Historisch Archief 1877-1940
19 Juni '20. No. 2243
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
TOURNOOIVELD
WASSENAAR
RESTAURANT. AFTERKOON- TEA-COHCERT.
I Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige
heuvelI achtige BOSCHTERREINEN te koop in het OOSTERPARK te
l fl 11 TII AII l" II La?e Pr']'zm' ?°ie
l uu i uiiu L ? eiear-
iicM>waterl u 11 l II II l l R I-».?i*«hH>iWEi»liit.nilitlührpirk
L II l k l IIU 1 b 11 o», J. J. STOKMANS i OÏTU SCHULZ
B^i i Tel. Int. 38 & 48
Spoors
vwvspoorjr. Culemborq
HEEREN MODE-ARTIKELEN
. HEERENSTBAAT 12, GRONINGEN
TELEFOON 1083
VEERHOFF tC8
WiHCrOBFÈVBEBIE CHOI3TOf=l_E
SBeoAirreiT n ECHTE BQOIZBI
o? EENIGE SPECIALITEIT m
OSf ? A>9
SI KRIMPVRUE i
m GEZONDHE1DS- *a
STARK'S OXYDOL"
(CHLOMAS KALICUS TANDPASTA)
11 NtMl. Vmo. STARK ft Ca. Cbwnlsebt FabrM '«-HABE",
't|IilM>MMIII»iiM>M<|HMIIIIIM»»IMMI|ll>MIII»H««Mlllirilllllt|IM»IMHMHM»MltMtMllltttlMMMM»IHIIIIII
liiiiimiiM»liiiiiii
FLICK's
BOOMSCHORS
Is Chocolade in een
vorm en van een samen
stelling als In geen
ander Fabrikaat wordt
teruggevonden.
OVERHEERLIJK VAN SMAAK!
E8VEI USPAI FLICK - Opgiricht 1145
Boflimntiiri Amterdin
ONDERGOEDEREN
Nederlandsch Fabrikaat
KB
w
TRICOTHUIS
AMSTERDAM HAARLEM
Reg. Breestraat 35 Gr. Houtstraat 143
TEL. NOORD 6066. TELEFOON 146S.
Restaurant-GaféLa Réserve"
Rembrandtpleta 44 bij de Ufrectitschestraat
Familie- Restaurant van den Eersten Rang
Zalen voor exrta Diners en Partijen
SnelsclitiliRlEHïSBALT^;
Zelfond. 93 Cent
In den Boekh. en na
Met deze figuren kunt TJ reeds andere woorden
vormen, b.T.: ooren, eersn, ten, toon, enz.
postw. bij RIENTS
BALT, Haag. Mond.
en schrift, ond.
WASSENAAR
ALS WOONPLAATS
ELECTR. TRAM KOMT
Bouwt in het zeer rijk aan natuurschoon Villa Park
Rijksdorp", gelegen nabij het dorp Wassenaar en in
de onmiddellijke nabijheid der Noordzeebadplaatsen
Scheveningen, Katwijk, Noordwijk aan Zee en Wassenaarsche slag.
Zeldzame bossehen met golvende terreinen, prachtige
waterpartijen, heerlijke duinen met vergezicht "op zee en
omliggende bollenvelden. Grootte 35 H. A.
Belasting Haagen Rotterdam 12 pCt., Wasse
naar slechte '/io pCt. Deze terreinen zijn geheel of ge
deeltelijk te koop. Grondprijzen thans nog billijk.
Inlichtingen verstrekt de Exploitatie Mij. Rijksdorp"
Schouwweg 34 WASSENAAR Tel. 543 Kievit
Bijvoorbeeld: Lemand met een inkomen van f 10.000 en f25.000
's jaars moet in den Haag en Rotterdam een belasting
betalen van f 1200.?of f 3000.?, in Wassenaar slechts
70.?of f 175.?per jaar.?In het laatste geval
~~ betaalt men dus f 2825 in Wassenaar
minder dan in Rotterdam en den Haag.
Bouw- en Woningbureau van
den makelaar J. D. F. VAST
DEK VEEN, Kantoor van vaste
goederen. JLaanh. Parkstr.43
Piano's, Vleugels en
Kunstspelplano's door
Huur Jn eigendom verkrijgbaar,
mits In drlo (aar afbetaald.
Brlmo No. 1431, Bureau ?» dit Blad
Haaml, Venn. Amsierdamsche
Bad- en Zweminrichting Over 't Y.
Geopend het nieuw gerestaureerde Café-Beatanrant
W. F. H. MOOIJEN,
Telefoon C. 1168 EXPLOITANT
Lunch Diner Souper la «arte DINER- en AVOND-CONCERT
KINDERKOUSEN
VRAAGT UW WINKELIER
«ftoofet
6ipen
cfmport
«figorenfabneb tfittxtfman
«?fiaxh.
RIJWIELBANDEN
KWALITEIT
BETER
DAN OOIT TE VORENl
PRIJZEN
NAGENOEG ALS VOOR l
'DEN OORLOG
Buitenband f 8.50
Binnenband 3.75
HiiiiiiiiiiiifiMiiiiifiiHiirifiifii
iiifKffiiiiiiirrifftftiiiiiiiiiiiinifiiiii
HET ROODE LAMPJE
Signifische Gepeinzen
In het klooster
(44). De groote volkerengroep der
Bantoes, waartoe talrijke neegerrassen behooren,
heeit voor de Godheid een afzonderlijk woord,
dat nooit gebruikt -wordt voor andere weezens,
geesten of geniën, en ook geen meervoud heeft.
Maar de hoogbeschaafde Oosterlingen en
Westerlingen gebruiken het woord Deus"
ook voor een meenigte andere weezens, van
veelcrlei aard en dimensie.
Wat zeg ik dan als ik getuig, maar in n
God te gelooven?
Eigenlijk niets of iets heiligschennends.
Want heeft het woord de Angol-beteekenis,
dan staat er dit: Het Weezen, dat wij
aanneemen geen meervoud te hebben, is n."
Dus weer een tautologie. Of een petitio
principii. Iets zinleedigs in elk geval.
Heeft het woord de electron-beteekenis,
dan zeggen wij ermee het volgende:
Van de vele weezens, die God genaamd
worden, is er maar n de rechte."
Dit nu is bespottelijk en onwaardig. De
nauwgezette mensch die het Christelijk credo"
wil afleggen, moet eerst nog van de neegers
leeren Algol-godheid en electron-godheid niet
te verwarren.
(45). Oover de almacht" sprak ik reeds.
Het Hollandsche woord is mooi en krachtig.
Daarom is het ook algemeen als
bastaartvloek gebruikelijk. De forsche klank doet
denken, dat men er iets weezenlijks mee
zeggen kan. Maar in 't Latijn is het toch
nog mooyer, vooral in den accusatief: in
Patrem pmnipotentem."
Omni-potens" zou men kunnen vertalen
als Meester van alle moogelijkheeden". Maar
natuurlijk geen meester van alle
onmoogelijkheden. De vraag is nu, of
onmoogelijkheeden iets" zijn. Men zegt toch, dat ze
bestaan". Kan iets, wat er niet is,
be
immiililiitiiiiiimiiiiiiiiimimilimuuiiiiiiuiitummiiiiiiimitunniii
CADILLAC
Het Meesterstuk der Autotechniek
Importeur: K. LANDEWEER, UTRECHT
staan"? Wij kunnen dwalen, maar God
niet. Zijn wij dan machtiger dan de Schep
per? Of bestaan" er geen dwalingen? Als
wij iemand Almachtig noemen, dan zeggen
wij, dat hij alles kan, behalve wat hij niet kan.
Nonsens, niet waar? Maar van zulke
nonsens zijn wij allen dupe. Als wij het
roode lampje maar van die neevelen wisten
vrij te houden!
(46). ?,,Pater".
O, welk een woord om te bepeinzen!
Hoe verder ik kom des te reusachtiger
de moeilijkheeden.
Als een lawine zwellen zij aan onder het
necrrollen.
Ik ben pas aan het vijfde woord en ik heb
al verschillende hoofdzaken tot later moeten
uitstellen, zooals daar zijn:
Goed en kwaad".
Ernst en ironie".
Satanisch en goddelijk".
Alles nog signifisch onaangetast.
En nu pater". Het woord, dat in zijn
Algol-beteekenis de gansche
mcnschenwaercld heeft beroerd en veranderd. Het woord,
dat de intreedt' beteekent heeft van een
nieuwe aera.
Laat ons nu vragen, welke van de vccle
beteckenissen van het woord Pater" de
oudste is. Waarschijnlijk wel de minst
verheevene. De andere beteekcnissen, zooals
b. v. geestelijke leider, zieleherder, - zijn
later ontstaan.
En de allerhoogste beteekenis -
Algolbeteekenis kwam waarschijnlijk het laatst.
De oudste, oer-beteekenis is dus: het
menschen-mannetje, dat voor zijn kleintjes zorgt,
het mannelijk hoofd van een huisge/.in, de
huisvader. En toen die menseden tot be
zinning kwamen en de zeekerheid voek'en
van het bestaan van een Hoogste Weezen,
doch dat Hoogste Weezen enkel angstig
vreesden, zonder Liefde te wachten of te
voelen als ware het gramstoorig, afgunstig,
grimmig en bloeddorstig toen nam Jezus
den Vader-naam en leerde ons die gebruiken,
zooals het kind teegen zijn voortbrenger.
Maar daarom kan die naam nog niet zeggen,
wat God is. Denkt om de valsche woorden :
Denkt om de verhoudingen!
Van de eigenschappen van het
oerwoord Vader" heeft hij er maar
enkelen en dan als Algol teegenoover
electron. God i's geen Vader. Wat Hij >>.
erkennen wij niet te kunnen zeggen.
Men weet dit. Goed, maar men behoorde
het nooit te vergeeten. En als men honderdc
malen per dag een woord gebruikt, dal
eindeloos ver mis is, al is het Vaderlijke
Weezen innig nabij, dan loopt men toch wel
gevaar te dwalen. Waarom zou men altijd
Vader zeggen? Jezus had daar zijn heilige be
^
doeling mee.
sprak iu gelijkenissen
en waarschuwde ons daarvoor. Moeder"
ware somtijds eeven juist. Er zijn ook
Oostersehe vrooiuen, c.) j e minnaar" zeggen
of geliefde" in hun aanroep. De dwaling
als gevolg van de onjuistheid, vertoont zich
onmiddellijk. Men laat zich door het oer
beeld, door de electron-beteekenis verleiden
lot vee! groo'rr onjuistheden. Een vader
in de primitieve beteekenis - onderscheidt
zich door liet hebben van kinderen.
Nu strekt men dit uit tot de Algol-betee
kenis en zegt, d;!t God kinderen heeft. Als
men dit nu niet dicht crlijk-symbolisch be
doelt, dan is het een onnoembaar groote
dwaasheid. God heeft natuurlijk geen kin
deren, zoo min een 70011 als een dochter.
Hef lijkt ooverbiMdig d't nog te zeggen.
Maar het is niet ooverbodig. Want men
toout aluemeeu, dat men uit dat
dichterlijksymholisclu1 Vader-schap en Zomi-schap aller
lei directe, eouereete gevolgtrekkingen maakt.
X»f> /es1 men bijvoorbeeld, dut God door
/ijn rechtvaardigheid gedwongen werd /ijn
xoon op u: ulfei'i'ii, uit Liefde voor de
mensclien. Dat eer. meüschenvaüer volgens de
primitieve heleekenis, uit groote liefde voor
iemand anders ziui eigen kind zou opofferen
dai is een denkbaar, zeer tragisch geval
ouder inen-:e!ien. Maai' aangezien de
verhniuliiig vader-zoon maar in enkele opzichten
op het l.'ougstc Wee/cn toepasselijk is, on
Levensverzekering Maatschappij
H A A R L E M"
Wllsonsplein II
DB VOORDEELIOSTE TARIEVEN
Vrachtautomobielen
Wilt ge de transportkosten in Uw
bedrijf tot een minimum reduceeren,
koopt dan ccn
2 tons WHITE
Vrachtauto
liet meest economische vervoermiddel.
n 2 tons WHITE" doet hetzelfde
werk a!s 2 mensüicn met 4 paarden
en 2 wagens, hetwelk wij met bewijzen
en attesten kunnen staven. Maakt Uwe
berekening.
FirmaGebr.NEFKENS,
Filiaal Amsterdam
26 Jae. Obrechtstraat.
Tel. Z. 2507
dus God eevenmin een Vader is als Jezus
een zoon van Hem is die hcele tragische
voorstelling noodwendig onjuist, onnoemelijk
onjuist, tenzij clan als dichterlijk symbool.
Dit is daarom zoo erg, zoo gevaarlijk, wijl
dit den twijfelaars, deu loocheiiaars, den
aanranders van het Geloof volle geleegenheid
geeft tot bespotting en ontkenning. Zij
zeggen dan: een mooie Vader! die eerst
kinderen voortbrengt en ze zóó vrij laat, d.-it
ze iu hun ongeluk loopeu -- en die dan zijn
onschuldige jongen zich vrijwillig Iaat op
offeren, om de vergissing weer goed te maken."
Ja, als dit een meuschelijke vader en ccn
menschclijk huishouden gold, dan zou men
van zulk eeu toestand weinig goeds kunnen
zeggen. En toch is het niet te ontkennen,
dat de geinoedsbeweeging, die het religieuze
leeven motiveert en steunt, vaak te weeg
gebracht wordt door zulk een onjuiste
voorstelling.
/;; tic Waereld.
(48). ik ben weer thuis en weer buiten.
Mijn hooge, heldere, lichte cel achter de
klooster-heining heb ik verlaten, en nu ben
ik weer digter bij mijn dierbare aarde.
En ach! wat is ze vol bekoorlijke majesteit.
Alles drijft en rekt naar booven, naar het
blauwe licht, de fitis zingt zijn weemoedig
onvoldaan liedje, de deftige kikkers galmen
des avonds hun golvende hymnen en
gradualen en autifooiieu nog van ouder datum
dan de kerkmuziek. En de bloemen branden
en vlammen in felle en liefelijke kleur.
Dit moet alles worden genooten, de zoete
geur van de bruin fluweelen muurbloem, de
smachtend-blauwe vergeet-rnij-nict, al wat
zoo zich inspant en naar vooren dringt,
roepend: zie mij, luister naar mij, ruik
mijn geur."
Dat moet genooten worden, en door
zooveelcn tnoogelijk. Ik kan het schoone alleen
nooit meer genieten, ik moet altijd iemand
hebben aan wie ik het kan wijzen; zie hier!
en kijk dat eens!" met een blijde trots als
had ik 't alles zelf gemaakt.
En zoo voel ik werkelijk, ik voel in de
heerlijke bloevende waereld als in een groene,
geurige Hoogmis, waarin God-Vader zelf de
celebrant is en ik de misdienaar ben.
Als hier Gods stem niet spreekt, dan is hij
naar mijn bevatting nergens. Hij spreekt
met woorden van kleur en geur en eindeloos
wisselende vormen, en nimmer gelijke
eevensuitiug. Aldoor, eeuwig anders, altijd rijk en
schoon. In eiken morgenstond is nieuwe
schoonheid, de schepping gaat voort en ver
nieuwt zich elke seconde. Ontzachlijk is
Gods vreugde! Elke morgen verheugt hem
opnieuw. Hij is gelukkig in het vechten
der leevens.
De dwaasheid der schepselen wordt in
l iem blijheid.
Dood eu verderf zijn liet zout in zijn spijze.
Uit rampen en ellende bouwt hij paleizen
vau zaligheid.
Maar zijn geluk staat tot het onze
Als Algol tot electron.
Neen, neen, neen - nog eindeloos meer
verschillen de verhoudingen.
(40). Eindeloos grooter het verschil ....
en toch hebben wij er kennis van. Wij
hebben de afstanden van Zon en Algol eii
Sirius gemeeten, en we hebben zonnen,
millioenen malen grooter dan onze zon op de
weegschaal gelegd en hunnen aard en stoffen
onderzocht en hunnen gang door het ruim
bepaald.
(50). Ik ben gelukkig weer bij al het
dierbare te zijn, bij vrouw en kinders, vee,
bloemen, huis en 'tuin ook hier gloeit
het roode Lampje.
Maar de zware dagen in de hooge cel
waren uie! voor niet.
Het is voor mij als een cursus tot liet
verkrijgen van een goede leevens-voltooying
eu eeu waardig einde.
w n: o. v A
H L' DEN.
mmmiiiHiuiiiimiitiiiiiiiiittiiiiimtitiiitiniitiiiimiiiiiiiiittiiiiiiiiiiiii
SPAAHSGH, EMQEL90H,
F R AH 3 OH, DUITSOH oto.
Borlllz-Sohooi,
Hoorengrmoht 40i M. 328B
Pract. Onderwijs door buitcnl Leeraren