10 Juli '20. No. 2246 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND TOUBN001YELD /7?[^]|»wi»^^^ WASSEWAAR RESTAURUT. AFTERNOON- TE A-CONCERT. IIIIHIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIMIIIIIIIIINIIIIIIIIlllllllllllllllltlllllllllMIUIIHIIIMMIISTARK'S OXYDOL" (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) . Niinl. Venn. STARK & Co. - Chemisch! Fabriek 't-HAGE", 't-armnhage i IIM»M«MI|>liMIIII||lllillllMII|IIIIIIIIIMII»t>tMIMMIin»MIMtlMMI«HII>ni»IIIHlHIMIMIHIIHItniMIIIIIIIHHMIIMtMIIIIIMli Naaml. Venn. Amsterdamsche Bad-en Zweminrichting Over 't Y. Geopend het nieuw gerestaureerde Gafé-Bestanrant W. F. H. MOOIJEN, Telefoon C. 1158 EXPLOITANT Lunch Diner Souper la carte DINER- en AVOND-CONCERT FLICK's BOOMSCHORS Is Chocolade in een vorm en van een samen stelling als in geen ander Fabrikaat wordt teruggevonden. OVERHEERLIJK VAN SMAAK! EIVEI GASPAR FLIK ? Opgericht 1145 KofltvirtRcitri Anttirdiffl Piano's, Vleugels en Kunstspolplano's door Huur fn eigendom verkrijgbaar, mits In drie {aar afbetaald. Brlmn No. 1481, Bumu van dit Blad Dames-en HeerenHoopall ?14,'s-Gravenliaye GRAND HOTEL BOSCH HEK" 's-CRAVENHACE DEN GEHEELEN DAB RESTAURANT DINER-CONCERT WASSENAAR ALS WOONPLAATS ELEOTR. TRAM KOMT Bouwt in het zeer rijk aan natuurschoon Villa Park Rijksdorp", gelegen nabij het dorp Wassenaar en in de onmiddellijke nabijheid der Noordzeebadplaatsen Scheveningen, Katwijk, Noordwijk aan Zee en Wassenaarsche slag. Zeldzame bosschen met golvende terreinen, prachtige waterpartijen, heerlijke duinen met vergezicht op zee en omliggende bollenvelden. Grootte 35 H. A. Belasting Haag en Rotterdam 12 pCt., Wasse naar slechts 7/i« pCt. Deze terreinen zijn geheel of ge deeltelijk te koop. Grondprijzen thans nog billijk. Inlichtingen verstrekt de Exploitatie Mij. Rijksdorp" Schouwweg 34 WASSENAAR Tel. 543 Kievit Bijvoorbeeld: Iemand met een inkomen van f 10.000 en f25.000 's jaars moet in den Haag en Rotterdam een belasting betalen van f 1200.?of f 3000.?, in Wassenaar slechts f 70.?of f 175.?per jaar.?In het laatste geval betaalt men dus f 2825 in Wassenaar minder dan in Rotterdam en den Haag. ??????????????????BIHBIHBOIHIBBl ???????????? AAN HUISVROUWEN « «'? d:' ktrden' ken te worden, blijven aanbevolen: M. Wittop Koning, EENVOUDIGE BEREKENDE RECEPTEN, 33ste druk, geb. f 3.50, ing. f 2.50; ONS TWAALF UURTJE, 2dc druk, geb. f 2.25, ing. f 1.25. - J. E. yan Dissel, HET HUISHOUDUNNÈN, mg. f 0.80. UITGAVEN VAN W. HILARIUS Wzn. TE ALMELO ???????????l 18 -> EENIGE SPECIALITEIT », m *-? KRIMPVRIJE c; GEZONDHEIDS l» w ONDERGOEDERENii HET P» Nederlandsch Fabrikaat TRICOTHUIS AMSTERDAM HAARLEM Reg. Breastraat 35 Gr. Houtstraat 143 TEL. NOORD 5066. TELEFOON 1466. sa m Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop in het OOSTERPARK te Lage prijzen, mooie wegen, gas, electr. licht, water. l.ï. Maatschappij tot Eiploit. van Het Oosterpirk | Di'.USTOKMANS&OïOSGHilLZ Tel. Int. 38 & 48 Spoors ,w A. s pobr jr l c u l e fn borg ???????B???????????????? iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui HET ROODE LAMPJE Signifische Gepeinzen (62). Ccnsubsiantialem Patri; per quem omnia jada sunt. Eén van substantie wat is dat : substantie"? Ik kan er niets bij denken, be halve na diepe ooverweeging, misschien dit: , dat het is datgeene, waaruit alles bestaat, zoowel sterren, bergen, oceanen, planten, ; menschen ook gedachten, gevoelens, gewaarwordingen, en ook God zelf. En omnia" beteekent alles." Denk ik dus goed, dan is alles n van substantie met den Vader. Maar dan is dit ook geen bijzonder voorrecht van den zoon. En oovcr maken", zie (53). Alles onzin natuurlijk! ik weet het! Omdat het betreft het onzegbare. Wist ik nu maar wat de dichter bij die woorden dacht en voelde. Ooverleezende en ooverpeinzende merk ik, dat de woorden waaruit alles bestaat" ook weer niets beteekenen. Wat zegt hier uit"? En wat is het verschil tusschen een ding, en datgeene, waaruit" dat ding bestaat? Soms laat men iets ergens in" bestaan. Maar dat is niet duidelijker. * ,(63). Een geleerde zei mij, dat het woord unigenitus" niet letterlijk behoeft opgevat te worden, dat het maar een krachtige term was om de groote liefde van den Vader voor zijn zoon aan de Jooden duidelijk te maken. Want de eenig-geboorene was in het Joodsche gezin altijd het voorwerp van de grootste zorg en liefde. Hier koomen wij op wat meer begaanbare weegen. Dit zou tot gemeen schappelijk begrip kunnen voeren. Maar ik geloof niet, dat de zieleherders er genoegen mee neemen. * (64). Hoe komt de zalige, liefelijke, Moeyende lente mij zoo dor en droevig voor? Ik wist dat het koomen zon. Het is niet EiimimiHiiiiiiiiiiiiii HIK- iiMiiifitinmn postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. H kan nu wel schrijven: er, eer, een, te, teenon, enz. Zelfond. 93 Cent fr. In den Boekh. en na FF. 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM TELEFOON N. 5812 HEMDEN HAAR MAAT Rpokt ~ JAARBEURS UTRECHT rairikant Fa J J.van der Pas -s Bosch Alleen l ongeschonden sluiteh'quet l waarborgt kvraiïteiï, RIJWIELBANDEN KWALITEIT BETER DAN OOIT TE VOREN PRIJZEN NAGENOEG ALS VOOR DEN OORLOG Buitenband f 8.50 Binnenband 3.75 EAU ». COLOGNE DB CARMB/=\ droefgeestig-weemoedig. Dat is heerlijk ! het Heine-Schumann-gevoel. Maar dit is dor. Ik zie, dat de schoone, begeerde leevenstijd er is, en ik voel er niets van. Maar heel even een flauwe scheemer van het oude geluk, de oude rust, de oude blijheid, de oude zoete weemoed. En dan weer de heevige dorst naar geluk, het water vlak bij en de onmacht om te drinken. Het doet mij denken aan de ge vangenen in de Haagsche gevangenpoort, die geen voedsel kreegen, maar booven de keu kens moesten woonen en steeds de spijsgeur moesten ruiken. (65). Het proefkoonijntje des Heeren, zoo noemde ikfmijzelve vaak. De vivisectie is nog niet afgeloopen. Ik vrees, het ergste komt nog. En ik mag heelemaal niet klagen. Ik heb een benijdenswaard bestaan, zegt men mij. Ik ben bevoorrecht en een begenadigde. Als ik nou maar doen wou, wat Jan of Marie mij raadt. Met groote inspanning houd ik mij blijmoedig en opgeruimd. Men moet de meedemenschen niet door somberheid hinderen of lastig vallen. En dan bereik ik nog maar net het dood-gewoons, de gemiddelde ziels toestand van een normaal mensch. (66) t/ui propter nos homiscs cl propter nustram salutcm dcscmdit de coelis.. Dit wil ik gaarne aanneemen en gelooven. Maar misschien in de derde of vierde potentie. Wat ik gevoel als een smartelijke en noodelooze vivisectie, zou dan eigelijk een heil zame operatie zijn. O, mocht ik dat stellig kunnen gelooven! Maar de begrippen zijn zoo vaag, en de feiten zijn soms zoo wreed. Er worden toch dagelijks honderde, ja duizendc proefdieren aan vivisectie onderworpen prop ter nostram salutem." Ben ik voor God zoo veel meer waard dan een koonijntje of een marmotje? En al ware het een heilzame operatie, waarom was die noodig? descendit de coelis" kan men verstaan als men de heemel aanneemt te zijn God's sfeer, en de zoon als een Weezen, dat in de hoogste sfeer kon zijn, maar een lagere kiest propter homines." Dit is natuurlijk nog zeer vaag, en vol onbegrijpbare symboliek, maar er is iets bij te denken. Dan rijst echter natuurlijk en onmiddelijk de vraag: wat heeft die zelfverneedering noodzakelijk gemaakt ? Hoe ontstond die verdooling der menschen, die toch schepselen God's heeten, die zulke mid delen vercischte om ze weer terecht te brengen ? Wie maakte die operatie noodig ? Wie draagt de schuld, de verantwoordelijkheid voor deze stoornis en verwarring, dïe den Zoon dwong tot ingrijpen? (67). Eeuwen lang hebben de menschen elkander na-gezegd: wij menschen hebben schuld. Door ons is de zonde in de waereld gekoomen. Adam viel, verleid door Eva. De Vader is enkel goedheid en liefde. Het kwade kwam van den mensch. De mensch kreeg vrijen wi! om te kiezen en hij koos het kwade. Het Goede komt van God. Hij wil enkel ons geluk, en wij zijn steeds bal dadig en doen Hem verdriet door verstokte ongehoorzaamheid. Dit is de beschouwings-wijze der vroome menschen, met name der Westersche Chris tenen. En deeze opvatting is practisch nuttig en bevreedigend gebleeken. Zij brengt veelen ziele-vreedc en gemoedsrust. Ze stelt veelen in staat, het soms zoo wreede en harde nood lot te dragen. Steeds maar de schuld bij ons zelven zoeken. Op de borst kloppen en mea culpa" roepen. Dat geeft troost en verlichting. (08). Maar is het waar? Kunnen wij dit in alle ernst en oprechtheid meenen? De pragmatisten William James -- zeggen wat practisch nuttig is, is waar". Maar kan een vroom Christen dat zeggen ? Wij gelooven toch in een waarach tige waarheid. De uitdrukking is machteloos, maar beteekent toch zeeker iets, dat onaf hankelijk is van practische nuttigheid. Voe'en wij werkelijk, in al'.e eerlijkheid, dat de mensch schuld heeft? of zeggen wij het elkander maar na? Nu oprecht zijn! onverschrokken, niets ontziend oprecht! Dat iiiiiiiiiiiiiiiiitiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinijiiiifiiiiifiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiii (BEZOEKT l de Kon. Kweekerij l MOERHEIM l voorheen B. RUYS l DEDEMSVAART is toch zeeker God dienen !n geest en waar heid. De dichter Hebbel zeide als de mensch vader is van do zende, dan is Ood grootvader van de zonde". Weet iemand er iets teegen in te brengen? Ik niet! Daar zitten we nu met onze onbruikbare groote woorden. Almacht! Alwijsheid! Wie alwijs is kent en voorziet alle gebeurlijkheeden. Wie almachtig is, is meester van alle moogelijkheeden. Zonder den wil, de voorkennis, de toe stemming, het goedvinden van den Almach tige en Alwijze gebeurt er niets. Ook geen zonde. Ook geen kwaad. Al trachten wij ons door lange reedenecringen uit deeze klern te bevrijden, het kan een eerlijk mensch niet _gelukken. Als God alweetend en almachtig is, dan draagt ook Hij de verantwoording van het kwade en van de zonde. Niet de zwakke, hulpelooze mensch, dien Hij schiep met gebreeken en tekortkoomingen, met domheid en blindheid. (60). Ziehier nu een verschrikkelijk voor beeld van de verderfelijke gevolgen van een te lang volgehouden symbooliek, van het vergeeten, dat Jezus in gelijkenissen sprak. od i's geen Vader. God is niet het man nelijk hoofd van een menschelijk huisgezin. Hij is oneindig veel mér. Als Hij een Vader ware, zou Hij een slechte Vader weezen. Welke goede Vader schenkt zijn kinderen zooveel vrijheid, dat ze ten verderve kunnen gaan, en eischt dan, dat ze zichzelve geheel schuldig bekennen aan de fout, waarvoor hij alleen aansprakelijk gesteld kan worden ? Welke goode menschen-vader zegt niet: Kin deren zijn toch maar kinderen. Ze weeten nog niet beeter. Waar de wijsheid is, daar is ook de schuld en verantwoording." Welke goede vader dreigt zijn kinderen met eeuwige straffen, als ze doen wat hij, als ouder, had kunnen en moeten voorkoomen ? Is dat niet alles kooren op den rnoolen van den Godloochenaar ? Men moet wel zeer slaafs of zeer vroom zijn om deeze onweerspreekelijke teegenwerpingen niet te achten. Welke gedachtelooze kudde-dieren zijn wij nienschen! God is eevenmin een huisvader als Kronos, die zijn eigen kinderen verslindt. (70). Hooneloos verslagerf zal de mensch eenmaal neerzitten, als hij steeds deeze zware svmboolische woordsteenen wil blijven meetorschen: Almacht, Alwijslieid, V:ider. S P AA NS OH, EHBELSOH, FRAMSOH, DUITSOH oto. Berlltz-Sohool * HooronarmoM 45f H. 3283 Pract. Onderwijs dooi bultenl. Leeraien illlllliiliiiiiiiilliliaiiiiiliiliiiiliiifiiliiniiBMiiii» Hoe kan een mensch, die zuiver voelt en helder denkt, smeekbeeden richten tot een almachtig en alwijs vader ? Een goed en wijs vader, die zijn kinderen liefheeft, zal doen, wat goed voor hen is, niet wachten tot ze hem aansmeeken, noch zal hij terwille van hun gebeeden anders handelen dan hij in zijn meerdere wijsheid beslooten heeft. Ja, een goed vader zal zijn kinderen vermanen niet te zeuren en te beedelen. En wei-opge voede kinderen zullen hunnen Vader niet lastig vallen met voortduurende verzoeken en smeekbeeden. Wel weetend, dat hun Vader wijzer is dan zij en doet wat het beste is. En dit geldt voor een gewoone, goede, ver standige vader en hoc veel meer voor een almachtige en alwijze Vader ! Tot zoo Eenen vraagbeeden te richten is dwaas en beleedigend als tenminste een alwijs weezen beleediging voelen kan. En toch stijgen dagelijks millioenen vroome smeekbeeden op, om den almachtigen lief hebbenden Vader te beweegen zonden te vcrgeeven, gunsten te verleenen, onheilen af te wenden in n woord om anders te handelen dan Hij in zijn alwijsheid, goed en en noodig heeft geacht. ,,ls het niet bespot telijk en ai te zot ?" zegt de Godloochenaar. Dat zou het zijn, als od een Vader ware. Maar hij is eevenmin een Vader als een Rood Lampje. Toch spreek ik tot het roode Lampje en ik vraag en smeek en zoek vertrouwelijkheid. En het roode Lampje antwoordt me, Het zegt : hier is liet Lichaam des Heeren." PRE n E RIK VAN E E D E N Ellllllimlllllll Illllllllllllllllllllltlf II l IIIIIIMIIIIIIIIBII Handelsmerk Dit merk op Uwa rookartikelen garan deert U kwaliteit. VOOR ENGROS: JAN AARNOUTSE i DEN HAAG