Historisch Archief 1877-1940
10 April '20. No. 2233
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
DE TROEBELEN IN IERLAND
Teekening voor .de Amsterdammer" van Joh. Braakenslek
John Buil: Nu heb ik zoo'n mooie korf voor ze klaar gezet en ze willen er niet in."
IIMIMMlIltlllllHMlllllllIllllllimilllll
imiitfttiiiiiiiiimii
Redacteur: Dr. A. Q. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Alle berichten,deze rubriek betreff ende.gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres.
10 April 1920.
PROBLEEM No. 121
VAN J. R. NEUKOMM TE BUDAPEST
Wit: Kei, Df4, Td6, Tg8, Lh2, Pf6; Ph8,
pionnen b6, f2, e5 en »7.
Zwart: Kh6, Lc8, Lg5, pionnen b7, d7, d3,
e2 en h3.
Wit geeft mat in twee zetten.
iimiiiiiimiimMimiiiiitiiiiiiiiiiiiiii m 1111111 m t m i
DE KINDERWAGEN
door MELIS STOKE
Hierbij verzoek ik al mijn vrienden en
kennissen mQ in de eerste dagen niet op
te bellen.
Want dat zou maar vergeef sche moeite zijn.
Ik ben niet uit de stad, niet ziek en niet
In afwachting van onaangename berichten.
De quaestie Is doodeenvoudig dat ik mQn
telefoontoestel heb stukgeslagen.
Ik heb mijn telefoontoestel stukgeslagen
met een wandelstok., deparapluie-fiakstaat
vlak naast het telefoontafeltje in de gang.
Toch ben Ik niet iemand met een bQ zon
der baldadigen aanleg, of met een hang
naar het groteske of destructieve in zQn
daden.
Men zou m? zelfs moeilijk driftig van
aard kunnen noemen.
Maar de aanleiding van het feit dat ik
mQn telefoontoestel met een wandelstok heb
stukgeslagen heb ik evengoed na als ge
durende den verniellngsdaad absoluut gemo
tiveerd beschouwd.
En wanneer ik u hieronder het geval met
dien vervloekten kinderwagen heb uiteengezet
dan vertrouw ik dat er niemand meer onder
u zal zQn die mQ voor een geweldenaar of
ook zelfs maar voor een prikkelbaar mensen
zal houden.
Er zijn namelQk dingen die zelf s onvrucht
bare acties als boven aangeduide volkomen
billijken, zoo niet onvermQdelijk maken.
De telefoon staat op den grond en uit de
witkalken muur steekt een akelig eind vezelig
zwart koord.
Alles wQst er op dat ik mQ rustig en met
de noodlge ernst aan mQn geschiedenis kan
wijden vanavond., u weet niet hoe heerlijk
het voor een eenzaam man is zQ n hart eens
te kunnen uitstorten, en het is vooral na
de groote beslissende daden van dit leven
dat wij daartoe de behoefte gevoelen..
Wat was, ongerekend alle economische
ellende, het eerste gevolg van den wereld
oorlog?.. Een stroom van persoonlijke
mémoires en ontboezemingen..
Ik verzoek u in het onderstaande, mijn
OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 96
VAN A. TROITZKY
Wit: Kc7, Dh3, L<6, pionnen c2 en f2.
Zwart: Ke4, Dd2, Ta4, pion c4.
1. Lr6-d5f, Dd2Xd5 Kd5: dan 2. Dd7f
en wint de koningin) 2.Dh3?g4f, Ke4?f5
3. Dg4?g5f, Kr5-t6 (3.. K<r4. 4.De3f)
4. Dg5-g8f Ke6-e5, 5. f2-f4f Kf5?f4
6. Dg8-g2t Kt4-d4. 7. c2-c3t Kd4?c5
8, Dg2-f2f Kc5-b5, 9. Df2-b6f.
1... Ke4?d4 (l .. Kf5, 2 De6f Kd4, 3..
Df6f enz.) 2. Dh3 h8f Kd4-c5! 3 Dh8
f8f Kc5?b5. 4 Df8?b8f Kb5-c5,5.Db8
b6f Kc5Xö5, 6. Db6-c6 en wint. Aardig
en niet te moeilijk.
Goede oplossing ontvingen we van J. S.
te Zeist, A. H. Wefers Bettink te Sappe
meer, G. A. Cremer te Veendam, J. Rietman
te Dieren en H. Mendes da Costa te Amster
dam.
eerste publlkatie sinds de vernieling van mQn
telefoontoestel niet anders te willen zien
dan een persoonlijke herinnering, die even
als de mémoires van alle vechtersbazen uit
dezen oorlog een duidelQken zin geven van
het gedurende de actie zelf onbegrlpelijk
en schijnbaar beestachtig geweld.. Maar ik
verzeker u dat toen Ik met mQn wandelstok
het telefoontoestel stuk sloeg,.
Enfin., ter zake..
De andere helft van de tage waarvan Ik
het westelijk gedeelte bewoon is tijdelijk
leeg; de diplomatieke vertegenwoordiger
van de on-erkende republiek die er placht
te wonen is vertrokken om elders de be
langen van zijn nog immer niet in
derangIQst der natiën ingevoerde nomadenvolk
elders voor gesloten deuren te bepleiten.
Alleen zQn exotisch parfum zweeft nog
discreet door de gang, en de dienstbode
toonde mij een emmer vol clgarettenelndjes
en anderszins die ze zwevende onder zijn
thans verlaten maar eerlang dagenlang ach
tereen dienstdoende legerstede had aange
troffen.
De ramen van het kleine vertrek dat
duchtig wordt schoongemaakt staan wijd open.
De meid en ik noemen het met een men
geling van plëtelt en ergernis nog steeds
het gezantschap", en eiken morgen worden
mQ met een hutlerigen stem de nieuwe
vondsten in de thans verlaten legatie ge
rapporteerd, als kringen van glazen op de
goele-meubels, haarsptldcn achter het buffet,
en een verdroogd taartje onder de canapè..
Het is inderdaad een schande voor een
natie die dan toch erkend wil worden en
voor een beschaafd volk doorgaan zeggen
de meld en ik.. en zoo komen we onge
merkt op de politiek, en met het verdroogde
taartje in de eene hand, als bewQsstuk,
verklaart ze dat de menschen die thans de
wereld regeeren geen menschen zijn, maar..
neen, dat zal ik niet herhalen, want de
legatie is hier vlak naast, en zelfs een ver
laten legatie heeft ooren..
Met diplomatie kan je nooit te voor
zichtig zQn.
De meld en ik hebben het kaartje van
den vertrokken gexant eenigszins feestelijk
van de huisdeur gerukt, als het schild van
het Dultsche consulaat te Antwerpen in
Augustus 1914 (d. w. z. dat waren niet de meid
en ik), en thans laten wfl onze verontwaardi
ging den vrijen loop.
Maar het is nu eenmaal een feit dat een
man en een vrouw zeer verschillen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllliiiiiiiiliiiiililllililiiiiiiiiliiilliiiiiiiiiiliiiiiiilliiiiitiii
OPLOSSING PROBLEEM No. 119
VAN J. SCHEEL.
Wit: Kh8, Dg7, Te5, Ld2 Pc5 pionnen
a3, d5 en e2; Zwart: Kd4, Tdl, La7, Pa5,
pionnen a6, c2, c6 en bS.
1. Di>7-g6 Kd4Xc5, 2. dSXcöt,
Kc5b6, 3. Ld2Xa5f (2 .. Kc4, 3 Dd3f).
l Kd4Xc5, 2 Ld2-t3! Ke5Xd5 (of
anders) 3 Dg6 e6f
1...., Kd4-c4, 2. Dg6-e4f en 3.
De4b4f.
l c6Xd5, 2. Pc5-e6f Kd4Xe5, 3.
Ld2-f4f.
1.. Pc8-d6, 2. Dg6-d3t Kd4Xc5, 3.
Ld2?e3f (2.. Ke5: 3 Pd7f !)
Een zeer fraai probleem, zeer de bestu
deering waard.
Juist opgelost door J. S. ie Zeist, A. H.
Wefers Bettink te Sappemeer. J. Rietman te
Dieren en M. Dalman te Zeist.
OPLOSSING PROBLEEM No. 120
1. Kc6-f5.
Dit nu openbaarde zich nu tusschen de
meid en ml].
