2224 Zaterdag 7 Februari A°1920 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Onder Hoofdredactie van Prof. Dr. G. W. KERN KAMP Redacteuren: Prof. Dr. H. BRUGMANS, Mr. E. S. OROBIO DE CASTRO Jr., Dr. FREDERIK VAN EEDEN, Mr. J. A. VAN HAMEL en H. SALOMONSON UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF Prijs per No. f 0.25. Per half jaar f 6.25. Abonn. loopen per jaar Redactie en Administratie : Keizersgracht 333, Amsterdam | Advertentiën {0.60 per regel plus 10 cent dispositiekosten | INHOUD: Bladz. 1: Onrust in Ierland, door prof. dr. G. W. Kernkamp. Chinoiserie, door dr. W. G. C. By vanck. Montessori in de Volksschool, door mr. I. E. Prins-WillekesMacdonald. 2: Het Con flict in het Havenbedrijf, teekening van Jordaan. Staatsinstellingen in Ned.Indië, door prof. D. G. Stibbe. Krekel zang door J. H. Speenhof. 3: De Bede laar, door H. Visser. 5: Voor Vrouwen: Huisindustrie, door Nine Minnema. De Alg. Ned. Vrouwenorganisatie, door C. van Tussenbroek. Van Vrouwelijk Doen en Denken, door E. C. v. d. M. Van Kinderen, door E. Tierie-Hogerzeil. Cabaret-liedje, door W. Liernur. Uit de Natuur: Onslievenheersbeestje, door Jac. P. Thijsse. 7: Bij Georges Duhamel, door Johannes Tielrooy. De Sint-Catharijnen Kerk jubileert, door L. v. d.Broeke.?Mensen en Dier, teekening van George van Raemdonck. 8: De Pausen en het Volkenrecht, door mr..A. B. van der Vies. 9: Per Auto door NoordFrankrijk, door gen. Van Oordt. Schil derkunst-Kroniek, door Plasschaert. 10: Wie was de vrouw van Roemer Visser? door dr. J. F. M. Sferek. De Financiën der Gemeente Amsterdam, door J. D. Santilhano. Techn. Rubriek, door dr. J. F. van Oss. Proces Erzbeiger-Helffrich, teekenening van A. Brockmüller. 12: Charivaria. Uit het Kladschrift van Jantje. Bridgerubriek dooi. Bridger. Stephan Partos f, teekening van Wybo Meijer. Het Schietgat, door Melis Stoke. 13: Het dreigend conflict in de haven, teekening van Joh. Braakensiek. Onze Puzzle. Hofstad en Hofstedelingen, door Nuchterling. Bijvoegsel: De lersche Kwestie, teekevan Joh. Braakensiek. ONRUST IN IERLAND Herinnert u het lot van België!" en Ieren, wilt gij de verschrikkingen van den oorlog over uw eigen land gebracht zien?" zoo stond er te lezen op de -billetten, die in het voorjaar van W16 door heel Ierland waren aangeplakt om de vrijwillige dienstneming aan te moedigen. Als Shaw" dit vermeldt in de voor rede van O'Flaherty V. C." een van de Playlets of the war" uit zijn laatsten bundel tooneelstukken schrijft hij: buiten Dublin Castle (den zetel van het Engelsche bestuur in Ierland) begreep iedereen, hoe zot het was een Ier uit te vnoodigen zich iets te herinneren, wanneer men hem kwam verzoeken voor Engeland te vechten; vergeef en vergeet" zou een passender opschrift geweest zijn. De herinnering aan het lot van Leuven en andere geteisterde Belgische steden maakte vooral in het voorjaar van 1916 een ongewild effect, toen, na den op stand van de Sinn Feiners, tijdens de Paaschdagen, in verscheiden wijken van Dublin de puinhoopen nog rookten. Om de verschrikkingen van den oorlog van hun eigen land af te wenden, behoefden de Ieren toen geen dienst meer te nemen in het Engelsche leger; die verschrikkingen iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirtiiiiimiiiiimii CHINOISERIE Verbeeld u in een draagkoets door groote vreemdgeboogde poorten te zijn gegaan, over hof na hof met steenen geplaveid waartusschen bloembedden zijn geplant, langs veranda's en hallen waar onder drakengesnebie daken de sierlijkst in hout ge sneden lantarens afhangen, totdat ge het keizerlijk paleis hebt bereikt dat u begroet met zijn in roode zijde gepolsterde voor zaal en zijn buffelhoornsnijwerk en zfjn roode zijde kwasten tusschen de zuilen.... Maar daarachter denk u als een tooverland het park met zijn wonderbloemen en bos schages, zijn bruggen en zQn hoogten, zQn tempels, tuinhuizen, godenbeelden en vooral zijn meer dat zich door een heele uitgestrektneld heenslingert, begeleid door wandelgaanderljen. Droom dat nu bij maanlicht, vergroot en verdiept door het halfduister, en laat de booten spelevaren over het water als de Keizerin en haar gevolg deverfrlssching van den avond zot ken en melancoIteke fluittonen de stemming vertolken van den naderenden nacht.... Men kan zich dit en dingen van dat soort voorstellen als een omgevend landschap, daarin laat men vage personen- met eigen aardige Chineesche namen op en neergaan, en dan moet men het er voor houden dat men een afbeelding bezit van Chinetsche beschaving en geschiedenis. Maar is nooit de wensch bij U opgeko men, om dat leven waarop men van buiten als op een prent kïjkt, inwendig mede te leven, zoodat de Westersche wereld de waren hun door de Engelschen zelf al thuisgebracht. Niet zonder reden had de Engelsche regeering geweld gebruikt tegen Sinn Fein. Kort tevoren had Sir Roger Casement met Duitsche hulp een poging gedaan om in Ierland een opstand te verwekken. Hij zelf werd in hechtenis genomen zoodra hij voet aan wal zette ; maar zijne komst was voor de revo lutionaire partij in Ierland het sein om naar de wapenen te grijpen. Ia Dublin maakten de Sinn Feiners zich meester van eenige openbare gebouwen en ver schansten zij zich in de woningen van particulieren; eerst na bloedige straat gevechten konden de regeeringstroepen het oproer dempen. Maar buiten Dublin, vooral in het Westen van Ierland, breidde de revolutionaire beweging zich nog uit; over "geheel Ierland werd de staat van beleg afgekondigd; het duurdegeruimen tijd voordat de Sinn Feiners het hoofd in den schoot legden. Slechts een minderheid van de Ieren behoorde toen nog tot Sinn Fein. De nationalisten, onder Redmond, hoe vijan dig zij ook vóór den oorlog tegenover Engeland hadden gestaan, vielen de Engelsche regeering niet in den rug, toen deze zich schrap moest zetten tegen Duitschland en zijne bondgenooten. Niet alleen Protestantsche Ieren, uit Ulster, maar ook nationalisten meldden zich als vrijwilligers aan. Geen wonder, meent Shaw: zij hebben het thuis zoo slecht, _dat zij licht te vinden zijn voor een "andere carrière, zelfs voor het dragen van den wapenrok van den Koning van Engeland. Dit mag zoo zijn; maar het aantal Ieren, die uit zucht tot avonturen of omdat zij den brui gaven aan het vermaledijde leven in hun eigen land, zich naar het front lieten lokken, is toch niet buitensporig groot geweest. Het bleef in alle gevallen beneden de verwachtingen van de Engelsche regeering en beneden de behoefte aan manschappen. De werving van vrijwilligers leverde niet genoeg op; maar tot de invoering van de conscriptie ook in Ierland durfde zelfs Lloyd George geruimen tijd niet overgaan; dat zou een te hooge wissel zijn op de loyale gezindheid van het lersche volk. Toen in het voorjaar van 1918 de Duitschers hun geweldigen aanval tegen het westelijke front ondernamen, moest Engeland alle hens aan dek roepen; de regeering besloot het erop te wagen en voerde ook in Ierland den dienstplicht in. Maar het bleef een maatregel op het papier. Met de practijk ervan treuzelde men, totdat in het najaar de keer in den oorlog kwam; toen was het niet meer noodig de gevaarlijke proef te nemen. Intusschen, de Engelsche regeering had meer reden om de Ieren wegens hunne houding tijdens den oorlog te prijzen, dan te laken. Zij mocht dankbaar zijn dat Ierland niet zooals Duitschland gehoopt had de door den oorlog ge boden kans had aangegrepen om het juk af te werpen. Zij begreep dan ook, dat zij nu niet langer mocht wachten met het invoeren van Home Rule. Nog voor het jaar 1919 ten einde liep, maakte zij den inhoud van een nieuw wetsontwerp daartoe bekend. Het is het ongeluk van Engeland in zijne verhouding tot Ierland ge weest, dat het met zijne concessies altijd achter de gebeurtenissen aanliep. buitenwereld wordt en ge, meegaand met de bewegingen der menschen in het Chi neesche Zomerpaleis, van binnen uit neerziet op het gewoel van verafstaande volken? Men heeft gehoord en gelezen van de beroemde Keizerin Tsi-hi, de laatste die «men mag rekenen onder de voisten van China, men kent haar wel, de heerschzuchtige dame die als Keizerin weduwe zich weder meester maakte van het bestuur over het rijk, toen haar aangenomen zoon, de Keizer Kwang-siu, diepgaande hervormin gen Invoerde om het land te hernieuwen, (1898), en die de dame harde ervaring gehad heeft in haar achteruitziende regeering met den inheemschen Bokseropstand en den aanval op de verblijven der Europeesche gezanten in Peking daaruit voortgevloeid (1900). Zij moest haar hoofdstad verlaten, de trotsche vrouw, en den wijk nemen naar het binnenland, haar palelzen overgeven aan de plundering en ontheiliging der Euro peesche troepen en later de vernedering aanvaarden van een vrede, door de Mogend heden haar gedicteerd. Maar zij keerde terug naar den zetel van haar macht en hield vast de teugels van haar bestuur, met, in de diepten van haar mysterieus verblijf, naast zich den machteloozen Kwang-siu, tot een vroegen dood gedoemd om zijn hervormingsijver... Midden onder de menschen vqn dat ge heimzinnig gesloten hof voeren ons de opteekeningen van een Chineesche Prinses, die meer modern opgevoed, na een lang verblijf te Parijs, waar haar vader gezant van China was bfj het Fransche gouvernement, een paar jaren als hofdame de gunsteling is ge weest vanChira's Keizerin, om daarna zich terug te trekken en met een Amerikaan te huwen. Zij heeft baar hoek in 't Duitsch laten vertalen, het heet Zwei Jahre am Hofe von |Pekin g von Pr inzessin derLing. Daar leert men in levenden, majestueuzen Ifjve de oude Keizerin kennen, Indien de Home-RuIe-wet, die Gladstone in 1886 indiende, aangenomen ware geworden, zou Ierland toen tevreden zijn gesteld. Maar voor die eerste wet was zelfs in het Lager Huis geen meer derheid te vinden. De tweede, gewij zigde Home-Rule-wet, van 1893, kon het Hooger Huis niet passeeren. Spoedig daarop brak de tienjarige periode aan, waarin de conservatieve partij over Engeland regeerde; daarmede was alle kans op de invoering van Home Rule verkeken. In 1905 kwamen de liberalen weer aan het roer. Vooral ter wille van Home Rule bonden zij den strijd tegen het Hooger Huis aan een strijd, die, naar men zich zal herinneren, kort voor den oorlog was uitgeloopen op een vermin dering van de macht der Lords. En vóór den oorlog zou Ierland reeds Home Rule hebben gekregen, wanneer niet Ulster het N. O. deel van Ierland, waar de bevolking meerendeels Protestantsch en van Engelsche afkomst is zich onder leiding van Carzon daar met man en macht tegen had verzet. Alles wat in Engeland conservatief voelde, juichte de rebellie van Ulster toe. De regeering moest een compromis voorstellen, waarbij Ulster het recht kreeg, zes jaren buiten de Home Rule te blijven. Toen brak de oorlog uit en de lersche quaestie bleef voorloopig onbeslist. Dertig jaren lang had Engeland noodig gehad om de lersche quaestie niet op te lossen. En in dien tijd was het lersche volk tot politiek bewustzijn ge komen. Vroeger haatte het de Engelschen, omdat het gebukt ging onder de poli tieke en economische overheersching van dit volk, dat een andere taal, andere godsdienst, andere zeden had; haatte het hen, om de herinnering aan het ge weld, waarmede zij hunne heerschappij hadden gehandhaafd: Cromwell's naam is ten allen tijde door de Ieren vervloekt. Wanhoop en ellende brachten het volk soms tot gewapend verzet; maar het streefde nog niet welbewust naar een politiek doel. Dat veranderde sinds de dagen van Parnell, omstreeks 1880; ook hij moest een beroep doen op de elementaire ge voelens van haat en wrok, maar hij wekte tevens het politiek besef bij zijn volk. Sedert werd ook Ierland opgevoed in de leerschool der democratie van onzen tijd. En, als overal elders, heeft ook daar de oorlog de democratie ver sterkt ; heeft men ook daar de roepstem van het zelfbeschikkingsrecht der volken vernomen. Met zelfbestuur onder voogdij van Engeland neemt Ierland niet meer genoegen; het verlangt volkomen zelf standigheid. Bij de algemeene verkiezingen van December 1918 is dit gebleken: van de IK millioen stemmen, die toen werden uitgebracht, verklaarden zich 971,000 voor de leus van Sinn Fein: de lersche republiek; de nationalisten kregen er 235,000; voor het behoud van de be staande betrekking tot Engeland stemden 308,000 kiezers. Zoo behoeft het niet te verwonderen, dat het jongste Home Rule-ontwerp van de Engelsche regeering meer bepaal delijk van Lloyd George in Ierland weinig instemming vindt. Zelfs niet bij vele gematigden, die het afkeuren dat dit ontwerp Ierland in twee stukken men is b g haar opstaan en haar naar bed gaan, men wandelt naast haar, men verneemt haar bekentenissen, en ook K war g Siu treedt naar voren, zooveel als een bescheiden me lancholicus in 't daglicht kan komen als hij door een streng gebod wordt achteraf ge houden. Zeg hun dat zrj dadelijk binnenkomen", klonk een lulde stem uit derecfptlezaal van het paleis, toen de Prinses met haar moeder en zuster in de voorhal wachten op het gebod der Keizerin. Zij waren in den nacht opgestaan en van Peking vertrokkrn om terstond op het bevel der Keizerin voor haar te kunnen verschijnen en hadden uren en uren moeten laten voorbijgaan eer de noodiglng tot hen kwam, maar wie rekent met den tijd van het hof, waar de heerscheres den tijd maakt? WIJ zagen", vertelt de Prinses, een oude dame in een geel satijnen kleed, tijk met pioenen geborduurd. Zij droeg een kapsel, met bloemen, van paarlen en nephrlet, een kwast van paarlen links en in het midden een phenlx van het helderste edelgesteente. Over haar schouders hing een kraag, het prachtvolste en kostbaarste wat ik ooit zag. Hij was gewerkt als een net uit 3500 parels van de grootte van een kanarie vogelei, allen juist bijeenpassend in vorm en kleur " Ik spaar u het vervolg van het toilet. Het was n schittering van Keizerinnenweelde die voor de oogen der bezoeksters opblonk, en daaruit kwam een stem vol genade. Met een kus werden de beide meltjes ontvangen, zQ kregen een compliment over hun Parrjsche kleeren en over de hooge hakken hunner schoenen. In dat Parijsche gewaad had de Keizerin hen willen zien om zich een voorstelling te kunnen maken van Europeesche verfijning. Wellicht had zij z'chzelf bijzonder uitgedost om niet achter te staan. Want zij was zeer ijdel. Zij kon het in oogenblikken van goed humeur erkennen. Ondanks haar zeventig jaar wilde zij de splitst, elk met een eigen bestuur en een eigen volksvertegenwoordiging: Ulster en de rest van Ierland; bij dit laatste stuk zullen dan enkele graafschappen van Ulster gevoegd worden, waarin de katholieken de meerderheid vormen. Doch reeds voordat dit wetsontwerp was bekend gemaakt, was er onrust in Ierland gekomen. Tegen de agitatie Van Sinn Fein trad de regeering scherp op; hare maatregelen prikkelden weer tot verzet; er werd een aanslag gedaan op het leven van Lord French, den onderkoning van Ierland ; schietpartijen tusschen Sinn Feiners en soldaten of politieagenten zijn aan de orde van den dag; er worden klopjachten gehouden op de leiders der rebellen; de gemeen teraad van Dublin koos dezer dagen tot burgemeester een Sinn Feiner, die in de gevangenis zit en heesch op het stadhuis de vlag van de republiek. In hoeverre de regeering door on verstandige maatregelen en onnoodig geweld de Ieren heeft verbitterd, valt van hieruit moeilijk te beoordeelen. Maar het verdient opmerking dat een liberaal Engelsen blad, The Manchester Guardian, reeds een paar maanden gele den schreef: de regeering van Ierland is geheel vervreemd van de bevolking; hare verbodsbepalingen drijven ook hen, die nooit aan politiek hebben gedaan, in de gelederen van de extremisten ; Sinn Fein juicht er over; het is van meening, dat Lord French meer doet voor de republikeinsche propaganda dan De Valera (de leider van Sinn Fein) zelf. De lersche quaestie is plotseling weder acuut geworden. Henderson die met andere afgevaardigden van de Engelsche arbeiderspartij onlangs door Ierland reisde om poolshoogte te nemen noemde bij zijn terugkeer den toestand in Ierland dreigender dan ooit. Met geweld kan Engeland zijn heer schappij handhaven. Ook Cromwell deed dit in zijn tijd; maar zijne opvolgers in de regeering van Engeland, ook de tegen woordige, hebben er de wrange vruchten van geplukt. Leefde hij nu, hij zou, practisch staatsman als hij was, de tot kas tijden opgeheven hand der regeering terughouden: geen geweld, zoolang het overleg nog niet is uitgeput. De voor eenige maanden opgerichte Irish Dominion League" wijst den weg naar een voor beide partijen aanneme lijke oplossing. Haar program luidt in hoofdzaak: Ierland krijge eenzelfde be stuur als een van de Engelsche Domi nions, b.v. als de Unie van Zuid-Afrika; het worde afzonderlijk vertegenwoordigd in den Volkenbond. Van zulk een oplossing zullen de ex treme Sinn Feiners vermoedelijk niet willen weten. Maar niet allen, die bij de laatste algemeene verkiezing op een candidaat van Sinn Fein stemden, behooren tot de uiterste richting. Het zal voor een groot deel van de katholieke geestelijkheid afhangen, welke houding deze meer gematigde elementen dezer partij zullen aannemen. Indien de Engelschen zoowel als de Ieren hun volksbelang goed inzien, moeten zij door overleg tot een voor beide partijen bevredigende schikking willen komen. Noch het Engelsche volk, noch het lersche wordt gebaat door een scheiding; zij hebben elkaar wederkeerig noodig. KERNRAMP schoonste vrouw van het hof zijn. Op eenlgen afstand, bij die eerste samen komst, hield zich een schuwe man. Aan hem werden de meisjes voorgesteld; hij gaf hun schuchter de hard.HetwasKwang-Siu.deKelzer; slank, met sterk sprekende trekken en schitterende oogen. Hij keek er uit als had hij een drukkend verdriet, maar et n glimlach van vriendelijkheid verliet zijn mond niet. Het was een leven van dagelijksch om en bij de Keizerin zijn dat zich voor de beide jonge hofdames opende. Ceremorieus, toch niet zonder afwisseling. Want ondanks haar jaren was de Keizerin een goede voetgang ster, zij sleepte baar gevolg mr c op groote tochten zij kende niets schooners in de wereld dan haar park en zij hield van theatervertoonlngen, zij maakte de stukken zelf en de opvoering was verrukkelijk schoon en verrassend. Zooals zQ den regel aangaf, moest alles op haar wenken geschieden en dadelijk gereed zijn. Zij maakte zonneschfln aan het hof, en als zfj ontstemd was, kon er niets goeds geschieden. Maar ook wist zij zich zelf meester te worden en werd dan betooverend vrlendel|k. Ik kan maken", zeide zij tot haar gunsteling, dat de menschen mij liefhebben, of dat zfl mQ haten als gift." Zij was een persoonlijkheid. Haar groote liefde ging naar de bloemen van het park. Zij kende ze alle, zQ raadde hun voorkeur en hun kleur, zij wilde niet dat zrj met warme handen werden aangevat. Het waren haar beschermelingen. Haar zorg was de verafliggende wereld van het Westen, de ongemanierde, indringerige, vulgaire, waar ze zich boven ver heven rekende en die toch niet alleen haar nieuwsgierigheid gaande maakte, maar om wier oordeel zij ook bovenmatig gaf. Want zij wilde de echte vorst'n van de wereld zijn; KoninginVictoiia mocht het niet wezen. Zij kende haar eigen wezen. In dagen Aan onze Medewerkers De redactie acht het gewenscht, haren medewerkers en inzenders nadrukkelijk te verzoeken, voor hunne bijdragen zoo veel mogelijk rekening te houden met den voor het Weekblad meest geschikten om vang. Te lange, artikelen leveren ver schillende bezwaren op, zijn ook voor de lezers vél minder aantrekkelijk. De normale afmeting van artikelen moet op ten hoogste 1500 woorden, en, die van Feuilletons op ten hoogste 2000 woorden worden gesteld. Van met potlood geschreven bijdragen kan de redactie geen kennis nemen; evenmin van die bijdragen waarvan het papier aan beide zijden is beschreven. Zoo mogelijk, gelieven de inzenders ge typte copie in te zenden. Alle inzendingen moeten geadresseerd worden: Aan het Secretariaat der Redactie van De Amsterdammer", Week blad voor Nederland, Keizers gracht 333, Amsterdam, zonder vermelding van persoonsnamen. Eventueele vragen over drukproeven, overdrukken, tijdstip van plaatsing e. d. eveneens en uitsluitend te richten tot het Secretariaat'. Illlllllllllllllllllllllimilllllllllllllllllllllllllllimilllllllllllllllllllllllllllll MONTESSORI IN DE VOLKSSCHOOL door Mr. I.E. PRINS?WILLEKES MACDONALD hoofd eener Montessorl-school te 's-Gravenfiage Na de derde lezing, die Montessorl in de Aula van de Amsterdamsche Universiteit hield en waarin ze voornamelijk sprak over het materiaal dat bij het lezen, schrijven en rekenen wordt gebruikt, hoorde ik een pri vaatdocent in de chemie zeggen, dat het eenige bezwaar van een dergelijke funda-meoteele hervorming van het onderwijs was, dat er over 50 jaar niets meer te zoeken zou zijn, het mensctietigeslacht dat op deze manier de beginselen van de wiskunde in zich opnam zou volgens hem zooveel ver der komen dan de tegenwoordige weten schappelijke onderzoekers, dat de gevolgen niet te overzien waren. En als antwoord op een vraag, die wij dikwijls te hooren krfgen, zei Montessori nog in deze derde lezing: als de kinderen rekenen vervelend vinden, is het omdat ze het niet goed leeren." Dat moeten we ook vooral niet vergeten, als het ze op de goede manier en met de nauw keurig bepaalde middelen aangeboden wordt, dan bestaat er voor een getond kind geen vak, dat vervelend is. Het zou even dwaas zQn om te zeggen, dat het eten van goed en smakrlrjk voedsel vervelend was als men honger had. Een kind heeft honger, lederen dag wier: de taak van den onderwijzer is niet die honger kunstmatig op te wekken en nog minder om het kind, dat zich verzadigd voelt, nog meer eten op te dringen, maar iiimiiiitiiiiimiiiimiiii van treurige herdenking en neerslachtigheid herleefde zij haar leven van jongs af aan. Ik heb het altoos zwaar gehad", kon zrj tot haar vertrouwde zr ggen. In het ouderhuis werd ik bij mijn zusters achtergesteld, en toen ik aan het hof kwam waren allen op mij jaloersch, want ik was toen zeer mooi; de Keizer keek alleen naar'mij; ik had het geluk een zoon het leven te geven, daaiop was ik de eerste. Maar later heb ik geen geluk meer gehad. De Keizer verviel in een ongeneeslijke ziekte. Vreemde sol daten verbrandden ons paleis (1860), het land verkeerde in oproer. Ik was toen nog zoo'n jonge vrouw en had mijn doodzieken man en het hulpelooze kind. Een slechte Ptirs maakte aanspraak op de Kroon. Toen voor den Keizer het uur van sterven kwam, bracht ik zijn kind bij het bed, en vroeg hem wien hij tot opvolger had be stemd. Hij gaf geen antwoord. Maar ik liet mfj niet ontmoedigen. Ik riep luid: Dit J ind hier is uw zoon!" Toen sloeg hij dadelijk de oogen op en zeide: , Het spreekt vanzelf, hij is mijn opvolger op de troon". Dat waren zijn laatste woorden. Ik zie hem nog voor mQ in 't sterven liggen. Toen dacht ik nog goede dagen te be leven, maar mijn kind stierf vóórzflntwintigst- jaar. Al mijn geluk was daarmee heen. Men bracht Keizer K wang Siu.bij mij als kind van drie jaar. Hij was de zoon van mijn zuster en ik heb hem als zoon aan genomen. Hij wis zlekelQk en nog is hfj niet gezond. Hoeveel andere zorgen heb ik niet l Al mijn moeite is vergeefsch geweest, niets is naar mijn verwachting uitgekomen. Maar Ik ben filosoof genoeg om de dingen te nemen zooals zij zijn. Anders lag ik al lang onder den grond." En dan bij een and re gelegenheid opge wekter: Mijn l ven is toch rijker aan ge beurtenissen dan dat van Koningin Victoria. Het is nog niet afgeloopen. Misschien dat ik de buitenwereld nog met iets ongewoons verras l" W. G. C. B Y v A N C K ?