DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 7 Juni 19. No. 2189 DEMOCRATIE IN JAPAN door KINZO GORAÏ Professor aande Waseda-Universiteit te Tokio De schrijver is Doctor in de Rechtsweten schap te Tokio. Hij heeft geruimentijd als jour nalist in Europa vertoefd ter vertegenwo ordiging van Japansche bladen. De Unlversiteit,waarhij thans professor is in dephilosoDe schrijver van dit artikel nhië Vfl/I het staatsrecht, is eene stichting van den Markies Okouma. Hij is tevens hoofd redacteur van de Yomiuri". Men zegt dat Japan een in den grond militaristisch en veroveringzuchtig land is en dat dientengevolge zijn streven niet op democratie kan zfln gericht. Deze onjuiste meening is vooral te verklaren uit Chineesche propaganda, die ons bij de Europeesche volken in een ongunstig daglicht wil stellen, Om op die manier steun te winnen. Ik erken dat er tusschen de door China en door Japan gevolgde politiek een zeker verschil bestaat, dat in ons voordeel uitkomt. Men mag zeggen, dat eene natie in elk geval het recht heeft zich 't zij door econo mische, 't zij door militaire macht te doen eerbiedigen. De onafhankelijkheid en de vrij heid der natiën is de gemeenschappelijke grondgedachte, waarvoor in dezen oorlog door de Geallieerden zooveel offers zijn gebracht. Voor ditzelfde doel heeft Japan sinds 50 jaar gewerkt, met resultaten die men wel kent. De militaire macht is daarvan het eerste element geweest. Er is langen tijd bij de westersche volken een vooroordeel geweest dat erin bestond, den niet christelijken, niet europeeschen of amerikaanschen en niet tot het blanke ras behoorenden volken het recht op onafhan kelijkheid te ontzeggen. Het is dit vooroor deel, dat Anatole France eens weldenkend, het blanke gevaar" heeft genoemd, en dat wij hebben moeten bestrijden.Zoo is de RusslschJapansche oorlog een oorlog van beginselstrijd en van zelfverdediging geweest. Ons land is sinds 1868 onder de bedreiging der westersche machten opengesteld. Sinds dien hebben wij onze krachten verzameld om onze onafhankelijkheid te versterken. Hoe kan men dit doel bereiken zonder mili taire macht, dat wil dus zeggen: op de w|ze der Chineezen? Dank zij die macht heeft Japan zijn positie kunnen innemen. Dank zQ die macht ook heeft Japan de positie der niet-westersche volken, China inbegrepen, kunnen verbeteren. Toch heeft het militaire succes, dat vaak gevaarlijk is, de Japansche natie niet van de wijs gebracht. Zonder te betwisten dat er ten onzent eene militairistische partij is, mag ik zeggen dat zich gelukkigerwflze een democratische en burgerlijke beweging heeft ingezet. Onder haren invloed heeft het ministerie Okoema in 1914 den oorlog tegen Duitschland verklaard. Onder haren invloed heeft zich op het oogenblik het ministerie Hara, van de liberale partij, geconstitueerd. Een campagne van 50 jaren is noodig geweest om te komen tot een zuiver op part g wezen gebouwd regeerlngsstelsel. Of schoon de Constitutie reeds sinds 1820 is ingevoerd, hebben de Tehoshu en Satsounza vlammen, de hoofdbewerkers van de op schudding van 't feodale Shogounatbestuur, altgd de partijleiders uit de regeering weten te houden, toch hielden deze niet op, het beginsel der ministrieele verantwoordelijk heid te prediken. En nu heeft het autocra tische régime afgedaan. De partijen hebben de clans vervangen. Met het tegenwoordige censuskiesrecht is men niet tevreden. Den l sten Maart van dit jaar heeft een groote manifestatie ten gunste van het algemeene kiesrecht plaats gehad. Twintigduizend manifestanten hebben zich toen naar het Parlement begeven. De Kamer heeft toen een belangrijke vermindering van den census, van 10 tot 2 yen belasting gevoteerd. Door deze hervorming is het aantal kiezers verdubbeld (van 1460 000 op 2860.000). Het aantal afgevaardigden steeg van 380 tot 463. De Senaat stemde toe en het nieuwe stelsel kwam tot stand. Onder dit ministerie zijn de politieke ge bruiken sterk veranderd. Op den dag van 't overwinningsfeest der Geallieerden heef t de keizer de manifestanten in den keizerlljken tuin toegelaten. De volksvertegenwoordigers hebben een veel hoogere plaats aan het hof gekregen dan vroeger.- Er wordt nu over gedacht de volksvertegenwoordigers te deco reeren naar het aantal jaren, dat zij in de Kamer hebben doorgebracht. Dit aan de afgevaardigden der natie betoonde ontzag teekent de ontwikkeling' van den democratischen geest. Vooral sedert de overwinning der Gealli eerden is de zon der imperialisten getaand. Baron Goto, de befaamde chef der bureau craten, evenals de heer Takekosk), de schrij ver van Naukokoukl, hebben voor eenige weken verklaard een democratisch standpunt in te nemen, zeer tot de algemeene verba zing. Er is zelfs sprake van dat een arbei derspartij zal worden opgericht. Onze jongelingschap is overtuigd demo cratisch gezind, een deel zelf i socialistisch. Een groote hinderpaal voor de ontwik keling der democratie was de strijd tusschen de groote partijen, de Selyukai en de Kenseikai. Beider streven is democratisch. Dit neemt niet weg dat zQ in de Kamer elkander heftig bestrijden. De eenige reden is dat zij ieder hun eigen groep stichters hebben. De oude clans hebben van dezen strijd gebruik gemaakt om de macht in handen te houden. Dit is de eenige verklaring van het voortbestaan der oude clans, eigenlek zonder eenig verder raison d'ètre. Om de macht der democratie in Japan geheel vast in den zadel te zetten zou het genoeg zijn, de fusie dier belde partQen tot stand te brengen. Deze tot dusverre zoo herhaaldelijk mis lukte fusie kan niet plaats vinden zonder OELOF AITROE Kalverstraat 1 - Opgericht 1850 TELEFOON 658 N Paarlen, Brillanten Goud, Zilver en Horloges Uitsluitend eerste kwaliteit iiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiMiii HET TE WATER LATEN VAN HET STOOMSCHIP VAN RENSSELAER" Het van stapel loopen van een groot schip is een van de feestelijke gebeurtenissen, die ik ter bijwooning aanbeveel, aan Dichters en Sociaal-hervormers. Het is prachtig, en het is leerzaam. Ik heb neiging te zeggen dat ik het veel mooyer vind dan een concert of tooneel-vertooning. Hierbg jok ikwelligt een weinig maar het is een feit dat ik eerder bereid ben wat moeite te doen en wat tgd te geeven voor het bgwoonen van een te-water-laten, dan voor een avond In schouwburg of concertzaal. De indruk van pracht, van harmonie in gewaarwording, gevoel en wil, is te bereiken door kunst, en door het leeven zelf, zonder toeleg. Hier, bg dien van-stapel-loop is het Leeven zelf in volle pracht. Het uiterlijk aestetische kan daarbij mee werken. De schoone Mei-dag, de heldere kleuren van heemel, stad en water, de im posante omgeeving van grootsche hallen en half-voltooide scheepsrompen de tinten en gestalten van het werkvolk, fijn genuanceerd blauw, grgsblauw en grgs-groen, als franje hangend aan het groote gevaarte, het nieuwe schip, glanzend zwart en fel-vermillioen. Daarbij rondom het verdoovend geklop en geknars en gehamer, aan alle kanten. Maar dit alles is bQzaak en komt in de tweede plaats, harmonische neeven-schikking van zins-indrukken. 'De groote pracht ont staat door wat men weet, door de nietzlnnelijke dingea. Het schoonst van alles is de orde. Ik voelde die hier op de werf, rondom mij, niet alleen als iets eerbied-wekkends, maar zelfs als tets heiligs. Een groote, bloegende kastanjeboom, op een zonnigen Mei-dag, is mooi. Maar veel mooger vond ik de orde en het bewuste willen, waardoor dat geweldige scheeps gevaarte is gegroeid, in weinig weeken tijds, door den arbeid van een paar duizend kleine menschjes. Het ding ligt daar machtig, statig en vol beloften en tegelijk zoo gedwee en ondergeschikt aan menschelijk weeten en willen, dat men rustig kon aankondigen: om 2.55 verlaten alle arbeiders op de werf ««IHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflIlllllllllilllllllllllllllllll Invalid-Portwijn DE BESTE MIDDAGDRANK f 2.50 p. flasch Wijnhandel de Barbanson, 51 Amstel, Amsterdam N.V. PAERELS Meubileering M". COMPLETE MEUBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 454J N de stichting van een derde partij, die zich absoluut niet meer met de clans inlaat. Mijns inziens kan deze partij geen andere dan de radicale zijn. Het is de taak van de jongere generatie in Japan, haar te stichten. hun arbeid voor tien minuten, en precies drie uuren zal die formidabele massa, ge hoorzaam aan een vingerdruk van een dter menschjes, in beweeging koomen en zacht en gemakkelijk, als een stuk kinderspeelgoed, van zijn ligplaats afglijden en te water gaan, zoo veilig, rustig en secuur, als een eend die van den wei-kant, welvoldaan de staartveeren schuddend, in de sloot sult. Er zgn dichterigk aangelegde menschen die deze schoonheid niet waardeeren. Die meenen dat schoonheid alleen te vinden is in de natuur, liefst ver van de menschen, of in landelijk leeven. Zg zullen in zuik een groote-stads-tafreel, letten op de leeiqke details, op de armelijke huizen van Katten- j burg, op de ruwheid van het werkvoltr, op j de materieele bedoeling von het geval, de j zucht naar winst, naar comfort en behagen, l naar weelde en overvloed, waartoe die l groote schepen moeten dienen. j Maar dit is klein en bekrompen. Zie dit geweldige tooneel, dit zwart en roodc scheepsgevaarte van tienduizend tonnen, beraamd en voltooid door weezentjes, zoo teer en zwak, dat geen een van hsn ook maar een enkele scheepsplaat alleen op zijn plaats zou krijgen. Zie de eenheid van die duizenden arbeiders, geleid en aan 't werk gesteld door een kleine groep ingenieurs, in zulk een volmaakte orde, dat alles ver loopt met de süpiheid en nauwkeurigheid van een uurwerk. Zie de zuivere schoonheid van die vertooning, waarbij alles is bereekend, alles is voorzien, met zooveel zeeker heid, dat men he,t publiek laat toezien vlak bij het schip, dat toch door een kanteling de gansche meenigte kon verpletteren. De dichter herkent in die daad Vroomheid, het vroome vertrouwen op de onwankel baarheid van Gods natuurwetten, en op de cijfers en bereekeningen die niet bedriegen, omdat ze volvoerd zijn in volkoomen covergave en onderschikking aan de Waarheid. Het werd 2.55, de sto urn fluit ging, en de arbeid staakte op de gansche werf. tn de volgende vijf minuten dacht ik vél, ernstige en diepe gedachten. Niet oover den bloei van de scheeps-bouw maatschappij, niet oover de welvaart en den handel van Am sterdam, of oover het lot van 't nieuwe schip. Maar oover de menschelijke macht en de menschelijke zeekerheid. De wüzer van mijn horloge stond niet stil, en Gods wetten staakten niet. Ik denk De schrijver en zijne vrouw in nationaal kostuum. iiiiiiiiiiiiiiiin iiiiNiiiMiiHtiiiiiiitiMiiiiiiimiiiiiiimimiiNiiniiiiiimii Een Vrij Religieuze Volkspartij Ik geloof, dat de lijd voor de stichting van zulk een partij gekomen is. Ziehier waarom. Het komende massakiesrecht van mannen en van vrouwen zal alleen waarde hebben, indien het werkelijk in zijn ware kracht en verhouding, al tot uiting brengt, wat er leeft onder de massa aan rechtsbewustzijn en religieus en humanitair gevoelen. En dit kan alleen door organisatie van elke bedat ik meer ontroerd was, en meer beklem ming voelde dan een van de verantwoor delijke ingenieurs. En om drie uur precies, op de seconde, ging het eigenaardig geruisch door de meenigte dat een gemeenschappelijke ont roering beteekent en het schip begon te glijden. Een nieuw reusachtig orgaan van het groote menschweezen kwam in werking. Een enkel individu kon door een ligte be weeging de macht ontwikkelen van meer dan honderd-duizende menschjes te samen. Ik had moeite, in die weinige seconden, het gansche tooneel in mij op te neemen. Het gehoorzame monster, de opvlammende knet terende rookvan de balken onder de glijdende kiel, het afknappen der stalen kabels, precies volgens de berfekening en toen lag het schip te drijven, en het scheen alles zoo eenvoudig, zoo gewoon, een kleinigheid, een nieuw schip 11 de vaart. Het wasgoed gegaan. Natuurlijk! Niemand had eraan getivijftld. Het zijn knappe bekwame mer.schen, de ingenieurs en de teekenaars en de werk lui. Ze wisten. Ze wisten Gods onverander lijke wetten, en ze wisten hun eisjen kracht, l;un bevoegdheid om die wetten te beheerschen. Tot zoover, niet verder, maar dan ook met voikoomea vertrouwen. Het gaat anders toe bij een premiere in de schouwburg!! Niet alleen begint die niet zoo precies op de seconde, maar men is er ook meestal niet zoo gerust. Wij hebben cëa schilder die de schoon heid van zulke grootsche tafreeien begrijpt eri beeldt. Herman Heyenbroek. Decze gevoelt esïschildert de werkingen van het nieuwe organisme der menschheid, het koamende menschweezen. Hij doet het niet om de rnooije en fijr.e kleurtjes, m-?ar in zijn schilderijen is hst Revoclsbzgrip, van wat het alles beteekent. Iets wat noch de arbeiders, noch de teekenaars en ingenieurs in voüe diepte kunnen doorzien. Zij werken en bou wen, ieder raar zijn plicnt, rnsarzonder de volle strekking van hun doel ie voelen. Zooals de koraal-dieren n iet weeten dat ze een eiland maken, Maar toch anders. Want zij kum,en er ei-n besef van krijgen, als de langrijke geestesstrooming. Wie zich zelf gaarne of ongaarne niet tot deze organisatie dwingt, werkt mee tot de onzui vere overheersching van hetgeen zich als vanzelf het gemakkelijkst organiseert: dat zijn de grovere en ruwere zelfzucht en qdelheidsformaties. Waar blfl f t echter de breede schare van vrij religieus denkenden, wier wassende invloed door allerlei groepeering, dag aan dag en meer en meer, blijkbaar wordt? Haar rechtsbewustzijn komt niet of slechts fragmentarisch en dus vrijwel krachteloos gemaakt door onzuivere politieke banen tot uiting. De leus: godsdienst en politiek moet ge scheiden big ven is valsch. Dat de religie als partij middel kan worden gebezigd is juist, doch bewijst verder niets. Doch dat de liberale partQen fundamentloos ineenzakken bewijst wel wat. Dat wij in de bestaande traditioneel sterke partgen onze beginselen zouden kunnen verwezenlijken, IQkt mij onmogelijk. Wie gevoelt lust de marionet te zijn, die in de tegenwoordige politieke hokjes moeten dansen, en als even zoovele vogelverschrik kers werken voor hen, die wg zouden willen aantrekken, te gaan bezielen? De geheele linkerzijde kan men, gezien haar ontstaan, historisch en partijzakeigk niet anders beschouwen dan te zijn opge bouwd uit overwegend intellectueele en materieele factoren, en zij mist daardoor de ethische kracht, die toch vooral In de toe komst zoo noodig zal zijn om als eenelectrischen stroom de ernstig confllcteerende klassebelangen harmonisch aaneen te lasschen. De rechtetpartgen zijn te veel ge wend om het geesteigk overgeleverde kritiekloos te aanvaarden om de materiale klasseinstituten, die er om heen blijven kleven, voldoende van zich af te schudden. Het gaat hier niet om een spiksplinter nieuw partijprogramma. Al twijfel ik niet aan de mogeigkheld van deze opstelling van een aantal oprechte, goede en krachtige beginselpunten. Het gaat hier om de partij methode. Een eerste partijpunt zal juist moeten zQn: een krachtige afweer van alle partijpolitiek als zoodanig; van alle parle mentaire geknoei. Hoevelen hebben er niet met een ontevreden gevoel meegestemd. Zouden zij niet in een meer oprechte partg tevreden kunnen worden? Het wil mg voorkomen, dat vele vrouwen, die thans het kiesrecht zullen verkrijgen, naar een nieuwe partg zullen zoeken. Intu tief zullen zij allicht beter dan anderen ge voelen, dat de diepere psychologische ach tergrond ver meer beteekenis heeft dan alle intellectualistische programma voor deelredenatles. Moet ik nog wijzen op de beteekenis van het waarachtig gevoelde besef, dat alle menschen broeders zijn, bp de bestaande maatschapoelijke gisting? Maatschappelijke hervormingen zijn noodzakelijk, doch is er geen verschil: of ze geschieden uit koel verstandelijke belang en waardeering of wel uit een zuiver beginsel? In de weinige ruimte, die mij nog rest, kan ik als een modern arti-st nog schil deren met punten. Zie hier iets van het perspectief, de belangen van de vrijzinnige In de kerk, de strgd tegen het intellectua lisme in onderwijs en bureaucratie, het noodzakelijk tegenwicht tegen klassehaat en giftige ergdenkendheid bij de sociaaldemocratie ; iets uit het vele voor de nieuwe partij. Dat zg kome, leve, groeie en bloeie als een partg, niet van heeren of intellectueelen, doch als een echte volkspartij. L. W. R. VAN DEVENTER Den Haag. Ullimillllllllllllllllllllllllflllllllllnlll ttUIMIIIKIIIIIIIIKIIIIMIillllMtllHI H. BERSSENBRUGGE, PORTRETFOTOORAAF ZEESTRAAT 65, naast Panorama DEN HAAG. Tel. 1538. IN BURCERHUIS, Voor klein gezin, gemeubileerd te huur, voor vier weken of langer: Zitkamer, Serre, twee Slaapkamers en gebruik van Keuken; ?50.?per week. Brieven franco onder letter T, aan HARKEMA's Boekhandel, Hilversum. kunstenaar hen deeze machtige gedachte vór houdt: Gg werkt aan de voltooljing van een groot geheel, eennieuwe menschheid, een weezen waarvan de individuen zijn, wat de celletjes zijn voor een plant". En nu vindt men nog menschen die schijnen te denken dat een maatschappelijke hervorming gemakkelijker is dan het bouwen van een groot schip. Die doen alsof daartoe minder orde, minder weetenschap, minder deemoedig geduld noodig is! Hoeveel jaren hebben ingenieurs, teeke naars en arbeiders moeten denken en werken, eer ze deeze wonderbare samenhang en orde bereikt hadden, die nu tot zulke grootsche scheppingen in staat stelt. En nu zouden anarchisten en socialisten willen beweeren dat het voor een maatschappeigke omkeer voldoende is, de be staande orde te verbreeken, de organisaties eeven te ontwrichten, en de arbeiders het proletariaat de leiding in handen te geeven, de bekwamer en geoefende leiders weg te jagen, en de kapitalisten hun geld en bezit te ontneemen. Men denke zich wat er gebeuren zou als men uit deeze organisatie der scheeps bouwmaatschappij, het dozgn ingenieurs en teekenaars weg joeg omdat het geen proletariërs zijn! Wat zou er van die cuizer.de arbeiders en hun werk terecht koomen? Wat komt er terecht van eendier dat men den kop afsnijdt ? En dat noemen ze dictatuur van het proletariaat!!" De onnoozelen ! Heb ik het niet gezien in 1903 toen men door de organisatie van een vakvereeniging de organisatie van hetspoorweezen wilde verdringen en vervangen ? Een kind met een vouwbeen teegenoover een sterke en zwaar gewapende. Zoo is het nu met anarchisten en bolsjewiki. Ze weeten niet. Maar de leiders van een scheepsbouwmaatschappij weeten. En het allereerste wat allen moeten leeren is de heiligheid van orde en de vreugd van den arbeid. Zeeker, de arbeiderswooningen in Am sterdam zijn droevig en onschoon, en de stoffelijke omstandlgheeden van den arbeider zijn slecht en onvoldoende. Maar in hun arbeid, hoe zwaar ook, zijn ze niet te' be klagen. Hun arbeid Is goed en benijdenswaard, van den eersten ingenieur tot het kleinste jong-maaije dat de blaasbalg trekt of de klinknagels teegenhoudt. Dat is het ergste en gevaarlqkste ver schijnsel van onzen tgd, dat de vreugd in den aibeid en de heiligheid van de orde HUISHOUDELIJK MEDEWERKSTER Eerst nauwkeurig onderzoeken Of haar de betrekking past. Onbesmette reputatie, Niemand erfelijk belast. Onderteekend door den dokter Eischi ze de getuigenis Dat Mevrouw niet teringachtig En Meneer niet bloedarm is. 's Morgens eerst haar ochtendblaadje, Een beschuitje en wat thee. Stortbad, kleeden en een loopje; Dan een Engelsch déjeuner. Even wat correspondentie Met de naaister of een vrind. Dan de handschoen aangetrokken En het kamerdoen begint. Nimmer spelen met de kind'ren Qeen aanhalerig gezoen Als Mevrouw 'n beetje ziek is Niet hulpvaardig moeten doen. Bij haar lunch en haar dineetje, In haar zitkamer gedekt, Wordt apolinariswater En een glas Bordeaux verstrekt. Steeds met juffer" aangesproken Aaltje" is wat familiaar. Altijd ook mee uit logeeren Mee naar buiten ieder jaar. Zeven uur gedaan met werken, Geen gebet en geen gezeur; Geen visites, niet bedienen, Geen kwitanties aan de deur. Maandags kennisjes ontvangen, Dinsdags lichaamsoefening. Woensdags flirten met de' vrijer, Donderdags vergadering. Vrijdags winkelen en fietsen, Zaterdags een Russisch bad. Zondags bioskoop of dansles, Met uit eten in de stad. Maar als Aaltje ook moet werken Voelt ze zich niet al te goed Fijntjes ligt ze dan te lachen Als Mevrouw de trappen doet. J. H. S F K E N H O F F IIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIII iiiiiimiiiiMiimiiiimui DEVO G&urigo Sigaar FABRIKANTE N.V. DIEVENBACH's Holt. Sigareafabrltk UTRECHT aiiiiiiiiiiiiiittiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiitiiii wordt aangetast. Zelfs zware, walgelijke, vuile arbeid kan vreugd en voldoening ge ven. De goede chirurg, de goede verpleegster vind in 't afzichtelijkste werk voldoening, door den strijd teegen 't kwade. Maar zonder besef van wat men eigenlijk doet, zonder gevoel van het schoone in arbeid en schepping kan er ook geen vreugde in den arbeid zijn. Daarom kan ik volhouden dat alles wat arbeid, met hoofd of handen, ook den dichter noodig heeft, om hem te doen begrijpen wat hij doet. Algemeen is thans de klacht dat de arbeid meer dan ooit wordt ontweeken en geschuwd. Maar wie geven daartoe het voorbeeld? Wie zoeken zich steeds gemakkelijk te ver rijken zonder arbeidsprestatie? Wie hebben als hoofddoel: rijk worden, de gemeenschap berooven, weelderig en gemakkelijk leeven, door allerlei kunstgrepen? Op wie de ver antwoording, op wie de schuld, heeren beursspeculanten, f ondsen-schacheraars, win ners-zonder-werk, ruilmiddel-verkoopers, loterij-menschen, gij allen die de eer en het geluk van den arbeid hebt aangetast ? Hoe kan men lust en eer in arbeid vinden, zoolang men ziet dat het ieders toeleg is, den arbeid zoo spoedig moegelijk te staken, en dat hij wien het gelukt is de gemeen schap te berooven en te bedriegen en zonder arbeid te leeven, geëerd wordt en gediend, omdat hij rijk is alleen? Wat wonder dat de arbeider thans alleen denkt om hooger loon en korter arbeids duur. De beschaafden geeven het voorbeeld. Het eergevoel en de arbeidslust wordt overal verlamd en vergiftigd. Lange jaren van studie en voorbereiding, in organisatie en orde, zullen noodig zijn om de nieuwe arbeidslust, het nieuwe eergevoel te doen ontwaken. Maar aan al wat werkt en schept moet worden duidelijk gemaakt dat elk gemeenschapsleeven vereischt onderschikking aan strenge orde, vreugd in den arbeid, ontzag en gehoorzaamheid voor de beste en de bekwaamsten, en liefde voor de gemeenschap. FREDERIK VAN EEDEN Levensverzekering Maatschappij H A A R L E M" Wilsonsplein 11 DE VOORDEELIGSTE TARIEVEN