TerwQl ik geheel opging in mijn politieke
gevoelens jegens de jonge republiek, gingen
er in het hoofd van de meld nog andere
gedachten om.. en, zooals uit het volgende
blijken zal, waren die overwegingen van
volstrekt opportunistischen aard.
Teneinde het vervolg van de historie voor
den lezer begrijpelijk te maken, moet ik
even van mijn onderwerp afdwalen' en mQ
meer in het bijzonder met het verleden van
de meld bezig houden.
Ik weet wei dat het HederlQk en lafhartig
is zich in het openbaar met het verleden
van een vrouw bezig te houden, en temeer
voel Ik dat waar het het verleden geldt van
een mij zoo trouw dienende en
zelfverloochenende vrouw als mQn meld, maar dit is
absoluut noodig om u te doen begrijpen
waarom ik het telefoontoestel met mQn
wandelstok kap t sloeg, en dat was het
doel van mijn geschiedenis.
Trouwens, niet alleen het verleden van
een edele meid schend ik voor dit doel,
maar ook een reeks van diplomatieke feiten,
niet waar, waarvan Ik niet het recht heb
gebruik te maken, al woonde ik ook eenige
maanden met een gezant ri n c age. Van
het verleden van de meid wett ik niet veel
meer dan hare droevige oogen en de pieken
grflsachtig haar langs haar gerimpeld voor
hoofd mij verteld hebben.
Ik weet dus niets meer dan u weten zoudt
wanneer u mijn meid had gadegeslagen.
Het is een meid als zoovele andere meiden..
die geëngageerd was, en de laatste twintig
jaar heeft gespaard totdat haar aanstaande
voldoende geld rou verdienen om met behulp
van haar spaarcenten een kroegje op te
zetten, of een groentenwinkel.
Wat Ik echter niet wist is, dat ongeveer
te gelijktijdig met het vertrek van den gezant
de meid haar huwelijkshoop vervlogen zag.
Het was dan ook door een geheel andere
oorzaak dan het vertrek van den zaakgelas
tigde dat heden de meid zoo bleek en bevend
voor mij stond met het taartje en haar
bitter vertoog over de moderne politiek
hield,.
Zooals achter alle zaken die met politiek
in verband staan zat daar meer achter.. en
het was jjist hetgeen daar achter stak dat
mQ er toe deed overgaan de telefoon met
mQn wandelstok kapot te slaan..
Maar nu vat ik den draad van m8n ver
haal wederom op., echter niet vóór ik u
heb medegedeeld dat mijn mild een goede
Juist opgelost door: M. Dolman te Zeist,
J. F. Bloemhoek te Hilversum. A. H. Wefers
B et tin k te Sappemeer. L. O. te Utrecht. J.
S. te Zeist, J. Torn te Waalwijk. H. Mendes
da Costa te Amsterdam. H. F. Arnold te
Ltxmond en J. Rietman te Dieren.
Eindspelstudie No. 95 werd nog juist
opgelost door A. H. Wefers Bettink te Sap
pemeer.
WEDSTRIJDEN.
De Ned. Gymnasten-Schaakbond heeft een
wedstrQd uitgeschreven voor het maken van
tweezettige problemen. Inzendingen vóór l
Juni bQ den heer L. G. van Dam, Wilh.str.
49, Haarlem. Mededinging voor allen vrrj.
De h.h. Marchand, Meijer en Euwe, die
in den wedstrijd te Rotterdam (zie Jan.
rubriek) het hoogst uitkwamen hebben onder
ling matches gespeeld.
De heer Euwe won van Meijer met 5 tegen
O, terwijl de h.h. Euwe en Marchand uit
tien partijen elk vijf punten maakten. De
heer Euwe beantwoordt blijkbaar aan de
goede verwachtingen, die in de Jan. rubriek
omtrent hem gekoesterd werden.
Zouden wij spoedig in hem een nieuwen
Nederlandschen meester mogen begroeten?
Een kleine match, welke de h.h. Marchand
en Winter, bekend uit den wedstrQd te
Hastings (i919) onlangs te Amsterdam
speelden, had tot resultaat, dat Marchand
won met 3Vj tegen 2H Daar de eerste
partQ in voor den heer Winter gunstigen
stand door tijdsoverschrijding voor hem
verloren ging, kon men wel zeggen dat ook
in deze match de krachten vrQwel gel9k
waren. De gespeelde partgen werden (helaas)!
nog al eens ontsierd door zeer zwakke
zetten. Een revanche-match zal vermoedelijk
deze maand in Engeland plaats hebben.
Sinds eenigen tijd (8 Jan.) wordt de be
langstelling van de schakerswereld bezig ge
houden door de match, welke de redacteur
dezer rubriek speelt met den heer Réti, den be
kenden Weenschen meester. De stand van
de match is thans: Réti 3, Olland 3, remise2.
In dezen wedstrijd bleek wel Reti's meer
dere routine, over het geheel speelde hQ
veel vlugger dan zQn tegenstander, maar
dit voordeel boette hl] weer in, doordat zijn
spe) niet geheel vrQ was van blunders.
Hierdoor ging de zevende partij in ongeveer
gelQken stand (Réti stond zelf Iets beter)
voor hem verloren, terwijl hQ ook de achtste
partQ, toen hQ in grooten tijdnood verkeerde
en een slechten stand had onmiddellijk
verloor.
Er wordt gespeeld om 5 winstpunten. Op
voorstel van Réti tellen de eerste vier
remiscpartQen niet mee en is het speel-tempo 30
kQk heeft op het animale in den mensen in
het algemeen, en op het kaufmannische in
het bflzonder.
Voorts is het Maart en dies weldra Mei,
de maand waarop het bekende lied betref! :nd
het huiselijk leven der vogels betrekkingheeft.
Met deze gegevens toegerust kunt gQ mQ
verder aanhooren met de kans mij te zullen
begrQpen..
Gisterenmorgen omstreeks zeven uur belde
de telefoon lang en aanhoudend. Ik snelde
in een onbeschrijfelijk toilet naar de gang
en vatte den hoorn op. Het wasén vrouwen
stem, en zQ informeerde., verbeelde ik het
mQ in mQn nog door droomen bevangen
hoofd ?.. op zoeten toon en schalksch hoe
het was met mQn kinderwagen.
Om eerlijk te zijn moet ik er bijvoegen
dat ik slaperig was en den avond te voren
een gemaskeerd bal had bezocht..
Ik antwoordde dan ook, ofschoon ietwat
krcgel, op guitlgen toon dat hQ vooralsnog
ongebruikt was, en begaf mi] hoofdschuddend
over dit weinig toepasselijk en tamelQk ge
zocht en al-tc-matineus na-carnaval-grapje
weer te bed.
Tien minuten over zevenen belde weer,
lang en aanhoudend, de nog immer intacte
telefoon, en, gerukt uit een versch-ge
ntameerde morgendroom snelde Ik rillend de
gang in.
Het was een vrouwestem, ditmaal een
zware en onwelluldende, die bevelend naar
mQn kinderwagen informeerde.. maar men
moet goedmoedige grappenmaakstersnimmer
voor het hoofd stooten en zoo antwoordde
ik dan ook welwillend dat er nog altijd geen
emplooi voor dat voertuig was gevonden.
Met de gedachte deze twee
samenzweersters nog teveel voldoening van hun
zoutelooze grollen gegeven te hebben legde ik
wederom haastig de haak neer en mQzelve
ter ruste.
Met korte tusschenpoozen bilden nu een
achttal yrouwen op die in allerlei toonaarden
naar mQn kinderwagen informeerden..
Na is het van een alleenwonend man te
verwachten dat hQ dames, die de moeite
nemen zijn woning op te bellen beleefd te
woord staat, en van af de vijfde infor
matie zelde ik dan ook telkens, quasi-guitig,
maar inwendig ziedend van toorn dat mQn
kinderwagen gedurende den geheelen dag
voor belangstellenden te zien was.
Om kwart voor achten droeg de meid,
bleek en tragisch als immer, de thee binnen,
en ik besloot ondanks mQn vermoeienis van
ex-balmasquéianser en van slachtoffer van
zoutelooze aardigheden en-gros, maar op te
staan.
Gedurende mQn toilet belde de telefoon
onophoudelijk, en ik hooide de telkens
toesnrllende meid antwoorden.
Ze ontwikkelde haar gewone discretie en
intelligentie ea antwoordde telkens met het
ongetwijfeld van mQ afg-lulsterdeantwoord
dat de kinderwagen gedurende den geheelen
dag te zien was.
Toen ik om half tien uit wil ie gaan stootte
ik op een ietwat verlegen groepje In de
Rang.. De m;id die gedurende het laatste
half uur met een boek bQ de telkens bel
lende telefoon had postgevat verborg met
haar schimmige vormen een vrouwelQke
bezoekster die uiterlijk verried dat een kinder
wagen binnen niet al te langen tQd een
inderdaad welkom geschenk zou kunnen zijn.
Dit leek mQ de carnavalsgrap toch wel
wat ver gedreven, en op grovea toon infor
meerde ik naar doel en verwachtingen van
dit bezoek.
De dame knikte vriendelijk en verklaarde
mQn kinderwagen te willen zien.
Nog voor ik aan mijn, intusschen tot woede
aangegroeide bevreemding, had kunnen uiting
zetten in de twee uur en 15 zetten elk vol
gend uur. De match gaat uit van de Schaak
club .Utrecht" terwijl een Nederlandsche
schaakllefhebber f 200 uitloofde voor den
winner.
Daar dit de eerste maal is, dat in ons
land een match plaats heeft tusschen een
Nederlandschen en een buitenlandschen
meester zullen we in de volgende rubriek
uitvoerig den gang van den strijd bespreken.
Vermoedelijk is dan ook het eindresultaat
bekend,
ONREGELMATIGE OPENING.
VQfde match-partq, gespeeld te Amsterdam,
13 Maart '20,
Wit: W. Winter. Zwart: M. Marchand.
1. b2?b3, e7-e5, 2. Lel?b2, Pb8-c6,
3. e2-e3, 07?d5, 4. d2?d4, e5Xd4,5.e3X
d4, Pg8?f6, 6. Pgl-f3, Lf8-d6, 7. Lfl
e2, 0-0, 8. 0-0,Pc6-e7?,9.Pf3
e5!Lc8f5, 10. Pbl-d2, C7-c6, 11. Tfl?el,
Tf8e8, 12. Pd2-fl, Pe7?g6, 13.
Pgl-f3,Lf5e6, 14. Ddl-d2,Pf6?d7,15.Le2
d4,Dd8fd, 16. Ld3X*6, L7Xg6, 17. Tel-e3,Pd7
f8. (Tot hier toe heeft Wit zeer goed ge
speeld en den besten stand veroverd; het
nu volgende deel speelt hQ zwak, zoodat
weldra de kansen keeren). 18. Tal?f l (zeer
in aanmerking kwam 18. Tf3, Dc7, 19. Dd3
om het opschuiven van den zwarten f-pion
te beletten). Te8?e7 (belet de koningin den
terugtocht, doch zwart's spel is reeds moei
lijk), 19. f2-f4 (weer was Tf3 den zeer
sterke zes) Ta8-e8. (Zwart staat zeer ge
drongen door 20. c2?c4 had wit nu zQn
voordeel in positie moeten vergrooten). 20.
Te3-f3? Le6-f5,21. c2-c4? (dit staat gelQk
met verlies der partQ, 21. Tel of Te3 was
noodig) Df6-t6l, 22. Pg3Xf5, g6Xf5, 23.
c4Xd5, De6Xd5, 24. Dd2-f2! (Het paard
is op e5 niet meer te handhaven, waardoor
zwart heer en meester is van de partQ. Wit
ziet dit terecht in en beproeft met den tekst
zet als inleiding een offercombinatie, die
merkwaardiger wQze slaagt) f7?f6,25. Df2
h4, f6X«5, 26. f4Xe5 Ld6?b4, 27. Tf3?h3,
Dd5-e4, 28. Dh4-h8f, Kg8-f7, 29. TflX
f5, De4Xf5, 30, Th3?f3, Df5Xf3, 31. g2X
f3, Te7-i6, 32 Dh8-h5t, Kf7-g8? (Zwart
verzuimt hier den juisten weg toe winst,
nl. Tg6f, 33. Kf2l Kg8 enz.), 33. f3-f4!
87-R6? (beter Te8?e7), 34. Dh5-g4,
Kg8f7. 35. Kgl?f l, Lb4-e7, 36. h2?h4, Te8
d8. Zwart, wellicht vreezende de part| nog
te zullen verliezen, bood hier remise aan,
hetgeen Wit vefmoedelQk om dezelfde
redenen aannam. Of de stellingen inderdaad
gelQk zijn, kan slechts een diepgaande analyse
uitwQzen. Jammer is het zeker, dat er niet
tot the bitter end doorgespeeld is.
geven echter duwde de meid mQ het
zQvertrek in..
Midden in de uitgerulmde legatie stond
... een kinderwagen... een leelQke oude
kinderwagen..
D: kinderwagen van de meld..
En toen ik in haar bleek en schuldbewust
gelaat keek begreep ik dat haar engagement
verbroken was, en dies de kinderwagen te
geide gemaakt^ou worden..
,,lk heb een advertentie geplaatst," fluis
terde zQ op uw telefoonnummer.."
Juist toen ik wilde antwoorden werd ons
in dubbel opzicht pijnlijk onderhoud afge
broken door een luid gebel aan de voordeur.
Er stond bulten een tweede dame... en
reeds bij de eerste oogopslag zag ik dat ook
zQ... enfin dat ook zij geldige reden had
om eenlg kapitaal te beleggen in een zoo
algemeen verspreid voertuig als een kinder
wagen. .
Ik dank u zeer, zelde ze, met een i ge ver
wondering mijn jeugdig uiterlijk bemerkende,
voor uwe inlichting van vanmorgen ... dus
u verkoopt uw kinderwagen..?"
Ik zag in haar impertinente oo?cn dat zij
er aan toe had willen voegen,..".. reeds?"
Ja mevrouw, zeide ik bilter, ik ben ge
scheiden en verkoop niet alleen mgn kin
derwagen, maar.."
O, lachte zij, ik wilde alleen maar even
de kinderwagen zien., ik dank u zeer.."
Gedurende de verderen dag belden om
beurt de huisbel en de telefoon..
Mijn nummer was den geheelen dag in
gesprek, vanwege dat vervloekte voertuig ..
maar wat erger was, het bleef een
va-etvlent in mijn jonggezellenwonlng van uit
sluitend uiterst kinderwagen-behoevende
dames.
Een buurman merkte belangstellend op
dat de nieuwe dokter een groote practijk
had, maar de overige huisgenooten, wetende
dat alleen Ik de woning bewoonde, schenen
in hunne veronderstellingen aanleiding te
vinden tot een op zQn minst minachtend op
treden jegens mQ.
Mijn bovenbuumouw draaide zich in de
lift van mij af.. de gepensioneerde beambte
van drie-hoog merkte hard-op tegen zijn
vrouw op, dat die vreemdelingen blijkbaar
hun tijd wel hard noodig hadden..
Het was mQ onmogelijk en daarbij bene
den mijn waardigheid om op al deze
verdachtmakerijen te antwoorden..
Ik zat badend van woede in mijn kamer
terwijl de m;id oriverstoorbiar met haar boek
tusschen hulsdeur en telefoon posteerde
en honderden gelukkiger vrouwen monde
ling trachtte over te halen tot aankoop van
de puinhoopen harer verwachting..
De legatie was nog nimmer zoo druk be
zocht. .
De meid had niet misgerekend.
G:en jaargetijde is beter tot verkoop van
een kinderwagen dan juist Maart.
Om zes uur des avonds was de kinder
wagen verkocht aan een dame die zich tot
een overhaasten koop geneigd gevoelde en
daarom een grooter bedrag dan alle anderen
geboden had.
Om vijf minuten over zes was het voer
tuig het huis uit en zette ik mq tot werken.
U; meid ging uit met het bedrag in haar
zak..
Ik was eindelijk alleen.
Toen belde de telefjon weer..- en wér
en wér... en wér..
Ei telkens waren het vrouwen die naar
mijn kinderwagen inf jrmeerden..
Toen heb ik mijn wandelstok genomen en
het toestel stukgeslagen..
Wat had u gedaan ?