Historisch Archief 1877-1940
N°. 8820
Zaterdag 10 Januari
A°1920
DE AMSTERDAMMER
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Onder Hoofdredactie van Prof. Dr. G. W. KERN KAMP
Redacteuren: Prof. Dr. H. BRUGMANS, Mr. E. S. OROBIO DE CASTRO Jr., Dr. FREDERIK VAN EEDEN, Mr. J. A. VAN HAMEL en H. SALOMONSON
UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF
Prijs per Noi f 0.25. Per half jaar f 6.25. Abonn. loopen per jaar
Redactie en Administratie: Keizersgracht 333, Amsterdam
Advertentiën f 0.60 per regel plus 10 cent dispositiekosten
BERICHT
Het was ons bekend dat met l Januari
de drukprijzen belangrijk verhoogd
zouden worden. Daar wij aan de, ook
door ome redactie afgekeurde,
prijsopdrijving niet wenschen mede te doen,
hebben wij den abonnementsprijs van dit
weekblad niet willen verhoogen, hoewel
dit ons een groot finantieel nadeel zou
berokkenen.
Nu ons de eischen der drukkerij, ge
steund door den Bond van
Boekdrukkerijen, bekend worden en wel eerst nadat
ons eerste nummer van 1920 was afge
drukt, zijn wij voor de keus gesteld:
of de uitgave van ons blad onmiddellijk
te staken of toch ten slotte tot een
verhooging van den abonnementsprijs
te besluiten.
. Wij hebben zeer tegen onzen zin tot
het laatste besloten en den prijs van het
abonnement verhoogd met f l.25 per half
jaar. In deze verhooging is op lange na
niet begrepen de verhooging der druk
prijzen.
Wij vertrouwen dat onze abonne's dit
besluit zullen billijken, terwijl wij hen,
die zulks mochten wenschen, tot 15 Jan.
a. s. in de gelegenheid stellen alsnog
voor hun abonnement te bedanken.
VAN HOLKEMA & WARENDORF,
Uitgevers
iiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiimiiitiiiiiiiiiiiiiii
OIHOCDi Bladï. 1: De Demokrat sche Geest,
door Fred. van Beden. De Strijd over den Vol
kenbond in Amerika, door O. A. de Jong van
Beek en Donk-Kluyver, Het Insluiten der
Boeremepnblieken, door dr. van E/erdlngen. 2: In
Dagen van Staking, teekening van Jordaan.
Dramatische Kroniek, door Top Natff, Krekel
zang, door J. H. Speenhcff. 3; Ftnilleton: Voor
spel, door Jode Wit. 5: Voor Vronwen: Een nienw
Kinderhuis, door Elis. M. Eogge. M. Wittop
Koning, door 8. G. F. Mejjboom. - Internationale
Kerstgerechten, door P. Noyon-Waeedorp.
Oudjaar, door A, Klein-v, d. Ley. 7: De
Agnittenkapel, door prof. dr. H. Brngmans.
Schilderkti&Bt-Kroniek, door Plasschaert.?8: He t Dadaïsme,
door W. Frankemölle. Boekbespreking, door
pre f. dr. J. Prinsen J.Lzn. 9: De
Beleggingemarkt in 1919 en sedert 1911 door J. D Santilhano.
10: Hof stad en Hof stedelingen, door Nnohterling.
uit het Kladsohrift van Jantje. 't Sohietgat,
door Melis Stoke. 11: De Staking der
Toonee!knnstenaars, teekening ven Joh. Braakensiek.
Onze Pnzzle. Nieuwe Uitgaven. Kwatrijnen,
door mr. J. S. da Haan. Schaairnbriek, red.
dr. A. G. Olland. 12: Inbond van da
JanOariTpschriften.
Bijvoegsel: Clemence&u's Candidatnnr voor het
Presidentschap, tèekening van Joh. Braakensiek.
? Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllll Ullllllllllll
DE DEMOKRATISCHE GEEST
In 1908 was ik In Boston de gast van
Ch. F. Dole, een man die mi] voorkwam een
^zuiver type te zijn van den goeden,
zachtmoedigen mensen, die wel-eevenwigtlg,
zonder fanatieke ooverdrQvtag, en londer
bitteiheld of scherpte vreede had met het
leeven en vertrouwen in de toekomst. Zijn
oordeel oover menschen was zacht, zij
stelden hem niet te leur, vooreerst omdat
h IJ niet te veel van hen verwachtte en dan
ten tweede omdat de menschen zelf teegen
oover hem beeter waren dan teegen-oover
iemand anders. HQ maakte de menschen
beeter, door ifjn eigen wijze van hen te
beschouwen. Zij toonden hem hunne beste
zijde, omdat hij daartoe uitlokte. Hij had
meer recht tot optimisme dan andere men
schen, omdat hij ook het goede vond, daar
waar anderen het niet opmerkten. De meeste
menschen zullen wel in hun omgeeving
iemand kennen die altijd gunstiger oordeelt
dan anderen. Dat is niet altijd het gevolg
van zelfbedrog of kinderlijke naïeveteit. Maar
voor sommigen zfjn de menschen en de
toestanden ook beeter dan voor anderen,
omdat zij het goede bevorderen en aan den
dag brengen alleen door hun beschouwings
wijze. Men ziet het bij kinderen het sterkst,
maar ook bij volwassenen. De goede onder
wijzer, de goede leeraar oordeelt zachter
oover zijn leerlingen, omdat hij voor
henzelven hun daden beeter uitlegt, en daardoor
het zelfrespect en de lust in goede daden
verhoogt. En ieder weet b.v. hoe de invloed
van een goede verpleegster kenbaar wordt
door de stemming van een geheele zieken raal
en daardoor ook stoffelijke beeterschap
ten gevolge heeft.
Zulk een man van wlen goedheid en
zachtzinnigheid uitstraalt vond ik in C. F.
Dole, en het is een groote dwaling dit te
verwarren met weekheid, of al te groote
toegeevendheid en blind optimisme. De
zachtmoedige kan streng zijn, maar hij begint
de strengheid bij zlchzelve. En zoo ziet
Dole de afschuwelijke wonden en ziekten
in onze maatschappij met onverschrokken
waarheidsliefde. Hij vergoelijkt niets en
zoekt niet naar zoetelgke troostreedenen
waar blijkbaar geen troost te wachten is,
maar geduld en boetvaardigheid als eenlge
uitkomst blijven.
Dole heeff een aantal van zijn voor
drachten uitgegeeven onder den titel The
Spirit of Democracy". *) De me? sten zijn vóór
den oorlog uitgesprooken. Maar nagenoeg
alle zijn nog toepasselijk en van dringende
actualiteit.
Hoe dikwijls heb ik reeds gezegd, en hoe
dikwijls moet ik het nog herhalen, dat de
middelen om onze maatschappij, onze
menschen ge meenschap, tot reorganisatie en
voltooiden bloei te brengen, niet ifln het
monopolie van deeze of geene politieke
partij, en dat de tweedracht, het felle
antagonisme onder de menschengroepen
niet berust op een diep essentieel verschil,
maar op misverstand, onbegreepen harts
tochten en blinde verbittering en dweepzucht.
Zoo ziet men op dit oogenblik als felle
teegenstacders de kerkelijke en de socialis
tische 01 communistische groepen. En toch
zijn die groepen in weezen r iet zoo vijande
lijk, maar ook nooit zullen ze hun doel
bereiken zonder elkaar te naderen en te
verstaan.
Het weezen der Christelijke Kerken is
communistisch, en het weezen van het com
munisme is godsdienstig. Een Christeiqke
Kerk die weigert het communisme, zooals
het door Jezus en zfln apostelen geleerd is,
*) CHARLES FLETCHER DOLH, The Spirit of
Democracy (Boston).
DE STRIJD OVER DEN VOLKEN
BOND IN AMERIKA
door
. C. A. DE JONG VAN BEEK EN DONK-KLUYVER
Een jaar geleden sprak Wilson in Europa
over vrede en Volkenbond, en wat de Pre
sident zelde, aanvaardde men als de meening
van. Amerika; naar den Amerikaanschen
Sena'at vroeg men niet. Thans zijn aller
oogen gericht op den Senaat en ternauwer
nood wordt geluisterd naar de enkele woor
den van den President, welke nog tot ons
doordiingen. Zoo zijn de rollen omgewisseld
tusschen de beide autoriteiten, die ingevolge
de Amerttaansche constitutie tezamen zijn
de treaiy-making power."
Ecnerzijds de President, die de apostel
was van den Volkenbond, anderzijds de
Senaat, bezield met een zeker wantrouwen
tegenover dien Volkenbond; geen wonder,
dat de Vereenigde Staten werden het land
waar hefiiger dan ergens anders de strijd
over den Volkenbond ontbrandde. Reeds in
de eerste weken na den wapenstilstand
diende Senator Knox een resolutie in,
waarin hij bepleitte, dat de stichting van
den Volkenbond zou worden uitgesteld tot
na de Vredesconferentle, maar aan dezen
wensch werd weinig aandacht geschonken.
Wilson scheen overal Instemming voor zijn
Volkenbond te vinden: op 14 Februari bood
hij aan de Vredesconferentie het
ontwerpVolkenbondsverdrag aan; op dienzelfden
dag reisde hij uit Brest af en eerst bij zijn
terugkomst in Amerika bleek de groote op
positie, die hij in zijn eigen land zou vin
den. Deze uitte zich in een round robbing,"
een petitie, onderteekend door 39 Senatoren,
inhoudende dat het Volkenbondsverdrag
niet moest worden aangenomen, en dat het
sluiten van den vrede aan de stichting van
den Volkenbond moest voorafgaan. Dat ook
bulten den Senaat de belangstelling voor
den strijd, weike in den Senaat werd ge
streden, grooter werd, bleek o.a. uit de
meeting te New-York op 4 Maart, waar
Wilson, de Democraat, en Taft, de Repu
blikein, tezamen de noodzakelijkheid be
pleitten van het opnemen van den Volken
bond In het Vredesverdrag en uit het be
kende Lodge Lowell debat op 19 Maart.
Als op 28 April de gewijzigde text van
het Volkenbondsverdrag bekend wordt,
blijken verschillende wenschen van de
Amerikaansche oppositie te zijn vervuld: plaatsen,
die voor dubbele uitlegging vatbaar waren,
zijn verduidelijkt; de Monroeleer wordt er
kend; de Raad van den Volkenbond zal
geen uitspraak mogen doen als een geschil
tot de uitsluitend nationale competentie van
een Staat behoort; in de mogelijkheid van
uittreding wordt voorzien en nog andere
wijzigingen zijn aangebracht, waardoor de
nationale souverelni-eit wordt beschermd.
Toch blijven de Republikelnsche Senatoren
in de oppositie en als spoedig daarna de
vi edes voor waarden aan Duitschland bekend
worden, voegen zich daarbij nog tegen
standers van andere zijde, die nu hun ver
trouwen in Wilson hebben verloren.
Er volgt nu een tweede resolutie-Knox
aldus voorgesteld in een teekening in de
Independent": de Senaat als ten grove
mannenfiguur met een scherp snijdend zwaard
de Knox-resolutie , gereed om een
klein kind het Vredesverdrag met al
hoofd het VoJkenbondsvrrdrag te or t
hoofden. Knox bereikte dit maal het resul
taat, dat de Commissie voor Bultenlandsche
Zaken 17 Senatoren onder presidium van
Lodge de resolutie aannam.
Twee dagen na zijn terugkeer uit PaiJis
op 10 Juni verscheen Wilson voor den Se
naat. Het aanbieden van het Vrt desverdrag
van Versailles was hem een welkome aan
leiding om nog eenmaal op welsprekende
wijze te getuigen van zijn geloof jn den
Volkenbond en te wQzen op de groote
beteekenis, die de Volkenbond voor het vredes
verdrag heeft. Maar de sfeer, waarin derge
lijke redevoeringen van Wilson eenmaal met
sympathie werden begroet, bestaat niet meer.
Op 14 Juli begint in den Senaat de behan
deling van het Vredesverdrag. Het verzoek
tot aanwijzing van vertegenwoordigers in
de Commissie van herstel ingesteld in het
Vredesverdrag, en het niet onmiddellijk over
leggen van het garantieverdrag met Frank
rijk wekt nieuwe verontwaardiging. Tever
geefs tracht Wilson, door de Senatoren uit
te noodigen tot besprekingen op het Witte
Huis, zijn tegenstanders voor zijn inzichten
te winnen; de Republikeinen gaan voort
met het formuleeren van reserves, waarbij
als algemeen thema telkens terugkeert ae
vrees, dat door toetreding tot den Volken
bond de Amerikaansche traditir's zullen
wotden geofferd voor een gevaarlijk inter
nationalisme.
Op 19 Augustus kwam de Commissie voor
Bui'enlandsche Zaken, die verschillende leden
der Amerikaansche delegatie te Parijs voor
zich had laten verschijnen, op het Witte
:e aanvaarden, zal nooit, ondanks alle
machtsvertoon en aandrang, de menschheid terug
voeren op de paden van het recht.
En een socialisme of communisme dat
zich teegen Kerk en Godsdienst kant zal
nooit duurzaam ingang vinden bij de
oovergroote meerderheid der menschen.
Zoo zegt Dole:
De idealen van socialisme en anarchie
.schijnen teegenoovergesteld, zoo lang ze
.gezien worden van het niveau van
menscheIQke zelftucht.
ZQ sluiten strijd in. Maar ontwikkel hen
.beide, zet hen aan 't werk, meng oovervloed
van menschelijkheid erdoor, en zij zullen
.op eenmaal wonderbaarlijk gelijk op groeien
aan den top. De resultante van de beide
krachten (noem hen bij welken naam gij
.wilt) is sociale gezondheid en voorspoed".
Deeze ruime, verstandige wijze van zien
en oordeelen kenmerkt het gansche boek en
verheft het hoog booven de politiek-par
tijdige, en dogmatisch- fanatieke boeken oover
maatschappelijke hervorming. Hier is geen
club-geest en geen politiek maar de
eenvoudige, voor leder beschaafde verstaan
bare taal van een goed, deugdelQk mensch,
die harde waarheeden niet schroomt te zeggen,
maar nooit zijn geloof in de triomf van
waarheid, en geluk verliest. Een vroom en
godsdienstig mensch, die eevenwel met zijn
godsdienst discreet is en zQn kracht niet
zoekt in hartstochtelijke herhaling van ge-'
liefde termen of in kleineering van anders
denkenden of liever: anders-spreekenden.
Oover Godsdienst zegt Dole het volgende:
De waarheid is, dat er een godsdienst is
.die dieper ligt dan eenige vorm. Neem het
.geval van een man als wijlen Willlam
H. Baldwln Jr. van New-York, die in
gerechtigheid gelooft en er zijn leeven voor
wil geeven, die liever zou verhongeren dan
een waarheid verloochenen, die menschen
liefheeft en kinderen, die al wat hij bezit
als een leen beschouwt om er de
menschelijke gemeenschap mee te dienen. Is zulk
een man niet Godsdienstig ? En onderricht
hij niet godsdienst door iedere daad en ieder
woord? In hem en door hem schijntGods
leeven, dat Goedheid is. God's
gerechtigheid en waarheid zijn in hem. Hij
oovertulgt ons, het goede leeven lief te hebben
en het gezelschap te zoeken van de
relnenvan-hart en de menschlievenden. Deeze
man kan in elke kerk of synagoog gaan
die hfl verkiest. Wat doet het er toe of zQn
geloof lang of kort is, en oovereenkomt
met ons geloof of niet.
Plaats onderwijzers van deeze godsdienst
.in elke school en de waereld zou terstond
een opleeving zien van de godsdienst
zooals nooit in de geschiedenis is gekend".
(pag. 392).
Zoo is mijne meening ook deeze, dat de
menschengroep, waar de beste Godsdienst
zich oopenbaart, die groep is, die het laagste
cijfer in criminaliteit en het kleinste aantal
misdrijven heeft aan te wijzen.
Het zal mii benieuwen of Dole ook tot de
bourgeois" economen zal worden
gereekend, al staat hij bulten alle partijen. Wat
achten de socialisten wel het stelligste ken
merk van klasse-bewustzijn"? Is het niet het
besef dat de bronnen van menschelijk be
staan onder beheer van de gemeenschap
behooren te blijven, en dat arbeid geen
koopwaar is? Het besef dat in een goed
geordende maatschappij elk werkkrachtig
lid behoort te arbeiden en zeeker te zijn
van zijn leevensonderhoud, en dat
leediggangcrs geen recht op goederea hebben, die
ze verkreegen door oneerlijke en onproduc
tieve middelen, door toeval, door eifenis,
idoor looting, door hasard-spel, en dergelijke?
Welnu, al die dingen worden door Dole
oopen en eerlijk ingezien, zooals ieder eer
lijk normaal mensch, en zeeker ieder
Cnristel(|k mensch ze behooren in te zien. Dole
zegt o.a.
.WQ hebben politieke vorstendommen
afgeschaft; maar wij ooverweegen de instel
ling van de meeste reusachtige commerciëele
en industrleele vorstendommen die de wae
reld ooit gezien heeft. Wi] staan individuen
toe hoeve aan hoeve te voegen en vlerkante
mijlen land en wouden en mijnen te bezitten.
Wij staan toe, dat menschen wier rijkdom
met Ieders weeten verkreegen is door het
sciiacheren met fondsen door het contro
leeren van een monopolie of door kolossale
finantiëde onderneemingen, om onder hun
naam uitgestrekte spoorwegnetten te naasten.
Een kleine groep menschen in eeq bureau
of een bank te New-York kan belasting
heffen van het geheele volk der Vereenigde
staten en doet het.
Dan spreekt hij van .onze verkwistende
gewoonte van politieke schulden, geleend
en in bezit gehouden door de enkelen en
betaald door de veelen.
Onder een rechtvaardig belastingstelsel,
.moeten deeze schulden gedelgd wordenen
het volk moet eindelijk volleedig eigenaar
.worden van alle publieke eigendom: land,
mijnen en andere nationale bronnen hadden
.nooit van het volk vervreemd moeten
.worden."
Zeer leezenswaard schijnt mi] ook wat
Dole zegt oover de Politiek. In Amerika
heeft hij al het verderfelijke van de partij
politiek" leeren kennen.
Meer dan honden millloen dollars per
jaar worden in New-York uitgegeeven voor
gemeente-uitgaven (civlc expense) terwijl de
ooverbevolking, de armoede, en de ellende
van de groote stad onverminderd voortduuren.
.Als onze steeden adverteerden om men
schen die de grootste som gemeente-geld
konden verkwisten en vermorsen, dan zouden
ze dezelfde menschen krijgen die nu ge
plaatst worden in functies van eer, vertrou
wen en verantwoordelijkheid."
Wat te zeggen van de apathie en domheid
van het Amerikaansche volk om het beheer
van de enorme inkomsten hunner steeden
als prijs te laten voor het partij-gevecht
van de meest onscrupuleuze volksmenners
en hun handlangers."
ledere verkiezing behoorde te zijn, wat
ze nu nimmer is, een proces tot de politieke
opvoeding van het volk."
Het systeem van partijen"' ontwikkelt,
door het scheppen van een onwaardige
vraag, een verkeerd type van aanbod. Het
vergiftigt onze oopenbare opvoeding. Het
ergste is, dat de jeugd wordt opgevoed
bfl valfche publieke standaard. Want de
moedige, eerlijke, fiere man wordt door het
slechte systeem uitgeslooten van de oopenbare
dienst."
Ook zegt Dole ultsteekende dingen oover
het straf-systeem de onpraktische en
dwaze behandeling van misdadigers.
De misdadiger heeft een excuus zoolang
hij onder despotisme leeft; in een
volksregeering kan hij niet bestaan. Maak de
regeering tot een beetere democratie, en alle
excuus voor misdaad is weggenoomen.
Dit was het ook wat ik zeide teegen de
leeden der Ford-expeditie die, in 1915, eeven
welmeenend als onnoozel, door een
vreedeskruisvaart den oorlog in Europa eeventjes
Huis om den President zelf te hooren. Wilson
verklaarde, dat hq met verscheidene inter
pretatie'», welke door de senatoren werden
verlangd, wel zou kunnen medegaan. Of
schoon Lodge wees op het verschil tusschen
amendementen, die het Vredesverdrag ver
anderen voor alle onderteekenaars, en re
serves, die het Verdrag alleen anders maken
voor den nen Staat, die deze reserves
maakt, bleef Wilson zich echter verzetten,
dat dergelijke interpretaties zouden worden
opgenomen in reserves in het
ratificatiebesluit zelf, daar dat dan aan de goedkeuring
der andere onderteekenaars zou moeten
worden onderwoipen, wat z. I. tot nood
lottige vertraging zou leiden.
Het hoofdpunt der discussie was wel het
ontstaan en de beteekenis van art. X van
het Volkerbondsverdrag. Wilsongaftoe.dat
de verplichtingen om de andere leden van
den Volkenbond tegen een aanval te be
schermen, slechts was een moreele
ve/plichi ting, terwijl de beslissing, of de Vereenigde
Staten met gewapende macht zullen op
treden legen een aanvaller, b^ft bij het
Amerikaarsch Congres.
De Commissie voor Buitenlandsche Zaken
ging voort met het behandelen en aannemen
van amendementen; inzake Shantung toe
kenning aan China wat het Vredesverdrag
wilde geven a*n Japan; waarborgen tegen
te grooten invloed van het Britsche Rijk in
den Volkenbond; niet-dee!neming van Ame
rika aan verschillende commissie's ingesteld
door het Vredesverdrag, enz Op 29 Augustus
hield Knox een nieuw pleidooi voor een
afzonderlijken vrede met Duitschland, waarin
hq een critiek op het vredesverdrag van
Versailles liet hooren, die in Duitschland en
Duitschgezir.de kringen met vreugde werd
begroet. Terwijl aldus de oppositie steeds
aan kracht won, kwam op 27 Augustus het
(ff 'cieuse bericht, dat Wilson een
propagandatocht zou gaan maken door het geheele
land om de publieke opinie op te wekken
ten gurste van het Vredesverdrag en den
Volkenbond. Op 4 September begon Wilson
i zijn tocht, eenige weken lang avond aan
avond sp/ekerd, achtervolgd door
AntiLcaguers, die tia htm den volke het tegen
deel verkondigden, totdat ziekte aan alle
j actie van dun President plotseling pen einde
! maakte.
j Op 10 September bracht Lodge namens
de me-rder'neid van de Commissie voor
i Buiter.lardscbe Zaken rapport uit aan den
Senaat: het rapport bevatte 54 amende
menten er. 4 reserves. Den volgenden dag
werd het rapport van de minderheid over
gelegd, opgesteld door Senator Hitchcock,
den getrouwen aanhanger van den President,
met het voorstel, ten spoedigste over te
gaan tot de ratificatie zonder amendementen
en zonder reserves. Op 15 September begon
de beraadslaging in den Senaat; de amen
dementen hadden geen succes, en op 6
November werd het laatste van de voor
gestelde amendementen verworpen, zoodat
toen de reserves aan de orde kwamen.
De reserves waren op 22 October door
de Commissie samengevoegd tot een reeks
van 14 herinnering aon de 14 punten
van den President? voorafgegaan door
een preambule, inhoudende dat de reserves
deel zouden uitmaken van het besluit tot
ratificatie en dat de ratificatie alleen dan
van kracht zou worden, wanneer de reserves
zouden zijn goedgekeurd tenminste door 3
van de 4 groote Geallieerde Aiogendheden.
De algemeene strekking was vast te stellen,
dat de beslissing in tal van gev«llen zal
berusten niet bij den Raad van den Volken
bond, niet bij den President, maar bij het
Amerikaansche Corgres, terwijl daarraast de
afgunst op de 6 stemmen, welke het Britsche
Rijk in de Vergadering van den Volkenbond
zal hebben, opnieuw tot uiting kwam en ten
slotte ook een voorbehoud werd gemaakt
ten aanzien van de Shantungartikelen. Het
merkwaardige is wel, dat volgens den n
de aanneming van deze reserves zou zijn de
dood van het Vredesverdragen den Volken
bond, terwijl anderen, sprekende van de le
gende der Amerikaansche reserves" trachtten
aan te.toonen, dat het meerendeels slechls
waren vanzelfsprekende interpretatie'».
Na uitvoerige beraadslagingen was het
resultaat, dat de 14 reserves op 19 Novem
ber alle werden aangenomen door Oen Se
naat zooals zij voorgesteld waren deer de
meerderheid van de Commissie voor Buiten
landsche Zaken.
Lodge stelde nu voor ratificatie met de
aangenomen reserves; dit voorstel werd
verworpen met 55 tegen 39 stemmer.
Underwood stelde voor ratificatie zord*r re
serves, welk voorstel met 53 tegen 38 stem
men werd verworpen. Geen van beide
voorstellen had alcius de vereischte meer
derheid van 23 verkregen, waarna Lodge
voorstelde, dat Senaat en Huis van Vertegen
woordigers gezamenlijk zouden verklaren,
dat een einde zou zin gekomen aan den
oorlogstoestand, everals op G April 1917 bij
besluit van het Congres was verklaard, dat
de toestand van oorlog met Duitschland
NATIONALE
DAMPROBLEMENWEDSTRIJD EN OPLOSSERS
WEDSTRIJD
DE '
AMSTERDAMiMER"-WISSELPRIJS WEDSTRIJDEN
Belangstellenden worden in herinnering
Eebracht, dat tot 15 dezer gelegenheid
estaat de problemen ter mededinging
in te zenden aan h^p adres van den
heer K. C. de Jonge, Redacteur der
Damtubriek, van Wousfraat 112n, Amsterdam.
Alle inzendingen moeten geschieden
op diagram, met den stand in cijfers en
daarbij de volledige oplossing onder een
motto" met bijvoeging van een gesloten
envelop waarin de naam van den auteur
en daarop hetzelfde motto".
De Jury bestaat uit de heeren W.
Lisser, A. D. Querido en K. C. de Jonge.
Er mogen hoogstens 12 schijven van
iedere kleur gebruikt worden, de eind
stand moet voor wit gewonnen zijn en
de zetten, die de oplossing vormen, mogen
niet verwisselbaar zijn.
Nadere bijzonderheden en voorwaarden
van deelname zijn nog verkrijgbaar en
worden gaarne toegezonden. Voor aan
vragen wendde men zich tot den redac
teur der Damrubriek.
IIHIIIII iiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiMiMiiiiiii
wilden doen ophouden, door te wijzen op
gezond verstand en reede.
Het beste wat Amerika voor Europa doen
kan, zeide ik, is het verbeeteren hunner
democratie. Improve Democracy!' dat is
de leuze van Amerika.
Haar hoogste opgave Hgt niet in het
organiseeren van enorme leegers, om in
Europa voor de vrijheid te strijden die ze
zelf nog niet eens bezitten. Maar in het
opvolgen van de goede wenken van zulke
eedele en ruimdenkende burgers als Charles
Fletcher Dole. Dan eerst wordt Amerika het
voorbeeld waarnaar alle volken zich richten,
en dan eerst zal haar vrijheid de waereld
verlichten.
FREDERIK VAN EEDEN
Walden, 5 Jan. 1919.
HET INSLUITEN DER BOEREN
REPUBLIEKEN *)
Hetgeen dat geweest is,
dat is nu."
Prediker, III, 15.
Het is voor historici, vooral voor toe
komstige historici, een ideale tijd. Meer, dan
wij ooit hebben durven hopen of droomen,
wordt onze taak gaandeweg verlicht ook
wel verzwaard, niettemin vruchtbaarder ?
door de uitgave van een steeds aanhoudenden
stroom van onthullingen; gedenkschriften,
correspondenties en wat dies meer zij,
waarop wij voorheen lang moesten wachten,
en die de geschiedenis van onzen eigen
*) Dr. W. J. LEYDS : Het insluiten van de
Boeren-republieken. (Een vervolg op De
eerste annexatie van de Transvaal.) Amster
dam, 1914(1919).
bestond. Allerlei pogingen, die dien dag nog
werden gedaan, om over het doode punt
heen te komen, mislukten; de Senaat ging
uiteen zonder dat eenlg positief resultaat
ten aanzien der ratificatie was bereikt.
Op l December werd de 66e zitting van
het Congres geopend; de Boodschap van
den President, voorgelezen in de zitting van
2 December maakte met geen enkel woord
melding van het Vredesverdrag en het eeni
ge, dat sindsdien gebeurde, was, dat de
Commissie voor Buitenlandsche Zaken een
derde Knox-resolutle in den geest van de
bovengenoemde motie-Lodge aannam.
Toch schijnt het, alsof na het beëindigen
van het Kerstreces een compromis in den
vorm van mild reservatlons" tot stand zal
kunnen komen. Of deze voorspelling be
waarheid zal worden, zal in de eerste plaats
afhangen van de vraag, wat in dezen strijd
de diepere drijfveeren zijn geweest. Is het
een quaestie van zuivere partijpolitiek,, met
den presidentszetel van de volgende periode
tot inzet zooals men hier In Europa, veelal
pleegt aan te remen? Of zouden die radi
cale elementen in Amerika gelijk hebben,
die in de oppositie van den Sr raat zien een
oppositie van de volksvertegenwoordiging
tegen de autocratie van het U.tvoerend
Hoofd, die dankbaar vaststellen, hoe in
Amerika meer dan in eenig ander la; d de
publieke opinie in de gelegenheid is gesteld
zich uit te spreken en zich ook uitgesproken
heeft over de geheime diplomatie, waaraan
ook President Wilson zich In Parijs, tezamen
met zijn collega's heeft schuldig gemaakt?
Of wel is het de oppositie van de conser
vatieve partij; vóór alles denkend aan de
traditie's van het verleden, bevreesd vcor
de souvereiniteit van den Staat tegenover
den ideaüstischen, raar de toekomst zierden
President, oie aan den internationalen Vol
kenbond een te groot getag wil toekenren?
Laten wij bedenken, hoe moeilijk het is
zich aan deze zijde van den Atlantlsehen
Oceaan een beeld te vormen van hetgeen
zich in de Amerikaansche politiek afspeelt.
iMiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiMiiiiMiiu
HET BUITfcNLANDSCH OVERZICHT
door dr. G. C. W. Byvanck was bij het
ter perse gaan van dit nummer nog niet
ontvangen.