Historisch Archief 1877-1940
14 Juni '19. No. 2190
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
HET VERDWIJNEN VAN DE Mij. ZEELAND" UIT VLISSINGEN
Teekenlng voor mde Amsterdammer" van Joh. Braakenstek
LES FEUILLES QUI TOMBENT
Redacteur: Dr. A. O. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Alle berichten.deze rubriek betreftende.gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres.
14 Juni 1919
PROBLEEM No. 105
VAM H. MENDES DA COSTA TE A'DAM
(Eerste publicatie)
ZWART
Moeder Zeeland: Het eene kind heb ik mogen behouden, en nu zou ik het andere moeten verliezen!"
?iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiMiiiiBiiiiiiuiiiii iiiiiiiiiuiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiimiMiiiimHiimiMiiiimiHiiiiiniiim
tot resultaat dat Goud won met 3 tegen 2
punten; de tweede match, zonder voorgift,
verloor Goud daarentegen met 4l/3 tegen l/2.
Een paar partijen uit deze match mogen
hier volgen:
MATCHPART IJ
gespeeld 21 November 1918
Wit: J. H. Goud Zwart: (zonder f7)
dr. A. G. Olland
1. e2?e4 e7-e6
2. f2-f4 Pg8-h6
3. d2?d4 d7?d5
4. e4?e5?
Een in de Fransche partij gewone zet,
welke echter thans, nu zwart het paard naar
h6 ontwikkeld heeft en vandaar op f5 even
tueel den pion d4 kan aan aanvallen, niet
goed is. Wit komt nu reeds terstond in
moeilijkheden, welke hij had kunnen ver
mijden door bijv. 4. ed5: ed5: 5. Dh5f te
spelen.
4 c??c5!
5. Pgl?f3 Pb8-c6
6. c2?c3 Dd8-b6
Terecht tast zwart met alle beschikbare
strijdkrachten het punt d4 aan, hetwelk wit,
naar weldra blijkt, niet voldoende kan ver
dedigen, daar ook Ph6 op f5 kan ingrijpen.
7. b2-b3
Om door Lb2 nogmaals d4 te kunnen
beschermen.
7 c5Xd4!
8. Pf3Xd4
Op 8. cd4: zou volgen: 8... Lb4f.
8 Lf8-c5
9. Lfl?b5
Op 9. Lb2 volgt: 9... Ld4: 10. cd4: Pf5
en pion d4 is niet te houden.
9 0-0
10. Lb5Xc6 b7Xc6
11. 0-0
Ook 11. Le3 is niet voldoende (il. Lb2?
Tf5:) bijv. 11... Pf5, 12. Dd2! La6 met over
wegend spel (13. b4? Ld4: 14. Ld4: Pd4:
15. cd4: Tf7! of 15... g5! en zwart moet
winnen).
11 Ph6-f5
12. Lel?b2?
Wit .besluit de kwaliteit te geven, om
erger te voorkomen. Ookna 12. b4, deeenige
zet welke in aanmerking komt, behalve de
tekstzet, is het witte spel kwalijk te houden,
bijv. 12. b4, Ld4: 13. cd4: Dd4:f 14. Dd4:
Pd4: 15. Pc3, Tb8, 16. Tbl, La6, 17. Tdl,
c5, enz.
12 Pf5-e3
13. Ddl?d2 PeSXfl
14. KglXfl Lc8?a6f
15. Kfl-gl
Stand der partij na 15. Kf l?gl
ZWART
f g
h
a b c d e
WIT
Wit: Kh8, Dg2, Ta6, Tc3, Lal, Lc8, Pb3,
pionnen f3 en h5.
Zwart: Ke5, Pb6 en e2, pionnen a7, f4 en h6.
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossing volgende rubriek (12 Juli).
PROBLEEM No. 106
VAN J. J. P. A. SE1LBERGER TE DELFT
Wit: Kf6, Tb2, Lf8, Pf2. pionnen a5, b4,
<c3, d2, e4 en g5.
Zwart: Kc4, Ta4, Tg3, Pd8, Ph4, pionnen
b5, c6 en f3.
Wit geeft mat in drie zetten.
OPLOSSING PROBLEEM No. 103
VAN H. MENDES DA COSTA
1. Tel-e5, Kd6Xe5, 2. c4-c5, Ke5Xd4,
3. Dh3-c3f.
l Lh5?g3, 2. Dh3?h8, Lg3Xe5,
3. Dh8?f8ï.
l ; g4Xh3, 2. c4-c5f Kd6Xe5,
3. Pd4-f3f.
Goede oplossing ontvingen we van A. H.
Wefers Bettink te Sappemeer, M. Dolman
te Zeist en J. Rietman te Dieren, J. S. te Zeist.
OPLOSSING PROBLEEMI No. 104
VAN DR. E. PALKOSKA
1. g2-g4, g7Xf6, 2. Pg6-e7 (dreigt Pd5f)
Te8Xe7, 3. KclXc2 onversch. 4. Pel?g2f.
l d7-d5,2. Pg6-e5 (dreigt Pg2?)
TeSXeS, 3. KclXc2 en 4. Pel- g2f.
l d7-d6, 2. Tf6-e6f Ke8Xe6,
3. KclXc2 en 4. Pg2f.
l , Pb8?c6, 2. Tf6Xc6, Te8-e6,
3. PelX'c2f Ke3-d3, 4. Tc6-c3f.
Een zeer mooi probleem, waarvan de
pointe is', dat wit aan Te8 belet op de c-lijn
schaak te geven na Kc2:.
CORRESPONDENTIE
A. H. W. B. te S. 1. Tf8 faalt na 1... Te6.
In de schaakclub Utrecht speelden in den
afgeloopen winter de heer J. H. Goud en
de redacteur dezer schaakrubriek, twee
kleine matches. De eerste match, waarbij
de heer Goud pion en zet voor kreeg, had
iiintiuniiMHinMiiiHiiiiiiMiiMiiiiiMiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiuiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiniii
15 g7-g5!
Deze pion mag natuurlijk niet genomen
worden, wegens mat op fl.
16. g2?g3 g5Xf4
17. g3Xf4 Db6-b5
Ook 17... Ti7 was zeer sterk.
18. Pbl?a3 Db5-d3!
19. Dd2Xd3
Wit moet wel, daar anders f4 verloren
gaat (19. Df2, Tf7 en Taf8).
19 La6Xd3
20. Tal?dl Ld3-è4
21. Lb2?cl Kg8-h8
22. b3?b4 Lc5Xd4
23. c3Xd4 Tf8 -g8f
24. Kgl-fl Tg8-g2
Hierna is het witte spel geheel verlamd;
op 25. Td2 zou nu kunnen volgen: 25...
Td2: 26. Ld2: en paard op a3 is afgesloten.
25. Lel?e3 Tg2Xa2
85. Pa3?bl Ta2Xh2
27. Pbl-d2
Het bevrijde paard doet vreugde-sprongen!
27 Th2-hlf
28. Le3-gl
Op 28. Ke2 volgt LdSfl
28 Ta8-g8
Wit geeft op.
VIERDE MATCHPARTIJ
gespeeld 24 April 1919
d2 d4 Opening
Wit: dr. A. G. Olland Zwart: J. H. Goud
1. d2-d4 d7?d5
2. Pgl?f3 Pg8-f6
3. c2?c4 e7?e6
4. Pbl?c3 Pb8-d7
5. e2-e3 b7?b6?
Deze zet is zwak en brengt zwart weldra
in beslissend nadeel; 5... Le7, om de rochade
voor te bereiden, kwam in aanmerking.
6. c4X<)5! e6Xd5
7. Lfl-b5
Dreigend Lc6XLd5:
7 Lc8-b7
8. Pf3?e5 a7?a6
9. Lb5-c6 Lb7Xc6
10. Pe5Xc6 Dd8-c8
11. Ddl-f3!
Dit wint een pion.
11 Dc8-b7?
Hierop heeft wit een afdoend antwoord,
door zwart blijkbaar overzien. Het beste
was nog 11... Ld6, gevolgd door rochade.
12. Pc3Xd5! Pf6Xö5
Op 12... Dc6: volgt natuurlijk 12... Pf6:f
en wint toren a8.
13. Df3Xd5 Pd7-f6
14. Dd5?f3
Voldoende was ook 14. De5f Kd7, 15. d5,
Te8, 16.Df5f Kd6, I7.e4!Te4:f 18.Le3enz.
14 Lf8-e6
15. Lel?d2 Db7-c8
Rocheeren gaat natuurlij k nog niet wegens
Pe7f en Db7:.
16. (3-e4 Pf6-d7
17. e4?e5 L16?e7
18. 0-0 Pd7-f8
19. Pc6Xe7 Ke8Xe7
20. Ld2-g5f Ke7?e8
21. Df3?c6f Pf8?d7
22. e5?e6 f7Xe6
23. Dc6Xe6t Kt8-f8
24. Lg5?e7f geeft op.
Alles ten gevolge van zwart's zwakken
vijfden zet.
BOEKBEOORDEELING
Het oplossen van schaakproblemen. door
J. J. P. A. SEILBERGEK. Gouda G. B.
van Goor, ? 1.10.
De schrijver heeft een goed werk verricht
door een handleiding te schrijven voor het
oplossen van problemen. In ons land bestond
een dergelijk werkje nog niet. In
Duitschland zijn wel ees.ige soortgelijke boekjes
verschenen. Zij, die veel liefhebberij hebben
voor het oplossen van problemen, doch niet
weten hoe dit methodisch te moeten doen,
zullen veel plezier beleven van deze hand
leiding. Op korte duidelijke wijze toont de
schrijver aan de hand van ettelijke voor
beelden aan hoe een probleem behoort aan
gepakt te worden. Achtereenvolgens be
spreekt hij de tweezetten, de drie- en
vierzetten, en passant slain in een probleem,
de zelfmatproblemen en de scherts- en
zelfpatproblemen. De voorbeelden zijn met
zorg gekozen en bovendien vinden zij, die de
verkregen vaardigheid in toepassing willen
Van den aanvang af, is het steeds
ons streven geweest, een rijwiel
te fabriceeren, 't welk zijn ge
bruiker de meest mogelijke vol
doening geef t. Bij voortduring hou
den wij dan ook onze aandacht er
op gevestigd de FONGERS hieraan
te doen blijven beantwoorden.
DeGroninoerRiiwieleniabriekA,FONGEIlS
brengen in dit werkje een keur van fraaie
problemen met op de laatste pagina's de
oplossingen.
Een probleem uit dit werkje van den
schrijver vindt men in deze rubriek. Dat
enkele onjuistheden in de diagrammen
voorkomen spreekt helaas in een
schaakwerkje haast vanzelf. Zoo misten we in
diagram 3 een witte pion op d4, terwijl in
diagram 14 op al een zwarte koning staat
in plaats van een witte. Overigens Is de
uitvoering van dit boekje voortreffelijk. Het
is een aanwinst voor onze schaakliteratuur.
Moge het in veler handen komen.
HET GYMNASIASTEN SCHAAKBLAD
Sinds een paar maanden bestaat in ons
land een schaakperiodiek voor gymnasiasten,
waarop intusschen ook belangstellenden zich
kunnen abonnreren. Het blad, waarvan No. 3
ons ter kennismaking werd toegezonden,
verschijnt eens per maand onder admini
stratie van de hh. L. G. van Dam en R. H.
de Jong te Haarlem; probleem-redacteur
J. Hartong te Rotterdam. De abonnements
prijs bedraagt f 1.?per jaar. De inhoud van
dit maandblad is veelzijdig. Van alles, wat
men in een goed geredigeerd schaakblad
pleegt te vinden, treft men er in aan. Daarbij
is alles goed verzorgd, ook wat de
Nederlandsche taal betreft, zooals men trouwens
van gymnasiasten mag verwachten. Wellicht
gaat de redactie tr weldra toe over het blad
te laten drukken en het van diagrammen te
voorzien, waardoor het nog aantrekkelijker
zou worden. We moeten intusschen de voort
varendheid der jeugd prijzen, die niet langer
kon wachten en ook een gehectografeerd
blad zonder diagrammen voor Hef nam.
Het is een verblijdend verschijnsel voor de
vurige belangstelling onzer spes patriae, in
het schaakspel. Dit zal den bloei van het
schaakleven in Nederland ten goede komen.
We wenschen het blad een voorspoedig en
lang leven toe.
WEDSTRIJDEN
Een match Capablanca-Kostisch, waarvoor
een groote som gelds bijeen was gebracht,
had onlangs te Havana plaats. De eerste
partij duurde van 25?31 Maart en werd
eerst na 85 zetten door Capaölanca gewon
nen. De volgende partijen verliepen sneller
in het voordeel van den Cubaanschen
meester. Kostisch, die volgens The Brooklyn
E gle niet teg:n het klimaat kon (schakers
zijn bizonder gevoelig voor meteorologische
invloeden) werd zoo terneergeslagen, dat
hij in de 5Je partij bij den 15 Jen zet den
strijd staakte en de match opgaf, welke
aanvankelijk op acht winstpunten bepaald
was. De Cubaansche bladen steken terecht
de loftrompet over Capablanca's schitte
rende overwinning. Zij beschouwen hem in
staat den wereldkampioen dr. Lasker te
verslaan. Inderdaad wordt men bij het na
spelen van Capablanca's partijen zeldzaam
bekoord door de nimmer falende juistheid,
waarmede hij aanval en verdediging leidt.
Z(Jn spel imponeert o. i. meer dan dat van
Lasker. In de volgende rubriek zullen we
eenige partijen uit deze match publiceeren.
NIEUWE ROTTERDAMSCHE
SCHAAKVEREENIGING
Door verschillende schaakséances en
schaakwedstrijden stelt deze Vereenlging
zich voor 13 Sept. a.s. haar zilveren feest
te vieren. De hoofdschotel zal zijn een
achtdaagsche wedstrfld om het kampioenschap
van Zuld-Holland. Ten onrechte geeft de
feestcommissie aan dit tournooi den naam
van Meester-wedstrijd. Immers in geheel
Z -Holland is niemand, die den titel van
meester voert. De feesten van dat N. R. S.
zullen veel geld kosten, weshalve de feest
commissie een beroep doet, op alle schakers
ook buiten Zuid-Holland. om haar finantieel
te steunen. Penningmeester is de heer W.
Eelslngh, Prjnackerpleln 6a.
VRAOENRUBR1BK
voor
Algemeene Wetenswaardigheden
Men gelieve de Tragen voor deze rubriek in te
«enden aan het Redactiebureau, met op den omslag
het motto .Leekenspiegel", en onder opgave van
naam en adrei (die als vertrouwelNk sullen worden
beschouwd.)
J. L. te V. Bestaan er spaar- en voorschot
banken voor kleine luiden en middenstanders,
die dór of onder toezicht van gemeenten
worden gehouden? Zoo ja, in welke gemeenten
en zou aldaar statuten of opgave van wijze
van werken te bekomen zijn?
Gïm'eentespaarbanken bestaan te Arnhem.
Avereest, Bemmel, Huissen, Katwijk, Maas
tricht en Venlo; een gemeentelijke spaar
en voorschotbank te Ambt-Djetinchem.
Zonder twijfel zullen de besturen dezer
instellingen u de gewenschte inlichtingen
omtrent hare wijze van werken verstrekken.
J. W. te H. Waarom wordt N.N. altijd voor
een onbekenden persoon gebruikt?
Onze woordenboeken zeggen bij de ver
klaring van N.N. alle ongeveer hetzelfde,
n.l. dat deze afkortingen beteekenen: No
men Nescio, ik weet den naam niet;
of Non n o m i n a n d u s, niet te noemen
persoon; of Notetur n o m e n, de uitge
laten naam moet ingevuld worden.
Een andere uitlegging geeft P. @auer in
zijn in 1914 verschenen werk Das Altertum
im Leben der Gegenwart, waarin hij zegt:
't Is een algemeen bekend feit, dat de Ro
meinen door hun rechtstudie een dieperen
invloed op de moderne cultuur hebben uit
geoefend en blijven uitoefenen, dan wel door
hun letterkunde, hoe groot en verstrekkend
die ook is. Vele definities en termen zijn
van hun rechtstaal overgegaan in de cultuur
der volkeren en ze zullen daar ook wel
big ven. In de processen nu, die de groote
denker Gajus als voorbeeld aanvoert wordt
de beklaagde altijd met den vasten ge fin
geerden naam Nu merlus Negidius
aangeduid, iemand die de telling weigert.
Waarschijnlijk wordt ook daarom bij ons
een onbekende met de woorden N.N. aan
geduid.