14 Aug. '20. No. 2251 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND WASSENAAR RESTAURANT. AFTERNQON- TEA-CONCERT. NaamL Venn. Amsterdamsche Bad-en Zweminrichting Over 't Y. Geopend het nienw gerestaureerde Café-Restaurant W. F. H. MOOIJEN, Telefoon C. 1158 Lunch Diner Souper la carte EXPLOITANT DINER- en AVOND-CONCERT Kurhaus-Bar TROMPENBERG, Hilversum ledereu avond Soiree dansante. Op veelvuldig dringend verzoek weder optreden van de beroemde danseres MARGARETHA ROSSLER en haar partnerin ANNA HOMAN O.a. MAZ'JRKA, SPITZENDANS, LIEBESFREUD, ROMANCO. OF ZATERDAG 31 en ZONDAG l AUG. Entree f 1.5O plus Sted. bel. t DE GEZONDHEID IN HUIS l HET GULDEN BOEK VOOR HET HUISGEZIN J door T. VAN DER TUUK en Dr. J. H. O. REYS Ken leidraad in gezonde en zieke dagen. Rijk geïllustreerd. VIERDE DRUK GEB. / 8.25, INGEN. / e.so Vraagt uitvoerig prospectus bij uwen boekhandelaar of den Uitgever W. HILARIUS Wzn. te Almelo rllllllllllllllllSUIHIIIINMIIIinilllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIMIIIMIIMIIlllllllHIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHMIIMIIIIIIIII, STARK'S OXYDOL" , (C H LOR AS KALICUS TANDPASTA) l NtMl. Vinn. STARK ft Co. - Chtmischi Fabriek 's-HABE", 't-flrmnhagi FLICK's BOOMSCHORS CHÖCÜUDE'""0""""""1 Fibrlkiit ) Is Chocolade in een vormenvan een samen stelling als in geen ander Fabrikaat wordt teruggevonden. OVERHEERLIJK VAN SMAAK! EIVEI CiSPAI FLICK ? Opgericht 1745 Hoflivirioclin Amtterdim H 1EUBILE D \! 3ICH FA/AMD H LVER-. iöWELWEGJELLFOONJ 190 D r iNG VEERHOFFtC SPECIALIST Jtt ecme BC BtSTt CN 60EOK0005TC OVtRAL VtPHRYGBAAR AORC5 *? HANDEL JOtl.H.VBN OCB MEIOEN. Onze gebreide CAMISOLES :>ehoede£>££jJw baby voor * r_^^__ kou vallen A M E R S F O;0 R T. TE AMSTERDAM verkrijgbaar bij Gebrs. ALINK Leidschestraat 11 TELEF. 7928 N. Nieuwendijk 13-16 TELEF.4O55 N., 2755 C. K Smoort «ÊJcrerJbbneb £i Houtman Tfioxh. FANTASIEBVBRIEK \J)edemsvaa VRAA6T UW WINKELIEP Minimum storting per maand Een gulden Vraag gratis prospectus Voordaeligsta SpaarmeUiooV Bij overlijden uitkeering f 125. Singel 273 - Amsterdam Til. Intere. Ctntram 277» II all» plaatten AQENTEN(ESSEN) ftvrdg* Hoog» provisie Het is van ALGEMEENE BEKENDHEID dat de IIJWIELBANDEN ZIJN LICHTLOOPEND EN ONVERSLIIT6UR! 12 MAANDEN GARANTIE Buitenband f 8.50 Binnenband 3.75 iiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIIIM iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKii n iiiiiiiiiiiii umi ii in u n immuun IIIHM uiiiniiiii mmtimmi iiitimmiiiiiii Een index voor de Vioolstruik" (d.vv.z. een lijst van verboden boeken) en zij ontving het afgietsel van de rechterhand van haar man met vooruitgestoken wijsvinger (Index) en dit versje : Wijs af, roei uit, wat ziel en lichaam schaadt. Kweek op, biedt aan wat hart en geesten baat. Aardige en mooie tee keningen, portretten en rebussen door den president, door F. J. H. Cuypers en door den amateur-schilder A% B. J. Sterck dankten hun ontstaan aan die Sint Nicolaas opgaven, een van Cuypers uit 1870 ?wordt hierbij gereproduceerd. Met veel talent wist Thijm dan ook 'oude handschriften na te maken, als van Molif.-re, Corneille en Racine, met quasi nieuwe gegevens over die personen, die hij zijn medeleden thuis zond. Met de boeten werd een aarden varken ge vuld, en dat werd jaarlijks geslacht op het uitstapje naar buiten. Zoo werd het eens van den trans af in de Groote Ridderzaal van de Ruïne van Brederode te pletter geworpen ! Een merkwaardigheid der notulen is nog, dat zij een tijdlang gehouden werden door Lodewijk van Deyssel, die 4 April 1881 als de jongeheer Karel Albcrdingk Thijm" door den President geïntroduceerd, reeds op het eind van dit jaar secretaris wordt. Hij houdt met zijn toen reeds spottend vernuft de notulen teekenend kort en bondig, te kort naar het oordeel der leden. Daarom krijgt hij de straf om vóór elk zelfstandig naamwoord een bijvoegelijk te plaatsen en begint dan aldus : De eerzame vergadering wordt geopend ten gezelligen ure van lübevallige minuten vour het verrassend slag van achten. En verder : De luidstenunige lezing van het indrukwek kende treurspel Nicomède door den zaligen Corneille neemt een amusanten aanvang. In de vervelende notulen moet naar bescheiden opmerking van de goedhartige Mevrouw Cuy pers het aanlokkelijke woord comedie in het sombere tragedie veranderd worden, waar er van den geëerbiodigden Nicomède sprake is." En op een herhaalde aanmerking over zijn kortheid antwoordt hij met een dergelijk wijdloopig verslag, dat zelfs het openen der leesboeken wordt vermeld, en merkwaardige' bijzonderheden als de volgende worden ge boekt. Te 9 uur 30 treedt de heer Cuypers binnen. Daar bulten rolt de donder met bul derend geraas en schetteren de bliksem schichten hunne gloeyende stralen door de reten der luiken ; de regen beukt woedend de ruiten. Intusschen begeeft men zich te 10 uur rustig en wel aan den disch." Na al korter en korter notulen verdwijnt in 1883 met zijn per soon ook zijn hand weer uit de annalen der Vioolstruik. Natuurlijk was de kring allerminst vrij van ,,adoration mutuelle". Tot mijn verrassing lees ik bijvoorbeeld in de Notulen van 29 Sept. 1879: dat de Heer Jan Sterck, in eene vrije bewerking naar Livius, Sophomsbe in gespierde hollandsche vaerzen ten gehoore brengt, een voordracht met veel dramatisch talent door den jongen dichter zelven gereci teerd en zeer toegejuicht," een passage waarin ik, zelfs met de grootste moeite, mezelf niet herkennen kan ! Quantum mutatus ! Zelf noemde Thijm eens spottend de Viool struik : een litterair maconnerietje", of in ernst : een letterlievend vriendenkringetje, zonder statuten, vrijgevig in liet benoemen van eereleden." Inderdaad was een gulle gastvrij heid een der aangenaamste kanten van dit Thijmsche clubje. Tegenover de gewone opvatting, dat Thijm een geweldig strijder was, die nooit toegaf, en met veel menschen overhoop lag, heb ik gemeend dit beeld van hem in den gezelligen vrienden- en familiekring te mogen stellen, waar hij het litterair genot met geestigheid en uitgelaten pret wist af te wisselen. Zoo leert men hem nok kennen als den eenvoudigen ken vriend. SPAAMSOH, EMGELSOH, FRAMSOH, OUITSOH oio. HeorongrmoM 45t «f. 3286 Pract. Onderwijs door bulten). Leeraren H e e m s t ede, Aug. '2u mi ,(, i i u iimiiiiHMiiiiiiiiiiiiiiu minimum THIJM S HEILIGE LINIE door dr. P. J. H. CUVPHRS (iedurende zijn geheele leven heeft Thijm steeds, wanneer hem de gelegenheid geboden was, minder bemiddelde jongelui door privaatlessen gesteund en hunne studie bevor derd. Met groote liefde en geestdrift bezield voor het onderwijs aan de Academie, heeft hij steeds alle middelen gezocht om den jongen studen ten de studie zoo aangenaam mogelijk te maken. Een bijzonder staaltje van zijn edelen zin tegenover zijn vrienden (kunstenaars vooral) kan ik mededeelen omtrent een belangrijke avondpartij, welke bij den directeur Royer van de Academie plaats vond. Hofdijk had eenige dagen vroeger een groot drama aan Mevrouw "Royer voorgelezen : De Bouwheer van Sint Bavd. Wij zaten met meer dan twintig personen te zamen en Hofdijk, die het stuk bij zich had, zeide : Niet waar, Alberdingk, dit is een belangrijk werk van mij, zou 'k het nu niet voorlezen?"Maar Alberdingk, diejiet met Hofdijk volstrekt niet eens was, ant woordde : Gij hebt veel betere zaken gemaakt en gij moet dit heden avond tooneti." En tot zijn zoon : Ga naar de bibliotheek en neem daar in de Balladen, De Moedenioek, die ik U voorgelezen heb." Hij begon direkt met ent housiasme het werk te lezen, zoodat iedereen er door diep geroerd werd. Hij had op die wijze ridderlijk zijn gevoelen uitgedrukt over het min waardige en tegelijkertijd den Dichter gerehabiliteerd. Wanneer Thijm niets anders had samenge steld dan het door hem in 1H55 gestichte tijd schrift De Dietsche Warande l),dan had hij nog meer gedaan dan wie ook van zijne tijdgenooten in het belang der Ncderlandschc Ka tholieke letterkunde en der kerkelijke oud heden. Eene volledige beschrijving der hoofdar tikels, welke Thijm als \Varamiicr selireel. /.ou ons te ver voeren. Men herinner! zich met voldoening de studiën over Vondel, Hooit, Tessclschade, die aanleiding gaven Thijm als een der jongeren van Vondel te beschouwen. Wij willen even stilstaan bij een werk van l liijni dat een unicum i>. l'il de' studie der instellingen van den (.ere dienst der Katholieke Kerk sproot in INöS eene uitvoerige verhandeling voort over kerk bouw. De titel daarvan luidt : De lieili^e Linie, l'rneve uvcr de odsln'aardstiie richting run l:erl; en aiitaar, als li/mfdbe^insel der kcrkeliilu- />ni/ir knust, 2) met de kcnsprcuk, aan E/echiel ontleend: Des Heeren Majesteit is in den tempel gegaan, dooi den weg der pooit die oostwaards zag." Hel hooi'ddenkbeeld de/es \\erks is aan Ie toonen dat de richting der kerkgebouwen van het Oosten naai het Westen, gelijk die eeuwen lang in de christelijke wereld heeft beslaan, ten eerste op oude overleveiingen berust, en ten tweede' de eenige is, welke met de litur gie, met het symbolisme van den katholieken kerkdienst oveieenstemt. Wel hebben de Kelk of ile i'auj.cn daar voor vaste bepalingen voorgeschreven, omdat bij het bouwen eener nieuwe kerk het hoofd altaar moet geplaatst worden aan de oost zijde, zoodanig dat de priester bij het lezen der H. Mis met zijn aangezicht moet gekeerd zijn naar het Oosten. De beteekenis van dit vooischrift. lig' vuoi de hand. Jesus is voor het heil der meiischdume aan een kruis genageld en heeft alzoo het offer van zijn heilig leven gebracht. Het spreekt dus vanzelf dat wij bij de voortzetting van het offer en lijden van den goddelijken Z ligmaker de geschiedenis letterlijk opvolgen en bij het oprichten van het altaar de plaats oostwaarts zoeken, waar dagelijks op onbloe dige wijze dit heilige offer wordt herhaald. Verschillende Pausen hebben de \onrsdiritten, die hierop betrekking hebben, gedeelte lijk nagestreefd, maar er is nog door geen Paus eene volledige samenstelling der voorschrif ten tot stand gebracht, zoodat het werk en de ernstige studie van Thijm in De heilige Linie liet voornaamste en belangrijkste werk is, dat wij op dit gebied bezitten, en wij dankbaar il e verspreiding van dit werk moeten bevor deren. Toen men, tijdens de Renaissance, in som mige landen, van omtrent 1400 af, met de stu diën der voorafgaande eeuwen des Christendonis ook de beteekenis der kerkplechtiglieden begon te vergeten, en deze ging aan zien als een edel maar vrij willekeurig spel, verzuimde men ai meer en /neer !iet handha ven der liturgische voorschriften in kerkmu ziek, in beeldhouw-, schilder- en bouwkunst. UIToen vervolgens, door de uitbreiding der steden en den bouw van aaneenliggende hui zen, de kerken zich menigmaal naar liet rechle-lijnen-stelsel der straten moesten schikken, maakten de bouwmeesters en hunne lastgeveis zich geen gewetensbezwaar eruit, de overleveringen aan een kant te schuiven en te laten wijken voor een meer praktisch" streven. In bovengenoemd werk was Thijm weder dichter in den besten zin van het woord. Dit gedicht was echter niet aan een spel der ver beeldingskracht ontsprongen, maar op hislurische gegevens gebouwd en met Bollandistische taaiheid" aaneengeregen. Wij moe ten de beteekenis van De heilige Linie leeren waardceren. het is waar dat zijn gedichten de intensiteit en de plastische kracht missen die wij door het werk van Jacques Perk weer in onze taal voelden herleeven - maar de schoonheid en ecrbiedwaardigheid van den persoon en het leeven van Aiberdingk Thijm, die voelde ik toen niet als thans. Ik zie hem nog met den bedachtsamen stap het goud-gebrild gelaat omlijst door lange grauwe haren en de strenge uitdrukking op zijn gezicht, die plotseling kon oovergaan in een stralend vriendelijke glimlach. Als ik hoorde hoe nauwgezet hij zijn leeven indeelde, hoe alles in dat bestaan was streng en rein gehouden, de vroege kerkgang en den literairen arbeid;-- dan vond ik dat wel bewonderenswaard ; maar ik begreep het niet zooals ik het nu begrijp. Ik vond het wel goed, maar ouderwets, niet in den nieuwen geest van onzen tijd. Nu begrijp ik dat anders -- en ik ben ge neigd den eedelen man de strengheid en vastheid van zijn leevensgang te benijden. Hij hield vol wat werkelijk in zijn omstandigheeden het meest juiste was. Hij kon niet beeter doen. En hij geeft ons het wonderbare beeld van een zuiver en rein leeven in een tijd vol verwarring en een omgeeving vol bederf. Als iemand een gezeegende oovergang en een zalig voortbestaan heeft verdiend dan was het Jozef Alberdingk Thijm, en ik voel mij gedrongen ileeze oovertuiging hier uit te spreeken. Archüekt der Hijks-Miiscwn-Geboimen 1). In 1887 overgenomen door Prof. Dr. Paul Alberdingk Thijm, hoogleeraar te Leu ven, en thans nog voortgezet, sedert 1900, onder den titel Dietsclic Warande en Belfort, door de bekende schrijfster en dichteres, M. E. Beipaire te Antwerpen. 2) Amsterdam, C. L. van Laiigeuhuysen, 220 bl, Walden, 3 Aug. 1920 JOZEF ALBERDINGK THIJM Het is niet mijn taak den man, die nu herdacht wordt in een uitvoerig, artikel te eeren. Daar zijn meer bevoegden om dat te doen. Ik zelf kan niet anders doen dan in een paar woorden uiting geeven aan de achting die ik hem toedraag, en aan het eigenaardige gevoel van hem te kort gedaan te hebben en dat te willen herstellen. Als ik nu herlees wat ik voor dertig jaren oover hem schreef, dan kan ik niet zeggen dat het hatelijk of onbillijk was. Ik gebruikte termen vol waardeering en achting. Maar toch.... ik deed hem onrecht. Het is waar dat hij de kunst der Marissen niet begreep, Vrachtautomobielen Wilt ge de transportkosten In Uw bedrijf tot een minimum reduceeren, koopt dan een 2 tons WHITE Vrachtauto hel meest economische vervoermiddel. n 2 tons WHITE" doet hetzelfde werk als 2 menschen met 4 paarden en 2 wagens, hetwelk wij met bewijzen en attesten kunnen staven. Maakt Uw: berekening. FirmaGebr.NEFKENS, Filiaal Amsterdam 26 Jac. Obrechtstraat. Tel. Z. 2507