DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 28 Aug. '20, - No. 2253 DE SPORT DER TOEKOMST (Op de Kinotentoonstelling is 'n wedstrijd gehouden in 't imiteeren van Charlie Chaplm) 't Enthousiast Publiek: Hup-Holland!" reeds thans bereikt, de socialisatie van de in dustrie en de verdeeling van het grootgrond bezit. De eerste maatregel blijkt echter op scherp verzet te stuiten, zoodat reeds de meest forsche orders, verbod van werkstaking enz., moeten worden uitgevaardigd om de fabrieken althans eenigermate aan den gang te houden. Daarentegen schijnt de verdeeling van het grootgrondbezit uitnemend te zijn geslaagd. Tweeërlei treft daarbij. In de eerste plaats is deze speciale maatregel van diep ingrijpende strekking juist het omgekeerde van socialis tisch. Zoo er iets naar dat stelsel moest worden gesocialiseerd, dan was het de bodem. In Rusland was de weg daartoe onder het ancien régime reeds lang gebaand. Een zeer groot deel van den grond behoorde aan den Czaar, de grootvorsten, de Kerk, den adel. Dat enorme heel of half staatsbezit behoefde slechts te worden uitgebreid om de socialisatie van den bodem absoluut en compleet te maken. Niets daarvan is evenwel gebeurd, integendeel juist het omgekeerde. Men heeft het grootgrond bezit, van ouds staatsbezit of door de revo lutie geconfinsqueerd, verdeeld onder de boeren Waarschijnlijk heeft men voor den vorm de rechten van den staat gehandhaafd ; maar overal is de boer vasthoudend en laat hij niet spoedig weer los wat hij eenmaal in bezit heeft gekregen. Zoo voltrekt zich de nationalisatie van den Russischen bodem op geheel andere wijze dan de communistische theorie eischt. Dat brengt ons tot een tweede opmerking. De parallel tusschen de Russische en de Fransche revolutie is reeds meer getrokken.Ook de Fransche omwenteling der achttiende eeuw stond voor het probleem van den grond ; zij heeft het op geheel dezelfde wijze opgelost als in Rusland is gebeurd, door verdeeling van het grootgrondbezit. Daardoor schiep zij een krachtigen boerenstand, die de ruggegraat van het moderne Frankrijk is geworden. De revolutie bereikte daardoor bovendien een onmiddellijk doel: gelijk Hendrik VIII de gentry door landbezit bond aan de refor matie, zoo hechtte de Nationale Conventie de groote massa der Fransche boeren door land bezit aan de zaak der revolutie. Zoo kon de revolutie zich tegen alle buitenlandsche aan vallen handhaven; overwinning van de coalitie beteekende reactie en daarmede her stel van het grootgrondbezit; Frankrijk ver droeg het schrikbewind om de nieuwe soci ale orde te kunnen handhaven ; met geest drift vloog men te wapen tegen de conser vatieve wereld, weerde den aanval af, ver overde ten slotte onder een geniaal veldheer half Europa. De revolutie zette zich op den troon van Lodewijk XIV; de oude konink lijke politiek werd weer opgenomen en voort gezet. Datzelfde zien wij nu gebeuren in Rusland. Hoe het is gegaan, weten wij niet precies, maar blijkbaar hebben Lenin en Trotsky in Rusland een sociale orde geschapen, steunend ?op een vrijen boerenstand, in een agrarisch land de kern der maatschappij. Die groote massa steunt de bolsjewieken-regeering ook, nu het geldt het heilige Rusland te verdedigen tegen de Polen. Het is natuurlijk niet alleen belang, dat het Russische volk in dezen oorlog drijft ; het is het sentiment van de eeuwige tegenstelling tusschen Polen en Russen ; n als onderdrukkers n als onderdrukten haten Polen en Russen elkander met grondigen, grimmigen haat. Zoodra Lenin, die voor een dogmaticus een opmerkelijk staatkundig doorzicht toont, den heiligen oorlog tegen Polen kon proclameeren, was hij zeker geheel Rusland achter zich te hebben. Het is dus een oorlog van Russen, niet van Bolsjewieken,die in het oosten wordt gevoerd. OELOF KALVERSTRAAT 1 Amsterdam OPGERICHT 185O TELEFOON 658 N. DEN HAAG - PLAATS 23 firma M. J. GOUDSMIT PAARLEN, BRILLANTEN Goud. Zilver en Horloges Uits uitend eerste kwalitait De Britsehe premier heeft zijn welverdiende vacantie-rcis naar Zwitserland inderdaad kunnen aanvaarden, maar inplaats van een verpoozing is zijn verblijf in Lnzern geworden tot een nieuwe politieke conferentie in het conferentie-rijke leven van dezen staatsman. Vermoedelijk was de samenkomst met (ïiolitti terstond na de erkenning van Wrangel door Frankrijk vastgesteld en zij moest dienen om een middel te vinden, de Russische politiek van Engeland en Italië, althans uiterlijk, in overeenstemming te brengen met de volsla gen tegenovergestelde van Erankrijk, een middel derhalve om de Entente nog eenmaal op te lappen. Een zware taak scheen het '. Maar zie, daar kwamen de gebeurtenissen in het oosten onverwachte hulp brengen : de Polen werden van slachtoffers overwinnaars en daarmee verminderde de noodzakelijkheid om de Kussen te ontzien aanmerkelijk. Bo vendien kwamen de Russische vredesvoorwaarden los, die opgesteld waren toen men in Mos kou meende Polen reeds onder de knie te hebben en die inderdaad neerkomen op een volslagen afhankelijkheid van Polen ten aan zien van Sovjet-Rusland. Het een gevoegd bij het ander maakte het schijnbaar onmogelijke tamelijk gemakkelijk, want nu eed zich liet door Lloyd (ïeorge en Bonar Law in 't P>ri:sche lagerhuis genoemde geval voor, waarin het pas begonnen overleg met Rusland afge broken zou worden en daartegen behoefde men nu zooveel minder bezwaar ie hebben, nu de Roode legers van ,,de poorten van \VestEuropa" verjaagd zijn en de Poolsche over winningen gevoegd bij WrangeTs succes en diens verbond met de Kozakken hei .?-ovjetregime zelfs deerlijk in den knel brengen, z.oodat er weer een kan-je in t zich l komt. dat Lenin en de zinien het eerlar.g /uilen ;>:mm GRATIS TOEZEHOHfi UN 'VAN DER HOOP's MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ. Uitsluitend gevestigd: TELEF03N AMSTERDAM VAN HAAR LAATST VERSCHENEN PROSPECTUS iMSTELDHK h. Trompstraat 2195 ZUID iiiHiimimtm Daarom ook zijn He verwachtingen,, die onze communisten van dien opmarsen hadden, geheel ijdel ; het gaat hier om geheel andere dingen dan zij hopen en verwachten. Daarom ook is de houding der arbeiderspartijen in Engeland en in Frankrijk zoo onbegrijpelijk; een overwinning van Rusland is in uiemands belang. Maar het zonderlingst is de houding der Duitsche sociaal-democratie van verschil lende geleding, die de Entcnte wil. beletten Polen te hulp te komen. Trouwens, de Duitsche regeering zelf handelt niet veel wijzer ; haar houding is begrijpelijk, maar zeer ondoor dacht. Haar politiek is die van het oude Prui sen, dat Rusland de hand reikte tot de verdeeling van Polen, met voorbijzien van het feit, dat een krachtig georganiseerd Polen een stevig bolwerk is tegen de opdringende macht van Rusland. Immers dit is duidelijk, dat de met zooveel ophef aangekondigde neutraliteit van Duitschland feitelijk niets anders is dan een weigering om Polen tegen Rusland te hulp te komen. Het is waarlijk geen wonder,, dat de Fransche pers spreekt van een geheim verbond van Rusland en Duitschland tegen Polen en dus ook tegen de Entente. Het is volstrekt onbekend, of er zulk een verbond bestaat; maar als het was gesloten, zou de Duitsche regeering geen andere politiek kun nen volgen dan zij thans doet. Daardoor hoopt zij waarschijnlijk ook een middel te vinden om aan de al te knellende bepalingen van het traktaat van Versailies te ontkomen. Het is dus duidelijk, dat de PoolschRussische oorlog een algemeen Europeesch belang is, dat de politieke verhoudingen van Europa verschoven kunnen worden door den uitslag van dien oorlog. Kan Polen zich hand haven, dan is daarmede de tegenwoordige orde van zaken bevestigd. Overwint Rusland, dan gaat Polen te gronde, maar dan staat ook een conflict niet Duitschland voor de deur. Wat de Entente dan doen zal, is natuurlijk de groote vraag ; zelfs kan men vragen, of de Entente dan nog wel kan blijven bestaan. Mis schien leert ons reeds de volgende week, welken koers de dingen nemen. Het is intiisschen duidelijk, dat het Bols jewisme als zoodanig buiten al deze dingen staat. Rusland treedt weer in de Enropeesche politiek en kan dat alleen doen als nationale staat : daarnaast wordt het internationale communisme slechts een bruikbaar propa gandamiddel, meer niet. Wat een overwinning van Rusland zou beteekenen voor Europa, lijkt niet twijfelachtig ; maar die overwinning zelf is intusschen te minder zeker, naarmate Rusland de hand verder dan tot Polen zou willen uitstrekken. Zoover is het echter nog, lang niet. H. B R u (ïM A. N s iiiiiiiiiiiimiMiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiii ZUID-AFRIKA EN ZIJN PROBLEMEN Die afbeelding, op den omsfag van het boek geeft een beeld,, dat juist is. Van de zijde der naturellen dreigt, een groot gevaar voor de verdeelde blanke bevolking van ZuidAfrika. Het naturellen-vraagstuk is het pro bleem, dat om oplossing roept,, waarvan de beteekenis door bevolking en regeering wordt gevoeld, maar waarvan de behandeling telkens werd en wordt uitgesteld. Het is een onjuiste en toch vrij. algemeen verspreide meening, dat de kaffers de oor spronkelijke bewoners van Z.Afrika zijn. Vooraanstaande staatslieden hebben dit ge durende den oorlog uitgesproken en toch zijn de kaffers evenzeer vreemdelingen in Z.Afrika als de blanken. Ongeveer ten tijde, dat de blanken van de zeekust uit zich daar vestigden, trokken de Bantoestammen daar binnen van uit het Noorden. Zij joegen de Boschjesmannen, die van de jacht leefden, en de Hottentotten, een nomadenvolk, voor zich uit en trokken over de Zambesie (omstreeks 1600). Zij leefden van strijd en heerschten oppermachtig, totdat in het begin van de 19e eeuw de voortrekkers uit het Zuiden het binnenland introkken. Tusschen hen en de Kaffers hadden voortdurend botsingen plaats, tot het ten slotte, 16 Dec. 1838, tot een beslissenden slag kwam tegen het Kafferhoofd Dingaan, bij Bloedrivier. Daar werd door de Boeren een overwinning behaald, die van de grootste beteekenis geworden is voor de ver dere ontwikkeling van Zuid-Afrika. Tien jaren later werd in de Oostelijke Kaap een overwinning bevochten op de Kosa's, die de macht van dezen Kafferstam ook brak. Na de Portugeezen, die reeds in 1505 een fort gebouwd hadden ten Z. van de Zambesie, waren de Hollanders in de 17e eeuw Z.Afrika binnen getrokken en hadden zich aan de Kaap gevestigd. Naar de algemeene, ook bij de Engelschen geldende, gewoonte van die dagen, maakten zij de inlanders, die zij vonden of op hun tochten gevangen namen, tot slaven. De slavenhandel toch was in de 17e en 18c eeuw de meest winstgevende handel voor Engelschen, Hollanders en Portugeezen. Ln Kaapstad staat nog op het Kerkplein het over blijfsel van den aiouden slavenboom. Het volgende opschrift is daarop te lezen : ,,Tcr herinnering aan de Oude Dennenboom", waarvan dit alles is wat overblijft, is deze plaat aangebracht. De oude dennenboom was een echt historisch voorwerp dateerend van de dagen van van Riebeeck, door vvien de boom waarschijnlijk geplant werd, en was de oorspronkelijke slavenboom, waaronder slaven gekocht en verkocht werden. Zij werden gebracht van het oude hooggerechtshofgebouw aan de overzijde toen het slavendépot ???en werden op tafels onder dezen boom geplaatst voor vertoon en verkoop. Slavernij werd eindelijk afgeschaft in 1838 en de slavenboom werd wegens zijn hoogen ouderdom door den stadsraad op den 9den Nov. 1916 ver wijderd na de stormen van meer dan 250 jaren doorstaan te hebben en dus is hij met eere heengegaan." Toch was er in die dagen niet dezelfde principeele scheiding tusschen blanken en gekleurden als nu. Niet de kleur, de geloofs belijdenis maakte scheiding. Want, werd een slaaf gedoopt en in het kerkelijk leven op genomen, dan werd hij vrijgelaten en kon met een blanke huwen. Een Christen kou geen slaaf zijn. Hoewel de verhouding tusschen blanken en gekleurden in den loop des tijds slechter werd, bleef deze regel bestaan, totdat in 1834 de afschaffing van de slavernij tot stand kwam. Dit zon waarschijnlijk reeds vroeger gebeurd zijn als de Mist, die in 1803 gouverneur werd, langer aan het bewind was gebleven. Dit was echter zoo niet. Toen de Engelschen in 1806 l! Van den schrijver Stephen Black is onlangs verschenen : The Dorp", een boek, waarvan reeds de tweede uitgave het licht zag. Het wil een schets geven van het Afrikaansche dorpsleven, maar geeft die nooit geheel juist, soms zelfs de caricatuur; de schrijver heeft evenwel een kijk op de problemen en belijnt die scherp. Op den omslag van het boek ziet men een Boer, een Engelsehman en een Jood. Zij staan vijandig als verbitterde strijders tegenover elkander. En op den achtergrond komt een reuzengestalte op, die alle drie overschaduw! en dreigend wil verpletteren : de Kaffer. IIIIIMIflIIIIIIIIU N.V. PAERELS Meubileering MIJ. COMPLETE MEUBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 4541 P zich. de Kaap toeé'igenden,, was zijn macht uit. Zij brachten toen eerst scheepsladingen slaven binnen Kaapland, en eisehten later afschaffing der slavernij. Óp zich zelve zou de afschaffing bij de Kapenaars niet zoovee) tegenstand hebben gewekt, als de wijze waarop zij geschiedde hun niet bedenkelijk was voor gekomen. Zij meenden, dat men het maat schappelijk leven niet eensklaps kan hervormen zonder er ernstige schade aan te doen en waren tegen een plotselinge en algemeene emancipatie der slaven en voor .een geleide lijke, die bij de kinderen zou beginnen. Ver der waren ze zeer verbitterd daarover, dat de gelden, die hun als schadevergoeding waren beloofd, hun niet in Afrika werden uitbetaald. Dit onrecht hinderde hen, en velen, vooral van de vrijheidslievende Oostelijke Kapenaars uit de buurt van Graaff-Reinet, trokken om er aan te ontkomen, het binnenland in. Zij hielden zich, ook ter wille van eigen behoud, streng afgescheiden van de Kaffers, te midden waarvan zij leefden en zagen ze als niet meer aan dan als skepsels". Hun houding is die van de Vrijstaters en Transvalers gebleven. De Kapenaars zelf echter hebben den natu rellen in den loop des tijds meer rechten toe gekend. Zij volgden hierin de Engelsche phüanthropisten, die de ideeën van Rouseau huldigden ; de Hollander van der Kemp was hun profeet, dr. Philipp hun groote propagan dist, al was zijn waarheidsliefde niet groot. Toch is men in de Kaap»niet teruggekeerd tot de oude opvattingen ; wie daar nu met een gekleurde, hij zij christen of niet, een band sluit, is uit het Hollandsch-Afrikaansche leven uitgesloten. De administratie der naturellenzaken is onder de Unie toevertrouwd aan den Gouverneur-generaal-in-rade, d.i. aan den ouverneur-generaal met de leden van den uit voerenden raad, waartoe ook behooren de zittende ministers. Zij staat dus buiten het parlement en berust op het oogenblik zoo goed als geheel bij Engelschen, niet bij Boeren. Ue Kaffers zijn niet geheel vrij. Hun vrijheid is maar zeer betrekkelijk. Willen zij uitgaan buiten de vastgestelde uren of zich elders heen begeven, dan hebben zij een pas noodig, die imititiitttiiimiiiiiiiiiiimii Geurigo Sigaar FABRIKANTE N.V. DIEVENBACH'a HolL Sigarenfabrlek UTRECHT IIIIIIIIIIIIIIIII'MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII duur bevoegden moet zijn geteekend. Het geheele passteisel is een last en draagt vaak liet karakter van plagerij. [Jaar het echter geld inbrengt zal het wel niet spoedig worden gewijzigd. In de dorpen wonen de Kaffers in afzonderlijke locaties. Dezen kunnen soms schilderachtig aandoen, wanneer men ze van uit de verte ziet, maar dichtbij maken ze den indruk van onze achterbuurten. De huizen zijn bovendien met gegolfd zink bedekt, waarop vaak grocjfe steenen liggen. Slordig is het er altijd. In Bloemfontein, waar ik de locatie van nabij bezag, maakte zij op mij den indruk van een vuile achterbuurt. Behalve in de locaties mogen de Kaffers ook nog in kleinen getale op de boerenplaatsen hun verblijf houden en verder zijn zij in de verschillende provincies onder gebracht m de groote locaties op het land, waar zij onder eigen opperhoofden leven. Met uitzondering van het Basoetolandprotectoraat, dat geheel in handen der naturellen is, be/.itten zij ongeveer l 18 van het land, terwijl in HU O meer dan 3,4 van de geheele Z.-Alïikaansche bevolking uit nict-blanken bestond. Zoolang de verhouding tusschen blanken en gekleurdcn goed is, schuilt in dit laatste geen gevaar, maar wordt ze minder goed, dan kan het ernstige gevolgen hebben, dat er in de i.'nie 1.271).242 blanken wonen naast 4.(H1?. 1,02 gekleurden, en zoo was het in HUI. Deze cijfers spreken. Boven dien moet men wel bedenken, dat het getal III MllllllllllllllllllllimlIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIII leggen. Aldus was er geen enkel bezwaar meer tegen een koerswijziging der Bntseh-ltaiiaansche staatkunde : er werd een nota in de wereld gezonden die oorlog tegen Rusland predikt tenzij de hccren in .Moskou nog tot inkeer komen: Balfour stelde aan Kamend' een soort ultimatum om de vredesvoorwaarden alsnog te wijzigen en met AlHlcrand wer den de vriendelijkste telegrammen gewisseld. Strak- reist hij zeil nog naar Luzern. De En tente staat weer geheel overeind. Za! het zoo blijven? Men kan er niet gerust op zijn en ook IJovd (icorge en (iiolilli be schouwen hun koersvv iizigin;; ten aanzien nog niet als definitief, want zij doen een bijna roerend beroep op Lenin en de zijnen nm nog tot inkeer te komen en te helpen bij lic', lierstel van 'Jen vrede in Oosi-Europa. Edoch. indien Moskou aan dit beroep gehoor geeft. dan is terstond de eensgezindheid der Entcnte weer vervallen, wan! d:! is immers juKi het geen de Franschen niet willen? En ook U'ilson w:! het niet. De l-'ranschen sleunen de v anden der Russisch'' regeering binnen het land en erbuiten met hel doel haar ten val te bren gen. Ze willen niets mei haar gemeen hebben. De Engelseh'.Mi en l'.alianen daarentegen wil len wel Polen redden uit de Russische greep en het als een zoo sterk mogcliikcn slagboom stellen legen hel weslelijk oprukkende boNjewisme, maar zij wen-chen de binncnlandsche vijanden van Lenin niet meer te steunen. Het liefst van alles gaan zij voort niet hei aanknoopen \a:i oiiderl',. indelingen mei t! e nieiischen, die de Ei'an-clu i'egeering bestrijden willen, en zij iioprn ten Motte in overleg met hen den toestand i:i h.e', oosten vreedzaam te regelen. Dit is dus in beginsel een diametraal tegenovergestelde politiek, a! maken t!e om standigheden v mr liet oogenblik samengaan mogelijk. Willen nu de RUSM.Ühel de wes'.ersclie mogenr'hcde.'] m.'ikkili'k maken, dan hebben zij slecht- het u'iimatum van lialtour te wei geren, dan blijven zij den eisch stellen, dat Polen zijn leger tot fi'i.uoii man tcrugbrcngt eii het aanvul; mei een ,,burgerwac!it" die alleen uit arbeider- '"--laai (!) iervvii! zii /ei; zicli h L' rech' vo c'lviiondcn 'jmi.Düo man aan de p:.olsc'.ie g:\n- te ;a!en staan. Biiiven zij bij dien eisch, dan mag, ja inoet.de Britsehe regeering het tafeUaken doorsnijden en Millerand's spoor volgen en zelfs de Council of Actiou der Britsehe arbeiderspartij en het 1. V. V. kunnen dan niet volhouden dat zij den Russen onrecht doen ter wille van het Punische of het Fransehe imperialisme. Dan kan de Entcnte al haar machtsmiddelen in hel werk stelle'! legend: Sov jet-rcgccnug en prnbeeren o l' thans wellicht inkt wat nog nimmer gelukte, Lenin ten val te brengen. Wie weet ! Wint echter bij de Russische niachtlu'bbcr.de andere strooining en laat men de waai lijk er gerlijke voorwaarden varen,verklaart men "'ich bereid tot een waarachtigcn vrede door overleg, berust men dus in het bestaanvan een l'ool-chcn staat lusschen Rusland en i MiiUchland, dan moet dadelijk het verschil tusschen de BntscliItaliaaiKchc staatkunde en de Fransche blijken. Voorspellen is gevaarlijk en ik waag er mij niet aan, maar gezien de diplomatieke kunst dei" regeerders in Moskou en voor;;! gezien de geduchte slagen die hun troepen van de Poolsche legei's «nlv.'in.gcii. zon het verklaar baar zijn, dat men in ,Mosk"ii neiging tot t Be nadering, althans tot het sleepend houden van 't overleg niet het westen, voelde. liet had reeds kunnen blijken of dit inder daad het geval is uit de houding der Russische onderhandelaars in Minsk. Edoch, i.ver die wapenstilsiandsnnderhandelingcn IKbbeii wi1 in het geheel niets vernomen, vermoedelijk omdat er in waarheid bijzoiuk;' weinig onder!i;ü'.deld is. Want eerst wilden de Rns-en niet pralen, toen zij de Puien naar lui Wcs;c:i joegen en vlak voor Warschau stonden en nu zijn het de Polen die niet van oiidei liandelen willen weten maar die verlangen door ie vech ten. Deze slaat van zaken belooft weinig goeds, ook voor het gcv.il de Kussen nu gaarne \\akr in iiiin wijn mochten doen en Engi 'a<ui. verlangend vrede i:: hè1 oosten te Nvng-n en eiiKH'!ir< L'u-küHi in handels!', lal k me', zijn koi.pini :?? Pivng.'ii. de Pol"n ertoe /mi willen bewegen, di-n ov-ep.v innuigsmar-ch ;e stakt;i 1.11 den weg va;i IK t vredesoverleg te Ivv-.andel'/n. .Vi.i.ir laat ons o:et te vel' v ooiiht '?? u'vn : de politieke b ir,nieter in ', )o-t-l .ii'opa 't Kou niet anders of de vechtpartij vlak bij de oostelijke grenzen, moest in Duitschland op de een of andere wijze weerklank vinden : hier en daar hebben communistische groepen in het westen, meenend dat Warschau vallen ging, te vroeg de roode vaan geheschen en zijn door de veiiigheidsweer tot de orde geroepen, een teeken van het nog immer smeulende vuur bij onze oostelijke buren. Ernstiger werd het aan den anderen kant \an het rijk, in Opper-Silczic, waar Poolsche troepen binnendrongen, juist in den tijd dat Polen het tegen de Russen zoo moeilijk had : het scheen wel alsof de Polen op Dnitschland wilden terugwinnen wat zij a;-n Rusland kwijt raakten. Deze Poolsche troepen, met hulp van de Pool-ehe bewoners des lands, hadden het ongetwijfeld voorzien OP gewelddadige annexatie van dit gebied, waarover de eindbeslissing nog vallen moet, en van Diiitsehen kant worden de Fransche beze 11 i n g- autorit ei t en onomwonden beschul digd van steun aan deze Poolsche plannen. Thans zijn de geregelde Poolsehe troepen weer vertrokken en de bezettende overheid schijnt voor niets anders dan het behoud van de rust te willen zorgen, maar rustig is de toc<tand nog niet en de machten die liet aan steenkool rijke gebied van Duilschland willen scheiden, ook ai mocht de meerderheid der bevolking zulks niet \\enschen, blijven natuurlijk werkzaam. Voor de wereldpolitiek is lic' hier voorgevallene vooral hierom van gewicht, omdat opnieuw blijkt hoe scherp Pool c''e en Duitsche belangen tegenover elkander slaan en daarmee voor hei oogenblik Rusland en Dnitscliland naar elkaar toe worden gedrongen Ugenover Polen en Frankrijk. Al de/.e belangen bij gemeen Lrankrijk, Rusland, l initschland en Polen. is aangewezen, maar schijnt voorshands onmogelijk. Althans Frankrijk ver/e! zich hiertegen met al zijn invloed. Ook de allcroiigelukkigste ine-lanc!, waarin hè' verdrag van Ycrsailies l laiiizig ucbrac'i; iKeii. kwam dank /ij den PoniscSR;?? sisclien oorlog opnieuw aan het licht. De vrije stad, maar Poolsche haven, is de eenige weg waarlangs Polen van oorlogstuig voorzien kan worden, doch Sir Reginald Tower, die daar voorioopig namen- de Entente de macht voert, heeft dien nmnitie-toevoer gehinderd, misschien zelfs verhinderd, volgens zijn zeggen omdat de arbeiders der stad, die Duitschers zijn, de ontscheping onmogelijk gemaakt /.ouden hebben. Hier blijkt dus zonneklaar waar de schoen wringt: Dantzig is een Duitsche stad en het verdrag van Versailies kon haar slechts op papier tot een haven voor Polen maken. Mocht er waarlijk eens ren gemeenschappelijke bespreking komen van de Oost-Europccsehe verhoudingen, dan blijft de (.inae.-.tie van Polen's u.tweg naar de zee een van de moeilijkst oplosbare pro blemen, vrijwel onoplosbaar zelfs zoolang IVlen en Dnit'-chers vijanden zijn, maar vermoedelijk op vrij eenvoudige wi'ze te regelen als beiden.... leden zullen zijn van een waarachtiger! Volkenbond. Eindelijk heeft de Rus isch-Poolsche oorlog een gevolg gehad, dat ons van nog meer nabij interesseer! : de Belgische minister van buitenlandsche zaken, de lieer Hijmans, onze tegenstander in/ake Schelde en Limburg. kwam d door ten v-1. En wel aldus: Beigie koo, in het Engelsche-F'ransch.e geschil naar aanleiding van \Vrange;'s erkenning geen partij voor Frankrijk, weigerde zelis aan vankelijk doorvoer van munitie. Hijmans schijn', ook in deze u.uacsüe trouw tot in den dood aan Bclgic's Franschcn bescherm heer te hebnc.n gepleit, maar Vandervelde won hel van hem in den ministerraad te Brussel. Daarom trad Hiiinan- af. Ons dunkt, hij ka-i nu we! wee" terugkomen, nu ook de En'enle-twi.'t weer i- bijgelegd. Of overigens /ij;! 1.eengaan de Belgi-che staatkunde tegen over i ns 'and cenigsz. n< minder on.-'ympatniek zon maken? Wij durven lic, nauwelijks hopen. wa'it de houding o",zer z/.ad.Iijke buren tegen over ons staat en valt niet met een mini-.ter, maar i- hekus de uiiiiig v.ai de nol lick der mac t hebbende groep in Brussel. I. C. VA N O v i: N