22 Nov. '19. No. 2213 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND v t, s? )? 9 Nieuwe Engelsche Boeken VAN TRANS-NOORDZEE EN VERDER ERNEST POOLE, The Dark People: sia's Crisis. Macmlllan 1918. 6/- net. ID?The Vlllage: Russian Impresslons. Macmillan 1919. 6/?net. Ernest Poole is 'n Amerikaan, bekend door zijn romans THe Harbour, Hls Family en Hls Second Wife, die ik over enige tijd gezamenlik hoop te bespreken. HJJ heeft veel gereisd in Rusland, kent de Russiese taal min of meer, en was in Petrograd 't is mg nog niet duldelik, waarom 't bij ons geen St. Petersburg meer mag zQn, toen In de zomer van 1917 de Bolsjewiki de regering van Kerenski ten val brachten. Van wat h| toen heeft gezien en gehoord zQn deze twee boeken het resultaat, en 'n zeer leesbaar resultaat. Belde maken ook de in druk van eerllk werk, er spreekt sympatie uit voor de Russen, voornamelik voor de boeren, de dorpelingen the dark people" heten ze daar ginds, hetgeen ziet op hun leven in geestelik duister , hoewel niet te ontkennen valt dat er 'n duldelik uitgespro ken strekking in 't boek is ; de schrijver has an axe to grind: Amerika moet zich Rusland aan trekken, moet geld voorschieten, propaganda maken voor beter landbouw-bedrijf enz. enz. en als leverancier optreden van de be nodigde werktuigen. Doet Uncle Sam dat niet, dan zal Vetter Michel het doen; op eigen benen kunnen de Russen niet staan, ze drinken trouwens te veel wodka en zo'n grote kluif ais Rusland vindt niet alleen meer dan een liefhebber, maar zou, viel ie aan Duitsland ten deel, strekken tot ver sterkend middel voor de enigszins afgeta kelde reaktie. Op dit ogenblik is 't natuurllk in Rusland 'n reuzepan". Ieder die 'n beetje voorstel lingsvermogen heeft, kan dit voor zichzelf nagaan, zonder dat ie ook maar enige be hoefte heeft aan alarmerende of jeremiërende kranteberlchten. Hoe die chaos in korte tijd ontstaan moest, en hoe gemakkelik het was voor 'n buitenstaander Westeuropees of Amerikaans om voor stuurman aan wal te spelen, de fiolen van z'n minachting uit te giecen over de hoofden van Kerenski en Kornilof, de draak te steken met Russles gezwam in de ruimte, men kan dit alles ten duidelikste beschreven vinden in The Dark People en The Village. Op blz. 98 van 't eerste verneemt men iets omtrent de spoorwegen, hoe schaars ze waren, en hoe slecht, zodat meer dan de helft van de bevolking er nooit iets mee te maken had; hoe de meeste lokomotleven hout stookten inplaats van kool, en hoe de ge middelde snelheid van 'n personentrein vijf maal die van 'n voetganger was, voor 'n rechtgeaard Amerikaan om van te huiveren. Maar dit alles behoort allang tot de ge schiedenis. Met de revolutie, met het ver dwijnen van het oude régime, verdwenen ook de spoorwegen van dat oude régime. . . For weeks the soldiers rode about on trains that they had captured. Gradually things settled down; but meanwhlle the trainmen, by repeated threats to strike, not only forced up wages but insisted on conditlons that further blocked the trafflc .... Russla was clogged .... Both the mails and the telegraph were thoroughly demoralized. A letter f rom Moscow to Petrograd took a week or more in the going; of ten it never arrived at all; and the average telegram was equally uncertain. This hampered ttie government in lts attempt to bring system out of chaos. Orders were sent and not dellvered ; things happened and people never knew . . . ."| Poole stond verstomd, dat de?pan"nognlet veel groter was. Wel kocstateert ie, met de NIEUWE SPELLING Er is een nieuwe spelling", niet enkel een manier van schrijven, die wordt gevolgd door een beperkt aantal particulieren, maar een officiëele nieuwe spelling, voorgesteld door een officiëele commissie. Deze, de commissie-Kluyver, bracht 13 Juli 1918 verslag uit en het publiek, dat straks misschien zal worden uitgenodigd zijn spelling te herzien, is benieuwd om te weten waar het aan toe is. Watstelt de commissie voor? In de eerste plaats het grammaticaal ge slacht te doen vervallen in de schrijftaal na genoeg overal, waar het is verdwenen uit de spreektaal; ten tweede tegemoet te komen aan de moeilijkheid van de keus tussen o en oo, e en ee; ten derde geen sch te schrijven, waar een s wordt gehoord. De commissie gaat dus een eindweegs mede met het plan-Kollewijn. Deze pionier heeft de voldoening dat zijn noeste werk heeft geleid tot een bepaald doel. Hij ziet niet al zijn wensen verwezenlijkt, maar juist door hier en daar iets te doen vervallen, heeft de commissie aan zijn stelsel een kans gegeven, die het anders misschien had ge mist. Het KoliewQniaans-Nederlands", dat zoo hevig is verguisd, gaf vooral vat aan de critlek op twee punten: de k's in vreemde en bastaardwoorden, die in de ogen van de meeste Nederlanders onze taal lelijk maken (sukses,konsul, komlté); de spelling van lik" i. p. v. lijk" (lelik, grotellks). Deze twee wflzigingen zijn door de com missie niet aanvaard. Immers, welke reden zou er zQn om lelik te spellen bQ voorkeur boven lelijk? De laatste lettergreep klinkt even min lik als lijk, terwijl de ij (zonder puntjes weliswaar) ook in een andere taal wordt gebezigd als stomme klinker in een overeenkomstig achtervoegsel (vgl. Engels openly met Nederlands openlijk). Wat aangaat de c, de commissie was van gevoelen dat deze letter in het Nederlands een zeker histories recht heeft. Iedereen, die kan schrflven, kent de spelling: cent, cel, cadeau, cassa, commissaris. Boyendien is de k volstrekt niet een letter, die meer specifiek Nederlands is dan de c. Wij hebben geleerd te spellen: hulp, kraan, maar onze voorouders spelden even graag: cuip, eraan. Indien men de c wilde verbannen, moest men ook de combinatie ch niet meer ge dogen en de spelling lucht zou moeten plaats maken voor lught of lugt, schrapen voor sgrapen (vgl.: 's Gravenhage) enz. Maar de commissie is minder radicaal. Slechts in n geval is aan de c" geraakt en dat is in de ch's, die niemand uitspreekt. Als er n aanhangsel in onze spelling is, dat bezig is een paar dode letters te worden, voldoening van'n Yankee dathetStavieseras 'n diepgeworteld Instinkt heeft om zich te redden zonder wet", toch wil hem 't Slavies gezwam 1) maar niet bevallen en hQ citeert het sprekend" voorbeeld van 'n mensenmenigte die al sedert geruime tijd wachtte op 'n trein, maar in plaats van ongeduldig te worden, 'n druk gesprek voerde, o.a. over de kwestie wat er gebeurd zou zijn met de zielen van de drie mlllioen Russiese sol daten, die in de oorlog gesneuveld waren... Zwamzuchtigen vindt men overal, maar in de meeste landen gelukt het hun 'n grens te trekken tussen werk en vrije tijd. Dit nu schijnt in Rusland niet te gaan. Niet met passen en meten, maar met praten er over wordt daar de tijd versleten! En de zegslui van Ernest Poole zien alleen heil in prakties onderwijs, a 1'américaine, onderwijs dat lijnrecht tegen de heersende geest ingaat. Met het vaak op Duitse leest geschoeide lager onderwijs voor zover dat er Is l zijn ze maar zeer matigjes tevreden. Een boer verklaart: These teachers f rom the cities know nothing at all of any real llfe. One girl teacher from Petrograd taught at our school a white ago, and at flrst she wanted to rent my cow to get milk for herself and her mother. But one day at sunset, on my field, she saw a young calf, and she said to me, "I will rent this dear little cow instead. She will give quite enough milk for mei" The peasant gave a solemn nod. "And that is the kind of a teacher," hèsaid, 'they send to teach farmlng to my brats!" He heaved a deep sigh. "I told her/' hèadded sadly," that perhaps a cat would do for her." Gaarne zou ik meer uit de beide boeken aanhalen, 't Is me niet mogelik. Want terwijl ik verschillende gemerkt passages en blad zijden nog 'ns naga, pakken" me die ge deelten zo, dat ik zou blijven lezen en m'n plicht als reviewer zou verzuimen. En alles overnemen wat interessant is kan ik k niet.... HUQH WALPOLE, The Secret City, A Novel in Three Parts. Macmillan 1919 7/6 net. HUOH WALPOLE, Jeremy, Cassel. 1919 71- net. Hugh Walpole is de zoon van 'n Anglikaans bisschop en vijf en dertig jaar oud. Hij heeft pl.m. 13 boeken op z'n geweten novels, d.w.z. romans, romances, d.w.z. romantlese verhalen 2), boeken over kin deren, en 'n kritiese studie over Joseph Conrad, de begaafde Pool, die 'n soort van Engelse Pierre Loti is geworden. Middeler wij l is Walpole attachégeweest van het Britse gezantschap te Petrograd, heeft 'n jaar in 't Russiese leger gediend, en werd later geplaatst bQ 't Britse Foreign Office", waar hij voor zover ik weet nog werk zaam is. Dit alles dient als aanloopje naar de Secret City, welke .roman in Petrograd speelt, tijdens de Kerenski-revolutie, 't Is 'n Engelsman, John- Durward, aan wie 't ver haal in de mond wordt gelegd, en er komen, behalve de nodige Russen, ook twee En gelsen in voor, Bohun (spreek uit als Engels Boon) en Lawrence. Deze zijn daar om de publieke mening te bewerken en het klavier der Russiese conscientie te bespelen, maar van hun werkzaamheden op dat gebied komen we niet veel te weten. Wel van hun doen en laten ten opzichte van 'n Russiese familie waarmee ze in aanraking komen. En als ik, schoolmeesterlik, m'n waardering daarvoor in 'n sijferzou willen uitdrukken, dan werd dat 'n 6. 't Ver haal is niet onverdienstellk, maar't gegeven had op pakkender, spannender wij ze kunnen zijn uitgewerkt. De figuur van Bohun is knap en aannemelik getekend. Lawrence traditioneel type van 'n strong sllent man" is niet veel meer dan een ledepop. En de struktuur is zo-zo. De waarde van het boek schuilt in de kranige stijl, het mooie Engels, de levendige beschrijvingen van dan is het de ch aan het eind van woorden als: scfiaarsch, Haagsch, Twentsch, versch. Het verschil tusschen de s en de sch, die klinkt als s, leeft niet meer in ons taaibesef. Of is er n Nederlander, ook de meest ge letterde, die niet een zekere tegenzin te boven moet komen, eer hij er zich toe kan bren gen om te spellen: schaarschte? En ziet men niet telkens fraaligheden, die als blok van wanhopige pogingen om correct" te spellen, haast aandoenlijk zijn? Zoo b.v. in de Oranje Galerij op Schevenlnpen een bord met Ververschingscfthalle." Of (en dit is ontleend aan een officieel stuk): door jaarlijkse/! een jaarbeurs voor kunstnqverheid op te richten." Eindelijk, uit de pen van degenen, die het on-Nederlandse dezer , Uwer , hunner , enerzijds mooier en deftiger vinden dan: van deze, Uw, hun, van de ene kant, «loeit even vaak: de dezerzijdse brief" als: is daar Uwerzijdsch bezwaar tegen?" De commissie stelt dus voor dat wij in het vervolg schrijven: Russles, logies, FransDuitse oorlog, eisen, verversen enz., groots, haaks, wekelijks enz., niet alleen als bijwoor den, maar ook als bQvoegelQke naamwoorden. De overbodige ch" verdwijnt; is er iemand, die hem betreurt? Nog een andere speling van de gramma tica is gevonnist: het verschil tussen e en ee, o en oo. Elke open e zal ook worden geschreven: e, elke open o: o. WQ behoeven geen woordenlijst meer te raadplegen om te weten of het is: geloven of gelooven, poten of pooien, telen of teelen. Alleen aan het eind van een woord en in de uitgang eel, eer, ees wanneer de klemtoon er op valt, blijft de e dubbel: twee, krakeelen, waardeeren, Canadeezen; anders zou er verwarring komen met de e klank in detnkrakeüng. In afleidingen en samenstellingen van eenlettergrepige woorden op ee wordt de dubbele e gehand haafd: tweeling, meeloopen. Ten slotte blijft de tweeklank eeu ongewQzigd: leeuwen. Voor de oo aan het eind van een woord geldt hetzelfde: stroo, strootje. Men schrijft ook oo voor ch en in de tweeklank ooi (goochelen, fooien). Ook hier vervalt dus een verschil in spel ling, dat niet meer correspondeert met een verschil in ons taaibesef. De oplossing is niet zoo van zelf sprekend als die in zake de sch; er is misschien iets te zeggen voor die van Frederik van Eeden, die alle open e's en o's dubbel schrijft, maar in elk geval, het is een oplossing en, zooals het was, kon het niet langer. De twee wijzigingen, boven genoemd, zullen elk een verschil doen verdwijnen, dat toch al niet meer leeft in de taal, maar dat, hoe kunstmatig ook, tot dusver in stand stads-aspekten, met of zonder menschenals stoffering, de vertolkte humor zowel als de tragiek van de Russiese revolutie. Die grote vloedgolf is in Walpole's boek, en dat laat zich zeer goed verdedigen, oneindig belangrijker dan de kleinere of grotere mensjes, die hij meesleurt, onverschillig hoe hun .Secret City", de stad van hun innerlik zijn, er uit ziet. En ik voorspel dat juist dat gedeelte van het boek aan het geheel z'n blijvende waarde zal blijken te verlenen. Met Jeremy staat de zaak anders. Dit, min of meer met van Looy's J aap j e te vergelijken boek, lijkt mij als kunstwerk gaver dan het vorige. Ik kan er geen kwaad van zeggen, en zou er, voorlopig altans, ook geen kwaad van kunnen horen. We hebben hier niet zozeer te doen met de roman van 'n kleine jongen, als met 'n reeks episoden uit 'n voor hem gewichtig levensjaar: het jaar voorafgaand aan z'n gang ter kostschool. Men weet, dat voor de Engelse middelklasse de kostschool 'n rol speelt, waarvan we hier te lande maar'n flauw besef hebben. Vroeger was dit nog veel meer het geval. Het hoorde om zo te zeggen bQ 'n fatsoenlijk mens z'n opvoeding. Zo'n jongen ging daarheen als ie 'n jaar of negen was. Vór die tijd kreeg ie dan wat huisonderwQs, 't zij van mama, 't zij van min of meer onbevoegde goevernantes. Zoo is 't nu ook met Jeremy, de enige zoon (naast twee dochters) van 'n Engels geestelike in 'n bisschopsstad, van 'n Canon, kanunnik. Ik neem de vrijheid Jeremy, deels op grond hiervan, deels wegens z'n met voorliefde getekende, vierkante en zeer agressieve kin, (in 't bezit waar van schrijver Walpole zich ook verheugt), te beschouwen als 'n soort van zelf portret, van uit de verte vervaardigd. 't Boek is daar natuurlik niet minder om. Hoeveel percent er van uit Walpole's ge heugen komt, hoeveel er bQ is gefantazeerd, kan ons onverschillig laten, tenzij we zin mochten krijgen jaloers te worden op zón geheugen, of op zó'n vermogen om zich te verplaatsen in de gedachte- en gevoelssfeer van zo'n jochie. Dat z'n vertrouwen schenkt aan 'n landloper, om reden als dat die zo prachtig betatoeëerd is. Dat 'n bloedig ge vecht aangaat, voor de eer van z n familie, met 'n ietwat oudere jongen, die schimpt op z'n ouwe tante , , You have to have an old aunt to look after you any way an ugly old aunt. I wouldn't have an old aunt always hanging over me 'Now Jeremy dear' 'Blow your nose, Jeremy dear' - 'Wipe your feet, Jeremy dear.' Look at the things she wears and the way she walks. If I did have to have an aunt always I'd have a decent one, not an old clothes bag." What happened tojeremy at the moment? Did hèrccollect that only a few hours before hèhad been hating. Aunt Amy with a fine frenzy of hatred ? For nearly a week hèhad been chafing under her restraint, combating her commands, defying her orders. He had been seeing her as every thing that the Dean's Ernest had but now been calling her. Now hèonly saw her as someone to be defended, someone who was hls, someone even who depended on him for support He said some thing, but no one could hear hls words; then hèsprang upon the startled Ernest. It was nota very distinguished cornbat Aunt Amy, of course, was disgusted. Couldn't leave the boy alone one minute but hè' must misbehave himself, upset the party, be the little ruffian that hèalways was.... * * ANON. The Rain-Girl. A Romance of To-day. Jenkins 1920. 6/?net. HERBERT JENKINS. föhn Dene of Toronto. A Comedy of Whitehall, Jen kins. 1920 6/?net. HOWEL EVANS. Crabtree House.. Grant Richards. 1919. 7/?net. De schrQfster, of schrijver, van The werd gehouden door een groot aantal be schaafde Nederlanders, die althans poogden zich aan de oude regels te houden. Dit laatste kan men niet eens ten volle zeggen van het derde archaïsme, dat de com missie wil doen vervallen: het grammaticaal geslacht. Weliswaar schrijf t men over dezen veelbelovenden oogst," maar wie houdt zich aan de regel, die eist dat men spelt: eene belofte voor eenen schitterenden oogst? De regels van de Vries en te Winkel voor het geslacht zijn blijkbaar roo knellend dat zelfs de officiëele schrijftaal ze niet ten volle toepast. Hoe is het met de spreektaal ? Er zijn woorden, waarbij wij gebruiken het lidwoord het", hoofd, gedrocht, station. Die heeten onzijdig. Verder zijn er woor den, waarbij wij zeggen de' lamp, hand, voet, tuin, muur. Die heeten mannelijk of vrouwelijk welk van de twee laat ons koud. Er kan sprake zijn van geslacht" in veiband met het denkbeeld, dat een woord vertegenwoordigt, maar een woord als zoo danig heeft geen geslacht en om alle mis verstand te voorkomen, zou het beter zöri een andere term te kiezen, b.v.: kunne. Er z^'n woorden van onzijdige kunne (de Denen, die precies dezelfde toestand hebben in hun spreektaal, en deze reeds lang hebben be vestigd in hun schrijftaal, zeggen: zonder kunne"). Daarnaast zijn er andere van gemengde kunne." De zelfstandige naamwoorden zonder kunne hebben als lidwoord: hef, die van gemengde kunne hebben: de". De vormen den, dezen enz. bestaan eenvoudig niet in de spreektaal, behalve in enkele vaste zegs wijzen, waarover straks meer. Een verschil in GESLACHT blijkt in de spreektaal dus nooit uit het lidwoord; wel soms uit het voornaamwoord, maar alleen als wij spreken van personen (zy of h g'). Doelende op woorden, die geen personen aanduiden, zegt men meestal hij": dat is onze zeug, hij heeft zeven biggetjes". Spie kende van een soort, zegt men ook zij of ze": Dit is Java-thee, is ze geurig ?" Maar het bezittelQk voornaamwoord is weer zQn: Java-thee heeft zijn eigen speciale kleur". Zoo is de practflk van de spreektaal. In het algemeen kan men zeggen dat de com missie die heef c bevestigd. De n's van de vierde naamval, die nooit werden uitgespro ken, vervallen dus; wij behoeven niet meer op te zoeken of een woord mannelijk" of vrouwelijk" is en bij de keus tussen hij" en zij", zyn" en haar", volgen wij het beschaafde gebruik. Wij mogen schrijven: een belofte voor een schitterende oogst", mik op de schijf en raak hem in &e binnen ste kring." Maar de commissie volgt niet geheel en al de practijk van de spreektaal. Zij is n.l. van gevoelen dat er zekere woorden zijn, VOOR OF TEGEN WAGNER Teekening voor ,de Amsterdammer" van Qeotgelvan Raemdonck B Z o n d a hebben twee l'a r ij s e hèdirigenten fragmenten uit den Tristan laten spelen. Vooraf hield de heer B a ton een plebisciet onder z ij n hoord,ers; 97 pCt, stemden voor Wagner" (dagbladbericht). Rain-Girl'heeft nog 'nander boek geschreven: Patricla Brent, Spinster, dat ik niet ken. en dat waarschQnlik ook wel aardig is. The Raln Girl is hél aardig, met mooie dialoog, plus 'n Oscar Wilde-achtige figuur, die geestlgheden ten beste geeft. Ik kan het boek aan ieder aanbevelen, die van de boekenmarkt niet vordert dat het 'n kermis zal zijn, vol kalveren met vijf poten. John Dene of Toronto, door de schrijver van Btndle, in het begin van dit jaar door mij besproken, is vlot geschreven, verraadt aanmerkelike kennis van de Canadese varië teit van het Engels, heeft 'n aardige intrige '?jammer dat er weer 'n sprekend gelijkende tweelingbroer bQ te pas moest komen geef t ook enkele goed getekende of geschetste karakters b.v. John Dene, de ingenieur uitvinder zelf, het typlstetje Marjorie Rogers, mr. Montague Naylor, de- spion alsook 'n leuk tegenover elkaar stellen van 't oude en 't jonge geslacht in de personen van Mrs. West en haar dochter. De Engelse bureau cratie die aan dezelfde kwalen sukkelt als nederlandse bureaucratieën?moet menige veer laten. De speurdienst van Scotland Yard wordt in 't ootje, en de Duitse duikboten worden faire genomen. Crabtree House is 'n eigenaardig boek, t. w. namen van mannen en mannelijke dieren (man, prins, pastoor, ram), waarvan het grootste gedeelte van het beschaafde publiek het mannelijk karakter voelt. ZQ stelt dus voor te blijven schrijven: ziet u dien man?' enz., ofschoon de uitspraak luidt: die man. Verder wil zij behouden de spelling ge durende den oorlog" enz., als de schrijver wenst dat zijn stijl, juist door de uitspraak van die n, iets plechtigs krijgt. Eindelijk is er geen reden om te tornen aan vaste zegswijzen, waarin ook in de spreektaal vaak een uitgang wordt gehoord: op den duur", in den beginne", IndertQd", enz., zooals b.v. in het Engels de oude en" nog over is in the olden times". Het bovenstaande geeft de belangrijkste wijzigingen weer, die de commissie voor stelt. Zij handhaaft de h in thee, thans en althans en geeft voor de spelling van de / klank in een open lettergreep als regel: ie aan het eind van een woord en in een lettergreep, die de klemtoon heeft; anders i: merrie, grieven, maar: neuriën, Russise (van Russies). Zij laat nog enkele punten buiten kwestie, zooals het verschil, uit de spreektaal verdwenen, tussen au en ou (waarvoor in Zuid-Afrika overal ou wordt geschreven) en tussen ei en ij, waarvoor overal ij, een Hollandse letter bij uitnemendheid, in de plaats zou kunnen komen. Laat ons thans in 't kort opsommen welke voordelen de nieuwe manier van schrQven in de practijk zal opleveren: 1. De scholier wordt minder verveeld met zuiver grammaticale finesses, hQ krijgt meer pleizier in de levende taal en, wat vooral zoo broodnodig is: er komt meer tijd be schikbaar om hem belangstelling in te boe zemen voor stijl en zinsbouw, om hem te wijzen op de overeenkomst tussen Neder landse en vreemde woorden en op het ver schil van het Nederlands met andere talen, waarvan vaak de constructie klakkeloos wordt nagebootst. 2. Onze taal wordt gemakkelQker voor vreemdelingen, gemakkelijker ook voor de inlanders in de Nederlandse gewesten over de zee Het is geen wonder dat zij nu vaak terugdeinzen voor het leeren van een taal, die krioelt van regels en uitzonderingen, die niet correct kan worden geschreven zonder lange, moeilijke studie, waarvan al het be langwekkende verzinkt in vervelend geheugenwerk. In de streken, waar onze taal een andere taal als mededingster heeft, zal zQ beter in staat zijn de strijd te doorstaan. Dit is het zoogenaamde koloniaal argument", een van de sterkste argumenten voor vereenvoudiging in de ogen van elk, die verder ziet dan het nauwe bestek van zijn eigen land. dat de traditie voortzet van Walter Besant in All Sorts and Conditlons of Men. Veel personen, evenals daar, verenigd of ge groepeerd om 'n boarding-house, evenals daar. En veel kennis van Londense toestanden en uiteenlopende levenssferen, evenals daar. En hoewel mr. Evans (deze naam rijmt op heavens; wie 'm anders uitspreekt doet het fout) in stijl bij Walter Besant achterblQft, en z'n karakterschildering bleker is dan die van z'n voorganger, terwQl ook verschil lende onbeholpenheden in de struktuur zich niet laten wegpraten, toch geeft ie 'n ver haal dat men ten einde leest, en verschil lende episodes vol echte humor. Er is b.v. 'n hoofdstuk, waarin 'n akrobaat, Hablo, de man met het Qzeren gebit", die 'n daarbQ passende loden tong heeft, aan de heldin het hof probeert te maken door . . . met z'n tanden 'n ezel van de grond te lichten... Please, Miss Rosie, couldn't you marry me now? I can earn ten quid a week by lifting that donkey..." WlLLEM VAN DOORN 1) Er is eigenlik geen Slavies ras. Polen en Russen b.v. spreken wel verwante talen, zQn echter ethnografies totaal verschillend. ZQn de Noordamerlkaanse negers Angel saksen", of onze Semietiese medeburgers Indo-Europeanen"? Dergelijke begripsver warring komt hoofdzakellk op rekening van onze aardrQkskunde-boekjes. 2) 't Is raar, hoe sommige mensen blij ven hangen aan de klank van 'n vreemd woord. Ik heb Hollandse recensies gelezen van Engelse romans ± 800 bladzijden groot, die gemoedereerd novellen werden genoemd! Aan 't Hollandse novelle beant woordt het Engelse novelette. iiMiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniiiiii Het is tevens een Groot-Nederlands" ar gument. In de streken, waar onze nabe staanden leven onder andere vlag, nabe staanden, die hun eigen maatschappij hebben gevormd, zoodat elke gedachte aan politieke gemeenschap ons sinds lang vreemd is, willen wij toch gaarne handhaven, die intellectueele gemeenschap, die sedert eeuwen is gebaseerd op de gezamenlijke liefde voor de gezamen lijke taal. In elk van die streken moet de taal sterk zijn, vrij van de belemmering van strakke, doodse vormen. En elk van die streken moet kunnen putten uit de oude, maar nooit ver ouderde moedertaal, die, ook in haar voor komen, een voorbeeld moest blQven. Deze keer heeft Nederland zyn beurt voor bij laten gaan; het jonge Zuid-Afrika was er het eerst bij om zijn spelling te heriien laat ons opletten dat ook België ons niet vór is. Daarmede noemden wQ tevens het derde voordeel: 3. De nieuwe spelling is een stap op de weg naar eenheid van spelling in alle streken, waar onze taal in zwang is. Als wij de vormen te veel uit elkaar laten wijken, als het Afrikaans, het Vlaams en het NoordNederlands elk zijn afzonderlijke schrijftaal krjgen, wordt het moeilijker onderling aan raking te houden. Het Afrikaans zal nooit teruggaan; bQ ons wQst alles de kant uit van vereenvoudiging en wQ behoeven niet te vrezen dat hetiVlaams lang achter zal blQ ven. 4. Als wij geen nieuwe spelling invoeren, zal de spreektaal, die altijd bezig is te ont groeien aan de schrijftaal, dit zelf doen. Maar dan is er geen norm; het publiek begint meer en meer het hlnderlQke te be seffen van menige knellende regel en het gaat die verwaarlozen zonder te weten wat het er voor in de plaats zal stellen. De wanorde, die nu reeds welig tiert, wordt anarchie. Wie dit wil helpen beletten, moet leiding aanvaarden. Een leiding, die de commissieKluyver misschien niet fors genoeg verleent naar de zin van sommigen, maar die juist daardoor blijft wat wij gaarne onder lei ding" verstaan: hier en daar een stekje zetten en verder de teere loten laten groeien, terwQl wQ nauwlettend toekijken waar zQ klimmen en hoe de blaadjes zich ontplooien. F. GROENMAN Er zijn nog twee dichters van groote beteekenis die een eigen spelling hebben, n.l. Adwaita en Is. Querido. ZQ hebben er recht toe als de meest oorspronkelijke dich ters dezer eeuw. Aan de wQziging door dichters voorgesteld wil ik alle aandacht schenken. De rQkscommissie acht ik niet competent. F. v. E.