10 DE AMSTERDAMMER, V/EEKBLAD VOOR NEDERLAND 23 Oct. :20. No. 2261 TOE JONGENS, WEEST NIET WREED! J. S. MEUWSEN, Hofleverancier, A'DAM?R'UA* DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND Het is verboden een wapen bij zich te hebben" Zeg, heb j' er wel eens even over nagedacht, Dat woorden, lachjes, blikken, kunnen wonden dooden ? Geen wet heeft 't dragen van dat wapentuig verboden, En 't heeft toch al zoo heel veel wonden toegebracht, Want 't wreede woord is van je lippen voor je 't weet; Toe, jongens, weest niet wreed ! Je makkers noemen je zoo gauw een ruize-kei. Geen kunst, ze te vermaken met je grove grappen, Als 't je niet deert den stumper op het hart te trappen ; Zie, ieder juicht je toe, en lacht behalve hij! Kijk naar zijn droeven blik, en zie wat je misdeed Toe, jongens, weest niet wreed ! Jij, vluggert, die zoo makkelijk je lessen leert, Bedwing je, smoor dien harden hoonlach, jonge spotter, Als daar een zwakke broeder, in beangst gestotter Blijft steken in zijn les, zoo moeizaam bestudeerd, Waarop hij heeft gezwoegd, met tranen en met zweet Toe, jongens, weest niet wreed ! Jouw pak Papa betaalde 't! is volmaakt van snit. Maar moet je nu je buurman, d' armen drommel, plagen, Omdat ie d' oude plunje van zijn broer moet dragen ? Doe net of je niet ziet, dat 't ding hem leelijk zit; Hij ging heusch graag precies zoo fijn als jij geklee'd. Toe, jongens, weest niet wreed! Scheldt niet die neus", ,,die kromme", of die bult", Dankt God, dat gij zoo welgemaakt zijt, slanke knapen ; Weest er niet trotsch op ! G' hebt u zelf niet zoo geschapen ; Dat hij niet mooier is, is niet zijn eigen schuld. Kom, maakt, dat hij het eens een oogenblik vergeet! Toe, jongens, weest niet wreed ! Die katjang!" O, ik weet, je meent het niet zoo kwaad, Maar stel ie nu eens voor, dat jij zoo was geboren, Zou jij daar dan graag eiken, eiken dag van hooren ? Denk hier eens aan, en wedden, dat je 't voortaan laat ? Er zijn toch leuke jongensnamen bij de vleet ! Toe, jongens, weest niet wreed ! Die rooie" gaf wel graag een stukje van zijn pink, Om zijn pruik voor jouw blonden kruüebol te ruilen, En eenzaam ligt hij 's nachts misschien in bed te huilen; Hij hield zich overdag zoo kranig en zoo flink, Maar als hij 's heel alleen is met zijn stille leed ---Toe, jongens, weest niet wreed ! Je bent nog jong. De zonne schijnt, de lente lacht. Je speelt een vroolijk spel in tien of twaalf bedrijven; Kom, laat dat stuk voor allemaal een blijspel blijven ! Wie weet wat jou, of d' andren in de wereld wacht ? Daar 's meen'ge droeve rol in 't Spel, dat 't Leven heet ____ Toe, jongens, weest niet wreed ! CHARIVARIUS iliiiiiMtmiliMliiminmiMiliMMiiimimimiimimlliiiiiii iiiiiiiitiiiiui.nu er verCHARIVARIA Het waarschijnlijk zekere onzekere Wij wet.'n het niet, maar zeker is, dat de mijnwerkers waarschijnlijk niet in staking zullen gaan." (Groene) Het zeer langzame snelle Een ondoordacht snel ingrijpen kan ernstige gevolgen hebben, en mag slechts proefsgewijze en zeer langzaam in zijn werk gaan." (Fin. N. en U Hl. BI.) Uit de Hoogeschool der Journalistiek Behalve deze bedenking was de medewerking van dezen zanger zeer te waardeeren." (N. R. C.) Het is opmerkelijk hoe in dezen het vernuft altoos stomp loopt op al dan niet opzettelijk niet-geziene waar heden." (Dord. Nbl.) In jaren is de kermis, heden ge houden, niet door zulk mooi weer begunstigd." (App. Ct.) Spreker teekende opeen b'Tdeenige . figuren, waarmede hij en tevens met UIT een reeks op het doek gebrachte licht beeldenzijn rede verduidelijkte."(U.D.) Het was, alsof hij ons de ziels tragedie, die de groote Rus in dit werk belichaamde, wiide laten aan den lijve ondergaan; alsof hij ons wilde voortooveren het. beeld van een teekening, waarvan hij de psyche op een wijze opgevat heeft, die door niets geëven aard mocht worden." (N. R. C.) Minder vaardig technicus dan som migen zijner collega's, werden Bachs koraalbewerkingen in zijn reproductie tamehjk rommelig," (U. D.) Het besluit omtrent de anonymiteit in de pers was toch nog zoo gek niet. Plat-duitsch Zij bemoeiden zich opzettelijk om zulk een plaats te winnen." (Dirk Coster, De Nieuwe Europeesclie geest). De volledige omvorming van het' Transportwezen." (Soc. Gids) Het dorp wist zich tot een gezochte badplaats om te scheppen." (N.R.C.) Beide stroomingen moeten zich tot hoogere eenheid omvormen." (DeStem) Hij smeedde dit wapen om." (N. R. C.) ,?, De minister heeft geen aan leiding gevonden hun eenige be merking te maken." (St.Ct.) Als een haan die te kraaien aanvangt." (Tel.) In wien het te rijpen begint. Zoo als hij te groeien scheen " (Msb.) Laat ons dit voor heden rusten laten." (N. R. C.) Overwijzing." (Fonn. Ned. Bank) Dit beteekent een beduidend ver lies voor het Zwitsersche voetbal."(Tel.) De socialistische bladen zijn < Zaterdagavond in geslaagd in ve kleinden omvang te verschijnen." (U. D.) Wij hopen van harte, dat zij hunne pogin gen zullen voortzetten. De Polen brengen de burgerwezen in het vuur bij Soltau," schrijft het Hbl., maar als wij 't wel hebben, schrijft men dat woord met dubbele e. Nadat wij een dronk aan de Koningin, Beschermvrouwe van het Kon. Inst. van Ingenieurs hadden gewijd, opende zich tot ver in het menu geen mond, dan voor het innemen van kostelijke spijs en drank." (Vad.) Als het Kon. Inst. maar eens wat meer vrouwelijke leden krijgt, zal dat wel anders worden. Populaire geschiedenis Het is of Shakespeare, in klare zakelijkheid de eeuwige worsteling tussehen het autocratisch en het democratisch element boekend, van Pompeus (dit rijmt op Zeus C/iar.) over Ceasar, Brutus Antonius en den jongen Ceasar (Octavius) den lateren keizer Aiigustinus, enz." (Groene) Schrille tegenstellingen Hij was de eerste Amerikaan, die na den oorlog weder Dnitschland en Berlijn bezocht." (N.R.C.) Men heeft daar nog niet den zedelijken en moreelen moed verzameld." (Tel.) De vraag is, of deze verklaringen platonisch zijn of gemeend. (N. App. a.) De gentle liint\ De Ouddorpcnaars hebben hun nieuwen ongehuwden burgemeester, volgens de Maasen Sclieldebtide, na een hartelijk woord van Ds. Rössing, toegezongen Ps. 134:3 Ga niet alleen door 't leven !" Door het verlangen n. eigen huis wenscht degel. D. v. g. h., 42 jaar, niet onbemiddeld, P.O. en ongeh. kennism. met net H." (Adv. N.H.C.) Ter voorkoming van teleurstellingen voegen wij hier bij, dat de nette H.v.g.h. ook ongeh. moet zijn. iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH HET KLADSCHRIFT MiMmiMiMimiiMiiimMiMtmiiM iiiiiimiiiiinniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii DINGEN, DIE GEBEUREN Twee, drie dagen heeft ze geduurd, de be roering /;;, de umotii buiten hut hoofdgebouw van dun^Anisturdamscheu post- en telegraaf dienst. Van wat daar binnen gebeurde en, in bloedloozen, vrij tamnieu stakersslrijd, zich af speelde, zijt. gij op de hoogte gebracht door elk dagblad, waarnaar bij iedere editie uw grijpgrage vingers zich verlangend uitstrek ten. Van wat buiten zich afspeelde, om en nabij het brandpunt, is een eu ander der vermelding waard. . . . 's Morgens vóór negen, vóór het aangaan van de school, hangen eiken dag de l l.B.S.'ers. die nu in het zeer onvolkomen aan de eisenen van een inrichting voor middelbaar onderwijs voldoende Nut" zijn onderge bracht, tegen de stoepen van de aangrenzende huizen. Ze slenteren het breede trottoir langs, van Paleisstraat naar Raadhuisstraat vice versa ; zij voelen zich als katten in vreemde woning, want ze kunnen niet aarden zouder behoorlijke speelplaats, voldoende wandelruimte. Zij moeten nu, de meisjes en jongens van deze vijfjarige, die toch niet veel meer nog zijn dan kinderen, zij moeten veelal hun troost zoeken op straat", midden in 't rumoer \an Amsterdam, waar dat op z'n woeligst is, De eerste dagen van September ging dat wel, Het was een ongekend nieuwtje : zon uit de klas en meteen op den Voorburgwal, waar de KUNS7HANOEL JACK HIEKERK v/h Chef Goupil & Co. 23 & 25a Lange Houisir. 's-Gravenhage MEESTERWERKEN V RH DE 17e EEUWSCHE, HAAGSCHE EN FRANSCHE SCHOOL gansche stad zich langs spoedt en waar 't altijd druk en gezellig is. En was't niet fijn-hinderiijk voor de leeraren, dat je den heelen dag 'l lawaaiig tramguklingel en autngetoeter in je noren liadt? Wat zou dat vél welkome vertragingen innig verlangde stoornis geven in de klas, waar de tusschenschutten, aangebracht «m meer klassen te kunnen formeeren, tóch al zon bespottelijk dun waren, dat je bij de minste stemverheffing van den leeraar in 't aangrenzend lokaal van de standjes k<>n meegenieten ! Maar tranigcklingel en aulogutnelur wenden; wenden veel te ving, en even/on raakten ze allemaal wondergauw met de gezellige drukte op den burgwal vertrouwd. Toen kwam heel welkom voor de jeugd de post- en telcgraafstaking. De ineiischeii stonden in drommen en groepen achter de vcrsperring van bereden agenten en overal, waar de sympathie met de stakers, de groote ontevredenheid over 't optreden van de Admi nistratie der Posterijen en Telegrafie werd geuit 't is nu eenmaal een feit, dat, wie op straat gaat debatteeren, zich 't middelpunt van een menigte maakt, die op de hand van den werknemer is ; overal, waar het debat gaande werd gehouden, stonden scholieren, H.B.S.'ers uit liet Nut, het hoofd vooruitgestoken, aandachtig mee te luisteren en ze meenden uit de gesprekken te mogen op maken, dat, wie staakt, een held gelijk is. Toen heeft een trocpje van die H.B.S'urs (ik heb mij dat door een der geïnteresseerden onder geheimhouding laten vertellen een deel u dit weer sub rosa mede) besloten, het voor beeld van het recalcitrante deel van het Post en Telegraafpersoneel eens eventjes te volgen. Niet omdat hun eisch tot loonsverhooging uf een verzoek om vermindering van werk was afgewezen ; louter maar, omdat het een verzetje gaf, en omdat zij dan wellicht óók eens van zien zouden doen spreken ! Om een uur 's middags zou samenkomst zijn Waar? In den lunchroom. Hoeveel zouden durven meedoen '-.' 't Getal was gering. Niet meer dan vier stakingswilligen kwamen zich melden. Die vier zaten Donderdagsmiddags om n uur in ,,'t lokaal van samenkomst.." Zij waren in den beginne spraakzaam en vol moed en zij wilden elk standje thuis, alle straf, die er, later, op school zou opzitten, graag trotsuere.n. Zij zetten de jonge, sterke tanden in den ruumigen tompouce en slikten, met den eersten hap al, het beetje opwellende zemuvachtigheid weg. Ze bleven zitten en kijken.. ze werden hoe langer zoo minder spraakzaam .... het gesprek begon te hokken. . . . hokte voortdurend en hoe meer de lange wijzer wegschoof van 't cijfer XII, hoe zwakker hun .argumenten werden. Met steelsene blikken volgden ze, elk voor zich, '( voortkruipen van dun minuutu ijzer, maar ze hieven nog sloelvast Vijf minuten vooi schooltijd stond uen van hen op. Plotseling. De anderen volgden. Even schielijk. Zij duwden de juffrouw iu 't blauw katoen ieder op z'n beurt twee dub beltjes in de hand. . . . du juffrouw glimlachte! wit jus. , . . /ij schoven de deur ui t.. . .wrongen zich in de Jonge Roelunsteug tussehen een ijswagun en den huizeiikant door en stonden eer zij zelf zich ervan bewust werden vo<>r het voormalige Nulsgebouw. f Hen minuut vóór schooltijd. Overal rondom was het vol van stakende postbestellers en telugraafpersoneel : van publiek, dat altijd nog maar stond te diseussieeren en dat critiseerde de onverantwoordelijke houding van de huerun in Den l laag ; 't stond er \ ol agenten, bereden en te voet : vol jongens en meisjes met tasschen en boeken.... medescholieren. Schooltijd! De li.ii.S leerlingen rennen het stoepje at' van hel oude Nnls^eboiuv, zij schuiven door de ieeren tocludeur de sombere, kille, hardsteeiien gang in.... de stakers"' stommelen en schui\en mee en /.i t ten, eerder dan de anderen HOL;, in de bank. Dien middag heeft geen leeraar buitengewoiiun last onder\ ouden. l'-en \.ni <ie X lei heel i Illii van deze '"""'"""" /wakke poijni; tot verzet \ ei leid ;, van dit voornemen, dal tol cvii <;eheuru-nis had !;unncn u orden in dr reeks van i eiitciui^e M'hooldagcn Maar hij wa-van UTiiing, dat de l lid nog jiiut uckomeii was voor een flink geori;anisei-riU- staking onder H.B.S.'ers. A n K TA Sonnet jgVer schemert nog het late kimmenrood En kleurt zoo innig-mooi de verre dreven, Met flauwe, grijze sluiers nog omgeven; De hooge wolken liggen stil en dood. In scheemring slaapt nu zacht het kalme Leven Ik honr met schrillen, rammelenden stoot Een wagen raatlen, en een verre boot Zwaar stoomen met gedreun en schokkend beven. Dan kwijnt't geratel en gedreun en sterft De luchten zijn in bleek opaal geverfd Mijn ziel rust stil in zalig zoet genot.... De nacht stijgt traag en talmend uit den grond - En naar mijn God neigt droef mijn dorre mond En zegt mijn liefde uit ? tot U, o God! A N D RÉPETERS CHINEESCHE GEDICHTEN Li TAI Pon (8e eeuw) bewerkt door W. H. DE Roos Liefde-gave (liet vierde der Wu-liederen, naar den trant van Tzu Yeli) Morgen, in de vroegte, giat de bode. Bezig boog ik, heel den langen nacht, Boven 't strijd-gewaad,het warm gevoerde. Koud van 't trekken aan de kille naald Werd mijn hand;nóu houdt zij nog de schaar. Och, of wat ik knipte, naaide^en zond, Snel zijn doel, mijn verren lief, mocht vinden! Melodie van het groene water Om witten lotos op het meer te plukken Zette'~~*ik,tnet herfstzon op het water,uit. 'k Werd onverhoeds ten prooi aan trieste herfst-gepeizen En dreef -- zoo droef, dat mij de bloemen wilden troosten: Zij wenkten, wenkten maar ik zag het niet mimitiiiim» i 17e Jaargang 23 Oct. 1920 Redacteur: K- C. DE JONGE Van Woustraat 112-, Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten AUTEURSOPLOSS ING PROBLEEM No.244 VAN DEN AUTEUR P. J. EIJPE, HAARLEM Stand Zwart. 5. 7. 10. 12. 14. 17/20. Stand Wit : 23. 27./30. 32. 37. 39. 43. Wit: 28-22, _ 39-33, 30-24^ 24j4,_ Zwart":'" 17728 ^gcdw. 28748, ~ 48722, " 19:37, 29-23, 4:17! j S: 29 AUTEURSOPLOSSING PROBLEEM No.245 VAN DEN AUTEUR S. VAN HEER WAARDEN, COCKSDORP (TEXEL). Stand Zwart: 2, 4, 7/10, 12, 17, 29. Stand Wit: 20, 21, 25, 27, 31, 32, 36. 37, 39, -13. Wit: 20-14, 27-22 22-18, 32-28, Zwart: JÖ: 19 ge^d7v7T7727Tgaiwri"2:23723:41, 36:47, 47-42, 39-34, 25:1! Een bijzonder goed afgewerkt probleem, hoewel de 7u zet lang niet nieuw is. SCHIJFWINST In onderstaande stelling speelde wit 39-34 waarna zwart uen schijf won. A. K- W. Datnme Zwart. (15 schijven) 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (15 schijven) B. Springer Stand Zwart : 2. 3. 58. 10,14. 17. 22. 24. 27 Stand Wit : 23. 26. 28. 33'38 40. 42. 43. 45. 40. 48. VRAGENRUBR1EK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd). M. te N. Wat is de Sherman-Act en welke boeken handelen over dergelijke handelswegen? De Sherman-Act werd den 13en Juli 1890 door de Wetgevende Macht van de Vereenigde Sta(en, gevolg gevende aan de wenschen van de belanghebbenden bij de zilvermijnen, aangenomen. Daarbij werd bepaald dat voortaan maandelijks 4'4 miljoen onzen zilver van rij^wege aangekocht zouden worden, zoolang de prijs niet hooger was dan n dollar per 371,25 grains, dat is bijna 59 pence per ons. Voor dit zilver, dat ten deele vermunt moest worden, zou de regee ring inwisselbare biljetten uitgeven. Tenge volge van het verbod van de Britsch-Indische 39-34 V 33 :' 24 38 :~29 i 23 : 1 4 ' 43 : 34 37 : 28 1 6 : 27 1 v 3 4 5 6 7 24-29 22 : 33 14 : 19 10:39 27 : 32 17:21 1 1 : 24 ITregeering in Juni 1893 van de vrije rnn' munting van zilver daalde de prijs van dit metaal aanzienlijk. De publieke meening in Noord-Amerika eischte toen dat de ShermanAct zou worden ingetrokken, hetgeen op 30 October 18"3 is geschied. In de werken over staathuishoudkunde,! o.a. die van Pierson, vindt u deze onder-j werpen uitvoerig behandeld. ' M. E. v. H. te Z. Zniidt u mij willen opgeven de betcekenis, het doel en misschien nog eenige bizonderheden van het ,,Dadaïsme". In het nummer van 10 Januari 1920 van ons Weekblad heeft de heer Wenzel Franke mölle een uiteenzetting van het Dadaïsme gegeven. Hij noemt het o.a. De verheer lijking van den onzin." De f'ansche schilder Picabia heeft zich tegenover uen nieuwsgierige over het Dadaïsme aldus uitgelaten : Wij schilderen zonder de bedoeling werkelijke fe dingen voor te stellen, en wij schrijven zon der inachtneming van den zin der vvoor !en, Wij zoeken slechts het genoegen ons uit te drukken, en wij geven daarbij du lijnen, die wij trekken, de woorden, die wij neerschrij ven, een symbolischen zin, die niet slechts vér staat van ieder gewoon gebruik, maar uit een oogenbiikkelijkc, toevallige opvattint; voort komt, die niet langer duurt dan liet oiigenblik zelt, waarin wij er ons van bedienen. Is het werk voltooid, is deze opvatting uit mijn ooi' verdwenen, dan versta ik il a a r z e l l n i e t m e e i. en du. rest interesseer! mii mei. Hel uerk behoort dan aan het verleden." JANTJE. Jacoh \an'canipun, Hendrik de Ke^ser en .(oost jans/. IJilhamer, en de schilders Jacob Conielisz van Oosf/anen en Piutur Aerfsen. . ClCRRETTES