Historisch Archief 1877-1940
15 Mei '20. No. 2238
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
TOURNOOIYELD
Restaurant-CaféLa Réserve"
Rembrandtplein 44 bij de Utrechtachestraat
AMSTERDAM
Huis van den Eersten Rang .
Prima Keuken en Wijnkelder
WASSENAAR
ALS WOONPLAATS
ELEOTK. TRAM KOMT
Bouwt in het zeer rijk aan natuurschoon Villa Park
Rijkadorp", gelegen nabij het dorp Wassenaar en in
de onmiddellijke nabijheid der Noordzeebadplaatsen
Scheveningen, Katwijk, Noordwijk aan Zee en Wassenaarsche slag.
Zeldzame bosschen met golvende terreinen, prachtige
waterpartijen, heerlijke Duinen me* vergezicht op zee en
omliggende bollenvelden.
Grootte 35 H. A. Belasting Haag 15 pCt., Wasse
naar slechts V'» pCt. Deze terreinen zijn geheel of ge
deeltelijk te koop. Grondprijzen thans nog billijk.
Inlichtingen verstrekt de Exploitatie Mij. Rijksdorp"
Schouwweg 34 WASSENAAR Tel. 543 Kievit
Bijvoorbeeld: Iemand met een inkomen van f 10000 off 25000
's jaars moet in den Haag een belasting betalen van
f 1500 of f 3750 per jaar, in Wassenaar slechts f 75 of
f 187,50 per jaar. In het laatste geval betaalt men
dus f 3562.50 per jaar minder belasting ~
in Wassenaar dan in den Haag.
Naaml Venn. Amsterdamsche ,
Bad- en Zweminrichting Over 't Y.
Geopend het nieuw gerestaureerde Café-Restaurant
W. F. H. MOOIJEN,
Telefoon G. 1168
Lunch Diner Souper l la earte
NV
y
/H
1BJBILE
ERIN
FVAMDERH
H LVERéUn
iN6
.1150
HOTEL DES GALERIES
TEL, S 440. (SGHEVEHIHGEN.
Hotel da familie de Ir ordre. Restaurant
g£Afternoon-Tea-Concert 30
Gellovo tijdig kamera te beapreken. - Proap* op\aanvraag
God* MEI & JUHt reductie op Kamerprljxen
LINCOLN SMOES
NIEUWSTE KLEUREN
ANDELSCHOENEN
EXPLOITANT
DINER- en AVOND-CONCERT
Bouw- en Woningbureau van
den vtakelaar J. D. F. VAN
DER VEEN, Kantoor van vaste
goederen. Laan h. Parkstr. 43
r Vlougols on
Kunstspolplano's door
Huur in eigendom verkrijgbaar,
mits In drie Jaar afbetaald.
Brlmn No. 1431, Bureau vin dit Blad
.GISPEN
,
UZERCOMSTRUOIE
MEUDELEM
ROTTERDAM
VPORHAVCN 101
eg
w
FLICK'S
BOOMSCHORS
Is Chocolade In 'een
vormenvan een samen
stelling als In geen
ander Fabrikaat wordt
teruggevonden.
OVERHEERLIJK VAN SMAAK!
E1VEI CASPU FLICK ? Opgtrichi IT4S
Hoflmriflciiri Antterdim
IMIIIIIIIiaUIIIIIIIHHIMinillllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllHIIHIIIIIHIIHlIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIHIUIINMIIIIIII. t
? STARK'S OXYDOL" j!
i (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) j f
jNaaml. Vtnn. STARK & Co. Chemisch» Fabriek ,,'s-HABE", 's-Brmnhage ff
<IMMMMINIHIMIIIMIHIHIItW»ttHWI»HHIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIimillMllllttfHHIIIIIHIIIIIIIIIIIIMinitMlllllltHlll|IIIIIIIHMMM2 E
iiimiiiiiiiiiin itiiiiiiiiiiiiiini
iiiiiniiiiiniiiiiii
s-fiooch.
Dames-en
Heerenkleeding
k
Hoogewall
-14,'s-Gravenliaoe
EENIGE SPECIALITEIT
in ^2
1| KRIMPVRIJE |l
|| GEZONDHEIDS- a
gf ONDERGOEDEREN fg
Nederlandsch Fabrikaat #B
TRICOTHUIS
ia HET
Ba
4
AMSTERDAM
R«g. Sreestraat 35
TEL NOORD 6O8&
HAARLEM
Gr. Houtstraat 143
TELEFOON 1465.
i^a
r-a
li
Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel
achtige BOSCHTERREINEN te koop in het OOSTERPARK te
Lage prijzen, mooie wegen, gas,
electr. licht, water.
IV. Maatschappij tof Eiploit. van Hei Oosterpark
Dir. i. I. STOKMANS & OTTO SCHULZ
Tel. Int. 38 & 48
RIJWIELBAND N
PRIJZEN
NAGENOEG ALS
DEN OORLOG
mini int u m minimi minimi u" l 111
HET ROODE LAMPJE
Slgniflsche Gepeinzen
1. CREDO....
In het Klooster
(l). Nu de diepst moogelijke oprechtheid !
Ik wil waarheid, waarheid, niets dan waar
heid en de gansche waarheid.
Daarbij wil ik mij om iets anders niet be
kommeren.
Met ingehouden adem wil ik waarneemen,
hoe de naald wijst van het kompas in mijn ziel.
Ze trilt en schommelt, maar keert toch telkens
terug in ne richting.
Er i's een waarheid, en die heet ook werke
lijkheid en ook zaligheid.
En daaraan hebben wij deel, anders zouden
wij niet naar het geheel verlangen.
(2). Somtijds op enkele zeldsame en
wóndervolle momenten, krijg iR een korte gewaar
wording van het Weezen datTdierbaar is en
oneindig tegelijk, en van zijn oneindige,
ooveral heerschende werksaamheid. Ik heb het eens
gedroomd in den vorm van een eindeloos
uitgestrekt veld, waarop alles leefde en be
woog, als een woelende lava-massa, de boodem
bewoog in kolken en er verreezen en verzon
ken wonderlijke groeisels zoover het oog reikte.
En dat was het eeuwig-scheppende en weeder
vernielende Weezen, de Oer-geest, de Al-ziel,
de krachtbron van alle beweeging, de Bedenker
van alle natuurwetten, de Droomer van alle
Lust en Schoonheid, de altijd-door nieuwe
Zegger en Doener, de Verzinner van steeds
nieuwe vreugden en Brenger van steeds nieuwe
voor de Vreugde noodzakelijke smarten. En
daarbij zoo innig, zoo teeder, zoo lief, zoo dier
baar, zoo zacht en minnelijk.
Zuigkindjens donzen kopje aan ouder
wang !"
iiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiii IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIII
(3). Maar wacht! die Innige en Teedere
beweegt ook de sterren, de zonnen doet hij
wentelen, Algol en Arcturus en Sirius veel
machtiger dan onze zon en licht-eeuwen
verwijderd, en de Melkweg doet hij fonkelen
van millioenen zonnen.... Wacht even ! eer
we nog n woord zeggen : vergeet de verhou
dingen niet. Bedenk toch bij elk woord de
verhoudingen !
Geen Algol, geen Electron is ooit zoek"
zegt de dichter Adwaïta.
Electron, het duizendste van een atoom,
beweegt in licht-snelheid, maakt billioenen
trillingen in de seconde.... En Algol, de Zo:1.
waarbij onze zon nietig-is....
De botsing vzn twee Algol's kan gansche
zonnestelsels Vervluchtigen. En zulk een bot
sing kan heeden geschieden en oover twee
duizend jaren eerst tot ons koomen als
lichtbericht.
En de Melkweg is geen kristal-zand, maar
een strooisel van zonnen.
Denk om de verhoudingen ! bij al wat ge
oover den Algeest zegt. Hij is vlak bij ons, in
ons, n met ons, maar ook ver! ver!
vreesselijk en hoopeloos ver. Het moest ook
niet klinken: ,,Hij" of Zij" Dat kan mis
leidend zijn. Waarom altijd. ',Vader" en niet
Moeder"? Is dat misschien Joodsch? Maar
het -is veel te menschelijk. Er is zooveel
onzjnnigs in ons machteloos woordspel.
Onthoud het! vergeet het nooit, het kan
niet genoeg herhaald: denk om de valschheid
aller woorden ! en denk om de verhou
dingen ! Dat moeten de wachters zijn voor onze
lippen. Zooals de wél-toegeruste duiker af
daalt in de diepe zee, terwijl de zuurstof
hem in buizen wordt toegezonden zoo
moeten wij dalend in de diepten van het on
eindige en onbegrijpbare, blijven ademen door
het besef van de immense verhoudingen, en
de valschheid der woorden.
(4). Als ik nu het leeven der kloosterlingen
meeleef, en hoor hoe zij. om hun hooge
geestelijke spanning te bewaren, tallooze malen
per dag de schoone woorden herhalen, ns
door hun groote profeeten gesprooken dan
denk ik, vragend in allen erbied : wordt hier
niet het woord door al te veel verheerlijking
versteend en gedood? Doodgedrukt onder
hun liefde?
Als ik in mijn meditaties, vaste spreuken
zou kiezen, die niet genoeg herhaald kunnen
worden, en die juist bij hun herhaling de
eigen misleiding opheffen, dan zou ik, na
ieder gebed, bij eiken psalm, bij elk gewijd
woord er aan toevoegen : ik weet, dat mijn
woorden valsch en misleidend zijn, maar ik
heb niet beetc-r. En ik vergeet de verhoudin
gen met : Algol!!!!!! Electron "
Symbool van de innigheid, maar ook van du
afstand tusschen God en Mensch.
(5). Er is zulk een Hoogst Weezen. Daar
omtrent valt niets te bewijzen. Wie het weet,
denkt niet aan bewijzen. Het idee bewijzen"
is eeven dwaas als het feit stellig is. En die
stelligheid kan somtijds recht leevendig in
ons worden, met een onmeetelijke verbazing,
dat men dit nu voor 't eerst beseft. En dan
volgt bij mij een heerlijk gevoel van verwon
dering en matelooze vreugde ??of liever eer
en trots, dat ik deel heb aan dat Feifen behoor
tot dat Weezen. " f
En het verstand zegt nuchter-weg: óf
er is niets, of er is een scheppend en denkend
weezen, waardoor alles bestaat. En iets is er,
al zou men het niets" noemen.
Het tertium der materialisten zou zijn :
een dood heelal, dat leevende weezens kweekt.
Dit acht ik oovergroote dwaasheid.
(6). Maar dat Weezen is ook een vreeselijk
Weezen. Ja, het allerwreedste en ontzettendste
doet Het gebeuren. Zijn Recht is niet ons
Recht, het gruuwelijkste wat gebeurt is Hem
niets. Een Electron teegen Algol. Hij is on
noemelijk wreed, maao ook onnoemelijk goed.
En zijn verschrikking kan door ons vertrouwend
worden ondergaan. Wij zijn immers n met
hem?
(7). Als wij God almachtig noemen, dan
zeggen wij een machteloos en misleidend
woord. Het is vol innerlijke dwaasheid. Want
wat is al? Behoort de toekomst er toe? En de
leugen? En 't verleeden? God kan niet
liegen. Het almachtig Weezen kan dus toch
enkele dingen niet. Dit alles is ijdel woordspel.
Onthoud het! Zeg geen ijdele dingen, of
"' " "iniHiiwiimiimiii mitiiiiiiitttiummiiimmitmtuniim
S P AA NS OH, E H G ELS O H,
FRAMSCH, DUITSGH oto.
Borll1z-Sohool\
Heerengraoht 4Sf H. 3288
Pract. Onderwijs door buitenl. Leeraren
zeg ze niet zonder waarschuwing !
(8). Eén ding is noodig om te kunnen leeven,
zoodra wij Gods bestaan weeten en gevoelen.
Dat ne ding is: het vaste geloof, dat Hij
--'of Het?ons kan leiden en wijzen. Dat er
x.ooiets is in ons als een stem, die ons zegt,
hoe wij moeten gaan. Want wij staan ieder
oogenblik voor een keuze, waarin we moeten
beslissen, zus of zoo.
Wij moeten kunnen aanneemen, dat er een
goede en een verkeerde weg is, en dat wij
innerlijk geraden en gewaarschuwd worden,
en die raad en waarschuwing moeten volgen.
(9). Het was de tweede nacht in het Kloos
ter. Ik had alle diensten meegemaakt, be
halve de matinen, en mijn ooren waren vol
gebedsgepreevel en Gregoriaansch gezang.
f. Maar n uur was ik buiten geweest en had
geluisterd naar de leeuwerikken, naar het
gekrijsch der gaayen, naar het
spreeuwengekwetter in de hooge iepen. En ik had het
oude stadje gezien, het witte kasteeltje,'door
zijn gracht omgeeven, en de zware boomen en
al het tintelende groen. Het gras blonk van
jonge frischheid en in de verte lokte de
weemelende hei met brem en geurige gagel.
Aan die wandeling motst ik denken, als
aan een kostelijk juweel op een achtergrond
van kil en strak, streng en grimmig
kloosterleeven. Maar ik genoot ook meer en fijner
juist omdat ik dat leeven had geproefd. Het
herdenken van de wandeling was een wondere
teere vreugde. Daar was God's stem.
(10) Ik sliep terstond, maar vóór de matinen
ontwaakte ik met heevige hoofdpijn. Ik was
zeer beklemd en onrustig. Toen viel mij in,
dat ik verzuimd had mijn raam oopen te
zetten. Ik stond op en liet de frissche,
balsemgeurige nachtlucht in. Wat was het mild
daarbuiten ! De maan scheen achter langsaam
drijvende schape-wolkjes en alles zweeg en
peinsde.
Toen ging ik slapen en mijn hoofdpijn ver
dween en ik ontwaakte verkwikt vóór het
morgen-gebed.
(11). Is deeze symboliek niet
ooverduidelijk?
O mijn goede ! mijn lieve ! mijn groote
Geliefde! ik heb je verstaan, verlaat mij nu
niet.
Ik vertrouw ! ik heb altijd vertrouwd !
(12). Hoe men U noeme, Jezus of God,
of Oergeest, of Drievuldigheid ! wat zegt het
mij?Ik heb de zoetheid van je stem gehoord
die niet kan bedriegen. Mijm binnenste hart
is aangeraakt, mijn tranen hebben gevloeid, en
ik durf rechtop gaan steunend op mijn staf
en mijn schat die mij niet bedriegen of
begeeven zal.
Ieder moet het eenmaal zeggen : hier hoor
ik en erken ik God's stem. Ieder ! zonder
uitzondering. Onverbiddelijk. Niemand kan
de verantwoording van zich schuiven.
Want ook de blind-gehoorzame, de klooster
ling, heeft in zich een stem gehoord, die hem
zeide dat gehoorzaamheid goed is, om het
heilige Woord en het ware geloof van geslacht
op geslacht oover te leeveren.
En daarom gehoorzaamt hij, omdat zijn
eigen reede, en zijn eigen oordeel hem zeggen
dat deeze stem in hem, God's stem is.
Niemand kan dat bewijzen, en alleen zijn
eigen oordeel kan hier beslissen. Al wil hij
zich geheel door anderen laten regeeren,
die wil is toch zijn eigene.
Niemand, niemand kan de verantwoording
ontloopen, die God's hoogste gave, de vrije
wil, onvermijdelijk met zich brengt.
Lioba zegt:
Maar Satan, zegt men, kan in onervarenen
nabootsen d'innerlijke stem van God
_ en slechtheid kleeden in zeer lieven schijn".
Maar toch !.... ns moeten we den twijfel
opgeeven of door ons geloof ooverstemmcn.
F K E D E K l K VAN
D li N
iitiiiiimimiiitiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiintiiiiiiiiiiiiiin inuiiii
Gedeponeerd Handelsmerk
Dit merk op Uwe
rookartikelen garan
deert U kwaliteit.
VOOR ENGROS:
IAN AlfflllTSE
DEN HAAG