3 April '20. No. 2232 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 DE GEMEENTELIJKE WASCHINRICHT IN G Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek Waschyro"4iw-^èllegen: Dit werk valt me niet mee." wiltunlllMKiniliniiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiini in hl minimum stem lachte, terwijl slim, de oude oogen oplöerden naar de dodhter, of deze misschien, haar zeggen niét geloofde. ' O... nou, dan is 't goed".., En wrijvend haar ? banden, van de kou- aan de deurkier ?opgedaan, keerde ze naar haarplaats terug. Nu was e» weer stilte, een tijdlang. De oude vrouw wilde nu-wel van't raam -weg; er waa geen reden meer om daar langer te blQven, en juist daardoor werd de kou haar nu ondragellk. 't Maakte haar humeurig, af en toe loerde ze wrokkig naar de dochter... Toch.voelde ze, sluw, dat ze vriesdelgk moest blijven, omdat ze nog wat van haar noodig had. En fleemend klonk haar stem weer: Kan je van middag niet eens voor me naar stad gaan, kind? M'n breikatoen is... hél op!"... De dochter lichtte 't hoofd van haar werk. Naar stad ... vaa middag ? Maar Janna Is er van middag niet; dan zou u toch heèlemaal allén zfln ?" iiHlniiiirii i«üHiiitiiiiiiitttitmiiifiiiiiiiin iliiiiiiiiiiiMiiiiiiimiiliiiiiHitniwiiifiqiliiiiiiiii 't Oudje kuchte zenuwachtig, deed luchtig als een kind' dat de normiteit van zijn ver zoek ;vöelt, en 't minder wil doen schonen; Nou? Wat zou dat dan nog?" Bijna vlug CD oogenschijnlijk zonder moeite stond ze op, liep om de tafel, drentelde naar haar plaats bij de kachel; 't zweet kroop op haar voorhoofd, van angst dat zij zou wankelen, en steunen. zou moeten op een of ander meubel. Als zij zich wrak toonde, zoo wrak als zij werkelijk was, dan werd z| niet alleen gelaten Ik ga niet graag van huis, moeder, als Janna niet bfj je is"... zei de dochter aar zelend. En z|, sluw weer en luchtig: Alsjevanmiddag gauw gaat, dan ben je Immers weer gauw terug ... 't. Is meteen een verzetje voor je." Dégroote stroeve vrouw schudde haar hoofd. Ik heb geen verzetjes noodig, moeder", zei ze norsch. ? . .De oude voelde dat zfj on handig was geweest. Loerend ging weer haar blik onderuit, naar de gebogen figuur tegen over haar. Toen drensde weer haar stem klageljk: Nou... . doe 't dan niét! 't Zou ook wel wonder zf n als je eens iets voor mg over had 1... je weet best dat ik zelf niet meer uitkom... 't Is wel ongelukkig als 'n mensen oud wordt en van een ander iets noodig heeft" Nog 'zweeg de dochter. Weer begonnen de magere handen elkaar te bewrflven, nu niet van kou, maar van «achteloos, boos ongeduld, en verw|tend drensde weer de bevende dunne stem: 't komt er ook eigenlijk niet neer op aan, of ik niks te doen heb.., of ik van ver veling al maar te denken zitl... 'n oud mensch Is maar 'n oud vod... laat d'r maar zitten... och... ja"... Even zonk medelijden Inde jongere vrouw, oud worden... afhankelflk z|n... 't was ook wel heel triest... Ik zei 't voor uw bestwil, moeder" zei ze zacht, maar als u 't aandurft om alleen te bl|ven, dan zal ik vanmiddag wel gaan..." De oude vrouw bleef haar voor 't raam nastaren totdat zij in de tram gestapt en in de verte, in de kromming van den iiummin^imimiiuiim zonk z| weer in en duizelig van ite ze even voor 't voorhoofd. est in orde... llabe geloofd van was gevlucht na weg verdwenen waas haar stoel, veelde zien zenuwachtigheid. Tt zich heen, streek i Jaja... daar binnen bèstf Ze had nooit i Daan's zelfmoord... _ die debacle in z'n zaten... dat wist ze best... ze zouden 't afeolr, nooit uit haar hoofd praten, al leuterde*» nog zoo lang... 't Oude hoofd knlkte.irt maar, welgevallig. En warrig vervloeide», .te haar brein'her inneringen aan werkelijltneld en eigen, kindschéphantasié. Soms keek ze even den weg over... of-ie gauw komen zou ?... Wonder dat Annet hem niet herkend had,... maar dat kon ook strekerigheid van haar zijn... Hem niet willen herkennen... Want vergeve a... nee, dat had ze 'm nooit... Weer gleed haar bltk naar bulten, toen liep ze naar de voordeur. Want daar kwamie immers al den tuin in... haar zoon... haar Daan, op wiens terugkomst ze gerekend had, gewacht, o, gewacht had... jaren... jaren... jaren. Even sloot ze de oogen, legde haar dorre hand tegen haar hart dat vreemdgauw, bonzend klopte... zweet beparelde haar voorhoofd... Moe streek ze even over haar oogen als hinderde haar daar een waas. Hoe lang was Daan ai weg?... Toch nét pas? Jong en bleek was zijn gezicht... als toen z| hem zag.... voor 't laatst... Wan neer ... voor 't laatst... De warrigheid van haar denken beangstigde haar... even maar; toen glimlachte ze; wat kwam 't er op aan! hfl was immers terug... haar jongen... haar lieve lieve jongen ... En ze opende de voordeur, liet den schooier binnen. Hfl keek loerend onderdanig rond; ook wel wat achterdochtig. Wat wou die ouwe vrouw toch van hem... Daan"... fluisterde ze, en staarde hem aan, in opperste, gelukkige bewogenheid, ben je nu eindelijk bij je moeder terug... ik heb nooit aan je getw|feld Daan... nooit! Dat... erge in je zaken was... 'n ongeluk hé?... dat kon je niet helpen... is 't niet m'n jongen ?"... Ze trok hem b( de hand mee, de kamer in; willoos liet de vreemde man zich leiden. Nu ga ik koffie roor je zetten, en brood snf den... net als vroeger, Daan"... zei ze, en altid nog was de diepe, warme geluksklank in haar stem, ga jij nu vast zitten... hier bij de kachel, aan 't raam is 't... erg koud"... Ze scharrelde naar de keuken, maalde kof fie, greep boter en vleesch uit de provisiekast. Toen trilde ze van vermoeidheid,... kon de kokend-water ketel niet opbeuren. En lachend als een jonge vrouw die, onbedreven nog, geluk vindt in 't telkens hulp zoeken bij haar man, dribbelde ze weer teDe voorsprong, die ONZE rijwielen door hun bouw, constructie, kwaliteit en eigenschappen hebben ver kregen, is thans grooter dan ooit te voren. f <üe .np^oÉteveitf* die itot f de 'keuze ^van een > *' : * FQWOERS lef den, zijn derhalve thans nog sterker,dan voorheen. VORM VAN E£R36&TOSDÖ8if ' Goede oplossingen waren zeldzaam; doch de qualiteit vergoedde Ditmaal de kleine ' Meer d*n veertig oplossingen' moesten terzijde'gelegd worden, 'omdat de vorm van het eene stuk het spiegelbeeld was van bet andere. Verschillende inzenders; schreven, dat ze dit vraagstuk bijzonder moeilijk hadden gevonden, doch de oplossing zelve hadden zoniet gevonden; wel een, « hflnopiossing. ?-* ??":'?: rug naar de kamer... Wifjèmé'helpen Daan ? Ik, ik ben niet meer gewoon aan zware dingen"... . W/at links van beweeg stond de landlooper op; had-Ie ooit raarder mensch ontmoet? Hou w.., ijridei z'n eigen slag waren goeiae|ul;|»aoeg... Bet-van Manke Diies, en ^'Jiiet de heelster... «achele Griet... r soort.-béste vrottwmenacnen, ze m&deft wat ov*rvoor'n.tofien jongen ... zoijwen j« vast niet verraaje, of in de steek. late... draaide nog eerder met je de oor in al» t zoo uitkwam... Maar die ouwe hier f...-En Daan... zei ze... ze had vast den verkeerde voor... afin... dan naar Daan!... , En toeschietelijk, met nog wat verlegen grijns liep hu met haar mee. Nu liet 't oudje hem overal bij helpen, voelend alleen 't geluk hem ^iiaar nabij heid te hebben; en al maar praatte zij, ver wachtte geen antwoord, praatte haar zonnig geluk uit. »Nu moeten wij dekken Daan,.. ga maar mee.:; je weet nog wel...'t oude kabinet hé... We nemen heèlemaal versch tafelgoed.... ter eere van jou".... Met de groote sleutelbos ging ze hem vooruit, de gang door, naar haar slaapkamer. Snel keek de schooier rond... goeie boel ... as... assle wou... dan vond-ie hier heel wat te gappe... as... assie maar... wou. 't Oudje sloot 't kabinet open. Jaja... 't is nog allemaal't zelfde, jongen ... Wat was je dol op Devemerkoek... die lag dan hier, achter de servetten... dan bleef-ie versch... weet je 't nog ?... Nou staat m'n juweelkistje daar... en m'n brandkistje... Daar zoeken ze 't zoo gauw n je t als er 'ns mocht worden in ge breken. .Maar dat doen ze hier niet l.." 't Oudje lachte. Ik heb altijd nog de hoed en de stok van je vader aan 't rek in de gang... dan den ken ze dat er 'n man in huis is l" De schooier grinnikte. Dat is goed uitgevonde.." Ja hè??' lachte 't oudje tevreden. Toen wilde ze weer terug naar de woonkamer. Mooie kamer hier.." zei de schooier, aandachtig alles in zich opnemend. De oude vrouw was al op den drempel, kwam weer terug. Alles is nog net als vroeger.." fluisterde ze bewogen. Daar stond je wieg.. Daar is je goeie vader gestorven.. Daar slaap ik nog altijd.. Annet wou ik niet op de kamer hebben, toen die bfl mij kwam Inwonen.. ZIJ slaapt hiernaast.. Maar de deur is op de andere gang.. Als zij hier gekomen was, zou ik alles hebben moeten veranderen.. en ik wou alles zoo houden.." O," zei de schooier; toen met een vinger luchtig wijzend: Waar komt dat ook weer uit ?'' 't Oudje lachte. O jongen! ben je dat vergeten? de deuren naar den tuin! ze gingen nooit op slot.. en nou nog niet! Wat kwam je vaak stil binnen, als je gespijbeld had., jaja.. je rekende er altijd op., en dan merkte je goeie vader niets.." even hield ze stil, peinzend, toen keek ze ernstig naar den schooier op; zie je" vervolgde ze zacht, ik geloofde nooit aan dien zei f-m oord van je .. ik wist dat je weerom zou komen.. daarom gingen ze c ook.. nooit op slot!.. 't.. 't Kon immers zijn dat je weer stil binnen wou komen, net als vroeger.." Toen gleed haar kijken Een notaris schreef o.m. dat het niet te hopen was, dat naar aanleiding dezer puzzle een of andere excentrieke boer in zijn testa ment ook een dergelijke bepaling zoude opnemen, want 't zou de geheele familie mitsgaders den uitvoerder van de uiterste wilsbeschikking veel hoofdbrekens en slapelooze nachten bezorgen. Goede oplossingen zonden C. J. J. E. te Rtdam, C. H. te Baarn, A. P. L. te Haarlem, Ir. H. W. M. te Haag, v. d. P. te Dordrecht, D. S. Jr. te Amsterdam, J. L. v. V. te Bloemendaal, H. L. V. te Goedereede, J. H. W. te Groningen. Bovendien zonden eenlge leerlingen van de H. B. S. te Amsterdam (Ie en 2e klasse) ook eenige oplossingen, die hoewel niet geheel juist, toch origineele denkbeelden aan de hand deden. Van de vorige puzzle (Ieeft|dspuzzle) werden nog goede oplossingen ontvangen van J. v. H. te Nijmegen, L. C. L. te Ouddorp, Mevr. S. ten B. te Amersfoort, A. S. v. O. te Leysin en T. J. V. te Davos Plat r. Puzrleprfjswinnaar is J. L. v. V. te Bloemendaal. Correspondentie: W. M. te Hoorn. Uw idee is zeker origineel, aber... A. P. L. te Haarlem. Uw boerenzoons waren goede wiskundigen, dat dient gezegd. Nieuwe Uitgaven Enkele bladen uit Heiene's Dagboek door Cany van Bruggen, uitgave De Zonnebloem, Apeldoorn. Deze dagboeken verschenen reeds in De Samenleving" in 1910 11, een sindsdien op geheven weekblad. In de voorrede zegt de schrijfster, dat ze met Heleen (1913) en Prometheus (1919) een geheel vormen: een logische gang van intellectueele zelf-ontplooiïng. De dagboekbladen zfj n een aarze lende aanloop tot Heleen", in welk werk het vermoeden opkomt aan het relatieve en vervloeiende van alle dingen, welk inzicht in Prometheus" tot vol ledige uiting is gebracht en daar rustig wordt aanvaard. In dat verband heeft dit boekje natuurlijk waarde. Op zichzelf lijkt het ons geen frissche lectuur. Vaak is het van een zwoelheid en weekheid, waar de schrijfster toen zelf nog niet bovenuit kon ziea. Vagantenlteder von Else Berner. Uitgave P. N. van Kampen, 2 dln. Amsterdam. Een bundeltje Duitsche gedichten, verdeeld in twee deelen Geschen" en Geschenen". Zeker van genoeg belang om gelezen te worden. De zwerverszangen zgn krachtig en temperamentvol. S. langs zijn schunnige figuur. Je bent zeker nog arm," zei ze zacht, jaja.. natuurlijk .. na je .. ongeluk.. maar je moet geen zorg hebben..kom altijd maar bij je oude moeder.. Maar stil hoor, voor Annet.. ze heeft je nooit vergeven.." Samen gingen ze terug naar 't woonvertrek. Daar dekte de oude vrouw; en samen zaten zQ, tegenover elkaar; zij gaf koffie en brood en vleesch, de schooier at en dronk. Ze zag hem groote brokken kauwen en onbehouwen mes en vork hanteeren, toen doolden haar gedachten weer terug naar 't verleden,... «fes hij... vroeger zoo ? Had zij hem zóó... opgevoed ?... Onzeker streken de bevende vingers langs 't voor hoofd... prevelde ze aarzelend: Ben }e 't wel... o... je... j? bént 't toch wel?" Nou... of ik!" grinnikte de schooier, rukkend met z'n felle tanden een homp brood uit zQn snee.... Nu bleef 't een poos stil; hij at en dronk, en zQ zonk weg zooals altfld, in verre, verre gedachten. Toen klonk de schel van een tram; schuw keek 't oudje op. Nu moet je voortmaken Daan,... Annet kan terug komen.... Ze heeft je nooit vergeven m'n jongen.... Och God Waar liefde is, is toch ook vergiffenis...." Toen de dochter thuis kwam, zat de oude vrouw rustig bij 't vuur. De jonge snuffelde... keek zoekend rond. Hebt u koffie gezet... 't Is net of ik koffie ruik." Ja", zei 't oudje, en wat vinnig: mocht dat soms niet?" Gunst ja... natuurlijk! Hier is uw brei katoen." Ze ging stug de kamer uit De oude vrouw loerde haar na. Nee... ze heeft nooit van 'm gehoude", prevelde ze wrokkig: Waar geen liefde is, daar kan ook geen verg.ffenis zijn...." Dien volgenden ochtend, toen de dochter als gewoonlijk de oude vrouw thee op bed bracht, lag zQ daar, met een wonderl|k zachten glans op 't gelaat, en de dorre vingers zacht, als met sprakelooze bewogenheid, in elkaar gegrepen... dood. Maar 't kabinet stond open... en de twee kistjes achter de servetten waren verdwenen. M INC A VERSTER?BOSCH REITZ , 't kabinet stond open .