26 Juli '19. - No, 2196 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND GOUDEN FEEST VAN HET NEDERLANDSCH GYMNASTIEK VERBOND VRANK, VRIJ, VROOM, VROED Zoo ziet de volmaakte mensch er uit: vrank, vrij, vroom, vroed'. Maar voor toe valligheid, voor bewogenheid moet je bij hem niet zijn. En zfjn onschuldige regel maat brengt je wat water op je tong, even als alle andere flauwigheld. Als je dan door je redactie wordt gedoemd je daarin vier dagen onder te dompelen, wil je bij de eerste tonen van v. Diepenbeek's orchest de kinderkamer al ontvluchten. Maar je moet blQ ven en langzamerhand krijgt het millieu vat op je en geef je je mede over aan zoo veel kinderlijke blijheid van kleinen en de vele grooten. Want al loepen in enkele gymnastiekvereenigingen vader en zoon of -moeder en dochter naast elkaar in een race en schijnen de menschen van de blauwe pet en den korten rok dus ook hét" leven mede te leven , hun vreugdegevoel laat niet meer hartstocht zien dan er vrij komt uit opeen gehoopt fanatisme, dat zweert bfj een rek, een brug, een staaf en een mast. En de meest naar voren tredende karakteristiek van die veelheid die in Stadion of Concertgebouw gedurende ruim drie uren zes maal hetzelfde Hollandsche lied zingt en twintigmaal op den tel een minuut lang haar tevredenheid door den bondsklap betuigt is op dat oogenblik: verlangeloosheld. Neergestort uit of ontstegen aan de hel van het groote-stadsleven in of tot het meerder of minder hemelsche, althans pasTeekentngen voor ,de Amsterdammer" van Is. van Mens Joh. Heynen Voorzitter van het Bondsbestuur * Het zou mal-gracieus zijn lang van uw aandacht t> vergen." (Slotwoord van den heer Joh. Heynen}. torale van de turnwereld, heb je eenigen tijd noodig om je wolvennatuur af te leg gen voor iets dat meer gaat in de richting van het schaap. Je kruipt uit den ban van je ondeugden en drijft met hangende riemen mee op het rlmpellooze vlak, waar geen spoor van ten aanvaring zelfs maar dreigen kan. Is er beter middel voor uit den koers ge raakte zenuwen dan een lauw bad? En waar zou de beursbezoekende of de haar bijhou dende aankomende en jongste bedienden van deze twintigste eeuw het zoeken moe ten, als niet in het een of ander sanatorium een verpleegster voor hem klaar stond met haar roode wangen, kleine zwarte kijkers, manchetjes en dat bad? Welke emotie is tegen dit antiseptisch middel bestand ? Het massa-verschijnsel bij gymnastiekriemonstratle is: estichts-genieenzaamheid. Ze is gekend in wees-en ziekenhuizen, Rijks kweekscholen en in kazernen, al is ze In de laatste van den ruwen kamt. En bij wie ze eenmaal leefde leeft ze langcogna, zeggen we op het rythme von een gekende uitdrukking. Eerend den ouderdom van wie met het Nederlandsch Gymnastiek Verbond in die vijftig jaar grijs zfjn geworden, eeren we tegelijkertijd de kracht waarmee zij hnn geest hebben kunnen conserveeren in de stemming die eigen is aan het voortgezette lager onderwijs. - i ii U',llK« ' Generaal b. d. Ophorst volgt, in een roeiboot, het verloop der zwemwedstrijden. IDE HARSKAMP" COMMISSIE Haar rapport is reeds eenige maanden oud, maar de uitspraken van deze commissie hebben toch nog genoeg waarde, dat zij hier eens mogen worden besproken. De samenstelling der commissie is gelaakt, omdat men meende dat mede-schuldigen, althans mede-verantwoordelijken nu het oordeel te vellen kregen over hetgeen onder hun beheer is voorgevallen. Het rapport hebben we slap" hooren noemen. Zekere gezaghebbende zijde achtte het een bewijs, dat het leger volstrekt niet zoo slecht en onbetrouwbaar was, als men het wilde afschilderen. Anderen beweerden dat het rapport weinig nieuw licht wierp op de gebeurtenissen en dat daarom con clusies omtrent oorzaak en gevolgen niet wel te trekken waren. Voor elk dezer meeningen is inderdaad grond aanwezig. Ook ons heeft het bevretmd, dat zoo weinig positieve gevolgtrekkingen gemaakt zijn, hetzij in gunstlgen, hetzij in ongunstigen zin. Ons dunkt, dat te weinig in het oog wordt gehouden, dat men als resultaat van een onderzoek een besluit, raad, een uiteenzetting grondslag kan dienen volgen gedragslijn. Weliswaar wees de commissie niet in die richting, immers de Minister van Oorlog vroeg slechts naar de oorzaken en de omvang der ongeregeldheden. een conclusie, een verwacht, die als voor de nader te opdracht aan de Doch evenzeer zelde de Minister in zijn installatierede: Ons volk heeft er recht op om naar waarheid en zonder aanzien des persoons te worden ingelicht " want, zoo zeide hrj te voren: de vraag is zelfs gesteld of onze troepen nog wel vol doende betrouwbaar en in de hand van hun aanvoerders zfjn, om naar behooren mede te weiken tot verdediging van ons grondgebied en tot handhaving der neutra liteit". Tegenover deze sterk uitgedrukte twijfel van hoog geplaatste zijde was een catego risch antwoord aaa het volk" noodzakelijk geweest. We hebben dat niet kunnen vinden. Op dit ontbreken van krachtige, korte con clusies over zulk een gewichtig onderdeel van de taak, meenen wfj dat de qualificatle slap" van toepassing is. * De meeningen hier en daar geuit alsof het dus met dien slechten geest niet zoo'n vaart liep, aanvaarden wij gaarne en wij kunnen ons dan ook aansluiten bfj hen, die zeggen, dat het leger volstrekt niet onbe trouwbaar is gebleken. Alleen is helaas de samenhang in het leger zoo gering, dat het zeer moeilijk is de slechte elementen te scheiden van de goeden en de eerstgenoemden voldoende in bedwang te houden. Het gevoel van vele meerderen in dit opzicht onmachtig" te staan heeft de twijfel omtrent de betrouwbaarheid gewekt en versterkt en wij mogen dit gerust schrijven op rekening van de verslapping van de tucht, in de hand gewerkt door de gebleken onmacht om de tucht op het juiste oogenblik en op de juiste wijze stevig te handhaven. Het rapport werpt weinig nieuw licht op de gebeurtenissen. Wat de commissie be weert is niet nieuw en voor den troepenofficier van algemeene bekendheid. Dit is niet de schuld van de commissie. Dat zij niettemin al deze zaken uitvoerig te berde bracht, moet wellicht worden toegeVaandeldefile in het Stadion. Het wonder van de gymnastiek is het behoud der jeugd en van hare eigenschap pen. Maar de wijze, waarop zij wordt uitge oefend in massa, wekt bewondering, is ont roerend, weergaloos van volhardendheid, \\ L. C. v. d. Meulen Johzn. Voorzitter van de Regelingscommissie van zelf beheersching, van onderwerping, van een zich zelf weggeven aan eeri algemeenen wil, die door ieder gekend wordt. Zij is discipline, berustend op de vrije medewerking van allen. Een menigte die in turndemonstratie bijeen is, is als massa behept met zelfrespect. En is het waar, dat hel'geestelijk ver mogen van een verzameling individuen minder is dan de som der samenstellende intellecties, haar daadkracht door n hand langs gezamenlijk afgesproken weg geleid brengt het tot een harmonie, dienogeenige achting voor het menscheHJk geslacht kan inboezemen en het geloof kan doen post vatten, dat de mensch kracht zou kunnen opzamelen zonder er dadelijk het kattekwaad mee uit te voeren als blijkens de geschiedenis zoo ns in de honderd jaren schijnt noodig te zijn. Dat we die harmonie te zien hebben gekrrgen is de verdienste van het Nederlandsch Gymnastiek Verbond. Hulde!!! Hulde voor zulk 'n organisatie, hulde voor zoo groote zelf opgelegde tucht, hulde voor 'n systeem, dat geen enkele mogelijkheid onbeschouwd liet en langs een zelf gekozen hierarchischen weg van Verbondsbestuur, Regelings Commissie en Suo-Commissies den hoofdleiders een massa in handen gaf, die bij n wenk in een groote zaal, of op n roep door een toeter over het uitge strekte veld in n tempo, in n richting en met n kracht n en de zelfde daad verrichtte. Is het niet Hef te weten dat er in die wiskunstlg ineengrijpende compactheid een juffertje schuilt, dat niet voor een estafetteschreven aan het feit, dat een en ander voor bijna de geheele commissie wel nieuw was en dat zij daarom meende, dat het publiek er wel van gediend zou zijn. De maatregelen tot verbetering, die zij aangeeft in Hoofdstuk III bieden al evenmin nieuwe gezichtspunten. zq begint het hoofdstuk evenwel met een bewering, die wij niet zoo grif kunnen onderschrijven. Naar hare meening kunnen de voorge komen woelingen en bestaande ontevreden heid niet gewttei worden aan bolsjewistische en revolutionaire denkbeelden. Dat de bestaande ontevredenheid andere oorzaken heeft geven wij gaarne toe. Dat zwemwedstrijd in het water zjiept, of zij moet wel zeker weten dat haar gelukaanbrengendeswastikaop haar rugje tusschen haar schoudertjes aan een kettinkje ligt? Weet, dat daar tusschen die allen dat rooie Friezinnetje uit Heerenveen is, dat bij de ver tooning van Rhytmlsche gymnastiek op den eerenavond in het Concertgebouw naar de punt van haar spits uitgestoken band keek met een geloof als geen Duncan haar ver beteren zou. En laat het naïef zijn, dat het een leider uit Bergen op Zoom niet te bin nen schiet dat zoo'n prachtig opgezet feest eigenlijk niet mocht besloten worden met zijn al te dorpelrjk danspartijtje, dat ieder toch de beleefdheid en dus zelfiucht had tot het einde toe af te wachten het is genoeg te weten dat in Barsingerhorn (hebt ge er wel eens van gehoord?) of in Maasbree (zQt ge er wel eens langs gereden, of ligt daar geen spoorlijn o, meester, wiens ondankbare leerling ik nu ben), welke namen werkelijk prijkten op vaandels, evenals te Amsterdam mannen en vrouwen zfjn, die een heel menschenleven bang avond aan avond in het gymnastieklokaal met staafgetik op den grond al maar door het tempo aangeven waarop jongemannen en jongedochteren, die van karig zakgeld nog een contributie afstaan, armen zwaaien, beenen strekken, rompen buigen, alles in dien nen wil, die van een bewust leven spreekt, dien wil om zooals de Engelschen zou den zeggen: to take the best of... human body. Dat is 'n werk, waarvoor over tuiging noodig is, omdat het stof felijk succes heusch niet verder reikt dan 'n vereeniglngsmedalje en het geestelijke niet verder dan een naamsvermelding in een dag bladverslag, waar in een weekbladoverzicht geen kans op is. Als vaders en moeders traden de leiders de arena binnen of toonden hun in n zelfde klee ding gestoken kroost op estrade in de zaal. En je voelde hoe daar met liefde wordt gewerkt. En moge het dan niet voldoen aan wie naar ingewikkeldheid smacht: massale beheerschtheid is een volksdeugd, waarmede wonderen zouden kunnen worden gedaan; is een geluksbron voor velen die al tevreden zijn met 'n gezond lichaam, wat, op zich zelf be schouwd, toch niet zoo heel wei nig is. Het is waar: dat ideaal wordt niet geheel beleefd en niet overal gekend in de turnwereld. Je behoeft er de vaandels der vereenlgingen maar op na te zien Simson" Krachtpatser^, .Kracht en Vlugheid" is al minder barbaarsch, .Kracht en Vriendschap" is aanminnelflkheid. Maar Achilles", Olympla", Hellas" en Spartacus" zijn een platonische herinnering aan een roemrijke opvatting van het menschelfjke leven, waar voor we veel te klein zfln geworden. Maar toch, eindelijk onder al die namen, komt dan die eene van die vrouwen, die met rhytmisch stokzwaaien een verheven cachet gaven aan den eereavond: Hygiëa". Deze vrouwen hebben het begrepen. Hvgtëa." Zeker, het personeel van de Bijenkorf" dat zich in een sportvereeniging van dien magazijn-titel wekelijks voor oefeningen naar Watergraafsmeer opmaakt heeft wat hygiëne noodig, zooals het ge heele volk dat ongezonder leeft dan in de dagen van S paria." Die eenheid in het inzicht van de be staansreden der gymnastiek is er niet. En ook het zoo prachtig geslaagde turnfeest stond niet enkel en alleen in dat teeken, evenmin als trouwens de regeeringszorg, Het is nog altijd Jahn tegenover en naast Spiess. De krijgsman tegenover en naast den opvoeder. In het Eerecomitézaten welgeteld 7 ministers en oud-ministers (waaronder van oorlog en van marine), 20 kooplieden, 3 groot-industrieelen, 4 burgemeesters, 20 politici, 4 rechterlijke magistraten, 12 hoofd officieren en maar.. 12 bevorderaars van lichamelijke opvoeding en onderwfjsfiguren door elkaar en slechts 2 . . geneeskundigen, van wie de een, prof. Treub, zich hoogstens bemoeit met lichaamsdeelen die niet bepaald voor gymnastische oefening in aanmerking komen en prof. te Winkel, die vooral op treedt in gevallen, waar de geest wat anders noodig heeft dan beweging van het lichaam. Geen enkele hygiënist, geen schoolarts, en geen enkele . . paedagogische autoriteit van eenlgszins modernen trant, als er intrede hebben gedaan in de academische kringen der psyciologie. De oorlog moet ons geleerd hebben dat we een anderen kant uitmoeten dan een op menschen-vernietiging toegespitste lichame lijke opvoeding. Ze moet ten goede komen aan die rustieke blijheid waarmede dit heer lijk feest was overgoten, al ontbrak er het besproken dualisme niet aan, dat wel het meest u'tkwam in de aanwezigheid van die twee antipoden: A. H Gerhard en Generaal A. R. Ophorst, veteranen van uiteengaande richting. Hygiëa! De tijd toch zal komen, dat leder begrijpt : De geest In het krachtige lichaam slechts ? Ijpf'. Zo i zingen de Turners in hun lied. Hun prachtig geslaagde gouden feest in Nederland zal deze gedachte verder dragen. Nederlandsch Gymnastiek Verbond, ad fundum. NA-TURNER De heer A. H. Gerhard Algemeen Commissaris van Advies voor Lichamelijke Opvoeding, toonde vooral zijn belangstelling voor de wedstrijden in het water" iiiiiiiiiiiiiiiiiiii iimiiiiiiiiiiiiiiii bolsjewistische en revolutionaire denkbeel den niet de aanleiding waren, betwijfelen wij. Zonder al te veel eer te geven aan de bolsjewistische en revolutionaire agitators, meenen wij toch dat de gelijktijdigheid van uitvoering op zijn minst wijst op een af spraak en op voorbereiding, die dan toch uit een soortgelijke koker is gekomen, waar andere dergelijke onrust verwekkende relletjes worden uitgebroed. Aan te nemen, zooals de commissie doet, dat het voorbeeld van Harskamp aanste kelijk heeft gewerkt" is wel zeer eenvoudig, maar niet afdoende, terwijl de data van andere relletjes niet wijzen op voorgaan, doch op volgen. Wij vonden in het rapport ook niet aangeteekend, dat schuldigen, dat zijn de aanleggers van het opstootje, zfjn gevonden. Daar had de commissie toch ook naar dienen te zoeken, opdat wellicht een draad ware blootgelegd, waarlangs de leiding der rel letjes heeft gewerkt. Het staat wel vast, dat geen relletje slaagt, wanneer niet een zekere leiding aanwezig is. Over die leiding" vernemen we niets. De overige beschouwingen over den geest in het leger mogen feitelijk als overbodig worden beschouwd, al aanvaarden wij ze gaarne als lezenswaardige lectuur. Niettegenstaande slechts vier van de veer tien leden militairen waren, ovcrheerscht de militaire stfjl en de militaire zienswijze, hetgeen deze commissie juist had moeten weten te vermijden. Op de bijzonderheden van het rapport in te gaan, dat de oorzaken wijt aan de mobilisatie-moeheid en een aantal min of meer gegronde grieven, ligt niet op den weg van dit artikel, temeer daar naar onze meening het verslag omtrent deze grieven weinig nieuws vertelt en zich heeft begeven op zijpaden, (de militaire groet en andere onderwerpen) die met haar opdracht niets te maken hadden. We mogen hopen, dat het gebeurde in Harskamp ons wat geleerd heeft n.l. op onze hoede te zijn voor het terrorisme van een zeer kleine meerderheid. De maatregelen die thans in ruime mate zijn genomen werken gelukkig zoodanig preventief, dat kwaadwilligen zich wel zullen bedenken iets te ondernemen tegen de goed voorgelichte, waakzame organisaties, welke in het leven zijn geroepen, tot het handhaven van de rust en orde in den staat. WEERBAARHEIDSMAN. IIIllliinilllllllimilllllllllllIllIEIIIIlllllllllIIllllIlllllllllllllIllllllUIIIIIIIII Zomer Het golvend gouden veld is rijp en rijp is ook de zon; de zon, die het lazuren trijp met goud-brocaat bespon; Een vrucht, die van 't kristal-getak rijp inhangt in den kelk, waaruit het room i g leven brak als wilde moedermelk. Een zuiver witte zilverstroom vloeit huivrend in de schaal van gouden dag, die als een droom weer opgaat in opaal. En door guirlandes van smaragd gloeit de appel van granaat. Ik ben een mensch, die onbedacht door zomerweelde waadt. WOUTER HULSTIJN