Historisch Archief 1877-1940
14
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
28 Febr. '20. No. 2227
SPREEKZAAL
Nog eens Plaatselijke Keuze"
Het zij mij vergund naar aanleiding van
het artikel van prof. Pekelharing over .Plaat
selijke Keuze" in no. 2225 van dit weekblad,
waarvan ik met veel belangstelling kennis
nam, eenlge opmerkingen te maken.
Prof. P. neemt aan dat, als er geen alcohol
meer te krijgen zal zijn, allicht naar schade
lijker stoffen zal worden gegrepen, b. v.
morphlne en cocaïne. In de eerste druk van
zijn voordrachten over gezondheidsleer
trachtte prof. Saltet dit ook aannemelijk te
maken door te wijzen op het toenemend
gebruik van die stoffen bij de Fransche
marine; nadat (misschien niet, omdat) ik
Z.H.Qel. gewezen heb op het feit dat het
Fransche volk verreweg het grootste alcohol
gebruik heeft en op de waarschijnlijkheid
dat de marine ook in Frankrijk wel nietihet
matigste deel der bevolking zal zijn, vind
ik deze gedachtengang in de tweede uit
gave niet terug. Ik vermeld het hier omdat
dat feit eerder wijst op het weg bereiden
door den alcohol voor die andere vergif ten,
dan op het tegendeel.
Wat prof. P. memoreert over ervaringen
met drug addiotion en de bedriegelfjke pro
ductie van alcohol in de droge staten, ik
zal ze niet wegcijferen, maar ik meen toch
dat wQ ze niet zoo heel zwaar behoeven
te laten wegen, als wij zien dat ze de
Amerikanen, wien toch gewoonlijk- zin voor
realiteit niet kan worden ontzegd, niet weer
houden in hunne Wetgevende lichamen met
overgroote meerderheid die maatregelen aan
te nemen, die bovenvermelde ervaringen aan
de kaak beoogden te stellen.
Dat prof. P. er aan twijfelt dat verbod
van verkoop van sterke drank grooten invloed
zal hebben bij de bestrijding van alcoholisme
en dronkenschap, verwondert mij. Zeker d
verslaafde zal wellicht zich nog, zij het
ook op kostbaarder en minder gemakkelijke
wflze, alcohol kunnen verschaffen, maar wij
zien wat verder; wij denken aan de ver
leiding, die er van de kroeg uitgaat, wij
denken aan de jongelui, die het aldus minder
gemakkelijk gemaakt wordt alcoholist te
worden.
Als beginsel van Plaatselijke Keuze geeft
prof. P. aan dat de meerderheid aldus het
recht tot dwingen heeft; ik zou hierop
kunnen antwoorden dat het zoo bfj elk
andere wetgeving gaat, maar dat wij, drank
bestrijders eerst aan het dwingen gaan als
wij de overgroote meerderheid d. i. drie
vierde van de stemmers achter ons hebben.
BQ zijne vergelijking met belasting be
talen, met leer- en dienstplicht spreekt prof.
P. van de wenschelflkheid om aan te toonen
dat [de alcohol slechts kwaad, geen goed
doet; m. i. gaat het daarom niet, maar wel
hierom of de alcohol niet veel meet kwaad
doet dan goed.
Hierbij krijgen wfl te doen met opmerken
en apprecleeren. Mfln eigen ervaring (ik
was reeds 38 jaar oud, toen ik geheelont
houder werd) geeft rnf] den indruk, dat de
alcohol nooit noodig is bQ den gezonden
mensen (waarschijnlijk ook niet bQ den
zieke), dat hQ nog altfd onnoemelijk veel
ellende veroonaakt en dat hQ daarmee niet
zal ophouden voordat wQ hem als con
sumptieartikel geheel uit ons midden heb
ben uitgebannen.
Prof. P. wil zorgen voor degenen, die
gevaar loopen, dat zQn gewoonlijk degenen,
die al een heel eind heen verloren zijn; zQ
vormen in onze oogen de debetzQde van
het matigheldsprincipe; voor hunne
terechtbrenglng, een zeer moeilQk en vaak ondank
bare taak worden gewoonlijk de geheelont
houders geëngageerd, de geheelonthouders,
wier beginsel dergelijke risico's geheel
uitsluit.
Prof. P. verwerpt het beginsel der PK
Keuze om de dwang; alsof het vergunning
stelsel en het rantaoeneeringsstelsel ook al
niet beperkingen der vrijheid zijn, beper
kingen, ingesteld door de helft plus l, be
perkingen ook zonder afdoend resultaat.
Ontwikkeling van zelfbeheerschlng door
drankgebruik komt mij altfjd een merk
waardig experiment voor; alcohol vermin
dert de wilskracht, maakt dus minder ge
schikt voor zelfbeheerschlng.
Of werkelijk de demoralisatie door PI.
Keuze zal toenemen, ik waag bet te betwij
felen; ik verwacht eerder het tegendeel.
Meer dan 75 procent der inwoners van een
gebied moet er voor zQn, voordat de sterke
drank wordt uitgebannen. Het zal den auto
riteiten niet moeilijk vallen met behulp van
die 75 procent voorstanders de anderen te
nopen tot gehoorzaamheid aan de wet.
Met dank voor plaatsing,
Utrecht. W. HLNOST
M.V. EERSTE NEDERL.
ELEMENTEN FABRIEK DE KROON'
TEL-58OO sGRAVEMHAGE.
iini uiiiliii iiintiiiiiiiiiiiMiiuiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiHitiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii
DROGE ELEMENTEN
Verkrijgbaar bij lederen installateur
Bezoekt onzen Monsterkamer Jaarbeurs Utrecht Vredenburg 223B.
KLOOSTERBOER
VAN SANTEN
D o n Q DO D Q n D D a D n naam m n D n n n n
Ni De ereenigde Glasverzekering
Gevestigd te 's-GRAVENHAGE, Conradkade 56 -Tel. H. 4261
GOEDGEKEURD BIJ KONINKLIJKE BESLUITEN
VOORHEEN
N.V. Verzekering Maatschappfl Noord-Holland" - Opgericht 1903
N.V.?'s-Gravenhaag8cheGlasverzekerlngMaatschappil"-Opg. 19d2
N.V. Heerlensche Glasverzekering Maatschappij"- Opger. 1907
Afd. Glasverzekering der N.V. Rotterdamsche Inbraak-, Brand
en Glasverzekering Maatschappij" - Opgericht 1907
N.V. Glasverzekering Maatschappij Zuid-Holland" - Opg. 1898
SOLIEDE AGENTEN GEVRAAGD
DIRECTIE:
P. CARRIÈRE _?TEL. S. 487
COMMISSARISSEN :
F. J F. Vismans,
directeur der Provinciale Bank
te 's-Hertogenbosch.
Mr. J. C. L. M. Van Gils,
advocaat-procureur en directeur der
Vaderlandsche Hypotheekbank
te 's-Gravechage, gedel.
Mr. Treussart Ridder v. Rappard,
Inspecteur van het Rijkstucht- en
Opvoedingswezen te's-Gravenhage
Jhr. O. Michiels van Kessenich,
lid der Provinciale Staten van
L'mburg, te Nuth
I. C.
Machinefabriek
ROTTERDAM-SCHIEDAM.
D AM ES I
Laat VIT wasoh behandelen door de
f M E « f Mf M? f Toldwarsstramt 22-24,
99*- U i*^H J* f Telefoon Z. 3725,
zoo wel droog toegeslagen als opgemaakt*
Vraagt prijsopgave.
Aanbevelend D. HEIDIG & Co.
Hotel Café-Restaurant
IE
E
PRIMA KEUKEN
Dagelijks Diner-Concert in de Witte Zaal
Avond-Concert in den Wintertuin
Prachtige boschterr. te koop a f 1.?p. Mr.
LANDHUIZEN en VILLA'S met 1500 Mr.
grond vanaf 10.000.-. Boschterr.
prachtomgeving met uitmuntende spoorverbinding
INLICHTINGEN:
VASTE GOEDEREN BUREAU, ROEST & RYNEVELD
ROTTERDAM. TEL 13709. AERT v. NESSTRAAT 4
DAMES!
Abonneert U op
het M aandschrift
DE VROUW EN
: HAAR HUIS" :
14E JAARGANG
Prijs per jaargang f 7,50
franco per post f 8,
UITQAVEi
VAN HOLKEMA ft WARENDORF
AMSTERDAM
Wasscherij Het Noorden"
TIMORPLEIN 15-16 (Indische Buurt)
Droog toe en spec. voor het opmaken der wasch. Vraag prijscourant
B. C. KOK.
WESTLND'
<» JAMT ABQ£K04
'T WESTLAND
vct3ont.tr> LOUIS
ALPMEM %QUM
N. V. Woning-Bureau R l S
Elandstraat 47, Den Haag - Tel. Haag 5456
Biedt te koon aan s
Een HEEREHHUIS aan de leuvenschestraat, Koopprijs f 24000.-,
Aanvaarding direct. Bezichtiging na aanvrage. Bevattende 9 kamers,
keuken, kelder, voor- en achtertuin, Elec. licht, gas- en waterleiding.
DE HAAS & Co's WONINGGIDS
FRED. HENDRIKPLEIN 34 's GRAVENHAGE
TEL. SCHEV. 2056
:: Alle inlichtingen en toezending Gids kosteloos ::
DEBONT&LEYTEN'8
FIJNE CHOCOLADE
EN SUiKERWERKEN
IHOTEL DE L'EUROPE AMSTERDAM:
Hotel van den eersten rang met modern comfort +
Lift Centrale verwarming J
< J Restaurant tegen vasten prijs en volgens de kaart +
Hall Zalen voor partijen J
Afternoon tea van 3 3O-5.3O
W. HERMSEN, Directeur
BOUW MIJ. HET EMMAPARK
HOOG BAARN.
Villa's en Landhuizen in aanbouw. Photo's
on Teekeningen op aanvrage te bekomen,
bij Makelaars en Taxateurs
H. J. VAN DUURSEN en P, MAN,
STATIONSPLEIN 2O. Tel. 266.
VELUWSGHE BOERENLUN
DOOR
J. G. VAN RIEMSDIJK
Muziek van Fr. V.
Een geïllustreerde album van 10
liederen. Prijs f 1.25
Uitgave van
Van Holkema & Warendprf, Amst.
Ter lezing wordt aanbevolen:
EDUARD DOUWES DEKKER
(MULTATULI)
Eene Ziektegeschiedenis,
DOOR
Dr. TH. SWART ABRAHAMSZ
PRIJS ft.~
Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDOHF, AMSTERDAM
NederLHandel-Maatscliappij
De Directie maakt bekend, dat
de nieuwe dividendbladen van de
Aandeelen der Nederlandsche
Handel-Maatschappij verkrijgbaar
zijn te haren kantore Héerengracht
458 (OverschrijvingvanAandeeler)
Daartoe moeten te voren de
aandeelen (>f indien de oude divi
dendbladen daarvan reeds voorzien
waren, de talons) met
onderteekende te haren kantore als boven
vermeld verkrijgbare
nummerlijsten tegen ontvangstbewijs
worden ingediend.
Op elk aandeel, dat wordt over
legd, zal ten blijke dat een nieuw
dividendblad Is afgegeven door
de Maatschappij eene desbetref
fende mededeeling worden gesteld.
De gelegenheid tot Inlevering
zoowel van de aandeelen als van
de talons bestaan eiken Maandag
en Dinsdag van 10 tot 12 uur
voormiddag».
Aan de belanghebbenden zal
nader worden medegedeeld, wan
neer de stukken tegen intrekking
van de in dorso afgeteekende
ontontvangstbewijzenwedertehunner
beschikking liggen.
De gelegenheid tot het indienen
van de aandeelen of van de talons
en tot het in ontvangst nemen
van de nieuwe dividendbladen
zal mede openstaan bQ de Agent
schappen der Maatsrhappij te
Rotterdam en te 's-Gravenhage
en voor de zich in
NederlandschIndiëbevindende aandeelen bQ
hare Factorij te Batavia onder de
voorwaarden voor belanghebben
den aldaar te vernemen.
Amsterdam, 20 Febr. 1920.
De Directie voornoemd,
VAN AALST, President.
ABBINÜ, Secretaris.
GROOT-NEDERLAND
LETTERKUNDIG MAANDSCHRIFT VOOR DEN NED. STAM
ONDER REDACTIE VAN
CYRIËLBUYSSE, FRANS COENEN EN LOUIS COUPERUS
Met l Januari 1920 begon Groot-Nederland zfln 18en jaargang. Bulten ver
wachting snel heeft Groot-Nederland zich aan het hoofd geplaatst van de beste
tijdschriften. Het staat thans vooraan als litterair maandschrift. Bij het publiek en
niet minder bij d« auteurs vond het groote belangstelling. Het beste wat de Noord
en Zuld-Nederlandsche letteren opleveren, werd in het tijdschrift opgenomen.
Zoo zullen in den jaargang 1920 o.m. verschenen:
Een Roman, Iskander, door Louis COUPERUS; Novellen en Schetsen door
G. SIMONS, Jo DE WIT, DOROTHEE BUYS, DR. R. H. VAN LOON, AMELIE DE MAN,
E. ZERNICKE, ERNEST CLAES, KAREL WASCH, J. VAN OUDSHOORN, J. EILKEMA DE Roo.
Critische- en Kunsthistorische Opstellen door CARRY VAN BRUGOEN,
DR. F. H FISSCHER, DR. H. PIT, HERMAN WOLF, M. H. WERKMAN, DR. J. WALCH,
FRANS COENEN.
Verzen van J. REDDINGIUS, F. RUTTEN, HELENE SWARTH, J. ZELDENTHMIS.
Tooneelwerken van DOP BLES, NINI VAN DER SCHAAF, J. ZONDERVAN.
Medewerking van DR. FRANS BASTIAANSE, AERT VAN DER LEEUW, ANNIE
SALOMONS, DR. Nico VAN SUCHTELEN, J. SAKS, VICTOR E. VAN VRIESLAND,
MAURITS WAOENVOORT e. a.
In de eerste aflevering begon Louis COUPERUS zijn Roman Iskander.
De pers is eenstemmig geweest in haar lof.
Zoo schrijft:
Het Algemeen Handelsblad:
Groot-Nederland blijft door litteralr-artistieke bijdragen te leveren, een tijd
schrift van bijzondere beteekenis,
Nieuwe Rott. Courant:
Maar wanneer Hollandsche tijdschriften gén superieur werk geven, dan geven
ze zelden-of-nooit zii'k werk, zóó technisch-voortreffelijk, zoo prettig van leven
digheid, zoo lustig maar knap.
Haagsch Dagblad:
Een best tijdschrift, waarin ons wel 't aangenaamst is, dat 't zooveel en zooveel
verscheidenheid bevat.
Haarlem's Dogblad:
Een Nedealandsch tijdschrift van groote importantie.
Voorwaarts Gent.
WQ kunnen dit, zoo interressante tijdschrift niet genoegzaam hij onze lezers
aanbevelen.
WIJZE VAN UITGAVE
Groot-Nederland verschijnt den eersten van iederen maand in afleveringen van ±
125 pagina's royal octavoformaat.1>vens verschijnen als pratis
bijlageeenigetooneelwerken. De prijs per jaargang is f 24. - , franco per post f 25.?, voor Indiëf 26.50.
Men teekent in bij iederen boekhandelaar en bQ de uitgevers.
AMSTERDAM VAN HOLKEMA & WARENDOHF
Vraagt Groot-Nederland in uw lees-portefeuille of beter nog abonneert U.
Jaarlijks vormen de 12 afleveringen met de bijlagen twee zware deelen, die U een
schat van litteratuur brengen.
Illustratiedruk-papier van de Firma C. G. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. M. 1202 en 555