21 Juni '19. No. 2191 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND De Amerikaansche delegatie l Jane Addams, 2 MTS. Amesz Mead, 3 Jannette Rankin, het eerste Amer. Parlementslid, 4 Emily Greene Balcb, aan wie thans de leiding van het Intern. Bureau is opgedragen, 5 en 6 Elisabeth Sweeney en Mrs. Stocks Millar, twee R.Kath, afgevaardigden uit Chicago, die als zoodanig doorlmn priester waren afgevaardigd om deel uit te maken van de Amerik. delegatie. 7 Mary Church, Ferrel, eene negerin, die vooral voor de rassenbelangen opkwam De Duitsche delegatie Dr. Anita Augsburg, 2 Dr. Helena Stöcker, 3 Frau Kirchhof, 4 Frida Perlen, 5 Dr. Knischewsky, 6 Llda Gustava Heymann De Engelsche delegatie l Mrs. Despard, 2 Margaret Ashton, 3 Dr. Williamson, 4 Mary Sheepshanks, 5 Isabella Ford, 6 Katherine Courtney, 7 Miss Leaf Het Internationale Vrouwencongres te Zarich van 12?17 Met 1919 i Het Internationale Vrouwencongres dat in April 1915 in den Haag gehouden werd en dat tot doel had een protest te doen hooren tegen den gruwel van oorlogvoeren en om middelen te beramen om aan den oorlog en de oorlogen in de toekomst een einde te maken, had in zfln eindzitting bepaald om het volgende congres te doen plaats hebben ter xelfder tfld en op dezelfde plaats wanneer en waarin de vredesonderhande lingen gevoerd zouden worden. Om een voor de hand liggende reden kon aan de tweede bepaling, (dezelfde plaats), geen gevolg worden gegeven, omdat dit de vrouwen van de Centrale Rijken zou verhinderen aan het Congres deel te nemen. Door de verkeers-moellijkheden was men ook niet zeker of dit tweede Congres wel op denzelfden tijd kon plaats vinden als de vredesonderhandelingen zouden beginnen, doch toevallig werd dit Congres geopend op denzelfden dag, waarop in Parijs de onderhandelin gen o ver de vredesvoor waarden met Duitschland een aanvang namen. Deze beide vrouwencongressen zullen in de toekomst van groote beteekenis blijken te zijn. Terwijl de strijdende mannen van bijna heel de wereld, in twee kampen ver deeld, elkaar trachtten te vernietigen en alom haat en wraakzucht zaaiden, kwamen een groot aantal vrouwen uit diezelfde landen nu reeds voor de tweede maal bijeen om elkaar in zusterlijke liefde de hand te reiken tot een gezamenlijk weder opbouwen, van wat door de mannen in krankzinnige verblindheid verwoest is geworden. Wist men in 1915 neg niet zeker of aan eene afzonderlijke vrouwenorganisatie voor vrede op den duur behoefte zou bestaan, of bij een langen duur van den oorlog deze internationale organisatie zich zou kunnen handhaven en of de vrouwen ook na den oorlog in het belang van een duurzamen vrede de wereld iets afzunderlijks te zeggen zouden hebben, het Congres in Zürich heeft op al deze vragen ondubbelzinnig een be slissend antwoord gegeven. Niettegenstaande de groote reismoeilQkheden, waardoor nog vele andere vrouwen verhinderd waren tegenwoordig te zijn, telde het Congres toch 146 leden uit 15 verschillende landen, waaronder er waren, xooals de drie vertegenwoordigsters uit Australië, die bijna drie maanden gereisd hebben om aanwezig te kunnen zijn. Voegt men bij dezen langen duur der reis nog de enorme kosten, die daaraan verbonden waren UllllllltllllUIHflIIIIIIII KAMERPLANTEN Het ontbreekt ons tegenwoordig niet aan opwekking en aansporing en Indien wij nu maar de fut en de gelegenheid hadden tot uitvoering, dan was alles spoedig Jn orde. Nu is het alweer de Vereeniglnj, Ons Huls", die in samenwerking met de Amaterdamsche af deeling der Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde ons komt aansporen, om toch vooral eens aandacht te schenken aan de kamerplanten. Wie er goed werk van maakt en n of meer mooie Asparagus, Ficus, Araucaria, Clivia, Aspldistra, Impatiens, Pelargonium, Fuchsia, Stengel- of Knolbegonia, of welke plantensoort dan ook" kan vertoonen, wordt verzocht ze in te zenden op de tentoon stelling die van 19 tot 21 September ge houden zal worden In een der zalen van Ons Huis. Inschrijvingsbiljetten zijn te krijgen bij den secretaris der Tentoonstelling den heer J. B Harmsen, Smitstraat 19 te Am sterdam. De inzending is geheel kosteloos, er zijn bekroningen in brons en zilver en papier. Alleen wordt de eisch gesteld, dat de planten vanaf l Juni of eerder in het bezit der inzenders geweest zijn. Wij hopen van harte dat deze tentoonstdlling zal slagen, want het betreft een groot volksbelang, de bevordering van vele deugden en daardoor alweer het goede humeur van de menschheld. Booze menschen hebben geen mooie kamerplanten. Hiermee mogen we echter geen vonnis vellen over wie geen kamerplanten bezit, want dan zou het er voor Amsterdam treurig uitzien. De Amsterdammers houden nu juist niét zoo heel buitengewoon veel van bloemen. Het lijkt heel wat, als ge de bloemenvloot de Schinkel ziet afvaren, maar wat beteekent dan begrijpt men hoeveel het velen der Australische vrouwen waard was om ook namens hen op dit Congres tegen den oorlog te kunnen getuigen. De onkosten toch aan deze vertegenwoor diging van drie harer verbonden, werden door tal van vrouwelijke landgenooten gezamenlijk gedragen. BQ deze 146 vreemdelingen voegden zich natuurlijk tal van Zwltsersche en in Zwit serland vertoevende vreemde vrouwen, zoodat de congres-zittingen In de feestzaal van het Glockenhof steeds overvol waren. Evenals In Holland werd ook thans weder het presidium in de bekwame handen ge steld van de wereldberoemde Amerikaan sche vrouw, Jane Addams, die in haar openingswoord kon mededeelen, dat de in 1915 aangenomen en toen nog utopisch klinkende besluiten van ons Congres, die aan alle regeeringen waren aangeboden, voor een deel reeds verwezenlijkt waren, voor een ander deel in de 14 punten van Wilson zijn geformuleerd en daardoor his torische beteekenis verkregen hebben. Ook dit Congres heeft weder vér strekkende besluiten genomen.Reedsden tweeden morgen werd op voorstel van Mrs. Philip Snowden uit Engeland eene motie aangenomen, waarbij het Congres zijn diep leedwezen uitspreekt over de in Versailles voorgestelde Vredesvoorwaarden, omdat die zoo ernstig inbreuk maken op de grondbeginselen, waarop alleen eene rechtvaardige en duurzame vrede kan worden opgebouwd. Na opsomming van de voornaamste fouten, die de Vredesvoorwaarden inhouden, dringt het Congres er bQ de geallieerde en geassocieerde mogend heden op aan om die voorwaarden In over eenstemming te brengen met de eerst door Wilson genoemde veertien punten, fooals de eer der geallieerde volken met zich brengt. Dienzelfden dag werd ook nog een motie aangenomen tot opheffing der blokkade om verdere hongersnood en ellende te voorkomen. Deze motie beoogt om de Machten, die in de Vredesconferentie vertegenwoordigd zijn, te bewegen onmiddellijk de intergeallieerde organisaties voor oorlogsdoeleinden om te zetten in internationale organisaties voor vrede, zoodat de hulpbronnen der wereld, voedsel, grondstoffen, financiën, trans port, het volk van alle landen kunnen verlossen van hongersnood, werkeloosheid, ziekte en ellende. Daarom vraagt het Congres onmiddellijk de blokkade op te heffen en indien er voedsel gebrek is het transport van het eene land naar het andere voorloop! e alleen te doen dienen om de noodzakelijkste levensbehoeften aan te voeren en het volk van alle landen op rantsoen te stellen totdat de hongerIQdenden het eerst gevoed zijn! Deze twee besluiten zijn dienzelfden dag nog aan de 9 leden van de Vredes-Conferentie, elk afzonderlijk, telegrafisch over gebracht, waarop van President Wilson den daarop volgenden dag reeds een beleefd en waardeerend antwoord inkwam. De plaatsruimte in dit blad laat niet toe alle op dit Congres genomen besluiten af zonderlijk te noemen. Veel tijd werd besteed om eerst in commissies, daarna door het geheele Congres, het Volkerenbond-Verdrag aan nauwkeurige studie te onderwerpen. Hierbij bleek spoedig dat het Congres in twee groepen verdeeld was, waarbij de eene groep het goede erkennende in het bestaande Verdrag, de fouten wilde verbeteren door het indienen van amendementen; de andere, radicalere groep, van oordeel dat dit Verdrag groote fundamenteele fouten bezit, wilde dit geheele werk afkeuren en eene commissie benoemen om een nieuw en beter Volkerenbondsverdrag samen te stellen. Aan het eind van het Congres zijn deze beide groepen elkaar genaderd, doordat de eerste groep hare uiting van waardeering voor het goede in het verdrag heeft laten vallen, de tweede, doordat zij te vinden was om de mogendheden in Par g s een heele serie van wij zigingen voor te leggen, die noodig geoordeeld werden om met zulk een bond van Naties de wereldvrede te verzekeren. Dat bij deze voorstellen ook een was, waarin de positie der vrouw in den Volke renbond bepaald wordt, behoeft geen betoog. Vrouwen moeten, op dezelfde voorwaarden als de mannen, voor alle posities in den Volkerenbond verkiesbaar zijn en dit zal uitdrukkelijk moeten worden vastgesteld. O/er eenige bijzonderheden en bijzondere personen van dit Congres een volgende keer. ALETTA JACOBS Illlllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIII dat voor een stad van meer dan 600.000 inwoners? Indien ge eens van uit een achterkamer in een huizenblok de achtertuintjes en de ramen beziet, dan krijgt ge in menige buurt slechts een armzalig zootje te zle/i. De kinderen op school hebben ever hf.t algeHet Nationaal Congres voor Vakonderwijs Op het Nationaal Congres voor Vakon derwijs, dat van 11 tot 14 dezer te 's-Gravenhage gehouden is, heeft het vrouwelijk element een ruime plaats ingenomen. De voorzittershamer werd gedufende n der zittingen door een vrouw gehanteerd. In de rijen der toehoorders waren de vrouwen in de meerderheid. Door niet minder dan 6 vrouwen werd prae-advies uitgebracht. Mejuffrouw Bader, secretaresse der Vereenlging van Hoofden van Industriescholen, en Mevrouw Tydcman?Verschoor, in wie wij zeker wel de meest beteekenende figuur bij het Hulshoudonderwfls mogen zien, schreven over de wijze waarop in de op leiding van krachten voor de verschillende vakscholen moet worden voorzien. Ida Heyermans gaf haar meening ten beste over de questle, in hoeverre het algemeen vormend onderwijs als deel van het melsjesvakonderwQs een bijzonder karakter moet dragen. Dr. E. Kleerekoper, Inspectrice van den Arbeid, leverde een goed gedocumenteerde inleiding, waarvoor zij voor zoover het feiten gén wenschen betreft slechts be hoefde te putten uit de schatkamer harer jarenlange ervaring, over het vraagpunt of aan de opleiding in de fabriek al dan niet vakschoolonderwijs vooraf dient te gaan. Marie Heinen, Adjunct-Directrice van het Nationaal Bureau voor Vrouwenarbeid, praeadviseerde over de beginselen, volgens welke in Nederland het leerlingstelsel (voor meisjes) behoort te worden ingericht. Ondergeteekende, ten slotte, schreef over de maatregelen, waardoor het vakonderwfis voor meisjes onder het bereik kan worden meen weinig te vertellen over de bloemen thuis. Natuurlijk zijn er toch nog veel menschen, die wel aan de bloementeelt doen, vooral in de oude stad en ik heb wel op zijslopjes in de Jordaan hoekjes en ramen gevonden gevuld met de prachtigste Fuchsia's en Pelargoniums, die daar natuurlijk B LP E! E N D E T R K Fuchsia Teekening van W. F. Pothast gebracht van alle lagen der maatschappij. Al deze prae-adviezen zijn in druk ver schenen in drie bundels Rapporten". Binnen korten tijd zal een vierde bundel het licht zien, de Handelingen" van het Congres bevattende. Van die handelingen" oftewel discussiën mag, naar wij vreezen, voor het meisjesvakonderwijs niet bijster veel worden ver wacht. Aan congressen als het juist geëin digde is, naast een groot voordeel, altijd een niet minder groot nadeel verbonden. Eenerzijds leveren zij, personen van lijn recht tegenovergestelde levens- en wereld beschouwing samenbrengend In het streven naar een en hetzelfde ideëele doel, een ontroerend bewijs van den vooruitgang der menschheid pp den weg naar verdraagzaam heid. Anderzijds evenwel pleegt het program ma zoo overladen te zijn met heterogene onderwerpen, elk op zichzelf van uitnemend belang, dat rustige vruchtdragende gedachtenwissellng een onmogelijkheid wordt. Deze heeft dan ook, wat het meisjes vakonderwijs betreft, vrijwel geheel ont broken. Debatsters vroegen het woord, of voor weinig beduidende op- en aanmer kingen: dat de korte cursussen van het Nut geen vorming, alleen voorbereiding tot de vorming verstrekken voor de huisvrouwentaak (alsof dit bij een leergang van 30 lessen niet vanzelf sprak); dat een leer overeenkomst tusschen huisvrouw en hitje, zelfs waar beide parijen van goeden wille zijn, wel eens kan stranden op de omstan digheid, dat het niet .botert" tusschen die twee (alsof het ook in de werkplaats, ook in de school, wel eens niet boterde" tus schen leermeester en leerling, en alsof men zulk een gemis aan overeenstemming niet zou werken in de drie maanden proeftijd!); of voor vaagheden als déze, dat eigenlijk ieder beroep moet worden gekozen volgens aanleg en neiging zonder er mede rekening te houden, of het een leeg" of een vol" beroep is, terwijl de .gemeenschap" die allen levensonderhoud zou moeten garandeeren"... Werd nu en dan een concreet onderwerp van diepgaande beteekenis aangeroerd: of er in ons land behoefte bestaat aan een grooter aantal dienstbo den-scholen; of de op leiding voor huisvrouw en voor dienstbode al dan niet moet worden gesplitst; op welken leef tijd het meisje huishoudonderwijs moet worden verstrekt; of voor de naaldvakken, inzonder heid voor het costuumnaaien, avondonderwijs naast, de voorkeur ver dient boven dag-vakschool-opleidingvórde beroepsuitoefening . .., dan moest het debat, waarvoor aan een ieder slechts 5 tot 10 minu ten kon worden toege staan, terwijl gelegen heid voor dupliek ont brak, noodzakelijkerwij ze aan de oppervlakte blijven. Het feit, dat het in hoofdzaak een (vak)schoolcongtcs was, waarvan de menschen uit de praktij/c: werkgevenden zoowel als werknemenden, zich nagenoeg geheel afzijdig hadden gehouden, doemde de toch reeds vluchtige gedachtenwisseling bovendien tot eenzijdigheid. De vergadering weerspiegelde in geenen deele de meeningen der maat schappij. De meeste questlën werden be keken van de school, niet van het leven uit. Verwachten wij dus luttel heil van het in de debatten naar voren gebrachte, wij hebben daarentegen goede hoop, van dat hetgeen in de prae-adviezen zélf werd neergelegd, bij regeericg en bevolking: want beide hebben ten opzichte van het meisjes-vakonderwijs een taak te vervullen, die eenmaal vrucht zal dragen. Het wetsontwerp op het vakonderwijs, dat eerlang in openbare behandeling komt, houdt voorzeker met de door Marie Heinen ont worpen wetschets voor het leerlingwezen nog geen rekening. Maar dat bij een latere herziening dezer wet, waarbij in het bijzonder de regeling van het leerlingwezen, thans nog slechts in groote lijnen aangegeven, zal worden uitgebouwd, n en ander der door haar ontwikkelde denkbeelden zal worden overgenomen, die mogelijkheid dunkt mij volstrekt niet uitgesloten. Inmiddels zal wel licht hier en daar in den lande met het sluiten van leerovereenkomsten tusschen de door hare woorden tot deze actie" opge wekte huisvrouwen-vereeniging en leerlingdienstmeisjes een aanvang worden gemaakt. Ook de oprichting van sommigen der door schrijfster van dit verslag noodzakelijk ge achte nieuwe scholen en cursussen, de organisatie van het avondonderwijs voor de naald werkster, dat ten onzent nog nagenoeg geheel moet worden geschapen, zal door het prae-advies, dat door de aan ons Nationaal Bureau voor Vrouwenarbeid sinds lang ge koesterde wenschen te dien opzichte in vasten vorm gaat, vermoedelijk een stap nader worden gebracht. Zoo werd er op dit Congres dus ook voor het meisje gezaaid. Moge de bodem ont vankelijk blijken, opdat de oogst nog het thans levend geslacht ten goede komel ANNA POLAK itiiiiuiiitiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiriitiimiiiimiiiiimiiiittiiiiiiiiititiiiiiiii nog altijd Geraniums heeten, maar dat doet er niet toe. Dat tweetal zal naar ik hoop ook wel de heele tentoonstelling beheerschen en als het goed gaat, dan wordt de zilveren medaille voor Fuchsias behaald door een melkslijter. Ook in Aspldistras, Impatiens en Aralias, de welbekende vingerplanten, geven ze bewonderenswaardige resultaten te aan schouwen en hoe ze dat klaarspelen weet niemand. Het is natuurlijk in de eerste plaats een kwestie van licht en lucht. De Fuchsia van den melkboer staat vlak tegen het raam aan en geniet daar vele malen meer licht, dan wanneer ge de plant een paar voet verder naar binnen haalt. De ware plaats voor een kamerplant is dan ook de vensterbank, liefst afgewisseld met het bloemenrekje buitenshuis of het balcon. Nu zijn bloemenreMes aan den straatkant ver boden, vandaar dat we pas aan de achter zijde van de huizen een juistenbllk kunnen krijgen op den omvang, die het kweeken van kamerplanten bij ons heeft bereikt. Hieraan knoopt zich ook de vraag in heeverre de moderne architectuur zich aan bloementeelt gelegen laat liggen en zeer in het bijzonder of er bij de scholenbouw ook aan gedacht wordt. Veertig jaar geleden bleven dergelijke zaken geheel buiten be schouwing, maar nu denkt men er anders over en er bestaan scholen, die gerust voor den dag kunnen komen. Om het groote belang der zaak zou het wel aanbeveling verdienen, dat de tentoonstellingscommissie een paar afzonderlijke prijzen instelde voor scholen. De lucht in onze kamers is heel wat beter dan vroeger; dat danken wij aan het electrlsch licht. Waar kaarslicht of petroleum brandt, blijft de lucht ook nog wel goed, maar de ver'orandingsproducten van het lichtgas en de smook van kolenvuur bevatten bestanddeelen, die op velerlei planten giftig inwerken. Dat gevaar zijn we dus thans voor een groot deel te boven. Voor het begieten van onze planten is het leidingwater nog al tamelijk geschikt, goede grond is op de bloemmarkt ook r.og wel te krijgen, misschien zelfs nog wel de beroemde echte meeraarde". Bemesting, daar denken de meeste menschen niet om of ze doen het met koffiedik en sigarenasch. Dat laatste heeft nog wel iets te beduiden, maar met die koffiedik is het niets. Het beste is wel om van tijd tot tijd zeer kleine hoeveel heden kunstmest toe te dienen, zooals die thans in alle bloemenwinkels te verkrijgen is, maar vooral niet te veel en te vaak, want de planten halen toch het overgroote deel van hun groei uit de lucht. Natuurlijk is over de behandeling van de verschillende kamerplanten nog heel veel te zeggen. Als ik mg niet vergls,dan heef tdeAmsterdamsche Afdeeling van Tuinbouw al dikwijls op openbare bijeenkomsten het onderwerp laten behandelen; hier en daar op de scholen wordt er ook wel eens over gesproken en 't zou lang zoo gek niet zijn, als bQ de aanstaande onderwijshervormingen en het instellen van een zevende leerjaar en bij het vervolgonderwijs ook eens met name melding gemaakt werd van tuinieren binnenen buitenshuis. Het onderwijs in de natuur lijke historie op de lagere school kan een dergelijke aanwijzing zeer goed gebruiken. Deze tentoonstelling beoogt ongeveer hetzelfde doel als voorheen Floralla, maar heeft een gemakkelijker en ruimer program, waardoor haar kans van slagen veel grooter wordt. De mededinging staat voor ieder open, en het zou wel het mooist zijn, als nu eens uit alle buurten van de stad de geliefde kamerplanten elkander konden ontmoeten. Het gaat hier niet om zeldzame soorten of nieuwe variëteiten maar enkel om liefde en zorg. Ik weet niet, wie alles be kostigt. De afdeelingen van de Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde zijn door gaans niet rijk, want ze hebben zooveel te doen, dat ze in den regel heel gauw door hun geld heen zfln. En met Ons Huis" is het niet veel anders. Maar hoe het ook zij, de geldschieter kon zijn geld moeilijk beter besteden en wij willen hopen, dat het niet bij dit jaar alleen zal blijven, maar dat wij nog vele malen een dergelijke tentoon stelling mogen zien, in steeds grooter zalen. Nu spitsen wij ons alvast op 19 September. JAC. P. THIJSSE