Historisch Archief 1877-1940
15 Nov. '19. No. 2212
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
De Uitvoerhandel der Vereenlgde
Staten in verband met den
duurtetoestand
Zooals uit de berichten in de dagbladen
van voldoende bekendbeld mag geacht wor
den, heerscht ook in de Vereenlgde Staten
eene groote mate van wrijving en agitatie,
in verband met de duurte van de voornaam
ste levensbehoeften en de daaruit voort
spruitende hoogere looneischen. Te begrijpen
is het, dat die agitatie de aandacht vordert
van allen, die door hunne maatschappelijke
positie maar eenigszins in staat zijn, mate
riaal aan te voeren, dat er toe kan bijdragen,
het moeieiQke vraagstuk tot bevredigende
oplossing te brengen. In dit epzlcht'bevat
eene lezing, te Chicago gehouden door den
heer A. C. Mlller, een der directeuren van
«Je Federal Reserve Board, eenlge belang
wekkende bouwstoffin.
Hij gaat in de eerste plaats na, waaraan
?de hooge prijzen van de voornaamste levens
behoeften toe te schrijven zijn en komt daarbij
tot de gevolgtrekking dat zij te wijten zijn:
Ie. aan de buitengewone vraag naar alle
oorlogsbenoodigdhcdcn door de oorlog
voerende Staten;
2'. aan de buitengewone uitbreiding van
bankcredieten;
3e. aan on voldoende voorraden van velerlei
handelsartikelen tengevolge van roekelooze
consumptie en het te loor gaan van goederen;
tengevolge van grootere uitvoeren en ver
mindering der productie.
Als een der voornaamste oorzaken van
den duuttetoestand beschouwt hf], de zeer
aanzienlijke vermeerdering van den uitvoer
gedurende de vijf oorlogsjaren. HQ voert
daarbij eenige cijfers aan, die Inderdaad ver
bazingwekkend zfjn. In de vijf aan den oor
log voorafgaande jaren bedroegen de uit
voeren uit de Vereenlgde Staten gemiddeld
$ 2.130.428647 per jaar; in de
ootfogsperlode 1914?1919, zijn zfj geklommen tot
$ 5 225 636 736 p. jaar, d. i. met $ 3 095.208.089
of niet minder dan 155.3 pCt. En dat dit
steeds crescendo gegaan is blijkt hieruit,
dat terwijl de uitvoer in de eerste twee
oorlogsjaren met gemiddeld $ 1,360 millloen
is toegenomen vergeleken met de
antebellum-jaren, deze toename in het dienstjaar
1918/19 bijna | 5 milliard bedroeg.
Deze cijfers zijn ontleend aan de han
delsstatistiek, waarin niet begrepen zQn
de voor rekening van het gouvernement,
hoofdzakelijk in de laatste twee jaren uit
gevoerde oorlogsgoederen. Nauwkeurige
statistieken daaromtrent ontbreken, maar
geraamd wordt, dat zQ ongeveer een derde
van de handels-exporten bedroegen, waar
mede dus het bedrag vay den totalen uit
voer moet vermeerderd worden.
Intusschen geven deze cijfers in zooverre een
overdreven beeld van den toestand, omdat
zij betrekking hebben op de geldswaarde
van den uitvoer en dus rekening moet
gehouden worden met de verhoogde prQzen.
Maar ook indien men den prfls-factor
uitschakelt, dan blijft er toch nog eene
aanzienlijke vermeerdering van het volume
van uitgevoerde goederen over, die voor
1918/19 ongeveer 35 pCt. van een normalen
uitvoer bedroeg.
In de voordracht worden nog enkele sta
tistieken gegeven van het aandeel, dat de
verschillende soorten van goederen in de
vermeerdering van den uitvoer gehad heb
ben, waaruit o. a. blijkt, dat terwijl de uit
voer van voedingsmiddelen en gefabriceerde
goederen sterk toegenomen is, daarentegen
die van grondstoffen voor de fabrieksnijver
heid met ongeveer de helft verminderd is.
Zooals trouwens onder de omstandigheden
niet anders te verwachten was, blijkt uit die
cijfers, dat de Vereenigde Staten in die
jaren in hoofdzaak direct voor consumptie
geschikte artikelen en fabrikaten naar Europa
gezonden hebben en dat, tengevolge van de
beperking der eigen nijverheid onder den
oorlogstoestand daar veel minder grond
stoffen voor de nijverheid te plaatsen en te
verwerken waren.
Door deze groote uitvoeren uit de Ver
eenigde Staten is de beschikbare voorraad
van allerlei goederen voor het verbruik in
eigen land belangrijk verminderd en zijn
dientengevolge de kosten voor levensonder
houd in het eigen land in dezelfde verhou
ding toegenomen, hetgeen als voornaamste
factor van den duurtetoestand te beschouwen
is. Wel staat daar tegenover, dat ook de
loonen zijn toegenomen, maar de heer Miller
wijst er op, dat er geene juiste verhouding
tusschen de hoogere kosten van levenson
derhoud en hoogere loonen bestaat, in elk
geval, dat ten dien opzichte geen unifor
miteit is. In enkele bedrijven is de
loonsverhooging verre achter gebleven bi] de
hoogere kosten voor levensonderhoud, ter
wijl in andere vakken juist het tegenoverge
stelde is waar te nemen. Ook ten dien aan
zien ontbreken betrouwbare statistieken en
wordt er daarom op aangedrongen, de
noodige gegevens tot het verkrijgen van eene
zoodanige statistiek te verzamelen, waarmede
reeds een aanvang gemaakt is door het
Rijksbureau van Arbeid en door de
afdeeling Statistiek van verschillende afzonder
lijke Staten. De tot nu toe bijeengebrachte
gegevens zijn echter nog niet voldoende om
de verhouding tusschen hoogeren levens
standaard en hoogere loonen met eenlge
juistheid vast te stellen. Enkele verkregen
cijfers zijn echter belangwekkend. Zoo wij
zen zfj o.a. aan, dat sedert het begin van
den oorlog de prijzen van voedingsmiddelen
met 91 pCt. gestegen zijnf^te van kleeding
met 150 pCt., van brandstoffen met SOpCr.,
en van voorwerpen voor huls-inrichting
(meubelen en derg.) met 131 pCt. Van huis
huur zijn geen betrouwbare gegevens aan
wezig. Maar een algemeen bekend feit is
het, dat zij enorm gestegen zijn, vooral
sedert het teekenen van den wapenstilstand,
trouwens een algemeen verschijnsel ook
buiten de Vereenigde Staten. Bedenkt men,
dat deze verschillende rubrieken van uitga
ven ongeveer 75 a 80 pCt. van een loon
arbeiders-budget uitmaken, dan kan daaruit
eenigermate worden afgeleid tot hoeverre
deze budgetten door den duurtetoestand
getroffen worden.
Terwijl, zooals reeds opgemerkt, betrouw
bare statistieken voor het geheele land ont
breken, geven echter statistieken voor enkele
afzonderlijke staten opgemaakt eenige in
teressante aanwijzingen. Zoo geeft een onder
zoek van de Industriëele Commissie van den
Staat Ne w-York aan, dat hoewel met
eenige schommelingen de verhooging van
den loonstandaard vrijwel gelijken tred ge
houden heeft met die van de prijzen van
voedingsmiddelen. Volgens de statistieken
was in 1914 het index-nummer voor loonen
98 tegen 105 voor voedingsmiddelen ;
in 1915 was de verhouding 101 tegen 102
In 1916 . , . 114 , 115
in 1917 , 129 , 147
in 1918 160 170
In 1919 , . 177 ^ 179
Cijfers uit andere bronnen toonen echter
aan, dat in verschillende vakken de verhou
ding sterk van elkander afweken. Zoo bleven
de loonen in de bouwvakken sterk ten ach
teren, vergeleken bij de vermeerdering der
kosten voor levensonderhoud. Daarentegen
vindt men in de industrieën, die voorname
lijk van den oorlogstoestand geprofiteerd
hebben, geheel andere verhoudingen. Zoo
stegen in de schoenenindustrie de loonen
23'la pCt. boven de stijging der voedings
middelen, in de wollen- en katoenen goederen
nijverheid 13 a 15 pCt., in de ijzer-en staal
industrie 45 pCt.
Ook in het maandblad van de Federal
Reserve Board voor September wordt de
kwestie van de expansie van den uitvoer
in verband met het duurte-vraagstuk be
sproken. De Board verdedigt daarin het
reeds vroeger ingenomen standpunt, dat de
duurte niet een gevolg is van inflatie van
de geld-circulatie. Wel echter wordt in het
maandverslag als eene voorname oorzaak
van de hooge prijzen de expansie in de
crediet-verleening aan de Europeesche oor
logvoerende mogendheden aangenomen,
waardoor alleen het mogelijk werd, dat de
Amerikaansche uitvoerhandel zulk eene
groote vlucht genomen heeft, ten nadeele
van den afzet en van de consumenten in het
binnenland. De Federal Board acht dan ook
den zoo sterken uitvoer geen onverdeeld
gunstig verschijnsel en vreest daarvan zelfs
groote nadeelen in de toekomst.
Wanneer de vraag van Europa naar aller
lei artikelen ter aanvulling van het door
den oorlog veroorzaakte vacuüm in de voor
raden bevredigd is en wanneer tegelijkertijd
het binnenland tengevolge der hooge prijzen
zich gewend heeft aan zuinigheid in de
consumptie, dan kan er plotseling eene zoo
sterke inkrimping van den afzet ontstaan,
dat daardoor vele industrieën, die zich inge
richt hebben op het aanhouden van een
klimmenden afzet harer producten, in moei
lijkheden zullen geraken. De Federal Board
waarschuwt daarom tegen het voortgaan op
den weg van het verstrekken van groote
credieten aan Europa, ten einde daardoor
den uitvoerhandel te bevorderen, ten koste
van de binnenlandsche verbruikers.
Dat deze zienswijze niet gedeeld wordt
door voorname internationale bankiers is
licht te begrijpen en, blijkens de thans ont
vangen bladen, is reeds van verschillende
zijden geprotesteerd tegen de uitingen van
de Federal Reserve Board. Toch verdient
het de aandacht ook van het publiek buiten
Amerika, dat het voornaamste bank-instituut
in de Vereenigde Staten, het noodlg acht te
waarschuwen tegen de gevaren van de groote
expansie van den uitvoerhandel en dienten
gevolge van de industrie, die plotseling tot
eene geweldige reactie aanleiding kan geven.
J. D. SANTILHANO
nu minimum
DE TWEHTSCHE BANK
AMSTERDAM. ROTTERDAM, Y6RAVENHA6E, UTRECHT, ZAANDAM
fiestort kapitaal f 31.106.000.?Reserven: circa f 11.000.000.
? ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEIN & Co., 55-56 Threadn eed estreet Londen E,C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening Courant met Rentevergoeding.
In-en Verkoop Wissel s op Binnen-en Buitenl., Vreemde Man t, Coupons.
Ineasseering op Binnen- en Buitenland.
Bembonrscredieten in Noord- en Zuid-Amerika.
b- en Verkoop Effecten.
Bewaring ran Waarden. Safe Deposito.
Verzekering tegen verliet bfj uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Indngtrieelen b| hare afdeeling
CREDIETVEBEEVIÖIHG, hetz| tegen borgstelling, crediethypotheek
of andere tekerheid, hetzi in blanco
Rente voor DEPOSITO'S
Direct «pTorderbaar l pCt.
TIen dagen opiegging x. . . . IJi .
Een maand vast . . l op nader overeen te komen
Hen maand opsegging ? voorwaarden.
Drie maanden «piegging 3 . *)
Zes Maande* . 3% . *)
Een J»r . 4 . ?)
') Van den dag der opsegging af wordt H pCt. minder rente vergoed
De Maatschappij voor Hypothecair Crediet
's-Gravenhage - Nassaulaan No. 23
gooft thmnm uit.
5 pCt. Pandbrieven
IN STUKKEN VAN f 1000.-, f500.?en f 100.-.
(Jjanfï- ^Associatie
ALLE BANKZAKEi
KtPITlU EN RESERVES f «.400.000.- ZEVEN EN TWINTIG KANTOREN
1 """" ' ' ??"" " " " ? "? ? - ? ? , ,
ONTVANG-fiïBITAALKAS'
N.Doelenstr.20-22, Amsterdam. ||
Renteverg. voor gelden deposito
met l dag opzegging . . l pCt.
Bedr. tot ? 20.000.-terst. betaald b.
met 10 dagen opzegging l^pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAVE DEPOSIT INSICHTING,
geopend:
opWerkd.v.8?iv.m.tot4%uurn.m.
op Zaterdagen en
Beursvacantiedagen des morgens v. 8fc tot 12 uur.
Loketten van / 2.50 per maand
(/10.?per jaar) en hooger te huur
voor b) de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
Sluit uwe posten bij
The lm k, C), Lini,
Bijzondere voorwaarden
voor alle soorten
Brand-, Diefstal- en
Transportverzekering.
Hoofdagentschap:
Keizersgracht 391,
AMSTERDOL
Telefoon K
Gestort Kapitaal f 80,OOO,OOO.
Statu ia ie Reserve / 14,590,545.
Buitengewone Reserve . . . f 17,OOO,OOO.
Hooldkani&ar: AMSTERDAM Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-lndië, in de Straits-Settlements,
Britsch-lndië en China.
In- en Verkoop van Wissels en TelegrafischeTransferten. Incasseeringen
en Financieeringen. Schriftelijke of Telegrafische Credieten.
Reiscredietbrieven. Deposito's; Rekeningen-Courant Administratie
van Effecten en alle andere Bankzaken.
Rentevergoeding voor Deposito's met n jaar opzegging 4 pCt.
Voor andere termijnen nader overeen te komen.
voopNEDERIiflND
PANDBRICVCN
INCASSO-BANK
Amsterdam ? Rotterdam - Almelo - Arnhem ? Delft - Dordrecht
's-Gravenhage ? Hilversnm - Maastricht ? Nijkerk - Utrecht
Wormerveer - Wyk brj Duurstede ? IJsselstein - Zaandam
Volgestort Kapitaal f 2O.OOO.OOO.
Reserve f3.66t.7OO,
Effectenorders
Coupons
Prolongaties
Vreemd Bankpapier
Cheques
Buitenl. Wissels
li'o Pandlirieven
Clrculeerende |Pandbr. ruim:
L-Tni
5 pCt. en 6 pCt. Pandbrieven
NED.-I1 ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ
IW I85T
KAPITAAL (geheel geplaatst en volgestort) / 25,000,000.
RESERVE. ........ m
5,600.000.HoofdkKNtoo»t B AT A VI A
AGENTSCHAPPEN te: Soerabala, Soerabala-Slmpang, Senurang,
Weltevreden, Padang, Bandoeng, Cheribon,
Macastar, Djokdja, Medan, Tegal
AHSTHRDAH 'B-GRAVENHA6E
Kelxeracrmcht 5TS/S Prins Hemdnlkpleüi 14
Bankzaken in het Algemeen
Uitvoering van Effectenorders
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
«et I dag oplegging 2 pCt.
f tdurendt ' «v* w' -..?>'
gedurende 3 maanden vast 3 pCt.
De Directie:
J. J. COCK, H. J. KORLVINKE
Postcheque on Girodienst
Door eene postrekening be
spaart men veel tijd, dien men
anders moet besteden aan loopen,
geld halen, geldwisselen, wachten
op kantoren, enz. enz.
SCHRETLEN & C2
AMSTERDAM, Keiiarsgr. 125 NIJMEGEN, Stadsgracht.
Int.Tel. N 5701 en K 9128. Int.Tel. 1379 «n 1701.
Deposito en Rekening-courant.
Roltetd, Hypotheekbank mi Nederland
Opgericht in 1864 j
Voltiekend Mnttch. Kipltiil f5.000.000. l
Verstrekt geld op eerste hypo->
theek zonder vooruitbetaling van
rente. Voor inl. wende men ilch tot
het kantoor der Bank, Qed. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
la de hoofdplaatsen des Rflks.
De Dtr. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
HET ASSURANTIEHUIS
Keizersgracht 213 - Til. N. 9563,1488 in C. 52,21*5 - Amsterdam
Combinatie van Hederlandsche
Verzekering Maatschappijen
KAPITAAL fW.OOO.OOO
Verzekering tegen Transport-, Brand- en Inbraakschallen
Oifoctloi F, A. SOREL
Arnhemsche Hypotheekbank
Tel. 1S8
5 pCt FANDBHIEVEN a WO pCt
aflosbaar a pari in 25 jaar, door verplichte uitloting van tenminste
4 pCt per ]aar, aan te vangen 1921.
Directie:
Mr. S. J. VAN ZIJST. Mr. F. J. VERSTEEVEN
van
Dl lo!iiniisc(ii Ifoorscliotliiiik
HAARLEM, KRUISWEG 70.
Bijkantoor: Amst., Heerengr. 459
Rotterdam, Wlnhaven 129a.
's-Qravenhage, Oed.Burgw.38.
Maastricht, Stationstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tct elk
bedrag met een minimum van
f SOU en verkoopt 4 V« pCt. schuld
brieven in stukken van f 1000,
f 500, f 100 en f 50.
^amamamamamfa^a^agafa^aBaffafamMmBmtBiBi^^^f^ff^^^^^^^^^*^^^****^^*^^**
Accountantskantoor
HENRI C, HOEK, Lid Ned. Bond van Ace.
DenHaaff, Sweelinckstr. 181
Stindiird Hrpothiiibank ti Rollirdam
Directie: Mr. H. H. C. Casteudqk *n
I. Mosselman
Oe Bank geeft onder con
trole van het Algemeen
Administratie en
Trustkantoor 5 pCt. Pandbrieven uit
tegen 100 pCt. en 4*4 pCt.
Pandbrieven tegen Beurskoers.
TKL. H ORGS
DE HAARLEMSCHE
HYPOTHEEKBANK.
41/2 en 5% Pandbrieven tegen
Amsterdamschen Beurskoers
Binnenl. Vaart Risico Sociëteit.
Tilif. 1.10281. gevestigd te A'dam, Bokin 69. lilil, 1.7321 N.
DIRECTEUREN: Jan A. T. Kijk, Dr. J. n. Croookewit
DE BINNENLANDSCHE VAART RISICO SOCIËTEIT" sluit:
VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Nederland,
België, Duitschland, Prankr^k, enx.
VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom
boot e n.
VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels,
enz. geladen in Schepen, Booten, enz.
VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor,
Wagens, enz.
VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten,
Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheel Europa,
naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-Indien, enz.
VERZEKERINGEN op PASSAQIERSQOEDEREN. De schade
in de Hotels enz. wordt vergoed.
Brandwaarborg-Mi
1190 - bfestid ti Aantudan
sluit vtrzekwingtn tegen SCHAD:
DOOR BRAND OP WOON- EN
PA>HUIZEN. INBOEDELS, MEUBILAIR
FABRIEKEN, ETABLISSEMENTEN.
Kantoor: S l N Q E L 262, A'dam
Kall Btsar-West, Batavla.
IS. l. W. VAN BÜUREN
M. A. VRIESENDORP
E. LANKHOUT
Bemachtigd*: NEUMANN t Co.,
Batevfs
'«-0*4 VEHHAGE
S'/i PanÉinro a IDT/o