De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 31 januari pagina 3

31 januari 1920 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

31 Jan. '20. - No. 2223 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Restaurant Je Oude Ui" TOURNOOIVELD DEN HAAG PLATS OU JOUR van 12.30 tot 2 uur en van 7 uur tot 8.30 Amsterdam P. H. Kade 68 N. V. ALG. NED. ELECTR. MIJ. Y/H GROENEVELD, RUEMPOL & Co. Brlefadre» A.N.E.M. - Tel. N. 4826, 4827, 7004 Eleotromotoren. Generatoren. Sohakeilessenaars. Hoogspanningslnrlohtlngen. Schakelkasten. Eleotr. Sirenes. ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED. VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE BERGPLAATS VOOR INBOEDELS Amsterdam, Frans van Mierisstraat 90. Telefoon Zuid 822 DEH HAAG Westolntle 48 ARNHEM Parkstraat 52 FJORD-LEVERT R A AM Prima Medicinale Noonche Levertraan zonder vischsmaak is ver krijgbaar bQ H. H, Apotheken en Drogisten tot den prijs van / 2.75 per halve Uterflesch. Deze traan voldoet aan de eischen der Nederlandsche Pbarmacopee en wordt gegarandeerd door Dr. J. BLOMBERG, Apotheker en scheikundige, Den Haag, Holland Import: Handelsvereeniging »FJOBD", Den Haag. JAC. URLIIS SI HAVANA GAAR 1 = STARK'S OXYDOL" (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) ,,'s-HAGE" IfNaaml. Venn. STARK & Co. Chemische Fabriek : = 's-Bravenhage | { IItIIIIIMIIIIIIII(IMIIIIliE = IllllllllUIËlllililB P. M. BROEKMANS & VAN POPPEL MUZIEKHANDEL Van Baerlestraat 92 Amsterdam TELEFOON Z. 8084 Specialiteit in: Moderne Fransche, Russische en Italieansche Muziek Alloonvortogonwoordiglng dor firma ?/. W. OHESTER to Lontion on van do Monde HHusloal to Parij» HEEREN MODE-ARTIKELEN > HKKRKNSTRAAT 12, GRONINGBN TELEFOON 1088 Piano'*, Vlougol* on Kunéisnolnlano'* door Huur In eigendom varkrijgbaar, mits in drie jaar afbetaald. Brievin No. 1431, Bureau van dit Blad IS van demo BONS onverschillig uit welk blad ge knipt; geven recht op gratis toezending van een bus Em FmC9CBO Zendt IS van deze bons met naam en adres als brief aan de E. P. Amsterdam Naam Woonplaats De Amsterdammer Spoors Mosterd WA spoorjr. Cuiemborg Dames-en Heerenkleeding li. . -14,'s-Gravenhaoe VERSCHENEN: HET GOUDEH DROOMSCHIP DOOR CHARLES VAN IERSEL p,,_. ingenaaid f 3.&O ?fls> gebonden f4.50 Dit is een Haagsche roman, en een roman, geschreven en gedacht in den stijl van Couperus, dien \an Eline Vere, en de Boeken der Kleine Zielen. Het is niet ongewoon, dat een jong se',rijver als een navolger begint Wel ongewoon is, dat de navolging zoo volkomen slaagt als in dit geval Het bewijst misschien een groote verwantschip in den schrijver met zijn voorbeeld, het bewijst zeker een groot talent, en wij meeneu dan ook in dit boek te mogen zien een belofte, en zien met belangstelling naar verder werk van Cliarles van Ierse! uit. Proy. Over. en Zw. Crt. Uitgave: VANHOLKEMAiWARENDORF, AMSÏ1RDAM WEERHOFF t,C CHBISTOFLE sceaAurcrr in ECHTE Boonzen K Snelschrift RiëntsBalt Zelfond. 9O Ct. In den Boekhandel . .»- o en na postwissel bQ RIËNTS BALT, Den Haag, bQ wlen ook mond. en schr. ond. ;lk gebruik Uw sten. steeds op den Cursus voor de Hoofd acte en heb er veel gemak van." (wg.) L. v. d. B. te O. KIJWIELBANDEN KWALITEIT BETER DAN OOIT TE VOREN PRIJZEN NAGENOEG ALS VOOR l DEN OORLOG Buitenband f 7.50 Binnenband 3.50 Vraagt prijsopgave van Cognac Hennessy' aan Wijnhandelaren, ZWOLLE, AAG ROTTERDAM AMSTERDAM niiiiiiiiliiii' iiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllMttllllllllllMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllltllllllllIlllllllltll iiiiiiiiiiiiiiirHfiitimjiitmiiiiiimmiitiimitimi F. Feddema Wagenstraal 67 Telenhoon 879 Haag l LUXE HEERENSCHOEISEL j II llllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllIlllllllllllllllllllIIIIIHIIIIIlllllllllllllllIlllllllllllllllllllllllll JEUGDHERINNERINGEN DOOR M. VAN GELDER Op een morgen In November, toen 't onzekere licht van den komenden dag over de vlakke landen begon te leven, ging hQ alleen door de stilte van de kleine stad. Boven de hulzen was de donkergrfjze hemel en tusschen 't dunne, geel geworden loof der boomen hing de Qle morgennevel. Langs de ruwe schors der stammen druppelde het In zwarte, grillige streepen naar beneden en van de takken vielen staflg de druppels op de gele klinkers langs de walkant, waar ze zich verzamelden en als kleine, groezeiige beekjes over de houten walbeschoeilng in 't bronzen grachtje vloeiden. Door de smalle, slecht geplaveide straten ging hier en daar een melkboer of bakker zwaarduwend achter zijn kar. En 't geluld van de ratelende wielen op de bonklge kelen echoode tegen de lage geveltjes van de ongelflke rijen buizen, die, als slapend nog, scheef en uitgezakt tegen elkaar hingen, grillige bochten maakten en door bespottelijk nauwe steegjes met elkaar verbonden waren. Die steegjes hadden hem in zQn kinder jaren steeds een groote angst Ingeboezemd, een angst die hem nu belachelijk en onbe grijpelijk voorkwam. Er waren er, die hQ altijd ontweek wanneer z'n moeder hem uit zond om boodschappen te doen en de enkele keer, wanneer hQ er met een ouderen broer of z'n vader doorkwam, kreeg hQ een be klemmend gevoel van angst in z'n borst. >H| ontdekte er altijd nieuwe griezelige dingen; een dikke pad, die z'n opgeblazen lijf stijf drukte tegen de grijsbemoste steenen van een overhellende tuinmuur, of groote slijmerige slakken tusschen de roodbruine en grQze steenen. Dan weer een kat, die onverwacht, vlak boven z'n hoofd van de eene schutting op de andere sprong, on hoorbaar en daarom des te angstwekkender en naar z|n vaste overtuiging opzettelijk op dat oogenblik, om hem te doen schrik ken. Dan kneep hQ de hand van z'n Vader en was blij wanneer ze het steegje ten einde waren en uitkwamen op 't smalle grachtje, waar langs n kant. oude statige boomen groeiden en de deftige huizen stonden van de rijke bewoners van 't stadje. Voor die hulzen had hij een diepe, stille eerbied. Sommigen hadden groote vensters van spiegelglas en glimmend groene, glanzend-vernlste deuren met een zware, koperen ring ia het midden. De gevels waren meest roodbruin geschilderd, terwijl de voegen tusschen de baksteenen allen helderwlt daarop afstaken, pijnlijk correct, 't Leek hem of zoo'n gevel steeds splinternieuw was en de kalk tusschen de roode baksteen nooit kon verschieten, zooals hij dat toch bij de kleinere hulzen van het stadje op merkte. Dan waren er met mooie, rustiggelQnde top- en trapgevels, die heel, heel oud waren zooals z'n Vader hem dikwijls vertelde. Wel driehonderd jaar oud, wat je kon zien aan de groote ijzeren cijfers boven en tusschen de vensters, die ze dan tesamen lazen. Van die huizen waren de vensters dikwijls llchtpaars of donkergroen, 't glas zachtkens gebold. Zoodat, wanneer het zon licht er op scheei 't een wonder van stralen en kleuren werd. Vooral des avonds, als de zon wegzonk in zee en purperen glans over heel 't stadje lag, was 't kleurenspel in die groene en paarse vensters voor hem van een sprookjesachtige bekoring. In z'n kinderlijke verbeelding dacht hQ zich 't leven van de def tige families in die huiien ais iets heel teers, geheel in overeenstemming" met de indruk die 't licht van de stervende dag in z'n kinderziel opwekte. Aan de overzijde van het water waar geen boomen stonden, was het meestal een groote bedrijvigheid. Inplaats van uit deftige huizen bestond daar de straat uit hooge graanpakhuizen. Grauwe, stramme gevels met ontel bare groene luiken en deuren en een enkel rond venster heel boven in de gevelspits. Een van die luiken droeg in groote witgeschllderde letters de naam van het pakhuis, zooals namen van vreemde havenplaatsen en wereldeelen wier beteekenis hQ maar vaag kende. Na schooltijd of ook 's morgens heel vroeg, zat hij op de stoep van een der deftige hulzen in de schaduw van de oude statige boomen en keek naar de overzijde, waar de zon fel brandde op de gevels der hooge pakhuizen. Mannen, gekleed in bruine werkmansbroek en blauw boezeroen, met over hoofd en schouders een grauwe zak, torsten zware balen uit de schuiten, die aan de wal gemeerd lagen, in de pakhuizen. Hij bewonderde steeds hun kracht en de behen digheid waarmee ze over de zwiepende plank liepen, die van de schuit stijl opwaarts voerde naar de walkant. Nooit gleed er een uit of greep de zak verkeerd en 't scheen hem of ze geen vermoeidheid kenden. Maar van alles wat 't leven in de kleine, rustige stad hem bood en waaruit h|, onbe wust, schoonheid voor z'n ontvankelQke kinderziel trachtte te puren, was hem de zee het liefst. Die bespoelde 't stadje aan drie zijden en staande op een van de haven hoofden of op de machtige bazaltglooing van de zware zeedijk, kon men de kustlijn BATENBURG & FOLMER aag ?:? Huijgenspark 22. SPECIALITEIT: fERHUIZINCEN ONDER GlRMITlE-: BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS op verren afstand volgen, tot waar ze in teere buiging aan het oog onttrokken was. Des Zondag's wandelde hQ te samen met z'n oudere broers door de uitgestrekte wei landen buiten het stadje. Ze gingen steeds dezelfde weg, langs 't kerkhof, waar treur wilgen hun fQn gebladerte op 't bruinroode kroos van de sloot die 't omringde lieten .hangen. De beklemde stilte, die uit de lanen tusschen de hooge boomen scheen te fluis teren beangstigde hem en uit 't ruischen der slanke peppels hoorde hQ de stemmen der dooden. Ze klauterden over de ruwhouten hekken, die in groote menigte de verschillende wei landen van elkaar scheiden, stonden gebogen over de helder witgeverfde leuningen van hooge typische bruggetjes, die de landen, door tallooze kanalen en slootjes doorsneden, met elkaar verbonden. Tot ze aan de voet vaa de breede zeedQk kwamen die aan de landzQde was begroeid met kort gras, waarop hier en daar geiten en schapen te grazen liepen. Onder aan de dijk, waar de witte, goed onderhouden grintweg naar de naburige kostdorpen voerde, stonden onaanzienlQke visschershuisjes en verschgetaande netten lagen tegen de dQkhelling in de vroege voorjaarszon te drogen. Dan beklom men ze de zachtglooiende helling onder luid gejoel en gelach, wedijverden wie 't eerst boven zou zijn. En zaten een oogen blik later ieder op een groote door de zon heetgeblakerde bazaltsteen, waarvan de warmte hun lichaam aangenaam aandeed. Voor hem lag dan de zee, de elndelooze, de nooit rustende, 't groote mysterie waar achter in z'n kinderdroomen landen van ongekende schoonheid moesten zQn. TerwQI de anderen speelden en met hun ontbloote voe ten in het water plasten, kon hQ uren achtereen daar zitten en staren naar de wazige verten, waar bruine en grijze zeilen van visschersschuiten tegen't diepblauwe geluchte pinkten. Of naar de stralende bundel licht die de zon op 't water wierp en waarin ontelbare diamanten te schitteren lagen. Aan zee onderging hQ de bekoring van een al-hetandere-vergeten kunnen, zijn lessen en SPAAMSOH, EU O ELS O H, FRAM9OH, OUITSOH oto. Borlltz-School Hoeranqrmoht 4B1 M Pnct, OndirwBi door bultral, 3288 kleine verdrietelijkheden. En alles loste zich op in 't diepe raadsel, dat z'n kinderziel steeds weer trachtte op te helderen. Ook de avonden na warme zomerdagen, wanneer hQ met z'n oudeis naar het haven hoofd wandelde, vanwaar men de bedrijvig heid in de kleine haven kon gadeslaan, waren in z'n klnderbestaan uren van diep genot. Dan zette de zon gansch de hemel in vuur en goud, vervloeiend in diep rood en violet en heel ver weg, waar de hemel de zee beroerde, was er een zacht-trillende ifn van zuivei goud. Daarop dreven de wadden-eilanden, onwezenlijk als in een sprookje, en de fijne karteling hunner dulnenrQen en teere omlijning van vuurtoren en hulzengroepen waren gevat in een con tour -an mat zilver, waren als edel gedreven zilversmeedwerk op een schotel van oud goud. En hQ droomde zich als edelknaap te midden van vorstelijke pracht, droomde van heldendaden die hQ verrichtte en oogstte roem en eer. Dan zonk de zonneschijf dieper en lucht en water werden een geheel van purper en goud, met langgerekte lijnen van teere, on wezenlijke kleuren. Voor en tusschen de havenhoofden schoten bruin visschen door 't donkergroene water en de zonnegloed tooverde op hun sierlijk gebogen ruggelQn een streep van blinkend goud. Achter hem lag 't stadje en de late zonne stralen schoten goud langs de enkele toren spitsen en in de zachtkensgebolde vensters der deftige huizen, gloeiden bloedrood in de kleine ruitjes der boerderijen, die op de weilanden veilig lagen achter de zware dijk, in vredige rust.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl