Historisch Archief 1877-1940
28 Aug. '20. No. 2253
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Teekeningen van Nctty Heyligers
Kinderverzorging en Opvoeding
De Vereeniging Kinderverzorging en Op
voeding, meer bepaaldelijk de afdeeling
Rotterdam, heeft het goede plan gehad, het
initiatief te nemen tot de oprichting of beter
gezegd samenstelling van de Rotterdamsche
school voor leeraressen in Kinderverzorging
en Opvoeding, welke school reeds half Sep
tember a.s. wordt geopend. De Vereeniging
meent terecht, dat, zal er werkelijk verbe
tering in , het? verzorgen , en opvoeden van
kinderen en al wat daarmede samenhangt,
komen, er allereerst gezorgd moet worden dat
zij, die daartoe geroepen zijn, zich van hun
taak ten volle bewust, haar met de noodige
kennis kunnen aanvaarden.
De school is samengesteld", zeiden wij
reeds en juist dit achten wij in het Programma
zoo aantrekkelijk en goed gezien. Er is niet
getracht naast de vele andere goede inrich
tingen van onderwijs weder een nieuwe school
op te richten, die slechts in enkele nuances
van de bestaande instellingen verschilt. Neen
men heeft gecombineerd. De lessen van
huishoudelijken aard worden gegeven op de huis
houdschool, de lichamelijke oefeningen vinden
plaats in het gymnastieklokaal of op 't
speelterrein, avondcursussen sluiten zich ver
plichtend aan bij de Volksuniversiteit, de
Montessori-cursus is in de gemeentelijke
Kweekschool voor Onderwijzers. Verder staan
voor het 1ste leerjaar op het programma:
1. Lezen, voordragen, vertellen, stellen;
2. Kennis der levende natuur; 3. Gezond
heidsleer; 4. Geschiedenis der opvoedkunde;
5. Kinderzielkunde. Het onderricht wordt
gegeven door daartoe zeer bevoegde krachten.
De geheele leergang zal uit 3 leerjaren
bestaan, waarvan het 3e leerjaar voornamelijk
aan de praktijk zal gewijd zijn. De leerlingen
moeten dan 3 maanden verblijven in een
Zuigelingen-Kliniek en 3 maanden op een
school voor voorbereidend onderwijs, in
Vacantie-Ko'onies enz.
Het plan is flink doordacht van opzet. Het
zal o.i, zeker slagen ook omdat de leiding
bij Mevr. Dr. Chr. Kroes?Ligtenberg in zóó
uitstekende handen is.
Praktisch is de stichting der school. Schit
terend mogen de resultaten zijn!
Mevr. Kroes?Ligtenberg, N. Binnenweg
346 b, Rotterdam, stelt zich gaarne bereid
voor inlichtingen en het zenden van het
volledige programma. Wij deden er hier
slechts een greep uit.
Ei. is. M. ROÜE
Langs het strand
Op de hei
IIIMIIIIlmiMllllll
Congres?Genève
AANGENOMEN RESOLUTIES
Het Hoofdbestuur van den Wereldbond
voor Vrouwenkiesrecht publiceert thans de
verschillende resoluties, welke op het Congres
te Genève zijn aangenomen. Daar deze onge
twijfeld van invloed zullen zijn op het werk
der vrouwen in alle landen en daaraan richting
zullen geven, zal een Hollandsche vertaling
zeker welkom, zijn.
l
a Het Congres van den Wereldbond voor
V. K- constateert met groote dankbaarheid,
dat sedert de laatste zittingen (1913
Budapest N. M.) in 21 staten het V. K- is ingevoerd;
dat in meerdere Parlementen vrouwen als lid
hebben zitting genomen, en dat ook in de ver
schillende organen van den Volkenbond de
functiën even goed door vrouwen als door
mannen kunnen worden vervuld.
b het verheugt zich over het feit dat ver
schillende volken hunne zelfstandigheid heb
ben herkregen, en dat sedert den oorlog in
verschillende Staten het beginsel van
volksregeering meer en meer is doorgedrongen en
spreekt zijn overtuiging uit dat een vrije en
volledige gedachtenuitwisseling van mannen»
zoowel als van vrouwen, noodzakelijk is voorS
de verdere ontwikkeling der menschheid.pl
c het Congres doet een beroep op alle vrou- tv
wen der wereld om hare macht en invloed
aan te wenden tot het voorkomen van vol
gende oorlogen, en om hare kinderen op te voe
den in het begrip eener grootere en oprechte
verstandhouding tusschen alle volkeren der
aarde.
Il
Het doel van den Wereldbond zal zijn :
de vrijmaking der vrouwen in alle landen door
de invoering van het V. K. en van alle andere
hervormingen die noodig zijn, tot bevordering
eener volkomen gelijkheid in rechten en plich
ten voor mannen en vrouwen.
III
Het Vrouwenpi'ügramma.
De wereldbond voor V. K. wenscht :
1. Dat het Kiesrecht aan de vrouwen worde
gegeven en haar gelijkheid met de mannen,
nationaal en internationaal, op wettelijk en
administratief gebied worde erkend.
2. Dat de vrouwen, even als de mannen,
recht hebben op wettelijke bescherming te
gen de slavernij, zoo als deze in sommige
deelen van oostelijk Europa, Aziëen Afrika
nog bestaat.
3. Dat de getrouwde vrouw alle persoonlijke
en staatsrechtelijke vrijheid zal blijven be
houden, waaruit voortvloeit, dat zij de be
schikking behoudt over haar eigen inkomsten
en bezittingen en dus niet onder de voogdij
van haar echtgenoot komt te staan.
4. Dat aan de moeder dezelfde rechten zul
len worden verleend als aan den vader.
5. Dat de getrouwde vrouw het recht zal
hebben haar eigen nationaliteit te behouden
of wel om van nationaliteit te veranderen.
6. Dat alle inrichtingen van algemeen-,
beroeps- of technisch onderwijs ook openge
steld zullen zijn voor de vrouwen.
7. Dat de vrouwen dezelfde vrijheid zullen
genieten, wat betreft het]zich bekwamen voor
en het uitoefenen van allerlei beroepen op
industrieel en wetenschappelijk, en in alle
Staatsbetrekkingen, op administratief en
Rechtskundig gebied.
8. Dat vrouwen en mannen hetzelfde loon
voor den zelfden arbeid zullen ontvangen,
zonder onderscheid van sekse.
(J. Dat geen afzonderlijke bepalingen om
trent vrouwenarbeid, verschillend van die
ider mannen mogen worden gemaakt en
toe'gepast, zonder raadpleging van de arbeidster
[zelve ; dat de wet tot bescherming van het
moederschap op geenerlei wijze de vrouw in
haar economische positie mag schaden en dat
alle beschermende arbeidswetten in het ver
volg voor mannen en vrouwen gelijk moeten
zijn.
10. Dat een gelijke moraal voor manneji en
vrouwen zal gelden; dat de handel in vrouwen
moet worden tegengegaan en de reglementee
ring van ontucht en verder alle wetten en
middelen die voor eenige klasse van vrouwen
gelden, worden opgeheven.
11. Dat aan de weduwe, zonder voldoende
middelen van bestaan, van Staatswege hulp
worde verleend voor de opvoeding van hare
kinderen, mits zij tevens de voogdes is.
12. Dat het buitenechtelijke kind, zoolang
het minderjarig is, hetzelfde recht op onder
houd en opvoedingskosten van den vader
heeft, als het wettige kind en dat de ongehuw
de moeder, gedurende den tijd dat zij onbe
kwaam is om in haar levensondernoud te
voorzien, recht heeft op onderhoud door den
vader van haar kind.
IV Volkenbond,
a. De Afgevaardigden van 31 natiën, vergaderd
op het Congres te Genève, Juni 1920, over
tuigd dat een krachtige Volkenbond, gebaseerd
op de beginselen van recht en rechtvaardig
heid, de hoop opwekt voor een toekomstige
wereldvrede, roept de vrouwen van de geheele
wereld op tot aanwending van haar wil,
haar verstand en haar invloed, ten einde mede
te werken tot de ontwikkeling en de bevesti
ging van dien Volkenbond en tot verzekering
van vrede en onderlinge waardeering.
b. Het Congres wende zich tot den Volken
bond met het verzoek :
Ie om jaarlijks een bijeenkomst van vrou
wen te beleggen tot bespreking van hare
algemeene belangen. Deze bijeenkomst worde
zoo mogelijk gehouden ter plaatse van den
zetel van den Volkenbond, die de kosten daar
van drage .
2e. om tot deze bijeenkomst uit te noodigen:
o. een of meer afgevaardigden der regeerin
gen van de aangesloten landen.
b. een of meer afgevaardigden der verschil
lende groote internationale
vrouwenvereenigingen als : de Internationale Vrouwenraad, de
Int. Ver. voor V. K, de Int. Vrouwenver.
voor Vrede en Vrijheid, de Int. Christelijke
Jongevrouwenver., de Int. Christelijke
Inïhet bosch
Vrouwenver, tegen misbruik van sterken
drank, de Int. Ver. tegen de reglementeering
der prostitutie en het Int.
ArbeidstersCongres.
c. twee of meer vertegenwoordigsters der
vrouwen uit alle Staten, voor de eene helft
werkgeefsters en voor de andere helft
werkneemsters. Deze vertegenwoordigsters
door de regeeringen te kiezen uit lijsten, haar
door bovengenoemde vrouwenvereenigingen
aangeboden.
d. adviseurs en deskundigen tot voorlich
ting bij de behandeling der verschillende
onderwerpen, terwijl aan liet bestuur der bij
eenkomst het recht worde geschonken in deze
samenstelling naar omstandigheden verande
ring te brengen.
Langs de wegen
V Prostitutie en 'je
1. Het Congres, de grootste belangstelling
koesterend voor de bescherming van het
mcnschenras, dringt aan op een hardnekkige
bestrijding van venerische ziekten, en ge
looft '
a. dat gestreefd moet worden naar een hoo
gere moraal, gelijk geldend, voor mannen zoo
wel als vrouwen ;
b. dat wetten, alleen toepasselijk op vrouwen,
en mannen ongemoeid latende, ondoelmatig
en onrechtvaardig zijn ;
c. dat reglcmenteering van prostitutie
in welken vorm ook, dient te worden afge
schaft.
d. dat voorlichting op sexueel gebied
gewenscht is,
e. dat zooveel mogelijk gelegenheid moet
worden gegeven tot kostelooze behandeling
van venerische ziekten.
Het congres neemt acte van de resoluties
van den Volkenbond in zake den handel in
vrouwen en kinderen.
Aangezien de reglementcering der prostitu
tie een voorname oorzaak is van het bestaan
van dezen handel, verklaart het Congres zich
vóór de afschaffing daarvan en dringt liet bij
den Volkenbond aan
. om de toegetreden Staten daartoe te
bewegen,
b. om voor de gemandateerde landen en
landstreken bepalingen in lief leven te roepen
tot verbod van reglementeering n van
nfficieele erkenning der prostitutie.
VI Economische Crisis.
Met het oog op de economische crisis, die
het leven en de gezondheid van het tegen
woordige en het toekomstige geslacht dreigt
te verwoesten en den grondslag der beschaving
te ondermijnen, verklaart het Congres, dat
de vrouwen, als zijnde de natuurlijke bescherm
sters van het kinderleven speciaal de verant
woordelijkheid dragen voor het welzijn van
de jeugd in ieder land.
Het Congres doet derhalve een beroep op
alle vertegenwoordigende organisaties om in
haar land haren invloed te gebruiken,
u. tot het nemen van maatregelen tot voor
koming van hongersnood.
b. het voorbeeld te geven van een matige
levenswijze en van zuinigheid op eigen uit
gaven, zoo lang het algemeen te kort dit nood
zakelijk doet zijn.
c. hare regeeringen te nopen tot medewer
king tot het herstel van het economische leven
in Europa en tot herstel van normale toestan
den in den handel en het finantie-wezen.
VII Gedeporteerde kinderen.
Maatregelen dienen genomen te worden
om gedeporteerde kinderen aan hunne fa
milie terug te geven, of wanneer dit niet meer
mogelijk is, de/e te stellen onder de voogdij
eener vereeniging van de nationaliteit waar
toe zij hehonren
VIII Gedeporteerde vrouwen en slavinnen.
Idem, opdat vrouwen, die zijn gedeporteerd
en als slavinnen verkocht, zullen worden opge
spoord en bevrijd en haar de gelegenheid worde
geschonken om, als zij dit verlangen, naar haar
eigen land terug te kcercn.
IX Esperanto.
a. Het Congres Jpeveelt het aanlecren van
Esperanto, vooral ten behoeve der volgende
zittingen, ten zeerste aan.
b. Aanmoediging van de aangesloten
vereenigingen om het onderwijs daarvan te be
vorderen als een machtig middel voor goede
Internationale verstandhouding.
N. M A N s r E i. D T
D r; W ITT H u B E R T s
Drinkt
SIPKES' Limonades.
Smaken zuiver en verfrisschend.
MlllllllllmlMlllmlllinillMllllMIIIIIIIMIIMII
Blokhuis wordt tenslotte een aangename rond
gang door een rijk voorzienen Alpentuin.
Naar boven toe strekt zich een gordel uit van
ligdennen, naar beneden hebben hier en daar
lariksen en Arven zich een plaatsje weten te
veroveren, 't Is alweer een heele studie apart,
hoe die booincn langs den barren afgrond
hebben kunnen ontkiemen en hoe ze zich nog
staande houden nu hun gewicht met ieder jaar
toch grooter wwdt. De buiging van den
stanivoet en het wortelstelsel, dat naar den ecncn
kant moet steunen, naar den anderen kant
moet trekken en dat bij zijn vordering altijd
voor nieuwe problemen komt te staan, is
bij lederen boom weer anders en geeft altijd
reden tot bewondering.
IN HET ZWITSERSCH
NATIONALPARK
Val Cluoza heeft in de geschiedenis van
de Zwitsersche natuurbescherming ongeveer
dezelfde rol gespeeld als het Naardcrmeer, met
dit verschil, dat het nooit in gevaar heeft ver
keerd. Het wordt het meest bezocht en ver
toont in een kort bestek de meeste merkwaar
digheden. Ook werd het gemakkelijk verwor
ven, daar zijn economische waarde zoowat
nihil was. Alleen het grasgewas op de Oostelijke
bergketen was verpacht aan Bergamasker
herders en het kwam er dus slechts op aan
om aan de gemeente Zernez een behoorlijke
pachtsom te betalen. De gemeentenaren zelf
werden in hun bedrijf niet geschaad en die
Bergamaskers moesten maar op Italiaansch
gebied naar nieuwe weiden uitzien.
fl. Het dal is langs de beek niet te genaken,
want die mondt door een lange, nauwe, diepe
ontoegankelijke Schlucht in de Spól uit, zeer
mooi. Men is verplicht deze Schlucht om te
trekken door eerst een dikke zeshonderd meter
nog al steil omhoog te klauteren tot nabij
de boomgrens. Deze weg klimt door prachtig
woud, dat echter nog niet tot hel beschermde
gebied behoort en voert u naar een open,
vrij vlakke plek, II Pra, waar men een
verrukkelijk uitzicht heeft op de kronkelende
lun en den besneeuwden Piz Linard. Dan be
gint langs een smal geitenpad een heerlijke
'wandeling langs de zeer steile Oosthelling van
den Murtaröl, den westwand van het dal.
Dat is de eenige toegang tot Cluoza van Zernez
uit en het is wel te begrijpen, dat het dal tot
nog toe wel buiten menschelijke bemoeienis is
gebleven. Voor dun onervaren bergbestijger
lijkt het aanvankelijk wat griezelig, maar hoe
smal nok, is het uitstekend verzorgd en na
een kwartiertje lijken de afgronden onk lang
zon gapend niet, als ge aanvankelijk wol meen
de. Integendeel, /e blijken zeer interessant
en de heclc^wandolin^ van 11 Pra lol aan hel
Cluoza-dal. C.ji den achtergrond Piz Linard
i'utn J, l'encrsti'iii ; S
Tusschen die hoornen en struiken vertoonen
zich de kleinere Alpenplanten in eindelooze
verscheidenheid. De Alpenrozen waren al
uitgebloeid, alleen op de hoogste plekken en
in kille ligging prijkten er nog enkele met de
tamelijk kleine ronde bloemen, de rest stond
in vrucht. Iets beter was het gesteld met
de Dryas, een roosachtige plant, die ver
hief nog veel bloemen omhoog, achtbladig,
geelwit, stervormig, bijna zon groot als een
rijksdaalder. Als ze uitgebloeid zijn, Iwijgen
ze van die pluhnvruchten net als de Clematis
en we zagen deze ,,barbes ile Capucin" d-an
onk al op menige plaats wapperen. Even prach
tig en interessant als de bloem zelf is nok de
groeiwijze van de heele plant. De rijk vertakte
en dicht bobladordo stengels liggen vlak tegen
den grond, zondat do glimmend groene bla
deren een aaneengesloten tapijt vormen.
Onder sommige omstandigheden gaan die.
blaadjes rechtop staan en dan komt hun zil
verwitte onderkant te zien. Elders was de
grond bedekt met de niervormigo bladeren
van Snldanelln en l loinogyne, beide helaas
reeds uitgebloeid en ook de blauwe pracht
der gentianen was voor een groot gedeelte
voorbij. Wel bloeiden nog slanke
sneeuwgentiaantjes en dicht ineongodrongen kruisgen
tianen. De veldgentiaan staat overal, blauw
en wit, dezelfde bloem, die wij hebben in het
Terschellingsch duin en aardig was het ook
om even er aan te denken, dat de Parnassia,
die hier op tweeduizend meter hoogte bloeit,
bij ons op liet eilandje Griend zijn wonder
mooie bloempje ontplooit in de zilte gronden
aan de Waddenzee binnen bereik van een nog
niet eens zoo buitengewoon hoogen vloed.
Wat al mogelijkheden in n zoo'n planten
soort. Maar om tot onze Cluo/.ahelling terug
te keeren, daar groeit het ronde zeepkruid met
kussens van bloemen laag tegen den grond en
mooie vlinderbloemen, die Aslragalus en
Oxytropis liceten en een lage gedrongen com
posiet met dichte ruige bloomhoofdjes, die
zich onder de loupe oplossen in prachtige
bloempjes van het diepste blauw omgeven door
fijn gevederd pluis ; die plant heet Saussurea.
Naast ons gewone peperboompje vinden we
hier onk hot poporboompje van de Oostalpen,
Daphne. striata, een sierlijk laag slruikje,
dicht blauwgroen bobladerd en met groepen
van rose-mct-witte bloemen, die geuren als
anjers. Er waren er ook al, dio met gele besjes
waren bezet. Dan si ouden er ook orchideeën
in vele soorten on ook als grootste rariteit,
ma,ir hier in "rooien overvloed, de
K'anunculus Thora, een zeldzame en zeer mooie
Alpen-boterbloem.
Ik moet de opsomming nu maar staken en
eindigen met de verklaring, dat aan deze
Cluoza-helling tachtig percent en wellicht nog
meer van de plantensoorten der Kalkalpcn
zijn aan te treffen. Daarentegen mist men hier
de anjers en de Linnaea van de granietbergen,
vandaar dat de Munt Baseglia, waar ik don
vorigen keer van vertelde, een onmisbare aan
vulling is van het Cluoza-rescrvaat. Gaandeweg
daalt het pad af naar de beek. Daar bloeien
nog een aantal orchideeën,'meest Gymnadenia's
on over het struikgewas slingert zich de prach
tige Alpen-dematis, Atragone alpina, ook al
uitgebloeid en bezet niet dozijnen ,,barbes de
Capucin." Dat deze hier nog aanwezig zijn, on
nok dat het hier bont ziet van de Orchideeën op
een plek waar thans dagelijks aan de honderd
naluurvrionden" passeeren bewijst wel, dat
het beginsel van geen bloemen plukken in
het park" bij iedereen is doorgedrongen. Er
staat wel boete op, om het te doen, maar niet
slechts n parkwachter op de vijftig vierkante
kilometer, heeft dat toch niets te beduiden.
l Iet is werkelijk do goode gemeenschapszin en
do wclnpgevocdheid, die zich hier doen gelden.
Ook dit is do groote boteekonis van Val
Cluu/.a, dat hot opvoedend werkt. Koer op
keer zagen wij er schoolklassen heen trekken,
dozijnen jongens en meisjes niet hun leiders.
Eén troopje kwam zoo uit Klnsters over den
besneeuwden Vereina-pas. De meestcn maken
er oen vicrdaagsche voetreis van, zooals die
beschreven is in het kleine boekje van Briinies,
dat voor geringen prijs verkrijgbaar is.
De uitgave van deze en dergelijke boekjes
wordt bevorderd door ecu gift van 50.000
frs geschonken door Nestlé's bekende fa
brieken.
Van hot beekje stijgt hot pad weer naar het
Blokhuis, waar men kan overnachten om den
volgenden dag door te dringen in de woeste
dalen van Diavol, Sassa en Valotta, waar de
snecuwhoenders huizen, of op te klimmen naar
den alp Murtcr, waar na het vertrek van do
Bergamasker schapen de flora zich wonder
schoon hooft hersteld en volkomen bestand
blijkt togen de talrijke gemzen. Ook zijn er
thans drie horsten van den Steenarenden nog
veel meer, waarheen do vriendelijke park
wachter Langen u wel den weg wil wijzen.
Onk Edolwoisz, maar dat telt in het Park al
haast niet moor mee, zoo veel is het er Ie
vinden.
(SM vuli't) | \ e. P. T ii ij s b i: