28 Febr. '20. No. 2227 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND i i i Restaurant Je Oude loeien" TOURNOOIVELD DEN HAAG PLATS DU JOUR van 12.30 tot 2 uur en van 7 yur tot 8.30 VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE BERGPLAATS VOOR INBOEDELS Amsterdam, Frans van Mierisstraat 90. Telefoon Zuid 822 DEM HAAG ARNHEM Wostolndo Parkstraat 52 EERHOFP tC8 «MKorOOFÈVBECIE CHQISTOrUE IN ECHTE Boonzen JAC. IIRLUS HAVANA SIGAAR Plano's, Vleugels on Kunstspolpiano'sAoorttuur In eigendom verkrijgbaar, mits In drie Jaar afbetaald. Brievan No. 1431, Bureau van dit Blad MEEREN MODE-ARTIKELEN - HÏERENSTIUAT IJ, GRONINGB» TELEFOON 1088 FJORD-LEVERT R AAN Prima Medicinale Noorsche Levertraan zonder vlschsmaak Is verkrflgbaar bij H. H. Apothekers en Drogisten tot den prijs van / 2.75 per halve Llterflesch. Deze traan voldoet aan de eischen der Nederlandsche Pharmacopee en wordt gegarandeerd door Dr. J. BLOMBERG, Apotheker en scheikundige, Den Haag, Holland Import: Handelsrereenigiiig FJOBD", Den Haag. _ = -.IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIHHIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIII. = !i STARK'S OXYDOL" !! (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) £1 jiNaaml. Venn. STARK & Co. - Chemische Fabriek ,,'s-HABE", 's-Qravenhage 11 5 =Ml»MtMM4HIIHIIIHIMtlHlllttllMIIIIIIIII llimHlIlllimillHIIMIIIIItHMIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllllllimHlllllllltlllllllllS = ii«iHiniHiniM^^ Amsterdam P. H. Kade 681 N. V. ALG. NED. ELECTR. MU. V/H GROENEVELD, RUEMPOL & Co. Briefadres A.K.E.M. - Tel. N. 4826, 4827. 7004 Electromotoren. Generatoren. Schakellessenaars. Hoogspannlngsinriohtlngen. Schakelkasten. Eleotr. Sirenes. ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED. Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop In HET OOSTERPARK te Lage prezen, mooie wegen, gas, electr. licht, water. K. V. Maatschappij tot Eiploit. van Het doste ark Dif. 1.1. STOKMANS & OTTO SCHULZ Tel. Int. 38 & 48 P. M. BROEKMANS & VAN POPPEL M U Z l E K H A N D E L Van Baerlestraat 92 Amsterdam TELEFOON Z. 8084 Gefrankeerd als brief te verzenden voor gratis Monster ROTTERDAM AMSTERDAM, in te zenden aan de E. P. AMSTERDAM Naam Woonplaats De Amsterdammer Specialiteit in: Moderne Fransche, Russische en Italiaansche Muziek Alloonvertegenwoordiging dor firma J. W. CHESTER to Londen on van do Monde Musical te Parijs Snelschrift -12. RiëntsBalt Zelfond. 9O Ct. In den Boekhandel _ en na postwlssel bfj RIËNTS BALT, Den Haag, bfl wien ook mond. en schr. ond. Ik heb vijf Geld. opslag gehad voor mijn Diploma." Mej. F. W. te R. Spoors WA spoorjr_ Cuiemborg MICHELIN III1ELBIIDEI KWALITEIT BETER DAN OOIT TE VOREN PRIJZEN NAGENOEG ALS VOOR l DEN OORLOG Buitenband f 7.50 Binnenband 3.50 een van ziel Pag. 96. Aan T in e. Waar! ziekelijke moedeloosheid. Pg. 101. Van een meisje. Deze brief was geteekend; berouw hebbend zondares. Pg. 102. Van een dominé. Waar, dit was een domin Maarsen of Breukelen, die mijn kwam repareeren. Ik heb op n morgen bezoek gehad van wel 10 dominees. Maar 't was niet op den tijd waarin Ik 't hier zeg. Iets vroeger. Pg. 103. Don Juan, de moolvinder van den Havelaar. Pg. 104. Ik schrijver voor de kost. fa, 't doet me zoo'n indruk voelen. En spreeken In 't publiek voor geld ook. Pg. 105, reg. 13 v.b. Door mijn bod aan te nemen zou de regeering beterschap beloven. DIT Is de reden waarom Ik tot nog toe (1864) onbruikbaar ben. Deze bladzij en volgg. ben ik geheel a/gedaald tot de Inderdaad platte werkelijkheid tot 114 daar staat dat ik moe ben. Dat was zoo. Pg. 114 reg. 5 v.o. Aan Tine. , ik geef hier de vermoeienis van 't omdraaien mijner aandoeningen zoo juist ik kon. Ik had inderdaad in ver schelden dagen niet naar huis geschreven. Pg. 115. Hfl zal u wel wat eten geven voor de kinderen. Dat heeft-ie gedaan. reg. 7 v.o. Fancy, om Gods wil. Waar, waar, alles waar. Ik herinner ze precies de overgang tot de verward heid op pg. 176 toe en al de pogingen die ik deed om wel te bleven. Pg. 117. Eerste sprookje. ^Schrijf nog eens een M.H." Pg. 118. Is deze spraak niet juist geteekend f Ik meen van ja! Pg. 129. Ik ben wat moe, mijn beste Tine. WAARl Pg. 131. van Fancy aan Tine. Gederogeerd l Dat gevoel kreeg ik door de ontmoeting die beschreven wordt in den volgenden brief. Pg. 132. reg. 7 v.o. Waarheid in poëzie en Kunst. Hier denk ik aan Fancy als 't boek Fancy,en dit vloeit natuurlijk voort uit de gedachte hoe ik voorzien kan In 't noodige. De loop der indrukken Is zeer natuurlijk. Minister, ambtenaar tractement, boeken uitgegeven, Fancy een roman niet Fancy, die bleef weg. Ook mijn brief aan de Kiezers is een gevolg van 't ordinair-reSel terrein waarop ik neerviel. Pg. 139. In de 2e Kamer noemde men elkaarvlceversa droog stoppels. Elke party beaamde voor de andere partij wat ik zeg van 't geheel. Pg. 140. Al de land-eigenaars zij n braaf enz. Deze hoedanigheden zouden noodig zijn om te bewerken dat de Javaan met de gegevens die ik noemde niet mishandeld werd. Daar nu al deze hoedanigheden niet aanwezig zijn wordt de Javaan niet mishandeld. Pg. 141. Wat is er tegen dit bewijs in te brengen, tegen dit en alles wat er volgt tot pg. 173 toe ? Pg. 174. Van T l n e, a 11 e s w el M a n! waart Tine hield zich goed, maar hoopte dat mijn indrukken van an deren aard (fancy} mogten terugkeeten, want z(j begreep altijd beter dan ik dat ik nooit slagen zou langs dezen weg. Ze heeft veel meer mensenkennis dan ik. Pg. 175 reg. 5 v. b. Waar, Ik was moe van 't vermeend pligtmatig derogeeren. Rg. 10 v. o. Van Tine. Zulke brieven heb ik vele! heel bitter l Pg. 176. Deze brief is zoo waar als ik maar schrijven kan. Pg. 178 reg. 10 v. o. ik heb veel gedroomd en g e ij ld. ja, en meer dan ik precies kan zeggen dit schetst zoo goed ik kan terugkeer tot mijzelf, en m'n eigen aardige wijze van indrukken op te nemen en rang re geven van Idee. Ik zocht mi/zelf op bij 't punt van uitgang der geschiedenis van mijn gemoed (Wouter ging terug naar 't brugj e). Pag. 180. De oude metselaar en het verloren petje. Kantt. Als dit gemaakt was, zou 't laf en zot wezen, 't Is niet gemaakt. De pet-historie was zoo. En ook de vriende lijke zegen van dien ouden man. Ook de vertaling die mijn gemoed gaf aan zijn woorden. Met al mijn hekel aan mysticisme, erken ik dat mijn heele leven gestaan heef t onder den indruk van dat kleine voorval. Ik geloof niets, en voel alsof ik meer geloofde dan blgotte geestenzieners. Uit dien strijd tusschen vurige begeerte naar waarheid (exact, matth. log) en ziekelijke aandoen lijkheid voor fantastische indrukken vloeit mijn onvolkomenheid voort. Zie de heele minnebrieven. Pag. 182. De oorspronkelijkefantalsle keert terug. Moed uit herinnering aan wil. Pg. 183. Hier neemt de fantusie re vanche van de klacht op Pag. 22. Daar meende ik hooger te staan dan mijn gevoel. Hier word (ik) herinnerd dat ik de kracht niet had op de hoogte van mffn gevoel te blijven. Pg. 183. Zij wierp een bedroef den blik op wat schrijverij waarGedeelte van een brief waarin Multatuli schrijft over een tweede deel van de «Minnebrieven" SPAANSGH, EMGELSCH, FRAMSGH, DUITSGH etc. BorlHz-School Hooi»engf>acM 4-51 M. 3286 Pract. Onderwijs door buitenl. leeraren aan ik bezig was... brieven aan koningen, keizers en ministers geloof ik. ik voelde misselijkheid over' mi nisters en kiezers precies als nu vandaag 3 Juni '64 over commis-voyageurs aan tafel. Pag. 183 reg. 6 v. o. Natuurlijk! ik zag in dat ik omhoog moest zien en niet naar beneden. De kleine beschouwin gen vlugtte heen (statistiek van armoed, ouder tyrannie huishoudery, tegen piano's die de deur niet in kunnen etc. etc.) om meer plaats Ie maken voor hooger. Hier spring ik door de weergekomen Fancy van de breikous op 't heelal. Pg. 183 reg 3 v. o. G c h a d t alle rlei fouten. Vooral traagheid om door in spanning veel te weeten. Begrijpen is makkelijk als men maar weet. Pg. 18éreg. 12 v. o. Ze wees naar de kunst van I n s u l i n d e. lasullnde is hier niet N. I. 't Is meer. 't Is het punt van uitgang van wat ik me voorspiegelde als mijn weg naar algemeene waarheid. Ik heb hier geen plaats en geen lust ook om 't hier uit te leggen. Er zijn velen die in den hier bedoelden zin hooren tot Insulinde. Onder anderen M. A. die (leelijk) in den Dageraad schrijft. Zij zocht in de daad waarheid, d.i. weten d.i. begrijpen, d.i. genot, d.i. deugd. Pg. 185. Van Fancy. Hier weer de kwik achtige plagerij van het zijn. Schimmel? Kristal? Bloem? Zeepbel f Vuil? Goud? Wat is het? Pag. 186. Van Kappel man. Weer de triviale aan vallen, maar na de meer wreede ondervinding van de kruisspraak ben ik nu voor deze aanval- len on gevoeliger, en ik meld ze lachend. Pag. 187. Van een dominé. God laat niet met zich spotten. Ik ver zoek u mij n bef terug te zenden die ik laatst b 4 u heb la ten liggen. '/ Was z'n broek. Dit was de dominévan Maarsen of Breukelen een schotsche naam en een dubbele. (in de hand van Joh. van Vloten; juist: Macalester Loup). Pg. 188. reg. 10 v.o. Nu kunt e ij l Dat geloof ik nu nog. En ik hoop er me aan te houden, maar telkens komen er vreeselijkt kruissproken tussenbeide. Nu na zeer langen tijd de M.B. voor 't eerst nalezende moet ik zeggen dat ik betuigen kan zooveel ik kon naar waar heid gestreefd te hebben. Maar er zal wel veel eigenliefde in wezen. Dat moet een ander zien. En een intelligent ziener kan het want de donnees zijn juist. Dev. 3 Juni \864. Voor iemand die de moeite neemt het uiterst werkwaardige boekje nog eens aan dachtig door te leezen, met deeze kantteekeningen er bij, zal de figuur van Multatuli in een nieuw licht verschijnen. De vuurige drang naar waarheid en oprechtheid, de eerlijke zelf-krltiek, de wonderlijke flikke ringen van diepe wijsheid en geniale beelding, en ook de al te llgte bewoogenheid, het la biele eevenwigt van deezen zeldzamen geest koomen er zoo duidelijk door aan den dag. Wfl eeren hem door met liefderijke aandacht zijn strijd en zijn uitingen te herdenken. FREDERIK VAN EEDEN W a l d e n, 21 Febr. 1920. Het Huis te Nteder-Ingelhelm waar Multatulie de laatste jaaren van zijn leven doorbracht en 19 Febr, 1887 stierf. (Zie: Een bezoek bij Multatuli, door dr. Fr. van Eeden in ons vorig nummer).