17 Juli '20. No. 2247 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND TOURNOOIYELD Naaml. Venn. Amsterdamsche Bad-en Zweminrichting Over 't Y. Stoepend het nieuw gerestaureerde Oafé-Restaurant W. F. H. MOOIJEN, Telefoon C. 1158 Lunch Diner Souper i la carte EXPLOITANT DINER- en AVOND-CONCERT WASSENAAR RESTAURANT. AFTERKOON- T E A-CONCERT. Kurhaus-Bar TROIVIPENBERG, Hilversum lederen avond Soiree dansante. Zaterdag 17 en Zondag 18 Juli en Zondagmiddag van 3 tot 5 optreden van de beroemde danseres MARGARETHA RÖSSELER en haar partnerin ANNIE HOOMAN in haar schitterende dansen. Zie haar prachtige recensies. JSntrée f 1.5O Aanvang 8 uur : DE- GEZONDHEID IN HULS HET. GULDEN BOEK VOOR HET HUISGEZIN i door T. VAN DER TUüK en Dr. J. H. O. REYS Een leidraad in gezonde en zieke dagen. Rijk geïllustreerd. VIERDE DRUK GEB. / 8.25, INGEN. ? 6.50 ? ? Vraagt uitvoerig prospectus bij uwen boekhandelaar of deo .«Uitgever W. HILARIUS Wzn. te Almelo i. FLICK's BOOMSCHORS Is Chocolade in een vormenvan een samen stelling als in geen ander Fabrikaat wordt teruggevonden. OVERHEERLIJK VAN SMAAK! ERVEI CASPAI FLICK ? Opgirlcht 1745 Hofltvtrucitri initerdim iigiiiiiiiiimiiiiiiliiliiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii HET ROODE LAMPJE Signifische Gepeinzen 1 (71). Et incarnatus est de spiritu sanctüex Maria virgine; et homo foetus est. Dit staat met kapitaalletters, als het gewigtigste van heel het Credo. De muziek der mis duidt hetzelfde aan, ook wanneer zij ge maakt is door protestantsche componisten. Bij het incarnatus est" zijn alle harmoniën en melodieëen in de uiterste teedere spanning en ontroering; als ademloos wacht alles het grootsche, geweldige en aandoenlijke feit. Verbaas U nu niet, gedachtelooze menschen ! als ik hier veel gemakkelijker kan zeggen : ik geloof ".,Hier behoef ik niet ja"of neen" te zeg gen, zonder eigenlijk te weeten, wat ik beaam en erken, of loochen en ontken. Hier spreek ik geen ijdele, holle klanken oover iets zoo volkoomen buiten alle bereik en expressie als het getal en het weezen ods. Hier wordt een welbekend bericht herhaald van een wel bekende persoon.. De apostel Johannes zeide : Het woord is vleesch geworden en heeft onder ons gewoond," Het woord Woord is hier weer symbooüsch, dat begrijpt ieder een. Woord en Vader zijn [hier , afgewis seld, en staan voor dezelfde werkelijkheid_ Maar is vleesch geworden en heeft onder ons gewoond" dat is geen symboliek, maar bedoeldjals directe concreete werkelijkheid. En nufckrijgt de expressie credo" een geheel ROTTERDAM AMSTERDAM o 7 M "VAN.DE HILVE3 GRAVLLWEG. ING ELEFOON.1ISO GRAND HOTEL BOSCH H EK" 's-CRAVENHACE DEN 6EHEELEN DAB RESTAURANT DINER-CONCERT CHBISTOn_E BEOAurerr WECKTE Beotizen en Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop in het OOSTERPARK te Lage prijzen, mooie wegen, gas, eledr. licht, water. N.V. Maatschappij tot Eiploit. van Het 0«t»f»irk | Di[. ].). SMMANS & DUO SCHULZ Tel. Int. 38 & 48 iiiniimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIIIIIMUIIIIIIMMtlllMllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMUHIIII MKIIIIIIIIIIIIlllllllllllllUIIIIIIMHIlHIIIII STARK'S OXYDOL" (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) Nunl. Vmn. STARK t Co. - Chomlscho Fobrlok 's-HABE", 's-Brmithogi IMMflIltfMMMHINIItl Snelschriit RlEHÏS Zelfond. 93 Cent In den Boekh. en TT kan nu wel schrijven : er, eer, een, te, teenon, enz. postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. '" >""" Minimum umi iiiiin.'i IIIIIIIIIMII iiiiiiniiiiii mm mum , iniiniii Plano's, Vleugels on Kuntttsnolnlano's door Huur in eigendom verkrijgbaar, mits In drie Jaar afbetaald. Brlmn No. 1481, Buroau v» dit Blad MEEREN MODE-ARTIK HEERENSTHAAT «, TtLKFOON 10*8 Zeer elastisch zijn onze gebreide CAMISOLES, TRUITJES, ONDERJWRKJES LUIERBROE Aan en uittrekken gaat zeer gemakkelijk. fANTASIEFABRIEK rDedemsvaart VRA^ST UW WINKELIER Smoort: «fibcwnfabheb JFi Houtman EIJWIELBMKI KWALITEIT BETER DAN OOIT TE VOREN PRIJZEN NAGENOEG ALS VOOR | DEN OORLOG Buitenband f 8.50 Binnenband 3.75 iniiii IIIIIIIIMIIIIIII iiiiiiii l lllllUUltllltlllllUUIIIllUUIIIUlllllll 1PADOX DEN HAAG i VARMOND HOUTBOUW KANTOOR DEN MAAG - TEL INT7CH 25ÖO23ÓI LEVERT DE/VEPLANCD INZEER KORTEN TUD ALLE HOUTCON/TRUCTIEX AL/ LANDHUIZEN /CHOOLCEBOUWEN JACHTHUIZEN ZIEKENHUIZEN INLICHTINGEN OP AANVRAAG andere signifische" krachtfenfwaarde. Daar ze gezegd wordt omtrent een bepaald persoon, die op aarde leeft of geleefd heeft, en die een bericht brengt, waarop hij geloof verwacht. Hoor goed ! het woord geloof" heeft een heel andere kracht in ik geloof in nen God" dan in ik geloof den apostel Johannes". In de eerste zin is het een maclïtelooze pooging tot vaststelling van eigen gezindheid en kracht. In den tweeden zin is het. een daad van liejde en vertrouwen. Ik heb mij uit geschriften een voorstelling gemaakt van den apostel Jo hannes. Die persoon vertrouw ik en heb ik lief, en als hij iets meede-deelt dan geloof ik het, zoolang ik geen bizondere reeden heb hem te wantrouwen. Hier komt het persoon lijke in onze geloofs-waereld binnen, nood wendig, en het kan er niet weer uit, maar bereikt zijn hoogtepunt in Jezus. (72) Twee afgesloofde, afgebeulde, ar moedige woorden staan voor mijn deur te zaniken en vragen binnengelaten te worden. Broertje en Zusje subjectief" en objectief". Ga maar heen ! Ik geloof niet, dat ik jelui noodig heb. Of dat jelui tot iets te gebruiken bent. a maar naar de Hegelaars, die hebben nog wel een pruts-kwarweitje voor je. *i(73) Somwijlen, in den laten slaap teegen den morgen moet ik door het rijk der demoonen trekken. Heel trouwe leezers, die mijn stuudies over droomen kennen, weeten dit. Het is niet zeer angstwekkend, ik ken ze, en weet er mee om te gaan. Maar dit is het merkwaardige en curieuze, dat ze gevoelig voor scheldwoor den en luide berispingen zijn, precies als honden en andere huisdieren. Niet voor onze gewoone scheldwoorden, zooals boef" of monster" of vuilik". Daardoor zijn ze niet gekrenkt, eerder gevleid. Maar scheld woorden als wandelstok", zakdoek" die trekken ze zich aan, omdat het weezenlooze en ziellooze dingen zijn." In den Kosmos is niets leevenloos, maar er zijn dingen met verheeven leeven en met zeer laag, triviaal leeven. En onder de triviale dingen zijn die de laagste, die zelf weer door een schepsel gemaakt zijn. Keisteen", kristal", boomstronk" zijn minder triviaal, dan tandenborstel" of potlood". Want de eerste zijn door den schepper gewrocht, de laatste door een schepsel. Een oude schoen kan nog een zeeker karakter hebben, maar een zakdoek bijna niet. Vandaar de beleedigende kracht voor demoonen, wier hoogste aspiratie is, op een leevend, bezield weezen te gelijken. (74) Zoo krijgen wij eenigszins een flauwe notie van de vreeselijke verloochening, die het voor een hooger weezen is, om tot onze sfeer af te dalen, en als mensch te worden geïncarneerd. Maar ik neem gemakkelijk aan geloof in eerste potentie --- dat het geschied is. Waarom zou'ik het betwijfelen? Het kan gcloogen zijn, maar dat onderstel ik alleen in de uiterste noodzaak. En er is een verheevenheid, die bij mij de gedachte aan leugen uitsluit. Als ik lees, wat Johannes gezegd heeft om van Jezus' woorden nog niet te spreeken dan voel ik de uiting van een verheeven geest die waarheid kent en spreekt, en waarbij de gedachte aan bedrog voor mij onmoogelijk wordt. En al werd ik bedroogen dan nog zou ik van mijn goedgeloovigheid geen berouw hebben. Er is een soort hooger welleevendheid, een AlgolimiiimiiiiiMiiiiiii . < BÜV FISK l H LAGE PRIJZEN. SCHITTERENDE KWALITEITEN. GENERAAL AGENTs. v. NEDERLAND N.V. B.A.M.I." L, E E U WA. Rn E N. Telegr. RAMI. Telef. 232. welleevendheid teegenoover onze electronwelleevendheid, die verbiedt te twijfelen, te vitten, te bedillen tenzij in den alleruitersten nood. eeze welleevendheid past ons teegenoover hooger persoonlijkheid. Dat het woord vleesch geworden is, dat Jezus een hooger Weezen is, die tot lager sfeer is afgedaald om ons te troosten en te helpen, dat neem ik aan op zijn eigen getuige nis. Iemand die zóó spreekt, als Jezus doet, kan niet liegen. Dat is mijn geloof in eerste potentie of wel puur geloof. En dat hij gebooren is uit een vroome Maagd, waarom zou ik het ontkennen of betwijfelen? Ik kan ook wel ontkennen, dat ik het kind van mijn moeder ben. Ik ga af op getuigenissen. Maar niet naar de wijze der geleerden. Die moogen van parthenogenesis spreken en het waar schijnlijke of onwaarschijnlijke kritisch be pleiten." Mij komt dat grof voor en lomp. Ik geloof Jezus op zijn woord, en ook Johannes. Natuurlijk! Hoe zou ik anders? Credo! (75). Maar daarom is het geen blind geloof. De arbiter in mij is vol eerbied en vertrouwen maar hij blijft zelfstandig. Dat kan niet anders, want in dien arbiter is iets van het allerhoog ste, het is dezelfde, die goed of kw:aad, recht of onrecht, waar of niet-waar, schoon of leelijk bepaalt. En voor allen, want er is eenheid en samenhang in al wat is. Pas op, hier drijf ik weer naar gevaarlijke draaikolken. Gedenk wat woorden zijn, en blijf goed onthouden, wat in de voorigc paragrafen staat. Schijn bare teegenspraak is maar formeel en geen teeken van onwaarheid. (76). Hoe kunnen wij zoo vast gelooven in het bestaan van persoonen die wij vertrouwen en liefhebben? Elk dier persoonen zou een hallucinatie kunnen zijn, een bizonder hard nekkig en consequent volgehouden verbeel ding. Deeze moogelijkheid wordt op eenmaal reusachtig groot, als het correspondenten be treft, die men nooit gezien heeft. En toch komt het voor, dat men zulke corresponden ten hartstochtelijk lief heeft, dat ze onsleeven vervullen, en zoo volkoomen als een kind dat der moeder, de minnaar dat der geliefde. Daarbij kan men zich vergissen. Man kan mis leid worden door een wél-gespeelde comedie, een goed volgehouden bedrog.lHier staan we voor het psychologisch raadsel der persoon lijkheid. Een tooneelspeeler heeft tal van persoonlijkheeden. Zijn gewoone leeven is een van zijn rollen. Hij speelt steeds comedie. Hij bestaat uit een aantal persoonen in 6611 lichaam. Dat lijkt gevaarlijk werk, want de mensch zoekt niet naar splitsing, maar naar eenheid, concentratie, naar verhooging, versterking der persoonlijkheid. Een "mensch uit n stuk. Dat schijnt goed te zijn. Zichzelven te splitsen in veele persoonen schijnt minder goed. Er is ook altijd iets griezeligs, iets spookachtigs in alle wisseling van persoonlijkheid. Men denke aan Dr. Jekyll and Mr. Hyde" en aan Meyrink's Golem". Dit duidt op satanische werking. Maar ook de vroome, goede Christen die tot zijn be schermheilige bidt, is misschien de duupe van zelfbedrog.. Die beschermheilige kan een splitsing zijn van de eigen persoonlijkheid. Een fictie dus. Een gewrocht van 's menschen onderbewustzijn",'zooals het heet. Maarhier vraagt de Significa: Wat is dat; onderbewustzijn?" Of het woord bewust zijn" eenige reedelijke, begrijpelijke beteekenis heeft, daaroover ben ik nog niet tot zee kerheid gekoomen. Waarschijnlijk is het een volmaakt zinleedig woord. Want als er niets onbewust" is, dan is al les bewust, en daarmee vervalt de noodzaak en de waarde van zulk een woord als be wustzijn". Men heeft er niets aan, en het kan enkel verwarring stichten. Maar dan is on derbewustzijn" nog erger en nog gekker. Is er misschien ook een booven-bewtistzijn, een tusschen-bewustzijn, een kort- of lang be wustzijn en zoo voort? Men zou de persoonlijkheidskwestie van den beschermheilige zóó kunnen stellen : Is die persoon, die zich door inspiratie, door droo men, vizioenen, automatisch schrift of ingeeving als een zelfstandig weezen laat kennen, een deel van mijn eigen kosmos, of heeft die zelf een van het mijne gescheiden, geestelijk gebied? F R L: D E R i K v A N EEDEN iiiiiiiiiiititiiiiitiiitiiiMuiiitmiiiiiiiiiiittiiiitiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiHiimmiit SP AA MS OH, EMOELSOH, FR AH S OH, DUITS OH Oio. Borlltz-Sohool Hoorongrmoht 4S1 H. 3286 Pract. Onderwijs door bultenl. Leeraren