25 Sept. '20. No. 2257 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EERHÖFP e,C CflDISTOFLE iT IN ECHTE BDOTIZEn Naaml, Venn. Amsterdamsche Bad- en Zweminrichting Over 't Y. Geopend het nieuw gerestaureerde Gafé-Eestauranfr W. F. H. MOOIJEN, Telefoon C. 1158 Lunch Diner Souper d la carte EXPLOITANT DINER- en AVOND-CONCERT Firma H.C.NOYEN, Leiden,DenHaag, gevestigd 18-*7", is vanaf 15 Sept. VERPLAATST van Lange Houtstr. No. 15 naar LANGE HOUTSTRAAT No. 25. FLICK's BOOMSCHORS CHOCOLADE ("'Sri Is Chocolade in een vorm en van een samen stelling als In geen ander Fabrikaat wordt teruggevonden. OVERHEERLIJK VAN SMAAK! EIVE1 GISPAI FlICK ? Opgericht 1145 HofliviriDtlafi InitBrdim ILVERiU M, Het Globe Safety Bas Syndicaat AMSTERDAM Telegram-Adres AVANTI" Winston" Ras-stoom Radiatoren Reukelooze Apparaten zonder afvoer Levering uitsluitend aan den handel |IIIIIIIIIMIIIll3UIMIIIIMMIIIimilMlimilllllll IIIIIIIHIIIIIIIIIIMIIMIinillllNllllllllllllllMIMIIHIIIIMIIIlllUllHMHDMfl;i1 STARK'S OXYDOL" I. ?- MCUS TANDPASTA) II (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) llNunl. VMin. 8TARK t Co. Chamltchi Fibrtok '«-HAK", Vflrmnbcga f l '???»IM»»ll»»g|ilHitNHMMiilit^||Mmmmil»«l»M«MIMI^IHIMIMmMMMit^ ZOO JUIST VKRSCHEKN: F.M.DOSTOJEFSKI UIT SIBERI Roman in l (talm, omslag van IS, VAN MENS Prijs per deel gebonden f 1.5O Het verschijnen van dit werk is voor hen, die belangstellen in de Russische litteratuur een goede gelegenheid om weer eens met een belangrijk, typeerend Russich boek kennis te maken. In de voorrede zegt du schrijver o.m. over het manuscript, waaraan hij dit boek ontleend heeft: De geheel nieuwe, tot nog toe onbekende wereld, het ongewone van sommige gebeurtenissen, enkele bijzondere opmerkingen over het verloren volk" trokken mij aan en ik las met belangstelling. ALOM VERKRIJGBAAR Uitgave van Van Holkema j Waiendoif, A'dant Vraagt prijsopgave van COGNAC : HENNESSY ":** aan trnuiMNli Wijnhandelaren ZWOLLE FANTASIEfABRIEK DEDEM5VAARTr,ul07 VRAAGT UW WINKELIER Zelfond. 93 Cent fr. In den Boekh. en na postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. Dit is liet eenvoutlïgste, kortste en duide lijkste Snelschiïft. «ftoofe* óiöen et! *»?? i cJmporr Vfioodv Het is van ALGEMEENE BEKENDHEID dat de MICHELIN lUnELBMDEH ZIJN LICHTLOOPEND EN ONVEKSLIITBÜR! 12 MAANDEN GARANTIE n iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii mini HIIII iiiiiiirtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiii de marktplaats der Hollanders moest worden: Orange City, Oranje stad. De kolonisten van 1847 hadden, meteenigen wrevel aan het vaderland denkend, hun stad Pella gedoopt, naar de plaats waarheen de discipelen van Jezus vluchtten toen Jeruza lem door de Romeinen met verwoesting werd bedreigd. Thans echter, na zoovele jaren in den vreemde, waren de bittere herinnerin gen verbleekt en kwam de gehechtheid aan het Oude Land" weer boven, zich uitend in 'dat eene woord : Oranje. Orange City werd .,,de stad" genoemd, William een der hoofd straten, Nassau en Holland de omliggende districten oi townships. Wel moeilijk waren ook hier de eerste jaren : sprinkhanen, grondstormen en overstroomin gen vernielden jaar op jaar den oogst. Toch hield men zich staande en arbeidde voort onder de bezielende leiding van Henry Hospers, den stichter der nederzetting, en Seine iiiililimmimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiii Levensverzekering Maatschappij H A AR L E M" Wilsonsplein 11 DE VOORDEELIOSTE TARIEVEN Bolks, baareersten predikant. Eindelijk de be looning : jaren van ongekende welvaart bra ken aan. Voora idoor de propaganda van Hospers vestigden zich ook tal van Hollanders uit Michigan, uit Wisconsin, uit Nederland in Sioux County. Zij kregen daardoor reeds spoedig zoo'n invloed op het bestuur, dat zij den regeeringszetel van het County naar de Oranjestad verplaatsten. Tal van dorpen ont stonden : Sioux Center, Alton, Maurice, Mid delburg, Newkirk en vele andere, geheel of grootendeels door Hollanders bewoond. Door hun energie trokken zij overal de aan dacht, zij maakten Sioux County tot de meest typische en meest welvarende Dutch farming community in Amerika". En deze wel vaart weerspiegelt zich in de hoofdplaats, de City", thans een bloeiend landstadje met vele winkels en aanzienlijke bankinstellingen, waar ook vele ouderen, tot welstand gekomen, zich gaarne vestigen. Ook het kerkelijk leven heeft zich hier krachtig ontwikkeld. Naast de oudste Hollandsche Gereformeerde kerk ontstond in 1885 door de toenemende Americanisatie eene Amerikaanscheüeref. Gemeente. Verderviudt mener eene aanzienlijke Chr. Geref. kerk, waar nog wel liet Hollandsen de voertaal is, doch de Eng. taal steeds meer doordringt. Een vierde kerk is in aanbouw. Het in de Hollandsche taal uitko mende weekblad ,,De Volksvriend", houdt alle Hollanders, ook die, welke van hier uit nog verder naar't Westen t rok ken, v oor;; l van allerlei Wij expüseeren op de Vrachtwagen tentoonstelling DEN HAAG de WERELDBEROEMDE WHITE-CHASSIS. Wij komen uit niet liet aluin bekende 2-TOHS CHASSIS liei S-TONS CHASSIS me1, dubbele Gere duceerde Achter as en een Paal- Tractor. FirmaGebr.NEFKENS, Filiaal Amsterdam 26 JAC. OBRECHTSTRAAT Tel Z. 2307 - '?.. yo_/5. godsdienslzaken op de hoogte. Opvallend is het welke groote opofferingen de American Dutch zich voor hun kerk getroosten. Zoo is dan ook de trots van Orange City haar Mid delbare School-Northwestern Classic;.! Academy eene stichting der Reformed Church, waar thans een 100-tal leerlingen hun opleiding ontvangen. Hen deel dezer jonge Western Uutch hoopt daarna Hope College, de stich ting van van Raalte in Holland Mich., te be zoeken, om van hier uit het Evangelie te kun nen prediken, niet alleen onder hun geloofsgenooten, maar als zendeling ook onder de niet-gcloovigeii. En op deze wijze brengen ook ?,ij in vervulling de dierbaarste wenschen van de pioniers van 184ti en '47, de ,,PelgrimvaUeis van tiet Westen". Dezei dagen viert men te Orange City het vijftig-jarig lierinneringsfeest van de stichting der stad en daarmede van de vestiging der Hollanders in Sionx Cimnty. Laten de fcestvierenden overtuigd zijn, dat vele vrouwen en mannen in het Oude Land, the O!d Country, de ontwikkeling hunner 1) Naast deze hoofdzakelijk landbouwkoloniën zijn ook te noemen de industriekoloniê'n Urand Rapids en i'aterson. kolonie met warme maar weemoedige be langstelling volgen. Weemoedig : want wij blijven ons afvragen waarom toch zoovele energieke elementen voor het eigen land verloren moeten gaan. Amsterdam. 1. VAN HINT r; iilliiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiii V E R B E T ERIN G In het artikel van dr. Van Hettinga Tromp Een nieuw gemeentelijk orgaan'', (l l Sept. jl.) staat dat de toonregeling is vastgesteld voor den tijd van l jaar; moet zijn: l', jaar. Verder staat er dat de formaliteit van be krachtiging door den Raad van overeenge komen regelingen, die geen geldelijke gevolgen hebben, slechts zou leiden tot ,,verhooging van de mindering"; moet zijn: hinderlijke vertraging van de uitvoering". SPAAHSCH, EHOEL3OH, FRAHSOH, DUITSOH et o, Borllfz-Sohooi Heeronormoht 4BI H. 3288 Pract. Onderwiis door buitenl. Leeraren HET ROODE LAMPJE SïfijnlflscVie Gepeinzen (105) Qni \iilnnitiir et c per F}rnpliL'tus. Als nu maar werd begreepen, dat hel spot ten met heiligheid zoo vaak voortkomt uit gekwetste gevoelens van uiterst teedere hei ligheid. Er zijn dichters en schrijvers, die scherp en bijtend hebben gespot met dingen, die anderen heilig scheenen. Heine deed het, en Multatuli, en in onzen tijd Romaiii Rol land en Upton Sinclair. Ik voel mij ook schul dig. Ik heb gespot, zooals ik het nu niet meer zou doen. Mijn eerbied voor de gevoelens van goede, vroome, kinderlijke menschen is grooter geworden. Maar de motieven van mijn spot waren wreevel en ergernis, om de ver kleining van het allerhoogste, om het plat en belachelijk maken van waarlijk heilige dingen, uit gebrek aan groot begrip. Wat mij deed spotten, was veel eerbied voor God, maar te weinig voor de menschen. Later leerde ik verdragen, wat soms wel belachelijk klinkt, maar een uiting is van naief, kinderlijk geloof. Maar waaraan herkennen wij, dat het de Heilige eest, d. i. God zelf is : ,,qui locutus est per prophetas," en geen kin derlijk bijgeloof? Toen Abraham de stem hoor de, die hem beproefde en beval zijn zoon te offeren, was het toen de eerste tweede of derde persoon van de Triniteit? En waarom? Waaraan was die te herkennen? (l Ou) En nu een geweeteusvraag, eerlijk gesteld, en een eerlijk antwoord verdienend. Gericht aan ieder oprecht, vroom, geloovig mensen. Als er een stem tot U sprak, met de grootste duidelijkheid, die U beval Uw zomi, of als ge geen kinderen hebt, Uwen liefsten broeder of een van Uw ouders te offeren met een mes de keel af te snijden dan zoudl «e geen oogenblik, ook maar geen enkele seconde dit voor (iods stem houden. Natuur lijk niet ! Maar waarom niet? Gij zoutlt zeggen: dit is duivels-werk, satanisch bedrog. En een biechtvader zou U groot gelijk geeven, eu l' raden ernstig te bidden, en zulke duivelsehe bezoekingen met alle macht af te weeren. En toch het was precies hetzelfde wat Abra ham hoorde, en wat hij, gehoorzaam eu oot moedig, oumiddelijk toeschreef aan (ïod zelf. En waarnaar hij zou gehandeld hebbeu, als de engel niet gekoomen was. Nu niet aankoomeu met iets, wat ik eevengoed weet als gij. Ik ben een groote stoffel, maar ik weet toch wel, dat we niet in den tijd eu den cultuur-toestand vau de aartsvaders leeven. Maar de geleerden zijn boos op me, omdat ik gezegd heb, dat ouder gelijke woord en taalklanken, ja, ook onder de begrippen de werkelijke weezeuheid der dingen voortduurend verandert. En zie nu eens dit, waarlijk ontzettende voorbeeld: Dit zelfde bevel wordt voor zesduizend jaar, in den onbepaalbareii tijd van Abrahams leeven, maar ook nug duizeude jaren later, verstaan als koomend vau Gud, en zou thans afgeweerd en gevloekt wor den, als stellig koomend van den Duivel. Is er grooter verandering denkbaar in de weezeu heid van een woord? Voor Abraham was God, wat voor ons zeer zeeker Duivel zou zijn. Neemen wij aan. d. il van liet w ooi u, dat Alualiam hoorde ^prcckeo, de klank onverandeid iuchlccven.Dat dus die slcin l lebrecuwsvh sprak, /'m als dat nog /ou \\orden \cr*iaan. Laat \er der het begrip van dat u oord nuk onveranderd geblcevcn zijn, zoodal di' bedoeling eeven duidelijk is voor ons, aK ze dat wa^ vooi Abraham, hoe totaal is da:i niettemin de innerlijke \erandcnng in het meezen, de wer(107) De meditatie ou'i dal ( mus -hevel en vader -offer leevei t nog ineei .bij si ei 'ke d iepoprechte oovei \\iTgaig. Daa.'loe doe ik een anilete viaag. Wat zon ei' gebeuren, als de Heilige geest, om ondoorgrondelijke reedenen. het noodig vond een dergelijk .«ffer ie eischeii van een of andere bekende peisooii van onzen tijd? De gedachte alleen zal reeds eigcinis verwekken. Alen zal zeggen ; zooieis zal de 1 1. Geest nooi l doen. Maar d il is geen ant u oord. Wie k, m zich aanmatigen te bepalen, wat God al of niet zal doen? Ik ondeistel nu, dat Hij hel wel doei. en vraag- wat zou de uitwerking zijn? Zon hij gelmoi zaamd wol den? ..The answci" is in the ncgaüvc". Zeer zeeker zou hii niet gehoorzaamd worden, al kwam het bes ei. volgens den voorgcschrccven hiërarchische!! weg, met al hel gezag der l'.msselijke onfeilbaarheid tol ons. Onderzoek Uw binnenste, lecz.er, en \iaag U af ,of ge een vroom en ernstig menscli kent, die ge hoorzamen zon, als Abraham, met het offermes in de hand. Wat bedoel ik met die vraag, wat beteekent ze? Wat beteekent het stellig te verwachten negatieve antwoord? Dit, dat z.ells het allerhoogste gezag, dal buiten den measch staat en door hem erkend eu heieeden wordt, niet in staat zou zijn den imierlijken arbiter in den meiisch te t rotseeren. Zelfs de strengste gelofte van volkoomen gehoor zaamheid zon niet baten. Wanneer het hoogst denkbare uiterlijke gezag dat aan den Heiligen Geest wordt toegeschreeven iets beval, wat teegen het diepste oordeel van de men -hen, z.ooals zij thans zijn, inging dan zoi de menscli rebellisch w-orden en weigeren. Misschien zon een enkele fanatieke zeloot gehoorzamen, zooals de Katwijksche visschers, die hun makkers doodden op bevel van een geestdrijver. Maar de groote meerder heid zon weerstand bieden en zeggen : dit is Satanswerk ! Gaarne neem ik de verzeekering aan, dat de H. Geest, d.i. God, nu niet meer zulke proefneemingen zal doen, nu niet meer zulke beveeleii zal geeven. Dat Hij dus al klinkt het wat triviaal met den tijd mee gaat, of reekciiing houdt met het veranderen van tijden eu zeeden. Het feit blijft, dat Hij het eenmaal heeft gedaan, eu dat toch ieder verstandig menscli moet erkemmen. dat een pooging; om het weer te doen mislukken zou. Die pooging zal nooit gedaan worden, juisl omdat ze mislukken zou. (ïod doet natuurlijk geen dingen, die mislukken. Maar welk een ontzaggelijke beteekenis heeft het feit, dat de mensc.ii durft, ja moet zeggen : Zelfs nis l lij het deed, wij zouden niet kunnen ge hoorzamen. Daar is het, als of God z.ichzelveu in de menschelijke ziel oulmoei en herkent, met zijn volstrektheid en onaantastbaarheid. In de ziel zelf u-imnl (iod en is de Heilige Geest . en hij kan niet teegen zichzelf zijn. lui alle uiterlijk gezag moet voor het innerlijke buigen eu het ontzien. Dit is een numdig worden der menschheid. Maar ook het eindi gen der menschelijke onderworpenheid aan een hoogste gezag buiten hem. Zulk ecu gezag kan als hoogste arbiter niet bestaan. Gij hebt zeil erkend, leezer ! door Uw negatief antwoord op mijn vraag, dat de macht vau zulk builen ons geplaatst gezag, zeer bepaalde, onooverkooiuelijke grenzen heeft. EI" I;[IM;|IM K'JV .\[N E i: n i: N ...... mui .......... im DEN HAAG; VARHOND! HOUTBOUW [KANTOOR TQEDECIK HENimiAANe JEN HAAG - TEL.iNiycn.25öO236i LEVERT DE/VEPLANGD IN ZEER KORTEN TUD ALLE HOUTCON/TRUCTIEX ALX LANDHUIZEN yCHOOLCEBOUWEN JACHTHUIZEN ZIEKENHUIZEN INLICHTINGEN OP AANVRAAC