De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 13 maart pagina 10

13 maart 1920 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 Maart '20. - No. 2229 CHAR1VARIA .Het Nieuws in dit nummer" heet een vaste rubriek van de N. C. Wij lezen de rest dan ook niet. Royaards krijgt mfln stem niet", zei de heer Posthumus in de vergadering van den Amsterdamschen Raad. Wie Royaards ooit Julius Caesar heeft hooren voordragen, weet dat hij aan zijn eigen stem genoeg heeft. MQn vriend bezit een octrooi om uit bedorven eieren een voortrcffellke weeke zeep te maken. De Reichsstelle zou hem gaarne rijn octrooi voor een appel en een ei ontfutselen." (Ing. In de N. R. C.) En waarschijnUk liefst nog voor een rot ten appel en een bedorven ei. En dan ten slotte de in 1919 gecom poneerde sonate van Willem Pijper.' (O. ff. C.) Hfl het ook nog 'n symfenie gecomponeerd Het niet-nieuwe geluid. .In de Nederlandsche samenleving gaf Multatuli's optreden nieuw leven en een nieuw geluld." (N. v. d. D.) .Een nieuwe lente, een nieuw geluid." (H. P.) Onbekende bijzonderheden uit het leven van groote mannen. .Het strijkkwartet bestaande uit deheeren Viervflzer, Dussean, Posthuma en Meijer had ons beloofd een tweetal kwartetten van Beethoven en een van Mozart te spelen. Maar dank zij een vergissing van laatstgenoemde, die door in een ver keerden trein te stappen, eerst te half negen hier aankwam, gaven de overige drie heeren ter bekorting van het wach ten, een prima vista gespeeld nummer extra, n.l. een trio van Crémont." (Weesper Nieuws- en Advertentieblad). Charivarius ontvangt gaarne knipsels. Adres: Keizersgracht 333, Amsterdam. Veiling van prenten en teekeningen bg R. W. P. de Vries 9?11 Maart 1920 COBLECTIES KNEFFELHOUT ENZ. Een goede prentenveiling is een zeld zaamheid. Met antiquiteiten is de markt overstroomd: prenten zijn schaars. Zelfs de belangwekkende veiling die dezer dagen bij de Vries gehouden werd, bewijst het. Van enkele meesters vond men een deel van hun oeuvre; van verreweg de meesten niet meer dan speclmina. Een overzicht van de beteekenis van een bepaald graveur krijgt men op een veiling niet meer; amper die van een tfdvak, Aan enkele goed bewaarde, goed gedrukte exemplaren moet de waarde van eene geheele klasse getoetst. Ongetw|feld was daartoe op deze velling ge legenheid. Vooral de 18e eeuw was graphiesch alet slecht vertegenwoordigd. En dat is op prentgebied tegenwoordig déeeuw. Niet geheel ten onrechte. Er is nooit zoo naar alle kanten geëxperimenteerd en nooit zoo veel verscheidens bereikt. Au pointilléa la maniere nolre, a l'aquatlote en maniere de dessin, a l'imitation du pastei, het is alles bij uitstek achttiende-eeuwsch. En dan het fascineerende .imprlmée en couleurs". Die toevoeging doet eerst de harten en de beurzen opengaan. Wat niet altijd be grijpelijk is. De zachte kleuren: het teere blauw, het fijne rood, het naar het bruine zwemende smeltende boomgroen, kunnen, voor mij althans, het onbenullige van som mige .coulante" Engelsche prenten niet op heffen. En is het niet de aard der mezzotint dat zij juist in het zwart behoort te worden gekeurd, geproefd, gewaardeerd. In de ver scheidenheid der halftinten", in de weer gave der valeurs" licht de kracht en de charme van de zwarte-kunst-prent. Kleur haar en ge ontneemt haar een integreerend deel van haar bedoeling en als ze goed is van haar bekoring. Met de Fransche kleurendruk is het anders. Het procédéal is juister, kunstvoller, klassieker. Maar ook: de geheele prent is op de kleur ingesteld. Aan de pikanterie van de voorstelling komt de pikanterie van de kleur te hulp. De kleur is zoo gratieus als de 14 n. Zi] behooren bij elkaar. Daarom staat de Fransche kleuren druk boven de Engelsche. Men kon haar ZEDEN IN ZWEDEN Gisteren vond ik, thuiskomend, drie tele grammen. Er is altfld iets alarmeerends in het vinden van drie telegrammen tegelijk. Dat geeft aanstonds de gedachte aan complicaties, of wel van een feit dat zoo verschrikkelijk is en den geadresseerde zoo persoonlijk aangaat, dat drie verschillende menschen het onaf hankelijk van elkander noodlg geacht hebben hem er van in kennis te stellen. Drie telegrammen kondigen iets aan dat minder erg is dan bijvoorbeeld een enkel; want n telegram verwekt onmiddellijk die ongewlsheid die er ligt tusschen duizend mogelQkheden, varieerentl tusschen een ge boorte en een afspraakje, terwijl drie u ter stond voor de alarmeerende zekerheid stellen, dat er-lets-aan-de-hand-is." Ik draaide de drie telegrammen eerst een paar maal om; toen dacht ik dat het een reclame van een kleermaker was, want zulke vreemde telegrammen had ik nog nooit ge zien. Het ware groote gele enveloppen, ieder met zulk een genoegelijk mica-ruitje, waar door uw getypte naam zichtbaar is, en in den linkT bovenhoek stond met sierlijke letters Telegram". Desondanks twijfelde ik er aan of het telegrammen waren... wanneer het niet om een mystificatie te doen is, kondigt geen enkel telegram zich zoo pertinent aan. Inmiddels waren het drie telegrammen. En elkdaarvan bevatte een hu welfsaanzoek. TJIT tïET V.AJST IIMIItlllllllMIIIIIIIIIItlllllllllllllirilllllll HiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniitiHiiiiii ii u i itiiii i umi UUII12 cis, sijaar, I HATTINK & Co. j REMBRANDTPLEIN 62 j Hoek Amstelstraat, = AMSTERDAM. I iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiMumiiiiiiimiiMiii Ittlllllliiiililillllllllllllllllllllllll iiiiEiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiin bewonderen in fraaie proeven van Janinet en Bonnet. Debucourt de echte Debucourt ontbrak. En ook Demarteau, wiens als geteekende gravures liefst a plusieurs crayons zoo geheel aan den rokokotqd behooren en zoo ongetwijfeld nooit zullen terugkomen, ook Demarteau was niet zoo heel sterk vertegenwoordigd. Maar dit gemis werd ruim vergoed door mooie exem plaren van de Fransche Louis XVIe lijngravure, meesterlQke vignetten in groot IIIIIH iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiii 11 iiiiminiitiiiiii Dit versterkte m IJ in de meening dat het een reclamemystificatie was. Eerstens vraagt men iemand niet telegra fisch ten huwelf k wanneer dit laatste al niet een zér spoedeischende taak is, voorts is het al zeer onwaarschijnlijk dat een dergelijk geval zich aanstonds in triplo voordoet, en eindelijk waren de onderteekenlngen van dien aard dat de afzendsters er blijkbaar geen belang bij hadden antwoord te ontvangen. Overigens duldden de ondeiteekeningen, respektievelQkluidende een klein stouterdje", een lief klein beestje" en een verd... Hef meisje" op een zelfoverschatting die mij onaangenaam aandeed. Het zonderlingst echter waren de telegramformulieren. In plaats vaa de gewone en ge paste soberheid van uiterlijk te vertoonen die boodschapjongens past, hadden ze ge kleurde en versierde randen, vol zinne beeldige en suggestieve symbolen, die in verhevenheid wedijverden met denluimigen tekst en onweerstaanbare onderteekening. Op dat oogenblik voelde ik Iets van wat romanschrijvers maagdelijke schuchter heid" noemen; blozend legde ik de tele grammen terzijde en ging uit om mij op een wandeling rekenschap te geven van de drie voor mijn leven beslissende stappen die ik nemen moest. Op straat werd ik aanstonds aangesproken door drie meisjes die mQ te kennen gaven dat ik, zoo gewenscht, met een harer in het huwelijk zou kunnen treden. Veront waardigd wees ik het voorstel van de hand en wilde mijns weegs gaan, maar de schaamtelooze meisjes eischten ieder een xij den japon ter vergoeding van het moreele euvel haar door mQn weigeiing aangedaan. Ik woon aan een lange boulevard die de promenade is van alles wat knipoogjes of nadere relaties verlangt In Stockholm. Dat Is vrijwel ledereen. Wanneer ik snel loop kan ik in tien minuten van het eene eind naar het andere M (SS £3 i-'K N C H t ClCFVRETTES iiilifimiiiiiiiiiiiiitniii formaat, die niet altijd gelukten (men zie er enkele naar Boucher), maar die in de combinatie Lavreince?de Launay onover troffen blijven. Is er in zijn soort iets meer naï'efs, meer argeloos, bevalligers en toch ook nobelers denkbaar dan de consolation de l'abrence"? Hier herinner ik ook aan Au g. de St. Aubin van wien een alleraardigste, bijna nooit voorkomende suite c'est ici les differens jeux des petits polissons de Paris" aanwezig was. Tegenover al deze voortbrengselen van een tijdgeest, modezaken, beschavingsverschQnselen doen Rembrandts etsen aan als iets eeuwigs, iets buiten elk t ij ds ver ban d. En toch ztyn ze fijn en bevallig, zoo goed als de voortbrengselen van een latere eeuw. Er waren zeer mooie drukken; meenigeen zal zich het landschap met het scheepje (No. 957) nog lang herinneren. Onder de teekeningen staken die van enkele oude Hollanders (J. Breughel, W. Buytenwech, C. Dusart, Rembrandt) met die van hier minder voorkomende Franschen, waaronder Boucher, Chardin, Watteau uit. Ook een klein, bekoorlijk blaadje van Claude Lorrain (No. 162) is mij bijgebleven. Hiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii eind van die boulevard gaau. Dien dag deed ik het traject in acht minuten, maar deson danks werd ik nog negendertig maal ten huwelijk gevraagd. Hijgend en verontwaardigd bereikte ik de restaurant waar ik gemeenlijk lunch. Daar is damesbediening, iets wat hier algemeen Is evenals het feit dat de oudere heeren de bediening vriendschappelijk in de armen knijpen. Wantrouwig keek ik den man in de garderobe aan maar hoewel hij mij anders dan gewoonlijk aankeek vroeg hij mg niet ten huwelijk. Het meisje dat mQ bediende daarentegen vroeg mij ten huwelijk, evenals de juffrouw die sigaren verkoopt in de hall en haar oudere collega die het oppertoedcht heeft achter een matglazen deur waarop twee internationale letters van het alfabet in een alom bekende maar minder voor de conver satie geëigende combinatie geschilderd zQn. Het behoeft verder geen betoog dat ik afwijzend op al deze huwelijksaanzoeken Jbeschikte en mij afvroeg of ik wellicht ge durende den voorgaanden nacht een buiten gewone toename van uiterlijk schoon had ondergaan dan wel of mijn gelaat een bij zonder guitige of vermogende uitdrukking had gekregen ... Niets van dat alles viel te bespeuren ... integendeel, ik was een beetje bleek en keek driftig en geërgerd van onder gefronste wenkbrauwen. Toen ik thuiskwam vroeg mijn dienstbode mQ ten huwelijk. Ook stond er op het telefoon lijstje een vrijwel volledige inventaris van al min vrouwelijke kennissen die hadden opgebeld, waarschijnlijk om mij ten huwelflk te vragen. Lezer, wat zoudt gij gedaan hebben ? Waarschijnlijk hetzelfde als ik. Ik belde de politie op en zeide: Meneer... ik word lastig gevallen door doiijnen overspannen vrouwen. Ze zenden BOEKETJES SOFISTIEK XXXIV Het gemultatuli Dat is gelukkig weer achter den rug, die Multatull-huldiglng. Waarom we er eigenlijk aan begonnen zijn, weet niemand. Wie hem vereeren (om z'n moed bijv. of om z'n storm achtige frlschheid, of om z'n prachtig sar casme) herdachten hem allang, en ook nu, in hun hart, ontroerd, hoofdschuddend wel licht maar althans oprecht. Zulken zag men er enkele b| Heijermans en al hun liefde brak open in applaus voor Rika Hopper, om dat z| Loulse leven gaf. Overigens... Als bij ons iemand een poos over de tong gegaan is, vanwege z'n uto pieën, en keizersdroomen, en mooie theorieën die - d'ie-dan - toch - maar - niet - inpractijk-bracht, en vanwege choquante Tine- plus Mlml-eplsode's, en ook natuur lijk vanwege z'n literair werk en zoo (want u moet vooral niet denken dat we niet voor kunst voelen, en geen meeiq hebben met de Saïdjah's en Adinda's 1), en zoo een mensch is dan goed en wel dood en z'n geboortedag ligt veilig een eeuw achter ons, wel, waarom zouen we dan niet een avondje in 't Concertgebouw passeeren en in den Stads schouwburg, en desnoods, in het GrandTheatre, hoewel dat toch niet de officieele ml] obscene telegrammen, hinderen mi] op straat en maken misbruik van hun positie van kellnerln, slgarenverkoopster en toiletwaakster om met mQ in relatie te treden... relaties die ik bezwaarlijk voor eerlijk kan houden... ik... die vrouwen ..." Die vrouwen vragen u ten huwelijk... l" vulde de commissaris aan... daar behoeft u u niets van aan te trekken... ik persoonlijk ben vandaag al eenige malen gevraagd... maar neem n raad van me aan meneer, zeg altijd JA, want anders kost het u een zijden japon..." Spreek ik met het politiebureau of met een koppelaar...?" riep ik ziedend uit. Met den hoofdcommissaris" antwoordde de man lachend, en vandaag is het SKOTDAG ..." Het is SKOTDAG geweest, schrlkkeldag... de dag waarop men ongestraft den spot mag drijven met het heiligst goed ter aarde: het huwelijk. Gretig maakt iedere vrouw gebruik van dit vooral in Zweden gunstig recht. Het overschot der veertigduizend Stockholmsche vrouwen werpt zich schertsend op den niets vermoedenden buitenlander... Men werpt zich echter veel op den niets vermoedenden man hier te lande, en wel in naam der liefdadigheid. Men kan geen restaurant binnenkomen of daar staan twee dames met een groote draaltrommel vol lootjes en voor een plakkaat dat heerlijk heden als landhuizen, automobielen en kunst voorwerpen in groote getale ter verwerving aankondigt. De loterijen springen als padde stoelen te voorschijn. Alle winkelétalages liggen vol met prijzen" voor die-of-die loterij, en in het algemeen kan men wel zeggen dat het meer een speculatie op de gretigheid der lotenkoopers is dan op hun liefdadlgheldszin. Maar de resultaten zijn geweldig. Een blad heeft een prijsvraag willen uitELITE-SIGAAR VOOR DE KENNERS verkrijgbaar bij de voornaamste winkeliers Fabrikante : Firma RA.PPARD & POTT - Tiel IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIlllllllllll huldiging was, zelen de advertenties van het Leidschepleln ... Trouwens, zulke herdecklngen, die zeg een duizend menschen met het hart beleven, zijn voor het overige toch ook wel pleizlerig. Ze passen zoo in het kader van de gebruikelijke apprecatle: de gereserveerde loftuiting, de uitstalling van ónze practische wijsheid over de geniale dwaasheid van anderen. Het geniale noemen we 'teerst, en 't accent valt dan vanzelf op de dwaasheid. Hfl was, o zeker, wel een dit en een dat, maar Dat beminnelijke maar" is de veiligheidsklep. De genialiteit zou ons a faire nemen; maar vanwege de dwaasheid komen we er altijd goed af, en het voetstuk waarop we quasi een gehuldigde zetten, wordt ons eigen pied a terre. Durf nog volhouden dat we geen ver standige lieden zijn l Schittert niet onze braafheid het schoonst in zulke herdenkings uren, waarin de smartelijke zielekreet van een gedesrquilibreerden droomer (zijn even wichtige fantasten mogelijk?) feestelfk over stemd wordt door onze galmen? Hij had het, zelfs in zQn bitterste uren, niet kunnen droomen, Multatuli: dat zijn schouders voor klauteraars en peuteraars (u leest bijv. het erentfeste maandschrift Studiën?) mochten dienen als standpunt", vanwaar de kleuters over zijn hoofd heen hun hoogheid kunnen verkonden. Maar 't Is weer voorbij, en de man heeft weer rust. Honderd jaar hopen we. OER H. VAN D ij K O N Z E PUZZ L E Bekend is het vraagstuk, hoe een vierkant stuk land, zooals onze t tekening aangeeft en waarvan A een vierde deel bezit, door vier andere erfgenamen zoodanig moet worden verdeeld, dat ieder een even groot stuk ontvangt, dat bovendien denzelfden vorm heeft. B D Ons vraagstuk is echter veel moeilijker. Een gestorven boer had in zijn testament bepaald, dat het vierde deel van zijn land het eigendom bleef van zijn vrouw (hier gemerkt A) en dat de rest onder de vier zoons zoodanig moest worden verdeeld, dat ieder een gelijk stuk kreeg, d. w. z. van den zelfden vorm en dezelfde grootte, doch ook zoodanig, dat alle vier zoons zonder over het land van een ander te loopen, water konden halen uit de bron, die zich midden in het land bevond en op déteekening door een stip is aangegeven. A.B. voegt er bij, dat dit een zeer lastige en ingewikkelde puzzle is. Oplossingen voor Vrijdag a.s. in te zenden aan het redactiebureau, Keizersgracht 333, Amsterdam, onder letters A B. IIIIIIIIMlIllMII'IIIIIIIIIIIIIIlmillllmil schrijven luidende: waar zijn de winners in al onze loterijen ? Ik denk haast in de groote draaitrommels die van koffiehuis naar koffiehuis wordeii meegesleept onder bewaking van beeldschoone jonge vrouwen met teddybears en babyhoeden, alles ter attractie en voor het goede doel. Ook gedanst wordt er ongemeen veel voor het goede doel. BIJ dozijnen worden de maskeraden aan gekondigd, de maskerade van het Opera ballet, waar men zonder zijn vrouw, en die van het zooveelste regiment waar men mét zijn vrouw plus dochters heen kan gaan, en dan natuurlijk de vele maskerades waar men heelemaal niet heen kan gaan. Deze laatste zijn het drukst bezocht. Maar daar mag ik niet over praten... Ten slotte eenige kwatrijnen: HET GLAASJE PUNCH : De punch glanst gouden in mijn glaasje en pijnzend staar ik in het nat... wat smakt g), tong..? Ik weet het baasje, ge wildet dat ge Klare hadt... NIEUWS UIT HOLLAND: Daar klinkt de bel... het is de post en met de krant komt 't meisje, (Mina) en ik verslind het feuilleton van mflnen vriend te Palestina. DE SCHOUWBURG: Ik ga bedeesd den schouwburg in opdat Louis het niet zal weten en mQ in zijn gerechten strijd een onderkrulperssteuner heeten. Stockholm MELIS STOKE

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl