1.0 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 7 Febr. '20. - No. 2224 WIE WAS DE VROUW VAN ROEMER VISSCHER?*) door dr. J. F. M. STERCK De geestige dichter van .'t Lof van een blaeuwe scheen" bleef langongetrouwd. Pas In Maart 1583, toen hij 36 jaar was, trad deze doorloopend verliefde cellbatair in 't huwelfjk en maakte Eva Jansdochter een einde aan de tallooze liefdesavonturen, waarvan zfln verzen vol zijn. 't Moet een moeilijke keuze voor hem zijn geweest. Deze trouwe lansknecht" in het legher van Cupido" was kieskeurig bQ zQn vele erotische erva ringen, maar heeft dan ook heel wat teleur stellingen moeten verduren. Van het meisje eens medeminnaars: Msgdeleen Jans",heet het, dat ze van elk der zes Hollandtsche steden een eigenaardigheid bezit: Date een Amsterdamsen aensicht, een Delfse ganck' Dortse middel, en Leytse tongh bij deseo, Een Goutache stem, een Haerlems wesen". Zoo een volmaakt liefje had Roemer nog niet gevonden. Ludewlna, vol courtosye staat hem in 't geheel niet aan: Soud* ick Ludewica vryen, ick behoefde wel een tolck' Sooveel termen bruycktse in 't diviseeren ". 't Was dus moeilijk voor de ronde Roemer" om zijn liefde blijvend te vestigen, hl] troostte zich dan ook maar zoo goed en zoo kwaad het ging: >,D'ongecierde can ick met deneken eierlijck maken, n de ghepronckte toont datse rijck van goet is, De bleecke en de blancke doet mij vierich haken, Een hubsch brunetken geeft mij in Liefde moet fris, De blancke schoon, maer 't Bruynken peuluw soet ia." Maar hq wilde toch tot een besluit komen, al die blaeuwe scheenen" begonnen hem te verdrieten: , als ick niet cryghen mach die ick wil, Soo troost ick my selven'en swyghe stil: Oenckende datter quader mee wort beschut. Want een goet schutter die schiet wel mis: Een goet Visscher vanght altijd gheen \ii.'.' In 1583 had hij een vischje naar zQn zin gevangen, of misschien wel het vischje hém. 't Was niet Magdaleen Jans" met de deugden van de zes Hollantsche steden; maar Aefgen of Era Jans, die hij, voor zoover bekend, niet heeft bezongen. Maar ze was geen Amsterdamsche, zfl behoorde niet tot de familie van Campen, die in Jacob van Campen een echtgenoot had geleverd aan Roemers oudere zuster Geertje, die voor zijn opvoeding had gezorgd toen beide zijne ouders op n dag begraven waren. Dat Roemers vrouw van Campen zoude heeten is weder een van die legenden, zoo als er eenige noodzakelijk aan Roemers leven schonen verbonden te zijn, en die in dit gev.l Alberdingk Th ij m tot vader blfjkt gehad te hebben, met een aantal navolgers, waaronder ook ik mQ heb te rekenen. Een onderzoek in het Dordrechtsche archief, waarvan de archivaris, de heer J. L. van Dalen, de vriendelijkheid had ml] jnededeeling te doen, heeft aan 't licht gebracht, dat het einde van Roemers veelvuldige minnarQen in Delft is bereikt en niet door de lieflijke oogen van een Amsterdamsen aenzlcht", doch tengevolge van de Delfse ganck" van Aefgen Jansdochter Onderwater. Al is 't vreemd, dat deze schoone, wier naam zich zoo bij uitstek goed leent voor alle mogelQke calembours" a la Roemer Visscher, in geen van zijn Quicken" of Tuyters" gevonden wordt, dit Is te ver klaren, doordat zQ, eenmaal zijn vrouw ge worden, geen aanleiding meer gaf tot geestige woordspelingen in zijn versjes, die dan ook voor 't meerendeel uit zijn jongere jaren dagteekenen. Eva Onderwater, voor wier ontdekking ik *) Het belangrijkste werk over Roemer Visscher is het boek van Dr. N. van der Laan: Uit R. V.'s Brabellng, I. Moge het tweede deel ook spoedig verschijnen. IIIIIII1IIIMIIIIHIIIMIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIII DEN HAAG WARMOND WVDOX HOUTBOUW IWHOOBtrcnXHK ntNOBKlMN 03 CUBDsu/uxjinrja:t»Dicsn»AT 67 LEVERT DE/VERLANCD IN ZEEP. KORTEN TUD ALLE HOUTCONSTRUCTIES AL/ VLIEGTUIG H ALLEN TENTOON/TELLING/BOUW /CHOOLGEBOVJWEN ZIEKENHUIZEN CATALOOU/ OP AANVRAAG OM7V n&NO, LCHISISCHE RUBRI DE STRIJD TEGEN INBRAAK Hoewei het ongetwijfeld mogelijk is ook een particuliere woning te beschermen door allerlei toestellen, dat bij ir braak oogenblikicelrjk alarm geslagen wordt, Is het aan brengen van dergelijke toestellen bijna geheel beperkt tot groote gebouwen, waarin groote waarden opgeborgen zijn. Men heeft echter maar even de kranten in te den, om gewaar te worden, dat de bescherming van musea, banken, etc. echter nog heel wat beter dient te gebeuren. Het zaken gedeelte van Ne w-York, dat tot een betrekkelijk klein stadsdeel beperkt is, wordt veelal beschermd volgens Holmes' System". De brandkasten, b.v. van groote juweliers, worden geplaatst in houten kasten, die op een groot aantal plaatsen voorzien zQn van contacten, waarvan de geleidingen tot een goed verborgen kabel vereenlgd zijn, die naar een centraal kantoor gaat en in verbinding staat met alarmschellen en num merborden. Een deel dier draden staat onder stroom, zoodat bij braak aan de houten kart en ook b( brand beslist contact verbroken of contact gemaakt wordt, zoodat de eigen lijke brandkast absoluut beveiligd is. Ook net doorsnijden van den kabel geeft alarm. Dit systeem is echter zeer duur en zou alleen kunnen slagen in onze streken, als een groot aantal aangeslotenen het hooge abonnement wilde betalen. HET PROCES ERZBERGER-HELFFERICH Teekenlng voor de Amsterdammer" van A, Brockmüller Erzberger ___ \- Gedurende de TerCChttUtlng v. Gordon Helfferich Friedliiader rNiiiNiriiimiiiHiiinMiiMMMiiMiimiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimMM den Dordtschen archivaris hartelijk dank zeg, was de vijfde dochter en het zesde kind van Jan Onderwater en Oeertruyt Potter. Deze Jan Mattheusz. Onderwater was ge boren te Leiden en huwde in Juni 1551 te Delft met deze dochter van Jan Potter Jansz. landmeter en cartograaf en van Grietyen Pietersdr. HQ werd poorter te Delft en was brouwer in De Roos". Jan is de stamvader der Dortsche Onderwaters. Belden stierven te Delft; zQ hadden zeven kinderen: Ie Mattheus, f te Delft 20 Maart 1618, brouwer in de Drie Stenen" aldaar 1590, gehuwd met Neeltje v. MelisdQck, 2e Anna, verder onbekend. 3e Tryntje, trouwt 25 Januari 1587 te Delft met Sasbout Beuckelsz. van Santen, voor Domlne Donteclock. 4e Aagje, huwt te Delft met Arend van Puffliet, in De Koren drager". 5e Aaltje, ondertr. 19 Mei 1590 te Delft voor Domine Dolegius met Lieve Vermeulen. geb. te St. Oedenrode of 's Hertogenbosch, zeepzieder te Rotterdam. 6e Aafje huwdein Maart 1583 te Delft met Roemer Visscher. De 7e dochter Aaltje is jong gestorven. Deze geheele familie is Calvinist geworden; weder een bewijs dat Roemer Visscher toen niet Katholiek was, en dat noch Anna, noch Geettruy.noch Maria Tesselschade van hunne moeder Eva Onderwater een katholieke op voeding ontvangen hebben. Wat den zoon, Pieter betreft, de Dortsche genealogie der Onder waters'vermeldt, dat hij ongehuwd is gestorven. HIJ moet evenwel vroeger dan 1600 geboren zijn, al geeft hij in 1640 op 40 jaar te zijn en hij ontvangt in 1620 reeds een volmacht, waartoe hq dan, als minder jarige, nog niet gerechtigd was, jonger zijnde dan 25 jaar. Waarschijnlijk wist Pieter niet precies, hoe oud hQ was. Hij stond namelijk als niet zeer snugger bekend. Dat de vader van Anna en Tesschelschade nog geen ernstig man is geworden na zijn huwelijk, mag worden opgemaakt uit deze Tuyter" (No. 9): Sedert dat ick door natuerlyck nopen, Tot een Wettelyoke Liefde myn vrolyck leven In ghetrouwe diensten hadde begheven Soo isser wel Jaer en dach verloopen. Ick blyf die ick ben, wie sou sulcx hopen, Dat voor 't verloopen des tyds spoedicheyt Cupido niet sou minderen syn brande woedicheyt. Of de tresoren van gratie my doen open. Maer ick vinde int vryea soo goeds partuur Dat ick-nu nimmer, noch tot geender uur, Veranderen sal myn stantachtighe hult. Die toecomecde vreught daer ick nae wacht, Van teghenwoordigh verdriet de pyne sacht, En d'onseeckere hoop voet myn seecker gedult. De betere werkmethoden der inbrekers, die steeds op de hoogte big ven van den vooruitgang der techniek, hebben de brand kastenfabrikanten gedwongen tot het maken van steeds sterkere kasten, voorzien van een buitenlaag (die grooten weerstand biedt tegen de snijvlam) van stoffen, die bij ver hitting glftgassen afgeven, die de inbrekers weerloos maken, etc. Een onzer Nederlandsche fabrikanten heeft zelfs een installatie geleverd voor Z.-Amerlka, die In enkele seconden geheel onder water gezet kan worden. Dit was echter meer met het oog op een pronunciamente dan op Inbrekers. De speclaalstalen van de laatste jaren worden door de brandkastenfabrikanten toe gepast met de bedoeling het forceeren van de kast zoo Ujdroovend te maken, dat het In n nacht niet kan gelukken of dat het een zoodanige hoeveelheid toestellen en ma terialen vereischt, dat er weinig kans is, dat de inbrekers de noodige hoeveelheden kunnen meebrengen. Hebben ze echtrr eengeheelen dag den tijd, b.v. doordat de Zaterdagmiddag en de Zondag benut kunnen worden, dan is er bij aanwezigheid der geschikte werk tuigen alle kans, dat ze een goeden slag kunnen slaan. Voor zulke gevallen komen weer deelecttische toestellen ter hulp. Zoo wordt wel een soort zware slinger opgehangen vlak voor het sleutelgat van de kast. Deze slin ger is dan voorzien van gelelddraden, die oogenblikkelQk contact maken, als er ook maar de minste beweging In den slinger komt, terwijl er ook een stelsel draden on der is, dat steeds onder stroom staat en daarom verhindert, dat die draden doorge knipt kunnen worden zonder de seintoestellen in werking te brengen. Dergelijke toestellen zQn echter zoo gevoelig, dat ze ook wel alarmseinen hebben gegeven door De Financiën der Gemeente Amsterdam Als het getij verloopt, moeten de bakens verzet worden. Hoever schijnen w| vet wij derd van de tijden, torn eerste rangs staten en publiekrechtelijke lichamen, wanneer zij een beroep op de geldmarkt moesten doen, konden volstaan met de eenvoudige mededeeling, dat de sommen, benoodigd ter voor ziening In den dienst der schuld, jaarlijks op de begrooting zullen gebracht worden. Elk zich zelf respecteerend publiekrechtelijk lichaam achtte het beneden zijne waardig heid, daaraan Iets toe te voegen om aan te toonen, dat het werkelijk het gevraagde crediet waardig was, en nog veel minder om een of meer bepaalde deelen van z|ne Inkomsten aan te wijzen tot meerderen waarborg voor het nakomen zijner verplich tingen. Dit liet men aan staten van lageren rang, als- Zuid-Ameribaansche republieken enz. over en de ondervinding heeft geleerd, dat in de meeste gevallen de eenvoudige schuldbekentenis van de zich hare eigene credietwaardigheid bewuste corporatie een vrij wat beteren waarborg aanbood dan de met allerlei zoogenaamde garanties omgeven leeningen van mindere goden. De oorlogsjaren hebben daarin groote ver andering gebracht. Reeds hebben Engeland en Frankrijk voor, tijdens den oorlog in de Vereen i e;de Staten gesloten leeningen (de Anglo-French-loan) onderpanden met surplus in Amerikaansche en neutrale fondsen moe ten deponeeren en wordt er al over gesproken voor meerdere zekerheid van nog te sluiten leeningen, speciale waarborgen in verpanding van invoerrechten of derg. te eisenen. Zoo ver is het ten onzent nog niet gekomen ; maar toch hebben B. en W. van Amsterdam het coodig geacht tot een daad over te gaan, die, indien deze het konden weten, de vroegere patrlcische regenten van de trotsche hoofd....... Illlllllll ....... IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1II1IIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIII NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP MotordienstvanTetenbiirg DAGELIJKSCHE MOTORDIENST UTRECHT LEIDEI iiiiitiniiiiiiiii wio»- *«?«? iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii DEI Mti BOFT r>titti*L fcrtfetmf trillingen van een voorbijgaanden wagen en dit is minder aangenaam. Een ander electrisch veiligheidstoestel, dat wel het electrische oog" genoemd wordt, berust op de werking van sejenium.Dit element biedt aan een electiischen stroom een bui tengewoon hoogen weerstand, zoolang het in het donker is. Wordt echter de selenium belicht, dan daalt die weerstand sterk, zoodat een betrekkelijk sterke stroom doorge laten kan worden, die weer de alarmtoe stellen kan doen werken. Er worden daarom wel seleniumcellen," die geleidend verbon den zijn met de alarminrichting, in een ruimte opgehangen, waarin waardevolle dingen bewaard worden. Zoodra in die ruimte eenlg licht doordringt, b.v. zelfs als er een lucifer aangestoken wordt, wordt het selenium geleidend. De toestelletjes zijn zeer klein en kunren zoo opgehangen worden, dat ze niet kunnen opvallen, terwijl de huls verbonden kan worden met een geleiddraad, die steeds onder stroom staat, zoodat bij doorknippen der draden toch de alarmseinen gaan werken. Een ander middel, dat wel doeltreffend kan blijken is het toestel, dat tijdens den laatsten tijd van den oorlog dienst deed om op groote afstanden levende wezens op te sporen in niemandsland." Het bestaat uit een parabollschen spiegel, waar in het brandpunt een klein en zeer gevoelig thermoclementje bevestigd is. Alle warmtestralen, die uit de verte op zoo'n spiegel vallen, worden teruggekaatst tegen een kant van het thermoëlement, zoodat er een elec trlsche stroom opgewekt wordt, die al heel gemakkelijk waar te nemen is, of voor het inschakelen der eigenlijke alarmtoestellen in een sterken stroom kan dienen. Door der gelijke toestellen was het mogelijk iemand te vinden, die op ongeveer 100 meTer afstad in hun graf zoude hebben doen omkeerea. BQ het aanbieden van de inschrijving op de nieuwe 6 pCt. leening van tien millioen, hebben B. en W. nml. gemeend niet te kun nen volstaan met een, op eigen financieele krachtbewustzijn berustende, eenvoudige aanbieding zonder eenige commentaar, maar zij hebben het ncodig geoordeeld eene uit voerige nota te publlceeren om te doen uitkomen dat de credietwaardigheid der ge meente boven eiken twijfel verheven is". Dat zij dit gedaan hebben, is hen niet euvel te duiden, want inderdaad is de cre dietwaardigheid der gemeente in de laatste jaren door velen hoe langer hoe meer be twijfeld en, wilden zf zich niet aan een compleet fiasco blootstellen, dan moesten B en W. wel eene poging wagen om dien twijfel uit den weg te ruimen. Dit neemt echter niet weg, dat het hoogst treurig is, dat het daartoe heeft moeten komen. En wat de nota op zich zelf betreft, on tegenzeggelijk is het een knap gesteld stuk, maar of het de twijfelaars evenzeer zal be vredigen als het de stellers van de nota doet, staat te bezien. Aan de hand van de cijfers der gevestigde schuld, resp. op 31 December 1895, 1911, 1914 en 1918, wordt aangetoond, dat de schuld in deze 23 jaren van f 61 mlllioen tot f 177 millioen, dus met f 116 mlllioen of 195 percent is toegenomen. Op zich zelve eene ontzachelijke vermeer dering, waarvan de beteekenis echter be langrijk vermindert, wanneer men daarbij In aanmerking neemt, dat f 103' j millioen daarvan komt op rekening van productieve werken (de gemeentelijke bedrijven, de grond-exploitatie, havenwerken, markten en beurs) en slechts 12 A voor improductieve werken. Voor eene zich sterk uitbreidende gemeente mag eene schuldvermeerdering van dooreen ongeveer een half mlllioen per jaar voor Improductieve werken onbe duidend genoemd worden, vooral wanneer men er daarbij op let, dat B. en W. tot die Improductieve werken ook rekenen, scholen en diverse gebouwen voor den publieken dienst, die eene tastbare, al zij het niet realiseerbare, waarde vertegenwoordigen. Daarentegen valt het op, dat terwijl de schuldvermeerdering voor improductieve werken in de eerste 12 jaren (1895-1914) slechts 5 mlllloen of ruim een kwart milll oen per jaar heeft bedragen, rij in de laatste 4 jaren (1915-1918) circa f 7i millioen of f l 8750CO per jaar was. Eene zeer belang rijke stijging, die vermoedelijk nog wel aanzienlijker zal geweest zijn, indien in de statistiek van B. en W. ook de cijfers voor 1919 waren opgenomen. Trouwens het ontbreken van de cijfers s'and achter een heuveltje verborgen was en even het hoofd er bovenuit stak. Zulke toestellen kunnen in aardlgen vorm aan een zolder bevestigd worden boven de deur van een brandkast en rullen dan oogenbllkkelrjk verraden, als er iemand onder komt te staan. Ze kunnen ook gebruikt worden voor het afzoeken van groote werven, waardoor de wakers veel gemakkelijker kunnen ontdekken of er verdacht volk aanwezig is. Ook bij huisdeuren kunnen deze toestelletjes goeden dienst verrichten, daar ze zoo aangebracht kunnen worden, dat de geleiding niet be reikt kan worden terwijl het afschermen van de straling van het menschelijk lichaam vrijwel onmogelijk is. Voor het beschermen van gebouwen als musea zijn de aangeduide toestelletjes min der geschikt, daar deze niet gemakkelijk geheel donker gemaakt kunnen worden en de parabolische spiegels In te grooten getale opgesteld moeten worden om voldoende bescherming te geven. Een Inbraak, zooals onlangs te Rotterdam, kan echter op andere wijze gesignaleerd worden. Eerstens zou als regel aangenomen dienen te worden, dat de ruiten der etalagekastjes gemaakt moeten zijn van duplex- of triplexglas. Dit glas bestaat uit twee platen spiegel glas, die door middel van een volkomen doorschijnende laag celluloïde of gelatine op elkaar geplakt zijn en dan buitengewoon moeilijk stuk geslagen kunnen worden. Dit blijkt uit de foto's van vliegtuigen, die ermee voorzien waren en waarvan de ruiten na een hevig gevecht duidelijk de sporen van kogels vertoonden, zonder dat het glas uit elkaar geslagen was. De verdere beveiliging tegen dit f stal van kostbare voorwerpen uit der gelijke vitrines, kan verkregen worden door de kastjes luchtdicht af te sluiten en ze dan door een buis in verbinding te brengen met iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii l KONINKLIJKE KWEEKERIJ l l noERHEw i I B. RUYS - Dedemsvaartj f 26 Hectaren met vaste planten, Rozen, [ Rhododendrons, Coniferen, Heesters! l Catalogus 1920 is zoo Juist verschenen | l en op aanvrage verkrijgbaar . f IIIIIIIIIIIIlllllMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIM over 1919 is eene leemte, die de statistiek haar doel doet missen, nml. het beoordeelen van het tegenwoordig financieel beleid bfl de gemeente. Dat dit beleid in het verleden voorzichtig geweest is, blrjkt uit de cijfers der eerste 19 jaren der onderhavige periode en zal wel door niemand betwijfeld worden, maar of het nog zoo is, blijkt uit de gege ven cijfers niet en dat had juist moeten aangetoond worden. Behalve het ontbreken van de cijfers om trent 1919, kleeft er aan de statistiek nog een ander gebrek. In de nota wordt welis waar medegedeeld dat de vlottende schuld thans ca. f 70 millloen bedraagt, maar dat bedrag is in de door B. en W. gegeven cijfers van de totale schuld niet begrepen. Om de statistiek en de daaruit gemaakte gevolgtrekkingen waarde te geven, had het daarin opgenomen behooren te worden. De schuld, die in de tabel door B. en W. wordt opgegeven als op 31 December 1918 f 177 mlllioen te hebben bedragen, is daardoor thans feiteUk tot ca. f 250 millioen gestegen, eene vermeerdering van zoodanigen omvang, dat daardoor alle redeneeringen op eerst genoemd cijfer gebaseerd, op losse schroe ven komen te staan. Intusschen mag opgemerkt worden, dat een deel van de vlottende schuld gedekt zal kunnen worden uit vorderingen, die de gemeente op het RJk heeft. Blijkens de nota heeft de gemeente voor voorschotten voor woningbouw f 6 millloen van het Rijk te vorderen-en verwacht zij f221/» mlllloen te ontvangen als vergoeding door het Rijk van oorlogsschade. Aannemende dat de verwach tingen dienaan gaande niet teleurgesteld zullen worden, zal de netto vlottende schuld tot f 40 millloen kunnen gereduceerd worden, waarvan dan nog f 10 mlllloen afgaat uit het provenu der thans gesloten leening, blijft dus ruim f 30 mlllioen. Wat dezeresteerende f 30 mlllloen aangaat, een deel daarvan mag zelfs bfl het mees! voorzichtig finantieel beleid gefinancierd worden door vlottende schuld in den vorm van anticipatie-biljetten, nml. voor zooverre het betreft den achter stand bij het innen der belastingen. Een ander deel mag echter bij voorzichtig finan cieel beleid niet door vlottende schuld ge financierd worden, nml. het bedrijfskapitaal voor de bedrijven. Dienaangaande wordt in de nota gezegd. Een zeer beteekenende factor voor de vlottende schuld is voorts deze, dat de bedrflven thans voor meer dan f 20.000.000. debet slaan in rekening- courant. Hierin zit geen verlies, het is bedrijfskapitaal, dat ook tengevolge van de stijging der prQzen uit den aard der zaak veel grooter moet zijn dan vroeger. Zeer belangrijke bedragen zijn vast gelegd In voorraden, terwijl voorts ook groote bedragen aan vorderingen aanwezig zfln." Nu wil ik grif toegeven, dat bij de ver hoogde prijzen van materialen het bedrijfikapltaal grooter moet zijn dan vroeger, maar dat neemt niet weg, dat het een ficancieele ketterij Is, de voor bedrijfskapitaal noodige middelen, die in meerdere of mindere mate jaar in jaar uit gevorderd worden, te vinden uit op korten termijn opelschbare leeningen. Dienaangaande herinner ik aan de waarschuwingen, herhaaldelijk in de jaarver slagen van de Nederjandsche Bank voorge komen, omtrent het financieren van bedrijfs kapitaal door middel van promessen, die telkens bij verval ter vernieuwing worden aangeboden. En voor de gemeente, als groot-indus trieel, is een zoodanige politiek nog veel gevaarlijker dan voor kleine industrieelen, die in den regel nog door zakelijke en an dere borgstellingen additloneele zekerheid kunnen aanbieden. Trouwens uit de geheele nota blijkt voor hem, die eenigszirs critlsch aangelegd is, dat het groote bezwaar bij onze gemeente lijke financiën zit in de groote uitbreiding, die de bedrijven in de latere jaren onder gaan hebben. Zich blind starende op de winsten, die uit die bedrijven in normale jaren kunnen verkregen worden en ook imjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi iMiiiiiiiiiiiininiiiiimiiiii Nederl. Munt Holland» maiomt jptw/lcto Sigt**f IIIIIIIIIIIIMMII lllllllllllllHIIIIHIIIIIIIlmiIlllllIIlllllllUIIIIMIIIIIIIIIlnlIII een centrum, waar ze met seintoestellen in verbinding staan. Wordt dan in die kastjes en de buizen een luchtverdunning onder houden, dan zal elke verhooging van druk, die een noodzakelijk gevolg is van bescha diging of van het openen van zoo'n kaslje, oogenbllkkelijk de seintoestellen in beweging brengen, waardoor de diefstal verijdeld kan worden. Het maken dier ruiten en van de Inrichting is niet goedkoop, maar zal toch op den duur een goedkoope verrekering blijken voor de kostbare stukken onzer musea. Ten slotte nog Iets tegen de ruitentikkerij" bij snel ontstaande oploopen, waarbij het aanbrengen der gewone beveiligingsmiddelen niet snel genoeg kan plaatsvinden. Hiertegen wordt voorgesteld aan den binnen kant der ruiten een stelsel van dunne zijden draadjes aan te brengen, die beletten, dat electrlsche contacten aan de zijwanden werken. Wordt echter de ruit verbrijzeld, dan zijn de draden zoo dicht op elkaar en bij de ruit gespannen, dat er minstens n tegelijk stuk zal gaan met de ruit, waardoor dus minstens een der contacten gaat werken. Het is dan al heel gemakkelijk s nel een sterk houten bord voor de ruit omhoog te doen trekken, zoodat de ruitentikker direct na den slag den weg tot den buit afgesneden ziet en de winkel er met geringe schade af komt. Dergelijke draden kunnen ook In woningen aangebracht worden voor het beveiligen van gangen en trappen. J. F. v. O,