM. hoog
Voorzien van 9 bakken
Verdere inlichtingen worden gaarne verstrekt door de
V. Ch. L. Boucher's Handels Vereeniging
AMSTERDAM OEN HAAG GRONINGEN
Kalverstraat 35 Kneuterdijk 517 Spilsluizen 13
Telefoon C 2135 Telefoon H 924 Telefoon 2372
H tlfO
H16OO
De Nieuwe Meisjesschoo
Park Zorgvliet - Den Haag
. Directeur : M. VAN C R E V E L
Voortgezet onderwijs aan meisjes (12-17 jaar)
Voorbereiding voor verdere studie.
Prospectus met leerplan en inlichtingen op aanvrage.
m
WA TER TOCHTJES
per VOLHARDING"
Leiden?Gouda?Amsterdam?Aalsmeer
Al f en?Boskoop Ouderkerk?Uithoorn
Stoombooten te Huur voor Extra Reizen
Hoofdkantoor: LEIDEN
Heden verschijnt een nieuw
boek van den oud-minister
Mr. M. W. F. TREUB
Vragen van dezen Tijd
INHOUD:
Staatssocialisme Vrije be
drijfsorganisatie onder staats
toezicht Kapitaal, arbeid en
verbruiker Overgangspro
blemen van Nijverheid en
Handel De Toekomst van
Handel en Nijverheid.
INGENAAID f 2.5O
GEBONDEN f 3.SO
Plus 15 pCt. crisistoeslag.
Verkrijgbaar in lederen boek
handel en bij de uitgevers
N. D. WENK WILLINK Hoon
te HAARLEM.
HOTEL ..GROOT-BADHUIS
ZANDVOORT
Hotel-Restaurant BODEGA geopend
Stalen Rolhekken, syst. Stiegler D. R. P.,
bieden de grootste veiligheid
eder, die met zijn tijd meeleeft, moet lezen:
De Balans van het Russische Bolsjewisme
door Ditnitry Gawronsky
Een verpletterende aanklacht tegen het Bolsjewisme. Prijs slechts fO.9O.
Uitgave van i N.V, UITGEVER\S-MAATSCHAPPIJ
VAM LOCHUM SLATERUS & VISSER, ARNHEM.
il
Generaal Vertegenwoordigers LOUÏS tl e */Oitjj
Technisch Bureaus Hendrik Jacohsxstraat 15
Amsterdam - Telefoon Zuid 3718