De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 27 maart pagina 12

27 maart 1920 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 27 Maart '20. No. 2231 TJIT HIIET IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHIIIIIIIIIItllll iiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiii IIHIIIII milHIIIIIIMMIIMIIIIIll IIIIIIIIIIIIIIIMI II Miiiiiiiiiiiiiiiiiiimtiiiiiiiiiiiimittiiiit CHARIVARIA Vandalen. MalariabestrQding. Dr. Sieburg blijft als leider van de bestrQdlngsbrigade, bestaande uit sergeant-hospitaalsoldaten, die over militaire auto's beschikken om van Alkmaar uit de dorpen uit te roeien." (Tel.) .Want immers alle leven is er dood. Hoe lang zal dat nog duren ?" (N.v.d.D.) Tot de dood levend wordt, denkelijk. .Hierna behandelde ds. De Graaf, predikant te S n eek, Het historisch materialisme." Het humoristisch mate rialisme wordt, volgens spr., dikwijls niet juist verstaan. Men stoot zich aan het woord materialisme." (L. D.) Ons frappeerde het andere woord meer. Wie de taal van de Standaard mint en die der advertenties, leze Jo de Wit's Twee spalt. Daar vindt men zijn gading, soms in n zin. Bv.: Het moest gezegd, het uitzicht vanaf zijn kamer was prachtig." Alleen voor heerea. Het Bestuur der feministische partij heeft een adres gezonden aan de Tweede Kamer, waarin het de Kamer verzoekt het daar heen te willen leiden, dat aan de moeder, of bQ ontstentenis dezer aan de wettelijke verzorger van elke staatsburger van de vastelling der zwangerschap af tot aan het 18de levensjaar een uitkeering wordt gedaan van f 4.?per week." iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiMiiiiiiiitiitiiiiiii Navigatie en Mooi-Nederland DE ELITE-SIGARENMERKEN Verkrijgbaar bij de voornaamste winkeliers Fabr.: Firma RAPPARD & PÖTÏ? Tiel iiiiiMiimiiiiiiiiiMiiiiiuiiMiiiiMMiiiiiiiiMiiMMiiiiiiiiiMMMUMiiiiiimiiit DE GOUDEN SNUIFDOOS VAN BROEDER SIMPLICIUS DOOR ANDRËSCH1LL1NGS Toen Jan Baptlsta van den Hoek zijn intree deed in het convent van San Lazaro, bracht hQ slechts een kleinen uitzet mee, ofschoon alles te gelde gemaakt was wat zijn vader, oud-kanonnier van den grooten Keizer, en rijn moeder, een eerzame werkvrouw, hadden nagelaten. Maar al pratend met den Overste over zijn aanstaanden proeitQd, diepte Jan Baptist uit zQn broekzak een snuifdoos op, die door haar schittering onmiddellijk de aandacht van broeder Valentien trok. De ovale doos geheel van goud met rijk gekartelden rand om het deksel, dat een goed gelijkend portret bevatte van Napoleon als generaal, boeide de oogen van den Overste. Zonder plichtplegingen nam hQ ze Jan Baptist uit de handen en er geen woord over reppend, legde hQ ze in een der laden van de antieke latafel, die achter hem stond, Jan Baptist was waarlijk overbluft en trachtte telkens weer er het gesprek op te brengen, maar Broeder-Overste hield de leiding en na een half uur kon hQ gaan, zonder dat er ook maar een enkel woord over de snuifdoos gerept was. Die handelwijze hinderde hem geweldig, want de snuifdoos was zijn glorie geweest van af het oogenblik, dat zfln vader ze hem getoond had onder de belofte, dat ze hem zou behooren, zoodra de dood een einde had gemaakt aan vaders leven. iiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiim iiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiii JAC. URLUS 12 ets. sigaar, l I HATTINK & Co. | f REMBRANDTPLEIN 62 f | Hoek Amstelstraat, I AMSTERDAM. l iiiliiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiniiintiittiiinnuiiiininiiiiiin iilllMiillllmilllliiillllllliiilllllliililllliiliMllliMiillliliimlllliiiliiilllllii Ondergeteekende moest 7 Maart j.l. een vacaturebeurt te Harlingen vervul len. Onverwachts ongesteld geworden, en dus verhinderd de godsdienstoefening te leiden, werd ds. Munter bereid ge vonden als plaatsvervanger op te treden." (Ing. in het Weekbl. v/d Vrijz. Herv.) Wij >wenschen hem spoedig beterschap, ook in zijn stijl. Charlvarlus ontvangt gaarne knipsels. Adres: Keizersgracht 333, Amsterdam. BILJARTSPORT MASSEEREN IV Het alles is In alles" van Multatuli die een buitengewoon zwak biljarter in de praktijk, doch, volgens eigen oordeel, ver bazend sterk in de theorie van het spel geweest moet zijn (een eigenschap waarin hQ dan roerend overeenstemde met een millioen of wat mede-biljarters die precies weten hoe het moet maar het niet kunnen uitvoeren") dat alles is in alles" dan geldt ook in niet geringe mate voor enkele technische finesses van het biljarten. Bij de behandeling van het doorschieten en trekken hebben wij gezien dat de stootbal sneller doorloopt of terugkomt naarmate dezen meer aan den boven- of onderkant getroffen Jan Baptist maakte zich boos over de handelwijze van den Overste maar tegelij kertijd was hQ zeer bedroefd en het gebeurde in de eerste dagen na zijn intrede meer malen, dat de duivel hem zoo hevig bekoorde, dat hij op het punt stond naar den O verste te gaan en zijn snuifdoos met zijn vrijheid terug te vragen. Maar door zijn vurig gebed kreeg hQ de overhand over die aanvechtingen en van lieverlede schikte hij zich in zijn lot, met niet zooveel berusting echter, dat hQ, toen de Overste hem na zijn professie volgens gebruik een eenvoudig houten doos aanbood, met snuif gevuld, die wilde aannemen. HQ zeide kortweg, dat hQ niet deed aan snuiven. Ea de Overste keek er hem niet op aan. .Dat is goedkoop," ze) hB, ,in deze dure tijden." En daar bleef het bij. Herhaaldelijk kwam er spijt in hem op in latere dagen over zQn weigering, maar eens gezegd bleef gezegd! In die oogenbllkken raakte hQ steeds ge heel vervuld van de herinnering aan het kleinood, dat de Overste hem zoo onver wacht had laten afgeven. In die herinnering verlustigde hQ zich. Te midden der broeders staande, begon hQ dan te vertellen van vroeger dagen, die hem levendig voor den geest stonden door de elndelooze verhalen van zijn vader. Dat was er eerst een groote tQd", begon hQ dan, toen Napoleon de geheele wereld aan zQn voeten had". Levendig schilderde hQ den tocht van den groo'en veldheer naar Italië, zijn terugkomst, de zeerels naar Egypte, de kroning tot Keizer. Wanneer hQ zoover gekomen was, hield hij even bQna ademloos stil, om over te gaan tot de inspectie der troepen door Napoleon, Ie petit caporal". Het spreken viel hem dan moeilijk door zQn groote bewogenheid. En slechts met inspanning van alle krachten bracht hQ 't tot het oogenblik, dat de groote man zelf Hubert van den Hoek, z|n vader, werd. En tevens hebben wQ gezien dat, wil men de kracht van den afstoot doen over gaan op den tweeden bal, en de stootbal zoo weinig mogelijk doen doorloopen of terugkomen, men moet afstooten zoo veel mogelijk op het midden van den bal. Hier door ontstaat wat in de technische vocabulaire van het biljartspel geheeten wordt: de amortl: het doodloopen van den stootbal. De verklaring van het verschijnsel is zeer eenvoudig. Nemen wQ als voorbeeld den doorschietbal a en b van bijgaande teekenlng. Bij a stooten wij af en raken den bal aan den bovenkant. Het gevolg is een Intense draaiing welke slechts weinig onderbroken wordt door de botsing op den tweeden bal. Na die hotsing loopt de stootbal dus door in dezelfde richting als bal 2. De doorschiet bal bQ b echter, met gelijke kracht afgestooten als bQ a doch nu slechts enkele milimeters boven het midden getroffen, ont vangt weinig draaiing. Gevolg: na den schok op bal 2 nog slechts een geringe verplaatsing. Dit alles is zeer eenvoudig en buitenge woon logisch, doch de eigenaardige moeilijk heid is om het op het juiste oogenblik in praktijk te brengen. Om deze moeilijkheid te elimineeren vermag ik geen enkele speciale aanwijzing te geven. Veel biljarten en vooral veel goed zien biljarten is in het algemeen wel de eenige doeltreffende remedie om deze zwarigheid tot zoo klein mogelijke afmetingen te reduceeren. Om echter op het uitgangspunt terug te komen: oote bQ het masseeren is de amortl niet alleen mogelijk maar in veel gevallen zelfs beslist noodzakelijk, en wordt, evenals bQ doorschieten en trekken, verkregen door zoo dicht mogelijk bQ het middelpunt van den bal af te stooten. Zoo dicht mogelijk bQ het middelpunt" wil in dit geval natuur lijk iets anders zeggen dan dezelfde aanwgzing b( het doorschieten. Dichter dan c in de teekening aangeeft is het niet mogelijk om bQ het middelpunt af te stooten, daar IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMII III1IIIII WEGGIS VIERWOUDS TEDENMEER Hotel ALBANA Hotel ALPENBLICK De twee eenige hotels in verhoogde ligging, met prachtig panorama. Prospectus door de eigenaars en Intern. Verkeersbureau Amsterdam?Den Haag. IIIIIMIIIIIIIIIflIllllllllllltll uit de gelederen riep en hem als dank voor zQn zelfopofferende genegenheid voor zQn generaal op de brug te Arcole, een gouden snuifdoos aanbood, waarop zijn portret stond. Was hij tot daar gevorderd, dan voelde hQ steeds den scherpen blik van BroederOverste op zich gevestigd en hield plotseling op, alle onbescheiden vragen vooral van jongeren, die voor de eerste maal naar hem luisterden, ontwijkend. VQftig jaren van zQn religieus leven gin gen a'dus voorbij en Simplicius was een model-broeder, behalve dan dat hQ niet snoof. De oversten waren elkaar opgevolgd om de tien jaren, maar verandering in de hou ding dergenen, die aan het hoofd stonden van het convent, betreffende zQn begeerd bezit, was daardoor niet gekomen. Wel had iedere nieuwe overste weer verwachtingen bQ hem opgewekt, en vooral wanneer hQ de gelegenheid kreeg in tegenwoordigheid van den nieuwgekozene zQn verhaal te doen, droomden z'n oogen van de verwezenlijking van zQn lang gekoesterden wensch, de snuif doos te kunnen toonen als zijn bezit, maar op het punt gekomen, waar hij de voor hem zoo belangrijke kwestie van het bestaan der doos zou aanhangig maken, voelde hQ altQd weer het strenge oog van broeder Vaientien als een waarschuwing, die voor hem in hield: Tot hier en niet verder. Ook scheen het hem, dat iedere nieuwe Overste voor alles in het geheim van het anders de massé-cirkel niet teweeg te brengen is. De bal blijft dan tusschen pommerans en laken bekneld staan of schiet weg, maar in geen geval komt het tot de massézooals de bedoeling was. Over den massé-cirkel en hoe men daarbij een grooter of kleiner straal van den boog kan bewerkstelligen, en over de noodzakelijk heid van het amortiseeren ook bQ breede bandstooten, een volgende keer. B. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiniiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiii iiiiui ONZE PUZZLE Een vat wQn, inhoudende 24 liter, spoelde dezer dagen in Friesland aan wal. Drie strand jutters, die op den uitkijk stonden, bemach tigden dezen vondst, doch kregen bQna ruzie, toen het op verdeeling aankwam, want zQ bezaten allen wel een maat, doch deze waren van verschillende afmetingen n.l. van 5, 11 resp. 13 liter. Hoe moeten zQ te werk gaan, om leder 8 liter te krijgen? Oplossingen voor Vrijdag a.s. in te zenden aan het redactiebureau onder letters A B. BOEKETJES SOFISTIEK XXXV De Chaos Men spot hartelijk met de zotternQen der Dadaïsten. Maar waarom ?Waar elders zouden wi] zóó volkomen thuis hooren als in juist hunne .school", in het lokaal van het eerste A. B. C., en van het zinlooze rumoer, en van de onbegrensde verwarringen! Het Dadaïsme is de voorbereidende Montessori-klasse van het komende, gelukkiger geslacht. Een kindsch geworden beschaving is weer voortgeschreden tot haar prilste kindsheid, en over 50 jaar zal men weer kunnen spellen. Kunst, zoo heeft men ons in elk der duizend gangbare definities geleerd, moet althans iets zijn waarin zich de psyche der eeuw" openbaart. U hebt, na de aanbevelende woorden in dit blad, ongetwijfeld de (gelukkig Zondag jl. weer gesloten) expositie van den kunstenaarskring in onzen Suasso-tempel bezocht. Dank z|, helaas, eenigen minder extreme geesten toonde deze kleurenkakofonie nog maar een zeer aangelengd Dadaïsme, nog maar een grauwe schaduw der echte duisternis van den chaos onzer dagen. Het was jammer, dat daar nog nig licht schemerde. Want inderdaad is het volslagen duister om ons heen. Wat er moois was in onze handen hebben we, 'n kwade 4 Va jaar lang och, vél langer al, immers tegen den grond gebestaan der snuifdoos werd ingewijd en hij duifde er daarom nimmer naar vragen. Met groen en bloemen werden kapel en eetzaal van San Lazaro kwistig versierd op den vooravond van Simplicius' gouden feest. Van verschillende zQden was om inlich tingen gevraagd bij de broeders, waarmee men Simplicius op zijn feest genoegen zou kunnen doen, maar men vermocht niets bij hem te weten te komen. HQ antwoornde steeds op alle vragen: Ik heb maar twee wenschen: een geeste lijken, die is God te dienen naar mijn krach tentot het eind mijner dagen, een wereldlijken, dien ik niemand mededeelen kan noch wil". Zoo gingen ze den grooten dag tegemoet en op den ochtend van den zonnigen mor gen vierden alle schepselen feest in den gouden schijn van het stralende hemelwonder. Simplicius trad aan de rechterzijde van den Overste de kapel binnen, waar de or ganist den psalm Beatus ille" inzette. Lang duurde de kerkplechtigheid, vooral door de predicatie, waarin de Rector van het convent Simplicius' religieus leven her dacht als een wonderschoon offer aan God en hem aan allen tot een voorbeeld stelde van trouwe plichtsbetrachting en wereld verzaking. De grijze Simplicius schreide heete tranen door de diepe aandoening, die zich van hem meester maakte, want hij voelde wel, dat er iets aan zijne volmaaktheid ontbrak. Toen trokken allen naar de eetzaal, waar van achter een tafel, met geschenken overClCRRETTES smeten, alle preciosa zoo goed als alle speel goed, alle goede, sterke dingen en alle sub tiele, het is geworden n rommel van scherven rond onze voeten, de dlggels hebben zich opgetast tot complete puinhoopen en we moeten maar zien den boel weg te ruimen en uit den chaos te geraken. Maar eerst zullen we dan wel moeten be lijden, dat het, letterlQk,. een weerga-looie Chaos is t Welk eerlqker werk Is er dan te bedenken dan dat der Dada-lieden, die de scherven omhoog werpen, en links en rechts, elkander en de rest om de ooren. Die, als het kind in de wieg, wat klanken aaneenregen, wat kabaal maken, niet onverstandig maar verstand-loos. Dat is tenminste zuiver. In 1920namelQk. Nu onze cultuur niet meer is, maar ook niet minder, dan een uitgeknepen spons. We moeten, en kunnen, weer heel van vorenaf beginnen. We hebben niets meer, zooals vroegere geslachten bezaten: In vollen, onbetwlsten eigendom. We weten niets meer, zooals zQ wisten; elk ja wordt thans geneutraliseerd door een neen. Zoo durven we niets meer, noch doen iets, dan nog grooter verwarring stichten. En in dezen mallemolen der wereld zQn toch alleen echt en natuurlijk: de zuigelingen, de stamelaars, kortom de kinderen der Da-dacultuur. Dezen deswege te eerenis redeloos; ze kunnen 't zelf ook niet helpen dat zQ, helaas, de eenige betrouwbare gidsen zijn, ons eraan herinnerend dat we weer in den baby-box terecht gekomen zQn. En weer moeten leeren zien, en hooren, en praten, en bovenal: niet-weten, maar ons argeloos ver wonderen. Met de verwondering die, volgens de Ouden, de eerste uiting is van alle wQsbegeerte, d i. van alle waarachtig verlangen naar kennis der Waarheid. GERH. VAN DIJK Illlllllllllllllllltll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIII NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP MotordienstvanTetenburo DAGELIJKSCHE MOTORDIENST IITMCHT IEIDEH DEN (MAG DELFT Vleutenscheweg. UtmhtschevBer2G. FynjékadiB. HouttuinuS VICE- VERSA iiiimimiiimiimmimiimimimmtiiiiimiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii u laden, de buurklnderen hem een hartelijk Lang zal hij leven" toezongen. Simplicius dankte naar alle kanten met bevende lippen en wenkende handen. Op een zetel langs den wand nam hij plaats om de toespraken van autoriteiten aan te hooren. Het eerst trad Broeder-Overste naar voren, den jubilaris aankijkend met schalksche oogen, die fonkelden van geluk. Hij prees Simplicius zeer, maar ongemerkt vlocht hij in zfln toespraak een verhaal van een broeder, die niet snoof zijn leven lang, omdat hij zijn prise niet nemen kon uiteen gouden snuifdoos. Met stijgende verbazing luisterden allen naar zijn woorden en een onbedaarlijk ge lach en handgeklap gingen op, toen de Overste den feestellng een gouden snuifdoos overhandigde. Simplicius was er geheel door van zijn stuk gebracht. Hij kon zijn oogen nauwelQks gelooven, toen hQ het kleinood in zijn handen hield, dat vijftig jaren aan zQn blikken onttrok ken was. En toen allen gesproken hadden en hfl danken moest, vroeg hQ verschooning aan de aanwezigen voor het vertellen van een reeds aan de meesten bekend verhaal. Met meer geestdrift dan ooit vertelde hij van keizer Napoleon en zijn vader en met kinderlijke blijdschap toonde hQ aan 't eind gekomen de gouden snuif doos, die zQn leven lang zijn verborgen glorie geweest was. iiiiiimmmiiiiiiiiiimiiit Utr&chtschB Schietschuitenveer AMSTERDAM, SINGEL 273 TEL. INTERG. 5181 N. Dagelijksche Motordienst tusschen Amsterdam - Utrecht - Zeist - De Bilt - Huis ter Heide Bosch en Duin - Rijsenburg - Driebergen - Doorn enz.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl