De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 6 november pagina 3

6 november 1920 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

6 Nov. '20. No. 2263 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VüR NEDERLAND DEJN HAAG ROTTERDAM AMSTERDAM OAVOS. Hotel Continental ZOfT - SNEFUW - SPORT Informaties: LINDEMAN's Reisbureau Vraagt prijsopgave van C06NAC : HENNESSY aan Wijnhandelaren ZWOLLE >-:?LUIERBROEKJES We/ róc/> &//Wér>^. -helder FATlTA5IEFABRIEt<; Ve//ör VRAAGT UW WINKELIER.. FLICK's BOOMSCHORS Is Chocolade In een vorm en van een samen stelling als In geen and«' Fabrikaat wordt teruggevonden. OV' RHEEKLIJK VAN <MAAK! EIVEI C1SP1I FlICK ? Opiirieht 1)45 Igilivirioaliri iBitirdm Restaurant HOEK" SF UI 23. Telephoon C. 2754. RESTAURANT Ier URE. 7 M MR1CH PANDER H l LVfïRiUn ING SGRAVLtWEG-TELEfOON J ISO CORSET P. D ST ?sr SOCIÉTE ANONYME C/WTM-QuATREMliyONS Ancien» Etjkfissements: P DlfTOICT »C« Dft <$? ij-f Het Beste SoliedstaCorset d ter Wereld PST B:;.f K K K K KI K Garandeert U: SOLIDE AFWERKING ELEGANTE LIJNEN DE LAATSTE MODE Verkrijgbaar in alle Eerste Klas Corsetzaken in Nederland Waar niet vertegenwoordigd wende men zich tot de Directie voor Nederland en Koloniën : DE N.V. HANDELSVëREENIGING v h MARTIN KAUFMANN Jr HEEREi\GRACHT 554a, AMSTERDAM J* fëO K 30 H.P: London-Motor-Omnibussen FABRIKAAT A.E.C." ZELDZAME AANBIEDING a. in orig'neelen vorm . . . prijs £ 525.?. b. zonder ca osserie ....?? 477.1O. c. met 3-4 ton lorry carrosserie -525.?. ZES MAANDEN SCHRIFTEUIKE GARANTIE HANDELAIRS KOXIIHG GEHEEL ZONDER GEBREKEN ELEC1R1SCH LICHT INSTALLATIE LEVERING DIRECT Vraagt nog heden om uitvoerige gegevens en photo's AAN INGENIEURS-BUREAU ECONOOM" ZUTPHEN = - tlllllllltllIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIII STARK'S OXYDOL" (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) ff Naam). Venn. STARK & Co Chemische Fabriek ,,'s-HAGE", 's-Gravenhage | j 1111(11111111)111= = 11*111 ..... l St. Moritz - Zwitserland Volkomen l c Klas Comfort en Voor- f» Yn treffelijke verpleging bieden neven- V A II M II l n staande Familie-Hotels in zonnige l:gg. U U l U 1 Pension Incl. verw. frs. 20.?tot 30.?. J Caspar Badrutt - Schweizerhof BOUEIE?G1BY' ?v' VOOR Automobielen, Vliegtuigen en Motorrijwielen. J. L m f HET Reguliers dwarsstraat 56 AMSTERDAM 3mboH van t Octobor af s ONVERWOESTBARE - - KWALITEIT - 12 MAANDEN GARANTIE Verkrijgbaar bij den RIJWIELHANDEL Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllltlllllll HET R O O D E LAMPJE Signifische Gepeinzen '(123) Confiteor iiiium buptisnui in retnis?sionem peccatorum. Het boekje oover Jezus' leer spreekt van de ,,reinigende afwassching". Waarom zou ik niet daaraan geloovcn? De werking van het water kan zijn drieërlei-. lo physisch-hygienisch, de gewoone zinde lijkheid, door alle cultuurvolken zoo hoog ge erd (cleanliness next to godliness) 20 mystiek, door de bizondere boovennatuurlijkc eigenschappen van het water. 30 symbolisch, aanduidend het reinigen van de ziel door oovergave en gebed, Waarom zou ik dit niet willen belijden? Ik weet van die mystieke werking van het water niet meer dan wat enkele wijzen en geleerden ervan gezegd hebben. Maar ik neem het gaar ne aan, met scheppend geloof, (zie; 114) Ervaringsgeloof is het niet. Hoewel.... dit nog niet zeeker is voor mij. Ik heb gewaarwordingen, die zeer goed het effect kunnen zijn van mystieke werking. Ik denk dat nu eerst, omdat ik door mijn wcetenschappelijkc geestesvorming ??- of misvor ming niet aan zulke werkingen als oor/aak dacht. (124) Ik was heeden in 't bosch, zeer in de vroegte. Het bosch ligt teegenoover mijn huis, aan den anderen kant van den rijweg, en twin tig jaren heb ik daar naast dat bosch gewoond, en bijna dagelijks er in gedwaald. Maar toen ik er heeden kwam, in 't vroege morgen-uur, toen ondervond ik een werking als nooit te vooren. Iets dat mij heerlijk aantrok, iets geheimzinnigs, een wijding, die ik plech tig zou kunnen noemen, vooral ook door het leeven daar van al die schepselen, onder el kaar. En tocli is het geen bizonder mooi of rijk bosch. Het zijn beukenlanen, stukjes dennebosch, akkermaalshout, een gegraven vijver. Maar ik voelde iets van hetgeen de antieken voelden in het woud : eerbied en ontzag. Ik wilde het bosch afsluiten, opdat de God heid er niet gestoord zou worden. Het is dat eeuwen-oude leeven daar, dat mij nu voor 't eerst ontroert. Wij moeten ontfankelijk zijn om het waar te neemen. (125) Zoo ook het water. Het is nu hoog-zoomer en een zalige weelde van warmte en schaduwloover. Alle geluiden zijn dierbaar omdat zij aan vroegere zoomcrs herinneren. Het geluid van stemmen op den weg, door de oopen ramen en deuren. Ue harmouika in den avondstond, vanuit het huisje onzer buren. Ue geuren van hooi en zongekoesterd loover. De wielewaal, de blij-gonzende bijen, de wonderbare zweef-vliegen, die vaste plekjes van stilheid weeten te maken in de zoele ligt-bewoogen lucht. De veilig;, streelende warmte om ons heen. Ik ben naar 't meer gereeden, door het waterrijke zoomerland. En ik voelde de aan trekking van het water. De huisjes, aan alle kanten door heldere vaartjes en slootjes om ringd, in weelderig groene tuintjes en dan opeens de breede streep water, het fonkelende, blauw blikkerende meer. Daar is het goed zijn ! Het water laaft de ziel. O het water! het water! Het plappert in hel riet, het geurt en blinkt. De menschen voelen het. Ze koomen in lichte kleurige klecren van alle kanten naar de zwemplaats. Daar is het vroolijk, gezellig. Ze plonzen en spatten en dartelen in het hel dere en frissche. Jonge vrouwen en mannen samen. Dat is nu geoorloofd in onzen tijd. In haar onderkleederen mag men de vrouw niet zien, hoe zou ze zich schamen op straat ! Maar zonder kleeren, behalve een engsliiitend en doorweekt badpak, mag ze vrij gezien worden door ieder in de zwemplaats. Welk concilie van vrouwen heeft dit als geoorloofd vastgesteld? Maar hoe gemakkelijk voegen zich de jonge menschen in de nieuwe zeede. De jonge mannen neemen het kalm, maar wie zegt wat de ouderen denken? En de jonge vrouwen doen gewoon en argeloos, alsof het van zelf spreekt. Maar o hoe triomfeeren ze heimelijk dat ze nu aan hun natuurlijk instinct moogen toegeevcn en hun aangebooren rol van ver leidster moogen spoelen. Het heet dan dat alles rein is voor de reinen. En toch, het was me alsof het zeegenende water ooverwon, ooveral klaterde en schaterde het licht, het meer straalde zoo wijd en de zon was goed en geneegen. ,,In remissionem peccatorum." Is hier nu zonde? lu dit groote heldere zonnelicht, in dit wijde, koele, frissche water, in dit vrije, natuurlijke spel vau gezonde jonge menschen? En toch een priester of een monnik zou hier niet moeten koomen. Een zwerm van bekooringcii zou met hem mee naar huis vliegen, zooals de kleine knazen, de zoomervliegjes om onze fiets. En hoe vreemd zou zijn zwart gewaad staan tusschen al dat witte en blanke en lichtgekleurde Hoe kan dit alles bij elkander behooren? Het zonnige zoomergeluk aan 't meer, met de blanke menschenkinders, die speciën en joelen en elkander heimlijk bekooren en tot zich trek ken om te voldoen aan ingebooren en noodzakelijke neiging. En dan de tempel met het scheemerlicht, de zwoele sfeer, de vreemde en dreigende of troostende, maar altijd strenge en raadsel volle Leer. En het sombere, kille klooster, waar de zwarte kleeren spreuken van eeuwige rouw en leed, van door gruwelen afgeperst berouw en schuldgevoel, van verre troost en voor de meesten onvatbare zeegen. Alles nuances in n ras, (Rn volk, n menschheid. Nu ben ik ver oover de helft van mijn leeven, nog weinig jaren resten. Op de zwemplaats zeggen de jongelui onder elkaar : Hij doet óók nog mee !" met pijnlijke waardecring voor mijn krasse ouderdom. En toch weet ik niet waar ik behoor, wat mij meer trekt : het klooster, de tempel, of ods blanke zonneschijn op frissche zoomermeeren. Maar het water ontzondigt, het water ver kwikt het lijf en verzadigt de ziel. Zoolang ik in dit lijf moet blijven, wil ik bij water wonnen. bij het zachte lavende water. Het water, dat steeds de lage plaatsen zoekt, maar sterker is dan bergen en rotsen, symbool van deemoed. Het wondere water, dat ten gerieve der menschen afwijkt van zeer vaste reegels der natuur en zwaarder is dan ijs. Het water, waaromheen zich altijd de men schen hebben gegroepeerd, in hun paalwooningen, rondom de meeren, langs de rivieren, in de delta's der groote stroomen, aan de kusten der zee. Het water, dat zijn wóndermacht toont in de woestijnen, waar alle leeven afhangt van enkele droppen. Waarom zou ik niet in de kracht van den Doop gelooven, als Jezus heeft gezegd, dat Hij door het water, het natuurlijke en boovennatuurlijke water, ons naar lijf en ziel kan rei nigen? Confiteor. (126) Et cxpccto resiirrectioneni murliuirum. Ik kan hier expecto" zeggen zonder vrees van te liegen. Al is het woord in 't geheel niet zeer klaar, en al staat volstrekt niet vast wat er onder mortuus" en onder ,,resurrectio" bedoeld wordt. Maar wat ook de zuivere beteekenis mooge zijn, ik kan toch uitspreeken, dat ik het ver wacht. Want ik verwacht het Oen zoowel als 't andere. Als Jezus zegt : laat de dooden hunne dooden begraven" dan begrijp ik, dat Hij met het woord doode" speelt en beurtelings den geestelijken doode en den lichamelijk doode bedoelt. Geestelijk dood beteekent dan hier ongeloovig" en zondig", Als er gcsprooken wordt van leevenden en dooden" die bij 't laatste oordeel zullen ge oordeeld worden dan zal dit ook wel gees telijk dood" moeten beteekenen. Hoewel ook gezegd zou kunnen worden met geringer waar schijnlijkheid, dat er bedoeld werd : dcgecnen die op den oordeelsdag nog leeven, zoowel als de reeds afgestorvenen. Daarbij komt nog als bron van verwarring het woord-begrip sterven", hetgeen niet alleen beteekent doodgaan" in den gewoonen lirh.-imelijken zin, maar ook van het kwade afsterven", zoodat een afgestorvene" of een doode" zou beteekenen een van de zonde be vrijde ziel, juist omgekeerd als een geeste lijk doode." Maar hoe dit zij, ik kan altijd /eggen : e.xpecto". Ik verwacht een opstanding, zoowel uit den geestelijken als uit den lijfelijken dood. wat ook onder weeder-opstanding" verstaan mooge worden. Ik verwacht die met scheppend geloof. Ik verwacht een verheerlijkt lichaam te ontvnrge.i -- wanneer, dat is van geen belang, wij lieboen den tijd. De dood zelf bestaat voor mij niet. Dat is te zeggen : mijn eigen dood. Iemand zei mij : de eenige ramp, die je zelf niet beleeven kunt. is doodgaan." Zoo is 't, en daarom hebben we alleen eenig begrip omtrent den lijfeiijken dood van an deren, die zoo groote ramp voor ons kan zijn. Maai van den eigen lijfelijken dood hebben wij niet het flauwste begrip. Het moet een verandering zijn van groote beteekenis en waarde. Maar dat het waarneemende Zelf er door zou worden aangetast of vernietigd, dat is een uitdrukking zonder zin, want al wat is, is zoo en niet anders door het waarneemende Zelf. Dat waarneemende is dus voorwaarde, beding," primaire noodzakelijkheid voor alle bestaan. Te zeggen, dat het waarneemende in ons vernietigd zou worden is ook zeggen, dat alles vernietigd zou worden, menschheid, aarde, zon en maan en sterren. Niemand denkt dat. Maar weinigen schijnen te beseffen, dat bet niet-opstaan uit de dooden deezen onzin vóóropstelt. F K E D i; K i K v A x E E D r N SPA*NSCH, FHOFLSCH, FR*»* OH, DUI7SOH oto. Berllt f-Schooi Heor»r*a~*>r?t»i fff tl. 33*86 Pract. Onderwijs door buitenl. Leeraren

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl