12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND l Nov. '19. No. 2210 JI DELDEI, Kloodermakor Rokln 24-26 - Tg|. N. 905 - A'dam HOFSTAD EN HOFSTEDELINOEN Men spreekt In den winter van concert en comedlc, of theater-seizoen; ik meen, dat wfl voortaan gevoegelQk van jubileum-seizoen kunnen spreken, want wQ hebben in onze goede en gulle Hofstad In de maand October niet minder dan driemaal gejubeld. Eo hoe l Dat begon met de Haag-che Brandweer, die er een ware feestdag van maakte, o.a. een f eestvoorstelling organiseerde door het geven van demonstraties, 's morgens een natte demon stratie, waarbQ 't publiek af en toe mede van de nattigheid genoot.en waarbij verbazend veel water verplast werd, wat even de ver ontwaardiging gaande maakte van een dege lijke, ouderwetache, hoog-tlndelQke dienst bode aan de Piincessegracht. ,Nou magge wij geen stoepte schrobbe, om 't waterge bruik," morde ze en kQk die knulle nou 's plasse, heele strale of 't zoo maar voor niks Is, daar had ik wel voor een half jaar genoeg an, voor me straat j r." 's Middags was 'teen droge demonstratie bQ de Laakhaven; touwkliromen en zeilspringen, en het redden van brandelingen, waardoor wfl in elk geval een denkbeeld kregen van het heldhaftige en levensge vaarlijke werk dat deze mannen verrichten om hun medemenschen te redden. Het tweede jubileum was dat van Mevrouw Jeanne Rryneke van Sluwe, die twaalf en een half jaar ijverige medewerkster is aan het zich noemende artistieke weekblad De Hofstad". Voor deze gelegenheid is haar portret aan de abonnees aangeboden, enzQ is door de redactie gehuldigd; ik weet niet op welke wflze nóg meer.dan door woorden." Ik gun Mevrouw J. R. v. St. blzonder gaarne een zeker welverdiende hulde, maar kan toch niet nalaten om de verschillende redacties der diverse weekbladen geluk te wenschen, dat, zQ niet lederen medewerker(ster) behoeven te huldigen" of te be jubelen, die twaalf en half jaar aan n blad is verbonden geweest, want dan stond er in minstens ieder nummer een Jubel-artikel. Uw onderdanige dienaar heeft sinds lang zijn koperen bruiloft met de oude Groene achter den rug, maar ik geloof dat deze gedenkwaardige datum onopgemeikt is voorbij gegaan. Als Drltte lm jöbelbünde" heeft verleden week Urlus in onze Hofstad zfln 20 jarige loopbaan herdacht en is door de Hofstedelingen vereerd, zocals dit door hen te doen gebruikelijk i*, met veel bloemen, veel ge juich, veel speechen en de gebruikelijke dankbaarheid voor den onvergetelljken avond" van den jubilaris. Hoeveel jubllea zullen wQ in onze Hof stad nog moeten doormaken eer wij weer Mei schrijven, hoeveel eere-avonden moeten meejuichen, hoeveel herdenkingsdagen moeten meevieren ? Hè, wat bent U toch altijd nuchter," smaalde dochter Miep, die elke variatie in baar jong leven, verwelkomt als een pretje. Juist leuk die jubileums, dan kan ik mijn ctêpe de Chine jurk weer eens aan. Eind van dezen winter vier ik ook mijn jubileum, dan zal ik mijn 100e thema hebben gespiekt. Zeg Pa, trakteer je dan op appelbollen, want die zijn 5 cents afgeslagen nu de appelen dit jaar zoo goedkoop zijn." Zoo zit je er als vader altijd tusschen, en dan willen je kinderen nog dat je in deze dure tijden niet bent een NUCHTERLINQ HOEKER & ZOON "ST HEEXENfiUCHT 435-431 Paar/on - Brlllanton Goud- on Zllvorwork iiiiiiiiiiiiiiiiiimii HET IMPRIMATUR VAN DEN MINISTER Dit is een waarachtig verhaal, helaas. Waarom ik het boekje, waarvan ik u Vertellen ga, eigenlijk schreef, is mQ nog steeds niet duidelijk. Misschien omdat een gemobiliseerde, zé. f s een officier, geen zes tien uren per dag bevrediging kan vinden in de practQken eene r gefingeerde lands verdediging. Of was ik destqds naïef genoeg om te gelooven dat het mededeelen mijner eenzame overpeinzingen aan mQn geiinlformde medemenschen wezenlijk nut kon stichten? Ik weet het niet meer, evenmin als Ik 't vermoedelijk In die dagen geweten heb. Het boekje, een onschuldig, vriendelQk geschrlftje, was ter perse geraakt, en op een noodlot tl gen dag viel het mQ in, dat een pllchtgetrouw miütalr-in-oorlogstijd niet tot publicaties behoort over te gaan zonder voorkennis en goedvinden van zQn grond wettige chefs. De gehooriaamheid aan de wet en onderwerping aan de krQgstucht", waartoe wQ ons onder eede verbonden, heeft 100 hare consequenties. Welja", vond mQn bataljons-chef goedig, ik zou 't maar naar 't departement sturen, als Ik je was." Dies deed ik wat de Majoor zou gedaan hebben als hQ mQ was geweest. En meer dan dat: het onderstelde voorbeeld van zQn chefs te volgen, kan red el? ker wij ze toch niet van een subaltern sterrendrager worden gevergd? Men moet zelf de barensweeën hebben gekend van den geest, die van zijn eersteling zwanger gaat, om zich het martelend onge duld, de gedroomde vreugden en de door leefde smarten te kunnen realiseeren van de dagen, waarin de jeugdige auteur het vonnis wachtte dat het Departement, die onpersoonlQke, maar grlmmigmachtlge Cri ticus, over zijn arbeid vellen zou. Zómoet Saïdjah gewacht hebben onder iiiiiiiimiiiiiiuimi Nederl. Munt Holland* meest gewilde Sigaar RARE GEVALLEN EN ZONDER LING E_BRIE VEN Herinneringen aan M. Morice (Zie omtrent de aankomst van M. A.Mme Morice het nummer van 19 Juli j.l.) Om vQf uur in den morgen waren Morice en zijne vrouw reeds opgestaan om naar het merkwaardige stadsbeeld van Rotterdam te zien. Ze leunden op den rand van het balkon en keken naar de Maas, FeQenoord en het Park Honingen. In een half uur was de geheele kunstzinnige familie op de been en sprak over honger. We moesten echter wachten op den melkboer en den bakker. Ons eerste ontbQt was een kop koffie met een klontje boter, opgediend in bierpullen bij gebrek aan kommen. Morice was gekleed in een lange zwarte jas en droeg allQd een hooge hoed, grQze handschoenen, een zwarte flopdas en een lintje in zQn knoopsgat Zijne haren waren lang, donkerbruin en zQn baard was zeer fijn van vorm en dracht. HQ sprak voor mij nog al moeilijk Fransch. Als we allen in de schemering bijeen waren ging hQ bQ het ganglampje met een ernstige, welluidende stem, verzen van Verlalne voor lezen. Mevrouw was zeer eenvoudig gekleed. Thuis een hulspakje: jak en rok met om slagdoek, bloote voeten op sandalen en een groote broche waarop het portret van haren vader den Prins. Mevrouw was het innigste beeld van een aristocrate, van eea Russische edelvrouw. Ze schilderde en versierde zeer verdienstelijk en speelde schitterend biljart. Met Morice sprak ze veel Russisch en als ik me wel herinner was Morice dien tijd ook bezig aan de vertaling van een Russisch boek Ik meen een werk van Dostoïevsky. HQ had ver bazend veel te doen, van ochtend tot avond was hQ bezig met groote vellen papier. Zijn handschrift was moeilijk leesbaar. De melkboer en de bakker kwamen. Ik ging als tolk mee naar beneden. Mevrouw wilde zelf haar brood kiezen. Ze kocht lange brooden, kadetjes en bollen, verder beschuit en eenlge tarwebrooden. Een opzienbarende hoeveelheid. De melk-, kaas-, eler-, en boterboer kregen eveneens aan haar een groote klant. Ik betaalde en Mevrouw boekte. MQn liefhebberij voor koken en bakken kwam me nu goed van pas bQ de eierstruiven en pannekoeken; vooral mijne omelettes au lard" met uien en pleterselie vielen zeer in de smaak zoodat ik eiken morgen een uur werk had om ze te bereiden. We kochten voor dit doel een geheel aparte pan. Hon derden van die omelettes heb ik gedurende die dagen vervaardigd. Mevrouw was zeer behendig inhet roosteren van oud brood; allerlei aardige boterhammetjes met afwisselende belegging wist zQ ervan te maken. Ook zeer zonderlinge samen stellingen : een schijf ui op een schijf appel, een schijf rammenas op een schijf kaas, plsang met kaneel enz. Het modelletje kwam 's middags, na de academie, helpen. De liefde had haar 't hartje beroerd. Ze wandelde veel en lang met Plan. Ofschoon ze geen woord Fransch verstond en hij geen woord Hollandsen, waren ze weldra door Apollo in den echt verbonden. Een artistiek huwelijk. De bruiloft hebben we in een theetuin te Hillegersberg gevierd. Het gezelschap kon goed eten, vooral de eerste week. Toen was 't spaargeld ver nietigend. Ik herinner me dat ik met Mevrouw naar de vleeschhal tremde om een boeuf" te koopen. Met veel zaken ken nis zocht ze een stuk uit van wel 10 K.G. Thuis konden we 't niet bereiden en brachten 't naar een vriend-banketbakker, een Ragueman, die de .boeuf" gebraden en wel afleverde met een mandje edele, rijke, onovertreffelQke Bor deaux als hulde voor Morice. Deze boeuf" is in twee middagen en avonden verpeuzeld met heuvels brood. Morice had veel van Schiedam gehoord en gelezen en wenschte deze stad te bezoeken om op de plaats zelf de borrel te proeven. Ofschoon hQ niet anders dan wijn dronk of een enkel glas bier wilde hQ toch ook wel eens onze volksdrank proeven. Zooals ik reeds verhaalde was de familie iiiiiiiMiiiiiiiimimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim den ketapan aan dien weg naar Badoer waar langs Adinda komen zou... Hoeveel malen schetterde de reveille en klaagde de taptoe ? Hoeveel honderd kilo meters verwerkten onze voeten van altoos marcheerende of tlrailleerende infanteristen, en telkens, als wij onze kwartieren blnnenwankelden na die infernale tochten- in- laaiende hitte langs de rulle wegen en door de sop pende moerassen, zochten mijn oogen ver geefs den Brief, die het Fiat" spreken zou. De uren kropen. Een dag was de Eindeloos heid zelve, en uit het schrikbaar zwijgen van het Departement voelde ik het dreigen van een onzienlijk, gruwzaam Noodlot. Het wachten werd de obsessie der dagen en der nachten, waarin Ik besefte oud te worden vór mQn tijd. Tot, op een dag... De facteur" schoof de post onder het open raam door, en tusschen wat brieven en kranten geelde een IQvige envelop. Ner veuze vingers scheurden het open, de oogen wrikten over de drie regels, die mlddenop het glanzend folio-vel getypt stonden. En lazen dat, op last van den Minister van Oorlog, en namens den Secretaris-Generaal, en bQ afwezigheid van den Referendaris, de-een-of-andere maar lang niet de-eerste-debeste ambtenaar de eer had, mQ-weledelgestrenge te berichten... dat het als bijlage A teruggezonden verzoek tot publicatie van een gesehrlft, met den als bijlage B Ingeslo ten proefdruk van evenbedoeld geschrift, ter kennis van den Minister voornoemd moest worden gebracht... langs den hlerarchieken weg." Ik heb steeds angstvallig vermeden, zeer forsche krachttermen te bezigen. Men moet altijd meneer zien te blQven. Er was trou wens een ministeriëele aanschrijving over, de zgn. vloek-order." Maar het is wel eens moeilijk geweest... Hetverzoektot publicatie enz. enz. enz. werd opnieuw Ingediend, ditmaal langs den serpertine-weg der militaire hiërarchie. Eerst had ik er een post-scriptum bQ ontworpen, waarin mQn gedragslijn gemotiveerd werd door verwQzing naar de verklaring van mQn ongewoon vroeg-opsch. Voor twaalf uur hadden we al een dagwerk soms gedaan. Vier en vQf uur begonnen we al en gingen 's avonds negen of tien uur slapen. Met de eerste tram gingen we op weg. Een welwillende kennis van me zou ons zQne branderij laten zien en had ons daarna een twaalf-uur-maal aange boden. 't Was een mooie dag. Open-trein-weer. Fifille en de Bëbée waren met Jopple Liegt naar het Park gekuierd met voorraad voor den heelen dag. Ik zat naast Mevrouw. Mijne hartontroerende ver liefdheid had ze op zeer zachte en verstandige manier in een groote vereering en edele hoogachting veranderd zoo dat we nu vertrouwelijker en openhartiger konden spreken. Dit was wel noodig met 't OOK op de hulshouding. Mevrouw sprak over Rus land, over Marie Bashklrtseff wier Brieven" ik bQ het ver trek naar Frankrijk ten ge schenke van haar kreeg. We kwamen in Schiedam. J. H. S P E E N|H O F F tllllllllllllllllll llllllllllllllllllllltiiimnmimH ONZE PUZZLE Fuzzle met Centen Leg negen centen zoodanig, dat ze een kruis vormen dus zoo: O o o o o o o o Nu telt men er 5 in iedere rij. Gevraagd om met zeven centen eveneens een dergelijk kruis Ie leggen, zoodat men ook vijf In iedere rij telt. Het IQkt op 't eerste gezicht niet mogelQk, maar toch kan het. Probeert het eens. Inzendingen vór Vrijdag a.s. aan het redactie bureau, onder letters A B. muil mi uu HUI UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE IHIMIIMMMIll VRAOENRUBRIBK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men geilere de vragen voor deze rubriek In te lenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto .Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die «U vertrouwelijk xullen worden beschouwd.) J. de B. te B. W at is het verschil tusschen getrapte en directe verkiezingen en welke worden bij ons toegepast? Sinds 1887 staat in onze Grondwet uit drukkelijk vermeld, dat de verkiezingen rechtstreeks plaats hebben. Vór 1848 was een stelsel van verkiezing van kracht, waarbij de vertegenwoordiging in het algemeen niet rechtstreeks maar middellijk werd gekozen. MISS 0LUNCHE ClCFVRETTES m immuun i i I»iiiiimtuir. imimmi De provinciale staten waren de kiezers voor de leden der Tweede Kamer, terwijl die der Eerste Kamer door den Koning werden benoemd. De provinciale staten waren samengesteld uit leden, gekozen door den stand der edelen of ridderschappen, door den landelljkcn stand. Voor zoover zQ de steden vertegenwoordigden, werden zij door de stedelijke raden benoemd; voor zooverre zij den landelijken stand vertegenwoordig den, door kiezers in districten gekozen, welke kiezers op hunne beurt gekozen wer den door stemgerechtigden in die districten. Eindelijk werd de plaats van de ridderschap ingenomen door afgevaardigden uit de rid derschap, een bij de Grondwetten van 1815 en 1840 nog erkenden stand. De stedelijke besturen werden gekozen door kiezerscolleges, waarvan de leden alweder door stemgerechtigde kiezers werden benoemd, terwijl die van het platteland benoemd wer den door de provinciale staten. Men noemde deze regeling van het kiesrecht de traps gewijze of getrapte verkiezingen. D. D. G. te R. Draait op een hoogte van 10?11000 voet de dampkring even snel met ae aarde mede? Volgens ons van deskundige zijde ver strekte inlichtingen beweegt op onze breedte de lucht zich op een hoogte van 3000?4000 Meter een weinig sneller dan de|aarde. In iiiiiniiiiiminnnniniiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiniiiiiiiii HEEREMGR/ÏCHT t,(t LEVEflS-ONGEV/lLLEh-flflNSPRVWELLiKHEIPS ZIEKTE VERZEKERINGEN iiiiiin in ii i i mm min MUI minimi umi iiniim nu IIIIMIIIIII iiiiiiiiiu chef, die het k zoo gedaan zou hebben, als hij mij was geweest. Maar welmeenende kameraden bewogen mij deze toevoeging, als riekend naar insubordinatie, weer te schrappen. Zoo passeerde het rekest den ganschen ladder van naasthoogere chefs. Den Majoor van het Bataljon; den Overste van het Regiment; den Kolonel van de Brigade; den Gentraal-Majoor van de Divisie; den Luitenant-Generaal van het Veldleger. Zelfs, ge loof Ik, den Generaal van het Opperbevel. Het lijkt ondenkbaar, dat een Nederlandsch veldleger-commandant zoo maar rechtstreeks met een minister sou mogen correspondeeren. Ik leerde mij troosten met de nogal kinder lijke gedachte dat mijn hiërarchiek rond zwervend boekje, dat voor soldaten bestemd was, alvast de harten hunner en mijner chefs zou kunnen verteederen. Want, gelijk Ik zeide, het was volstrekt geen kwaadaardig geschrift je! En, intusschen wachtte ik wederom. Nu al minder ongeduldig. Wél echter adviseerde ik alvast mijn uitgever, maar met afdrukken te beginnen. Als dan de beslissing afkwam, kon het zonder verdere stagnatie verschijnen. De dagen kwamen, en gingen, en rijden zich tot weken. Het wachten gewende, en mQn geduld werd gewoonte. Soms was ik het heele geval vergeten. Ais ik er nog aan dacht, berekende ik, als een soort sport, waar het verzoek nu wel beland zou zijn, misschien al in de sfeer der generaals, of reeds op den terugweg, en ik taxeerde hoe dik het dossier wel geworden zou zijn. Ik rekende zelfs met de mogelijkheid dat het op zijn odyssee verongelukt zou raken, en ook met dat denkbeeld wist ik mij te verzoenen. Zoo kwam het antwoord reeds veel eerder, dan ik in mQn moedigste oogenbllkken had durven hopen. Maar het was al weer anders, dan ik, onnoozele, gedacht had. A propos", zei vór tafel de luitenantadjudant, terwijl hQ me een omvangrijk stel paperassen toereikte, de majoor wou graag van die brochure, j e-weet-wel, een resumeetje hebben. HQ zelf heeft wat malaria en mag niet zooveel lezen, en Ik moet morgen terrein-verkennen voor de divisie-oefening op Donderdag. Jij zit er trouwens 't beste In, is 't niet..." Een resumé, zeg je?" prevelde ik béte, minder dan niets van de situatie begrijpend. Juist, ja, zoo'n uittreksel hè? De schrijver stelt zich ten doel" en zoo wat meer, enfin, dat fabriek je wel in mekaar, Enne maak er alvast, als je wil, de minuut van 'n gunstig advies bQ, dan neem ik dat wei over en laat 't de majoor teekenen." Het begon me duidelijker te worden. En de lectuur van het dossier, met al z'n kantbrieven van elke autoriteit aan z'n naastlageren chef, behelzende de opdracht ter kennisneming en gevolggeving in handen gesteld van met verzoek om advies ter zake", helderde 't probleem op. De lagere generaal moest adviseeren aan den hoogere, en de kolonel aan den generaal, en de overste aan den kolonel, en de majoor aan den overste. Maar de majoor had malaria, en zijn adju dant moest terrein-verkennen, zoodat ten slotte ikzelf, die geen malaria had, en niets te verkennen, en er trouwens zoo goed in-zat, juist ik was er... Wat zal je gebruiken, 'n vermouth? of port?" offreerde ik den bemlnnelijken adju dant. Vlak vór 'n divisie-manoeuvre bitterde hQ nooit. Hij stond al vrij hoog" voor kapitein.... MQn compagnies-commandant, wienikde opdracht meedeelde begreep, dat ik daarvoor een vrijen morgen noodlg had. Ik stond dus den volgenden ochtend op toen de troep onder aanvoering mijner collega's reeds urenlang tirailleerde, kuierde in het vroolQk morgenzonnetje langs den stillen dorpsweg naar het knusse telegraaf kantoor! je om den uitgever te seinen dat het boekje wel kon verschijnen en hQ de advertenties maar moest plaatsen, maakte een fietstocht met de charmante Clémentlne uit mQn kwartiet", en had vór de koffie nog ruimschoots ge legenheid om te ervaren, dat de inhoud van m'n 70 pagina's tellend werkje evengoed, en dus beter, op een kwart velletje model-papier te zeggen was geweest. Aan het tésum voegde ik het concept van een vriendelijk advlesje toe (niet te uitbundlg-prQzend, in zoo welwlllend-apprecieerende woorden, als te wachten waren van een chef die wel J. H. DE BOIS - HAARLEM KRUISWEG 68 TABLEAU»- ESTAMPES - EDITIONS 0' ART Thans: Kokoschka & Kollwitz = FISK" Manden H rijn binnenkort weer in alle s courante maten voorradig. i Gen. Agentuur v. Nederland | N.V. R. A. M. l". t Rijwiel-, Automobiel-, Motorrijwiel industrie V.H. FIRMA NAUTA, Loeuwarden. | = Telegr. Rami. Tal. 232. Jp JiiuiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiimiiiinniiinniiiininiiiiniiiiiiiiiiiiiiiilll^ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIII11IIIIII11IIIIIIIIIIHIIIII1IIIIIIIIIIIII1IIIIIIMIIIIIIIIII de tropen beweegt zQ zich op die hoogte iets langzamer, op groote hoogte volgens sommige waarnemingen en berekeningen veel langzamer dan de aarde. Boekverkooping te Leiden De firma Burgersdijk en Niermans (Templum Salomonis) te Leiden, opent het auctlesaison met eene belangrijke veiling van boeken en t|dschrlften op elk gebied van wetenschap en kunst afkomstig uit verschil lende nalatenschappen. De velling zal plaats hebben van 10 tot 22 November a.s., de bjeken zijn te zien Vrijdag en Zaterdag 7 en 8 November. p'ezler heeft in de buitenissigheden van zQn luitenants), wees op het sirikt-neutrale standpunt van den schryver" en de loffelijke bedoeling van zijn arbeid", en oogstte aan de lunch den lof des adjudanten voor den spoed dien ik had betracht. Ik heb gén redenen om er aan te twijfelen dat hij het, nog vór de volgende verkenning, heeft overgeschreven en den majoor ter teekenlng voorgelegd. En het opnieuw aan gegroeide dossier moet, als een steeds grooter wordende sneeuwbal, opnieuw van bureau tot bureau zijn gereisd, tot en met die der generaals van onderscheidene nuance, en eindelijk zal het, met al z'n nieuwe kantbrieven waarop ongetwijfeld het stereotype Conform het advies van den BataljonsCommandant", wel ergens op het Departement zijn aangeland. Ook meen ik mij flauw te herinneren dat er, lang, lang nadien, een beslissing van den Minister, hiërarchiek, te mQner kennis is gebracht. Maar heel zeker ben Ik er niet van. Het boekje moet toen reeds aan zijn tweeden druk zijn toe-geweest. M A x WEGEN E R OEN HAAG WARMOND PADOX HOUTBOUW KANTOOR: FREDEPIKHENDRIKLAAN S5 BUPEAU ARCHITECT: PARKSTRAAT LEVERT DE/VERLANGD IN 2EERKORTEN TUD ALLE HOUTCONSTRUCTIE/ AL/ " "' PADVINDER/HUIZEN KENNEL/ FABRIEK/BOUW , KIO/KEN -WINKEL/ CATALOCU/OPAANVRAAC