DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 Juli '20. No. 2247 DE VREDE EN DE CONFERENTIE Ttekening voor de Amsterdammer" van Jordaan Ben ik nog op tijd ?" Kalm-an, juffie. Je komt in ieder geval te Spa!" iliiiiliiiiiiliiiiiiiiMimiiiiMll iiiiiiiii IIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIII «HST 'CUTIS TOEZEIDIH ai 'VAN DER HOOP's MEUBELBEWARINQ. EN TRANSPORT MIJ. uitsluitend gtvestigd: TELEFOON AMSTERDAM VAD HAAR LAATST VERSCHENEN PROSPECTUS IVSTELM» k. Troopitrut ZUS ZUID financiëeren, de opbrengst van den verkoch ten oogst wordt op hun rekening goed geschreven. De moeilijkheid van den seizoenarbeid ondervangt Spartakus door,, Arbeiterkolonnen" samen te stellen, die plaatselijk gedirigeerd zullen worden om bij den oogst e.d. te helpen. Voor ons is het moeilijk te begrijpen hoe een Gutsrat" de uiterst ingewikkelde be drijfsplannen zal samenstellen en nog minder hoe deze tot uitvoering zullen worden ge bracht zonder de bindende gehoorzaamheid aan een algemeen leider. Intusschen zou de Outsrat zoo'n leider kunnen kiezen en is dit geen argument tegen deze theorie. Dan wil Spartakus het privaateigendom der kleine boeren aan land en arbeidsmid delen onaangetast laten en hen bij hun be drijfsleiding geheel vrij laten, echter onder zelfgekozen plaatselijke raden samenvoegen tot coöperaties voor aan- en verkoop en ver werking der producten. Deze raden zullen moeten werken in de richting van de Markgeriootschappen, waarbij ook de organische productie langs coöperatieven en communistischen \ïeg zal geschieden. De verschillende Raden" worden vertegen woordigd in hoogere Sovjets", commissie's, die ten slotte namens het geheele Rijk de landbouwbelangen moeten behartigen. Een en ander moet snel ten uitvoer ge bracht worden door middel van de revolliiiiiiiiililiiliiliiiiiilliiiliiililliiiiiliiiiiiliiiiiii'iuiiillliliiiiiimilliiiliilillllllililiiiliiiinliiiim lllllllllilllllllilll OELOF AITROEN Ka l Verstraat 1 ? Paarlen, Brillanten - Opgericht 1850 - III Goud, Zilver en Horloges TELEFOON 658 N Uitsluitend eerste kwaliteit lutie, en zoo noodig door een tijdelijke dictatuur. Het moet erkend worden dat dit programma zuiver de oplossing is volgens de Marxistische theorieën en tegelijk rekening houdt met den uiterst gecompliceerden toestand in het land bouwbedrijf, vooral dat der kleine boeren. Het spreekt vanzelf, dat ik geen uitspraak wensch te doen over de practische uitvoer baarheid bij een volk zóó gewend aan ieiding van enkelen als het Duitsche volk. De ra den" zullen geplaatst,, worden voor bijna on ontwarbare moeilijkheden en zeer zeker zou de geheele uitvoering slechts bij een dictatuur mogelijk zijn, daar toch verondersteld moet worden dat de reactie niet stil zal zitten en het persoonlijk belang zóó zwaar weegt dat wanorde het gevolg zal zijn. Afgezien van de mogelijkheid dat de re volutie geleid zou worden door geniale dicta tors, moet een zoo snelle omzetting wanorde teweeg brengen en het is ten slotte dus de vraag of men de revolutie wenscht te aan vaarden of wel gelooft dat een andere weg mogelijk is. Socialistisch gedacht, in den zin van Marx, is Spartakus erin geslaagd de oplossing te geven, enkele details (b v. de regeling van het middelbedrijf) daargelaten. De S.D.A.P. verwerpt de economische" revolutie en stelt geleidelijkheid op den voor grond. Voor de verwerkelijking harer denk beelden gebruikt zij de arbeiders slechts indirect als kiezöirs van een staatsmacht die langzamerhand de maatschappij zal reofga. niseeren. Zij is dus in alle opzichten liberaal" in principe, liberaal-democratisch en het debat is dus uitsluitend mogelijk over de details van een geleidelijk do'orgevoerde reorganisatie. Deze reorganisatie moet blij kens het socialisatie-rapport in de eerste plaats ten doel hebben versterking en uit breiding der productie: de S.D.A.P. wil daartoe den grond geleidelijk onteigenen en aan den Staat brengen en zij stelt daarom voor te onteigenen den woesten grond en de bosschen, de nu reeds verpachte boerderijen, de bedrijven die nu slecht beheerd worden en die boerderijen waarvan toch bezitsover dracht plaats heeft. Met de onteigening van den woesten grond, de bosschen en de lan derijen, die toch van bezitter veranderen, zou zij er ook reeds zijn en de geleidelijkheid zou practisch mogelijk worden, daar op die wijze alle grond in een jaar of dertig, veer tig Staatseigendom zou zijn. Het is verwar rend te spreken van slecht beheerde" be drijven enz. Dan wil de S.D.A.P. den aldus verkregen grond laten exploiteeren door ambtenaren voor zoover dat mogelijk" is en verder ver pachten. Nu zal ieder landbouwer, vooral degene die het gemengde bedrijf kent, oogen bükkelijk protesteeren tegen de leiding van ambtenaren op de boerderij in het algemeen. De boer is zoozeer afhankelijk van tal van directe [natuurinvloeden op zijn bedrijf, dat hij daar geheel vrij moet blijven. Spartakus heeft dat ingezien en laat de organische productie over aan den zelf gekozen raad, (die een leider kan benoemen) of den kleinen boer. Het strijdt met ieder landbouwkundig inzicht om in het algemeen ambtenaren als boer aan te stellen. Het gemeenschappelijk be lang eischt,dat,op weinig uitzonderingen na,de boerderij bestuurd wordt, dagelijks geleid wordt, dootf ?fe|éiji''r3'oer"die alle. belang bij de goede uitkomsjt heeft b.v. als pachter. De ambtenaar-boer'is'in zijn leiding en admini stratie reeds nu door den particulieren eigenaar of rentmeester, die hem direct kent, bijna niet te contröleeren; wat is er dan te verwachten van een ambtenarencorps van tienduizenden onder controle van duizenden ? Voor het boschbeheer en enkele model-grootbedrijven kan de ambtenaar niet ontbeerd miiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiiiiiif i minimin iiiiiiiiiiiimiiiiiim N.V. PAERELS Meubileering Mu. COMPLETE MEUBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 4541 H VRAAGTs SI-FA-KO Si GARE M Het voornaamste Seriemonk worden, op de boerderij is hij niet bruikbaar. Staatsexploitatie van bedrijven wordt in het rapport toch reeds veel te rooskleurig beoordeeld, maar vooral in den landbouw zou zulks leiden tot buitengewoon hooge kosten en uiterst geringe opbrengst. De S.D.A.F. wil overigens terecht den aan- en verkoop en de verwerking der pro ducten centraliseeren in het coöperatieve grootbedrijf, zooals dat heden reeds in de coöperaties groeiende is. Het spreekt van zelf dat voor landbouwhandel en -industrie die coöperatieve centralisatie uiterst gewenscht is en indien de Staat eenmaal den grond zou bezitten en dien b.v. in pacht zou uit geven, zou het pachtcontract de bindende eischen van het lidmaatschap dier coöperaties, onder algemeene leiding der Staatsrentme sters, kunnen bevatten, waardoor de productie zeer gebaat zou zijn. Voor een geleidelijke ontwikkeling acht ik zulk een streven niet te verwerpen, mits de organische productie, dus het werk op de boerderij zelve, absoluut vrij blijft in handen van Staatspachters. In het coöperatief gebruik van motorploegen enz. ligt misschien een mogelijkheid zelfs daar gemeenschappelijk te werken, maar nimmer kan het boerenbedrijf in het algemeen toe vertrouwd worden aan ambtenaren! Ontgin ning en grondverbetering, waterloozing, poldering en ruilverkaveling zouden bij Staats bezit van den grond sneller en veel doel matiger uitgevoerd kunnen worden en daarin ligt naast den aan- en verkoop en de ver werkingscoöperatie een machtige factor voor productie vermeerdering. Bij de ge!eideJijke reorganisatie zooals de S. D. A. P. die voorstelt, doet zich de uiterst bezwarende moeilijkheid der financiëering voor, daar de eigenaars schadeloos gesteld zullen worden. Daarvoor is uit een staatserfrecht een oplossing te vinden. Vooral zal de Staat groote kosten hebben zoolang slechts een gedeelte van den grond onteigend is, daar zoolang het stakingsrecht moet gelden en het staatsbedrijf in loonsverhooging enz. het meeste l:jden moet. Spartakus is ook logischer tegenover den arbeid. De arbeidsplicht is er duidelijker. De zelf gekozen Raden" zullen in den arbeids plicht hunner kiezers, mede-arbeiders, sterk staan en de Arbeiterkolonne1'1 van seizoen arbeiders wijst op militarisatie van den arbeid. Het is duidelijk dat socialisatie van kapitaal de socialisatie van arbeid medebrengt en dat deze laatste desnoods militair georganiseerd behoort te zijn. Arbeidsonlust en werkeloos heid is diefstal ten opzichte van de gemeen schap, de Raad" zal zulks oogenblikkelijk erkennen. Te hoog betaalde arbeid levert evengoed als kapitaal een arbeidsloos inkomen, waarvan ook het rapport der S. D. A. P. den funesten invloed opthst maatschappelijk rader werk beschrijft. Daar de schadevergoeding voor het afstaan van grond aan den Staat matig getaxeerd moet worden, zal men verplicht zijn ook de arbeidsprestatie op het Staatsbedrijf laag te waardeeren en zullen toonvormen vastgesteld moeten worden tegen welke ieder Staatsbur ger verplicht is te werken aan de hem op gedragen taak. Het een kan niet zonder het ander, naar het mij dunkt. In de kapitalisti sche maatschappij van heden heeft het S. D. A. P. voorstel in zijne algemeene lijnen een zekere bekoring en zou een ontwikkeling in de richting van Staatsgrondbezit met uitgave in pacht, de algemeene welvaart kunnen bevorderen. In theoretisch socialistischen zin is het programma van Spartakus veel logischer. De maatschappelijke ontwikkeling wijst heden meer in de richting van het rapport der S.D.A.P. en'dit verdient dus ook de belang stelling van den landbouw. Bij de uitgifte der toekomstige Zuiderzeepolders staat men toch reeds voor het vraagstuk en ook voor de ontginning van woesten grond, de bebossching en het reserveeren van natuurschoon zal men m.i. den vorm van staatsi nu iiiiiiniiiiiimiimii mini n nu 111 iiiiiu IMIIIII;II iiiiiiiiiiiiiiii iitm Een tweede vredes-conferentie is zij ge worden, de bijeenkomst in Spa, misschien wel belangrijker en zeker boeiender dan de eerste ! Men mag zeggen wat men wil, ont kennen dat het gaaf om herziening van het Versailler verdrag en volhouden dat het alleen de uitvoering daarvan geldt, het baat niet, want er worden immers nieuwe afspraken ge maakt thans, die op andere wijze tot stand komen, ander doel beoogen en anderen inhoud hebben dan de vredesvoorwaarden. Ziedaar reeds een reden tot voldoening voor een ieder, die gelijk schrijver dezes, het vredesverdrag verleden jaar we! met vreugde begroet heeft omdat het vrede bracht, doch het slechts be schouwde als voorbereiding voor nieuwere, betere regeling. Hier dringt zich terstond de tweede vraag op : zal het resultaat dezer tweede vredesconferentie inderdaad verbetering brengen? Het is heden Woensdag en de conferentie duurt misschien nog wel deze week uit; ik zou mij dus aan voorspellingen moeten wagen en voe! daar niet voor, want eiken dag wijzigt zteh het beeld dat de correspondenten ons van de stemming in Spa geven. Maar dan : beantwoordt wat er tot dusver in Spa voor gevallen is aan de voorwaarden, welke wij de vorige week durfden stellen : dat de bespre king moest gaan over het herstel van Duitschland als eersten eisch voor het herstel der ande ren, bij gebreke waarvan de conferentie in Spa voor de wereldgeschiedenis niets zou beteekenen? Zelfs bij de beantwoording van deze vraag past een bescheiden erkenning van niet-weten, want ik geloof, dat wij het hierover eens kunnen zijn : ondanks de eindelooze lappen telegrammen en brieven, waar mee vooral Nederlandsche journalisten met grooten ijver en talent ons op de hoogte hebben gehouden van wat er besproken werd in de villa La Fraineuse, weten wij niets hoegenaamd van wat er in waarheid omgaat. Ware het anders, wij zouden niet zoo vol slagen met de handen in het haar zitten als wij de stemmingswisselingen willen ver klaren, die elkaar in zoo korten tijd opvolgen. Neem als voorbeeld deze twee raadsels, waar van niemand met zekerheid de oplossing zal kunnen geven : waarom is Lloyd George begonnen met de Duitschers te intimideeren en hun een regeling der ontwapeningsquaestie te dikteeren, terwijl hij het was die de bespre king in Spa geënsceneerd heeft met liet doel om in bezadigd overleg met de vroegere vijanden te treden? Waarom heeft Millerand zoete broodjes gebakken" nadat de grootindustrieeel Stinnes den Duitschen Jonkergeest had opgeroepen en de geallieerden grof beleedigd had, door hun de waarheid in het gelaat te slingeren dat zij moeten ophouden zich als overwinnaars te gedragen, willen zij de Duitschers gebruiken om de wereld te herstel len? Was de verklaring van het eerste, dat Lloyd eorge de Duitschers duidelijk wilde laten voelen, dat de Entente nog immer een aaneengesloten front vormt en zij wel is waar toegelaten zijn om met hen te spreken, maar niet op voet van gelijkheid? En die van het tweede, dat na Stinnes de mijnwerkersleider Hue den vinger op de wondeplek ge legd had, door kalm te zeggen, dat de Entente de mijnwerkers nooit dwingen kan kolen te verschaffen als zij zelf niet willen? Het kan zijn, maar het kan ook anders zijn, en zoo biedt vooralsnog het gebeurde niets anders dan onopgeloste vragen, zoowel wat de toe komst aangaat als wat betreft de roerselen der acteurs in dit wereld-drama. Laat ons dan voorloopig volstaan met eenige bloote feiten te constateeren. Ten eerste, dat de Duitschers onder het dreigement met bezetting van nieuw Duitsch gebied door Entente-troepen (de gevreesde gekleurden !) bewilligd heben in een ontwapenings-schema. Ten tweede, dat zeer makkelijk een regeling gevonden is betreffende de berechting der zoogenaamde oorlogsmisdadigers, en ten derde dat na eenige stormachtige besprekingen zakelijk overleg geopend is over de vraag hoeveel kolen Duitschland aan de Entente leveren zal, welke maatregelen deze zal nemen om dit Duitschland mogelijk te maken en wat Duitschland doen zal om het verwoeste gebied in Frankrijk en Belgiëte herstellen. Het resultaat dezer zakelijke onderhandelingen schijnt dan te zullen dienen als grondslag der bespreking over de schadeloosstelling. Wat betreft het ontwapeningsschema, dit lijkt den buitenstaander ondoelmatig, eigenlijk gezegd wat al te eenvoudig, naïef bijna. enerzijds begrijpt hij niet, wat het er toe doet of Duitschland die honderdduizend man die het te veel onder de wapenen heeft in een half jaar naar huis zendt, gelijk de Entente nu heeft gelast, dan wel in een jaar plus drie maanden, zooals de Duitschers voorstellen, want met die 100000 man, zelfs al waren 't allemaal korpo raals of sergeants, zal Duitschland de Entente niet aan kunnen. Anderzijds lijkt het hem zeer ondoelmatig, de Veiligheids-weer haar zware bewapening af te nemen en daardoor de macht die de verborgen gehouden wapenen, waarvoor men immers vooral bang is, te voorschijn moest brengen, te verzwakken. Hij vreest, dat op deze wijze de Entente het tegenover gestelde bereiken zal van wat zij beoogt, name lijk inplaats van ontwapening der Duitschers die gevaar opleveren voor vrede en rust, bewapening van dezen en weerloosheid van de mannen die hen onder den duim moesten houden. Hij erkent echter gaarne dat hij weinig gegevens heeft om dit oordcel op te gronden en dat de geallieerden betere kunnen nebben, is er helaas alleen maar niet zeker van, dat hun vrees voor het Duitsche militarisme hun de juiste maatregelen heeft ingegeven. Hij kan dus niet anders doen dan er het beste van hopen en zich troosten met de gedachte, dat als de Duitschers deze regeling bepaald noodlottig hebben geacht, zij hierop de con ferentie zouden hebben laten afspringen. De aangelegenheid der oorlogsmisdadigers geeft voorhands geen moeilijkheden, de kolenquaestie echter wel, en wij kunnen hier alles voor voelen, ten eerste omdat wij begrijpen dat als Duitschland niet heel veel kolenlevert, er geen sprake kan zijn van herstel van Duitschland, Frankrijk en de rest der wereld, en ten tweede omdat indien de conferentie hierin niet tot een minnelijke oplossing komt, ook wij de 80000 ton maandelijks niet ont vangen, die Duitschland ons leveren zal te genover het crediet van tweehonderd millioen. Die kalme opmerking van Hue : dat de Entente met haar dreigementen niets bereiken zou tegenover de mijnwerkers, die eigenlijk maar zes uur willen werken en het ter wille van het heil der wereld acht a tien moeten doen, klonk ons dus a's zoete muziek in de ooren, en wij gelooven ook wel, dat zij de besprekin gen in liet goede spoor gebracht heeft, waarin zij zich op het oogenblik van ons schrijven be vinden. Want dit schijnt nu wel in waarheid wat wij van de conferentie in Spa hoopten : een overleg over de mogelijkheid voor Duitsch land om de waarden te produeeeren waarop het kapitaalkrachtig deel dezer wereld bereid is de gouden marken voor te schieten, die ver volgens door de overwinnaars bij wijze van schadeloosstelling verdeeld kunnen worden. Moge dan dit overleg tot een bevredigend re sultaat komen, bevredigend ook in dien zin, dat wij onze Roer-kolen binnenkrijgen om dezen winter onze kachels mee te stoken en den verbeterden treinenloop in stand te houden. Zal Duitschland dan ook nog vergoeding in natura kunnen geven door mee te werken aan den opbouw van Noord-Frankrijk? Het Duitsche voorstel daaromtrent ligt op 't oogenblik voor mij en het schijnt, uit de verte gezien, geenszins verwerpelijk, maar wij lezen al, dat het van Entente-zijde met wan trouwen begroet wordt, hetgeen we ons ook al weer kunnen verklaren. Toch : als men Duitschland niet vertrouwen kan of wil, hoe zal het dan meewerken tot het herstel waar toe het veroordeeld en bereid is? Dit alles stelt ons dan ten slofte toch in staat om een oordeel uit te spreken over wat er tot dusver in Spa gebeurd is, al wijzen wij er nog eens op, dat het een zeer voorloopig, op gebrekkige gegevens en veronderstellingen berustend oordeel is, dat elk uur door nieuwe gebeurtenissen gewijzigd kan worden. Het oordeel dan is betrekkelijk gunstig : Spa heeft gelukkig de Entente niet uiteen doen vallen zooals de Duitschers gehoopt hadden, en 't is ook niet een zuiver dikteeren van nieuwe harde voorwaarden geworden, geüik sommige Franschen hebben gewild. De Duitschers confereeren met hun vroegere vijanden niet op voet van gelijkheid, staan nog tegenover een aaneengesloten, zich als meerdere voelende groep, maar toch, ze confereeren en we hebben hoop, dat het resultaat weer een stap vooruit zal zijn, niet de laatste stap naar den vol komen vrede" zooals Fchrenbach hoopte, ZUIPT EN BUIGT! Uit de muffe kanker-kroegen Rochelt de jenever-lal. Hoort de schorre strotten kermen; Hoort het walgelijk gedral. Ziet die kwal-bezopen stakkers In de hoeken weggezakt; Als vertrapte, slappe lijken Liggen ze daar neergesmakt. Moet dan dit de toekomst blijken Van den acht-uur-arbeidsdag? Moeten zij de strijders vormen Voor de Roode Vrijheidsvlag? Door de mannen massa-leiders Is die schoone dag gebracht... Maar aan felle drankbestrijding Is tot nu toe niet gedacht. Komen ze bij hunne wetten Zooveel menschenkijk te kort Om te weten dat voor velen Zoo een dag een zuip-dag wordt? Waarom dwingen ze geen wetten Tegen hondsche drankzucht af? Waarom dulden ze nog langer Die afschuwelijke straf? Wil men met jenever heerschen Als het niet met wijsheid gaat ? Wil men afgestompte slaven Tot geweld en moord in staat? En de stikkende jenever Raast maar door de kroegen voort. En een deel der arbeidsklasse Wordt met dat vergif vermoord. Ziet die arme, dronken vrouwen Jeilen door hun duffe steeg. Met hun kind'ren aan hun rokken Slurpen ze hun glaasjes leeg. Zelf betalen ze hun schande ... Hun verval van wil en kracht: Acht millioen meer aan accijnzen Heeft die dag al opgebracht. Troelstra, Wijnkoop, massa-leiders, Helpt die arme tobbers op. Steunt uw zwakke kameraden Zet die drankverwoesting stop! J. H. SPEENHOFF Hllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll DEVO Geurlffo Sigaar FABRIKANTE N.V. DIEVENBACH'a Hol!. Sigarenfabriek UTRECHT IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH beheer moeten kiezen, waarbij het directe landbouwwerk intusschen toevertrouwd moet worden aan pachters. Het kleine pcuterwerk van ontginning en bebossching zal mettertijd plaats moeten maken voor doelbewust ge meenschappelijk werk, terwijl de productie verbetering in de richting door de S.D.A.P. aangegeven, alle belangstelling verdient. Het vrijwel chaotisch werk van heden op dit gebied is niet menschwaardig en men verlangt naar een meer doelmatige en billijke reorganisatie. P. H. BURGERS maar wel een stap verder op dien weg, die he laas nog lang kan zijn. Als een Jobs-tijding kwam te midden der besprekingen in Spa het bericht over de de bacle der Polen : hun leger is verslagen en trekt zich schielijk terug; Brest Litovsk ligt onder het bereik der Russische kanonnen en in het noorden hebben de Russen de Poolsche legers van de grens van Littauen wegge drongen. Als het zoo voortgaat, dan is het aan het eind van den zomer gedaan met de jonge Poolsche heerlijkheid, en staan de troe pen van Lenin aan de grens van Duitschland, van het ontwapende Duitschland! Het schrik beeld der Entente, en niet alleen van haar, is dan werkelijkheid geworden ; Duitschland en Rusland kunnen zich vereenigen tegen het westen. Heeft deze mislukking der Ententepolitiek in Oost-Europa invloed gehad op de besprekingen in Spa? Zeker niet in dien zin, dat het ontwapeningsbesluit er door werd ver anderd, want de Entente wil juist voor geen geld ter wereld, dat Duitschland als dam tegen het bolsjewisme zal optreden en daarmee misschien voorloopig nuttig werk zal doen, maar tevens sterk en dus naar haar meening een nieuw gevaar worden. Wel schijnen de slechte berichten plot seling de Russische politiek der Entente gewijzigd te hebben : er is naar Moskou geseind om een wapenstilstand met Polen en omdat ongeveer op denzelfden dag Tsjitsjerin radiografeerde dat Sovjet-Rusland de door Krassin naar Moskou overgebrachte voorwaarden aanvaardt, die Lloyd Georce gesteld heeft voor het beginnen 'van onder handelingen over de handelsrelaties, schijnt het nu vast te staan, dat de regeering in Mos kou in waarheid erkend is door het Westen. De- triomf der Britsche liberalen en van de Russische kanonnen! Moge zij tot heil van het Russische volk zoowel ais van de westersche naties strekken en, samentreffend met een resultaat van de tweede vredesconferentie", dat 't Duitschland mogelijk maakt aan het werk te gaan en daarmee zijn gevaarlijken binnenlandschen toestand te herstellen, het fundament leggen van die nieuwe Europeesche samenleving waarop wij sedert November 1018 wachten. ]. C. VAN OVEN