4 Sept. '20. No. 2254 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE V AC ANTI E-SCHOOL VANONS HUIS Bokspringen De lange stoet kinderen op weg naar Westeroord Een^Kring-spelletje De vacantieschool van Ons Huis" Op dien blanken zomerciag, staande aan de de Ruyterkade te Amsterdam, zagen wij een lange, lange rij kinderen naderen, vier aan vier, onder de hoede van vele leiders en leidsters. Dit waren de klantjes van de vacantie-school, de kinderen uit de volksbuurten, die gedurende 3 weken van hun vacantie uit de stoffige, volle straten, waar zij anders zonder toezicht zouden rondzwerven, dagelijks worden ge bracht naar een heerlijk plekje buiten." De kinderen verzamelen zich op het binnen plein van Ons Huis" in de Rozenstraat, waar de stoet wordt opgesteld (elk 20 tal onder de hoede van een leider of leidster) en ook wordt ontbonden, bij terugkeer te 4 uur. Hier wordt een nauwkeurige controle uitgeoefend om zeker te zijn dat allen, die meegingen, ook weer afgeleverd werden. Zelfs al gaat de stoet aan de huizen van sommige der kinderen voor bij, ze moeten mee terug naar Ons Huis" en uit de rij en naar huis loopen wordt ge straft met niet-meer-mee-mogen. Deze maat regel is waarlijk wel noodig bij een uittocht van 800 kinderen. De vroolijke witte Czaar Peter", die cns over de krachtige, kleine golfjes van het IJ voer, gonsde als een reusachtige bijenkorf van al dat kinderrumoer. Er is iets ontroerends in zooveel jonge kin deren bij elkaar te zien ! Men vraagt zich on willekeurig af: wat zal de toekomst hun bren gen? Aan de meesten ongetwijfeld een over groot deel van zorgen en moeiten, van sloven en eentonigen, afmattenden arbeid. Gezegend degenen, die tijd en krachten geven om te trachten in de lente van deze levens zooveel mogelijk zonneschijn te brengen ! De directrice van Ons Huis", mejuffrouw van Asperen van de Velde heeft eer van haar werk. Zeven jaar geleden begon zij de va cantieschool met 200 kinderen op het binnen plein van Ons Huis". Nu zijn er 1250 lief hebbers, waarvan er dagelijks 800 naar Westeroord" en 450 naar Frankendaal (Wa tergraafsmeer) gaan, waar mejuffrouw M. Ruth de leiding heeft. Wij voeren een twintig minuten in de rich ting Zaandam, toen begon het lossen" aan een steiger ergens in de polder". Als een bont gekleurd lint slingerde daarna langzaam delange, smalle stoet langs den muilen zandweg, aan zonnig graan en geurende aardappelvel den voorbij om dan zich om te buigen naar een groene plek met hooge boomen Westeroord" heeft men deze plek genoemd. Eigenlijk is het een begraafplaats. Een klein gedeelte van dit schoone oord, is echter slechts korten tijd als zoodanig gebruikt. Nu moet het terrein een zeker aantal jaren stil liggen en toen Mejuf frouw van Asperen van de Velde zich niet langer kon behelpen met het binnenplein van Ons Huis" en om raad en hulp zich wendde tot het Gemeentebestuur, kreeg zij ten antwoord : Gaat u daar eens kijken, als het terrein u bevalt, kan het tot uwe beschikking worden gesteld." In weerwil van enkele bijkomstigheden, bleek het terrein buitengewoon ge schikt. Het stuk gebruikte begraafplaats komt niet of nauwelijks in 't gezicht en op het overige gedeelte bieden de hooge, breede lanen, naast de zonnige grasvelden een ver rukkelijk speelterrein aan. De hoofdleider van al het vertier is de heer J. van der Veer. De kinderen, die verdeeln zijn in twee groepen, met een onderverdeeling in letters gaan bij aankomst eerst naar de garde robe, waar elk kind zijn eigen kapstokje heeft, daarna moeten in de groote huishoudtent, waarvan Mejuffrouw Dieperlnk het hoofd is, de meegebrachte zakjes met boterhammen in daarvoor bestemde, geletterde kistjes worden gedeponeerd. In deze tent hangt een rooster van bezigheden, dat met zorg is samengesteld. Het materialenhuisje bergt de voor spel en bezigheden verlangde benoodigdheden, die uitgegeven worden op vertoon van een bon, welke voorzien is van de letter en het nummer der betrokken groep, waardoor een goede con trole kan worden uitgeoefend over materi aal, dat in gebruik zijnde, over zulk een groot terrein wordt verspreid. In de hooge, zondoorzeefde lanen waren de lange houten tafels en banken al spoedig be zet en een vroolijk geroezemoes weerklonk. Er werd geknipt, geplakt, gevouwen, geteekend gekleurd, getimmerd en gezaagd, terwijl dit zittend spel op tijd werd afgewisseld door korf bal, spelletjes in hét gras, gymnastiek oefenin gen, boompje verwisselen enz. De kleintjes kregen nu een mand vol speelgoed op het gras en mochten nemen wat zij wilden. Overal blijde snoetjes, prettige vroolijkheid,nergens gekibbel, geen gebieden of verbieden, alles liep goed en van zelf. En dat bij 800 kinderen ! Hulde aan de leiders en leidsters ! Van achter eenige heesters klonken kin derstemmen, die zongen van klein broertje ligt op moeder's schoot." Iets verder zat een jong meisje in gezellige vertelhouding ge bogen naar een groepje gespannen luisterende kindergezichtjes. Voor wie er op lette, was er in de verte tusschen de boomen hier en daar een grafzerk zichtbaar. Het was als een sym bool, dit jonge leven naast de rustplaats der dooden en daarboven het geritsel in de toppen der boomen, die fluisteren van het Leven, dat eeuwig is. Half twaalf was het tijd voor de boter hammen. Toen mocht er een uitverkorene rond gaan met een groote luidende schel. O, de vreugde en de eer tot dit gewichtig werk te worden verkoren ! Al werd het armpje dood moe van het zware ding, het gezichtje straalde. Ieder groepje haalde zijn eigen boterhammenkistje en Mevrouw van der Muelen, hoofd van de huishouding, zorgde voor de distributie van melk. Elk kind kreeg een kwart liter fleschje melk, met een rietje. Dit rietje spaarde het afwasschen van 800 glazen uit. Nu moest het een half uurtje rustig zijn, geloop onder het eten wordt niet toegestaan. Eenige groote, gehuurde tenten staan er op 't terrein, die bij regenbuien dienen om er een half uurtje in zoek te brengen. Bij aanhoudenden regen wordt er gebruik gemaakt van de gebouwen, die bij een begraafplaats hooren. De wachtzalen zijn natuurlijk niet vroolijk, maar het is merkwaardig hoe geen enkel kind het sombere van deze omgeving schijnt op te merken en zeer zeker zich er niet door laat neerdrukken. Of mogelijk op den duur dit somber cachet weg te nemen zou zijn? Een kwestie van geld natuurlijk. En wie draagt nu de kosten van deze in stelling? De gemeente doet veel, constateerde de directrice dankbaar : zij gaf 't terrein, liet kapstokken, W.C.'s en drinkwatertanks aan brengen, ook geeft zij subsidie. Maar er moet veel bij, alleen aan melk wordt er dagelijks voor die 1250 mondjes meer dan / 100 uitgegeven.. Er zijn ook particuliere giften en hoe ruimer deze binnenkomen, hoe meer kinderen er van deze verkwikking zullen kunnen genieten. Als ieder, oie met zijn kinderen zomers naar bui ten gaat, eens een rijksdaalder zond naar Ons Huis" in de Rozenstraat, zou dit een enorme verrijking der vacantieschoolkas beteekenen. En aan moeders, die de speelgoed- of boekenkast hunner opgroeiende jeugsd eens nazien, willen wij ook even dit adres in her innering brengen. De directrice van Ons Huis" hoopt het volgend jaar 2000 kinderen van buiten" te kunnen laten genieten. Dat velen haar in dit doel mogen steunen door een gift voor dit prachtige wefk. A. H. LOEF F-B o K M A mm niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiri iiiuittti t Vrouwenbelangen De Ned. Ver. v. Huisvrouwen heeft thans een nieuw voltallig bestuur, dat als volgt is samengesteld: Mw. Eerdmans?de Hol, Leiden, Pres. Mw. v. d. Steur, Delft. Mw. Franco Mendes?Calisch Amster dam. Mw. Spanjaard?Zadoks, den Haag. Mw. Jacobs?Zoethout, den Haag. Mw. v. Gilse, Rotterdam Mw. Vermeulen, Delft. Er zal in den komenden tijd voor dit be stuur heel wat te doen vallen, want als de teekens niet bedriegen, dreigt het voor de huis vrouwen een zware tijd te worden. De toenemende duurte, dreigende schaarschte van artikelen van dagelijksche behoefte, 't zij door gebrek aan aanvoer of ophouding in de hoop op prijsverhooging, zullen haar voortdurende aandacht vragen en zij zal alle scherpte van geest, een krachtig initiatief en stage volharding behoeven om aan de pro blemen het hoofd te bieden. Eén der grootste problemen, voor welker oplossing zij hare krachten zal moeten inspan nen, is wel de behandeling der wasch. Voor elke rechtgeaarde huisvrouw toch is deze kwestie een zeer belangrijke. Met groote bekommernis zag zij dan ook voortdurend de tarieven stijgen en daarnaast de behande ling veel minder worden. Het goed was minder helder, de slijtage veel grooter om niet te spre ken van het veelvuldiger zoekraken van kleedingstukken. Zeepschaarschte, hooge Iconen, gebrek aan personeel, slijtage van machine-onderdeelen, die niet vervangen konden worden, waren de door de bleekers aangegeven oorzaken. Zij waren logisch en deden de huisvrouw noodgedrongen berusten. Maar langzamerhand komen de meesten dier oorzaken te vervallen en des ondanks neemt de duurte toe. Ja, de bleekers in den Haag zijn al zoover gegaan om zich tot een trust te vereenigen en hunne conditié'n, waarin alle voordeel en recht aan den kant van de bleekers, alle risico en schade aan de zijde der clientèle is, aan de huisvrouwen bekend maken. Maar nu is het dan ook uit met de lijd zaamheid der huisvrouwen. De Haagsche Afd. der Ned. V. v. Huis vrouwen is een actie begonnen tegen de bleekers. Zij wil eerst trachten, langs vredelievenden weg met de bleekers tot een verge lijk te komen. Lukt dat niet, dan -/uilen de geplaagde huisvrouwen niet schromen, haar toevlucht te nemen tot het nieuwste middel van verweer, de boycot, en in vereeniging met andere organisaties trachten een coöpera tieve wasscherij op te zetten. Ook wendt de Afd. opnieuw pogingen aan om de verbruikersvereeniging te handhaven. Het is te hopen, dat de vrouwen zooveel mo gelijk deze pogingen zullen steunen en niet door verkeerd begrepen eigenbelang of antisolidaire overwegingen de levenskansen dezer jonge, en noodzakelijke organisaties zullen verzwaren. Het blijkt echter niet altijd zoo gemakkelijk de huisvrouw van haar enge platgetreden padje af te leiden en haar langs nieuwe wegen te voeren naar het punt dat haar verre ver schieten opent. De Ned. Ver. v. Staatsburgeressen heeft den minister van Waterstaat verzocht, de bepa ling betreffende het examen voor leerlingkantoorbedoende bij den post- en telegraaf dienst, dat vrouwelijke candidaten slechts tot een beperkt aantal zullen worden toege laten, in te trekken, voordat de hierboven genoemde examens een aanvang zullen ne men. De vijfjaarlijksche bijeenkomst van den Internationalen Vrouwenraad zal dit jaar van 8?17 Sept. te Christiania worden ge houden. Waren het vroeger slechts de kapitaal krachtigen onder de leden, die een dergelijk congres konden bezoeken en was men dus daar door in de keuze der Afgevaardigden beperkt, voor ons land is thans die beperking opgeheven. Het bestuur van den Nat. Vrouwenraad heeft van een der leden een gift van ? 5000 ontvangen voor een fonds waaruit aan gedelegeerden finandcele steun kan worden verleend voor het bijwonen van de Internationale bijeen komsten. Een volledige delegatie zal uit Nederland aan dit congres deelnemen. Als afgevaardig den van den nationalen Raad van Nederland zullen optreden de dames Joh. W. A. Nabcr, pres.; M. C. Doorman?Kielstra, M.C. Reese, Elis : Baelde, L. C. A. v. Eeghen. W. v. ItalHe?v. Embden. Dr. Aletta H. Jacobs. C. v. Schalk-?Dobbelmann, en Ch. J. PolakRqsenberg terwijl Mej. E. J. Beïinfante als lid voor Nederland in het "int. Perscomit het congres zal bijwonen. C. S. GROOT tember wordt tot slot een diner aangeboden door den Nationalen Vrouwenraad van Noorwegen. De Ned. Delegatie vertrekt voor het meerendeel 4 September a.s. over Rotterdam naar Bergen, waar zij zal worden ontvangen door de Noorsche vrouwen te Bergen. Van daar zal de reis per spoor worden voortgezet naar Christiania. Op de lijst van candidaten voor het bestuur van den Int. Vrouwenraad komen voor als vice-presidente mevr. Doorman-Kielstra, te Rotterdam, vice-presidente van den Nat. Vrouwenraad van Nederland en mej. Van Eeghen te Doorn voor de functie van 2e secretaresse. Als presidente voor het comitévan wetten is opnieuw tot candidaat gesteld mevr. E. C. van Dorp, als presidente van het comitévoor vrouwenkiesrecht dr. Aletta Jacobs. De organisatie der bijeenkomst zal zooals die van alle bijeenkomsten van den I. V. R. weer voortreffelijk zijn. De zittingen van den Raad hebben plaats in het parlementsgebouw waar allerlei zalen beschikbaar zijn voor het gebruik der leden van de bijeenkomsten, waar ook een post kantoor, een informatie- en een persbureau zijn ingericht, vrouwelijke pages zullen weer alle mogelijke diensten verrichten. Internationale Vrouwenraad Het definitieve programma voor de vijf jaarlijksche bijeenkomst van den Intern. Vrouwenraad te Chrisiiania is thans bekend. Behalve de bijeenkomsten van het bestuur, van de comité's van het bestuur met de afgevaardigden der Nat. Raden en Intern. Comitéleden, waarvan alleen perscommuniqués zullen worden gegeven, maar die niet openbaar zijn. hebben er 's avonds vijf openbare bijeenkomsten plaats, resp. op <>, H), 13, 10 en 17 September, gewijd aan op voeding, economische en indtistrieele vraag stukken, die de vrouw betreffen, openbare gezondheid, verheffing van het zedelijk peil en den Volkenbond en zijn beroep op de vrouwen. Er is een welkomstbijeenkomst op 8 September in de Aula der Universiteit. De leden van den Noorschen Vrouwenraad bieden8 September 's middags in Hotel Bristol een thee aan aan alle gedelegeerden. De Koningin ontvangt de leden van den Raad 14 September op een thee ten paleize. De Minister van Buitenlandsche Zaken houdt een receptie voor de gedelegeerden en andere leden op 11 September 's avonds. De gemeenteraad van Christiana biedt 12 Sep tember een lunch aan in Fraguersoeteren. Den l oen September wordt een concert gegeven in het Nationale Theater en 17 SepOver Boeken en Tijdschriften Honderd A m e r i k a a n s c h e Toma ten-recepten, door Willy Cornclissen-Schepp. Titg, Nijgh en v. Ditmar's Uitg.-Mij., Rotterdam. Welk een nuttig boekje! Denk 't u eens in : Honderd verschillende wijzen ter bereiding van de tomaat, die in ons land tegenwoordig burgerrecht heeft gekregen en op geen goede tafel meer gemist wordt. Men vindt er in: recepten van rauwe tomaten, soepen, puree, vleesch- en vischrecepten met tomaten, tomaten-schoteltjes, jams en pickles" met tomaten. De schrijfster draagt het boekje op: in dankbare herinnering aan de beide moeders, wier nimmer moede handen zoovele smake lijke maaltijden vior haar bereidden. Wij nieenen dat velen haar voor de ver zameling van deze recepten, bijeengegaarcl gedurende een vijfjarig verblijf in Amerika, erkentelijk zullen zijn. E. M. R. BRIEFWISSELING Mijn dank aan de onbekende schrijfster, voor het aardige briefje van 17 Aug. 1.1., naar aanleiding van iets dat ik niet mag verklappen. De zending van het .... was recht vriendelijk gedacht. E. M. R. iiiiiiiiiiiitiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiMiiiiiiiiiiiii VERZOEKE: ALLE STUKKEN VOOR DE RUBRIEK ,,VOOR VROUWEN" IN TE ZENDEN KONINGINNEWEG 93, HAARLEM :: VERHUIZEN :: MEUBELS BEWflREN E. J. VflN SCHflICK BOOTHSTRHRT UTRECHT M1IIIIIIIIII1III IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIIIIIIIIIIIIIIII IN HET ZWITSERSCH NATIONALPARK V (Slot) We deden den zak op den rug, namen het treintje naar Schuls, om vandaar naar Scarl en verder te loopen. Je gaat dan eerst door de Clemgia-schlucht, welbekend bij alle Schulzer badgasten en trouwens alle wandelaars in het Beneden-Engadin. 't Is weer eens iets anders dan de Lutschine-schlucht, de Aaresschlucht of de Via Mala en buitengewoon mooi. Het pad is zeer goed, alleen een verbogen of ge broken leuning of een pas herstelde brug getuigen van de onbegaanbaarheid gedurende het seizoen van lawinen en steenstortingen. Op de breedere plaatsen zijn de wanden eenigszins begroeid, in de engten gaan steile wanden recht omhoog, elders dreigen puinhellingen omlaag te glijden en liggen er al kleine gruiskegeltjes op het pad. Beneden dondert de Clemgia over groote rotsblokken. Ue steenlagen staan hier vrijwel op hun kant en gedurend de eerste drie kwartier van onze wandeling krijgen we heel gemakkelijk in bonte verscheidenheid de voornaamste ge steenten te zien van deze merkwaardige streek in allerlei mooie kleurschakeeringen, waaronder vooral het groen van het scrpentin de aandacht trekt. Daarna, terwijl de Schlucht zich verbreedt tot een smal dal, wordt het landschap Jminder kleurig: de onbegroeide bergtoppen en de kale nieuwe puinheuvcls zijn bruingrijs of blauwachtig, we komen in de streek der zuivere dolomieten, rechts del'issocgroep, links de San Jon. Hier hangen lange slierten puin bij de bergen neer, honderden meters hoog, meest fijn gruis, waarop grootere steenbrokken verstrooid liggen, die bij den eerste den besten stortregen omlaag zouden komen, indien het water niet onmiddellijk tusschen de ptiinbrokjes wcgsijpelde om eerst te voorschijn te komen, waar in de onderste lagen.het gruis door den druk en door langzame chemische werking weer tot een vasten steenkoek is saamgebakken. Deze wordt dan evenwel door de beekjes weer aangetast en uitgeslepen en zoo ontstaan weer nieuwe ravijnen met daartusschen[mes-scherpe richeis van een broos samenbaksel, als grove beton. En waar de barheid of beweeglijkheid maar even nalaat, daar komen zich de planten vesti gen, die de stevigheid vermeerderen en de rolsteentjes tegenhouden, zoodat iedere plantcnrij een klein terrasje doet ontstaan. Heel Scarl aan de Clemgia. Op den achtergrond de Pissoc groep. l-'iitn ./. l-'i'iici'.^t aardig is het om onder deze ptiinbedwingers als hoofdfiguur ons gewone kleinhoefblad aan te treffen, naast de mooie Dryas, de blauwe steenbreek, het Alpen-Ieenwenbekje en de alomtegenwoordige Parnassia. Ligdenneu zijn ook al spoedig van de partij en zoo is het mogelijk dat in den loop der jaren een dorre puinkegel groen wordt, tenminste wanneer hij van boven af niet al te /.eer verontrust wordt. Doch in sommige dalen zooals in Val Zuort en Val Plavna en boven in Tavrii en Mingen kunnen cie planten geen vat krijgen en daar is alles dood .steengruis. Intusschen wordt het dal naarmate wij zuidelijker komen, steeds wijder en naast behoorlijke bosschen vertoonen zich ook brokjes weide, totdat we het gehucht Scarl bereiken, waar op het oogenblik de hooioogst in vollen gang is. Scarl is een der hoofdpunten in het Natioiialpark. Want het ligt aan den uitgang van twee der belangrijkste beschermde dalen : Val Tavrii en Val Minger. Ook mondt er nog een derde dal, het prachtige en zeer merkwaardige Vesvenna-dal, waarin omhoog bij den alp.Marangunjde koeien edelweisz vreten, zooveel ze lusten, maar ze hebben liever gras. l lier vinden we in de bosschen ook alweer onze Linnaea, want naast de dolomietbergen ver toonen zich hier granietruggen. En het woud wijd en zijd is arvewoud met slechts betrek kelijk weinig lariksen, sparren en bergdennen. De lagere bergen zijn tot op hun kruin met arven'bedekt, tegen de hoogere toppen zien we de mooie boomen in verspreide orde om hoog marcheeren tot vierentwintighonderd meter hoog. De oude boomen hebben geteis terde en gebroken kronen; maar de jongere, die van veertig, vijftig jaar zijn van hun voet af regelmatig met takken bezet en van boven netjes afgerond. Inderdaad lijken:,vele wel op de onwaarschijnlijke boompjes uit onze speelgoeddoosjes. De jonge boomen bloeien in hoofdzaak aan hun top, daar zien we de dikke, blauwachtige, harsrijke arvekegels. (ieregcld /ien we dan ook op die toppen den notenkraker zitten, den niooien kraaiachtigen vogel, wiens bestaan aan den arveboom ge bonden is. Hij rukt met veel inspanning zoo'n kegel los en gaat dan op een geschikte plaats de eetbare zaden er uit pluizen. Ook legt hij 's winters voorraden ervan aan en zaait zoo doende de arveu uit, op dezelfde manier als bij ons de Vlaamsclie gaai het met de eiken doet." Voortdurend hooren we de geluiden van die notekrakers, een vriendelijk vragende lokroep, een schril maar niet ohwelluidend gekrijsch. en een harder geluid, dit laatste vooral, als hij een roofvogel sart, want aan dit kraaienvermaak geeft hij zich ook al over. We zijn een paar dagen iu Scarl gebleven, om de dalen te bezien en toen hoogerop ge wandeld naar Valcava. De weg gaat eerst langs de Clemgia altijd tusschen arvebosschen. Een waterspreeuw was zoo vriendelijk ons een eindweegs te begeleiden. Verderop verbreedt het dal zich en is geheel aan veeteelt gewijd, grijze koetjes, nog al vieze en vervallen alphutten en een uitgestrekte kaalgegraasde bruinig groene grasvlakte met aan weers zijden Piz d'Astras en Piz Mnrtera, mooie bergen, lavendel en lila in de avondzon. Dan de pashoogte, waar de koeien niet meer komen, en daar is de zuidzijde van den heuvel weer bont van allerlei mooie bloemen en al heel gauw zijn we weer in arve- en larikswoud terwijl we een achthonderd meter dalen naar het milde Munsterdal, dat open ligt naar het Etschdal en naar Italië. Den volgenden dag ging het in eens van Valcava naar Zerner over den Ofenpas en langs de derde pleisterplaats van het Nationalpark, het hotel Fuorn en we constateerden nogmaals dat tusschen Fuorn en onzen Adler in Zernez al de schoonheden van het Park en van de bergnatunr van het Ofengebied zich nog weer op hun rijkst en indrukwekkendst vertoonen. .1 A c. P. T u i i s s r