De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1919 15 november pagina 13

15 november 1919 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

15 Nov. '19. No. 2212 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 De Uitvoerhandel der Vereenlgde Staten in verband met den duurtetoestand Zooals uit de berichten in de dagbladen van voldoende bekendbeld mag geacht wor den, heerscht ook in de Vereenlgde Staten eene groote mate van wrijving en agitatie, in verband met de duurte van de voornaam ste levensbehoeften en de daaruit voort spruitende hoogere looneischen. Te begrijpen is het, dat die agitatie de aandacht vordert van allen, die door hunne maatschappelijke positie maar eenigszins in staat zijn, mate riaal aan te voeren, dat er toe kan bijdragen, het moeieiQke vraagstuk tot bevredigende oplossing te brengen. In dit epzlcht'bevat eene lezing, te Chicago gehouden door den heer A. C. Mlller, een der directeuren van «Je Federal Reserve Board, eenlge belang wekkende bouwstoffin. Hij gaat in de eerste plaats na, waaraan ?de hooge prijzen van de voornaamste levens behoeften toe te schrijven zijn en komt daarbij tot de gevolgtrekking dat zij te wijten zijn: Ie. aan de buitengewone vraag naar alle oorlogsbenoodigdhcdcn door de oorlog voerende Staten; 2'. aan de buitengewone uitbreiding van bankcredieten; 3e. aan on voldoende voorraden van velerlei handelsartikelen tengevolge van roekelooze consumptie en het te loor gaan van goederen; tengevolge van grootere uitvoeren en ver mindering der productie. Als een der voornaamste oorzaken van den duuttetoestand beschouwt hf], de zeer aanzienlijke vermeerdering van den uitvoer gedurende de vijf oorlogsjaren. HQ voert daarbij eenige cijfers aan, die Inderdaad ver bazingwekkend zfjn. In de vijf aan den oor log voorafgaande jaren bedroegen de uit voeren uit de Vereenlgde Staten gemiddeld $ 2.130.428647 per jaar; in de ootfogsperlode 1914?1919, zijn zfj geklommen tot $ 5 225 636 736 p. jaar, d. i. met $ 3 095.208.089 of niet minder dan 155.3 pCt. En dat dit steeds crescendo gegaan is blijkt hieruit, dat terwijl de uitvoer in de eerste twee oorlogsjaren met gemiddeld $ 1,360 millloen is toegenomen vergeleken met de antebellum-jaren, deze toename in het dienstjaar 1918/19 bijna | 5 milliard bedroeg. Deze cijfers zijn ontleend aan de han delsstatistiek, waarin niet begrepen zQn de voor rekening van het gouvernement, hoofdzakelijk in de laatste twee jaren uit gevoerde oorlogsgoederen. Nauwkeurige statistieken daaromtrent ontbreken, maar geraamd wordt, dat zQ ongeveer een derde van de handels-exporten bedroegen, waar mede dus het bedrag vay den totalen uit voer moet vermeerderd worden. Intusschen geven deze cijfers in zooverre een overdreven beeld van den toestand, omdat zij betrekking hebben op de geldswaarde van den uitvoer en dus rekening moet gehouden worden met de verhoogde prQzen. Maar ook indien men den prfls-factor uitschakelt, dan blijft er toch nog eene aanzienlijke vermeerdering van het volume van uitgevoerde goederen over, die voor 1918/19 ongeveer 35 pCt. van een normalen uitvoer bedroeg. In de voordracht worden nog enkele sta tistieken gegeven van het aandeel, dat de verschillende soorten van goederen in de vermeerdering van den uitvoer gehad heb ben, waaruit o. a. blijkt, dat terwijl de uit voer van voedingsmiddelen en gefabriceerde goederen sterk toegenomen is, daarentegen die van grondstoffen voor de fabrieksnijver heid met ongeveer de helft verminderd is. Zooals trouwens onder de omstandigheden niet anders te verwachten was, blijkt uit die cijfers, dat de Vereenigde Staten in die jaren in hoofdzaak direct voor consumptie geschikte artikelen en fabrikaten naar Europa gezonden hebben en dat, tengevolge van de beperking der eigen nijverheid onder den oorlogstoestand daar veel minder grond stoffen voor de nijverheid te plaatsen en te verwerken waren. Door deze groote uitvoeren uit de Ver eenigde Staten is de beschikbare voorraad van allerlei goederen voor het verbruik in eigen land belangrijk verminderd en zijn dientengevolge de kosten voor levensonder houd in het eigen land in dezelfde verhou ding toegenomen, hetgeen als voornaamste factor van den duurtetoestand te beschouwen is. Wel staat daar tegenover, dat ook de loonen zijn toegenomen, maar de heer Miller wijst er op, dat er geene juiste verhouding tusschen de hoogere kosten van levenson derhoud en hoogere loonen bestaat, in elk geval, dat ten dien opzichte geen unifor miteit is. In enkele bedrijven is de loonsverhooging verre achter gebleven bi] de hoogere kosten voor levensonderhoud, ter wijl in andere vakken juist het tegenoverge stelde is waar te nemen. Ook ten dien aan zien ontbreken betrouwbare statistieken en wordt er daarom op aangedrongen, de noodige gegevens tot het verkrijgen van eene zoodanige statistiek te verzamelen, waarmede reeds een aanvang gemaakt is door het Rijksbureau van Arbeid en door de afdeeling Statistiek van verschillende afzonder lijke Staten. De tot nu toe bijeengebrachte gegevens zijn echter nog niet voldoende om de verhouding tusschen hoogeren levens standaard en hoogere loonen met eenlge juistheid vast te stellen. Enkele verkregen cijfers zijn echter belangwekkend. Zoo wij zen zfj o.a. aan, dat sedert het begin van den oorlog de prijzen van voedingsmiddelen met 91 pCt. gestegen zijnf^te van kleeding met 150 pCt., van brandstoffen met SOpCr., en van voorwerpen voor huls-inrichting (meubelen en derg.) met 131 pCt. Van huis huur zijn geen betrouwbare gegevens aan wezig. Maar een algemeen bekend feit is het, dat zij enorm gestegen zijn, vooral sedert het teekenen van den wapenstilstand, trouwens een algemeen verschijnsel ook buiten de Vereenigde Staten. Bedenkt men, dat deze verschillende rubrieken van uitga ven ongeveer 75 a 80 pCt. van een loon arbeiders-budget uitmaken, dan kan daaruit eenigermate worden afgeleid tot hoeverre deze budgetten door den duurtetoestand getroffen worden. Terwijl, zooals reeds opgemerkt, betrouw bare statistieken voor het geheele land ont breken, geven echter statistieken voor enkele afzonderlijke staten opgemaakt eenige in teressante aanwijzingen. Zoo geeft een onder zoek van de Industriëele Commissie van den Staat Ne w-York aan, dat hoewel met eenige schommelingen de verhooging van den loonstandaard vrijwel gelijken tred ge houden heeft met die van de prijzen van voedingsmiddelen. Volgens de statistieken was in 1914 het index-nummer voor loonen 98 tegen 105 voor voedingsmiddelen ; in 1915 was de verhouding 101 tegen 102 In 1916 . , . 114 , 115 in 1917 , 129 , 147 in 1918 160 170 In 1919 , . 177 ^ 179 Cijfers uit andere bronnen toonen echter aan, dat in verschillende vakken de verhou ding sterk van elkander afweken. Zoo bleven de loonen in de bouwvakken sterk ten ach teren, vergeleken bij de vermeerdering der kosten voor levensonderhoud. Daarentegen vindt men in de industrieën, die voorname lijk van den oorlogstoestand geprofiteerd hebben, geheel andere verhoudingen. Zoo stegen in de schoenenindustrie de loonen 23'la pCt. boven de stijging der voedings middelen, in de wollen- en katoenen goederen nijverheid 13 a 15 pCt., in de ijzer-en staal industrie 45 pCt. Ook in het maandblad van de Federal Reserve Board voor September wordt de kwestie van de expansie van den uitvoer in verband met het duurte-vraagstuk be sproken. De Board verdedigt daarin het reeds vroeger ingenomen standpunt, dat de duurte niet een gevolg is van inflatie van de geld-circulatie. Wel echter wordt in het maandverslag als eene voorname oorzaak van de hooge prijzen de expansie in de crediet-verleening aan de Europeesche oor logvoerende mogendheden aangenomen, waardoor alleen het mogelijk werd, dat de Amerikaansche uitvoerhandel zulk eene groote vlucht genomen heeft, ten nadeele van den afzet en van de consumenten in het binnenland. De Federal Board acht dan ook den zoo sterken uitvoer geen onverdeeld gunstig verschijnsel en vreest daarvan zelfs groote nadeelen in de toekomst. Wanneer de vraag van Europa naar aller lei artikelen ter aanvulling van het door den oorlog veroorzaakte vacuüm in de voor raden bevredigd is en wanneer tegelijkertijd het binnenland tengevolge der hooge prijzen zich gewend heeft aan zuinigheid in de consumptie, dan kan er plotseling eene zoo sterke inkrimping van den afzet ontstaan, dat daardoor vele industrieën, die zich inge richt hebben op het aanhouden van een klimmenden afzet harer producten, in moei lijkheden zullen geraken. De Federal Board waarschuwt daarom tegen het voortgaan op den weg van het verstrekken van groote credieten aan Europa, ten einde daardoor den uitvoerhandel te bevorderen, ten koste van de binnenlandsche verbruikers. Dat deze zienswijze niet gedeeld wordt door voorname internationale bankiers is licht te begrijpen en, blijkens de thans ont vangen bladen, is reeds van verschillende zijden geprotesteerd tegen de uitingen van de Federal Reserve Board. Toch verdient het de aandacht ook van het publiek buiten Amerika, dat het voornaamste bank-instituut in de Vereenigde Staten, het noodlg acht te waarschuwen tegen de gevaren van de groote expansie van den uitvoerhandel en dienten gevolge van de industrie, die plotseling tot eene geweldige reactie aanleiding kan geven. J. D. SANTILHANO nu minimum DE TWEHTSCHE BANK AMSTERDAM. ROTTERDAM, Y6RAVENHA6E, UTRECHT, ZAANDAM fiestort kapitaal f 31.106.000.?Reserven: circa f 11.000.000. ? ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEIN & Co., 55-56 Threadn eed estreet Londen E,C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening Courant met Rentevergoeding. In-en Verkoop Wissel s op Binnen-en Buitenl., Vreemde Man t, Coupons. Ineasseering op Binnen- en Buitenland. Bembonrscredieten in Noord- en Zuid-Amerika. b- en Verkoop Effecten. Bewaring ran Waarden. Safe Deposito. Verzekering tegen verliet bfj uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Indngtrieelen b| hare afdeeling CREDIETVEBEEVIÖIHG, hetz| tegen borgstelling, crediethypotheek of andere tekerheid, hetzi in blanco Rente voor DEPOSITO'S Direct «pTorderbaar l pCt. TIen dagen opiegging x. . . . IJi . Een maand vast . . l op nader overeen te komen Hen maand opsegging ? voorwaarden. Drie maanden «piegging 3 . *) Zes Maande* . 3% . *) Een J»r . 4 . ?) ') Van den dag der opsegging af wordt H pCt. minder rente vergoed De Maatschappij voor Hypothecair Crediet 's-Gravenhage - Nassaulaan No. 23 gooft thmnm uit. 5 pCt. Pandbrieven IN STUKKEN VAN f 1000.-, f500.?en f 100.-. (Jjanfï- ^Associatie ALLE BANKZAKEi KtPITlU EN RESERVES f «.400.000.- ZEVEN EN TWINTIG KANTOREN 1 """" ' ' ??"" " " " ? "? ? - ? ? , , ONTVANG-fiïBITAALKAS' N.Doelenstr.20-22, Amsterdam. || Renteverg. voor gelden deposito met l dag opzegging . . l pCt. Bedr. tot ? 20.000.-terst. betaald b. met 10 dagen opzegging l^pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAVE DEPOSIT INSICHTING, geopend: opWerkd.v.8?iv.m.tot4%uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 8fc tot 12 uur. Loketten van / 2.50 per maand (/10.?per jaar) en hooger te huur voor b) de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Sluit uwe posten bij The lm k, C), Lini, Bijzondere voorwaarden voor alle soorten Brand-, Diefstal- en Transportverzekering. Hoofdagentschap: Keizersgracht 391, AMSTERDOL Telefoon K Gestort Kapitaal f 80,OOO,OOO. Statu ia ie Reserve / 14,590,545. Buitengewone Reserve . . . f 17,OOO,OOO. Hooldkani&ar: AMSTERDAM Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-lndië, in de Straits-Settlements, Britsch-lndië en China. In- en Verkoop van Wissels en TelegrafischeTransferten. Incasseeringen en Financieeringen. Schriftelijke of Telegrafische Credieten. Reiscredietbrieven. Deposito's; Rekeningen-Courant Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken. Rentevergoeding voor Deposito's met n jaar opzegging 4 pCt. Voor andere termijnen nader overeen te komen. voopNEDERIiflND PANDBRICVCN INCASSO-BANK Amsterdam ? Rotterdam - Almelo - Arnhem ? Delft - Dordrecht 's-Gravenhage ? Hilversnm - Maastricht ? Nijkerk - Utrecht Wormerveer - Wyk brj Duurstede ? IJsselstein - Zaandam Volgestort Kapitaal f 2O.OOO.OOO. Reserve f3.66t.7OO, Effectenorders Coupons Prolongaties Vreemd Bankpapier Cheques Buitenl. Wissels li'o Pandlirieven Clrculeerende |Pandbr. ruim: L-Tni 5 pCt. en 6 pCt. Pandbrieven NED.-I1 ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ IW I85T KAPITAAL (geheel geplaatst en volgestort) / 25,000,000. RESERVE. ........ m 5,600.000.HoofdkKNtoo»t B AT A VI A AGENTSCHAPPEN te: Soerabala, Soerabala-Slmpang, Senurang, Weltevreden, Padang, Bandoeng, Cheribon, Macastar, Djokdja, Medan, Tegal AHSTHRDAH 'B-GRAVENHA6E Kelxeracrmcht 5TS/S Prins Hemdnlkpleüi 14 Bankzaken in het Algemeen Uitvoering van Effectenorders RENTE VOOR DEPOSITO'S: «et I dag oplegging 2 pCt. f tdurendt ' «v* w' -..?>' gedurende 3 maanden vast 3 pCt. De Directie: J. J. COCK, H. J. KORLVINKE Postcheque on Girodienst Door eene postrekening be spaart men veel tijd, dien men anders moet besteden aan loopen, geld halen, geldwisselen, wachten op kantoren, enz. enz. SCHRETLEN & C2 AMSTERDAM, Keiiarsgr. 125 NIJMEGEN, Stadsgracht. Int.Tel. N 5701 en K 9128. Int.Tel. 1379 «n 1701. Deposito en Rekening-courant. Roltetd, Hypotheekbank mi Nederland Opgericht in 1864 j Voltiekend Mnttch. Kipltiil f5.000.000. l Verstrekt geld op eerste hypo-> theek zonder vooruitbetaling van rente. Voor inl. wende men ilch tot het kantoor der Bank, Qed. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten la de hoofdplaatsen des Rflks. De Dtr. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK. HET ASSURANTIEHUIS Keizersgracht 213 - Til. N. 9563,1488 in C. 52,21*5 - Amsterdam Combinatie van Hederlandsche Verzekering Maatschappijen KAPITAAL fW.OOO.OOO Verzekering tegen Transport-, Brand- en Inbraakschallen Oifoctloi F, A. SOREL Arnhemsche Hypotheekbank Tel. 1S8 5 pCt FANDBHIEVEN a WO pCt aflosbaar a pari in 25 jaar, door verplichte uitloting van tenminste 4 pCt per ]aar, aan te vangen 1921. Directie: Mr. S. J. VAN ZIJST. Mr. F. J. VERSTEEVEN van Dl lo!iiniisc(ii Ifoorscliotliiiik HAARLEM, KRUISWEG 70. Bijkantoor: Amst., Heerengr. 459 Rotterdam, Wlnhaven 129a. 's-Qravenhage, Oed.Burgw.38. Maastricht, Stationstraat 36. De Bank verstrekt gelden tct elk bedrag met een minimum van f SOU en verkoopt 4 V« pCt. schuld brieven in stukken van f 1000, f 500, f 100 en f 50. ^amamamamamfa^a^agafa^aBaffafamMmBmtBiBi^^^f^ff^^^^^^^^^*^^^****^^*^^** Accountantskantoor HENRI C, HOEK, Lid Ned. Bond van Ace. DenHaaff, Sweelinckstr. 181 Stindiird Hrpothiiibank ti Rollirdam Directie: Mr. H. H. C. Casteudqk *n I. Mosselman Oe Bank geeft onder con trole van het Algemeen Administratie en Trustkantoor 5 pCt. Pandbrieven uit tegen 100 pCt. en 4*4 pCt. Pandbrieven tegen Beurskoers. TKL. H ORGS DE HAARLEMSCHE HYPOTHEEKBANK. 41/2 en 5% Pandbrieven tegen Amsterdamschen Beurskoers Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Tilif. 1.10281. gevestigd te A'dam, Bokin 69. lilil, 1.7321 N. DIRECTEUREN: Jan A. T. Kijk, Dr. J. n. Croookewit DE BINNENLANDSCHE VAART RISICO SOCIËTEIT" sluit: VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Nederland, België, Duitschland, Prankr^k, enx. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom boot e n. VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen in Schepen, Booten, enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten, Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheel Europa, naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-Indien, enz. VERZEKERINGEN op PASSAQIERSQOEDEREN. De schade in de Hotels enz. wordt vergoed. Brandwaarborg-Mi 1190 - bfestid ti Aantudan sluit vtrzekwingtn tegen SCHAD: DOOR BRAND OP WOON- EN PA>HUIZEN. INBOEDELS, MEUBILAIR FABRIEKEN, ETABLISSEMENTEN. Kantoor: S l N Q E L 262, A'dam Kall Btsar-West, Batavla. IS. l. W. VAN BÜUREN M. A. VRIESENDORP E. LANKHOUT Bemachtigd*: NEUMANN t Co., Batevfs '«-0*4 VEHHAGE S'/i PanÉinro a IDT/o

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl