DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 Juli '19. - No. 2195 Op den Economlschen Uitkijk .Arbeid" aan den arbeid! I Ook wanneer men niet onvoorwaardelijk instemt met de wetsontwerpen, die door het Departement van Arbeid aan de Tweede Kamer worden aangeboden, dan moet men toch erkennen dat dit ministerie heel wat werk aflevert; Arbeid" is druk aan den arbeid; men zal daar met zijn leegen tijd wel raad weten en ik vermoed dat de Minister met zijn onmiddellijke raadslieden meer dan een 45-urige werkweek maken en dat de vrije Zaterdagmiddag er nog al eens bij inschiet! De Minister brengt meer wetsvoordrachten voort dan de Kamer verduwen kan. Over de w|ziging van de Arbeidswet heb ik hier reeds vroeger geschreven. Hlerbfl heeft ook de Kamer grooten spoed betracht door dit ontwerp zeer kort n»de indiening reeds aan afdeelings onderzoek te onder werpen en met het uitbrengen van het Voorlooplg Verslag niet te talmen, waarop van zijn kant de Minister ook weer haast heeft gemaakt met zijn Memorie van Ant woord en een wijziging op verschillende punten van zQn oorspronkelijk voorstel zoodat de openbare beraadslaging in de Tweede Kamer reeds 2 Juli 1.1. kon begin nen. Ziehier de data: 11 April wordt het ontwerp aan de Kamer toegezonden; het V. V. draagt de dagteekening van 23 Mei, de M. v. A. die van 20 Juni. De Kamerleden hebben 12 dagen tijd gehad om de 45 ko lommen der M. v. A. en de nota van wijzi gingen te bestudeeren. Wat zeker niet te veel was.. En 11 Juli is het ontwerp door de Tweede Kamer aangenomen. Zonder nu verder op de zaak in te gaan, wil ik wel zeggen dat de geheele behandeling van deze zoo belangrijke aangelegenheid m.i. met den Franschen slag" is geschied en zeer stellig overhaast is afgedaan. Kort na de indiening van de wijziging der Arbeidswet is het ontwerp tot herziening der Ongevallenwet verschenen; daarop volg den een ontwerp tot wijziging van de InvaHditeitswet en een tot het bevorderen van vrijwillige ouderdomsverzekerlng". Men ziet: de prestatie is niet gering. Het eerste van deze drie ontwerpen voor liet gelijk de uitgevers dat noemen in een lang gevoelde behoefte". Algemeen werd toegegeven dat onze Ongevallenwet op verschillende punten verbetering noodig had; dit bleek reeds in de eerste jaren van haaf werking en daarna voortdurend weer. Bovendien moest er verband worden gebracht tuaschen deze wet en de Talmawetten" (invaliditeits- en ziekteverzekering, H. STINIS Haarlem - Kruisweg 23 TELEFOON 15O6 EXPORT IN TABAKSARTIKELEN NAAR OE GEALLIEERDE STATEN imiimimiiiiiiiiiimimiiiiiiiii imiiiiuiiiiiini u^ j HET DROOMPALEIS EEN SPROOKJE DOOR HERMAN SALOMONSON I Er waren eens een prins en een prinses, maar ze leefden in de wereld van u en mij. Toch wilden ze graag geloven, dat ze ver van de menschen woonden, en dat ze hunne stemmen niet hooren konden. Hun woning was een paleis, dat zwart was van buiten, en wit van binnen; zoo had de prins het gewild, opdat de wereld het niet besmetten zou, en opdat ze hunne aangezichten zouden kunnen zien in de wanden. En de vensters en de hooge koe pels waren van gekleurd glas, hetgeen de prins ook zoo gewild had, opdat het witte licht der zon zich voor hem deelen zou in de kleuren die hem het liefst waren. Zoo kwam het dan dat in roode en groene en violette kamers de prins en de prinses vertoefden, alnaarmate hunne vervoeringen of stemmingen rood, groen of violet waren, en zoo meenden zij, dat er niets was van God en de menschen, dat zij niet genieten konden in de meest edele, en hen het aan genaamste vorm. Zoo dacht de prins, en de prinses vond alles schoon en aangenaam, wat zijn ge dachten, stemming en wil was.. en ze had hem lief in de roode kamers, en ze sluierde zich in de groene, en zat peinzend naast hem in de violette. Tenminste, dat leek zoo, dat ze peinsde in de violette kamers.., maar Inderdaad wachtte ze.. totdat hij haar terug zou voeren in de roode.. of in de hooge marmeren koepel. 2 Eens, dat ze tesamen waren in de hooge marmeren koepel, trok een windstoot over het paleis, die de vensters licht rinkelen deed in het lood, waarin zij, blauw, geel en purper, vervat waren. En terwijl de rinkeling na-tinkelde tusschen het gladde marmer der hooge wanden onder het koe peldak, trilde angst in de lange wimpers van de prinses. Wat is dit geluid?" vroeg ze. Maar de prins lachte, en zeide, haar over het hoofd streelend: Dit is de storm van de wereld., hfj deert ons niet.. l" Toen, in zekeren nacht, was het heel stil in het paleis, zoo stil, alsof het moest, dat men de kleurige schijnsels van het maan licht kon hooren streelen langs de spiegelgladde wanden. DEN HAAG WARMOND PADOX nouTbouw trOCOCEIK nCNDCIKLAAN Q5 8/ LEVERT DE/VERLANGD IN ZEER KORTEN TUD ALLE HOUTCONSTRUCTIE/ AU/ "" VLIEGTUICHALLEN ' TENTOON/TELLING/BOUV /CHOOLCEBOUWEN ZIEKENHUIZEN CATALOCU/ OP AANVRAAG Radenwet), die echter wel destijds in het Staatsblad verschenen, maar nog niet in werking getreden zijn. Er was dus een ineenschakelings- en een technische-herzienings-behoefte. In beide voorzag een ontwerp van 1911. Maar hoewel nu de inwerking treding der zoolang rustende verzekerings wetten aanstaande schijnt, heeft Minister Aalberse het ontwerp van 1911 (met de dubbele strekking) ingetrokken en een nieuw Ingediend, dat alleen technische herziening beoogt. Waarom? Dit is m IJ niet duidelijk, of het moet zijn dat hij met de ineen schakeling" wil wachten totdat ook de wijziging der Invaliditeitswet haar beslag heeft gekregen. (Het wordt langzamerhand een ingewikkelde geschiedenis, die opstape ling van wetten en ontwerpen op het gebied der sociale verzekering! Zoo hebben wij dan nu voor ons liggen een ontwerp, dat uitsluitend technische her ziening der Ongevallenwet ons brengen zal. Grootendeels is deze aangelegenheid ge lijk de naam aanduidt! van technischen aard, betreft de techniek der ongevallen verzekering. Ik zal er mij wel voor wachten, te zeggen dat dit onbelangrijk is, maar ik zal er mij evenzeer voor wachten deze zuiver technische wijzigingen hier te gaan uitpluizen. Ik durf niet aan te nemen dat al mijn lezers van die techniek op de hoogte zijn en ik zou dus om b.v. te vertellen wat er in de regeling van het zelfdragen of overdragen van risico veranderd is, eerst een kleinen cursus over de nu geldende regeling moeten geven. Mijn lezers zullen mij waarschijnlijk dankbaar zijn als ik dit nalaat. Maar nu ik dit voorbeeld heb genoemd wil ik toch in het voorbijgaan er op wijzen, dat het instituut zelf der risico-overdracht onverzwakt blijft gehandhaafd. En dat is wel iets waarvoor in breede kringen be langstelling mag worden ondersteld. Men weet Immers dat niet zonder strijd! in de Ongevallenwet 1901 het stelsel is ingelascht (want de eerste editie dier wet kende dit niet), volgens hetwelk de werk gever niet uitsluitend erop was anngewezen zijn premie aan de Rijksverzekeringsbank te betalen wegens het verondersteld gemiddeld bedrag der kosten van de ongevallen in zijn onderneming, maar de bevoegdheid kreeg zijn risico over te dragen aan een vennootschap of onderlinge organisatie, die dan voor hem zou vergoeden het wezenlijk bedrag der kosten van de plaats gehad hebbende ongevallen. De strijd om het goed recht dier bevoegdheid is jaren lang na de invoering der O. W. voortgezet l Tegen standers zeiden: het is niet goed den werkEn soms was het ook of de bloemen en bladeren van glanzenden witten steen hoog in de slanke toppen der schier elndeloosver-relkende zuilen, en slingerend van kapi teel tot kapiteel, de blauwe en groene en purperen bloemen en strengelende ranken, ritselen gingen in de gouden mane-stralen. Bijna duister was, onder de kleuren, die bloeiden in de glanzend marmeren hoogten van het koepelhuis, zwart en bflna duister was de bodem, waarin breed de voeten der zullen verschemerden, als on-omspanbaar dikke boomen, droevig in donkergroen grondwater. In dat bijna-duister was de slaapstede van den prins, die glimlachte in zijn droom. Maar naast hem was wakker de prinses, en zij staarde ontzet omhoog, vaal haar gezichtje, dat naar de hoogten van den koepel geheven was, en glanzend van koorts haar wijd-vochtige oogjes, omhoogstarend. Want wederom had zooeven, onver wacht een stoot van rukwind doen rin kelen het glas daarboven, en nog tinkelde, als gegichel van lach-hikkende duiveltjes, de rinkeling na in de kleurige hoogte, vol stille maan. Maar glimlachend droomde de prins, en, toen ze hem wekte, glimlachte hij nog, en, in halfslaap streelde hij bedwelmd van nog talmende droom, haar zachte, naakte schouders, en prevelde, weer inslapend: Het is de storm van de wereld, kind.. hl) deert ons niet!" Zij bleef wakend aan zijn zijde, en staarde In ontzetting omhoog, van wachten op een nieuwen zoo schrikkelfjken windruk, die.. ze wist het bijna zeker, onverwacht komen zou. Maar ze hoorde alleen het kloppen van haar hartje, en ze bleef staren, onmachtig, en telkens bloeiden, in het zacht verschuivend kleurenllcht, daar veraf-boven, weer nieuwe bloemen op en nieuwe slingers, die reikten van kapiteel tot kapiteel.. en het was haar alsof ze dekten het graf van hunne eenzame liefde, in het bijna-duister beneden. En glimlachend droomde de prins ook, toen plotseling haar adem stokte door vrees, . . want er was een wolk voor de maan getrokken, en alles vergrauwdc en werd duister. Toen brandde nog slechts, rossig en zelf vaak onzichtbaar van krullenden walm, een olie-lampje, ergens in een verre en lage nis. Maar dat eenzaam schijnsel, dat zij zelf ontstoken hadden, was slechts een klein glorend sfeertje van zwan licht, dat de diepten duister liet, en in die duistere diepten kil en dood en onzichtbaar ofschoon geweten, de steenen bloemen en het lofwerk der kapiteelen. In dit duister en starend naar het eenzaam glorend licht, het licht dat zij kon doen branden, en dat zij dooven kon, weende de prinses, terwijl de prins bleef glimlachen in zijn slaap. Zij zag het, en zij had vrees en medelijden... gever rechtstreeks belang te geven bij de ongevallen, want dan zal hij ze willen ver zwijgen of de gevolgen verkleinen of een selectie" toepassen op zrjn arbeiders. En zij beweerden dat dit alles en meer nog zich voordeed. Voorstanders wezen op het denkbeeldige van die bezwaren en op de groote voordeden: streven des werkgevers om ongevallen te voorkomen door voor de veiligheid te zorgen. De zaak liep ook in de Kamer zoo hoog, dat minister Talma een commissie van onderzoek be noemde; haar uitspraak luidde zeer beslist ten gunste der risico-overdracht, vooral bij onderlinge organisaties. En zoo is het dan duidelijk dat bij deze technische herziening de instelling der risico-overdracht onverzwakt blijft genandhaafd. Overigens vallen er uit deze herziening wel eenige punten te noemen, die van al gemeen belang zijn en die zonder commen taar besproken kunnen worden. Daartoe reken ik de uitbreiding van den verzekerings plicht; tot nog toe was er een opsomming van bedrijven, die veel vragen openliet en ongelijk werkte. Voorgesteld wordt alle be drijven verzekeringsplichtig te verklaren, behalve eenige met namen genoemde (o.a. land-, tuin- en boschbouw). Er is aan deze quaestie van al of niet volgens de wet ver zekerd zijn nog veel vast, dat ik hier voorbij ga om mq alleen tot de hoofdzaken te be perken. Slechts wil ik er op wijzen dat een bestuursmaatregel de werking der O.Vf. zal kunnen uitbreiden buiten het begrip bedrijf" of onderneming": een particulier, die een auto of een motorboot er op na houdt of een paard (met of zonder rijtuig) en daar voor knechts in zijn dienst heeft, oefent zeker geen bedrijf uit en heeft geen onder neming, maar zal toch volgens de (nieuwe) O.W. aansprakelijk voor het risico kunnen zfn. In 't algemeen moet men zeggen dat de nieuwe regeling van de werking der wet in dit opzicht veel oude strfjdvragen oplost. De O W. kende tot nog toe den getroffene ten hoogste 70 pCt. van zijn dagloon toe; volgens het ontwerp zal dit 100 pCt. kunnen zijn, wanneer de man zoo hulpbehoevend is (en voorloopig blijft) dat hij geregeld opgepast en verzorgd moet worden. Een nieuwigheid is ook, dat de R ij ka ban k op verzoek van den getroffene hem een oplei ding kan doen geven, wanneer daardoor zijn arbeidsgeschiktheid kan worden verhoogd. Van de Rijksbank gesproken, in haar premie-tarief zal wat meer vastheid worden gebracht door het aanleggen van een reserve fonds, waaruit de kosten gedekt kunnen worden. Men herinnert zich wellicht de geschiedenis van het millioenen-tekurt der Rijksbank in de eerste jaren van haar werking, wellicht ook de wisselvalligheid van haar nu eens verhoogde dan weer ver laagde tarieven. Men gaat dan nu een reservefonds kweeken tot op l millioen gulden; stijgt het boven dat bedrag, dan Perzische Tapijten Indien U Perzische tapijten bezit (Oostersche, Turksche, enz.), welke niet met U w ander huiselijk interieur harmoniëren, of die U om welke reden ook wenscht te verkoopen, schrijft dan aan Y. BAZIR, Impor teur, Zoutmanstr. 61, te 's Gravenhage, Tel. 1843, welke zich door geheel Nederland laat ontbieden en die tegen zeer hooge prijzen alle soorten Perzische tapijten koopt (nieuw of gebruikt), ongeacht de afmetingen en de prijs. Bewaar dit adres. Daar rammelde, onverwacht, en ditmaal heftiger en langer achtereen dan tevoren, een wervelwind in het duister boven, en luid-op schreeuwde de prinses van angst, zoodat de prins, niet begrijpend, ontwaakte en, als arme stervelingen in het schrikwek kend duister, zij naar elkander tastten en hunne kloppende harten drukten tegen elkan der. Want in hellen gloed stond, n oogenblik, boven hen en om hen heen, de marmeren koepel, en fel schoten gekleurde lichtschichten van boven, slaande de wanden en zullen met tongen en spitsen van geel en purper en blauw, zoodat alles een oogenblik was van vlakken van kleur en van scherp-zwarte schaduwen.. maar alles groot en verblindend en zonder bekende dingen. En terwijl hare oogen nog verblind waren en vol licht en kleuren In het weer volslagen duister, daverde de donder om het koepeldak, krakend en overstemmend het gerinkel der klirrende ruiten; sidderend drukte zij zich dichter tegen haar beschermer, en ze hoorde hem wederom prevelen van de wind der wereld, en dat die hen niet deren kon... maar ze hoorde aan zijn stem, dat er schrik was in zijn wijde oogen, en niet meer de glimlach om zijn lippen. ? Toen, in het uitbundigst van de rammeling daarboven, knapte iets... zij telde tot drie... en een versnelden ademtocht later, rinkelde, verschervend, iets aan hunne voeten... tegelijk was het of een koude zucht langs hun voorhoofd toog... toen was het weder stil... Maar de wolken bleven voor den maan, en alles duister.. want het walmend licht beneden1 verzwakte, en was, plotseling, dood na korte flikkering. Wat was het?" vroeg de prinses, en ze hield den adem in, want ze vreesde zrjn antwoord. En, wijfelend, antwoordde de prins: de storm van de wereld laat ons huis ongemoeid., want wij lieten het maken naar onzen wil, en de werklieden kregen veel geld voor hun arbeid, en ook de bouwmeester." Daarna sliep hij in, maar wakend bleef de prinses. En het werd morgen. Eerst kwam de morgen daar hoog-boven, verweg, als een droevig mijmerende sche mering., en de gekleurde ruiten konden niet haar droefenis bedekken, want hun purper en blauw en geel werden kleuren van rouw. In de hooge verte zag zij, vaag, de droeve wolken drijven, en ze wist dat ze naar de wereld gingen, de droeve lang zame wolken, om die te bevruchten met hun leed, want zij waren zwaar van tranen. Zoo had zij dikwijls de wolken zien voorbij-trekken,.. dan eens in deeenerich:ing, dan weer in een andere.. en er waren keeren geweest, dat ze driftig schenen,.. en joegen, en over en door elkander steiDE DUITSCHE JONKERPARTIJ EN DE VREDE Het congres der Duitsch Nationale Volkspartij werd Zondag beëindigd. Graaf Westarp, de vroegere leider der conservatieven in den Rijksdag, hield een rede over de buitenlandsche politiek van Duitschland. Graaf Westarp huldigde onder onstuimig enthousi asme der vergadering, het Duitsche heldenleger en zijn officieren. Hij bracht een Hoch"' op den keizer uit en bij het slot van zijn toespraak zong de vergadering staande: Deutschland,Deutschlandiiberalles. (dagbl ber,) Teekenlng voor de Amsterdammer van George van Raemdonck Hoch, hoch, daar is-t-ie weer l" iiiiiiiMiiiiiiimiiiiiiiiiiiiniiiiimmiimiiiiiiiiiiimiiiimiiiiinmiiiiiiiimiiii wordt het meerdere onder de bij de Bank verzekerde werkgevers verdeeld. Ik weet niet of de door het ontwerp beoogde bevoegdheid van werkgevers om zich tegen ongevallen büde Rijksbank te verzekeren, wel een gelukkige of vruchtbare gedachte mag heeten. Is aan zoo iets be hoefte, zou ik willen vragen. De verzekering van den patroon is beperkt tot het maximum van den hoogst betaalden arbeider in het zelfde bedrijf. Deze beperking zal voor hen de zaak niet aantrekkelijker maken. Ten slotte ik bepaal mij tot de nieuwig heden van meer algemeen belang komen de .plaatselijke commissies" te vervallen. Men weet, dit zijn colleges van beroep, samengesteld uit evenveel werkgevers als arbeiders met een voorzitter, die geen van beiden zijn mag. Die commissies hebben sedert haar oprichting al bijzonder weinig uitgevoerd, gelijk de M. v. T. tot het wijzigingsontwerp duidelijk in 't licht stelt. Het zal dus erg best zijn, wanneer ze verdwijnen! immuun mi gerden.. maar dat was geen droefenis ge weest .. neen.. maar een dol spel, vol schelle en verrassende scheuten dartel en kleurig licht.. die haar een vreemd ver langen gaven, naar iets dat ze wist dat er vroeger geweest moest zijn.. iets van strijd en van vreugde.. En immer had, in die vroege uren, de prins geslapen, en haar eenzaam gelaten met den jongen morgen.. terwijl hij.. droomend, glimlachte. Maar dezen morgen was er iets vreemds. Er was, daarboven, een plek van wreed, koud licht, en de wolken, die daarlangs togen, schenen grauw en blank en wollig.. ze waren als de wolken, die ze zich herin nerde vroeger gezien te hebben.. heel vroeger toen ze den prins nog niet gevolgd was in zijn woning.. Ze staarde verbaasd naar dien plek, waar het licht niet purper, of blauw of groen was.. maar, vreemd, purper, n blauw n groen.. en nog vele andere kleuren.. alle andere kleuren tegelijk. Want dit was het licht der wereld, het licht dat zwarte schaduwen werpt van alle aardsche dingen. En plots viel iets vochtigs op haar voor hoofd .. ze schrikte.. en opeens wist zij.. het regende daarboven, door het gebroken dak van hun woning.. en wat haar had doen schrikken was een traan.. een traan van het leed der Wereld, dat altijd zoover voorbij was gegaan.. dat nu eindelijk bin nengedrongen was.. O, wat gaf het haar een juichende vreugde., de traan maakte haar droeviger en gelukkiger, en armer en rijker tegelijk.. Toen keek ze of het voorhoofd van den prins ook vochtig was.. maar hij sliep en glimlachte als immer.. En plotseling werd ze koud en ze hui verde naast den gllmlachenden prins. Want nu wist ze van het leed der wereld en dit was het eerste, dat zij niet aan hem te danken had.. en de kille traan gloeide op haar voorhoofd.. Ze bleef omhoog staren.. nog altijd trokken daar.. droef en schoon.. in het vage licht, de wolken en ze wist dat die verder gingen, over de geheele wereld en dat ze meer zouden zien dan zij en dat ze het leed in zich droegen. Het werd nog lichter en feestelijk purper en groen en blauw werden de bloemen en de slingers en het lofwerk der kapiteelen.. maar ze wist nu en ze zag dat het doode bloemen waren, boven het graf van den glimlachenden droomprins. Ze huiverde, want het was haar of hij dood was en ze, levend, zrjn graf met hem deelen moest. Weer kwam een koude wind van boven, door de open plek., hij dwarrelde omlaag m n minimin iiiliimniiiiinnniniiimminiinnniiiiiinniiiimiiniiiiit De herziening der O.W. is een heel stuk werk. Het was noodig werk. Moge de Kamer het voor haar deel spoedig afdoen. SMISSAERT Levensverzekering Maatschappij H A A R L E M" Wilsonsplein 11 DE VOORDEELIGSTE TARIEVEN en speelde met de warrige haren op het hoog-blank voorhoofd van den prins., hij merkte het niet.. De wolken gingen sneller voorbij.. aldoor sneller.. ze waren grijs en wit.. en ze scheurden.. hij merkte het niet.. Hij ontwaakte ook niet, toen een felle windruk opnieuw rinkelde door de ruimte en toen, opnieuw, een purperen ruit rinke lend aan hunne voeten verscherfde, op den vloer van marmeren mozaïek.. maar hij prevelde in zijn vasten morgenslaap van den storm, die hen niet deeren zou.. en glimlachte.. maar zij had den traan ge voeld en wist nu beter.. en verachtte hem. 6 Het was nu dag... en... plotseling scheurden de wolken... en daar was de zon... Purper en blauw en groen bloeiden, zicht baar, de steenen bloemen op, en in purperen, blauw en groen licht rezen nu de glanzende zuilen uit de schemering, als blanke olifanten uit een troebel bad, breed, zwaar en glan zend ... en het mozaïek der vloeren kreeg viermaal zooveel kleuren als het marmer waaruit het gelegd was... de koperen lamp in den lagen nis ving een zonnestraal... en werd een blinkend zonnetje zelve... en alle kleuren juichten in het spiegelend marmer van de hooge muren. De prinses staarde omhoog. .extatisch, met wijde, blijde oogen.. en hare wangen, opgeheven, vingen warm en blank licht... Want boven haar was de open plek In het koepeldak, en daardoor viel het werke lijke zonlicht... Het viel, daarboven, over het lofwerk van drie kapiteelen, en de bloemen waren kunstig, wit, en vol zwarte schaduw hun kelken, ge houwen in het marmer... Het tintelde, warm, in het koud-glad marmer van drie zuilen, die scherpe slagschaduwen wierpen, divergeerend op den wand daarachter... En er was nu een stage wind daarboven, die de wolken verdreef, en, blauw enoneindig-diep-tintelend van licht, een stuk hemel ontblootte boven den gehavenden koepel. Hoor!" riep ze juichend, hoor de storm van de wereld!... Zie!... de diepten van den hemel!... en voel de warmte van het zon licht en de f rischheid van den morgen wind..." Maar de prins hoorde niet, en zag niet, en voelde niet... Een zonnestraal viel juist op z'n voorhoofd, en de morgenwind dwarrelde omlaag, en speelde met zijn krullend haar... Hl] glimlachte nog, maar hij was koud en stijf als het marmer van zrjn droompaleis... de zonnestraal had hem gedood. De zonnestraal van de werkelijkheid, en de traan van het leed van de wereld... En naast zijn koude lichaam, was nu, glimlachend, de prinses... en ze keek stil en vroom op in het licht van de herwonnen werkelijkheid... Maar in het zonlicht, boven, juichte zijn ziel.,.