4 Oct '19. No. 2206 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Teettntng voor ,de Amtterdammer" van Is. van Mens \ Het feest van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht De Bestuurstafel llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllmlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIMIIIIIMIIMIII llllllimiMMHIl Zijn uw vingers bereid'en bedreven? Durft ge dragen het volle leven? Vrouwen, uw harten zijn uw kracht: Vrouwen, vormt een rein geslacht. Aan deze woorden sloot zich het schoonst aan de rede van Mevrouw van der Meer van Kuffeler. Prachtig gaf zij weer, hoe alleen zij de menschheid vooruit kunnen brengen, die het ideaal als werkelijkheid zien. Wie aan een scherpen blik om misstanden te ontdekken, het vaste geloof paart, dat verbeteringen kun nen worden aan gebracht,zal de wereld beter achterlaten, dan zij hem vond. De grenzenlooze saaiheid en neertrekkende afhankelijkheid, als gevolg van geestelijke armoede en gebrek aan levensdoel, was van menig vrouwenleven van voorheen een vloek, waaraan tal van vrouwen, vooral ongehuwde, niet wisten te ontkomen. Thans, nu de kloeke strfdsters, trots miskenning en spot met de verovering van het kiesbiljet de vrouw het middel in de hand hebben gegeven, om haar geestelijke vrijheid te verkrijgen, zal menig vrouwenleven opbloeien in een ongekenden rijkdom! Met heerlijk enthousiasme en in sobere taal verkondigde Mevrouw v. d. M. v. K. verheven denkbeelden, die tot nadenken stemden, en sloot haar rede met de ver wachting, dat een jonger, beter toegerust, geslacht de taak zal opnemen, om het werk der pioniersters te voltooien. Een Historische Middag! Er lag wijding over de groote schare van meest vrouwen maar ook enkele mannen, die Zaterdag 27 September 1919 waren bijeengekomen In de groote zaal van het Concertgebouw tot herdenking van het zil veren jubileum van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht en tot viering van de aanneming van de Wet-Marchant, waarbij de vrouw het stembiljet werd toegekend. Wijding en blijheid l Die stemming vond weerklank in de Cantate .Levensblijheid", getoonzet door Mevrouw Anna LambrechtsVos en met veel animo gezongen door het vrouwenkoor van den Heer Willem Hespe. Die blQheid steeg tot geestdrift bij , De Oproep" door Mevrouw van Itallie-van Embden voor deze gelegenheid gedicht en met enthousiasme voorgedragen door Me vrouw Coops-Broese van Groenou: Vrouwen, U wacht een reuzen werk l Zijn uw schouders breed en sterk? iiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiimiiiiiiii NATUURBESCHERMING In de komende jaren zullen wf] een uit buiting van den Nederlandschen bodem te lien krijgen als nog nooit te voren. De leuze zal zijn: productiviteit? ten koste van wat ook. Heiden zullen worden ontgonnen, moe rassen ontwaterd en wat er nog overblijft van de hooge venen zal nog sneller ver dwijnen, dan wij enkele jaren geleden vreesden. Bosschen zullen vallen lang voordat de boomen hun vollen wasdom hebben bereikt. Dit alles zal geschieden ter wille van de voorziening in de allereerste levens behoeften: voeding, kleeding, huisvesting en verwarming. De noodzakelijkheid hiertoe laat zich helaas maar al te zeer gevoelen, ook wrj hebben ons deel te dragen van den algemeenen wereldnood. Het mag echter gelukkig betwijfeld wor den, dat deze noodtoestand lang zou duren. De wereld is zoo groot en vruchtbaar, dat zrj een bevolking veel grooter dan de tegen woordige in overvloed kan onderhouden. Het komt er slechts op aan of rust en orde spoedig den arbeid mogelijk maken en dat het wereldverkeer hersteld wordt. Daarom mag het overweging verdienen om bij de pogingen tot het opvoeren van productiviteit van ons land vooral bezon nenheid te betrachten en niet in onberaden ijver offers te brengen, die wij later zouden gevoelen als een onherstelbaar verlies. Sommige deelen van ons land hebben door hun schoonheid, door hun rijkdom aan wilde planten en dieren, door hun geologische gesteldheid voor het geluk en het welbe hagen van de menschheid veel meer waarde, dan wanneer zij waren begroeid met de kostbaarste handelsgewassen. Iedereen kent dergelijke plaatsen in ons land, er zrjn er gelukkig nog vele te noemen en iedereen die er oogenblikken heeft doorgebracht van intense levensvreugd zal het bejammeren als die plaatsen te loor gaan of bedorven worden, temeer wanneer later mocht blijken dat het offer onnut en onnoodig is geweest. Het komt er dus op aan om zoo lang moge lijk deze oorden van oorspronkelijke schoon heid, van wetenschappelijk belang, te bewa ren, want de mensch kan bij brood alleen niet leven. Sedert 1905 tracht de Vereeniging tot be houd van Natuurmonumenten in Nederland hier deze taak te vervullen. In een land zoo dicht bevolkt als het onze en tegelijk zoo rijk gezegend met een schoone en merk waardige flora en fauna deed de behoefte aan natuurbescherming zich reeds lang gevoelen. Met ieder jaar werd het gevaar grooter en het keeren er van een moeilijker taak In Amerika ging het gemakkelijk genoeg, om groote natuurparken te reserveeren, daar was de bevolking nog ijl, de grond nog lang niet onder cultuur, de bodem voor een groot deel staatseigendom. De wensch nauwelijks uitgesproken kon dadelijk in Zou het waar z|n, dat een jonger geslacht ook beter toegerust zal zijn dan de vrou wen, die dien gedenkwaardigen middag op het podium zaten? Kan iemand zich een jeugdiger, frisscher persoonlijkheid denken met dieper overtui ging, grooter werkkracht en stralender enthousiasme dan de Presidente van de Vereeniging, Mevrouw Dr. Aletta Jacobs l Het komt mij voor, dat zij in de laatste twintig jaar uiterlijk heel weinig en innerlijk totaal niet veranderd is. Met welk jeugdig vuur droeg zij met heldere stem en zonder een oogenblik zoeken of aarzelen haar ope ningsrede voor, waarin ze zoo duidelijk uiteenzette, dat de overwinning was behaald in een strijd met open vizier en eerlijke middelen. Ons Overwinningsfeest" kondigde de Afdeeling Amsterdam"aan, glorierijk woord, dat de kroon zette op den arbeid van die vrouwen, die lijnrecht tegen de publieke opinie in, 25 jaar lang strijd voerden tegen traditie en conventie, domheid en onver schilligheid, om de vrouw, in vele gevallen ondanks haarzelf, geestelijk vrij te maken. De Presidente wees er op, hoe een klein groepje vrouwen zonder middelen, zonder voldoende kennis van het vraagstuk zich voor vflf-en-twlntig jaar vereenigden om den strijd aan te binden en hoe thans de zege behaald was l In alle toonaarden en op velerlei wQzen, al naar 't temperament van de spreekster, werd dit thema behandeld, en verbaasd kon men staan en vol eerbied zich afvragen, waar al die vrduwen, die zichzelf hebben moeten vormen, de jeugd, de zeggingskracht en de verscheidenheid in uiting van daan haalden, om met zoo diepe overtuiging hetzelfde onderwerp altijd weer frlsch en boeiend te kunnen behandelen. En alle spreeksters waren In majeur gestemd. Zelfs toen Mevrouw Van Balen?Klaar haar her dacht, die zfln heengegaan, voor het doel bereikt was, Mevrouw Versluijs?Poelman, Mevrouw Haver, Mevrouw Meulemans van Ginkel, Ellsa Haighton en Jeanne van Lanschot Hubrecht. Zelfs toen straalde nog door den weemoed van 't herdenken de vreugde over de bezieling, die van die vrouwen was uitgegaan. Het hoogtepunt van den middag werd bereikt, toen een schare in 't wit gekleede kinderen, symbool van 't in de toekomst samen opgaan van kiezers en kiezeressen de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht kwa men huldigen door eerbiedig bloemen neer te leggen aan de voeten van de presidente; waarna deze op een paars fluweelen kussen het embleem van de vereenlging in edel metaal werd aangeboden. Mevrouw van Bnuren-Huys werd per soonlijk gehuldigd in haar kwaliteit als penningmeesteres, door het aanbieden van een zilveren geldtasch. En een schat van bloemen werd met kwistige hand uitgedeeld; alle feestvierende vrouwen kregen hiervan haar deel. Van de gelukwenschen, die door ofh'cleële personen en afgevaardigden van officieële lichamen in meer of minder gelukkigen vorm het feestvierend bestuur werden aangeboden noem ik alleen dien van mr. Marchant, om het aandeel, dat hem toekomt in de tot stand komlng van de wet, en om de geestige wijze waarop hQ Inging op de woordspeling van de Presidente in haar openingsrede: Wij vrouwen waren vroeger de nul vór 't cijfer, laten wij hopen in 't vervolg de nul er achter te zijn." Mr. Marchant meende daaraan te moeten toevoegen: dus zijn wij manoen toch altijd 't cijfer geweest, prettig voor de nul, maar ook prettig voor 't cflfer." Ook stelde hij voor in 't vervolg de WetMarchant de Wet-Jacobs te noemen. Nog veel meer werd er dien middag ge sproken, alles over hetzelfde thema, maar door alles wat gezegd werd, hoorde men de oprechtheid, om de vrouwen, die vijf en twintig jaar hadden pal gestaan, met de be haalde overwinning geluk te wenschen. Velen van haar treden nu af en laten anderen, jongeren de taak over het werkte voltooien. Die jongeren zou ik, als ik het reuzenwerk naga, dat door de oudere gene ratie met zooveel geringer hulpmiddelen is tot stand gebracht, met mevrouw van Itallie willen vragen: miiMiiiiiiiiimiiiii mini vervulling treden. Bij ons was dat anders, maar toch kon In het eerste jaar van het bestaan der vereenlging reeds het Naardermeer gereserveerd worden, dat om zijn wonderbaarli] ken rijkdom van vogelleven een Europeesche vermaardheid geniet. Nog duidelijker deed de beteekenis van het werk der Vereeniging zich gevoelen toen zij kort daarna een paar groote bosschen op de Velu we aankocht: het Leuvenumsche bosch in het gebied van Uddeler meerenHierdensche beek, de bosschen van Hagenau aan den Veluwezoom bij Dieren. Belde bosschen waren bekend bij de Nederlandsche wande laars die ze haast als hun eigendom waren gaan beschouwen. Welnu ze zijn thans hun eigendom, want de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten laat iedereen daar vrflelflk toe, hetzij hij al lid der Vereeniging is of niet. Deze aankoopen, waarmee meer dan een half mlllioen gulden gemoeid was, konden alleen geschieden doordat het doel der De R reenberg van het Westen gezien. Foto van P. Cool Teekenïng voor de Amsterdammer" van Is. van Mens Het feest van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht . Het Koor illMllliMiMMUiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiliniiiiiiiiiiiimimiiiiimii iiiiiiiMiniii iiiillliliiliiiiiiiiiiliiiiilllillllillllllt Zijn uw schouders breed en sterk? Zijn uw vingers bereid en bedreven? Durft ge dragen het volle leven? A. B. SCHELTEMA BEDUI N HESTERMAN m '"i iiiiiiiui iiiiiiiiiiiiiiiimii INGEZONDEN Mej. C. Meyer schijnt mijn stukje over het Zangonderwijs op de Lagere school niet goed gelezen te hebben. Ze schrijft: och, och, die arme onder wijzers; alles wat aan ons volk ontbreekt, wordt aan hun geweten." Maar, tegen de onderwijzers richtte mijn betoog zich absoluut niet, integendeel; op mijne spreeklessen krijg ik herhaaldelijk onmuzikale onderwijzers(essen) die't afschu welijk vinden, de zangles op school te moeten geven: een les, waarvoor ze zich niet bekwaam achten. En zij en hunne lotgenooten zullen juist heel blij zijn, wanneer een deskundige dat voor hun zou mogen doen. En als mejuffrouw Meyer het blad .Zingende Stemmen" las, zou ze weten, hoe dikwijls er ook uit de onderwQskringen zelf, stemmen opgaan om 't Zangonderwijs op de scholen te hervormen. De n geeft dit, de ander dit idee aan, maar op reorganisatie komen al de wenken en raadgevingen neer. Ook ga ik niet af op wat ik op straat hoor", zooals mej. Meyer schrijft. Daar ik al jaren wekelijks aan meer dan 300 kinderen zangles geef, van allerlei scholen, geloof ik, dat, in verband met het bovenstaande, ik met klem kan volhouden, dat het Zang onderwijs, (natuurlek zijn er gunstige uit zonderingen) nog lang niet zoo ver is, op tal van lagere scholen, als mej. Meyer hoopt, dat het over 10 jaar in het algemeen zal zijn. Ik hoop met haar, dat, na verloop van die jaren, het Zangonderwijs in deskundige handen zal zijn. Echter is dat afwachten niet voldoende. Wanneer de exameneischen niet gewijzigd worden in dit opzicht, zal geene waarborg worden verkregen, dat de klasseonderwijzer Vereeniging door velen in den lande werd begrepen en gewaardeerd. Het ledental steeg in dat jaar belangrijk en hetzelfde geschiedde, toen in 1913 en volgende jaren verschillende bosschen en vennen onderOisterwijk werden aangekocht, zoodat ook in het schoone Bra bant een uitgestrekt natuurpark van hooge waarde tot stand kwam. Ook kreeg de Ver eeniging eenlgc belangrijke broedterreinen op Texel ten geschenke en zrj verwierf door aankoop nog achtereenvolgens het Korenburgerveen in den Achterhoek, voor den plantkundige al even meikwaardig als voor den zoöloog of geoloog, voorts de Rengersmiede in de beroemde streek der Friesche nieren, een perceel aan de Tungelrooysche beek bij Weert, de Wildernis bij Haren in Groningen, het beroemde eilandje Griend in de Waddenzee en eindelijk het landschap Rtiederoord, dat aan denVeluwezoom een zoo gelukkige aanvulling vormt van Hagenau, het land der nobele lijnen. De middelen voor al deze aankoopen zijn gevonden op allerlei manier. Een tamelijk ernstige omstandigheid is deze dat het ledental en het bedrag der jaarlijksche con tributies nog lang niet evenredig is aan den omvang van het te verrichten werk. Gelukkig leveren vele van de natuurmonumenten, ook met zeer strenge inachtneming van het be houd van natuurschoon en de bescherming van flora en fauna nog belangrijke inkomsten zoodat de Vereeniging gerechtigd was tot het sluiten van hypothecaire leeningen tot een bedrag van ruim een en een kwart mlllloen. Een deel daarvan ging renteloos maar de rest vergt aan rente alleen reeds ieder jaar een bedrag van ?33000. Een blik op de kaart van Nederland doet echter zien, dat de Vereeniglug haar taak nog bij lange na niet heeft volbracht. In het zoo merkwaardige Zeeland is op een klelnigheidje na nog niets gedaan evenals in Limburg en zoo ook in Zuid-Holland, Utrecht en Overrjsel. Ook in de andere provinciën liggen nog talrijke gebieden die wij hier niet kunnen noemen, maar die het evengoed of meer nog dan de tegenwoordige bezittingen der Vereeniging verdienen, om voor ons en voor het nageslacht te worden bewaard. Ook behoeft men niet te vreezen dat het behoud dier schoone natuurtafereelen een van het vak Zang genoeg afweet. Muzikale ontwikkeling alleen is een zeer rekbaar be grip en kan evengoed betrekking hebben op iemand, die wel aardig viool speelt, als op een ander, die goed piano speelt. Even min, als de kennis van Fransche of Neder(andsche romans, of goed spreken van die talen, als toelatlngseisch voor het onderricht geven in deze vakken wordt geduld, even min behoorde op de lagere school alleen volstaan te mogen worden met het kennen van muziek-theorie alleen, (voor onmuzikale aspirant-onderwijzers). Neen, mejuffrouw Meyer, natuurlijk bedoel ik niet, dat die eischen zóbehoeven te zijn, dat een niet muzikaal persoon geen onder wijzer kan worden, maar wél, dat die per soon belet werd, zangles te geven. Hoewel er van vele zijden pogingen wor den gedaan om het Zangonderwijs op de scholen te verbeteren, is mijns Inszlens de eenige manier om tot een goed resultaat te komen: de examen-eischen voor het ver krijgen van de akte lager onderwijs, (in het vak Zang) te veranderen. En dat liefst zoo spoedig mogelijk. MIEN SYBRANDI HALBERSTADT, Gediplom. Leerares Solozang en Hyg. spreken. Leerares in Zang aan de Meisjes H.B.S. en aan de Haarl. Schoolvereeniglng. minimum i iiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiii iiiitiiiiiiimiiiniii Verzoeke alle stukken voor de rubriek Voor Vrouwen" in te zenden Koninginneweg 93, Haarlem. IMIItlllllllllltlllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlIIlllllllllllllIllllllllllllHllU :: VERHUIZEN :: MEUBELS BEWAREN E. J. VRN SCHflICK BOQTHSTRAAT UTRECHT i i iimiiMimiMiiniiiiMtninmiiiuiiiiiiitiimiiiimmimiiiliil ernstige vermindering zoti beteekenen van de productiviteit van den Nederlandschen bo dem. De bezittingen der Vereeniging worden zoo beheerd, dat zij nog zooveel mogelijk opbrengen, natuurlijk onder eerbiediging van hun oorspronkelijke natuur. Er zijn er bij, die tot nog toe konden doorgaan voor een goede geldbelegging. Bovendien boude men in het oog dat de geheele oppervlakte van Nederland bedraagt 32600 vlerk. K.M., de gezamenlijke bezittingen der Vereeniging beslaan 24 vlerk. K M. Indien nu dit bezit in de komende jaren eens verviervoudigd kon worden, dan besloeg het nog slechts 0,3 pCt. van de geheele oppervlakte van Nederland. Dat zou dus het zelfde zrjn als wanneer op een boerderj van 50 H.A. 15 A2 werd afgezonderd voor een bloemen tuintje voor de boerin en een speelplaats voor de kinderen en een boschje tegen den wind. Nu doet de Vereeniging opnieuw een be roep op al onze landgrnooten, om dit bloe mentuintje, deze speelplaats tot stand te helpen brengen. De Vereeniging telt heden 4300 leden en heeft, zooals wij boven zagen reeds veel tot stand gebracht. Maar er zijn stellig nog zeer veel Nederlanders die be reid gevonden worden om per jaar een rijksdaalder of meer te besteden aan de uitbreiding en instandhouding van veilige oorden van Nederlandsen Natuurschoon. Een Zwitsersche Vereeniging, die hetzelfde doel nastreeft telt 25000 leden onder alle lagen der bevolking. Men stelt er daar een eer in, aan dat nobele werk mee te doen en wij krijgen ook herhaaldelijk den indruk, dat onze landgenooten, mits zij slechts het streven der Vereenigtng kennen en be grijpen, ook gaarne doen zullen, wat zij kunnen. Daarom vraagt de Vereeniging nogmaals, helpt ons met raad en daad Wij leven In een tijd van actie, van krachtsinspanning; laat een deel daarvan ook ten goede komen aan de bescherming van den Nederlandschen grond, in den letterlijken zin des woords. Aan wie wil helpen stuurt het secretariaat Hee rengracht 260 -266 gaarne een geïllustreerde circulaire met inschrijvingskaart. JAC. P. THIJSSE