Historisch Archief 1877-1940
3 Jan. '20. No. 2219
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
TOURNOOIVELD
wn 1LM tot 2 uur M vu 7 uur tot LM
P. H. Kade 68
N. V. ALG. NED. ELECTR. MIJ.
V/H GROENEVELD, RUEMPOL & Co.
Briefadres A.N.E.M. ? Tel. N. 4826, 4827, 7004
Electromotoren. Generatoren.
Schakellessenaars.
Hoogspanningsinriohtingen.
Schakelkasten. Electr. Sirenes.
ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED.
l
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHIIHIIMIIIIIMIIIIHIIIIHIIHIHIIHIHIMIIIIIIHIIHIHIIHUII. l
STARK'S OXYDOL"
(CHLORAS KALICUS TANDPASTA)
Nunl. Vonn. STARK A Co. Cbomlseho Fabrlok VHA8E", 't-armnhago i
?????IMmiMlltHmHIItMIIIIItlHimilWIIIHmmHIimiHMIinillW
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE
BERGPLAATS VOOR INBOEDELS
Amsterdam, Frans van Mierisstraat 90. Telefoon Zuid 822
ARNHEM
Parkstraat 52
DEM HAAG
Weatolnde 48
Vraagt prijsopgave van
Cognac
Hennessy'
aan
Wijnhandelaren,
ZWOLLE,
ROTTERDAM
AMSTERDAM
FJORD-LEVER TRAAN
Prima Medicinale Noorsche Levertraan zonder vlschsmaak is ver-i
krfjgbaar bij H, H. Apothekers en Drogisten tot den prijs van
/ 2.75 per halve LiterflescH: Deze traan voldoet aan de eischen
der Nederlandsche Pharmacopee en wordt gegarandeerd door Dr.
J. BLOMBERG, Apotheker en scheikundige, Den Haag, Holland
Import: Handelsvereniging FJORD", Den Haag.
SRECiAirmir IN ^CMTE Boonzen
EM
K
Spoor s
Mosterd
WA.spoorjr. culemborg
Piano's, Vleugels en
Kunstspelplano's door Huur
in eigendom verkrijgbaar, mits in
drie Jaar afbetaald.
Brievtn No. 1431, Bureau van dit Blad
MANTELS
IS van tiozo
BONS
onverschillig uit welk blad ge
knipt; geven recht op gratis
toezending van-een bus
E. P.
Zendt IS van deze bons met naam
en adres als brief aan de
E. P. Amsterdam
Naam
Woonplaats
De Amsterdammer
?T
BONT-STELLEN
OOK VERVORMEN
EN REPAREEREN
J. KUUR
Dameskleedermaker Bontwerker
Heerengracht 304/306
Tel. 8O6O N~ A'daiTI iTel. 8060 N
Tramlijn 1 en 2. Uititappin Kilte St. Lueiintteeg
P. M. BROEKMANS & VAN POPPEL
MUZIEKHANDEL
Van Baerlestraat 92 Amsterdam
Specialiteit in:
Moderne Fransche, Russische en Italiaansche Muziek
Alleenvertegenwoordiging der firma J. W. CHESTER
te Londen en van de Monde Musical te Parijs
iiiininiiiniimnniniiiiniiininniniimnimiinimiïimmiiiiiiiiiiiiii
HEE^EN MODE-ARTIKELEN
- HEERENSTRAAT 12, GRONINGEN ?
TELEFOON 1083
H.P.PIETERSE
Stationsweg 3c - Rotterdam
- TELEFOON 12632-3503
biedt uit voorraad aan:
Paraffine
Formaldehyd 40 vol%
Natrium Bisulfiet
Natrium Bichromaat
Kalium Bichromaat
Aceton
Mierenzuur
Salmiakzout 98-100 .
Antichloor
Bruinsteen 85*90%
Borax
Snelschrift :«»i.
KiëntsBalt
T**Zelfond. 9O Ct.
In den Boekhandel
en na post wissel btj
RIËNTS BALT, Den Haag, bij wien ook mond. en schr. ond.
Ik gebruik Uw sten. steeds op den Cursus voor de Hoofd
acte en heb er veel gemak van." (wg.) L. v. d. B. te O.
JAC. HIIS
HAVANA
SIGAAR
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
gen, die reeds op zich zelf vermoedelijk
de schaal naar aansluiting zouden doen
overhellen geheele afzijdigheid is toch
nauwelijks denkbaar moet zich echter
voegen het besef, dat, los van alle formu
leering en cjlausuleering en alle eenzijdigheid
van het oégenblik, in de ontwikkeling der
menschheid een stap wordt gezet, die voor
haar toekomst van het allergrootste gewicht
kan zijn. Dat met het enkele gebaar van aan
sluiting onze taak niet afgeloopen is, volgt
hieruit tevens. Juist toch de landen, die
bulten den oorlog hebben gestaan en door
geen slagboamen van haat van den tegen
stander worden gescheiden, hebben binnen
den Bond de nieuwe gedachte te dragen.
Zij in de eerste plaats hebben het groeiend
inzicht ten goede in de oorlogvoerende
HOMAS' DOOD
DOOR
ARN. SAALBORN
Thomas lag met het hoofd achterover en
geloofde niet langer in de wetenschap. Zijn
hoofd deed zeer en wat de dokters zeiden
waren valsche troostredenen zonder zin. Als
hij dood moest, goed. Maar waarom doekjes
daarom winden? Wat stonden de berken
mooi zoo la die licht-rjle dagen. Wat was
er in de lucht voor wonderlijke rustige
biqheid, alsof er alleen plaats is, voor een
stille vraag: zrjn alle vruchten binnen?
Alle vruchten binnen. Hij hief het hoofd
en betastte de plaats, waar een groote wonde
aan het heelen was. Zal ik weer zijn als de
anderen? Als ik zelf vóór dat alles?... Iets
zegt mij neen. Maar Bertha zegt met haar
fflnen mond en haar zacht-sterke oogen
ja ... en als zQ het zegt . . .
Thomas zag haar binnenkomen, en sloot
zijn oogen. Want dan zag hij haar meer
wezenlijk. Zij zette iets voor hem gereed
en wachtte eenige oogenbllkken. Hij hield
zrjn oogen dicht, maar zfjn hand zocht
landen te steunen, wetend, dat er ten slotte
geen middending is tusschen volkenbond en
nog grooter oorlogsverschrikking, dat, zooals
de oude Bryce het voor kort uitdrukte: if
we do not hope, we must despair."
haar aanraking en vond haar mouw.
Wil je iets? vroeg ze.
Nee... Bertha...
Hoe kan een meisje zoo geheel in mij
zfjn? dacht Thomas en glimlachte. Als ik
weer loopen kan, ga Ik uit en, denkend aan
haar, ver wandelen. Er zijn geen menschen
meer, behalve zij. Ik ben er ook niet meer.
Alleen iets van mij, het beste, dat vanhaar
is en op haar lijkt, en met haar gaat op en
neer, heen en terug.
Wil je iets, Thom?
Nee... zoo...
Thomas was zijn verleden kwijt. Hrj was
alleen de jongen van het witte bed en met
de genezende wonde en met het hart van
Bertha. Als het avond werd kwamen groote
schaduwen door het venster, heel zacht en
legden zich op alles neer. Ook over
zijn oogen en zijn hart, dat in duister
denken bleef aan ziek-zQn, dood en
doodsgelijk.
Weer zag hij de blinkende instrumenten
endegummi-handschoenen en de witte jassen
en het helle licht in de lichte ruimte, dat
plotseling verdwenen was, toen nog de
dingen leefden in zfjn schljn-dooden blik.
Een smartelijke zekerheid, die vreemd pijn
deed was die gedachte aan het openmaken
van den schedel, als of een geheim geschon
den werd, een mooi, heilig geheim van bloed
en zenuwen en het diepst-menschelrjke...
om te schreien was dat, zoo wreed.
En later tusschen de lakens in het zachte
bed, de zuster met haar glimlach en haat
Nieuwe Boeken van deze Week
J. Schoon, oud-kapitein der Infanterie, gaf
in de serie De militaire bepalingen van den
volkenbond en Nederland's toekomstige
legerorganisatie" een brochure uit: Volks
leger of Politieleger". Uligever: P. N. van
Kampen en Zoon, Amsterdam.
Bij G. Delwei, te den Haag, verscheen
een nieuwe druk Practlsch Boekhouden"
door W. Kreukniet en een NleuweSpaansche
Spraakkunst" door J. B. Kerpestein.
Algemeene Geschiedenis door Dr. H. Brug
mans en Prof. Dr. G. W. Kernkamp, resp.
hoogleeraren te Amsterdam en te Utrecht.
Tweede, herziene en bijgewerkte druk, afle
vering 27-28. A. W. Sqthoff's
UitgeversMaatschappfl, Lelden.
zachten gang, haar helpende handen. Het
was toch aardig geweest...
Ze hebben gehamerd en gezaagd en ge
boord in mfjn kop, hézuster. Ik heb zoo'n
dikken schedel, zei de dokter... van 't
blootsh«ofds loopen is dat...
En aan de zachte gesprekken over God
en overgave en trouw en offervaardigheid,
altijd met den teederen glimlach.
O, wat werd er nu van zijn opstandigheid,
smelten deed ze in de wonderen dezer
ziekenzaal.
Zieke menschen lagen daar, vreemd om
te zien, weggesleurden, die langzaam
terug mogen, en nog geschrokken
zijn; bleek en zwak, met machtelooze
handen, zonder doel of arbeid, de
hoofden op zij gewend, zoo wit, zoo wit.
Menschen, die het geheim van den dood
kennen, want dien hebben ze gezien, toen
hij aan hun bed kwam staan. Maar ze zwij
gen en drinken hun drank en wachten wat
er nog gebeuren kan.
Nu was het heel donker in de kamer.
Maar de herfstavond nevelde buiten het
venster. O die nevels-schemeringen van den
dood... Was hij bij toeval behouden? Of
was dat de kunst der dokters geweest? Of
was het de wet van zrjn leven? Hoevelen
sterven niet plotseling, doordat de weten
schap te kort schiet, slachtoffers, erger nog
dan gefolterden der inquisitie.
Thomas dacht aan den vriendelij ken man
met het grijze hoofdhaar, groot en krachtig,
dien zij dwongen tot wreede pijnen, zoodat
De Landbouw" door E. M. Teenstra, Lid
van de Tweede Kamer der S. G. Morks
Beroeps-Bibliotheek.
Dr. G. Kalff. Bloemlezing van Lyrische
Poëzie. J. B. Wolters. Groningen?den Haag.
Dr. C. H. Ebbinge Wubben. Fragmenten
uit Middel-Nederlandse Bijbelvertalingen.
J. B. Wolters. Groningen?den Haag.
Verslag van de tentoonstelling, het Congres,
de Conferenties en Demonstraties. .Opvoe
ding van de jeugd boven den leerplichtigen
leeftijd". 16 Juli 14 Aug. 1919. Uitg. Gym
nasium, Laan van Meerdervoort, 's-
ravenhage.
Verslag aan de koningin betrekkelijk den
dienst der Rijkspostspaarbank in Nederland
over 1918, gedrukt bij J. H. de Bussy,
Amsterdam. Verkrijgbaar bij Gebroeders
IIIMIIIIIIIIMIIII Illlll IIIIIIIIIIIIIIIII1II1IIIIIII1I1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
zijn lichaam wanstaltig zwol en hij heenging
met machteloos knarsetanden. Plotseling
hoorde hij hem zeggen: de dokters weten
niets de dokters weten niets. Maar wel
vinden zij verklaringen voor hun onherstel
bare fouten, voor de vele moorden in de
operatiezaal.
Thomas rilde, het was of de nevels hem
kwamen verstikken, het klemde om hem
heen. Zijn wonde begon te steken, te klop
pen, te gloeien. Angst zwol zijn oogen uit,
kroop in zijn hart. Maar dan ontspande koele
onverschilligheid zfjn lichaam weer. Het doet
er immers niet toe.
En met die zekerheid, die over alle dingen
heen is, droeg hij pijnloos de pfln
endoorleefde helder het licht-grfjze sterven. Ver
verwijderd zag hfj de tuinen met de huizen,
waar de jongens en de meisjes woonden,
de velden, waar zij luidruchtig balspeelden
in de zon, den Zondagschen kerkgang en
de trotsche ontworsteling aan de zalvende
woorden tezamen met Bertha's vluchtende
ziel, het bosch en Bertha's
spottend-overwinnende blik, de stille weg naar het dorp
en Bertha's bewegen, het dorp en haar ern
stige zekerheid.
Door wolken van duisterheid lichtte het
beeld van een naast hem gestorven Bertha:
bleek, stil en onverbiddelijk. Als hij zelf met
een eeuw van ervaring in het hart.
Niet eens meer ironie, maar sterke beves
tiging en verwerkelijking van het onvatbare.
Sterk werd hij, die tot zich genomen had
het buiten hem levende, zoodat het mede
Van Cleef, den Haag a f 1.?per exemplaar, fa
H. P. Berlage. Het Pantheon der Mensch-ïS
held, afbeeldingen van de ontwerpen met -j
een bijschrift in verzen door Mevr. Roland ?
Holst?v. d. Schalk, Tweede druk, Rotterdam, l
W. L. en J. Brusse's Ultg. M|.
iiimiiimiiiiii
iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiimiiimiftiii
9PAAM9OH, EMQELSOH,
FRAMSOH, OUITSOH Oto.
Berlltz-School
HourongrmoM 4-81 - H. 3288
Prict, OndorwQs door bultinl, lorarn
door den dood vereeuwigd werd.
O, al het aardsche is al niet.
Een lichte schemering treurde bulten het
venster: de verre stad, waar de verbeeldingen
elkaar verdringen en de simfonieën nooit
zijn afgespeeld. Volgelingen juichen Thomas
toe en zeggen:
O Meester, die door den dood zQt heen
gegaan en ons de wijsheid leerdet hoe te
sterven, spreek ons van uw ervaringen en
van de liefde, die uw ziel vereeuwigde.
En Thomas neemt Bertha bfl de hand en
antwoordt:
Zie, zie, meer weet ik niet. Hier zijn
al mijn ervaringen, hier is mijn dood, hier
is mijn eeuwigheid. Ik weet niet hoe het
mogelijk is. Maar zelfs de stad zwijgt ervan
en er wordt muziek gemaakt in de kerken
en in de schouwburgen worden mysterie
spelen gespeeld en ridders bidden in blanke
trouw hun jonkvrouw aan en in de kloosters
schouwen de kloosterlingen het aangezicht
van den Zoon, terwijl de stem des Vaders
tot hen spreekt: "
Het licht heeft u verlicht van
binnen.
Het licht...
Beitha nam zijn hand in de hare en in
haar schoot en zag naar hem.
Slaap je, Thomas?
Thomas...