De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1919 8 november pagina 10

8 november 1919 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE .AMSTERJQAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 8 Nov. '19. - No. 22-11 Invalid-Portwijn DE BESTE MIDDA8DRANK f 2.60 p. ftnek WTjnbMtfal da Birkansoa, BI Awtel, Amtterttea iiiiniiiiiiiiiiiii PAEDAQOOISCHE STUDIËN II Een boek over kinderen (Koolstra Ome groote Kinderen") Het boek van mej. Koolstra .Onze groote Kinderen", har del t over opvoeding in de pu berteitsjaren. Ons wezen en ons doel is in de eerste plaats een boek van liefde en begrflpen. Het staat daardoor dichter bij zijn doel dan menig geschrift, dat Is ingegeven door het koel verstand. Nu is dit gelukkig veelal het geval bij paedagogische studiën, Omdat de wetenschap der opvoedkunde vooral een weten-in-liefde zijn moet en wil. Tot nog toe is het wezen der kinderen tusschen 14-18 jaar zeer stiefmoederlijk behandeld in de beseffende litteratuur. Een groot en belangwekkend veld ter bearbeiding is echter juist de H. B. S.- en gymnasiumleerling en de kweekeling. De Sturm- und Drangperiode komen velen wel vrij goed door, velen echter niet dan met groot nadeel aan hun ziel en lichaam. Wat mij altijd verwonderd heeft bij oudere docenten, was de mate van onwetende onverschilligheid ten opzichte van het zeer vele, dat er in de kinderziel begint om te paan, alsof zfj zelf nooit jon g waren geweest. Maar het schijn t wel, of velen met hun starheid en ongevoeligheid, eigendunkelijkheid en mis plaatste volwassene"-hoogheld ook als kin deren altijd zeker en veilig zijn gegaan. Dat niemand toch vergete: dasz er für die Tiaume seiner Jugtnd soll Achtung tragen, wenn er Mann sein wird I Zooals gezegd, mej. Koolstra behandelt haar onderwerp liefdevol, bfjnate liefdevol, indien zulks mogelijk is. De fout immers van alle meer minutieus bestudeeren isdrze, dat daardoor de détails een grooter gewicht krijgen dan zQ in hun betrekking tot het geheel verdienen. Zoo wil het mij voorkomen, dat wie dit boek ten einde gelezen heeft en zelf vad'r of moeder is van kinderen tusschen 13?18 jaar, ontzetten moet uit angst voor de vreeselfjke dingen, die er alzoo gebeuren kunnen. 8I| alle praten en schrijven over derge lijke kwesties moet nooit uit het oog ver loren, dat het meestal ten slotte wei goed komt en vooral dat minstens 75 pCt, der kinderen nauwelijks groote moeilijkheden bespeuren. Indien men al te bezorgd is, kan het ge beuren, dat men zich belachelijk maakt vooral in de oogen van de studie-en-zorgobjecten zei ven l Dit neemt natuurlijk niet weg, dat een boek als dit groote waarde heeft als prophylacticum, maar niet minder als prikkel tot piëteit-volle bestudeering van het door lentestormen geplaagde jonge leven. En och, dat woord bestudeering"] Wat klinkt dat schoolmeesterachtig, eigenwijs en dom. Gelieve te bedenken dat het nooit anders beduiden mag dan: belangstellend meeleven. Hetgeen dan ook geheel en al op het werk van mej. Kooistra toepasselijk is. Zfj verdiept zich met zooveel echte toe wijding in de proolemen. die de jeugd zelf zich voortdurend stelt, tij weet van verliefd heden, vriendschappen, vereering, bewonde ring, eergevoel, zelfgevoel, verlegenheid, brutaliteit, zfj kent die gevoel ns door en door en zegt ware en verstandige dingen daarover. Zij begrijpt zooveel en dat is het, wat in de eerste plaats noodig is. Het is geen theoretisch werk, dit boek, maar een levend document, kinder lief en leed, en men moet wel zeer verstokt zijn, om van zoo'n boek niet te leeren paedagoog" te worden in den trgenwoordtgen zin van het woord: afstand te doen van eigen hoog heerlijke waan-zekerheid, afstand van den categorischen imperatief en meelevend lelden en Ifjienl Zooeven verscheen het 2e deel van mej. Kooistra's boek, waarover spoedig meer. ARM. SAALBORN NIEUWE BOE KEN VOOR DE JEUGD In October en November, elk jaar, komen de prettige jongensboeken in den handel, die zulk een welkom geschenk zijn ter gelegenheid van St. Nicolaas of Kerstfeest. De hieronder vermelde drie boeken leenen zich daartoe voortreffelijk G. Holle schetst in zijn nieuwe werk Karel Dorin ga 1) de levensloop van een fermen, eerlijken jongen. Karel's vader sterft; de jongen wil trachten de zorgen zijner moeder te verlichten, en gaat er op uiteen patroon te zoeken. Na veel wederwaardig heden wordt hij als leerling-timmerman, tevens als jongste bediende voor het kan toor, geplaatst in de zaak van den heer Kantstra.HQ blijkt te zijneen ijverig werker, die van aanpakken weet en zfjn vrije uren uit buit om kennis van zijn vak op te doen. Zijn leermeester in het timmeren, Lamers, een vriend van zijn overleden vader, is over het werk van z|n krullenjongen best te spreken. Deze Lamers is een vroolljke kwant, die er van houdt de menseden op een leuke, niet hinderlijke manier voor het lapje te houden. De gesprekken en kwinkslagen van dezen man brengen het vroolijke clement in dit werk. Geen wonder dat Karel slaagt in de maatschappij. Zelfs krijgt hij een uitstekende betrekking in Amerika, bfj een zakenvriend lllir.lllllIIiuillMIII CADILLAC Het Msesteistuk der Autotechniek Importeur: K. LANDEWEER, UTRECHT IDE TOEBICXÊwÉST IDE (volgens Sydney Bulletin) Het invliegen van nieuwe machines door ongeoefende,, landbouwers. 18 durende a* Kwajongens die de vog«le plagen, zwerven overal rond De oogst wordt blnnengenaald vangen van wolken, verwekken van Hoe het kwam dat vrouw Dorley dien Woensdag zonder eieren op de markt kwam. De geplaagde vogele zoeken een goed heenkorcen. Sydney Bulletin", doordrongen van de groote toekomst van het vliegtuig, geeft daarvan eenige practische toepassingen, speciaal voor den landbouw en veeteelt. Wij meenen die onzen lezers niet te mogen onthouden. BOLS van zijn patroon. Aan het slot vinden wij de geheele familie Doringa, met alle vrienden en kennissen uit het boek, bijeen. Karel vormt met zijn uit Amerika meegebrachte vrouw het middenpunt en vertelt zijn avonturen. De schrijver is voor de jongens geen onbekende. Velen zullen een prettige her innering hebben aan de lezing van zfjn histo rische jongensboeken: Met PieterPikmans het zeegat uit" en .Hoorn voorden Prins". Ook dit werk zal de jeugd van het begin tot het einde boeien; zij zal dit bork .een heerlijke kluif" vinden en de platen van Joh. Braakensiek met genoegen bezien. In 't bijzonder zfj nog gewezen op het uit stekend geslaagd conteifeitsel van Dronken Doris op het omslag, 't Is alsof hij straks van het boek zal waggelen. Het Einde van een Jongensoorlog van Joan A.Nieuwenhuls l)is, niettegen staande de gebeurtenissen, die zich omstreeks 1860 afspelen, een zeer actueel boek. De jongens van de verschillende buurten in Amsterdam Jordaan, Zand hoek, Witten en Kattenburg zfjn voortdurend met elkander in oorlog. Er zijn eenige jongens, onder aanvoering van Nlkolaas Koen, vereenigd onder den naam De Open Hand", die den vrede willen. Nicolaas Koen tracht dit doel te bereiken door den Jongenskoningen een bezoek te brengen en hen van het verderfelijke van hun vechten te overtuigen. De koningen geven hem vol komen gelijk en... sturen hem met een kluitje in het riet. Als hij moedeloos over zfjn weinig succes iiiiimiiiiiiiiiiiiimiHuimiiiiMMiiuiiiiiMiiiuiiiiiiMiiiiiiiiiii op een stapel hout zit te peinzen, ziet hij plotseling naast zich een ouden man. H(| komt met den man in gesprek en vertelt hem zijn wedervaren. De man, wijs en oud, geeft Nicolaas raad en zegt . hem, dat hij niet tot de koningen moet gaan, doch tot de onderdanen : de jongens. Met nieuwen moed vat Nikolaas zijnvredesweikwerr op;eenige vrienden gaan mee de buurten in en hij predikt daar, op straat, den vrede. Als later de meisjes gaan deel nemen aan de campagne bereikt Nikolaas vol komen zijn doel. De koningen worden ver jaagd of vluchten, de houten sabels en ander wapentuig worden door de meisjes verbrand, en de rust keert terug. Eén koningin (Trui'je) blijft regeeren met zachte hand in het land van Haarlemmerdijk en Poort. Met een weinig goeden wil zouden wij dit boek kunnen nemen als een beknopt program om den wereldvrede te verzekeren. Met denzelfden wil bezield zien wfl in de jongensvorsten en rijken copieën van de machtigen en eens-machtigen der aarde. De jongens zullen het boek graag lezen omdat er nog al in wordt gevochten. Of op den Hollandschen jongen, die van nature IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1I1IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1II DAftftY DEN MAAG KAL/vJA WARMOND HOUTBOUW KANTOOR'.FREDERIK HENDRINLAAN 85 SUREAU ARCHITECT'.PARKSTRAAT 87 LEVERT DE/VERLANGD IN ZEER KORTEN T'JD ALLE HOUTCONSTRUCTIE/ ALS > LANDHUIZEN CLUBGEBOUWEN : JACHTHUIZEN TENNI/HUI/JE/ C ATALOCU/OP AANVRAAG HOEKER & ZO J N mmmm 435-437 Paar/en * Brillanfen Goud- en Zllvorwerk vechtlustig is, de bedoeling van den schrijver zal inwerken, betwijfelen wij. In elk geval is hier den goeden weg, om de vredesidee ingang te doen vinden, ingeslagen, door deze in een boek voor de jeugd neer te leggen. Een boek voor jongens en meisjes, dat eveneens afwijkt van het gewone model kinderboeken, is A. B. v a n Tienhoven's, Een Kerstvacantic in de Sneeuw.2) Het is een verhaal van een jangen die zfjn kerstvacantie in St. Morltz doorbrengt Alle ijs- en sneeuwsporten komen aan de orde terwijl de grappen niet ontbreken, 't Is uit den tijd van voor den ooilog, toen de Hol landsche j ongen vriendschap sloot met rakkers van elke nationaliteit. Een aardig werkje met vele en goede illustraties van Is. van Mens. ') Van Holkema en Warendorf, Amsterdam. '?) Van Lochu n, Slaterus e a Visser, Arnhem ?niiiiimiininiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiHiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ST. NICOLAASFEEST Nog een goede maand en December is weer in aantocht. En met December komt het St. N coiaasfeest, HET KINDERFEEST BIJ UITNEMENDHEID. Evenals alle jaren is onze commissie weder met de voorbereidende werkzaamheden aan gevangen om een zoo groot mogelijk aantal onier Amsterdamsche schoolkinderen, zoo wel van openbare alsbfjzonderescholeneen prettigen dag te bezorgen. Daarvoor is noodig: geld, geld, nog meer dan andere jaren, omdat alles nog zoo ontzettend duur is. Van de ouders zelf zullen onze kindertjes niet veel krijgen. Wfj, onderwijzers, co n sta teeren dagelijks den ontzettenden achteruit gang, waaronder onze leerlingen lijden. Wij zouden daarom zoo gaarne hun n prettigen dag bezorgen in deze moeilijke Uden. Maar nog eens, dan hebben we geld noodig, hél veel geld, en voor dat geld rekenen wij op u. Op u doen wfj een beroep, milddadige stad- en landgenooten. Stuurt ons geld, stuurt ons gaven in lederen vorm. Dankbaar wordt door ons alles aanvaard en verantwoord in De Volksschool." Moge onze oproep succes hebben. Namens de St. Nlc. Commissie uit den B. v. N. O. en B O. I. O. JAC. v. PAREREN, Voorzitter. H. COHEN, Secretaresse. M. BRANDON Penningmeesteresse, Ie Helmersstraat 68, Tel. Z. 3201. CORRESPONDENTIE Sjoerd P. Hofstra te H. Verzoeke nader adres voor het wisselen van brieven. Clemens van Velde te H., Idem. iiiiiiiiimmiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Op den Economischen Uitkijk Naar bulten l Wenden wfj onze oogen af van de kleinere binnenlandsche dingen, waarvan wij geneigd zfjn het gewicht te overschatten omdat ze vlak bij ons gebeuren en omdat de pers ze als belangrfjk voorstelt, terw(l de wezenlijk groote vraagstukken voor ons volk elders liegen. Ik weet, dat dit velen als ketterij klinkt: velen zwelgen in onze binnenlandsche p ilitlrk, verlustigen zich in de kranten verslagen der Kamerdebatten en smullen aan de .Har delingen"; zQ zQn vol van den kleinen partij-strijd in en buiten het Parlement en van de zaak-A en de questle-B en de pole miek tusschrn C en D en van de vraag of de richting-E het zal winnen en of de F isten blijvend de adepten van G zullen overtroeven. Natuurlijk ontken ik niet, dat dit alles zijn betrekkelijke waarde het f t in een klein land als het onze zijn de kleine dingen betrekkelijk groot maar het onge luk is, dat zoovelen dit relatieve voor abso luut houden en geen oog hebben voor de wezenlijk groote vragen. Voor de waarlijk groote eischen, die oe toekomst ons stelt, juist nu ons stelt. Wfj spreken hier, in deze rubriek, nu een maal alleen van economi-che belangen en ik ban dus buitrn den gerichtskring de werke lijk ook al onze aandacht vergende groote problemen van geestelijken en zed< lijken aard. Wat mQ op het hart l gt, is de nood zakelijkheid te betoogen dat wij in dezen tijd krach'igen breed naar buiten optre den en dat wij ons daarin niet laten belem meren door inlandsch krakeel en door te veel beteekenis te hechten aan allerlei, dat alleen binnen onze zoo beperkte landsgren zen eenige bt teekenis heeft. Van oudsher is er in ons Hollandsche volk een bijzondere voorliefde geweest voor debatteeren. Wat hebben wq ons in vroeger tijden niet druk gemaakt over allerlei stel sels; hoe is onze Vaderlandsche geschie denis vervuld van allerlei godsdienst-twisten; hoe gaarne klampen wij ons vast aan allerlei .ismen" en stellen daarin levendig belang en verketteren de landgenooten, die niet precies ons isme" aanhangen. En merkwatrdig! juist in onzen besten tijd, in onzen .gouden eeuw", laaide het verterend vuur der partijschappen het hoogst op Maar het kon ook toen niet geweest zijn, dat dezelfde Hol landers, die groote dirgen buiten de grenzen volbrachten, die ons een stevige plaats in de wereld en op de wereld-zeeën verober den, de voorvechters waren van de binnen landsche twisten. Er moeten, dunkt mij, ook toen geweest zfjn, gelijk er nu nog zfjn, twee groepen van Nederlanders: zfj, die vooral zich verlustigden in en deelna men aan het tournool van de inwendige vraagstukken en vraagstukjes, en zQ.dle met niet zoo heel veel achting voor c at tournool, al hun energie gaven aan de uit breiding van onze internationale beteekenis, aan het uitdragen van den HoiUndschen roem en de Hollandsche vlag naar bulten. Ik weet wel, in welke van belde groepen ik de beste vaderlanders plaats... I Misschien is er ook in dete onderscheiding niets eigenaardigs-Nederlandsch: elk volk heeft twee zulke groepen van mannen, die gij ook kunt noemen: .pollticiens" ten een r e en builders of the empire" ter andere zijde of, in onze eigen taal.-mannen van het woord en mannen van de daad. Nu dan, het is een heugr lijk verschijnsel, dat wfj de mannen van de daad thans weer, nu de kans er is op welslagen van pogingen, krachtig aan het werk zien, want aan dat werk hebben wij groote behoefte. De oorlog heeft, met zfjn geweldige verkeersbelemme ringen, met zfjn blokkade, met zfjn verdee ling van heel de wereld in twee kampen en ook met zfjn verklaarbaar wantrouwen bfj beide strijdende grorpen tegenover de neutralen, ons opgesloten gehouden in ons eigen kleine land, vrijwel geheel ons belet naar bulten ons te doen gelden. Maar nu herleven de kansen en «peren zich weer de gelegenheden. En gelukkig worden zij door onze mannen gebruikt. Met veel succes ge bruikt. Hebben wfj niet in de pers kun

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl