DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 Jan. '20. No. 2221 DE JONGSTE WORP Teekenine voor ,de Amsterdammer" van /ordaan Mis! llllllllllltllllltUlllllllllllUllltllllltlllllllltllllllUUIIIIUtlllllllUtlllllllltlllllltllllUllllllttUlllllltlltlllllllltUlllllltllllltlllltllllllllllltlllllllllllllltlllHIHI zelf zuchten onder de duurte, door onze lage prijzen g«vaarl|k voor het buitenland be ginnen te werden. Hier was een van de eerste industrieelen van Duitschland aan het woord, de vertegenwoordiger van een fabriekabedrrjf dat door zijn voorbeeldig ingerichte statistiek bflna even beroemd is als door zijn industriëele prestaties. BQ een aanbesteding in een der Scandinavische landen werden van Duitsche* zijde voor respectievelijk 50000 en 5000 Kronen'hijschkfanen en automobielen aangeboden, waar voor de inwoners 200.QOO en 12.000 Kr. vroegen; in Spanje voor kleinere fabrikaten van gegoten ijzer 8,6 peseta's tegen 68 en 70 bij de Spanjaarden zelf; in een neutraal land voor 980.000 francs gas-machineriën, waar andere landen 2.2 millioen francs moesten vragen. In het buitenland scheen men te meenen dat Duitschland zich over dergelijke suc cessen" verheugde. Integendeel ze verwek ten bij ons een ware ontzetting. Men sprak van een uitverkoop die zeer spoedig Duitsch land van de allernoodzakelijkste goederen beroofd zou hebben. Men vervloekte de winkeliers die kousen, hemden en dassen aan buitenlandsche opkoopers verkochten voor prijzen die, voor ons onbereikbaar, door die anderen gemakkelijk betaald konden worden omdat zij voor hun f tanken, guldens of dollars den mark uiterst goedkoop kon den verwerven. Nu ging er een geschreeuw op: opslag tot de prijzen der wereldmarkt. Een der eerste roepers la het kamp was de democratische afgevaardigde Oothein, een der meest ervaren staathuishoud kundigen onzer parlementsleden. Zeer spoedig echter zag men in dat het nogmaals verdubbelen, verdriedubbelen of zelfs verdere verveelvoudiging van onze prijzen niet alleen het volk in verslagenheid, maar ook de ministers van financiën tot vertwijfeling moest brengen. Voor ambte naars-salarissen en leveringen aan den Staat zou dan de banknoten-pers op zoo groote schaal in werking gesteld moeten worden, dat de mark nu eerst recht sou deprecieeren. Het onderstelde geneesmiddel zou de kwaal verergeren. De ontwerpers van dit plan hebben het daarom gewQzigd en verlangen nu niet meer een plotselinge, doch slechts een zeer geleidelijke aanpassing aan de wereldmarkt prijzen. Maar bij een termijn van een a t wee jaar (en aan zulk een tijdperk zou men toch moeten denken wanneer men van een bevolkin g zou willen vergen i. p. v. l 50 Mk. wel 15?20 Mk. voor een brood van 2 kilo te betalen) zou een niet te Ontwarren net van vraag stukken ontstaan, n.l. in welk tempo, en in welke volgorde de verschillende prijzen loonen, salarissen en ten slotte ook belaStlng-tariefen verhoogd zouden moeten worden. Men schijnt ook het psycholo gische bezwaar te onderschatten: een volk dat voortdurend over duurte klaagt aan het verstand te brengen, dat r,ög hoogere prijzen redding zullen brengen. Maar ondanks dit alles de dubbele omstan digheid dat onze prijzen voor ons krank zinnig hoog en voor buitenlanders krank zinnig laag zijn, blijft bestaan. Een staaltje hiervan uit de werkelijkheid. Plaats der handeling Badischer Bahnhof te Bazel, tgd 17 Dec. 1919. Ofschoon het hier een Duitsch station betreft, moet de restaurateur om een vasten maatstaf te hebben in franken rekenen. Een bordje geeft voor dien dag aan: 11 cen times gelijk l Mk. (we zullen verder om af te ronden 10 centimes rekenen). Een Duitscher, die naar Berlijn terug wil reizen, bestelt een worstje, dat op de spQskaart voor f r. 1.20 geprijsd Is en moet dus in zijn munt 12 Mark betalen. Toe vallig ziet hij aan een tafeltje naast hem een Zwitser zitten, die voor een heel middagmaal inclusief een halve flesch land* wijn maar 12 Franken betaalt. De ie 12 franken vertegenwoordigen echter 120 Mk. Wanneer nu beiden naar het loket gaan om een kaartje tweede klasse naar Berlijn te nemen, betaalt ieder Mk. 115,20 m.a.w. den vreemdeling vervoeren we voor den prijs van een mlddagmaaltje door geheel Dultschland. Ia het tijdperk der kolenschaarschte leveren wij hem de kolen om hem te vervoeren en zijn coupéte ver warmen en te verlichten om zoo te zeggen voor niets. Een uit Holland teruggekeerde vriend vertelde mij weliswaar onlangs dat men N.V. PAERELS Meubileering Mü. COMPLETE MEUBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 4541 N iiiiiiiniiiliiiiiiiiiiiiiii iililiiiiiiiiiiiiMiliimiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii het woord valuta niet meer kon uitspre ken zonder dat de ander zich de hand voor de ooren hield, maar het af sluiten der ooren hielp niets, de feiten spreken een te luide taal en de uitwerking* der wanverhou ding tusschen de binnen- en de buitenland sche waarde van het Duitsche geld reikt nog veel verder dan men tot nu toe heeft aangewezen. Met een, zij het dan ook onbelangrijk voorbeeld, kan aangetoond worden dat zelf s de Nederlandsche staatsinkomsten daarvan den invloed ondervinden. Sinds eenigen tijd komen hier in massa's brieven uit Holland ongefrankeerd aan. De ontvanger, wien de firma bekend is, betaalt het porto van 30 pf. en het strafporto van eveneens 30 pf. HrJ vindt In den brief als vergoeding 6 Duitsche postzegels van 10 pf. en de af zender heeft daarmee altQd nog geld uitge spaard. Want wanneer hq direct Hollandsche postzegels tot het enkelvoudige bedrag van 12>4 cent op den brltf geplakt had, dan zou dat 220 Mk. dus ongeveer het viervoudige hebben uitgemaakt. Misschien kan een Holl. statistlcus opgeven hoeveel millioen brieven jaarlijks van Holland naar Duitschland gaan en hoeveel de Holl. postadmlnistratle zou derven als deze truc algemeen werd. Misschien bewijst deze kleine postzegel historie dat een groot deel der schade die door den lagen stand der Duitsche valuta ontstaat, het oeconomlsch leven van alle landen nadeel toebrengt. Voor den staathuishoudkundige heeft dit stellig geen be wijs noodig. Elke hulshouding berust op orde, de orde in de prijzen berust op orde in het geldwezen. Is het geldwezen in een land niet in orde, dan moeten de prijzen en het oeconomlsch leven in alle landen, die met dat land op een i ge wijze in verbinding staan, mede In de misère betrokken worden. Nu is het hier besproken verschijnsel niet tot Duitschland beperkt: de franc en de Italiaansche Ure zijn eveneens aan het dalen en de Oostenrpsche en de Poolsche munt eenheden z<n zelfs nog dieper gezonken dan de Duitsche. De wanverhoudingen prfentiëeren elkaar over en weer en be schrijven banen gelijk door een wentelend punt op een wentelend wiel beschreven wordt. De staathuishoudkundige kan zulke opeen hoopic gen van onregelmatigheden niet berekenen gelijk de mathematicus de epicycles". HQ moet zich tevreden stellen met ze in het algemeen te karakteriseeren. Dit is immers niet eens moeilijk, als men maar den moed heeft het zich als eenvoudig voor te stellen. De ontwikkeling der prijzen In Duitschland en de waardebepaling van den Duitschen Mark in het buitenland zQn twee processen op zich zelf. Wanneer in een land de prfzen stijgen, dan vindt dit in den regel zrjn oor zaak hierin dat de goederen schaarscher worden. Voor een dergelijk land bestaat geen andere remedie dan dat het meer goe deren produceert. Het zou zand strooien zijn in de oogen van het Duttsche volk, wanneer men beweerde dat iemand ter wereld het deze taak uit de hand zou kunnen nemen. Meer arbeiden (en minder genieten) is en blijft de- narde noodzakelijkheid voor ons, willen wQ verder kunnen leven. Geluk kig vermeerderen de teekenen dat het Duit sche volk na de ontredderende werking van de honger-blokkade weer tot bezinning komt en begint in te zien dat het op eigen krach ten is aangewezen. Uit het eene industrie-district wordt bericht dat de werklieden zelf wederinvoering van het contractloon verlangen, opdat de leeglooprr niet met den werkzame worde gelijk gesteld; uit een ander dat de kolenhakkers zich voor een zevende dagtaak in de weck komen aanbieden om aan hun koude-lQdende kameraden tijdig brandstof te verschaffen TWEEËRLEI KIJK OP DE TOE KOMST VAN ONS STRAFRECHT Eenige maanden geleden zijn in Neder land twee geschriften, uitgekomen, die wel verbaasd zullen zijn elkaar in deze kolom als onderwerp van n bespreking te ont moeten. Het eene is het vier bladzijden groote vlugschrift van C. Boeke en zijn geestverwanten, vormende het .Comitévan Actie tegen de bestaande opvattingen om trent misdaad en straf" en het andere is het meer dan 400 bladzijden dikke boek van mr. J. O verwater over de Reclasseering van strafrechtelijk meerderjarigen in Ne derland" 1). Twee meer uiteenloopende werken zijn moeilijk denkbaar. Toch niet alleen over hetzelfde onderwerp de toekomst van ons strafstelsel maar geboren beide uit ontevredenheid met het heden van dat stelsel. Boeke met zijn geestverwanten, die wij vermoedelijk met den naam van christen socialisten niet al te onjuist zullen betitelen, is kort en krachtig: het tegenwoordig straf stelsel deugt niet omdat er heelemaal geen strafstelsel moet zijn; de strafwet en onze verhouding tot den misdadiger zij a geba seerd op egoïsme en geweld en de misda digheid moet uitgeroeid door een radicale omwenteling van de heele maatschappij, die - 1) Uitgever W. Hilarius te Almelo. Prijs ?6,50. OELOF Kalverstraat 1 - Opgericht 1850 TELEFOON 658 N f)ITROEN Paarlen, Brillanten b Goud, Zilver en Horloges Uitsluitend eerste kwaliteit thans zoo is ingericht dat zij misdadigers kweekt terwijl in een op broederschap be rustende gemeenschap die ingericht moet worden de liefde der burgers de zwakke medeburgers voor vallen behoeden, en na struikeling opheffjn zal: straf is uit den booie en liefde is een werkdadiger plaats vervanger. Het is niet moeilflk zulk een vlugschrift en de toekomst-Ideeën die erin worden uitgesproken belachelijk te maken door haar toepassing op de rauwe practijk van heden en morgen want elk practlsch crimlnalist weet, dat er onder b.v. de inbrekers niet velen zijn, die, zelfs in een radicaal veran derde maatschappij, door de liefde alleen tot beterschap zouden kunnen worden ge bracht. Die kritiek Is echter wat goed koop al is ze in den grond wel ver diend omdat het vlugschrift, van blijkbaar revolutionnaire bedoeling, van een onmid dellijke invoering van de nieuwe maatschappij van broederschap en van de nieuwe houding tegenover de misdaad blijkbaar on middellijk en afdoende heil verwacht. Maar het belang van het geschrift je, dat voor de prac.ijk volgens onze overtuiging gelijk nul is, is hierin gelegen, dat het berust op een be hoefte aan verandering in de wijze van bestrijding der misdadigheid, eene behoefte aan verandering, die zich in onze tijden in de meest verschillende kringen, van de meest oificieële tot aan die, welke dicht bij de grenzen van onze tegenwoordige samen leving wonen, openbaart. En in zooverre is Illlllllllllllltllllllllllllllllllltllllllllllll lllllllllllllllflllllllllllllllllllllllll er gemeenschap van grondslag met het boek van mr. O verwater. Ik vrees dat de lezer niet terstond het verband zal zien. Het boek dat een goed boek is spreekt in drie gedeelten over de wettelijke regeling der reclasseering, over de verschillende In stellingen die het rcclasseeringswerk ver richten en ieders eigen taak daarbij, en het geeft in een inleiding een meer algemeene beschouwing. Op zichzelf al eenmerkwaar dig feit, dat een zoo lijvig en toch niet lang dradig boek over de reclasseerine in Neder land kan geschreven worden. Reeds daaruit zou men een vermoeden kunnen putten, dat het hier gaat om iets dat meer is dan wat de oorspronkelijke beteekenis van het woord reclasseering moet geweest zijn: hulp aan den ontslagen gevangene bij z!Jn wederintrede in de maatschappij. En inderdaad: bfj lezing vooral van de inleiding van mr. O/erwater's boek en bij doordenking van wat daar in schets gegeven wordt ontwaren wij, dat de reclasseering" bezig is gestalte aan te cemen van verbazingwekkend grooteren omvang en van verrassend andere vormen dan voor de meesten op dit oogenblik nog door het woord worden opgeroepen. En in dien zin zouden wfl het dikke boek over reclasseering willen beschouwen, gedeeltelijk als een debatteerend antwoord op het vlug schrift van Boeke, gedeeltelijk als een practische uitwerking daarvan. Want wat zijn de vormen, die de reclasseering" reeds nu bezig is aan te nemen en wat belooft de toekomst nog voor haar? ZIJ ontwikkelt zich Op de meest verschillende plaatsen van het rijk brengen desorganiseerde werklieden tegen storingen door .wilde Streik" ern stige en met succes bekroonde protesten in. . Een schoon bew|s van weder ontwakend gemeenschapsgevoel gaf aan den vooravond van , Kerstmis de Centralarbeltergemelnschaft" van werkgevers en werknemers, doordat toch op 24 December eenerzQds de werkgevets er in toestemden, dat een op handen zflnde verhooging van den broodprijs op hen werd overgewenteld, terwijl de arbeiders echter openlijk erkenden, dat tegen verhoogde loonen verhoogde productie prestaties moesten opwegen. Men kan niet met zekerheid zeggen, hoe dit verder zal. verloopen. Dat echter in de laatste 2 a 3 maanden de toestand in dit opzicht begon nen is zich te verbeteren, daarover zijn allen het eens, die het verloop der zaken gadeslaan. Nu wordt weliswaar deze een voudige stand van zaken gewoonlijk in gewikkelder gemaakt, doordat men zegt, dat geen goederenproductie helpt, zoolang de Banknotenpers door haar massaproductie het Duitsche geld nog meer in waarde doet dalen. Maar deze tegenwerping heeft slechts schijnbare waarde. Wanneer bfj toenemende productie de prijzen langzamerhand matiger worden, houdt ook voor het rijk de nood zakelijkheid op de biljetten te vermeerderen. Het Duitsche oeconomische leven zou zich wel kunnen aanpassen aan het aantal bank biljetten dat eenmaal in omloop is gebracht. Of in een land alle prijzen hoog of laag zfln is op zich zelf onverschillig. Het onder scheid bestaat slechts hierin dat meer of minder biljetten gedrukt moeten worden. De verwarring ontstaat als de prijzen steeds hooger worden, en in dit verloop de prijzen niet gelijkelijk meegaan. In werkelijkheid, echter kan dit eenvou dige feit, zooals het boven uiteengezet werd, niet voorkomen, daar ieder land met andere landen in verbinding staat, en nu de vraag er bij komt hoe de waarde van zijn geld door andere landen bepaald wordt. Betreffende dit punt is vee.1 onduidelijkheid in het leven geroepen doordat een op zich zelf juiste en eenvoudige theorie door het roekeloos veronachtzamen van nevenfactoren niet goed begrepen werd. Op zich zelf is het juist dat de waarde van den Mark in in het buitenland als die van een koopwaar wordt bepaald. Wanneer het buitenland voor betalingen veel marken noodig heeft, dan is het bereid veel guldens, dollars, etc. daarvoor te geven; en als het minder noodig heeft, minder. Heeft het volstrekt geen marken noodig, dan zal het totaal geen marken koopen. Wanneer men hieruit afleidt dat ook hier het Duitsche volk zijn eigen lot in handen heeft, doordat het meer goe deren zou kunnen produceeren en meer aan het buitenland leveren en derhalve den mark als betalingsmiddel meer gevraagd zou kun nen maken, dan valt de juistheid van deze gedachte wellicht niet te bestreden (zfl vormt als .theorie van den wisselkoers" sedert de 17de eeuw een onvervreemdbaar, indien ook al niet een onveranderlijk bestanddeel onzer wetenschap). Maar er zijn naast de hier ge noemde nog andere oorzaken in het spel. Gelijk het aanzien en het crediet van iemand door het uitstrooien van geruchten onder mijnd kan worden, totdat niemand zijn wis sels meer wil nemen, zoo kan ook een ge heel volk ditzelfde lot ten deel vallen. Wanneer thans de buitenlanders in Duitsch land goedkoop inkoopen" dan wil dat zeg gen : zij schaffen zich marken aan niet tegen den koers, dien zij in overeenstemming achten met de koopkracht van den mark, doch tegen een lagere.-Wanneer dan ook Hollandschc, Fransche en Engelsche indu strieelen, zich door de krankzinnig lage prijzen der Duitsche goederen benadeeld voelen,ligt dan de gedachte niet voor de hand, dat zij zelf iets moeten doen om de bron te verstoppen waaruit deze wanverhouding voortvloeit ? Deze vraag zal nog van veel meer belang worden zoodra onze verplichtingen die uit het vredesverdag voortvloeien, vervuld moeten worden. WQ weten zeer goed dat ons moreel aanzien In de wereld er van af hangt, dat wij al onze krachten inspannen om deze verplichtingen na te komen. Wij achten ons in staat tot den wederopbouw van Belgiëen Noord-Frankrijk en wij zullen dien tot stand brengen. Wat de geldelijke verplichtingen betreft, heeft de Entente toe gegeven dat daarbij het onmogelijke niet gevergd zal worden. Dt Entente heeft er duidelijk belang bij onze betaalkracht te versterken en niet te verzwakken. Ik geloof niet dat ik mij in de boven staande beschouwing heb schuldig gemaakt aan de fout, dat ik van vreemde hulp sou verlangen wat wQ zelf slechts door eigen inspanning kunnen bereiken. Maar te verlangen dat het Duitsche volk zich door eigen kracht uit zijn valuta-nood zou opheffen, dat komt neer op de geschie denis van Mütichhausen, van wien men verhaalt dat hq zich zelf b i] zijn staartprulkje Illlllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII tot een gemeenschapsfunctie van bijzondere beteekenis, tot een onmisbaar onderdeel eener gezonde crimineele politiek." Zoo be gint het bo-k en zoo gaat het voort. Het kliekt wat koud tegenover het warme plei dooi van Boeke, maar ik geloof toch niet dat het geringere levens warmte verraadt. De reclasseering, van haar plaats bij de poort der gevangenis, breidt zich uit over bijna elke plek van ons strafstelsel en weet daar overal te brengende meermenschelijke opvattingen, die aan ons prac'isch straf recht, dat te zeer formeel en zakelrjk was gewor den, nieuw leven en nieuwe warmte inblazen. Er is reeds tegenwoordig geen stadium meer in het strafproces waar niet de reclas seering toegang heeft verkregen. Voor en op de terechtzitting lichten de reclasseeringsveieenigingen den Rechter in omtrent den aard en het vroeger leven van den beklaagde opdat de Rechter zal weten welken maat regel hij voor elk speciale geval behoort toe te passen. Wordt een voorwaardelijke veroordeeling uitgesproken dan is het de reclasseering" die den veroordeelde in de vrije maatschappij leiding geeft en steunt in een leven dat hem niet opnieuw voor den Rechter brengt. Wordt de beklaagde naar de gevangenis gezonden dan wordt hij daar namens de reclasseering" bezocht en plannen worden beraamd voor den op bouw van een nieuw leven na ontslag en bfj voorwaardelijke of onvoorwaardelijke invrijheidstelling vindt de ontslagen ge vangene de reclasseerlngsvereeniging aan HET EIGEN KIND In dezen tijd van armoe en ellende Prijst men ons Volk om zijn barmhartigheid Voor Fransche, Belgische en Duitsche kindren Washeelons Landterstond tot hulp bereid. Al heeft men hier zijn strijdende partijen In naastenliefde zijn we eensgezind Gedenkt das ook, wanneer ge hebt tegeven Het eigen, arme Nederlandsche kind. We laden treinen vol met goede gaven Ze gaan naar Weenen en naar Buda-Pest Versterkend voedsel, kleeren, medicijnen We gunnen ze die arme tobbers'best. En waar men ons, om onderstand zou vragen Zijn we van al wat lijdt de ware vrind Gedenkt nu ook, wanneer ge hebt te geven Het eigen, arme Nederlandsche kind. Weldadigheid en geven wat we hebben Is onze allerhoogste Chrtstenplicht We vragen niet om dankbaarheid en hulde We hebben slechts ons Christenwerk verricht. En in den toekomst kan men op ons bouwen Dat men ons steeds gereed tot helpen vindt gedenkt dus ook, wanneer ge hebt te geven Het eigen, arme Nederlandsche kind. Er komen duizenden verzwakte stampers Naar ons gezegend, gastvrij Vaderland Ze worden overal met vreugd ontvangen Door Katholiek, door Jood en Protestant. Ze krijgen overal hun warme plaatsje Waar men ze als een eigen kind bemint Gedenkt nu ook, wanneer ge hebt te geven Het eigen, arme Nederlandsche kind. Door wijs beleid van onze Volksregeertng Werd ons hetwreede oorlogsleed bespaard We bleven door ons eigen krachtig willen Voor revolutie en voor moord bewaard. Het is door zuinigheid en ernstig sparen Dat men hier overvloed aa.n voedsel vindt Gedenkt nu ook, wanneerwedaarvangeven Het eigen, arme Nederlandsche kind. SPEENHOFF IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIillllllllllllltl* DEVO Geurige Sigaar FABRIKANTE N.V. DIEVENBACH'a Holl. SigartnfabrUk UTRECHT uit het moeras heeft getrokken. In een inter nationalen noodtoestand van dezen omvang kan slechts een internationale samenwer king (trouwens deze ook slechts langzaam en geleidelijk) voorzien. Lorenz von Steln heeft eens van de cholera die in de jaren tusschen 1830 en 1840 Europa teisterde, gezegd dat nooit een algcmeene ramp zooveel zegenrijks tot stand gebracht heeft. Want de cholera heeft de menschheid solidariteit geleerd in den strijd voor gezondheid. Zal men van de valutapest, van onze dagen eens hetzelfde zeggen? O iitliiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiimm BATENBURG i FDLMER Huijgenspark 22. SPECIALITEIT: ONDER GARANTIE-:- -?, -?, -?, BERGPLAATSEN OOR INBOEDELS zijn zijde. Ja, het komt tegenwoordig zelfs herhaaldelijk voor, dat door de justitieele autoriteit iemand, die een misdrijf heeft ge pleegd in het geheel niet voor den Rechter wordt gebracht en eenvoudig, bulten alle vonnis om, aan de hoede van een reclasseeringsvereeniging wordt toevertrouwd,die zorgt, dat de man die gestruikeld is niet opnieuw struikele doch wordt opgeheven. Alles geheel zooals Boeke en de zijnen het willen. De kijk, die wij op de toekomst van ons strafstelsel krijgen als wij goed in tut oog vatten de tegenwoordige ontwikkeling en de toekomstmogelijkheden der reclasseering, doet ons een strafstelsel zien waar uit straf en geweld wel niet zijn verdwenen maar toch zijn teruggedrongen binnen het terrein waarbinnen zij thuis behooren een terrein van niet overmatlgen omvang, doch waarvan wij op dit oogenblik de grenzen nog niet kunnen trekken. De middelen van maatschappelijke opheffing zullen op de plaatsen waar de strafprocessen gevoerd worden een minstens even belangrijke plaats innemen als de strafmiddelen, en het straf stelsel, dat thans voor velen die van goeden wille zijn de Overwaters zoowel als de Boeke's nog onaanvaardbare kwaliteiten bezit, zal weder bij leder burger vertrouwen en ondersteuning kunnen vinden. En zelfs Boeke zal met een en ander als afbetaling op zijn idealen tevreden kunnen zijn al zegt hij ons van niet. Over honderd jaar spreken wij elkaar nader en misschien reeds heel wat eerder. N. MULLER