?"PUP 22Nov. '19. No. 2213 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 DE TOONEELKUNSTENAARS WEIGEREN DE RIJKSSUBSIDIE teeketting voor de Amsterdammer" van Joh. Braakenslek THORBECKE Thorbecke tot Herman Heyermans: .Ik heb het je toch altijd wel gezegd, dat kutist geen regeeringsiaak is". iimmniiiiiniimi De VELE GOEDE eigenschappen, die de FOMGERS bezit en dat rijwiel bij normaal gebruik en behoorlijk onderhoud een zeer langen levens duur verzekeren, ma ken het GOEDKOOP. DeGroninoerRiiiialeniabriekilJONGEIS tot de typiste) De baas. (in het toestel) Ja meneer Dalmeyer... in ben er aan bezig, (met ingehouden nijd, gedwongen beleefd) Ja, meneer, maar... nietwaar... men kan geen ijzer met handen breken! Neen, neen. ik beloof u, dat de kopy binnen een half uur op de redactie is. Ik zal een atax nemen... twéataxen... ha ha l De zaak is, dat ik allerlei werken over den overledene moet opslaan... dat houdt zoo p, nietwaar ? Ja zeker, mijnheer Dalmeyer... ik kan niet meer doen dan mijn uiterste best! Mfjn typiste bezwijkt haast... o, pardon... ik wilde geen grapje maken ... hoegenaamd niet! Wat zegt u ? Wat blieft u ? (hoort niets meer, hangt nijdig de telefoon weg, ruw) Stik! Pardon, poes dat ontschoot me! Dat vervloekte jachten altijd! En de vent is nog niet eens goed dood, zeiden ze mi] vanmorgen, (kijkt over haar schouder, woest) .Straalde als een ster van heerlijke schittering..." Sla door die ster 'sla den heelen, tastbaren non sens door l (loopt kwaadaardig op en neer, valt in een stoel, zij tikt ondei worpen) Klaar? dan beginnen we weer! (dicteert) .Zoo staan wij dan weder aan de groeve van een hoog geacht ..." neen, geacht is ruimschoots vol doende ..." van een geacht beoefenaar der rechtskundige wetenschap, diedoor velen..." né..." door menigeen beschouwd werd als een verdienstelijk jurist, hoewel anderen gedachtenstrerpje het is niet aan ons, de juistheid hiervan te beoordeelen, - gedachtenstreepje hem slechts middelmatige gaven wilden toekennen... wilden toeken nen ... (hij stee'' t met bruuske gebaren een versche sigaret op; zütikt). Zij (als ze klaar is, zonder om te zien) Zeg... Hij Ja? Zij Zou je... vin-je dat nu wel aardig, 200 te spreken over een dóde? Hfj Hfj is nog niet dood. ONZE PUZZLE DE NEGEN-ZEVEN-CENTEN-PUZZLE (Oplossing) De geldquestie is altijd een moeilijkheid." Die woorden hoort men in gesprekken en redevoeringen, men leest ze in financieële verslagen, men hoort ze in den huiselfjken kring en het bleek A. B. dat zi] ook voor zijn getrouwe puzzle-oplossers velerlei be zwaren heeft opgeleverd, zij het dan ook in eenigszins anderen vorm. 't Betrof hier maar 9 centen, die zoodanig in een kruis op tafel gelegd waren, dat zi] van boven naar beneden en van rechts naar links geteld, steeds vijf tot uitkomst gaf. Dat is heel gewoontjes, maar nu met zeven centen hetzelfde te doen! iiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiim Z ij Neen... maar hij is... hij is doodziek, ... hij ligt op sterven, zei je me voor we be gonnen. En je dicteert toch, alsóf hfj dood was! Hfj Natuurlfjk. Daar kan een krant niet op wachten. Wat interesseert je die man? Z i] (even aarzelend) Mfj ? Niets. Ik vind alleen maar... je mag in je bericht wel om zijn titels denken! Je weet toch, dat van Balen van adel is? H fj (komt overeind) Van adel ? Van Balen uit Deventer? Weet ik niets van! Z fj En schatrijk. Hfj heeft hier in de stad een huis als een paleis. HQ komt hier vaak. Hij En schatrijk? Geen flauw idee! Waarom brengen zij mfj geen behoorlijke bronnen? Hoe kan ik den man zoo geven wat hem toekomt? Z q 't Staat in de encyclopedie. Hij In de..? (hij ijlt naar de kast,zoekt, reemi er een deel uit, bladert) Van Balen... Jan van Balen, Gerrit van Balen... hier... Willem Johan Lultpold van Balen, Ridder in de Orde van Oranje Nassau... geboren 1857... studeerde te Lelden... (mompelend) bekende werken zijn: De preventieve hech tenis in het licht der hedendaagsche ge schiedenis", .De af schatting van de doodstraf", Beschouwingen over de Nederlandsche echtscheidingswetten" (klapt het deel dicht, vlug naar de machine, leest zacht voor zich heen)., hem slechts middelmatige gaven wilden toekennen..." neen, dat gaat niet. Ons blad komt vél onder den adel... en r ij k was-ie? Z ij Steen. H Q (kort) Sla door den gtuweltjken onzin. (zij slaat door; hij peinst op iets nieuws, zoo nebben wfj dan, diep getroffen, gestaan aan de groeve van n, hoog vereerd door velen, door talloos velen, ren parel aan de kroon der Wetenschap... Wetenschap met een hoof diiniiiiiiiiiniiiiii De aardigste oplossing, die ontvangen werd, was buiten mededinging." Het was een stukje karton, waarop in de midden 3 centen op elkander door een kruistouwtje waren vastgehecht en daaromheen vier enkele centen, zoodat het geheel aan de voor waarden voldeed. De geachte inzender (zijn naam is A. B. niet bekend) schreef als onderschrift: N.B. Dezelfde puzzle is ook mogelijk met gouden vijfjes, maar dan bad Inzender niet meegedaan". Goede oplossingen kwamen in van G. A. te T., Ds. C. Ph. F. A. te Ruurlo, mevr. A. B. te Rotterdam; L. B. te den Haag; mej. A. C. v. d. B. te Utrecht; W. B. te den Haag; mej. J. F. te Bosch; J v. H. te Nij megen ; Ter ri. te Haarlem; P. J. A. ten H. den Haag; mr. A. A. S. te Haarlem; P. J. K. te Haarlem; L. K. te Leiden; M. K. te Geertruidenberg; .Ln" te Arnhem; dr. F. P. A.M. te Baarn; W. M. te Hoorn; P. v. M. te RQnsburg; letter... een man, wiens gaven van hart en gemoed... hart en gemoed te kostelijker waren, naar mate hij er minder mee te koop liep..." wacht even !... naar mate hQ ze minder openlijk tentoonspreidde. Welkeen loopbaan ! Uitroepteeken. Welk een schitte ring van talenten, zooals men ze zelden verrenigd vindt in n en dezelfde persoon! Uitroepteeken. Welk een voorbeeld, hfj die op zestigjarigen leeftijd..." Z f] (tikkend) Drie-en-zestig en elf maan den ... H ij (verwonderd) Drle-en-zestig... hoe weet j!J dat eigenlijk allemaal zoo precies? Z ij O, zoo'n bekend man ... en ... je leest dit zooeven uit de encyclopedie... HIJ Bekend man? Toen de hoofdredac teur me vanmorgen zei, dat hQ op sterven lag, wist ik niet, dat hij bestond. Z ij Kras. Hrj Heelemaal niet kras. Je kunt toch niet van ons vergen, dat wij lederen rechts geleerde auswendig kennen, die een paar werken over inbraken en burengerucht heeft geschreven ? Z Q Waarom dragen zij daar dan aan de krant jou op, zijn In Memoriam te schrijven? Hfj Omdat er geen groote biand is, en geen koninklijk bezoek, omdat er niemand anders vrij is, en de copy gezet moet zijn, als de man uitknijpt, en omdat ik geacht word, het best te kunnen huilen. Ik heb wel eens een doodsbencht geschreven over een braven man, die zeven jaren later nog leefde... en toen ik het klad onlangs nog eens nalas, kreeg ik de tranen in mfjn oogen. Z Q De journalistiek is toch wel een aardig beroep! H ij Ja, hél interessant beroep, (telefoon, hij gaat luisteren) O, is-ie dood? Wat 'n indiscreete haast! Ik ben nog niet klaar... ik... C. v. d. P. te Dordrecht; K. R. te A'dam; mej. L. du S. te Gouda; A. S. te BlerikA. F. te Bergen; R. V. te A'dam; H. L. Vte Goedereede; J. C. v. d. V. te Utrecht; C. V. te Aalsmeer; K. V. te A'dam; mejA. E. v. d. Z. te Noordbroek. Voor hen, die niet mochten begrijpen, hoe de oplossing is, volgt onderstaande aan duiding : b O cO Oa Od O e a 3 centen, b, c, d en e ieder l cent. Correspondentie: Ter H. te H. A. B. verzendt geen prijzen; dit doet een ander, aan wien uw verzoek is overgebracht. C. te D. U zult nog eens Carrière maken. Ln te A. Hartelijke dank voor uwe attentie en bewijs van belangstelling in de puzzlerubriek. Puzzle- prijs werd gewonnen door Ds C. Ph. F. A. te Ruurlo, terwijl de pr|s der vorige puzzle Is toegevallen aan mr A. d. Sch. te Haarlem. Nieuwe Puzzle SMEED-PUZZLE Een boer had 5 stukken ketting, een van vier, een van vflf, een van zes, een van zeven en een van acht schakels en wilde daarvan n ketting laten maken (zonder eind) van 30 schakels. De dorpssmid wil dit voor hem doen en noemt als tarief: 7 cent voor iedere schakel die opengebroken wordt en voor iedere schakel, die dicht gesmeed moet worden, 11 cent. De boer neemt dit aan, op voorwaarde, dat 'het werkje op de goedkoopste wijze wordt uitgevoerd. Toen de ketting met de rekening thuis werd gebracht, bleek, dat de smid f 0.90 in rekening had gebracht, waarmede ons boertje echter niet tevreden|was; hfl meende dat het voor f 0.72 had gekund. Dat meent A. B. ook. .Maar hoe ? Inzendingen vór Vrijdag a.s. aan het redactiebureau onder letters A.B. BILJARTSPORT BILJARTSPORT IN AMERIKA Het tournooi om het Kampioenschap van Amerika heeft in de laatste helft van October in het Astor Hotel te New York plaats ge vonden. Er werden ditmaal partijen gespeeld van 400 punten in tegenstelling tot vorige jaren, toen 500 het minimum daarvan was. Deze verkorting der partijen was zeer tegen den zin van Willie Hoppe, die zich sterk meester voelt op de lange baan. Evenwel, de bedoeling van de Brunswick Balke Collender Co. de onderneming die de kamploenswedstrfjden in Amerika en Frankrijk Ingesteld heeft, bekostigt en de voorwaarden daaromtrent vaststelt was juist om de andere mededingers een eenigszins behoor lijke kans te geven voor een aanval op het kampioens-monopolie,dat Hoppe in de laatste 10 jaren schijnt te bezitten. Vooral van Welker Cochran en Jacob Schaefer twee jeugdige, veelbelo vende spelers die voor het eerst aan een tournooi deelnamen werd veel ver wacht. Doch deze verwachting is niet in vervulling gegaan. Hoppe speelde sterker dan ooit en z'n tegenstanders hadden zelf s geen schijn van eenigenkans. De totaalcijfers van den wedstrijd doen ten duidelijkste uitkomen hoe weinig Hoppe van deze tegenstanders te vreezen heeft. gewonnen hoogste algemeen partijen serie gemiddelde Hoppe 6 164 47.06 Cochran 4 265 19.18 Morningstar 4 149 26.05 Schaefer 3 155 2210 Sutton 2 148 20.40 Yamada 2 115 16.03 Siosson O 95 12.25 i minimum Z rj (heeft zich omgevend) Wat ?! Is-ie... is-ie dool? (snikt, het hoofd in de handen) Die gocle lieverd! Dood! Oh... tiH (staatperplex; dan, losbarstend) Hé?! Dus... daarom ben je zoo goed op de hoogte l ik moet zeggen ... l (vuistslag op tafel) Je heb mfj dus bedrogen met dien ouden schurk! Z ij (heftig verontwaardigd) Hij was geen schurk! Hij was een beste, goeie vent! En oud was hij ook nog niet! Niet te oud, om... zoo nu en dan... te toonen, hoeveel hrj van me hield ! En dat was mij voldoende! H Q (sehamper) Je bent zijn vriendinnetje geweest! Z Q Ik spreek het immers niet tegen ? Mocht dat soms niet ? Hij Maar begrijp je dan niet, dat je je aan bedrog hebt schuldig gemaakt? Zij Bedrieg jij je vrouw niet? H ij Dat is heel wat anders! Ik dacht haar te bedriegen met een fatsoenlijk meisje, maar jij hebt mij bedrogen met een getrouwd man! Het verschil is tastbaar! Voel je dat niet? Z ij Neen. En hij was rijk. Hij (dramatisch) Hfj was r|k. En ik ben maar een arm journalistje! Z ij Als je minister was geweest, wie weet... H Q Dan zou je met mi] alleen volstaan hebben ? Z ij (droogt haar tranen) Waarschijnlijk. Ik heb altijd politieke aspiraties gehad. Een minister had mij cachet gegeven. Hij (dof) En ik, die dacht, dat je alleen ter wille van mijn persoon van me hield l Zq Dat déIk... dat doe ik, malle jongen! Hfj En van Balen? ZrJ Die zorgde voor mrjn uiterlijk. J s denkt toch zeker niet, dat ik met jou salaris... (de telefoon gaat) De winnaar van dea kampioens-tltel ont vangt een prrjs van 2500 dollar; bovendien wordt bQ door Tbe Brunswick Co. gesala rieerd met 4000 dollar per jaar, waaraan wordt toegevoegd een garantie van 18 weken werk a 200 dollar per week. Dit werk" bestaat in het geven van sèances op Brunswickbiljarts. In totaal kan de kampioen dus rekenen op een minimum inkomen van 10.100 dollar per jaar een som die echter gewoonlijk duizenden dollars meer pleegt te bedragen. De tweede-prijswinnaar ontvangt 1750 dollar, benevens 18 weken 150 dollar, totaal 4450 dollar. De derde 1250 dollar, 18 weken 150 dollar, totaal 3950 dollar. De vierde 1000 dollar, 18 weken 150 dollar, totaal 3700 dollar. Deelnemers die geen prfls behaald hebben krijgen het recht sèances te geven (reis voorstellingen op Brunswlck-blljarts) en ont vangen daarvoor 150 dollar per week. * * * Er heerscht tegenwoordig een bijzonder opgewekt biljartleven in de Vereenlgde Staten. Ia de steden Seattle, San Franclsco, San Diego, Portland, Denver, Los Angelos, Omaha, Chicago en anderen zQn luxueus en comfortabel ingerichte biljartzalen. De Ame rican Amateur Billiard Association arrangeert met de eigenaars vanbiljartgelegenhedenin New-York voor het aanstaande seizoen een wedstrijd op zikken-biljarts, welke ia de 16 secties, waarin deze stad is verdeeld, ge speeld zal worden. Ook zullen er sectlewedstrrjden gehouden worden in driebandspel te Cleveland en een tournooi op zakkenbiljarts te Philadelphia. Voor beide wed strijden voteert The Brunswick Co. belang rijke geldpr|zen. Ondanks het opgewekte biljartleven valt in Amerika een sterke vermindering van belangstelling in het oude cadre-spel te constateeren. De boven vermelde voorge nomen wedstrijden, en ook een tweetal sys temen voor een moelljker cadre-spel, door Siosson en Doy Ie ont worpen, getuigen hiervan. FSlosson's systeem wijkt maar zeer weinig af van het tot nu toe gevolgde. De lange cadre-lQn is niet doorgetrokken tot den korten band, zoodat het kleine spel aan deze banden vrijwel geëlimineerd wordt. Overigens gelden dezelfde regels als brj het oude cadre. Deze verandering ging John Doyle niet ver genoeg en hij verdeelde het speelvlak radicaal in vier gelijke deelen. BQ eiken tweeden stoot moet een der belde ballen waarop gespeeld wordt, het vak uit gedreven worden. Yamada, Schaefer en Cochran zouden er opgetogen over zijn. Het wil mij voorkomen dat deze opgetogenheid minder voortkomt uit enthousiasme over het nieuwe spel, dan wel uit de verwachting om Willie Hoppe in de toekomst hiermede een beentje te kunnen lichten. Want overigens is er geen enkele innerlijke noodzaak voor deze verandering, tenzij dan de vermindering van belangstelling bij het publiek in het oude spel. Maar dat is hoewel er ook terdege rekening mede gehouden dient te worden veeleer een oppervlakkige zucht naar ver andering, dan wel innerlijke noodzaak. Ik geloof niet dat een dezer beide systemen ook maar eenige toekomst heeft. B. IIIIIIIIIIIHIflIHIIIIIItllllllllllllll imiiliillliiliiiiiiiiiiiiiiilll Hrj (aan het toestel) J v met Kruseman ... ja, van Balen is dood ... ja, dat weet ik niet! Ja... Wat?! Wat zeg je daar? Kerel, ben je gek? Weet je het zeker? Allemachtlgste! (jubelend) Wat 'n vent l Wat 'n tiep! Wat 'n sjieke, leuke, aardige baas! (danst in het rond) Die van Balen... die.. ? weet je, wat van der Sluis me daar vertelt? De goeje, ouwe man moet maar even een legaat van een ton aan de redactie van mfjn blad vermaken! En daar krijgen we alle maal van mee! Stapelgek met ons! De heerlijke vent! Kind... je krijgt... je krijgt... wat je maar hebben wil! Ik weet niet meer wat ik z«g! Ik raaskal... ik ijl... wacht, even afdlcteerenl (kijkt over haar schouder in de copie) Hij, die op zestigjarigen leeftijd, met een duif, een frischheld, zijn altijd nieuwe, schit terende denkbeelden ontwikkelde, die eer bied afdwingen! Hoe paarde hij een ultnemenden stijl aan een helderheid van betoogtrant, die..." (telefoon) Lam ding... wat nou weer? (gaat naar het toestel) Wat? Met de redactie? Wat móet je, Verhagen ? Ja, ik ben er aan bezig... nog v(f minuten ... Wat ? ! Ophouden ? Waaróm? Hè?! De voorlett... de voor letters verkeerd overgeseind ? Van Balen... wat is-ie ? Die vent in Deventer, die zoo met zijn meel geknoeid had... opge hangen... in de gevangenis... Dus... een bakker! (vernietigd) Een bakker! (zakt met de hoorn in de hand op een stoel ineen, langzaam) Een b-a-k-k-e-r. (staat snel op, ruw) Tik op: (dicteert) Men meldt ons uit Deventer, dat de bekende knoeibakker van Balen zich heeft opgehangen... (razend snel getik) (Het scherm valt)