De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 24 april pagina 5

24 april 1920 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

24 April '20. No. 2235 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND -A.-A. O-S C £ïE TYFEHST I IT E JST O TUL IP -A. TJ L E Z Teekening voor de Amsterdammer" van Adée Heyden Zaterdag-soiree dansante iiliiiiiiliiiiiiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiu De Vrouw op het Arbeidscongres te Washington Mevrouw Suze Oroeneweg, lid der Tweede Kamer, sprak op 14 April voor de Vereeniging Staatsburgeressen, afdeeling Haarlem, over bovengenoemd onderwerp. Drie punten wenschte de spreekster te behandelen : Ie. het ontstaan van de conferentie, 2e. hare samenstelling en wijze van werken, 3e. hare beteekenis voor de vrouw. Het kiempje, waaruit de conferentie zich heeft ontwikkeld, is geweest de gedachte : dat voor den opbouw van de geruïneerde wereld, in de eerste plaats noodig zal zijn dat de werkkrachten van alle landen de oude veeten vergeten en de handen ineen slaan om met elkander te bereiken wat er te bereiken is. In Febr. 1919 heeft te Bern de internatio nale conferentie van vakvereenigingen plaats gehad, waarop men tot dit resultaat kwam : bij het samenstellen van het vredesverdrag zal de stem van den arbeider moeten worden gehoord en zoo dit niet mocht gelukken dan wilde rnen ten minste zijn eigen meening formuleeren en kenbaar maken, wat dan ook gebeurd is en wel in dezen geest: dat het vredesverdrag zich niet mocht bepalen bij politiek alleen, maar tot doel moest hebben : begunstigen van goede oeconomische ver houdingen. Men ging uit van deze gedachte : oeconomische conflicten hebben den oorlog veroorzaakt, een duurzame vrede zal alleen te bereiken zijn langs den weg van een goede regeling van internationale oeconomische verhoudingen. Tot taak van den Volkenbond stelde men : Ie. versterking van de arbeidskrachten van alle volken, 2e. de bevordering van de bescherming van den arbeid. 3e, afdoende en wetenschappelijke organi satie van den arbeid. Het is aan deze conferentie, die 20 millioen leden telde, gelukt dit program aangenomen te krijgen en zoo kon de geschiedenis voor het eerst melding maken van een vredesverwordt door 21.OOO artsen erkend als het beste versterkingsmiddel voor Zenuwen en Lichaam. De Chaperonne drag, waarin ook over arbeidsverhoudingen werd gesproken. In het 13e deel van het vredesverdrag is nu bepaald dat ieder jaar een algemeene ver gadering zal worden gehouden van afgevaar digden van alle landen, die lid van den Volken bond zijn. Ons land is intusschen toegetreden als lid van den Volkenbond en als zoodanig ook lid van de internationale arbeidsconferentie geworden. Ieder jaar moet er een algemeene verga dering worden gehouden, waarheen ieder land, dat lid is, 4 officieele afgevaardigden zendt. Van deze 4 personen zijn er 2 vertegen woordigers van de regeering, I vertegenwoor diger van de werkgevers en l van de arbeiders. Deze personen worden door de regeering gekozen uit de meest beteekenende organi saties. Ieder der afgevaardigden, heeft het recht twee adviseurs mee te brengen voor elk onderdeel van de agenda. Voorgeschreven is dat, waar de punten raken aan vrouwenbelangcn, minstens n van de adviseurs een vrouw moet zijn. Als advieseur voor Nederlandsche vrouwenbelangen heeft dus mevrouw Groeneweg het congres te Washington mee gemaakt. Voor het nemen van besluiten, wordt een meerderheid van 2/3 der stemmen geé'ischt. Wordt er een besluit aangenomen, dan wordt hiervan kennis gegeven aan alle betrokken landen en ofschoon deze besluiten geen dwin gende beteekenis hebben, zijn deze landen volgens het vredesverdrag verplicht de be handelde kwestie binnen een jaar aan de orde te brengen, wat al heel wat zeggen wil. Het Internationaal Bureau van Arbeid, dat op 't oogenblik nog gehuisvest is te Lon den, zal later zich vestigen in de plaats, welke de zetel zal zijn van den Volkenbond, ver moedelijk Qenève. Aan het hoofd van dit Bureau staat een directeur met een raad van 24 personen, welke om de 2 maanden ver gaderen. Bij de keuze van deze 24 personen gaat men op dezelfde wijze te werk als bij het samenstellen van het congres, zooals hier boven omschreven is. Toen te Washington het punt aan de orde kwam : versterking van de arbeidskrachten van alle volken, begreep iedereen dat deze versterking bij het begin beginnen moest en dat er dus in de eerste plaats gezorgd moest worden voor haar, die de nieuwe arbeids krachten aan de wereld schenken moet. Zoo werd, met algemeene stemmen, deze, voor de vrouw zoo belangrijke bepaling aangenomen : de zwangere arbeidster mag 6 weken vóór haar bevalling thuisblijven en 6 weken daarna, terwijl haar in die 12 weken een uitkeering zal worden verstrekt, die het voor haar en haar kind mogelijk zal maken in behoorlijke hygiënische omstandig heden te leven." Deze term werd verkozen boven die van haar loon," omdat ook landen waren vertegenwoordigd, die in deze dingen zeer achterlijk zijn, waar de vrouw nog werkt voor een schandelijk loon, zoodat dus haar Zaterdag-Soiree dansante Voor de mlddag-tea O. W. loon" volstrekt onvoldoende zou zijn om onder hygiënische omstandigheden" te leven. Deze bepaling zal dus binnen een jaar ook in ons land aan de orde moeten komen en mevrouw roeneweg zal ongetwijfeld het hare doen om deze motie aangenomen te krijgen en dat niet alleen voor gehuwde, maar ook voor ongehuwde moeders. Deze kwestie ligt haar zeer na aan 't hart en wie haar zag en hoorde spreken kreeg wel de overtuiging dat door haar het beste van de vrouw : het moedergevocl wordt vertegen woordigd in de Kamer. Beter kunnen wij niet verlangen. Spreekster eindigde met een dringende opwekking aan de Staatsbur geressen om te propageeren en te strijden voor.- premievrije moederschapszorg. A. H. L.?B. LAUSANNE-PALACE FAMILIE-HOTEL VAN DEN ALLEREERSTEN RANG Prosp. Int. Verkeersbur., Amsterdam, Raadhuisstr. 2 Den Haag, Papestr. 5 De Wegen 8ste Congres van den Wereldbond van Vrouwenkiesrecht i Wanneer men, met betrekking tot de gruwe lijke oorlogsjaren die achter ons liggen, toch van een lichtpunt spreekt, dan klinkt dat wellicht als een paradox en toch is er een lichtpunt, namelijk dat de Internationale band tusschcn de vrouwen niet verbroken is. Geen enkele maand, gedurende die vreeselijke jaren, ontbrak Jus Suffragii", het maandblad van den Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht, op onze schrijftafel.Daarin konden de vrouwen uit de oorlogvoerende en de neutrale landen zich uitspreken en bleef men voeling houden. De Presidente van dien Wereldbond, die ah een wijze Koningin over haar elt millioen onderdanen regeert (de 26 aangesloten landen tellen zooveel leden) meende dat nu het tijd stip gunstig was om de afgebroken werkzaam heden weer op te vatten en, na rondvraag en stemming bij die aangesloten landen, werd Spanje aangewezen als het land, waar een samenkomst de meest vruchtbare resultaten kon hebben. Kon, want nadat de kwartier maakster Chrystal Mac Millan,als secretaresse van het Hoofdbestuur, een onderzoek ter plaatse had ingesteld, bleek het, dat wensch en mogelijkheid niet hetzelfde zijn. De vrouwen beweging is in Spanje nog zoo weinig georga niseerd, dat het niet raadzaam bleek zulk een machtig congres door ongeschoolde krachten te doen voorbereiden. Een groepje werkende vrouwen, wel reeds flink georgani seerd, maar nog veel te klein in aantal, wilde niet samengaan met de luxe-dames, maar het meest klemmende argument om van Madrid af te zien, was de eisch om de Spaansche taal als eenig voertuig voor het congres te ge bruiken, ten einde de priesters in de mogelijk heid te stellen de beraadslagingen te kunnen volgen. Zooals de statuten dit voorschrijven, zijn Fransch, Duitsch en Engelsen cle officieele talen voor het congres. Wel worden er altijd een of meer openbare vergaderingen in de landstaal gehouden, daar waar het congres bijeenkomt. Toen in 1908 het Congres in Amsterdam bijeen kwam, is daar die goede gewoonte voor het eerst ingevoerd en dit heeft de invloed, die van dit Congres is uit gegaan, zeker verhoogd. Spanje werd dus geschrapt, maar toch is het voorbereidende werk niet te vergecfsch geweest, want de voorvrouwen aldaar hebben liaar dankbaarheid geuit, omdat, al zijn de Congres-onderhandelingen nu afgebroken, de publieke opinie wakker is geworden en de propaganda voor het vrouwenkiesrecht in sterke mat'? is toegenomen, vooral omdat de Pers er zich nu voor het eerst mede bezig houdt. Zoo heeft elke donkere wolk toch nog een gouden rand ! Toen volgde Zwitserland als No. 2 op de nominatie. Vandaar klonk het antwoord : Enchantée de vous recevoir!" En geen wonder, want in Februari werd in de kantons Bazel en Zurich het vrouwenkiesrecht per referen dum verworpen. Reeds vroeger was dit in Neuchatel ook geschied. In Maart heeft men in Genève een referendum voorbereid, waar van men ook vooruit vrijwel de zekerheid had, dat dit ongunstig zou uitvallen. De Zwitsersche vrouwen hebben dus zeker goede redenen om etichantées te zijn. dat zij den moreelen steun van het Congres van den Wereldbond in haar land zullen ontvangen en bereiden zich voor ons van 6?12 Juni in nève gastvrijheid aan te bieden. N. M A N s F r-: i, n T D F; W I T T H U B E R T S Uit Kindermond Het dienstmeisje lag in hot ziekenhuis. Als noodhulp was er een hitje, een aardig hitje, maar het kon niet koken. Moeder moest 't dus zelf doen. Wel had ze koken geleerd, en 't geleerde in praktijk gebracht, maar dat was al zoo veel jan;n geleden. Moeder begreep dus dat ze haar best moest doe") en ze deed haar best, ijselijk. I:'.n kwam tot de paradoxale conclusie dat een mrnsch ook te veel zijn best kan doen : de resultaten waren den eersten dag niet schitterend. Boy had zonder opmerkingen zijn bordje leeg gegeten. Toen hij voor dessert een banaan aan 't oppeuzelen was, zei hij dood bedaard tusschcn twee hapjes in : Ik vind dat Lieve Heer de dingen lekker der klaar maakt dan !_'." Moeder vond dat hij gelijk had. Het is zoo vreemd, dat menschenzielen Ver over de aarde zwerven gaan, Den druk der schaduwen te tarten En van de vreugde verre staan. Vlak langs elkaar gaan menschenzielen En raken toch elkander niet, En zullen nooit voor 't zelfde knielen En zingen nooit een eender lied. Ver over de aarde buigen wegen Der menschen hemelwijd uiteen, De ziel komt slechts haar schaduw tegen, Die niemand kent dan zij alleen. Maar buiten de aarde wacht de stilte En wacht het witte, zuiv're licht., En buiten de aarde waakt de stilte Waar wijkt, wat leven wreed ontwricht. TONY DE RIDDER Het Bosch Als ridders stoer en krachtig, Als krijgers sterk en stout, Staan daar de groene boomen, De boomen van het woud. Op legerhorden lijkend, Zich scharend rij aan rij, Staan daar de fiere boomen, Trots prijkend zij aan zij. Maar zij zijn d'aard ten zegen, Die hun haar voedsel bood ; Hun is een vredesmissie, Der legersdoe! de dood. A. KLEI \?v. D. IIIIIIII1IIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIII1IIII MlllllMIIIIIIIMMIMIIIIIIMIIItlMII TH.FBMENvOMED Hofleverancier - Amsterdam ULTEISTIUT 216 -:- WILLENSPARIWEG 9 TEL. NOS. 2040-1881 - TEL No. 1793 Zuid KOUDE EN WARME SCHOTEL H. Ei. B i; Illlllllllilllllllllllllllllllllllllllllllltll imiiiiiiuiiiiiiiitiiiiiiiit MINIMI iini iiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii DE MEEUWEN Een poosje geleden had ik de gelegenheid hier de kort-en-bondige utspraak te vermel den van een Duitsch professor-deskundige, die met een kort: Moven tressen Fische" zijn sanctie verleende aan het rpoven van meeuweneieren. Ook in ons land wil men hier en daar wel eens tegen de meeuwen betoogen en dat gebeurt meestal ook wel met eenigen grond. Men heeft dan een meeuw er op be trapt, dat hij een nog al dikken paling uit het water ophaalde, dat heb ik ook wel ge zien, of dat hij eieren ot jongen van weide vogels roofde of en dat is nog al nieuw, dat hij zijn maag gevuld had met het pas gezaaide of ontkiemende graan. En dan moet de Jood maar dadelijk verbrand worden. Ook in Engeland is in de laatste jaren de stemming jegens de meeuwen en andere watervogels al onvriendelijker en onvrien delijker geworden. Waarnemingen als de hierboven vermelde worden telkens en tel kens gedaan en 't is niet te verwonderen dat zoo'n flagrant délit een diepen indruk maakt en het nemen van beperkings- of verdelgingsmaatregelen schijnt te wettigen, Maar het groote, stille rustige werk van die dieren blijft in den regel onopgemerkt en van de heerlijke schoonheid van hun bestaan rept niemand. Daarom is het zeer toe te juichen dat door de Carnegie Trust in Schotland een diep ingaand onderzoek is ingesteld naar de eco nomische beteekenis van verschillende water vogels, ongeveer in denzelfden geest als onze Heidemaatschappij dat gedaan heeft voor de reigers, maar dan nog veel uitvoeriger en systematischer. Een zoo groot mogelijk aantal vogels uit een zoo groot mogelijk aantal verschillende plaatsen en op alle tijden van het jaar werd onderzocht. De inhoud van hun krop en maag werd geanalyseerd en daar uit volumctrisch bepaald de verschillende stoffen waarmede de vogels zich voeden Het rapport geeft daarover uitgebreide ta bellen en grafische voorstellingen. Nevenstaand figuur, dat wij vonden in de aflevering van 8 April van Nature" geeft een overzicht van het voedingsmateriaal van onzen gewonen zwartkop-meeuw, den vogel, die 's winters onze grachten opvroolijkt en die in den zomertijd nestelt in onze moerassen of bij het water. Een van onze grootste kok meeuwen-broedplaatsen is die aan het Zwancwater, een andere zeer belangrijke bevindt zich op De Staart op Texel en nog een groot aantal zijn er verspreid door het heele land Die in 't Zwanewater schatte ik een jaar of tien geleden op meer dan tienduizend paren. Berichten uit vroeger tijd zijn schaarsch, maar alles wijst er op dat die vogels vroeger toch veel talrijker waren dan thans en dat alleen reeds moest ons tot de overtuiging brengen, dat zij geen schadelijkcn invloed van belang kunnen hebben uitgeoefend, anders zouden er uit dien tijd wel klachten en maatregelen bekend zijn. Nu geeft onze figuur wel een aardig over zicht van wat die Schorsche meeuwen al zoo verorberen en zij is ook zeer geschikt, om ons aanwijzingen te geven voor ons on derzoek in 't vrije veld, maar van het nut of de schade der vogels geeft zij toch geen aan schouwelijk beeld. Uit de teekcning zou men oppervlakkig afleiden dat een kokmeeuw Het werk van de kokmeeuw; de"gestreepte sector bctcekent nuffig werk : de gestippelde sectoren schadelijk voor 22",', nuttig voor 18"0 schadelijk en voor de rest onverschillig is. maar dat is heelemaal mis. Die percentages betreffen het volumen der voedingsmassa en als ge nu weet dat onder de schadelijke insecten, die de meeuwen verslinden in de eerste plaats de ritnaald in aanmerking komt, dan blijkt al dadelijk dat daardoor alleen de nuttig heidsfactor belangrijk moet stijgen. Het vo lume van een ritnaald is ongeveer zoo groot als dat van drie graankorrels, maar als een meeuw een ritnaald opvreet, dau redt hij daardoor wel meer dan dertig of driehonderd graankorrels, want een ritnaald kan onder voor hem gunstige omstandigheden wel een hecle graanplant vernielen. Zoo wordt ook 4°eetbare schaaldieren onder het schadelijk werk vermeld, maar dezelfde schaaldieren zijn dikwijls weer schadelijk voor den vischstand. Ook weet ik nog niet goed wat ik van die 1()"0 aardwormen moet zeggen en ook in de 10% niet eetbare schaaldieren zitten nog wel elementen van nut of zelfs van schade. Een onderzoek als dit is zeer te waardeeren maar wij staan er toch pas mee aan het begin van het vormen van een oordeel en zeer zeker blijft het noodig, dat wij het aanvullen met waarnemingen in het vrij_e veld. Tegenover de misdrijven jegens paling"en kievit of haver kunnen wij ook goede daden plaatsen, die veel zwaarder wegen. Een onzer lezers meldde mij een heel aardig geval. In het Noorden van Friesland had iemand eenige akkers koolrapcn en bevond op een kwaden dag, dat die zoo bezocht waren door de rupsen, dat er niets anders op zat, dan de boel maar om Ie ploegen en er nog een nieuwe teelt te beilimiiiimiiiiimiiiiuiiuiuiifintfiiHirffiuniiffiiritififfdifftiffffffiiiifffim ginnen. Men gaf hem echter den raad, nog een paar dagen te wachten, misschien zouden de zeevogels nog kunnen helpen. En ziet daar streek een zwerm meeuwen op dat land neer, die in weinige dagen tot de laatste rups toe verdelgd hebben. Zoo hebben wij ook hier bij Haarlem op gescheurd graslanden meeuwen dagen achtereen bij honderden en duizenden opruiming zien houden onder de ritnaalden. Op Texel ziet men telkens meeuwen in de moestuinen aan liet werk, dezelfde meeuwen die verketterd worden, omdat men wel eens ziet dat een meeuw een nest berooft, leder die het goed met de vogels meent, moest er op uit zijn, om deze en dergelijke waarnemingen te vermeerderen en te controleeren, opdat er omtrent die vogels een gezonde en juiste algemeene opinie tot stand komt. Dat hebben wij dringend noodig, want in ons dichtbe volkt en min of meer nooddriiftig stukje wereld wordt al gauw aan het een of ander medeschepsel zijn plaatsje in de wereld be twist. Het is mijn innige overtuiging dat aan al de oorspronkelijke bewoners van ohs vaderland, die er nog zijn, hun plaatsje moet gelaten worden en hun bestaan verzekerd en dat wij alleen beperkend of vernietigend hebben op te treden jegens wezens die zich tot ons nadeel abnormaal hebben kunnen ontwikkelen in verband met onze eigen slordigheid en vuiligheid en die zouden bij een beter en zuidelijker opvatting van het menschelijk bestaan van zelf weer zich met een meer bescheiden plaats moeten verge noegen. J A c. P. T n 11 s s r:

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl