10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 14 Aug. '20. - No. 2251 MINISTER VAN IJSSELSTEYN EN DE SÜIKERTRÜST Teekening voor de Amsterdammer" van Jorduan ECHNISCHE RUbRIE Geneer je niet grijp maar in! iiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiilmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiii iHiiimiilliiiiiiMiiiimiiiiiiiiimMiiiiim Californische wijnindustrie een gevoelige klap, waarvan echter herstel spoediger mogelijk zal zijn dan in Europa onder gelijke omstandig heden, omdat eerstens de omvang van de wijnindustrie in Europa vele malen grooter is. (Het jaarboek van het Internationaal Landbouwinstituut te Rome geeft voor de wijncultuur in Californiëzelfs heelemaal geen cijfers !) maar tegelijk, omdat de industrie er voor een groot deel anders ingericht was dan bij ons. In de Europeesche wijnbouwende landen maakt n.l. in het algemeen de producent van de druiven ook wijn, terwijl in Californi de wijnbouwers groote hoeveelheden druiven op rekken of horden in de zon droogden en de gedroogde en goed bewaarbare waar ver zonden naar andere deelen van N. Amerika en Canada, waar er wijn uit bereid werd. Dit gelijkt dus een weinig op de industrie van het maken van rozijnazijn, die de gedroogde druiven uit Zuid-Europa perst tot een most, die eerst een alkoholische gisting en direct daaropvolgend een azijnzure gisting door maakt. Ook het maken van wijn op deze wijze is in Amerika verboden, maar de wijnbouwers, die de gedroogde druiven aan de markt brengen, maken nog veel hoogere prijzen dan toen het land nog nat" was, omdat de be hoefte aan frissche dranken, die ook uit deze soort rozijnen te bereiden zijn, zoo buitenmate gestegen is. Ook de azijnindustrie verbruikt er groote hoeveelheden, terwijl er, evenals in UIT DE WJJNINDUSTRIE Amerika is droog en het droogleggen is op zoo handige manier gebeurd, dat yertnoedeiijk geen smokkelarij in staat zal zijn de drink gewoonten te onderhouden tot een voldoende meerderheid (3/4 der stemmen) gevonden zal kunnen worden om het droogleggings-artikel, in oorlogstijd in de grondwet binnenge smokkeld, weer te doen verwijderen. De hoofd reden van de onwaarschijnlijkheid van het doen casseeren van dat wetsartikel ligt in hoofdzaak in de goede gevolgen, die zich overal kenbaar maken door vermindering van allerlei misdaden en constanter werk op de fabrieken, al meldt merkwaardigerwijze n metaalfabriek, dat er meer ziekte onder de oudere werklieden voorkomt, die zich minder lekker gevoelen door het missen van hun potje bier. Met de andere industriën voor het bereiden van alkoholische dranken kreeg ook de Italië, een industrie aan het opkomen is, die uit de gedroogde druiven of uit het versche druivensap een zoete en zeer smakelijke stroop fabriceert, die echter nog vrij hoog in prijs schijnt te zijn. Een stasticus heeft eens uitgerekend, dat als directe belanghebbenden bij den wijnbouw totaal 30.000.000 menschen betrokken zijn. Hij rekent dan mede de totale gezinnen van wijnboeren, fabrikanten, agenten, wijnhandelaren, glasblazers, kuipers, vervrachters, her bergiers etc. Dit cijfer lijkt schrikbarend groot, maar het krijgt grooter waarschijnlijkheid als men eens eventjes nagaat welke opper vlakten voor den wijnbouw in beslag genomen worden en welke productie er jaarlijks ver werkt en geconsumeerd wordt. Volgens het Jaarboek uit Rome was in het laatste decennium de gemiddelde met wijn bezette oppervlakte (over de geheele wereld genomen) 8.457.000 H.A., waarvan 8.044.000 in Europa en 178.000Jin N.Amerika. De wijnproductie bedroeg in de laatste tienjarige peri ode gemiddeld 127.406.000 H.L., waarvan 112.223.000 H.L. in Europa, 7.987.000 H.L. in N.Afrika, 6.956.000 H.L. in Zuid-Amerika. Die cijfers toonen duidelijk aan, dat de wijn industrie van Europa overheerschend is en dat dus voor Europa een veldwinnen van de absolute drooglegging een zeer bijzondere beteekenis heeft. Zoo verliest Frankrijk door de drooglegging van N. Amerika een jaarlijksche afzet van 35.000 H.L. van de diverse allerduurste wijnsoorten, hetgeen zijn betalings balans weer met een aardig aantal millioentjes benadeelt. Het volgende lijstje geeft de voornaamste wijnbouwende landen aan, wat betreft de voor den wijnbouw gebruikte oppervlakte: Land Aantal H.A. Italië4.374.000 Frankrijk 1.609.000 Spanje' 1.277.000 Hongarije 357.000 Oostenrijk 223.000 Algiers 159.000 Argentinië113.000 Duitschland 107.000 Hierbij dient opgemerkt te worden, dat de cijfers voor Oostenrijk en Hongarije slaan op de vroegere gebieden en gelden voor de periode 1909/1914 en de andere voor 1909/1919. De gemiddelde productie bedroeg in : Land Aantal H.L. Frankrijk 43.004.000 Italië41.62(3.000 Spanje 16.900.000 Algiers 7.633.000 Argentinië4.483.000 Hongarije 4.005.000 Oostenrijk 3.683.000 Portugal 3.500.000 Chili 2.287.000 Duitschland 1.776.000 Roemenië1.370.000 Vergelijkt men deze tabel met de voor gaande, dan ligt de conclusie voor de hand, dat de wijnbouw in Frankrijk heel wat inten siever gedreven wordt dan in Italië, waar een bijna driemaal zoo groote oppervlakte een iets kleinere productie levert. Ditzelfde geldt ook voor Spanje, terwijl bij Algiers klimaat en goede methoden samen schijnen te werken tot het verkrijgen van een mooi resultaat. Ook voor de .andere landen zijn overeen komstige conclusies te trekken. Beschouwt men de drie voornaamste leveran ciers van wijn, dan ziet men dat deze (n.l. Frankrijk met Algiers, Italiëen Spanje) de hoofdrol moeten spelen en dat deze landen bij sterke uitbreiding der afschaffingsbeweging maatregelen zullen moeten nemen om al te groote nadeelen voor een aanzienlijk deel van de landbouwende bevolking te voor komen. Men zal de vraag stellen, waarom dan wijn met een laag alkoholgehalte ook onder de afschaffingswetten valt, maar men dient te bedenken, dat de wijnen met een laag gehalte bijna uitsluitend in het land van fabricage en in het jaar der bereiding geconsumeerd worden, terwijl alleen de wijnen met betrekkelijk hoog gehalte, desnowds verkregen door versnijden met absoluten alkohol, export verdragen. Worden dus maatregelen genomenjvoor droog legging van een land, dan mag wijn niet uit gezonderd worden, terwijl bovendien nog de beweegreden erbij komt, dat in de niet wijn bouwende landen wijn de drank der rijken is, zoodat in den tegenwoordigen tijd, om be grijpelijke redenen, van uitzondering van wijn geen sprake kan zijn. Teekening voor de Amsterdammer" van George van Raemdonck immuun SOEMÉTCHENG il !';'! ge de Soeméwas veertien J u l i e t t e. Zij moest aan het huwelijk gaan denken. Men zocht een aanstaanden echtgenoot voor haar, en men vond er een van aanzienlijken huize, den zoon van een oud-gouverneur van Canton. Zij toonde geen weerzin, de verloving zou plaats grijpen. Het feest werd gevierd ; naar de gewoonte van China verscheen geen van de beide verloofden daarop. Inderdaad hadden zij elkander nog nooit gezien. Zij woonde de plechtigheid bij achter een gordijn. Daar kwam een majestueuze optocht in den hof. De processie werd vooropgegaan door muziek van trompetten en fluiten en gevormd door vier koppels melkwitte paarden met rood leer en goud opgetuigd. Tusschen zich in droegen zij manden met vruchten en geschenken. Zij werden geleid door palfreniers in groot livery. De grootmoeder, uit Canton overgekomen, ontving in plechtgewaad den stoet van ver wanten en vrienden, die voor haar den K o t o maakten en haar de geschenken aanboden. Soeméhad het in haar schuilhoek niet kunnen uithouden, en was de feestzaal binnen geslopen. Zoo geheel ging de grootmoeder op in de eer die haar werd bewezen, dat zij niet eenmaal de tegenwoordigheid van Soem opmerkte. Het was ook veel meer haar feest dag dan die van het meisje. Toen nu de datum van het huwelijk zou worden bepaald ging Soemébedenken of zij wel vrijheid genoeg zou behouden. Zij vernam dat de zoon van den gouverneur de ouderwetsche gedachten had over de plichten der vrouw en al het nieuwe streng afkeurde. Zij dan schreef hem een beleefden ironischen brief om hem zijn vrijheid terug te geven, en wenschte hem toe een sympathieke, betere vrouw. Had zij niet alles gehad wat zij van het huwelijk wenschte : de vertooning? Ontsteltenis der familie ! In de annalen der Chineesche geschiedenis was het nog nooit voorgekomen dat de dochter van het huis het huwelijk afbrak. En daarbij, het was zulk een voorname familie die men beleedigde ! Het ondeugende meisje trok zich den storm niet aan. Vond men haar China niet waardig, laat men haar dan naar Europa sturen ! De vader, verstandig, misschien wel de houding van zijn dochter begrijpend, koos voor haar een plaats in een pensionaat door Amerikaansche dames in Tientsin gehouden. Zij kreeg daar een Europeesche opvoeding. Wie aan de studie van het Chineesch en al wat met de Chineesche studiën samenhangt, zich heeft gewend, die heeft daarbij een toe wijding aan het werk geleerd, die de beoefening van ander werk gemakkelijk maakt. Dat moest Soeméondervinden. Men prees haar, men bewonderde haar, zij nam de nieuwe gedachten in zich op. Maar zij vergat daarom niet haar familie. Haar vader was in Canton. toen haar broeder, ambtenaar in een der provincies van het Noorden, zich liet verleiden tot een ver grijp dat hem duur te staan zou komen. Maar zij was dadelijk bereid om naar het Noorden te reizen en den broeder in 't geheim de geld som te brengen, die hem zou redden ; zij ook vond het geld, zij ondernam het avontuur van den tocht; zij met de handigheid van een in Canton geborene, redde de eer van het huis. Mijn kleine Soemé," zeide haar moeder, ,,gij zijt mij niet meer een dochter, in u heb ik verscheiden zoons." Dat woord", teekenl Soeméin haar heiinnenngen op, sloot ik in mijn har!, het schiep daar kracht. Ik had met goeden uit slag diensten bewezen aan de mijnen. Nu droomde en hoopte ik ook eenmaal nuttig te zijn voor mijn land." Zij keerde niet terug naar Tientsin en de school. In de laatste maanden van het jaar 1908 hadden er gebeurtenissen plaats die wezen op een aanstaande verandering van den toestand in China ; want de oude Keizerin stierf en er heerschtc onzekerheid omtrent de uit oefening van het gezag. Men had het voorgevoel van de komst van een nieuwen tijd. Soemébegon nu persoonlijk voor het werk van haar droomen te leven. Haar geest kwam los uit de windsels. Haar gevoel kreeg aan raking met de dingen. Die bleven niet langer voor haar op een afstand, zij vroegen mede werking. Wanneer haar vader had verteld van ergerlijke voorvallen aan het hof, dan was het haar vroeger geweest alsof haar historiën uit China's jaarboeken werden meegedeeld, het bleven verhalen : wat zij nu ging ervaren was werkelijkheid. Zij herinnert zich het preciese oogenblik van haar ondervinding. Aan haar vader werd door een expressen bode een tijding gebracht over de oude Keizerin De oude Boeddha want zoo noemde men haar in Peking -- is gestorven. Die dood is een bevrijding," zeide haar vader. China zal eeuwig groot blijven, maar deze heerscheres heeft zijn waardigheid verminderd." ? Weldra kwam er een verklaring. Neen, het was niet alleen dat men aan merkingen kon maken op de verspillingen aan het hof en de goede eigenschappen van de heerscheres kon laten opwegen door haar minder goede qualiteiten, maar het geheele régime was verkeerd en zijn dagen moesten thans geteld zijn. Een muur was er door de Keizers van voor heen om China getrokken, die. tegen de nieuwe wapens echter geen dienst kon doen; maar Volgens berichten uit .Amerika /ou daar te Atlantic City de eerste vliegende lijkwagen van stapel loopen, met een aeroplaan voor vijftien leden van den begrafenisstoet (Daily Star) Vooral Italië/Jet de toestand scherp in en daar te lande doet de regeering al het moge lijke, om anderen afzet voor het dniivensap te vinden. Het verschc sap bederft in een paar dagen, als men het niet expres laat gisten. Het is noodig het in te dikken door er water uit te onttrekken en dan krijgt men een stroop, die door het suikergehalte en door zwavelen gemakkelijk weerstand biedt tegen bederf. De stroop smaakt heel lekker en is zeer zoet, zoodat ze voor huishoudelijk ge bruik, voor limonades en in de banketbakkerij gemakkelijk een plaats kan veroveren. Voor het verbeteren van arme most is die stroop reeds lang in gebruik. Een groot bezwaar is, dat het maken van die stroop vrij duur is, daar voor hetverdampen van de groot e hoeveel heden water vrij dure installaties noodig zijn, benevens veel warmte. In Italiëraadt men aan de verdampingstoestellen der suiker fabrieken ervoor te gebruiken, die zeer zuinig werken, terwijl een andere methode bestaat in het uitvriczen van het water. Ook deze methode is alleen goedkoop, als men beschikt over zeer goedkoope drijfkracht voor de ijsmachines, die in Italiëin vele gevallen wel te krijgen is. De bezwaren om de druiven of het sap in groote hoeveelheden te vervoeren naar een groote fabriek, waar de verwerking economisch plaats kan vinden, zijn niet gering en dan komt verder de kwestie te voorschijn wat er gedurende den rest van den tijd met die fabrieken gedaan moet worden, daar de oogsttijd der wijiidruiven slechts een klein deel van het jaar beslaat. Vermoedelijk zal de Californische methode van het drogen der druiven, zoodat ze langen tijd bewaarbaar den, een oplossing geven. Als rozijnen zullen de gedroogde wijiidruiven niet zoo goed zijn als de bekende soorten, maar ze kunnen misschien veel goedkooper geleverd worden en dan is er als lekkernij en voor allerlei bakwaren misschien wel afzet voor te vinden, terwijl ook voor het maken van niet alkoho lische dranken en azijn de afzet vergroot kan worden. Ook de afvallen der wijnindustrie zijn van groot belang, al kan niet gezegd worden, dat ze overal ten volle benut worden. Er bestaan enkele groote fabrieken voor liet verwerken der schillen en pitten, maar wil werkelijk die afval overal van waarde worden, dan zal het aantal sterk moeten toenemen. Men maakt er wijnsteenzuur uit, dat in de ververij en medicijnen onmisbaar is, alkohol Minimum de oude Keizerin had een zedelijke muur om het land doen verrijzen, tot afsluiting van alle aanraking met moderne beschaving. Zij bestond nog, die muur, Zij was opgericht en was in stand gehouden door list en verraad. Het heette dat het volk in China tegen de vreemdelingen was, de groote Boxer-opstand van l'JOU had het getoond, zeide men; maar neen, en nogmaals neen, het was niet zoo, de opstand was door het hof zelf gestookt om de gelegenheid te hebben de hervormers in China te treffen. Want de Manchoes die het heft der regeering in handen hadden, gevoelden niets voor Eigenlijk China, zij waren de uit zuigers en de genieters. Onder een kind als Keizer en een langdurig regentschap zouden de Manchoe-bestuurders de macht trachten te behouden. En waar zijn dan die jonge aanvoerders der hervorming die ons land willen her scheppen, vroeg Soemé. In ballingschap, antwoordde de vader. In Europa zijn er veel, maar nog meerderen in Japan, daar wachten zij op het sein om naar China terug te keeren. Het was Soeméalsof zij werd ingewijd in een drama, waarin zij persoonlijk een rol had te vervullen. Zij zag haar roeping voor zich, haar plaats was naast de strijders. Maar tegelijkertijd kreeg zij begrip van den grooten afstand die haar van haar vader scheidde. Hij betreurde den toestand, maar wilde er noch zijn moeite noch zijn leven bij inzetten om hem te verbeteren, hij hechtte nog te zeer aan de gewoonte van het oude om niet te vreezen dat een krachtige verandering machten zou vrijmaken, waarvan hij geen meester kon blijven. In haar zelf en haar vader, zij voelde het levendig, stonden twee generaties tegenover elkander, de bedacht zame, rijpere leeftijd en de jeugd die niets beters en niets hoogers kent dan de daad. Was er dan een andere kans van behoud voor China dan de afschaffing van het Manchoerégime, door geweld, als het zoo moest zijn? Zij verlangde naar Japan om de gebannen aanvoerders te leeren kennen, om zich bij hen aan te sluiten, om met hen zich op te offeren. Maar voor haar vader verzweeg zij haar bedoeling, zij deed geen stap en uitte geen woord dat de ouders op het spoor kon brengen. Zij wilde de wereld zien, de studies in Tientsin begonnen in Tokio voortzetten, weetgierig heid dreef haar, zij had geen andere neiging. Zoo kleedde zij haar voorstel in.... De vader verleende zijn toestemming. In Japan trad Soemé, resoluut als zij was, op eigen gelegenheid in verbinding met de hoofden van het genootschap K w o M i n g T a n g. Het was de voornaamste geheime bond, de Vereeniging van het land der broederen ; en tegen de verdrukking in had het over geheel China uitgebreide vertakkingen behouden. Daar zwoer zij den eed van "ge trouwheid tot den dood. Zij wist aanstonds zooveel vertrouwen te wekken dat men haar de taak opdroeg om de gemeenschap aan te houden tusschen de broeders in China en die in Japan. Immers niemand kon vermoeden dat het wereldsche meisje van zeventien jaren, dochter van een voornamen regeerings-ambtenaar zich inliet met de omwentelingsgezinden, vooral omdat niemand van haar geheime gangen afwist dan alleen een trouwe dienaar. -?Wel, kleine luiaard, zijt ge daar al terug? vroeg haar vader verwonderd over haar spoedigen terugkeer. -- Bevalt de studie u niet? Soeméliet allerlei goede redenen tegenover haar vader gelden.: het Japansche klimaat was haar te vochtig en China interesseerde haar eigenlijk meer, zij wilde zich wijden aan de propaganda van het schoolwezen en zoo meer. Tenslotte liet men haar begaan. De eenige, voor wien zij geen geheimen had, was haar broeder, de broeder dien zij eens uit moeilijkheden had gered. Hij was een overtuigd aanhanger, en wanneer er revolutionnairen aan huis bij den vader verschenen, dan heetten zij kameraden van den zoon en werden gastvrij ontvangen door den hoogen regeerings-ambtenaar. Wie zou iets kwaads van hen denken? W. O. C. R v v A \ c K