Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
20 Sept. '19. No. 2204
ORPHEUS EN DE DIEREN
Teekening voor mde Amsterdammer" van Jordaan
Hou op, kerel, nu zing je valsch"
schoonheid voldoen. De woningwijken
moeten voorzien zijn van scholen. Zij moeten
naar onze begrippen van tbans ook voorzien
zijn van cluolokalen voor kinderen, van
vereenigingslokalen, kleine leeszalen. Er
moeten badinrichtingen in de buurt zijn.
Ook aan waschlnrichtingen moet worden
gedacht, om niet te spreken van gelegen
heid voor winkels, kleine werkplaatsen,
enz. enz.
Gesteld, dat wij willen beproeven Amster
dam in 5 jaar t Ij ds uit zijn bitteren woning
nood te helpen, dan beteekent dat: elk jaar
6000 woningen te stichten, wat er op neer
komt, elk jaar een stad te bouwen weinig
kleiner dan Deventer. Bedenkt men er nu
nog bfl, dat in Amsterdam geen woningen
kunnen worden gebouwd, wanneer niet
eerst de grond feitelijk is gefabriceerd.
ledere vlerkante Meter moet worden opge
hoogd met zand, veelal meters hoog. Daarna,
als dan de woningbouw begint, moelei eerst
paalfundeeringen worden gemaakt, eer de
woningen kunnen worden opgetrokken
Vergeleken met Den Haag bijvoorbeeld
waar volop grond aanwezig is, die niet
behoeft te worden opgehoogd, en waar veel
minder zwaar behoefde worden gefundeerd,
bevindt Amsterdam zich op dit punt in
buitengemeen moeilijke omstandigheden.
Dit is wel voldoende om te begrijpen
welke ontzaglijke krachtsinspanning van
alle Gemeentelijke Diensten, Woningdienst,
Dienst van Publieke Werken, enz. enz. zal
worden gevraagd om in een kort aantal
jaren de voorziening in het woningtekort te
kunnen tot stand brengen. Toch moet het
gebeuren. Als het in 5 jaar onmogelijk kan,
dan in 6 jaar, doch het mag geen dag lan
ger duren dan strikt onvermijdelijk.
Hoe moet het nu gebeuren? Voorop moet
staan, dat het peil van den woningbouw
niet mag dalen. Daarom moet van meet af
worden afgezien, (stel, dat het praktisch
ultHET ONBEREKENBARE
DOOR
J. A. RAS
Op een regenachtigen middag mijn vriend
de Veere, den schilder, op zijn atelier
beroekend, vond ik hem bezig aan het stil
leven, dat hij reeds lang onderhanden heeft:
een oude snuifoot, wat lange pijpen, een
tabakskistje. Hij kan het maar niet goed
krijgen, en hij wil het ook niet opgeven.
Na een poos zwijgend te hsbben toegezien,
vroeg ik: Wordt het wat?
Och, jawel..." antwoordde hij, ikmaak
het nu maar af; er worden wel leelijker
dingen de wereld ingestuurd. Maar ken je
bijvoorbeeld, in het Rijksmuseum, die
varkenskop met die worsten, en een papier er
bij, daar staat op: 't is al vant vercken",
als je daar naar kijkt, daar voel je wat bij.
En dit..." Hij haalde de schouders op,
legde palet en penseelen weg en zette zich
tegenover mij.
Ja", ging hu voort, zijn lorgnet afnemend
en me aankijkend met knippende oogen,
en denk daar eens over na: hoe komt het
dat een betrekkelijk leeiqk ding niet bij
een ezel, maar bij jou en mij, die onder
scheid kennen sensaties opwekt, waartoe
andere dingen, die veel mooier zijn, niet
bij machte schijnen te wezen. Je weet dat
ik van verzen houd, maar ik kan je vertellen
dat er een foei-leeltjk, valsch-romantisch
rijmpje is, waar ik nagenoeg bq hullen kan,
alsjik het opzeg. Ken je zoo iets ook?"
Ik knikte van ja.
Elgenlflk," ging hij voort, heb ik wat
anders op mijn hart. Luister eens goed, en
voerbaar ware,) van het fabriceeren van
eindelooze rijen van eentonige woonkazernes.
De vele nieuwe woningwijken, die gaan
worden gesticht, mogen niet ten achter
staan bij de beste woningwijken, die op
het oogenblik in aanbouw zijn. Toch zal
overal moeten worden gestreefd naar ver
eenvoudiging bij de uitvoering. De architec
tonische voorbereiding van goede bouw
blokken vereischt namelijk ontzaglijk veel
tijd. De gedachte is thans opgekomen om
de goede woningbouwblokken, die ia be
paalde stadsgedeelten sedert de uitvoering
van de Woningwet zijn gebouwd, in ander
stadsgedeelten zooveel mogelijk met mede
werking van de zelfde architecten te her
halen. Op die wijze zal ontzaglijk veel tijd
bJJ het maken van plannen, teekeningen,
detailteeksningen, enz. worden bespaard. De
leiding van deze bouwplannen, die worden
herhaald, zal liggen bq den Gemeenteiqken
Woningdienst. Daarnaast zal de Dienst van
Publieke Werken zoo/cel Gemeentelijke wo
ningen bouwen als de inriclting van zijn
bouwbureau's mogelijk maakt. Verder zal
een groot deel van het woning te kort
moeten worden gebouwd door een aantal
reeds groote woningbouwverenigingen, die
op het gebiek van woningbouw en woning
exploitatie ree Is ervaring en scholing hebben
gekregen. Zoo zullen er ontstaan een aantal
bouwbureau's, dat zijn uiterste krachten
inspant.
Het laat zich op het oogenblik aanzien,
dat de Regeering bereid zal zijn de uitvoe
ring dezer ontzagiq* groote bouwplannen
te steunen door het geven van voorschotten
en bijdragen in het exploitatietekort. Een
belangrijk exploitatietekort is onvermijdeiqk
De huren van woningen hoog genoeg om de
bouwkosten van tha?s en van de eerstvol
gende jaren te dekken, liggen ver buiten
het bereik van de arbeidersklasse, ook van
wat men noemt: de best betaalde arbeiders.
zeg dan je meening. Het leven is mociiqk,
zegt men, en nu is het eigenaardige dit,
dat ik voor mijn schilderen les heb gehad
en jij ook voor je electro-techniek, of wat
doe je precies, en met het leven beginnen
we, gaan we voort, eindigen we zelf j zonder
kennis van zaken, zonder dit we eigenlijk
weten wat we doen. We merken dat we iets
hadden moeten doen, of hadden kunnen
laten... als het te laat is."
Er Is toch," opperde ik, zooiets als
levensinzicht."
Jawel," hernam de Veere, zoo in het
algemeen, omtrent den" mensch en de"
wereld. Daar zeg ik niets van. Maar in
het dageiqksche leven sta je allemaal
als blinden, je schept oorzaken, waarvan je
ds gevolgen niet ziet. Dat de mensciien
daar nooit huiverig voor rijn!.. Weet je
wat ik wel eens denk? Zoo gek kan het
niet gaan of de wereld houdt het nog wel
uit. Nou, waarom zou ik of een ander, die
dat inziet, .zich dan druk maken. Een beet j:
meer of minder gek gaat het altijd, vol
maakt wordt het nooit. Hier heb ik, bijvoor
beeld, hq zocht in zijn zakken, en liet
me een envelop zien een uitnoodiging
om deel te nemen aan een jury. Moet ik
dat nu doen? Gisteren was Roorda hier,
die kwam heelemaal uit Bussum om het me
aan te praten, ik koa invloed uitoefenen,
zei hq, maar hoe weet ik nu of de invloed
die ik krachtens mijn inzicht uit zou oefe
nen inderdaad gunstig is voor de we
zullen maar zeggen: bevordering der
Kunst?"
.Het feit," betoogde Ik, dat we de ge
volgen van onze daden niet kunnen over
zien, mag geen reden zijn, om niet naar
ons beste weten ..."
Spaar me alsjeblieft." lachttemijn vriend.
Alsof je dat nog aan de menschen ver
tellen moest! Ze zijn waarachtig actief ge
noeg tegenwoordig, en ieder is even onmis
baar. Ik moet altijd lachen als ik weer lees
van een veel te vroeg ontslapene, die
noode gemist kon worden." Wie is er
onmisbaar?"
N.V. PAERELS
Meubileering Mu.
COMPLETE MEUBILEERING
BETIMMERINGEN
:
Rokin 128 Telef. 4541 N
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHHIIIIIIIIHIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Er staat nog niet vast hoe de Regeering
zich voorstelt de z.g. crisiskosten" van den
woningbouw gedurende den oorlog en de
eerste jaren daarna te regelen. Naar mijn
overtuiging zou het een ramp zijn, wanneer
een belangrijk deel daarvan zou worden af
gewenteld op de huurders der woningen.
Rationeel zou naar mijn meening zijn, dat
de Regeeriag het overgroote deel van de
crisisbouwkosten zou behandelen op den
zelfden voet als de kosten van mobilisatie
en van crisismaatregelen, en dus niet ten
laste zou brengen van de huurders der wo
ningen. Cbk waaneer ds Regeering dit doet
blijft nog te regelen het groote vraagstuk
van de stijging der huren van de woningen
die voor den oorlog bestonden. Dit nadert
wellicht tot socialiseering van de woning
voorziening, doch daarop gaan wij thans
niet in.
Alles moet worden gedaan om de Regee
ring te bewegen tot behoorlijke regeling
van deze moeilijke vraagstukken, m?ar aller
eerst moet er worden gebouwd. Gebouwd
totdat er woningen genoeg zijn.
Behalve arbeiderswoningen moeten ook
mlddenstadswoningen worden gebouwd
woningen, die voor den oorlog werden ver
huurd tusschen de f 350 en f 500, en waar
aan thans ook het allerbitterste gebrek is.
Ook deze bouw zal op groote schaal moe
ten geschieden met steun van Rijk en Ge
meente. Voor de uitvoering hiervan denk
ik aan Vereenigingen of Vennootschappen,
gevormd uit de particuliere bouwnijverheid.
Verder aan Vereenigingen, zooals Samen
werking" en andere, die voor bepaalde
groepen, leden, woningen willen stichten.
Als mijn eerste taak ia de eerstvolgende
juen zie ik dus om aan dit grootsche werk
van de voorziening in den ontzaglijken
woningnood mijn beste krachten te geven.
Gelukkig valt daarbij te rekenen op goed
ingerichte Gemeentelijke Diensten met be
kwaamheid en toewijding geleid.
Er is ook aan mijn bijzondere zorg toe
vertrouwd de inrichting van de nieuwe
Gemeentelijke Inspectie, onlangs door den
Raad ingesteld. Men weet, dat het ideaal is
dezer nieuwe inspectie om in alle Gemeen
telijke Diensten en Bedrijven de grootst
mogelijke economisch: doeltreffendheid in
inrichting en productie te bereiken. Er
zijn zonder twijfel Diensten en Bedrijven,
waar op dit gebied niet veel is te ver
beteren, maar ook zijn er zonder twijfel,
waar op dit gebied in een of meer af deelin
gen wel veel is te verbeteren. De taak der
nieuwe Inspectie zal allereerst zijn de ge
breken op te sporen, en daarna verbetering
ervoor te vinden. Slaagt deze Inspectie dan
zal zij op het eene gebied tot
rechtstreeksche bezuiniging leiden, op een ander
geiiiiiiMiiiimiii 11 iiiiiiiitii
iiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
THEE
KOFFIE
" SUIKER
Bereid voor lekkernij op dit gebied.
Nu reeds Reuzen Succes!
Getuige de telkens in het verkooplokaal
door koopers geuite bewoordingen als:
Mag ik van U l bus Thee, Koffie
of Suiker. Ik heb die bij een kennis
geproefd en vind ze heerlijk."
Verder Commentaar overbodig!
Proef en de waarheid zal U overtuigen!
Vraagt de uitgebreide beschrijving
van ENGALA's een en ander aan:
Mengalah Producten Syndicaat
Suezkade 123?125, 's-Gravenhage
We zijn allen," orakelde ik, onmisbaar,
anders waren we er niet, en dat we gemist
kunnen worden wordt ons, elk op zijn tijd,
k beduid."
Prachtig," prees de Veere. Een aforisme.
Moet je onthouden.
Maar we worden zwaar. Heb je een uurtje
tijd? Dan zal ik je vertellen wat ik een
paar jaar geleden beleefd heb. Het illustreert
mijn meening misschien beter dan honderd
argumenten, ofschoon, als je zou zeggen
dat het niets bewijst, had je k gelijk.
Enfin, luister maar, het is wel een aardige
historie.."
Nu we even zwegen, was het hiel stil
in het atelier; een grijs licht viel door de
hooee ramen, waartegen c?e regendruppels
beef Je1), in de kamer hlügen blauwe slieren
van rook. Ik voelde, zt het mij goed was,
daar te zijn, toen mijn vriend met stille
stem begon:
Ik had gehoord van een jongen, die
teekenen kon; hij liep kreupel, was te arm
om les te nemen, en woonde in den Jordaan.
En daar ik de buurt nog wel eens zien
wilde, waar ik als schooljongen eiken dag
viermaal door was gtloopen, ging ik hem
opzoeken. Maar ik had blijkbaar het juiste
adres niet, ik kon het tenminste niet vinden,
en ik zag mezelf eenzaam en verdwaald
loopen door nauwe morsige straten, die de
bekoring van vroeger misten.
Een smal grachtje, waarvan ik de hooge
bruggen over het troebele water altijd zoo
mooi had gevonden, al heel vroeg had
ik oog voor zoo iets was gedempt en
nu een leelijke platte straat zonder ver
houding. De onhygiënische houten
gootplanken waren weg en ook de houten
trappen, die veelal toegang gaven tot de
bovenhuizen, en die ik me herinnerde met
altijd honden eronder, snuffelend en wroe
tend in afval en straatvuil. De winkels die
ik nog wel kon ultteekenen na zooveel
jaren! , ze waren weg, of het waren de
zelfde winkels niet meer. Een vervallen
brandstoffjnzaak, vuil genoeg maar niet
schilderachtig, vond ik in het huls, waarin
bied tot grootere productie, wat ook weer
bezuiniging is, op een derde gebied tot
meer intensieve arbeidslevering, wat even
eens bezuiniging beteekent. Ook zal zQ
lelden tot samenwerking van verschillende
Diensten bij inkoop, enz. wat ook bezuini
ging kan zijn. Ook hier worden Keulen en
Aken niet op ëa dag gebouwd. Ook hier
is het belangrijk om voor met den bouw te
beginnen, allereerst de grondslagen goed
te leggen. Voor een Wethouder, zonder
twijfel een zeer aantrekkelijke taak.
Wat ik behalve de inrichting dezer In
spectie als Wethouder voor de Financiën
zal doen? Zooveel mogelijk zorgen, dat het
geld, dat er noodzakelijk wezen moet, ver
kregen wordt op de meest redelijke wijze.
Over dit onderwerp wil ik heel kort zijn,
want over financiën kan men in onze
Gemeente niet spreken zonder over
belastingverhoogingen en heffingen te kunnen
spreken, en dat vinden de meeste lezers nu
eenmaal heel onplezierig. Daarom hierover
genoeg!
iiiiiiiiiiiiiiiMMiiiiimiiiitiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiini
OORLOG EN VREDE
Men zou meenen dat de tijd, waarin de
oorlog om zijn zegenrijke werking werd
verdedigd, nu wel voorbij was. Maar daar
verschijnt waarlijk in den jire 1919 nog een
geschrift,*) dat wil aantoonen dat de oorlog
een onmisbare evolutie-factor is, dien men
vooral niet moet trachten uit te schakelen.
Op zichzelf is deze verdediging van oorlog
en concurrentie op grond van het Darwinisme
niet nieuw; nieuw is echter de kosmische
uitbreiding, die de onbekend blijvende
schrijver aan het evolutie-beginsel geeft.
De schrijver verschuilt zich achter het
pseudoniem Ex-Pacifist". Zou hij zich een
weinig schamen over zijn apologie van den
mensctienmoord? Want dat hij niet van
menschelijk gevoel ontbloot is, blijkt uit den
aanvang zijner studie, waar hij meedeelt
hoe het uitbreken van den wereldoorlog h tm
met afschuw vervulde en hem aandreef te
zoeken naar een middel, dat een herhaling
dier verschrikkingen in de toekomst zou
kunnen voorkomen. Maar, nadenkend over
het wezen van den oorlog, werd hij zijn
moreele intuïtie ontrouw en vond aan het
einde van zijn uit vrede-streven ondernomen
onderzoekingstocht zichzelf als Ex-Pacifist
terug. Hoe vond nu dit merkwaardige ont
wikkelingsproces plaats? Langs den weg
der verstandelijke quasi-wetenschappelijke
redeneerinfif.
De schrijver besefte dat hij, alvorens een
middel tegen den oorlog te kunnen vinden,
moest hebben beantwoord de vraag: wat is
de beteekents van den oorlog in het wereld
geheel? Dit streven naar doorgronding van
het wezen van den oorlog moet ieder denkend
mensen bq zichzelven in mindere of meer
dere mate hebben waargenomen. Wij allen
gevoelden bq het losbarsten der
wereldkatastrophe de behoefte met ons zelf tot
klaarheid te komen aangaande den dieperen
kostnlschen zin van den oorlog. Temidden
der verschrikkingen behoefden wij een hooger
gezichtspunt, vanwaar wij beseften, dat ook
wat ons afschuwelijk en doelloos toeschijnt,
in werkelijkheid goed en noodzakelijk is en
passend in het Godsplan.
Naar zulk een hooger, verlossend stand
punt streefde ook Ex-Pacifist, maar verviel
daarbij in de in onzen tijd zoo al'emeene
dwaling: de overschatting der menschelijke
rede. Herhaaldelijk is hierop reeds gewezen,
maar telkens weer vervalt de mensch in
deze fout, en meent met zijn reden het
Wereldplan te kunnen doorgronden (zie
hierover F. van Eeden, Grondslag van ver
standhouding"; in studies III).
Is dan, in zake de oorlog, een hooger",
kosmisch standpunt onbereikbaar? Neen.
Dit is bereikbaar, maar niet langs verstan
delij ken weg. Wij vertrouwen, door onmid
dellijke Intuïtie, dat de wereld ten goede
gedreven wordt, ondanks alles. Zoo moet,
hoe onbegrijpelijk dit ook voor ons is, ook
*) Oorlog en Vrede als factoren tot Evolutie
In het Heelal, door EX-PACIFIST. (N V. Boek
handel en Drukkerij v n E J.Brill, Leiden.1919)
een lederhandel was geweest, sober en
zindelijk, met een welgestelden winkelier,
die me altijd groette, omdat zijn neefje bij
mij op school ging. Waar was de woeste
ossekop, met de schei-witte oogballen en
de vervaarlijke horens boven de deur? Ik
had het graag willen weten ... Op den hoek
van eene straat had een koekbakker ge
woond, en den hoek om, achter lage
kelderramen had ik, hoevele malen? den
man deeg zien rollen. J; kent het luchtig
geklutst van eiwit kloppen? Ik hoor het
nog l Nu waren de ramen behangen met
vieze vitrages en in de uitstalkast hingen
risten walgelijke prentbriefkaarten.
De Veere zweeg en staarde naar buiten
in de grijze lucht. Dan ging hij voort: Nu
heb ik, wil ik hopen, mijn verstand.! On
bewoonbaar- verklaarde-huizen dienen te
worken vervangen door andere, zij het dan
leelijke; nuttigheid gaat voer schoonheid,
en de wereld draait op hare wijze, niet op
de mijne. Wat zich niet staande ban hou
den, is waard dat het verdwijnt; maar mijn
gevoel kreeg toen een knauw. En omdat ik
niet kon vinden wat ik zocht, en het al
avond werd en ik naar huis verlangde, sloeg
ik de straat in die ik wist dat naar de stad
voerde. En toen opeens, ik sla den hoek
om en zie een huis dat in niets is veranderd.
En wat voor een huis! Een heel oude trap
jesgevel, van haast zwarte, geoliede steentjes,
met gele banden en hoekstukken van na
tuursteen ; en boven de ramen van die bogen,
j; kunt hït je wel voorstellen. En het hout
werk in Bentheimer verf, en de ramen en
deuren donkergroen, Een tabakswinkel met
van die houten rollen op ijzeren stangen,
aan eiken kant van de deur n...
Ik ging naar de overzij om eens op mijn
gemak te kijken, tegelijk werd er in den
winkel een lucifer af gestreken en de uitstal
kast kwam te staan in het gouden licht van
een petroleumlamp. Geen half-watt, geen
hangkous. Het was of de tijd daar stil had
gestaan, en ëéi oogenblik dacht ik niet
anders we hebben ze bij momenten niet
alle vijf bij mekaar of de oude man wiens
DICHTER-VELDHEER
Welk een hartverheffend voorbeeld
Gaf de heer d'Annunzio,
Onze Vaderlandsche Dichters
Zijn gelukkig nog niet zoo.
Stelt u voor dat hier te Lande
Een gezegende poëet,
Met een klupje reuze-rijmers
Zoo iets overmoedigs deed.
Dat een stoere Nieuwe-Oidser
In een pantser-atax sprong,
Dat hij voor de roem van Holland
België eens binnen drong.
Dat hij Mechelen bezette
Zonder geviseerde pas
Zou men dan niet gaan vermoeden
Dat de man krankzinnig was ?
Ziet, daar schiet hij onverdroten
Met zijn Burgerwacht-geweer,
Bleek van literaire woede
Belgische poëetjes neer.
Ziet het bloed der koene strijders
Verwt zijn groen-fluweelen jas,
Hoe manhaftig, hoe romantisch
Wimpelt er zijn flodder-das.
Laren boven l" is de strijdkreet
Bil het bloedig handgemeen,
Zijn verdoemenis-sonnetten
Dreunen door de Kempen heen.
In de Kollewijnsche spelling
Vuurt hij zijn soldaten aan,
Hoort de boekverkoopers lachen
Nu zijn bundels beter gaan.
Daar bestormt hij overmoedig
Reeds een Dagblad-drukkerij,
En hij worgt een kritiekaster
Die iets leelijks van hem zei.
Hemel, komt daar niet de diender
Der gemeente Laren aan ...
Met een boodschap vanJanHamdorff
Om weer zoet naar huis te gaan ?
Holland, let op uwe dichters
In 't Gooiland zijn er zoo,
Menigeen daar op de heide
Waant zich een d'Annunzio.
J. H. SPEENHOFF
MllllllllllllllimillIllllllllllimmilllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIBIIimimilllim
DEVO
Geurige Sigaar
FABRIKANTE
N.V. DIEVENBACH's
Holl. Sigarenfabriek _ UTRECHT
de vreeselijke wereldoorlog in laatste in
stantie in den Wereldwil wortelen. Maar
dit beteekent niet dat wij er ons dus maar
b(j hebben neer te leggen! Want wij dragen
in ons de zedelijke norm, die den oorlog
als misdaad brandmerkt, en naar die norm
hebben wij onze gedragingen te richten.
Nu zal men zeggen: maar als gij gelooft,
dat van goddelijke standpunt de oorlog
goed en doelmatig was, hoe kunt gij dat
dan vereenigen met de stem van uw ge
weten, die den oorlog slecht noemt? Ik
versta dit zoo Van goddelijk standpunt
gezien is alles wat geschiedt goed en doel
matig, daar het volmaakte Wezen Is boven
Goed en Kwaad. Maar wij zijn tijdelijke,
betrekkelijke wezens, en voor ons bestaat
goed en kwaad wél. En mogen
wijopsommige oogenblikken als door goddelijke
genade even opgevoerd worden tot dat
hoogere standpunt, onze daden moeten
iimitiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiimiimimiiiiiiiiiiiMi
hoofd boven de sigaren kistjes uit naar me
keek, was nog dezelfde van vroeger.
Hij kwam aan de deur staan, ik liep op
hem toe; hij draaide zich om en wegingen
achter elkaar den winkel in. Ik kocht wat
sigaren en informeerde, eigenlijk meer om
mijn blijkbaar opgewekte nieuwsgierigheid
te voldoen, dan omdat ik inlichtingen ver
wachtte, naar het adres dat ik zocht.
Tot mijn verbazing stak hij zijn wijsvinger
in de hoogte en toen ik, onwillekeurig de
richting van den uitgestoken vinger volgend,
mfln oogen opsloeg naar de donkergele
balkenzoldering, glimlachte hij, knikte en
sprak: Hierboven mijnheer, dat is toch
casueel l Maar er is niemand thuis, Jan is
met zijn moeder uitgegaan. Misschien wilt
u even hier wachten? Ze komen denkelijk
wel gauw terug."
HIJ ging een trapje af om een stoel te
halen, hoewel ik zei dat ik dien niet noodig
had. Er was nog een trapje naar een boven
kamer, met heel kleine ruitjes, bespannen
met een soort gordijnstof, die je al jaren
niet meer ziet.
Je weet wat Maeterlinck zegt over het
zwijgen, en dus maakte ik, toen hij zelf
achter de toonbank op een krukje zat, en
ik op den stoel ervoor een praatje. Welk
onderwerp was beter dan: Jordaan, voorheen
en thans? Hij kwam los en vertelde vol
trots van zijn vader, grootvader en over
grootvader, die allen denzelfden winkel
hadden gedreven. Het deed hem blijkbaar
pleizier dat ik zijn vader had gekend, al w^s
het maar van gericht. Hij leek er sprekend
op. Een lange man, mager en gladgeschoren,
eerwaardig en fatsoenlijk. Hij was onge
trouwd ; de laatste van vier geslachten die
het huis hadden bewoond. Ik meende een
tikje droefheid te hooren in zijn stem, toen
hij daarvan sprak.
Wat later kwam de jongen met zijn moe
der thuis. Ik vond zijn teekeningen nogal
aardig en het resultaat was, dat ik hem les
zou geven. Hij maakt nu affiches en zoo.
Hij had me niet lang noodig, ik geloof niet
dat ik hem veel goed of veel kwaad heb