2 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 April '20. No. 2234 NA HET N. A. S. CONGRES Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaaii De Geleerde Schoonmaakster: Ach ja: Zik tranziet. . .! iilimiiiiiiiiiiiililiMMilli iiiiiifiiiiiliiiillliillliiiiiiiiiifllii LAUSANNE-PALACE FAMILIE-HOTEL VAN DEN ALLEREERSTEN RANG Prosp. Int. Verkaersbur., Amsterdam, Raadhuisstr. 2 Den Haag, Papestr. 5 OOSTENRIJK'S FINANCIEELE TOESTAND EN DEMOGELIJKHEID VAN VERBETERING door mr. G. VISSERING, President van de Nederl. Bank I DE OORZAKEN VAN HET VERVAL . De heer Moriz Benedikt, de bekende hoofd redacteur der Neue Freie Presse, en iid van het Oostenrij ksche Heerenhuis, (helaas sedert kort overleden) heeft mij gevraagd mijne denkbeelden over de reconstructie van het Oostenrij ksche geldwezen, bepaaldelijk over de invoering van een nieuwe goud-Kroon nnmiiiiniiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiin die naar Indiëgaat. doet het beste om zijn Uitrusting te koopen in DE BIJENKORF»-AMSTERDAM ^?Vraagt Catalogus ItlltllllllllllllHIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI met aanhouding van de bestaande papieren Kroon, reeds aangegeven in mijn brochure Over den internationalen financieelen en economischen toestand", voor Oostenrijk nader uiteen te zetten, met de bedoeling, dat mijn advies zou worden gepubliceerd in de Neue Freie Presse te Weenen. Aan dat verzoek heb ik gaarne gevolg gegeven, wegens het diepe medelijden, dat ik met het tegenwoordige Oostenrijk heb, en in de overtuiging, dat vooral de neutra len naar hunne krachten moeten medewer ken om weder de economisch zoo geschokte landen tot herstel te brengen. Mijn advies is gepubliceerd in de Neue Freie Presse van Zondag den 4den April 1920 en eenige vol gende nummers. Gaarne stel ik ook dit advies beschik baar ter publicatie in dit blad *). Bij de uitbrenging van dit advies kwam ik voor de moeilijkheid te staan, dat ik op dezen grooten afstand niet voldoende inzicht kon verkrijgen op de eigenaardige zwarig heden van dit op zich zelf reeds zoo ingewikkelde vraagstuk, voortspruitende uit de nieuw-geschapen verhouding van DuitschOostenrijk tegenover de randstaten, vroelllllllllllllllllllllltllllHIIMIMHHIIIIIIMIIIIIHHIIMIIIMiriltlHIIII De voorjaarsstorm die den dertienden Maart in Berlijn opstak, komt, naar het schijnt, gaandeweg tot bedaren, maar de verwoesting die hij achterlaat is waarlijk niet gering: honderden dooden, millioenen aan materieele schade, vermeerdering van de wanorde in Duitschiand en ... een breuk in de Entente, die misschien geheeld zal kunnen worden, misschien ook niet. Wij wisten wel, dat ze niet meer stevig in elkaar zat, de alliantie die Duitschiand versloeg, en dat haar leden verschillende wegen willen gaan, maar dat het ontbindingsproces al zoover gevorderd was als nu bleek, hadden wij niet kunnen verwachten. Wij hadden verwacht, dat toen de Fransche regeering de eenheid van handelen verbrak en wei na waarschuwing maar niet met instemming van zijn bondgenooten Frankfort en Darm stadt bezette, zij wel is waar onder vier oogen tot de orde geroepen zou zijn, maar dat men uiterlijk nog het front tegenover den vroe geren vijand aaneengesloten zou houden. Doch zelfs de schijn werd niet bewaard : de reprimande werd in kwetsenden vorm toegediëhd, ja zelfs met onmiddellijke toepassing van straf, want de Britsche gezant in Parijs zou zich afzijdig houden van de gezantenconferentie zoolang Millerand geen beterschap beloofde, en Llovd George meed ostentatief Parijs toen hij zich overzee naar de Rivièra begaf, w:aar Maandag a.s. de Opperste Oor logsraad zal samenkomen en waar het vraag stuk der eenheid van de Entente ais punt n op het programma zal staan. Dat was dus zoovee! als een klap in het gelaat van de Fransche diplomaten, en dezen, in 't bewust zijn van de droeve waarheid dat Frankrijk Engeland meer noodig heeft dan Engeland Frankrijk, aanvaardden den strategischen terugtocht, d.i zij beloofden beterschap voor de toekomst, vervingenaanstonds de gekleurde troepen, die reeds op Frankfortsche burgers geschoten hadden, door echte Fransche troepen, maakten bekend dat de Hessische steden ontruimd zullen worden zoodra de Duitsche troepen terugtrekken uit het Roer gebied waarmee reeds een begin is gemaakt en verlieten daarmee het aanvankelijk *) Van dit advies heb ik hier te lande reeds mededeeling gedaan in eene vergade ring van de Vereeniging Nederland in den Vreemde", op 27 Maart j.l. in den Haag gehouden. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIItlllllllllllllllllllllllflIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ingenomen standpunt, dat het pand strekken zou niet alleen tot het. afdwingen van dien terugtocht maar teven? tot verzekering der nakoming van de andere nog niet nagekomen verdrags-verplichtingen. Het schijnt dat daarop de vriendschap voorloopig weer her steld is, althans Millerand heeft iets dergelijks in de kamer verklaard maar op dit oogenblik ontbreken mij nog de nadere berichten met bijzonderheden omtrent wat Frankrijk toe gegeven heeft, en waarin het op zijn stuk is blijven staan. In elk geval heeft het een gevoelige diplomatieke nederlaag geleden, en de regeering in Berlijn heeft daaruit aanstonds den moed geput om Frankrijk aansprakelijk te stellen voor het in Frankfort gevloeide bloed. Stel u voor; het verslagen Duitschiand durft Frankrijk aansprakelijk stellen! Wie had drie maanden geleden zooiets kunnen droomen? Deze oneenigheid onder de vrienden van gisteren heeft vermoedelijk een veel dieper beteekenis dan haar aanleiding zou doen vermoeden. Want wij kunnen onmogel:jk gelooven, dat men in Frankrijk ooit zoo bang is geweest voor die 50 000 Duitsche soldaten in het Roer-bekken als men het deed voor komen, zelfs a! werden ze aangevoerd door Ludendorff zelf en al waren het zonder uit zondering pur sang op revanche beluste aanhangers der Hohenzollern geweest. Foch is waarlijk mans genoeg om met zulk een legermacht af te rekenen, gesteld al dat deze neiging gevoeld mocht hebben om over den Rijn te trekken. Blijkbaar deed naar de meening der regeering in Parijs de inbreuk op het verdrag van Versailles de maat overloopen; er moest nu eens nadrukkelijk getoond worden, dat Frankrijk niet afziet van een stipte naleving. Dit moest ge toond worden, niet alleen en met voor namelijk tegenover de Duitschers, die wel weten dat Frankrijk op dit standpunt staat, maar vooral tegenover de bondgenooten, tegenover Amerika, Engeland en Italië, omdat dezen naar de mcening der Franschen het verdrag zoo slap, zoo tegemoetkomend willen ten uitvoer brengen, dat het al zijn charme veniest en meer en meer gaat gelijken op dien vrede door verzoening die altijd zoo ver weg geworpen werd, toen de Entente nog een aaneengesloten front vormde. De bondgenooten hebben blijkbaar die bedoeling bijster goed begrepen, en juist omdat zij zich niet door Parijs willen laten voorschrijven hoe het verdrag uitgevoerd moet worden, hebben zij zoo heel scherp daartegen gerea geerd en hun wapenbroeder van 'n paar maanden geleden zulk een pijnlijk echec mui GMTIS TOEZEHDIKG MN VAN DER HOOP's MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ. AMSTERDAM , VAN HAAR LAATST Uitsluitend \ VERSCHENEN / UISTELDIIK lestijd:XpROSP£CTUsX h. Trompstraat TELEFOON N. ,/ 2195 ZUID iiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii ger deel uitmakende van de OostenrijkschHongaarsche monarchie. Bij de behan deling van het vraagstuk heb ik mij dus buiten die neven-quaestiën moeten houden, en voor de theoretische uiteenzetting mijner gedachten heb ik slechts n gebied genomen, hetwelk ik eenvoudigheidshalve heb betiteld met den enkelen naam van Oostenrijk". Welk gebied van het tegen woordige Duitsch-Oostenrijk, Hongarije en verdere randstaten op den duur onder eene dergelijke reorganisatie te brengen zouden zijn, iaat ik dus op zich zelven onbe sproken, om de behandeling thans niet te ingewikkeld te maken. Dat bij eene uitvoe ring van soortgelijke plannen met die ver houding tot de overige vroegere deelen de Monarchie rekening gehouden moet worden, is overigens van zelf sprekend. De waarde van de Oostenrijksche Kroon is in het buitenland tot bijna niets terug gegaan, en in het land zelf, hoewel in mindere mate, ook zeer terug geloopen. De ellendige toestand, hieruit voortge sproten voor de inwoners van Oostenrijk, wordt door velen toegeschreven aan de zeer groote vermeerdering van de uitgifte van biljetten door de Oostenrijksch-Hongaarsche Bank. Deze bewering is slechts ten deele waar; men verwart hierbij oorzaak met gevolg. Die groote uitgifte van biljetten is niet eene eerste oorzaak ; de Oostenrijksch-Hon gaarsche Bank heeft die niet willens en wetens of uit eigen beweging uitgegeven. De. hande lingen van den Staat en van de Gemeenten hebben de eerste oorzaak hiervoor geleverd, en deze werden op hunne beurt weder hiertoe gedwongen door den oorlogs-toestand. Om den oorlog te kunnen voortzetten was geld noodig; geld kan ontstaan uit nieuwe kapitaalvorming, door oplegging van be spaarde inkomsten of door verbetering in de wijze van productie. Tijdens den oorlog werkten deze factoren niet of nauwelijks mede; integendeel voortdurend meer kapitaal goederen werden verwoest. Het geld moest der halve kunstmatig in het leven geroepen worden, en de vermeerdering van geld was dus ten slotte niets dan schijn ; het aantal circulatiemiddelen, in den vorm van bankbiljetten als anderszins, nam wel toe, doch de waarde, waartegen die biljetten werden uitgegeven, groeide niet aan ; integendeel; het grootere bedrag van in omloop zijnde biljetten was ten slotte minder waard dan het kleinere van vóór den oorlog. Degenen, die deze bil jetten in betaling ontvingen, kregen dus N.V. PAERELS Meubileering Mu. COMPLETE MEUBILEERING -. BETIMMERINGEN Rokin 128 Teief. 4541 l iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiii bezorgd ten gerieve van den vroegeren vijand. Nu, de les zal ongetwijfeld ter harte genomen worden. Frankrijk zal in de toekomst reke ning houden met wat zijn bondgenooton willen, d.i. het zal tegenover Duitschiand niet meer de rol van den strengen overwinnaar kunnen spelen, en wat den toestand aan de Roer betreft, zal men in San Remo een mid denweg moeten bedenken. Nu reeds heeft Frankrijk er geen bezwaar tegen dat de troepen die den lOen April, krachtens afspraak van 21 Aug., vandaar verwijderd moesten zijn; blijven tot men in San Remo iets anders bedacht heeft, en de waarschijnlijkheid is er dus vóór, dat de Franschen Frankfort e. d. spoedig zullen ontruimen terwijl aan de regecring in Berlijn toch een zekere ruimte van handelen in de neutrale zone aan de Roer gelaten wordt. Is het ook de bezetting van Frankfort Darmstadt en Hannau op zid: zelf, die de bondgenooton tot zuik een kras optreden tegenover Frankrijk gebracht heeft? Het komt ons niet onmogelijk voor, want niet alleen de ,,Rhemisch Westphaltsche Zeitung" maar ook en dat is van heel wat meer gewicht ? de bekende generaal Lacroix, militair medewerker van de ,,'f'emps" heeft in dat blad op de groote mi'itair-strategische beteekenis van deze bezetting gewezen, en inderdaad zal een blik op de kaart voldoende zijn om u daarvan te overtuigen : Hannau ligt aan de Beierscht grens en aldus krijgt Frankrijk door Hannau te bezetten voeling met Beieren, het immer tot afscheiding van Berlijn geneigde Beieren. De Main-Iinie deelt aldus Duitschiand in twee stukken, scheidt Zuid - Duitschiand van Noord-Duitschiand. Houdt Frankrijk haar bezet, en mochten in Beieren de separatisten de overhand krijgen, dan reikt vin Beieren en de Main.-linie de Fransche invloed tot aan het land der Tsjechen toe, dat zelf immers een schepping der Entente is, en aldns zouden de van het Duitsche rijkslichaan; afgesneden stater, Baden, Hessen en Würtemberj; wel geen anderen keus hebben dan zich mede van Berlijn los te maken. Denk nu in verband hiermee aan het verlangen der Fransche militairen om als gevolg van de overwinning een einde te maker, aan de Duitsche rijkseenheid, en ge zult het wellicht niet onmogelijk achten, dat de geallieerden in de bezetting van de Main-linie de hand van Foch, d.i. van de Fransche militaristen gezien hebben, en omdat zij geen verbrokke ling van Duitschiand wenschen, ligt het voor de hand dat zij zoo spoedig mogelijk de bezet ting van Frankfort opgeheven v/illen zien. Beziet men de zaak aldus, dan. wordt het ondanks eene grootere hoeveelheid in het nominale bedrag, aan gezamenlijke werke lijke waarde minder in handen. Velen bemerkten dat niet, meenden in tegendeel zooveel rijker te zijn gewor den, en sommigen waren ook inderdaad in verschillende gevallen veel rijker ge worden. Immers zij vonden in hun eigen land andere personen die bereid bleven die Kronen alsnog in betaling te nemen voor eene waarde op den voet van vroeger, toen de nominale waarde van de Kroon nog gelijk stond met de reëele ; die personen leverden dus nog hunnen arbeid of de goederen, die zij ten verkoop hadden, voor de oude waarde ; wie dus in staat waren die meerdere Kronen nog voor de oude waarde af te schuiven op die andere personen, verkregen waardevolle goederen (arbeidspraestatie, producten) voor die in waarde verminderde Kronen, en maak ten dus belangrijk profijt. Die andere personen bemerkten echter spoe dig, dat zij voor die Kronen op hunne beurt minder goederen konden verwerven ; de levens middelen werden duurder, kleeren stegen zeer in prijs ; op hunne beurt trachtten zij daarom een grooter aantal Kronen meester te worden; dus eischten zij hoogere loonen en vroegen meer Kronen voor hunne producten. Niet allen deden dit echter; vele gesalarieerden, vooral Staats-ambtenaren, gepensionneerden, rentetrekkers, en in andere richting bijv. de Spoorwegen, waren niet in staat om in voldoende mate meer Kronen te vorderen, zoodat deze in hunne praestaties of in de voldoening hunner vorderingen in steeds ongunstiger conditie kwamen. Groote onge lijkheden werden daardoor in het land ge schapen, die vroeger niet hadden kunnen voorkomen ; vooral personen van wetenschap pelijke klassen werden daardoor tot armoede gebracht. Hoe ontstonden dan feitelijk de grootere hoeveelheden Kronen? Langs volkomen kunstmatigen weg. De Regeering had geld noodig ; zij had geen enkel middel om dit door produc tief werk te verdienen ; zij gaf dus eenvoudig weg eene schuldbekentenis af en plaatste die in de open markt, bij de banken of bij de circulatiebank ; aldus kreeg zij beschikking over Kronen, en was dus voor het oogenblik geholpen. Die Kronen kwamen dus niet uit eenige productie, uit eenige vermeerdering van kapitaal voort; de Regeering verkreeg die Kronen alleen, omdat zij daartegen afgaf eene erkenning van schuld. Van wie is die schuld? Niet van de Regeering als eene afzonderlijke persoon, want de Regeering vertegenwoordigt slechts den Staat, en de Staat dat zijn slechts alle inwoners tezamen. De nemers dier schuldbekentenissen verkregen dus eene vordering op alle inwoners van hun eigen Staat, dus voor een deel ook op zich zelven. Indien nu slechts weinige schuldbekente nissen uitgegeven zouden zijn, dan zouden die weinige houders eene redelijk goede vordering gehad hebben op al hunne andere medeburgers tezamen ; die afgifte van schuld bekentenissen ging echter allengs voort tot ten slotte duizelingwekkende bedragen, en de Regeering werd al spoedig verplicht om steeds zwaardere belastingen op te leggen aan hare onderdanen, ten einde de betaling van rente en aflossing op de schulden dier onderdanen tezamen uit hunne eigen zakken weder te kunnen betalen. Ware het geld nu door de Regeering be steed voor productieve doeleinden, bijv. indien zij met het geld van hare onderdanen spoorwegen zou hebben aangelegd, stoomvaartlijnen geschapen, mijnen ontgonnen, enz., dan zou zij hieruit nieuwe inkomsten geschapen hebben, waaruit nieuwe kapitaal vorming ware voortgekomen en waaruit dus de terugbetaling der schulden gevonden zou kunnen worden ; de Regeering besteedde evenwel bijna alles voor improductieve doeleinden: voor oorlogsmateriaal, voor ver bruik van benzine en steenkool, voor vervoer van troepen, enz., zoodat het opgenomen geld bijna geheel vernietigd werd. -^ Wie eene Staats-schuldbekentenis verkreeg, IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIllllllllllllMHIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllEIIIIIIII verklaarbaar dat Wilson en l.loyd George een breuk in de Entente geriskeerd hebben om zulke zwaarwichtige gevolgen, te voor komen. Ik wil niet zeegen, dat de loop van zaken niet weieens van dien aard zou kunnen worden, dat Engeland en Amerika toestemden in zuik een politiek, maar men zal 'daartoe zeker alleen in het alleruiterste geval overgaan en zekerlijk zal rnen Frankrijk riet toestaan het cp eigen gelegenheid te ondernemen. Natuurlijk kunnen zij, die als schrijver dezes, immer den overwinningsvrede hebben afgekeurd en het verdrag van Versailles hebben tosgejuicht omdat een slechte vrede beter is dan gén vrede en in de overtuiging dat het verdrag toch niet geheel uitvoerbaar is en dat de uitvoering vanzeli tot een soort vrede door vergelijk moest leiden, zich «lechts verheugen wanneer straks in San Reir.o inderdaad de Entente wordt hersteld op da basis der Britsch-Amerikaansch-Italiaansche politiek. Evenwel verhc'en wij ons niet, dat ook dan de voorjaarscrisis nog niet opgelost is en clat de Entente-staatslieden voor bijna onoverkomelijke moeilijkheden geplaatst zijn. De toestand in Duitschiand is immers neg bijzonder slecht : de regeering is nog immer machteloos tegenover links zoowel als rechts ; de Roodcn asn de Roer laten zich hun wapens niet afnemen maar bewaren ze voor een vol gende gelegenheid, terwijl Kapp en de zijnen nog vrij ro'id ioopen, hun troepen nog onder de wapenen stian en ook deze hceren zich voorbereiden op een nieuwen aanval. En zoo weinig stabiel is de toestand dat de roover Hoclz Voigtland veertien dagen lang kan terroriseeren! V/at in 's hemels naam moet de Opperste Oorlogsraad daartegen doen? De eenige remedie dat den toestand op den langen duur ka verbeteren ligt natuurlijk in rnaatreregeien tot verbeter'ng van den economischen toestand, d.i. dus voorloopig af/ien van alle schadeloosstellingen, groote kolenleveringe", uitleveringen, van vee, landfcouwwerktuigen en wat dies meer zij, en verder in het verstrek ken van leeningen. Maar gesteld al, dat men het verzet tegen deze concessies dat van Franschen kant te wachten is, breekt, dus voortgaat op den weg dien men juist inge slagen was toer. Kapp de boel in de war stuurde, dan brengen deze middelen toch pas hulp on den langen duur en vermoedelijk is er dadelijke hulp noodig omdat er anders over eenige maanden weer een contra-revo lutie dreigt. Duitschiand moet ontwapend worden, anders kornt er morgen weer burger oorlog! Maar hoe! Ik verklaar in alle beschei denheid dat ik het niet weet, en kan slechts hopen dat de staatslieden 'n San Remo, die ZIJN YANKEE'S VROUW Daar loopt Francis" weer te geuren Met zijn domme Y ankee's-vrouw Ziet ze. chewing gum" bewerken Beiden zijn ze aan de kauw. Francis" mag de pet" zich noemen In het Hollandsch was 't Frans Vroeger was hij onverdroten Nu is Francis" niets meer mans Als een laffe pottenkijker Mag hij soms met Biddy" mee; Ach, hoe blozen dan de kaantjes En wat kijkt hij dan tevree. Thuis mag hij wel kopjes wasschen Schoentjes poetsen, trapjes doen .... Als ze van haar flirt" terugkomt Krijgt hij een oudbakken zoen. Naarstig mag hij voor haar werken Slaven mag hij op kantoor. Voor wat noodelooze bloesjes Lapt ze koel zijn geld er door. Als een bevende kwajongen, Die weer stoutjes heeft gedaan, Mag hij voor haar club" staan darren Om met haar naar huis te gaan. Dat is Francis" moet u weten Met zijn kille Yankee-vrouw .... Hij mag niets en zij mag alles Want ze is hem wet-vast trouw. Hoe aanmatigend en nukkig Loopt ze naast haar figurant. Gut, wat is dat mensch vervelend .... Hoe verwaand en arrogant. Francis", af getobde slungel. Had je keukenmeid getrouwd ; Merk toch hoe je door je vrinden Als een lafaard wordt beschouwde Die pedante weelde-poppen Met hun duffe pralerij Zijn de vrouwelijke ploertjes Van de zieke burgerij. J. H. S P E E N H O F F DEVO Gou r f go FABRIKANTE N. V. DIEVENBACH's Holl. Sigaranfabrwh UTRECHT verkeerde in de meening een actief te ver krijgen, eene vordering; in werkelijkheid was dit echter een passief, tot dekking waar van hij zelf zijn deel zou moeten opbrengen, plus zijn deel in de overweldigend vele schuldbekentenissen, die bij zijne mede burgers werden ondergebracht, en waarin ?miiiiiiiiiiiuuimaiiiiiiimniiimiiiiiiiiiiiniimiuiiinBilliiii mi over hetere gegevens beschikken, de oplos sing wél zullen vinden. Daar zijn zij diplo maten voor en ten slotte komt het er ook meer op aan, dat zij het weten dan dat gij, lezer, ot ik het weet.'Verwonderlijk is het trouwens niet, dat men voor een onoplosbaar probleem komt te staan, als men elkaar jaren lang bevochten heeft en nu de noodzakelijkheid rijst dat de allerergst gehavende op de been geholpen wordt door wi? er iets minder slecht ai'gekomcn zijn! Gelukkig wordt het besef sterker dat alleen de volkenbond, zoo slecht als hij is, uitkomst kan brengen en we ver heugen ons daarom dat een aantal van de aanzienlijkste en bekwaamste mannen in Engeland een grootsche opgezette campagne voor den bond begonnen zijn. Want al blijft Amerika erbuiten, "Europa kan den bond niet missen. De Ouitsche en de F.nte.ntc-crisis hebben mijn plaatsruimte bijna volledig in beslag genomen, maar vermoedelijk interesseert zij ook den lezer meer dan de revolutie die eergisteren in Guatemala uitgebroken is. !k althans moet tot rrijp schande erkennen dat ik zonder ernstige ontroerine het bericht gelezen heb, dat de president in een vlaag van waanzin de hoofdstad hecit laten be schieten, al moet ik eveneens toegeven, dat het v oor een natemalaan niet minder ere is om gebombardeerd te worden dan voor een bewoner van F.ssen. .Maar \ve! heeft de groote spoorwegstaking die in du Vereemade Staten uitgebrok-n is, tegen den wil der leiders, rrcht op onze belang stelling, omdat zij opnieuw bewijs! hoe ook in de Nieuwe Wereld de massa'? ontsnappn aan den greep hunner leiders, en dat dit van grooten invloed kan zijn op de wereldgeschie denis behoejt geen betoog. Een bolsjewistisch, revolutionnaire beweging hoeft men overigens in de staking nog niet te zien ; ze schijnt geheel economisch. En eveneens van wereldbelang kan het zijn dat de BrHsch-Russische onderhande lingen in Kopenhagen over de hervatting van' liet handelsverkeer met Rusland weer geopend zijn. Niemand zal kunnen zeggen of er van dien hande! iets zal terechtkomen, omdat het twijfelachtig is of het totaal gedesorganiseerde Rusiand bij machte is om uit te voeren, dus om den invoer te betalen, maar hier kan dan toch ee:i begin gelegd worden voor een herstel der banden tusschen Rusland en de. rest van de wereld, een herstel dat evenzeer noodig is voor den een als voor den ander. J C. V A N O V E N