21 Jnni '19. No. 2191 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND NORMALISATIE door IR. ERNST HIJMANS, directeur van het Centraal NormalisatieBureau te Delft De wereldgebeurtenissen van heden kun nen den indruk wekken, dat onze beschaving bezig is te . verdwijnen in een proces, dat herinnert aan den ondergang van het Romeinsche keizerrijk. Wie door zijn temperament en arbeidssfeer niet tot dergelflke beschouwingen voorbe stemd Is, ziet dit gebeuren om zich heen als een geweldige groeistuip, waaruit de wereld verbeterd te voorschijn zal komen. Wil men de kern van dezen tijdelijk ver snelden ontwikkelingsgang onderkennen, dan wordt zichtbaar de strijd van den denkenden mensch om meester te worden over de tot chaos gegroeide hoeveelheid van alle dingen. Met de toename van het aantal menschen wies de omvang van elke verrichting, die noodig was voor levensonderhoud. De kwan titatieve groei bracht mede een verandering in het wezen, die echter veel minder ge makkelijk te constateeren was, dan de uit breiding van de hoeveelheid. Uitbouw der organisatie van den voortbrengenden arbeid heeft dan ook tot aan onzen tijd bijna uitsluitend plaats gehad, wanneer bij het spaakloopen" van de voor ziening in het levensonderhoud door den nood van het oogenblik hervormingsmaat regelen noodig werden. Dit horten en stooten van de maatschap pelijke machine gebeurde tot nu uit den aard der zaak slechts plaatselijk en tijdelijk en het provisorisch reageeren tegen maar gedeeltelijk begrepen moeilijkheden liet de bonte-lappendeken van economische ver scheidenheid ontstaan, waarin de menschheld de oorlog niet heeft kunnen vermijden. Door de uitbreiding van den nu beëin digden strijd, geografisch over het grootste deel der beschaafde wereld, economisch over vrijwel alle deelen van de samenleving, schiep de oorlog vanzelf een grootheid van moeilijkheden, die de kansen gunstig maakt om te komen tot een bewuste reorganisatie van de voortbrenging. Normalisatie in ruimsten zin opgevat kan men deflnieeren als het streven om de stelselloosheid, welke historisch in het voortbrengingsleven ontstond, te vervangen door bewuste uitbreiding over een zoo groot mogelijk terrein van de best vindbare organisatie. Indien wij ons om concreter te worden voorloopig beperken tot het toepassen van het normalisatie-idee in het technische ver keer, dan treden als functies waarvan de stelselloosheid tot verspilling aanleiding geeft, het meest in het oog het meten, het ontwerpen en het keuren. De strijd, die op het oogenblik in Ame rika en Engeland met vernieuwde woede wordt gevoerd voor de Invoering van het metrische maatstelsel, is een voorbeeld hoe moeilijk het is de normalisatie, die door de Fransche revolutie op het gebied van het meten is begonnen, zelfs na een ver loop van 120 jaar over de geheele beschaafde wereld in te voeren. De moeilijkheden, aan de invoering van het metrische stelsel in de angelsakslsche landen verbonden, geven op zien zelf een beeld, welke economische krachten bij een doorvoering van het nor Invalid-Portwijn DE BESTE MIDDAGDRANK f2.50 p. flesch Wijnhandtl de Barbanson, 51 Amstel, Amsterdam lllllllflIlllllllllllllllllltllllllllllllIIIllllllllllllIlllllllllllllltlMlHIIIMIIIMII E. L. T. A. (Eerste LuchtverkeerTentoonstelling Amsterdam). door E. FULD Lid v. h. Hoofdbestuur der Kon. Ned. Ver.voor Luchtvaart en Penningmeester aer E, L. T. A. Er Is reeds veel geschreven over de E. L. T. A. en het zal moeilijk zfjn nieuwe .gezichtspunten te openen, maar waar ik er van overtuigd ben, dat niet vaak genoeg gewezen kan worden op het groote belang dier vier weken, voldoe ik gaarne aan het verzoek en schrijf voor de lezers van dit blad over de E. L. T. A. zooals ik haar zie en hoop, dat zij zal worden. Toen ik in Maart per vliegtuig uit Londen terugkeerde, was iedereen er vol van: dat was nou eens iets, in drie uur van Engeland naar hier l" Nederland werd plotseling wakker, 't geschrijf in de kranten en bladen was door die vlucht opeens werkelijkheid geworden en men stond verbaasd. Maar al zal het voor Kapt. van Heyst en mij steeds een aangename herinnering blijven, dat wij de eerste Nederlandsche passagiers geweest zijn op dit traject, toch zal dit deze reis geenszins tot een aviatischen mijlpaal in in het algemeen kunnen verheffen. Als prestatie voor een vliegtuig speelt deze tocht geenerlei rol en zeker is een groot gedeelte van het door onze reis gewekte enthousiasme een bewijs te meer, hoe weinig het publiek in ons land er van doordrongen Is, dat de luchtvaart met reuzenschreden vooruitgegaan is en nu in een zoo ver gevorderden toestand verkeert, dat de handel en het verkeer moeite hebben zich aan te passen en er voordeel uit te trekken. Ia de aller eerste plaats om daarin te gemoet te komen werd de E. L.T. A. op touw gezet: laat de menschen zien, wat je kunt, laat ze mee vliegen, laat ze zien, wat alles noodig is eer een terrein als vlieghaven kan worden gebruikt, laat de Nederlanders eens voeling krijgen met de aviatiek. Want wij willen geen taaie expositie, waar je voor je entree door mag worstelen, waar je duizelt van het mengelmoes der tentoongestelde voor werpen. Wij willen, dat het publiek ziet en meeleeft met ons allen, dat het leert be grijpen waarom den eenen dag wel en den anderen niet gevlogen wordt, dat het bovenal zal gaan inzien, dat er naast een luchtacrobatie en het min of meer daarvan gebruikmakende militaire vliegen ook een verkeersvliegen is ontstaan, een rustig ver trekken met als eenlg doel zoo vlug en veilig mogelijk het eindpunt te bereiken. Natuurlijk ligt het in de bedoeling een tentoonstelling te organiseeren van alles, wat hierbij te pas komt, maar daarnaast willen wij door passaglersvluchten laten zien, wat voor den doorsnee-mensch vliegen TOONKAMERS VAN C. J. LANOOY PAPESTRAAT 24 -:- DEN HAAG EXPOSITIE VAN Eerste Proeven Kunstglas illiillllllllllll malisatie-idee in werking worden gesteld. Het gezamenlijke gereedschap b. v. bfj duizenden machinefabrieken in Engeland en Amerika, waarvan de waarde in de honderd tallen millioenen loopt, zou waarschijnlijk minstens de helft van zijn waarde inboeten, indien algemeen de metrische fabricage werd gevolgd. Aan den anderen kant kan men, vooral in landen als het onze, waar de i n voer van uit Oost en West elkaar ontmoeten, nagaan, welke kapitalen dagelijksch worden ver spild door gebrek aan uitwisselbaarheid tusschen b.v. de in Engeland en Duitschland vervaardigde, overigens*gelijkwaaidige artikelen. De normalisatie van het ont werpen is van jongeren datum dan de maatnormalisatie en wellicht nog ingrijpen der dan de vorige. De technische leek maakt zich van de Ingenieurswetenschap veelal de voorstel ling dat door berekening afmetingen en vormen van b.v. machlnedeelen met groote nauwkeurigheid kunnen worden vastgelegd. De werkelijkheid is anders. In het gunstige geval kan een ingenieur b.v. vastleggen, dat de kop van een klinknagel niet kleiner mag zijn dan een bepaalde maat en dat een andere, daarvan nogal flink.verschiüende diameter, te groot is. De technische berekeningen vertoonen dus een speelruimte waarbinnen de ont werper van onderdeelen zich volkomen naar eigen smaak of willekeur kan bewegen. juist dit voorbeeld van den klinknagel is aan de praktijk van ons eigen land ontleend. De technische afdeeling van een onzer Ministeries die veel geklonken werk liet vervaardigen, stelde indertijd, uit vrees voor te kleine afmeting, een vorm vast voor klinknagels. Eenigen tijd later deden andere instel lingen hetzelfde. De gevolgen van de boven beschreven speelruimte was, dat de verschillende kop pen onderling zooveel van elkander afwe ken, dat ze wel technisch allen gelijkwaar dig waren, doch dat fabrieken die voor verschillende instellingen werken, voor elk dier bestellers heele afzonderlijke series kllnkgereedschap in voorraad moesten hou den, waarin groote kapitalen werden vast gelegd. Zooals het met de klinknagels ging, is het thans nog met vrijwel alle andere alge meen gebruikte machineonderdeelen over de geheele wereld. Spieën, bouten, kranen, enz. worden allen volgens technische wetten in elke fabriek ontworpen en tengevolge van de speel ruimte in die wetten in bijna elke fabriek anders. Hierdoor is van een groot aantal artike len, die in de wereld ruimschoots genoeg worden gebruikt om in kwantiteit te wor den vervaardigd, de massa-fabricage met haar reusachtige besparing een onmogelijk heid geworden. In het concrete voorbeeld vindt men den toestand terug, die aan het begin van deze beschouwing werd geschetst. Historisch geworden, maar volstrekt onlogische, veelzal moeten beteekeuen. Met een toestel zooals de groote Handley Page, waarin 20 a 30 passagiers zijn, wordt niet ge-.looped" en wanneer straks boven de E. L. T. A. allerlei luchtacrobatie zal worden vertoond en Jan Publiek naar boven tuurt en griezelt, dan moeten daarnaast de geregelde passaglersvluchten duidelijk het verschil dden uitkomen. Voor de meeste menschen is iedere vlucht een ding voor levensmoeden; zij moeten het gevaarmoment van rustige tochtjes bij gunstig weer naar waarde leeren schatten. Er schuilt in iedere vlucht eenlg gevaar, maar niet alleen dat dit vél, veel geringer is dan in den regel wordt aange nomen, men moet ook verschil leeren maken tusschen vliegen en vliegen. Daarover te schrijven heeft weinig doel. In woord en geschrift is er reeds zoo dikwijls op ge wezen: de praktijk, de gelegenheid vier weken te kijken en zelf een oordeel te vor men, is wat de E. L. T. A. U wil bieden. Wie praten er niet al over luchtvaart zonder ooit een meter van den grond geweest te zfjn? Neen, dat is niks voor mij" hebben er ai zooveel gezegd, maar als hun ken nissen en vrienden een vluchtje deden en er met enthousiasme over praten, dan blijven ook zij niet achter. Amsterdam, 't IJ, de Zuiderzee en 't Noordzee-kanaal van 1000 M. hoogte gezien, zal meenigeen van zfjn angst moeten bekeeren. En weet U, waarom bekeerlingen" moeten worden gemaakt? Omdat zij voor een toekomstige luchtreederij de vracht beteekenen: hetzij persoonlijk, hetzij in den vorm van hun mail. Wie alle vliegerij uit den aard der zaak van zich afwijst, zal ook weinig vertrouwen schenken aan de luchtpost. En waar iedere luchtlijn in den aanvang met groote moeilijk heden zal hebben te kampen, is het wenschevuldigheid, die verspilling veroorzaakt van millioenen guldens, d.w.z. van gemiddeld uren-arbeid per dag van eiken mensch. In Engeland, Amerika, Frankrijk, Duitschland, België en gelukkig reeds sedert twee jaar ook in ons land heeft men in de tech nische wereld begrepen, dat de nood van den tijd opheffing van deze verspillllng vereischte. In ons land werd In 1916 door de Maatschappij van Nijverheid, in samen werking met het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, ingesteld de Ho of d-Com missie voor de normalisatie in Nederland, welke de Nederlandsche techniek door het brengen van meer eenheid in algemeen gebruikte constructiedeelen fn staat zou trachten te stellen, haar positie tegenover bultenlandsche mededinging te handhaven Het eerste werk dat door deze Commissie werd aangevat, was het ontwerpen van een serie eenheidsklinknagels, die in Nr. l van de Standaardvormen voor de Nederland sche Nijverheid" zijn gepubliceerd en de vrucht zijn van samenwerking tusschen de klinknagelfabrlkanten en de voornaamste verbruikers, waarbq ook de Nederlandsche Regeering en onze Spoorweg Maatschappijen vertegenwoordigd waren. Later zijn standaardvormen voor schroefbouten, voor rails en voor den geheelen bovenbouw van Locaalspoor- en Tram wegen ontworpen. Reeds in 1917 bleek echter dat er zooveel werk te doen viel, dat onmogelijk een Com missie van Technici dit in haar vrijen tijd kon verrichten. Na een oproep van de Hoofd commissie heeft de Nederlandsche industrie getoond den geest van den tijd te verstaan en zijn voor drie jaar door een honderdtal fabrieken, scheepswerven, bankinstellingen, enz. bijdragen toegezegd voor het fonds voor de normalisatie in Nederland, zoodanig, dat dit thans voor voldoenden tijd overeen budget van / 20.000.?beschikt. 'Op deze wijze kon een Centraal NormalisatieBureau worden ingericht, dat over een behoorlijke staf van personeel beschikt en waar thans reeds een geheele reeks nieuwe ontwerpen voor eenheidsvormen in verge vorderden staat van voorbereiding is. De economie is niet het eenlge gevolg van normalisatie. De bruikbaarheid vaneen voorwerp kan reusachtig verhoogd worden door zijn gelijkwaardigheid met soortgenooten. In ons land bestaat er b.v. nog verschil tusschen het brandweermateriaal van ver schillende gemeenten. Wat te doen wanneer bij een groote brand de spuiten uit een aan grenzende groote gemeente te hulp komen en geen water^j kunnen geven, omdat omdat hun slangen met een afwijkend model koppeling zijn voorzien? Een voorbeeld van normalisatie waarvan wij ons al niet meer bewust zijn, zijn de fietsenventiels. Het zou er boos uitzien met de rijwielsport, indien niet de schroefdraad van eiken willekeurigen band passend was op die van alle fietspompen in de beschaaf de wereld! voor de kwaliteit van de materialen, Wat geldt voor de constructie, gaat ook door waar onderdeelen van gemaakt worden. De gansche vliegtechniek zou tot de onmogelijk heden behooren, indien niet, althans in zekere mate, een eenheid bestond in de manier van beproeving en onderzoeking van materialen en het is juist die vliegtechniek, iiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiim C l B FVP? TTES iiiiiiiiiiiiuiiiri iiiiiiiiiiimmiiiimiiiiiiiii lijk, dat het geheele volk deze leert kennen en begrijpen. Deze opvoedende" kracht moet van de E. L. T. A. uitgaan. Reeds dit alleen zou deze onderneming rechtvaardigen, maar er is meer. Het mag langzamerhand wel als bekend verondersteld wotden, dat wij voor een luchtverkeer op internationalen voet totaal onvoorbereid zijn. Wat terrein en hangars betreft is er voor het burgervliegwezen (en dat moet het worden!) niets. Met de E. L. T. A. hebben wij nu getracht hierin min of meer tegemoet te komen, zfj het dan ook tijdelijk, in ieder geval zoo lang tot een definitieve regeling getroffen kan worden. Wij krijgen nu bij Amsterdam een bruikbaar veld, te klein voor permanent, maar voldoende voor het begin. Ook de tentoonstellingshal wordt zoo gebouwd, dat zij in een vliegtuigloods is te veranderen indien tijdens de tentoonstelling zich de overtuiging baanbreekt, dat een loods van deze afmetingen noodig zal zijn. Want onze hal is grooter dan eenige vlieg tuighangar hier te lande en wordt gebouwd in het idee, dat men zal gaan inzien, dat de grootste vliegtuigen moeten kunnen worden ontvangen en geborgen, wil een terrein internationaal verkeer tot zich trekken. Men heeft dus bfj den opzet der E. L. T. A. getracht, zooveel mogelijk praktisch resultaat te bereiken. Alles is steeds bekeken van hetzelfde standpunt: Wat is voor Neder land op het oogenblik het wenschelijkste?" Daarbij kon van een tentoonstellingsstand punt niet steeds het beste worden gekozen; de idieele zijde van het plan, het bevorderen van Neêrlands deelname aan het internatio nale verkeer der toekomst, ging steeds vór. En het lijkt mij te meer wenschelijk hierop speciaal te wijzen, omdat het dunkt me aan de E. L. T. A. het recht geeft op den H. BERSSENBRUGGE, PORTRETFOTOORAAr ZEESTRAAT 65, naast Panorama Mudag, DEN HAAG. Tel. 1538. die gedurende den oorlog, vooral in Enge land, verderen uitbouw van de normale materiaalvoorschriften veroorzaakt heeft. ' De nationale normalisatie, zooals die thans in Nederland krachtig is aangevat, bevat echter nog een inwendige tegenspraak. Een Nederlandsche normale schroefbout is een vooruitgang ten opzichte van de diverse bouten der heeren A., B. en C. Het woord Nederlandsch echter, wijst er reeds op, dat het eigenlijke doel van normalisatie eerst bereikt zal worden, wanneer een wereld orgaan hiervoor is gesticht. Ons land, centraal gelegen als het is, vormt een gunstig centrum om hiervoor de eerste stappen te doen. Reeds is contact met een aan tal bultenlandsche normalisatie-commissies verkregen en hoe optimistisch dit ook moge klinken, nmaal zal zeker het begrip wereldnorm een realiteit worden, tot zegen van de menschheld. liimillliliiiiiiiiiiiilliiiiimiiiiii GEDICHTEN IN PROZA, doorlsiDORE BLUMENTHAL I Is het winter vandaag? Toch ligt de zee, lichtblauw en onder zachten zonglans, rustig kabblend. Af en toe met mat geruisen, een sneeuwen schulmlijn drijvend naar het strand. En met een langen lach van stille blfjheid-zonder-reden hél diep in mijne ziel, slenter ik* dicht bfj 't water, wachtend op ik weet niet wat. ZQt gQ een slechte, liefje, die elkeen bedriegt en bespot? Tóch dreef er gistren door uw avondlijk gebaren een echte wee moed en reiken naar een reeks van mooier daden. God, kan het in den winter zomer worden en kan liefje me gaan minnen? Wacht ik op den zomer, wacht ik op haar liefde? Ben ik blij omdat het beide komen zal? Neen... komen zal een zomer voor de menschheid. Komen zal der menschen liefde voor elkaar. Ik zal wrochten mee mee aan d'Arbeld, en voor mij zal komen wat aldoor weerom kwam voor me: 't Kruis der Eenzaamheid. II Ik wou zoo gaarne een vader voor je zijn; ik, die mezelf misleid had. Ik wou zoo gaarne een vader voor je zijn; ik, die door leed op leed den andren weg heb leeren vinden... Wfj zouden samen gaan, jij rare schepselken. Ik, duldend met mijn broken staf, sprekend gedempt, grijnzend met rimpels vol tranen; jij, gelóovend In mij, kijkend p in mijn vér ziende oog, en met je jongen schouder ondersteunend. Van trjd tot tijd mijn kind, rusten wij, moe van 't gaan op bloedende voeten; dan streel ik je haar. Wat ben je moedig, kleine" zeg ik. En jij kust mijn vingers; blij verschrikkend, roep je: Vaderken, je handen beven niet meer!" Kindeken," zoo spreek ik dan, ver, hél vér moeten wij gaan nog. Maar, als steun van allen. Het gaat hier niet in de eerste plaats om een tentoonstelling voor enkele belangstellenden, een demonstratie voor eenige belanghebbenden of uitsluitend een commercleele gelegenheid voor expo santen: in de eerste plaats geldt het hier een nationaal belang, het geheele Neder landsche volk, de handel en de industrie in 't algemeen kunnen er slechts wel bij varen, indien Nederland wordt het knoop punt in het Noordelijk luchtverkeer. En daarop bestaat alle kans als wij maar wer ken, klaar zijn en toonen prijs er op te stellen. Gelukkig vindt de E. L. T. A. veel steun en hulp van 't Rijk, de Gemeente en ook van particuliere zijde. Des te opvallen der is daardoor de onthouding van hen, die niet minder het gioote belang voor stad en land moesten inzien en ons hun steun ont zeggen. Dat voor Amsterdam ook een groot locaal belang aan de tentoonstelling is ver bonden, kan niet ontkend worden en wordt gelukkig door de Gemeente ten volle ingezien. De Nederlandsche industrie heeft noodgedrongen in den oorlog de vliegtuigfabricage ter hand genomen. De tijdsomstandigheden en het materiaalgebrek maakten het haar daarbij niet makkelijk, doch zij worstelde er door en nu zou het te betreuren wezen, indien al die moeite te vergeefsch was en men de opgedane ervaring niet verder benutte. Daarom is op de E. L. T. A. gelegenheid geschapen tot het exposeeren van al wat met het vliegen in verband staat, ook auto's. En het mag hier wel aangestipt worden, dat zonder auto's op den duur geen vliegver keer kan bestaan. Vrachtwagens met aan hangwagens, sterke personenwagens, vlugge postauto's, tractors en al het rollend materieel, dat bfj de luchtmacht wordt gebruikt, is op een enkele uitzondering na ook bfj het vliegde lange weg is afgelegd, dan ben jf] wijs en ik ben jong: Dan zijn wij niet vader en kind meer". Ik wou zoo gaarne een vader voor je zijn. III Op school lachen de klnders om hun ouden meester: plagen hem, zijn vindingrijk in grapjes, en proesten om zfjn ergernis. Toch, als zij later zelf met d'eersten traan het leven gaan aanvaarden, denken zfj terug aan d'ouden man die werkelijk hun meester was. Zoo denk jij eens terug aan mij die zonder haat je strafte. Zoo kom ik eens in jouw herrinnerlng, wanneer het Leven den Mensch komt wekken middenin je wuft geltef van plaagziek, zondig kind. Want in je slaapt een Mensch. Nu móet je weg, want 't Leven wil dat kinderen als jij verlaten hun meester, hem niet weer zien dan ... later eens in hun herinnering. Ik ween omdat ik ben je meester, kindje, want... beminnen doe 'k je ook. Illllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllll VRAOENRUBRIBK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek In te lenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto .Leelcensplegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwellk mllen worden beschouwd.) G. H. K, te A. Waarom spreekt men van het paleis op den Dam wel van achtste wereldwonder", en welke zijn de overige zeven? De uitdrukking ten aanzien van het paleis op den Dam is van Huygens, die kort na de voltooiing zong van 's Wereldts agtste wonder Van zooveel steens omhoog op zooveel houts van onder." Dit laatste sloeg op het groot aantal palen 13659 waarop het gebouw rust. De zeven andere Wereldwonderen" zijn of waren: de hangende tuinen van Semlramis, te Babyion; de Olympische Zeus van den beeldhouwer Phidias; de kolossus van Rhodus; de pyramiden van Egypte; de tempel van Artemis, te Ephesus; de vuurtoren op Pharus, bfj Alexandrië en het Mausoleum te Kalikar- nassus. A. P. O. te W. Wat ve'staat men in tijden van oorlog onder een prf/zenhof? Een prfjzenhof is een rechterlijk college, dat beslissen moet in hoever schepen of ladingen op grond der bepalingen betref fende den contrabandehandel kunnen worden prfjsverklaard. De blnnenlandsche wetgeving van ieder land bepaalt wie prijsrechter zal zijn. Zoo is volgens de Nederlandsche Wet op de Rechterlijke Organisatie (art. 89) de Hooge Raad prijzenhof. Levensverzekering Maatschappij H A A R L E M" Wilsonsplein 11 DE VOOKDEELIGSTE TARIEVEN iiini iinutiiititimi verkeer noodig. Het gaat niet om een mooi carosserietje, den luxe-wagen, maar een degelijk stuk werk, een soliede wagen, voor het geregelde gebruik en voor zfjn speciale werk bij uitstek geschikt, behoort hier in derdaad thuis. De in den prospectus ge noemde groepen geven een duidelijk beeld van al, wat men hoopt te doen expo seeren. Het ligt niet op mijn weg deze categorieën hier over te nemen of uitvoerig te bespreken. Wel moge een woord gezegd worden over de indeeling van het tentoon stellingsterrein. Wij krijgen ten eerste het vliegterrein zelf, dat weliswaar geen regel matige vormen heeft, doch in iedere richting opstijgen en landen mogelijk maakt. In een hoek komt een goed restaurant met terras, van waar men een prachtig overzicht heeft over het vel d en dat door het animeerend af en aan vliegen zeker een groote aantrekkings kracht zal uitoefenen. Daarachter komt de eigenUke tentoonstellingshal met al de bij gebouwen en gebouwtjes, die nu eenmaal onontbeerlijk schijnen te zijn. Getallen noemen over de afmetingen doe ik niet en wel, omdat deze van dusdanigen aard zfjn, dat geen uwer zich daarvan een juiste voor stelling zoude maken, 't Wordt te groot en al zie ik al sinds maanden teekenlng en cijfers voor mijn oogen, nog steeds wil zich ook bfj mij geen juiste voorstelling vormen van het groote gebouw. En wederom hier achter komt het feestpark, dat behalve de voordeelen van het amusement tevens dienen moet om bij plotselinge buitjes een groot gedeelte van de toeschouwers te herbergen en droog te houden. Een eveneens tijde lijke haven voor watervliegtuigen is in de naaste omgeving gevonden en zoo belooft de E. L. T. A. veel en zal zfj weer, wind en publiek medewerkend, een groot succes kunnen worden. Want het valt niet te ont kennen, dat ontzettend veel zal afhangen van het weer. Hoe gunstiger vliegweer, hoe beter de E. L. T. A. aan haar doel zal beantwoorden. Welk een organisatie er noodig is, kunnen slechts insiders begrijpen: reeds alleen elk der onderdeelen zou op zichzelf een staf van menschen vorderen. Is het wel doorgedrongen, dat hier drie dingen op touw worden gezet: l", een ten toonstelling, 2». vliegdemonstratle en 3°. pas sagiersdiensten. Dat alles moet tot in de kleinste kleinigheid uitgewerkt en georgani seerd worden: de meteorologische dienst b. v. moet goed f unctioneeren en zelfs voor de assurantie moet worden gezorgd. Er is dus veel te doen en ik zou daarom dit exposéwillen besluiten met een verzoek aan allen ons te steunen, waar zfj kunnen en reeds nu mede te werken om dit onder nemen te doen slagen. Slechts zelden staat zoo veel op het spel: wij hopen, dat l Augustus en de daarop volgende weken velen de oogen zullen openen!