De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 15 mei pagina 11

15 mei 1920 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

15 Mei '20. No. 2238 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 DE LIBERALE UNIE HANDHAAFT HET KONINKLIJK ERFRECHT Ttekening voor De Amsterdammer" van Joh. Braakensiek Ziezoo, nou kan ie weer eeuwen mee ! ?imiiiiiMiMiiiiiiiiiiiiiiiililllllillllliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilillllllllllilllilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIII1IIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIII 17e Jaargang 15 Mei 1920 Redacteur: K- C. DE JONGE Van Woustraat 112-', Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten NATIONALE DAMPROBLEMEN-WEDSTR1JD EN OPLOSSERS-WEDSTRIJD De Amsterdammer" wisse 1i p r ij s - w e d s t r ij d e n. " Voor dezen wedstrijd zijn de navolgende 13 problemen ontvangen : ZEDEN IN ZWEDEN III door MELIS STOKE Onder Heksen, Dwergen en . Feeën Zijt gij wel eens,lezer, en dit is nu eens een vraag op den man af, zijt gij wel uit een droom ontwaakt;.... Begrijp mij wel, ik meen niet het geeuwerig gebaar naar het kopje thee en h^t beschuitje op uw nachttafeltje, waarmee ge de realiteit van uw dag begint, ik meen zelfs niet de begoochelingen die ge ondergaat in uw eiderdonzen peluw verzonken, en die men droomen durft te noemen, doch dewelke niets anders ijn dan de uitwerking der roerselen in uw overladen maag.... neen-neen-nccn.... ik meen de tastbare droomen, de uitstapjes buiten de baatzuchtige realiteit van den bestaansstrijd in het algemeen en uwe persoon lijke pecuniaire Bestrebungen" in het bij zonder. ... ik vrees van neen. Om dat te ?ondervinden zoudt ge nog eens voor-het1. Favoriet met naspel ; 2. H. D. C., 3. H. D. C. 4. Last not Least, 5. Eenvovdig, 6. Goed gezien, 7. Dwang is leelijk, 8, De Tijd, 9. De Gaffel, 10 Koekoek, 11. Goed begon nen, 12. Toch een schijf op 36 met klein naspel, 13. Black and White. Van deze 13 ingezondene zijn niet minder dan 8 foutief, door het aanwezig zijn van een bijöplossing. Dit zijn de NOS l, 3, 4, 5, 6, 7, 9, en 11. Betreffende no. l wordt opgemerkt dat na den rondslag de dam op 2 of 8 geplaatst kan worden en dus op 2 vakken gewonnen kan worden. Met recht zooals een der Jury leden opmerkt, dat waar het een probleem met een naspel geldt is de oplossing incorrect. De overige problemen zullen in de navol gende volgorde worden geplaatst: No. 10, 12, 8, 2 en 13. Het bekroonde No. 10, motto Koekoek' bleek bij opening van den Heer S. van Heenvaarden Cucksdorp (Texel) te zijn. De'.wis eerst-van-uw-leven-ver!iefd moeten worden, ofwel mijn voorbeeld volgen en u begeven naar het stukje natuur dat Dalarna heet en rondom het stille meer Siljan ligt. In Dalarna droomde ik een week lang dat er heksen en dwergen en fee'en bestonden, en ik ontwaakte pas weer toen ik, in de stad-en-thiüs komend ontdekte dat er ook reuzen bestaan, reuzen-afzetters, zooals bij voorbeeld mijn waschvrouw, die.... maar ik zou u vertenen van Dalarna, en niet van mijn onaangename thuiskomst. Want het eerste kent u misschien niet.... en het laatste volgens alle waarschijnlijkheid maar al te goed. Rondom een veelarmig meer, nu een ijs vlakte, midden in Zweden, glooien de steenen oevers van Dalarna ; besneeuwde bergen en bosschen sluiten den horizon, hier en daar.. steekt een rotsachtige kaap in het witte vlak vooruit, en tegen de hellingen liggen dorpjes en gehuchten, klein in de koude ruimte. Een smalle landweg verbindt buurt met buurt, berg-op, berg-af, twee diepe sledesporen door het sparrenbosch,nu eens langs de steenblokken van den oever, dan weer tusschen heel oude houten buurtjes door, wonderlijk ge vormde huizen en schuren, donkerbruin, temidden waarvan een kale Mei-boom op steekt in de teerbleeke lucht. Er is een enkele villa hier en daar, meest van hout, en nu en dan een steenen gebouw, dat een post is van selprijs wordt na voorzien te zijn van den naam van den auteur, zoo spoedig mogelijk op gezonden. Daar de Redacteur door ongesteldheid niet in de gelegenheid was zelf de beoordee ling ter hand te nemen, werd de heer H. Koperberg bereid gevonden zijn plaats tevervullen. Opmerkelijk, of liever gezegd treurig is het dat de problemisten die problemen inzonden deze niet voldoende hebben onderzocht, om eventueele bijoplossingen er uit te halen. Zij kunnen toch wel nagaan dat bij een dergelijken wedstrijd de Jury zeer nauwkeu rig ieder probleem onderzoekt. Er zijn zelfs problemen ingezonden die niet eens dien naam kunnen en mogen dragen, zoo door en door oppervlakkig. De oplossers zullen dus maar 5 problemen behoeven op te lossen. Een nog al gemakkelijke taak. Wij brengen hun nog even in herinnering dat hiervoor vier prijzen beschikbaar gesteld worden n.l. door de Amsterdamfher." Ie. prijs: Het prachtwerk Ons heerlijk Vaderland" (Rondom de Zuiderzee) door Dr. H. Blink. 2e prijs; Roman van Louis Couperus, De Ongelukkige. Wij voegen hieraan toe : 3e prijs: K. C. de Jonge. Hoe leer ik dammen? Ten slotte een woord van hartelijken dank aan de Jurry voor hunne zeer gewaardeerde medewerking Stand Zwart: 3, 9, 10, 12, 15,16, 18,22,36. Stand Wit: 27, 29, 30, 33, 34, 38, 41, 43, 44, 48. Oplossingen binnen 14dagen in te zenden. TOURNEE M. FABRE Tijdens zijn verblijf in ons land heeft deze begaafde speler heel wat gepresteerd. Behalve de Simultaon-Seance's in verschillende plaatsen van ons land heeft hij ook tegen verschillende goede spelers gespeeld met het buitengewone "mooie resultaat, dat hij tegen deze laatst genoemden geen enkele partij verloor. Be gonnen als gast der Damvereeniging Van Embden" Amsterdam, bezocht hij de navol gende plaatsen : Den Haag, R'dam, Haarlem, Groningen, vervolgens Gezellig Samenzijn", D. O. S." en het V. A. D." te A'dam. Fabre heeft in zijn gespeelde partijen mooi combinatiespel laten zien en aardige val strikken gespannen. In de partij met J. Swart, lid van van Embden" kwam den navolgenden stand voor: J. Swart Zwart (18 schijven) Zwart aan zet in deze stelling, profiteert onmiddellijk van een zwakke afruiling die wit heeft gedaan en speelt 12-17 waardoor schijf 46 niet kan gespeeld worden door lï-22, 25-30, 13-19, 8:46! 42-37 13-19 32-27 8-13 46-41 6-11 een combinatiezet 38-32 20-24 29:20 15:24 43-38 10-15 44-40 15-20 w°der een combinatiezet 49-43?? loopt er in 24-29! 33:15 16-21 27:16 7-12 16:18 13:31 36:27 19:46! Wit gaf de partij na deze ontleding op. Nog enkele voorbeelden van het combinatie vermogen van Fabre. Zwart (16 schijven) PROBLEEM No. 236 VAN DEN AUTEUR S. VAN HEER WAARDEN, COCKSDORP (TEXEL) BEKROOND WEDSTRIJDPROBLEEM No. l Motto Koekoek" 6 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 l 6 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Zwart (10 schijven) Wit (17 schijven) M. Fabre l 6 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (10 schijven) Stand Zwart : 9, 12, 13, 16, 19, 20, 22/24, 30. Stand Wit : 21, 33, 35, 38, 39, 42/44,'46, 50. Stand Zwart: l, 3, 6/16, 18, 19, 23, 28, 29. Stand Wit : 26, 27, 31, 32, 34, 37/40, 42/49. Wit heeft een schijf geofferd om zwart tot een verkeerde voortzetting te verlokken. Zwart speelde nu 18-22? 27:18 13:22 om de schijfwinst te behouden, maar Fabre dacht er anders over en speelde nu 31-27 22:31 32-27 31:22 26-21 16:27 38-32 27:38 42:4 12-18 34-29 23:34 40:29 3-9 4:2 11-16 2:11 6:17 met schijfverlies. Wit (16 schijven) Stand Zwart: 3, 7/10, 13, 14, 16, 17, 19/21, 24, 27. Stand Wit: 28, 30, 32/38, 40, 43. 45, 47/50. Wit; 28-33, 30:19, 37-31, 34-29, 48:37, Zwart : 19:39, 13:24, 26:28, 24:42, 39:48, 37-32, 40-34, 35:42| 28:37, "48-30." Zwart *(13~schij ven) PROBLEEM No. 237 met klein naspel VAN DEN AUTEUR S. ABRAM, A'DAM Motto Toch een s c h ij f op 36" WEDSTRIJDPROBLEEM No. 2 Zwart (9 schijven) M. Fabre Zwart (16 schijven) l 6 11 16 21 26 31 36 41 40 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 l 6 11 16 21 26 31 36 .41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 l 6 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (13 schijven) Stand Zwart: 6, 8/11, 13, 16/18, 22, 25, 30, 35. Stand Wit: 26, '27, 31,?33, 34, 36/39, 42, 44, 46, 48. Wit: 44-40, 39:50, 26-21, 37-32 Zwart : 35:44, 38-32, 37:28, 30:28, -42-38, 26:37, 17:26, 38-32, [22:31. 28:37 32:5! gedw. t Wit (16 schijven) H. Vos Tenslotte een eenvoudig, verrassend eindspel: Stand Zwart : 14, 33, 35. Stand Wit: 24, 25, dam op 4. Wit (10 schijven) Stand Zwart : 1/4, 6/10, Stand Wit: 23, 28, 29, 39, 42/46, 48, 49. Meisjes van Leksand Oude mannen uit Dalarna de sociale organisatie, als telegraafkantoor, school, e.d. Maar hoofdzaak zijn groene winterhoornen en steenen en houten huisjes ; we voelen ons ver terug in de historie. ... of misschien een eind vooruit, er is een stijl in het landschap, in de menschen, en een cultuur van mooie en van zelf sprekende dingen. We voelen niets opzettelijk? in de kleurige landsdracht van mannen en vrouwen, niets speculatief? in hun uitzonderlijkheid.... de menschen zijn als het landschap, bijzonder en passief, ze hebben ons niet geroepen of gelokt en ze verwachten dat we ons met hen vereeni gen zullen. Er zijn geen kinderen die door hun ge schreeuw om centen hun nationaal costuum tot een hardlooperspak maken, zooals aan den steiger van Marken.... men ziet de kinderen onbewust van de kleurigheid van hun mutsjes en schortjes aan den weg staan en wanneer ge ze toeknikt maken ze, o baldadig Nederland, een kniebuiging.. .. Er zijn slechts hier en daar oude woningen die speciaal op vreemdelingenbezoek zijn ingericht, maar waar ge binnenkomt kunt ge alle eigenaardigheden zien die hier leven en niet levend-gehouden behoeven te worden. De bevolking, die hier eeuwen lang gewoond heeft,is in het gelukkig stadium dat ze trotsch is op haar zeden en tradities ; er is maar weinig toe noodig geweest om deze menschen te brengen tot een eigenaardige cultuur van de gebruiken van hun vaderen. Hun huis nijverheid is niet alleen voor export maar 12/16, 20, 25. 32, 33, 35, 36, 38, welzeker ook voor gebruik bestemd, en de zelfde bontbeschilderde houten voorwerpen die ge in de winkels der Hemslüdj" vercenigingen ziet, treft ge aan in de woningen, dezelfde kanten en borduursels die ge daar koopen kunt is die welke de meisjes en vrouwen en weduwen dragen. De garderobe van een meisje van Dalarna is zoo kleurig als een zomersene dag ; des winters een gebloemd mutsje, een jasje vanwit leer en schapcnbont, een schort met vroolijke gekleurde strcepen, 's zomers een wit mutsje en coquette witte kousen. . . . men zegt dat de schoentjes uit de stad komen. De mannen zijn absoluut niet gegeneerd door de roode balletjes die aan linten langs hun witte kousen slingeren, en dragen hun witte pels met het gemak van een meneer die uit de opera komt. Da'nrna is het land van de wonderen ; in de bosschen en op de vlieringen van de houten huizen wonen dwergen, heksen rijden er door de lucht en het is u geraden al dat volk te vriend te houden. Maar wee u wanneer ge er genieene zaak mee maakt, het is nog niet zoo heel lang geleden dat oude vrouwen die zich aan hekserij hadden schuldig gemaakt on herroepelijk verbrand werden. .. . voor ander halve eeuw werden er nog een veertiental op die wijze aan de zondigheid van dergelijke relaties herinnerd. Er ligt een zekere moraal in het geloof aan hekserij en onder de vele verhalen van bezeten dieren, nachtelijke geruchten en getier in don kere stallen was er een dat mij bijzonder boeide. Het werd mij gedaan door het meisje Hedberg-Maija, nadat ze mij eerst precies had vergeld hoe haar grootmoeder duidelijk een wit paard had zien staan in de sneeuw toen het de vorige maal volle maan was. ,,Den vorigcn zomer, vertelde ze, was er hier een schilder uit de stad.... die beweerde dat hij niet aan hekserij geloofde. lederen avond ging hij met Long-Anna wandelen om ze te zien...." En heeft hij ze gevonden....?" vroeg ik gespannen. Neen," antwoordde Maija huiverend.... hij niet.... maar Long-Anna wel?de hekserij zat in hem zelf.... En toen hij weg ging wist hij dat zelf nog niet eens...." Onder deze omstandigheden kan ik werke lijk iets voor het geloof aan hekserij voelen. Zeg zelf, lezer, wie onzer was of heeft er niet eens in zijn leven behekst.... Het moet iets van hekserij zijn geweest dat mij in Dalarna bevangen heeft.... want ik word schaamrood wanneer ik hier bekennen moet dat ik op den dag volgendaan den avond dat ik als Europeaan, met vele jassen en tasschen,uit den trein stapte reeds rondliep in een witte schapenpels, met roode kwastjes bungelend langs mijn wit-bekouste beenen Dat ik in deze, gelukkig door geen landgenoot bespiede dracht hartvormige wafelen genoot ten huize van eene boerin met dochters.... dat ik een vreemden dans gef.Wit : Zwast^ _25-20, "14:25," 24:44, 4-10, 10-5, 35-40 | gedw. ' 5-37,144-39, 33-38," 38-43, 49:34. 25-30 gedw. 37-28 en wint. iimiimiiiiitiMiiit i IIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIII Een die van hekserij weet te vertellen naamd Hambo" beoefende op de wijze van een schorre viool en een harmonica en in de slecht-verlichte dansschuur bier-uit-fleschjes dronk met mijne wit-gepe!sde en ge-topmutste danseuses.... dat ik deze danseuses naar den eisen en de zeden des lands onder den dans hoog ophief, zoodat zij van angst, genoegen en bewondering als om strijd kraaiden.... dat ik in de kamermeisjes van mijn houten hotel letje enkele van deze danseuses herkende en reeds bij het ontbijt den nuchteren morningafter" van hen te hooren kreeg dat het werke lijk al heel aardig ging?dat ik mijn waardig heid van Hollandsen heertje zelfs in zooverre vergat dat ik mij aldus en geflankeerd door twee lachende meisjes van Dalarna per as naar een mij wildvreemd schrijver begaf, teneinde dezen to bezoeken. Kortom dat ik mij gedroeg zooals nimmer een Hagenaar of Meppelaar bij een bezoek aan Volendam of Goes.... en dat ik zoo hevig terug verlang naar Si!jan en de besneeuwde bosschen en houten huisjes.... naar de hekserij en de dwergen.... naar de krassende viool en de kraaiende meisjes.... naar de bierfleschjes die in geen militaire cantine zoo heerlijk waren.... naar de sledesporen in de sneeuw en de hartvormige wafelen in de keuken van Stenbacks-Marta naar de frischheid en blijheid van dit natuurlijke land, en naar de bordurende meisjes met hun kleurige schortjes, die waarlijk over Strindberg en Selma Lagerlof f wisten te praten en die mij zeker, neen maar zeer zekerlijk, behekst hebben.... Stockholm.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl