Historisch Archief 1877-1940
11 Oct. '19. No. 2207
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Restaurant Je Oude Doelen11
TOURNOOIYELD -:- DEN HAAG
PLATS OU JOUR
- van 12.30 tot 2 uur en van 7 uur tot 8.30
Restaurant-Caf La Réserve"
Rembrandtplein 44 bij de Utrechtschestraat
AnSTERDAH
Lunch - Diner - Souper. Vaste prijzen.
Afternoon tea-, Diner- en Avond-Concert
JAC. URLUS
HAVANA
SIGAAR
IIMIIIIIIIIHHIIIIHIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIUIMMIIIIHIIIIMIIIIIMIUIIMMIIIIIU. =
11 STARK'S OXYDOL" I!
(CHLORAS KALICUS TANDPASTA) = !
JlNaaml. Vann. STARK & Co. Chemische Fabriek ,,'s-HABE", 's-Oravenhage f I
m iiiiiiiiiini iininiiiiiiniiiiiii'iiïiiimiiiiiiiïmi iiiiiiiiiu ??iiiis
De
fiwit Product Cacao
(DE E.P. CACAO)
is oordeelkundig vervaardigd van cacao
poeder net eiwitstoffen van groote waarde
voor de voeding,
overtreft verder elke gewone cacao.
Schrijft, wanneer Uw winkelier gean voor
raad hoeft met opgave van diens naam aan
de E. P. AMSTERDAM
Le
COGNAC
MARTELL
est garant! comme tant
Ie produit naturel des
vins récoltés et distillés
dans larégiondeCognac.
Koopmans & Bruinier
Wijnhandelaren te Amsterdam
iiniimi iiini iini
EERHOFF tC§
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE
X
HOOFDVECTEGEfiWOOBDIGERSvoocrJEDEKLAriD
CHQISTOFLE
SPECIALITEIT IN ECHTE BROMZEn
LUXEAQTMELEM. ^>
M.
>
^
Spoors
WA.Spoorjr. culemborq
I MEEREN MODE-ARTIKELEN l
=3 - HEERENSTRAAT 12, GRONINGEN
= TELEFOON 1083
Amsterdam
P. H. Kade 68
N. V. ALG. NED. ELEGTR. MIJ.
V/H GROEfJEVELD, RUEMPOL & Co.
Briefadres A.N.E.M. - Tel. H. 4826, 4827, 7004
Electromotoren. Generatoren.
Schakellessenaars.
Hoogspanningsinrichtingen.
Schakelkasten^ Electr. Sirenes.
ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED.
BERGPLAATS VOOR INBOEDELS
Amsterdam, Frans van Mierisstraat 90. Telefoon Zuid 822
OEM HAAG ARNHEM
Westelndo 48 Parkstraat 52
r
Vraagt prijsopgave van
Cognac
Hennessy
aan
Wijnhandelaren,
ZWOLLE,
AAG
ROTTERDAM
AMSTERDAM
- MICHELIN
Rijwielbanden
Buitenband f9.
Binnenbanrj 5.25
bij alle goede
ii
j l
j l
j l
ffl
a
H
i |
Rijwielhandelaren
Bi
IMIIII iintiiiiiiigiigiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii 1111 HIIIIIIIIU iiiuii
HET GOUDEN TIENTJE
DOOR
TJEBBO FRANKEN
Am Golde hangt
nach Golde dtangt
doch alles ach wir Armen!
FAUST
Goeie tnörge," zeid-ie tegen de zon,
ouwe jonge bèje der weer, opgepoetst en
wel als 'n scheerbekken." Even gleed er 'n
wolkje langs den hemel en verduisterde 't
licht 'n wqle.
Nou m O je niet kwaad worden, omdat
ik je scheerbekken genoemd heb, want ik
kan net zoo goed zeggen: gouden gong,
da's mooi hè, g... g..., gouden gong. O,
maar dat is 'et 'em niet, Ik moet er uit, hè?
Een, twee, drie dan maar, over bakboord
der uit," en hij ging op den rand van het
bed zitten om zijn sokken aan te trekken.
Pff, 't werd nu warempel al warm, toch
lekker weertje. Hij zou z'n flanellen pakje
aandoen en z'n strooien hoed opzetten en
dan niet naar college gaan, maar eens 'n
fijn wandelingetje maken langs de vaart.
Ja zeker, papa, er bestaat wel zoo iets van
een college, tegen de luttele som van twee
honderd pegels 's jaars te genieten.
Juist, jongmensch."
Ja, papa, maar 't is lente, hoort u, lente."
Mallepraat, je eet niet van de lente en
't geld groeit niet op m'n rug."
Maar de zon gloeit mij op m'n rug, papa,
en je bent er toch niet bQ, dus Ik ga der
maar 'ns op uit, wat uwes," zeid-le tegen
de zon en knipoogde 'ns als een verliefde
vrijer. HQ klapte 'ns met de tong, ja, hupla
Vrachtautomobielen
Wilt ge de transportkosten in Uw
bedrijf tot een minimum reduceeren,
koopt dan een
2 tons WHITE
Vrachtauto
het meest economische vervoermiddel.
n 2 tons WHITE" doet hetzelfde
werk als 2 menschen rn.fi 4 paarden
en 2 wagens, hetwelk wij met bewijzen
en attesten kunnen staven. Maakt Uwe
berekening.
FirmaGebr.NEFKENS,
Filiaal Amsterdam
26 fac. Obrechtstraat Tel. Z. 2507
en hij sprong van z'n bed, begon bedrijvig
zich te wasschen en te kleeden. Aan 't ont
bijt bakte hij zelf 'n spiegeleitje op het
gascomfoor, de boter knalde en pruttelde en
spetterde in de pan. Heerlijk, dacht-ie, 't
water liep om de tanden. Jonge, kijk maar
niet zoo meewarig, hèje pijn?" vroeg-le
't gele oog van 't ei, dat nu op 'n boterham
gespreid lag. Gretig smul-die van de lek
kernij, 'n boterham met jam, 'n boterham
met koek, 'n kopje thee, 'n glaasje melk en
dan zoo'n spiegelitje, hèwat was 't leven
toch 'n genot. HQ tastte 'ns in z'n vestzak,
daar voeld-le het zware, koele geldstuk. HQ
hield het even vlak op de hand. .Dag
Willem III, Nieuwenhuys moet zakkles plakke,
wat jQ" en 't gouden muntje verdween weer
in z'n schuilhoek.
HQ keek 'ns door de ruit, 'n pracht van
'n pracht van 'n lucht, ik ga der op uit
vond-ie. Hfj zocht z'n stroohoed, nam 'n
bamboe-rietje en stond weldra op straat.
Lekker weer, hij schurkte zich in 't zon
licht, hum 't was toch fijn, zoo'n heerlijke
lauwe gloed om je heen, alsof je In 'n warm
bad was, de aanzwellende deining van het
zwoele water overstuwende in je bloed,
zachte klopping in je kopstuk, o, wat 'n
goddelijke lucht vandaag!
Zoo kwam hQ buiten aan de vaart en ging
in de we* liggen.
't Was toch gek, maar als-ie naar de zon
keek, dacht-ie aan z'n gouden tienlje en
zag-ie Willem III in de zon. KQk, en hQ
wierp het muntstuk in 't gras, het schitterde
in 't frissche groen, 't leek wel 'n stuk van
de zon. Als je van de zon gouwe tientjes
kon slaan, dat zou wat zijn, dan had je
nooit meer last van staathuishoudkunde,
dan was de heele boel in orde. Toch
lekker zoo languit in de wei, goddelijk
om lui te zijn, hQ borg het tientje weer
In z'n zak. Van tijd tot tQd moest je je
beenen 'ns omhoog kieperen, waarom ?, wel,
omdat je je beenen omhoog moest kieperen,
dat was filosofie, nogal glad.
Moest je die boer daar zien loopen, op
en neer wiegerd op z'n doorgezakte knieën,
precies 'n marionet, misschien zet-ie met
'n touwtje aan den hemel vast, wie wist 'et?
HQ zat mogelijk zelf ook aan 'n draadje?
'ns Voelen, nee, der zat niks aan z'n kraag.
Zoo ouwe jonge, kQk jQ maar, je benten
blijft 'n koe en me tientje krijg je niet mee,
al loei je nog zoo hard.
Poeh! wat 'n lodderoogen, wou je gemol
ken worden, dag stommerd, daar komt je
elastieke baas aan, kQk 'tis net of-ie naar
de wolken getrokken wordt, zoo'n kerelke
met kromme beentjes, 't zQn juist twee
zig-zag lijntjes, die dansen In de lucht, wat
'n dolle boel, moet je die melkputsen zien
heen en weer bewegen aan de touwen van
het juk, n-twee, 't gaat prachtig in de
maat, deftig, als je ze 'n hoed opzet, wan
delen ze mee, verbeeld je dat je er gezich
ten op teekende: stip-stlp de oogen, 'n streep
zus en 'n streep soo, 'n neus en 'n mond,
haha wat 'n onzin; nou nog 'ns je beenen
in de hoogte kieperen, breek je kuiten niet,
voorzichtig aan jongetje, zó, juist en wat
zit er in z'n vestje? 'n Tientje ai, 'n tientje!
Hup maar met die beenen!
Aardige bloemetjes toch, die madeliefjes,
't zQn eigenlijk net balletrokjes, 'n beetje
hoog opgewipt, we zullen 't maar niet in
den Haag vertellen, dan worden de minis
ters boos. 't Lijken anders wel speldekussens
ook of horden standaard j ?s.
Wil je weegaan vervloekte vlieg, 'k waar
schuw je. Hé, daar had je 't speenkruid.
hoe was de naam ook weer in 't Latijn,
fi, fi, o ja ficaria ranunculoïdes, ook 'n ge
leerd woord voor zoo'n klein blom met je.
Hèhèhij moest 'ns gapen, hij kreeg slaap.
'n Mooie lucht in de verte, schitterend
blauw. Hèhè, leuk dat torentje dat daar
recht in die wolk steekt, dag vlindertje,
besjoer. Moet jij me niet kietelen leelijke
grasspriet pas op hoor. Hèhè, eventjes
maffen, lul is maar alles.
Toen stak hij z'n hand in z'n vestzak en
hield het tientje stevig vast, wentelde zich
op z'n rug, sliep in met z'n hoedje over z'n
aangezicht als bescherming tegen de felle
zon. Naast 'cm in de wei geplant stond het
bamboe-rietje.
Hoog op z'n spillebeenen, zooiets van 'n
ooievaar, naderde uit de verte 'n magere
gestalte, welke stap voor stap, gelijkmatig
als 'n automaat die, opgewonden, afliep,
zich stadwaarts begaf. Al grooter werd de
gedaante naarmate ze dichterbij kwam.
't Was 'n knokkige jongeman, 't scheen wel
of z'n kleeren aan z'n skelet te kapstok
hingen, hQ had 'n tanig, saffraan kleurig ge
laat, waar de oogen diep in lagen, 'n scherpe
dunne neus wees puntig naar voren, iets
omhoog, alsof ie In eeuwige minachting was.
HQ droeg plompe wQde schoenen, 'n
slonzig zwart jacketpak en op z'n rug de
glanzend groene botaniseertrommel, waarvan
het deksel met een rose bloempje versierd
was. Van 't schoone weer scheen hQ niets
te merken hQ keek alleen of hQ ook 'n vliegje,
'n vlindertje, 'n blaadje, 'n grasje passeerde,
waarvan -ie den naam nog clet wist.
HQ haalde niet diep adem, hQ snoof de
lucht niet 'ns heerlijk op, hij had het niet
warm, hQ zag geen wolken, geen blauwe
lucht, hQ dacht alleen maar aan
ranunculaceëen, aan cruciferen, aan schildvleugelen
en vooral aan examenvragen.
Nu en dan hurkte hij eens bij den kant
van den weg neer en greep met zijn magere
langvingerige graaihanden naar een bloempje
of grasje dat hQ meedoogenloos uiteenplukte
om er wat latQnsche woorden bQ te preve
len, of soms duwde hij 'n plant achter 't
klepje in de trommel en Hop verder met
groote schreden blijkbaar voortgestuwd door
de vreugde dat hQ het" gevonden had, het"
dat hQ niet liefhad om de mooie vorm of
kleur maar het" dat hQ blijde te drogen
zou leggen tusschen filireerpapier, omdat
het een zeldzaam exemplaar was.
In deze gemoedsstemming vervolgde hij
zijn wandeling langs de vaart tot h| een
weile stilstond en naar iets tuurde, waarvoor
hQ niet onmiddellijk den LatQnschen naam
kon vinden. Hij zag uit 'n donkere massa
lUmlIIIIMMUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIImlIllllllllllHlllllllllllllllllllllllllllllll
TH.FmtNKENvH.VnuD
Hofleverancier - Amsterdam
ULVERSTUM 216 -:- VILLEISPmVEG S
TEL. NOS. 2040-1881 TEL. No. 1793 Zuid
KOUDE EN WARME SCHOTEL
'n bladerlooze staak omhoog steken. Nieuws
gierig naderde hQ het phenomeen en ont
dekte daar den student, die er zijn slaapje
deed bij het wandelstokje. Door de naderende
stappen gewekt nam deze het hoedje voor
de oogen weg richtte zich op tot in zittende
houding en keek langs de hooge gestalte
op tot naar het gelaat, waarop hQ, blijkbaar
onaangenaam getroffen, het hoofd wat
terzQde wendend zeide: Hé, ben jQ 't da 's
toevallig".
Ja", antwoordde de ander met scherpe
neusstem, da's zeker toevallig".
Er volgde 'n lange pauze van zwQgenis;
vliegen gonsden rond hun hoofd en ergens
kwinkeleerde 'n vogel. Kapelletjes sneeuwden
op de bloemen neer en tusschen de belde
studenten door schoot 'n blauwe zwaluw,
even lichtte het witte buikje. Toen zagen
ze elkaar weer in de oogen en dachten
getweëen aan iets pQnlQks.
Ben je aan 't botaniseeren ?"
Ja ik heb gebotaniseerd."
Heb je wat blzonders gevonden?"
Jawel, voor mQ nog al bizonder."
Weer was het stil, beiden volgden ze de
bewegingen van 'n dikke hommel die om
'n kleurige bloem zoemde.
Zeg, begon ineens de lange droge, wan
neer krijg ik die tien gulden 'ns terug?"
De ander veinsde 't zich te herinneren:
Da's waar ook, je krijgt nog tien gulden
van me."
Ja, 'k wou ze wel graag hebben, m'n
geld Is bijna op."
Maar kerel," sprak de ander quasi
vrlndelijk, waarom heb je me met eerder
gemaand ?"
Ik dacht dat je 't zelf wel zou brengen."
Daardoor werd de ander in zijn trots
getroffen, hij tastte in z'n vestzak en zei:
,,'k Geloof dat ik 'et bQ me heb zeker, kerel
hier, in dank terug," en het gouden tientje
flitsend in de zon, verdween in de toegesto
ken magere graaihand van den plantkundige.
Dank je," sprak deze, en vergenoegd
voegd-ie 'r aan toe, da's de merkwaardigste
plant die ik gevonden heb."
Dat geloof Ik," antwoordde de ander
met een kiespijnlachje en liet zich weer
achterover in het gras vallen.
Nou besjoer," groette de knokige en
verdween in de richting van de stad, nadat
de ander nog juist gezien had, hoe z'n
gouden tientje zorgvuldig in 'n beurs ge
borgen werd.
S'lu," klonk de weergroet van den ander,
terwQl hij 'n leelQk woord dacht.
'n Oogenblik bleef hQ bewegingloos liggen,
z'n gelaatstrekken dwaas verwrongen in het
scherpe zonlicht, vervolgens richtte hQ zich
zuchtend op en keek de langbeehige na, die
met wijde passen stadwaarts ging.
Bah!" zeld-ie luidop, wat 'n vent."
HQ zuchtte weer diep, tastte in z'n vest
zak, maar z'n dierbaar tientje was weg. HQ
nam z'n zakdoek, wischte zich het voorhoofd
af, hè, warm, vervelende zon. 'n Vlieg zette
zich op z'n neus, ga weg, vervelende vleze
beesten, onhygiënische rrrommel die daar
in de lucht zweeft, overal zitten ze in. Ver
kleind in de verte zag hQ den knokigen nog,
hij lachtte 'ns satanisch, hè, daar gaat je
tientje op twee beenen.
Toen tuurd-ie wat nadenkend in de lucht:
dat eeuwige blauw is ook vervelend en die
witte wolken derin, altQd hetzelfde, 't leek
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiii
Piano's, Vleugels en
Kunstspelpiano's door Huur
in eigendom verkrijgbaar, mits in
drie jaar afbetaald.
Brieven No. 1431, Bureau van dit Blad
liiiiiiimnniii jiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiitiiiimiiiii u i leiiuif
8PAANSOH, ENOELSGH,
FRAHSOH, DUITSOH ottï.
Borlitz-School
HoorongracM 4-B1 H. 3286
Pract. Onderwijs door buitenl, leeraren
iiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiMiiitiiiitiiiiiiiiMiimminmiiimiiiiiiiiiiii
wel 'n tobbe met waschgoed gedrenkt In
Recklts zafcjesblauw, jassis, wat moest dat
nou vanavond, kon je geeneens 'n biertje
drinken, ga toch weg vieze vliegen, hèhij
ging naar huis, je stikt in die zon, idioot
dat-ie was om hier te gaan liggen in die
snikhitte, kom, hij zou maar heengaan.
Loom, zich lui rekkende, met verveelde
gebaren stond hij op, greep z'n
bamboerietje en liep sloffend over den witten
zonneweg langs de vaart naar huls. Akelig vond-ie
die zon op het water, scherp in de oogen
dat vonkengespetter op de golfjes en hij
keek voor zich naar z'n schoenen. Als 'n
oud afgeleefd mannetje sjokte hij voort. Eh,
dat gestuif, nou waren z'n pas gepoetste glim
mende neuzen alweer grijs, zeker, goed zoo
daar kwam nog 'n auto ook aan, p ff wat 'n stof,
heerlQk, leve de tuberculose, toe maar rijke
protsen, moest je nog voor opzij gaan. Met z'n
oogen stijf dicht,den rug naar de vaart gekeerd
bleef hQ in 't gras aan den kant wachten tot de
machten voorbij snorde. Daarop sukkeld-le
weer verder; beroerd dacht-le nou heb ik
geen rooie spie meer; au 'n stofje in z'n
oog, nare wind, 'n oogenblik wreef hQ z'n
oog rood, sjouwde weer voort, tot hQ al
mopperend thuiskwam.
Op z'n kamer was alles onopgeredderd,
de ontbijttafel stond nog gedekt, er hing 'n
zware geur in het vertrek van dat
spiegelelbakken. HQ kokshalsde er van, greep
driftig naar de taielschel en maakte de
juffrouw 'n standje over de nalatigheid. In
'n stoel zonk-ie lusteloos weg, nadat hQ
eerst de gordijnen had neergelaten voor de
zon. Zuchtend zet-ie 'r na te denken over
de meest onmogelijke onaangenaamheden
Hij herinnerde zich kleine oneenigheden
die hQ van verschillende vrinden ondervon
den had; hij had wroeging over het feit
dat-ie dien morgen weer geen college
geloopen had en bepelsde dat-ie wel sjeezen zou.
Natuurlijk, meend'-ie, er komt geen klap
van me terecht, niets, niets; hQ greep nog
'ns in z'n vestje, mis, geen gouden tientje.
Hè, die lamme kerel," mompeld'ie, wat
moest dat nu worden de maand was pas
op de helft en hij had geen sjovele duit
meer, en Ie had nog beertjes, die m om z'n
koo zeurden."
Toen greep-ie 'n studieboek, en-le bla
derde 'r wat in, schoof het weer opzQ. Het
ging toch niet. HQ sufte starende voor zich
uit naar 'n on bestemd punt, grabbelde nog
'ns tevergeefs in z'n vestzakje. HQ schokte
met de schouders, onverschillig, en-le
bromde in zich zelf: dat noemen ze lente,
nota bene lente bah l"