Historisch Archief 1877-1940
25 Oct. '19. No. 2209
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
CLEMENQMAU EN DE GEZINSVERMEERDERING
"' ' ?" '
Teekenlng voor .de Amsterdammer" van Joh. Braakenslek
Clemenceau: Lieve Ooievaar, wil je aan mfln moeder wat meer broertjes en zusjes brengen?'
De nauwkeurige afwer
king vaji ELK onderdeel
van liet
FOMGERSrijwiel draagt er toe bij,
dat dl t j ar en zijn lichten,
gernischloozeu gang
behoudt en zeer weinig
voor onderhond vraagt.
iiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii
BURGERLIJKE BELEEFDHEDEN
Men moet de burgerlijke
beleefdheden in acht nemen.
Als je den leeftijd voorbij bent van het
kinderleed, je door de burgerlijke beleefd
heid berokkend, de teleurstelling van visite,
die uit beleefdheid, je moeder komt
feliciteeren op je verjaardag, en je schromelijk
verwaarloost of zelfs dwingt, je ver j aars
vreugde te onderdrukken en later, de ver
nedering van allerlei lieve dingen te moeten
aanhooren,. als je je al een grooten jongen
gaat voelen, kom je in de periode van
jongelingschap, waarin je weer nieuwe
ergernis ondervindt, bij het volbrengen van
dien geweldigen miatschappelijken plicht,
iiiiiiiimiiiiiii
imtiiiiiiiiiiiii
ONZE PUZZLE
Oplossingen
Lucifers puzzle.
Goede oplossingen werden ontvangen van:
A. H. A. «e den Haag, C. Th. F. A. te Ruurlo,
W. B. te Bolsward, K. B. te Schoor!. C. H.
B. ie Asdam, W. B. Jr. te Asdam, Mej. F.
G. B. te Haarlem, W. B. te Haag, M. B. te
Asdam, C. v. B. te Arnhem, J. B. te Rijs
wijk, mej. Chr. M. de B. te A., Mej. F. G.
B. te Haag, B. D, B. ten C. te Almelo, D.
B. te Asdam, F. C. D. te Haarlem, mej. I.
D. te Asdam, J. E. te den Haag, W. v.
E. te Scheveningen, M. F. te Leeuwarden,
mevr. v. G. te Haarlem, mevr. H. v. G. te
Groningen, H. G. te Harlingen, mevr. v. H.
te Amsterdam, P. M. v. d. H. te den Haag,
A. H. A. te den Haag, H. M. K. te Z., H.
K. te Zeist, mevr. K. B. te Leiden, J. L. te
Capelle, v. d. L. te den Haag, R. N. te
Veelenveen, mevr. K. O. E. te O verveen,
M. J. P. te Asdam, P. P. te Asdam,
K. P. te Sloten, C v. d. P. te Dordrecht,
C. j. v. d. R. te R., A. S. te Blerich, L v.
d. S. te Alkmaar, A. S. te den Haag, H J.
S. te Asdam, D. S. te Asdam, H.
C. S. te Broek op Langendqk, J. T. te Am
sterdam, A. T. te Bergen, mevr. E. T. W.
te Loppersum, M. P. V. te Rotterdam, H. L.
V. te Goedereede, jongejuffr. U. V.
teAalsdie geformuleerd wordt in de woorden: men
moet de burgerlijke beleefdheden in acht
nemen."
Als je dan zoo in de hoogste klasse van
de H.B.S, of het Gymnasium bent gekomen,
en je lange broek gaat je gemakkelijk zitten,
en je rookt al sigaretten, en je krijgt al een
beetje verlangen in je oogen, als je een
knap meisje ziet, en je hebt al eens, hoewel
stiekum, gebiljart in een café, en gekaart op
een kamer met vrienden, en eenige
psygologische romans gelezen en ampelijk met je
kameraden besproken, je hebt al een beetje
zakgeld, en je bent al eens met je voetbal
club op reis geweest voor een wedstrijd
buiten de stad, met of .zonder medeweten
van je ouders, komt er een zeker gevoel
van 'zelfbeschikking en onafhankelijkheid
over je, en verschijnt de eerste minachting
voor het oudere geslacht en voor familie,
voor ooms, die morallseeren, en tantes die
bedillen.
Al naar den aanleg, naar je grootere of
kleinere dichterlijkheid, naar de kracht van je
jeugdige overtuiging over hoe de maat
schappij moest zijn, na het socialisme of de
anarchie die je vrije ziel koestert en de
lectuur, die je overtuigt en waar je mee
dweept, je reactie tegen de burgerlijke be
leefdheid.
Een zware strijd maak je door met je
eerste pandjesjas, die je als een uniform
voelt en als een stukje van het maatschap
pelijk juk, maar die je Iets verlokkends
groots en deftigs geeft, iets waarin niemand
je meer als H.B S.scholier herkent, maar
waarin je een groot mensen gelijkt.
Je zou er graag je leeraar, die je nog durft
te tutoyeeren en zelfs nog durft te gebieden
recht te zitten en op te letten, mee willen
ontmoeten.
IIIIIIIMIIMIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllirilllllllllllllllllll
meer, B. V. te Rotterdam, C. V. te Drie
bergen en J. H. W. te Groningen.
Van de boomenplanters puzzle kwamen
nog goede oplossingen in van G. A C te
Veendam en C. A. L- P. te Groningen.
Puzzle-ptijs werd gewonnen door mevr.
K. O.?E. te O ver veen.
Kelzerspüzzle.
Hoewel de oplossing van deze puzzle,
zooals enkele kritisch aangelegde lezers ons
vriendelijk opmerkten, in iedere Brockhaus"
of Meijers Conversations-Lexicon" te vinden
is en ook goede geschiedboeken gelegenheid
geven tot naslaan, heeft de wel willende op
losser naar A. B.'s bescheiden meening
zonder deze bronnen te raadplegen, een
aangename, regenachtige
Zondagmlddagtijdpasseering" gehad xooals meer dan
een inzender schreef.
Toch had menigeen volgens eigen ver
klaring even nagekeken of de oplossing
goed was. Ze mogen hier op eenvoudige
wijze volgen:
De regeeringslfjd van Hendrik I, is l maal
dien tfld van Otto II plus 7 jaar. De tijd,
dat Otto I den scepter zwaaide is 3 maal
Otto II, plus 7 jaren. Otto III 's regeering
duurde IVs maal zoolang als die van Otto II
plus 4 jaren. Hetzelfde geldt voor Hendrik II
doch met een plus van 7 jaren. Alles is op
die wijze herleid tot Otto II zfjn heerlijkheid.
Telt men dit alles te zamen, dan krijgt men
tot uitkomst 8 maal den regeerlngstijd van
Otto 11 plus 25 jaar.
Het kleinste product van 4 opeenvolgende
oneven getallen is 1X3X5X7 105.
Maar je moet er VTsEres mee maken, op
Zondagmiddag. Heel uitdrukkelijk is het je
gezegd, dat je Jat>Tj«>oort te doen. je
hebt er het stijve slipjasje extra voor
gekregen. Je moet eK In geïntroduceerd
worden in. de uitgaaride wereld. En hoe
vernietigend je critlek op die wereld ook
moge zijn, ia je pandjesjas treedt je er bui
gend' binnen, recht op mevrouw afstappend
en vervolgens licht buigend voor de andere
dames en heeren. .
Met stille bewondering voor Heyermans
.Kamertjes zonde" en voor zijn Zevende ge
bod" zeg je, dat mevrouw zoo Itef woont en
geef je een stukje van je koekje aan haar
verwende schoothondje, *n luister je naar al
de beleefdheid, die er rond je gonst.
Je eerste visite heeft mg de fierheid van
den eersten stap op de maatschappelijke
ladder, maar dan verder,' als je de duffe
vervelendheid, van juist onthoesde salon
meubels nader leert kennen en de noodza
kelijkheid voelt, de dwang van het elkaar
vervelen en knikken tegen nieuwe vreem
delingen, dan revolteert je jongelingszielen
soms ga je je wagen aan iet schuchter
verkondigen van je nieuwe wereldtheorieën
en Word je gemoedelijk terecht gewezen
door een gepensionneerderi majoor met witte
snorren, die zegt, dat je later wel anders
zult praten, en die je tfaarbfl op je schou
der klopt, op het zwarte laken van je
pandjesjas.
En als er dan op een avond eens ken
nissen komen, zegt je moeder, dat het zoo
onbeleefd is, altijd de deur uit te gaan als
er menschen zijn, en ze verzoekt je vrien
delijk, om ook eens binnen te komen.
En je komt dan ook eens binnen.
Je offert er voor op een avond, die Je
bepaald had om met vrienden heel
bescheiDe eerste van de vijf begon zijn regeering
! dus 105 jaar voor 2X2X2X2X2X2X2X
2X2X2 = 1024 oftewel 919.
l Hendrik I regeerde (1X10) f 7=17 j. v. 919-936
'? Otto I (3X10)+7=37?936 973
i Otto II 10?973-983
Otto III (mX10) + 4~19?983-;(ll)2
Hendrik II (l^X10)+7=22?1002 1C24
Goede oplossingen kwamen in van:
Mej. J. van A. te Amsterdam, G. A. te
Twello, mevr. A. te Heusden, D. A. van A.
te Haarlem, J, v. A. teRjtterdam, mej. E. B.
te Groningen, F. B. te Bergen op Zoom,
W. B. te Bolsward, E. B. te Dirksland,
C. R. N. de B. te Hoogwoud, G. N. B. te
Alkmaar, A. B. te Leeuwarden, J. B. te
Rfjswqk, L. B. te den Haag, W. v. B. te
Joure, D. B. te Amsterdam, H. B. te
Poortugaal, G. B. te Haarlem, C. J. v. d. B. te
Rotterdam, W. E. de B. te Haarlem, mej.
A. C. te Amsterdam, C. te Delft, B. C. te
Arnhem, F. D. te Maassluis, M. D. te
Scheveningen, mej. C. M. van der E. te
Maassluis, W. P. A. E. te den Haag, v. E.
te den Haag, B. J. van E. te den Haag,
W.van E. te Amersfoort, C. v ..E. te Rotterdam,
M. F. te Leeuwarden (H. B. S.), A. J. F. te
Amsterdam, R. F. te Egmond ad. Hoef,
mej K. G. te Asdam, L G. te Abbenbroek,
J. H. G. te Utrecht, J. G. te Amsterdam,
H. H. te Amsterdam, A. H. te Amsterdam,
S. H te Rotterdam, H. G. v. H. te den Haag,
H. H. te Rotterdam, W. Th. v. H. - S. te
Haarlem, J. H. H. te Utreht (H. B. S.). M. J.
H. te Numansdorp, R. v. H. te Utrecht, J. v.
d. H. te Harlingen, W. Th. v. H. S. te
Haag, mevr. K. te Berlicutn, R. J. K. Texel,
den hasard te spelen bij een van hen op
de kamer, of een avond, dat je naar een
variétéhad willen gaan, thuis voorwendende,
dat je bij een kennis je wiskunde zou gaan
repeteeren, of een avond, dat je eens, in
een niet al te druk caféheimeljk had willen
biljarten.
En dan zit je binnen in het kringetje. Dan
word je overhoord, in welke klas je wel
zit, dan vraagt niemand je naar je
politieke overtuiging, maar wel naar de
cijfers van je rapport. Daar lijdt je
onder alle ouderwetsche mufheid waar
je al heel ver boven meent te staan,
en denkend aan het glaasje bier in het caf
waar je nooit in de gaten loopt, en waar
je de kellners al bij hun naam noemt,' roer
je in je thee en knabbel je aan je koekje.
En je moeder vraagt dan waarom je zoo
stil bent; en of je iets hebt.
En de mijnheer van de visite zegt een
grapje van de tegenwoordige jongelui, die
maar aan sport doen en met jonge meisje
fietsen, en die mevrouw vraagt hoe laat je
naar bed gaat.
En omdat het zoo onbeleefd is, om altijd
de deur uit te loopen als er visite komt,
blflf je er bij zitten, en je roept de hond
naast je en praat eens tegen hem, en je
zoekt eens met veel zorg naar iets dat je
ook wel eens in het midden zou kunnen
brengen, en als je eindelijk iets gevonden
hebt, dat de moeite van het zeggen waard
is, krijg je verschrikte gezichten, over de
eigenwijsheid, waarmede je al oordeelt, en
als je dan je tweede kopje thee hebt ge
dronken, kijk je op de klok, en zegt, datje
nog te studeeren hebt, en ga je naar boven
naar je eigen kamertje.
Je krijgt dan nog de vernedering achterna,
van dat dat flink is, of dat je ijverig bent
llllllllflllllllll IIIIII1IIIIIHI1IIMIIIIII
A. P. L. te Haarlem, F. E. M. te den Haag,
dr. F. P. A. M. te Baarn, C. N. A. M. te
Utrecht, W. M. te Hoorn, P. J. M. te Haag,
mej. C. M. v. d. P. te den Haag, A. P. te
Asdam, C. v. d. te Dordrecht, K. P. te
Sloten, P. P. te Amsterdam, L. L. P. te
Loenena a/d. Vecht, J. N. v. d. W. R.
te Dordrecht, Spirea" te Rotterdam,
H. J. S. te Amsterdam. A. S. te Blerik, mr.
A. A. S. te Haarlem, D S. J r. te Amsterdam,
J. A. v. d. S. te Rotterdam, A. A. A. A. S.
te den Haag, mej L. du S te Gouda, mevr.
dr. S. te Nieuwenhoorn, A. A. T. te Drie
bergen, A. T. te Bergen, mej. M. T. te
Utrecht, K. V. te Amsterdam, H. L. V. te
Gjedenreede, P. J. G. V. te den Helder, A.
D. E. V. te Amsterdam, J. N. v. d. W.-R.
te Dordrecht, A. v. d. Z. te Zwolle, L. v. Z.
te Verlo, mej. A. E. v. d. Z. te Noordbroek.
De heer D. B. te Amsterdam, is
puzzleprijs winnaar.
? «
#
CORRESPONDENTIE.
F. O., leeraar H. 8. S te A., zal u schrijven.
D. B. te A. Uwe initialen werden in de
copy vermeld en de oplossing was goed.
Moge u dit tot troost strekken.
Ter H. te H. Zal naar uwen puzzleprijs
informeeren.
W. v. E. te Amersfoort. Uw verzoek zal
aan de administratie worden overgebracht.
L. B. te Haag. De door u bedoelde
poneypuzrle zullen we eerstdaags in de Amster
dammer publiceeren. Laat uw vriend tot
zoolang geduld hebben s.v.p.
of dat ze dat mogen zien, en met een
stille vérwenschlng trek je terug in je
appartementen.
En als je studententijd of een andere periode
van jeugdige onafhankelijkheid je de macht
geeft van werkelijk even te kunnen breken
met alle plichten van de burgerlijke beleefd
heid, raas je een paar jaar uit en meent
toch nog vrij te zQn, en begaat dwaasheden
en jongelingsllchtzlnnlgheld, tot je een
baantje en een vrouw vindt, en je je maat
schappelijke uniformpje weer aantrekt, en
weer vlsite's en recepties en avondjes en
jours moet genieten, met alle onvermijde
lijke burgerlijke beleefdheden, die je maar
voortdurend in acht nemen moet, zoo streng,
dat de losbandige jongelulstijd, je even
vreemd voorkomt, als de zeden van een
Oostersch hof, dat je die zelfs volkomen
vergeet, maar dan ook zoo volmaakt vol
komen, dat je minachting vertoont voor de
lichtzinnige jongelieden, die toevallig nog
in die periode verkeeren.
ARI
ilimiiiiiimiiliiiilliiiiiiiiiiiimiiflillillillll
EEN REDDER DER MENSCHHEID
J. A. VERBERNE. Belangrijke brochure.
Opgedragen aan het ganse h
menschdom. Op weg naar de broederschap.
.Volkerenbond" zooals hf moet en
niet anders kan zijn.
Een der beroemde dames, die met de kaart
en het ei werken, heeft voorspeld dat als
de geheele wereld in vuur en vlam staat,
in het Westen een jonge man van het blanke
ras zal opstaan, die der geteisterde
menschheld den vrede en de verzoening zal brengen"
Die voorspelling is thans bewaarheid ge
worden. De man, waarop wij hebben ge
wacht, leeft in ons midden, In den Haag,
en is genaamd: J. A, Verberne. Of hij blank
is en jong? Dit laatste mogen wij, gezien
den langademigen titel van zijn 16 pagina's
dik ontwerp voor zijn Volkerenbond, be
twijfelen.
HQ geeft een ontwerp-Volkerenbond, dat
bij toepassing, volgens hem, een ideaal
wereld zal geren. Geen legers en vloten,
zegt hij, zullen er dan meer noodig zQn om
elkaar te vernietigen. Geen barbaarich
oorlogsmateriaal dat milllarden aan kapitaal
verslindt... Opperheerschappij zal niet meer
bestaan enz. enz.". De heer Verberne is
met zijn vinding gruwelijk ingenomen, en
betitelt haar o. a belangrQke brochure" en
gebruikt de woorden dit belangrijke werkje"
(d. i. Mijn, Verberne's belangrijke werkje)
ter aanduiding van zijn geesteskind. Het is
ook zeer belangrijk, maar uit een oog
punt van hersenverweeking. Want wie legt
er /l 100.?, (zooals de heer Verberne ver
telt, kostte hem het drukken van zijn brochure
die prijs) ten koste voor het op een be
lachelijke wijze aan den weg timmeren als
de schrijver doet ?
Wij zouden liegen, wanneer wQ zeiden
het niet op enkele punten met hem eens te
zijn. Bijv. waar hij zegt: zullen onze nako
melingen het recht hebben om hun voor
ouders voor idioten te verklaren" geven wij
dit volmondig toe, indien hfl met onze
nakomelingen de z ij n e bedoelt. Ook daar
waar hl] ijlt: .dat wij het lot van het
gansche menschdom over laten in handen van
zegge: vQf menschen", zouden wij met den
heer Verberne in eene richting kunnen gaan,
indien hij ontkennend antwoordde op de
door ons te stellen vraag: .heeft er ratifi
catie van het vredesverdrag bestaan?" Bo
vendien is het ontwerp-Volkerenbond van
vijf mannen, en de Volkerenbond-Verberne
slechts van n, n.l. den heer J. A. Verberne.
Of schatten wQ hem als n te laag ?
Misschien kunnen wij het nog als eene
poging beschouwen, daar de heer V. in
zijn slotwoord vertelt: ik heb getracht
in eenvoudig Hollandsen, beknopt en toch
zoo duidelijk mogelijk voor iedereen de
werking van de door rnQ aangegeven
Volkerenbond te verklaren." En besluit:
Hopende dan, dat de door mfj aangegeven
Volkerenbond spoedig tot stand mogen
komen, is zeker de wensch van leder
een". (De laatste alinea houdt
onmiddelIflk verband met eenvoudig Hollandsen")
Tusschen het Voor- en het Slot woord ligt
de intelligente lezer zal het reeds hebben
vermoed het eigenlijke ontwerp van den
Verbernevolkerenbond. Het is van dezelfde
qualiteit als de hier behandelde gedeelten
van de belangrijke brochure. Het
eenvoudigHollandsch, dat de schrijver, de geheele
brochure door, bezigt en zijn extra-woord
tot de Franschen, Belgen, Engelschen, Itali
anen, Amerikanen en Japanners, waarin o. a.
staat: Laat Wilhelm H van Hohenzollern
verder als ieder ander staatsburger vrij zijn"
zetten de windwijzer, die registreert van
uit welken hoek de wind komt, op Oost,
in elk geval op: verwachting Oost.
C. F. VAN D A M ?
Nieuwe Puzzle
TOOVER VIERKANT- PUZZLE
A
E
I
M
B
F
J
N
C
G
K
O
D
H
L
P
Gevraagd wordt de getallen van l toten
met 16 zoodanig in dit vierkant te schikken,
dat men op 24 verschillende manieren 34
krijgt en wel
horizontaal 4 maal,
verticaal 4
diagonaal 2 .
de vier hoekvierkanten A D M P l
de vier middenvierkanten F G J K l
elk der vier vierkanten A B E F.
C D G H, IJMN en KLOP 4
de vier groepen van 4, die het
midden vormen van elke tijde,
dus E F I J, B C F G, G H K L,
JKNO 4
Verder moeten B C N O, H L E I,
C H I N en B E L O, dus de
tegenover fikander liggende
cijfers ook 34 vormen ... 4
Totaal 24 maal.
Inzendingen onder letter A B, vór
Vrijdag a. s.