13 Nov. '20. No. 2264 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND WILLEM LEVINUS PENNING Jr. 1840?1920. en bezonkenheid, inspanning en innige toe wijding eischt dit werk en die worden rijkelijk beloond door schatten van geestelijke schoon heid. Hoe langer we kijken en rustig volgen de lijnen en bewegingen des te meer wordt het kostbaar drijfwerk, dat soms op het eerste gezicht verwarrend aandoet, leven en beweging, rijke milde ontroerende werkelijk heid, de zuivere beeldende ziel van den kun stenaar. Starend op zijn werk gevoelen we eerst diep wat Geel bedoelt in zijn luchtig, geestig Gesprek op een Leidschen buitensingel over poëzie en arbeid, ja we worden er nog on eindig dieper van doordrongen. En onder al de genoemden is Penning misschien de meest zuiver meiischelijke, die het meest ongedwongen geeft zijn eerlijk, gevoelig, rijk gemoed, die liet oprechtst leeft in heel de innigheid van het menschelijk bestaan, die met een lieve hartelijkheid, een trouwe gemoedelijkheid, een zachte humor opgaat in al de kleine vreugden en verras singen, al het diepe leed, de vroolijke lust en de stille ernst van het huiselijk leven en den familiekring, omgloord van een warm licht, een vertrouwelijken nymbus van heiligheid. J. PRINSEN Ji..z. ; Wij eeren en huldigen in Penning den dichter van 'het echte Hollandsche ras, die tegenover alle mode en navolging staat met . zijn onaantastbare, zuivere individualiteit, .innig verwant aan onze grooten: Huygens, Hooft, Betje Wolf in haar beste momenten, Staring en Potgieter, eene verwantschap, waarvan de eerste eisch, het zuiverste ken merk is, persoonlijkheid, eigen apart karakter. Deze tachtiger behoort niet tot onze tachtigers, al mag Verwey's naam misschien als zevende in de reeks genoemd worden. Door de besten van hen gewaardeerd, heeft hij steeds zijn eigen weg gevolgd, rustig zitten modeleeren, beeldend de herinneringen zijner 'lieve, rijke jeugd, als in hard ivoor snijdend de smijdige gecompliceerde vormen voi leven en gloed, heeft hij stil in extase in ontroe rende lyriek het bittere leed zijner blindheid, dat zijn geestelijk oog en oor verscherpte en gevoeliger maakte, in aangrijpende cello strofen verklankt. Al wat Penning ons schonk, is doorleefd en h&eft een eigen vorm. En toch is de verwant schap met de door mij genoemden innig en een getuigenis van de persoonlijke eenheid in onze Hollandsche kunst. In hem heeft zich het wel eens wat oppervlakkige en luchtige Hollandsche realisme verdiept en verinnigd en is opgestegen tot een hooge, fijne geesteJjj'ke aristocratie. ,; Met 'innige zorg en liefde heeft zijn schoonMeidsdrang, zijn kostelijke gave der beelding ztcb gewijd aan het kunstrijk doorwerken der, materie, haar doorlijnd en doorgroefd, gehoogd en verdiept, geschaafd en gepolijst. n de levende teere groepen eischen van ons oog. dezelfde werkzaamheid en naspeuring, een even liefdeyo] indringen en zorgzaam volgen van alle wendingen en lijnen, hoogsels en diepsels. ' ? Bij zijn werk is niet een plotseling bij den eersten aanblik geslagen worden door n machtige lijn, n geweldige expressie. Rust IIUIIIIIUIIllllllllllllllllll^llllllllllllllllllmlIIIIHIIIIIIHMIIIIIIIIIIIIIIHIII Importépar SCHMITZ & Co., Utrecht J. G. A. VAN DELDEN, Transportinrichtingen. Vakbibliotheek van de Wereld bibliotheek. 1920 met 168 af b. 212 pgs. Beziet men dit werkje alleen van uit het oog punt van wat het geeft, dan kan men zeggen dat het als inleidend boekje voor dit onder werp zeker verdiensten heeft voor ieder, die belang heeft bij de technische constructie van transportinrichtingen. Gaat men echter uit van het punt, dat een werkje over transportinrichtingen zeker de moderne in richtingen dient te bespreken en vooral ook den nadruk dient te leggen op den economischen kant ervan, dan laat dit boekje zeer veel te wenschen over. De moderne Amerikaansche transportinrichtingen voor het lossen van stukgoederen uit schepen, de verplaatsbare jacobsladders met zijdelingsche aanvoer voor steenen en dergelijk materiaal, de transportrollen en -goten voor fabrieken en emballeerzalen, etc. ontbreken en deze leemten zijn in onze oogen, nu overal de beste arbeidsbesparende toestellen ingevoerd dienen te worden, zeer ernstig zoodat we hopen, dat bij een evenuieele tweede druk ernaar gestreefd zal worden om het boekje zoo te maken, dat het een handleiding kan worden voor iedereen, die belang heeft bij de beste transportsystemen zoowel in technischen als in economischer zin. V. O. Tn. LEHMAN. Het tuigen run sclwt'tier schepen . .. etc. My v. Goede en Goedkoope Lectuur. Niet zonder eenige verwondering zien wij dit boekje verschijnen. De'schrijver zegt in zijn voorbericht dat zijn leerlingen plaats vonden op Motorschepen en daardoor behoefte hadden aan een dergelijk werkje, maar Huize i. ZOMERDIIK BIISSINK PayJlioenVonile!parüel.Züiii4190en7595 Restaurant a la carte Lunch,Aflernoon-tea, Diners enSoupers Dagelijks muziek door het Huis-orkest iiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiitiiiliiiiiiiiiin IIIMII IIIIIIIH IHIIIIU het komt mij voor, dat leerlingen van zee vaartscholen in het algemeen voldoende nderlegd moeten zijn om het betrekkelijk weinig omvangrijke tuig- en schiemanswerk aan boord van onze hèJen daagse f-e motorschoeners spoedig meester te zijn. Trouwens, wanneer men het boekje doorleest, krijgt men den indruk dat schrijver ook die meening is toe gedaan. Uitvoerig toch wordt beschreven : het op brengen van raas en stengen, het overleggen van wanten, de brassen, kluiverboom, etc. Werkzaamheden, die wel doen denken aan de oude raschepen, maar waaronder men toch bezwaarlijk die aan boord van de motor schoeners v?n den tegenwoordigen tijd kan rekenai, welke motorschoeners nagenoeg zonder uitzondering als gaffelschoeners ge tuigd zijn. Topzeilschoeners en schoenerbrikken zijn in Nederland geheel verdwenen, of althans zeer zeldzaam. Een groot gedeelte van het werkje wordt ingenomen door beschrijvingen.. over touw werk en schiemannen in 'hét.algemeen en hoewel dit goed beschreven is, zooals van den schrijver te wachte'n was, vraagt men zich af, waarom dit opnieuw beschreven werd, in een tijd waarin papier en drukwerk zoo duur zijn. De anderhalvg pagina, gewijd aan takels is ook overbodig voor leerlingen van zeevaartscholen. Eindelijk wordt, op pagina 133 iets gezegd, over het laden en lossen op schoeners, zoodat gezegd kan wor den dat de inhoud van het werkje neerkomt Teekening voor de Amsterdammer", van B. van Vlijmen Jr. iiiiiiimirtiiiiiiiniiiiiiii iiiiiiiiii HETBOEK l VAN DEWEEK DE GEDACHTENLEZERES K=n pnst'-rie-irh llpdnor KAïtL i:.i|.;u,Ki;ri'. Winnaurvan den NoViel-prijs voor letterkunde iu I'.IIT. l it hot I)Rpns<*h vnrt'iald door.lhr. L i ip TEN NOUIiT. ' l'rij s i.igen. fi'.H). Kraai geli. f iPJj. VAN HOLKEMi & HMSKROiM FE L IX SALTEN, de (Jostenrijksche schrijver die thans in ons land verblijft en alhier voordrachten houdt. Binnenkort zal in den' Stadsschouwburg een drietal zijner schetsen in n bedrijf, onder den gezamenlijken titel Kinder der Freude", worden vertoond, waarvan de regie door hem wordt verzorgd. 1*1' IIIO'MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllltlllllllllllllllttlll op eene verzameling van werkzaamheden aan boord, die meerdere malen eldp.rs zeer goed zijn beschreven en waarvan er vele in onbruik zijn geraakt. Neemt men diarbij nog in aanmerking dat schiemannen, tuigen en omgaan of be handelen van het tuig van een schip beter in de praktijk dan uit een boekje zijn te leeren. dan kan men niet anders besluiten dan dat de schrijver en de uitgevers wat overbodig werk hebben geleverd. ZEELANDER Wijdeveld en de teksten zijn verzameld en vertaald door mej. Mary Robbers, waarbij prof. Romano Guarnieri zijn medewerking verleende. IPADOX HOUTBOUW KANTOOR FOCDEBM ~ JEN MAAG - TCL.INTycn.256O-236l Nieuwe Uitgaven Dante-Kalendcr 79.'r. .Uitgave-N. V. L'itg. Mij. van Loghiim, Slaterus en Visser te Arnhem. Ter :!geiegt*rïheid van de Danteherdenking (IS21?1021) ziet deze uitgave het licht. Het schild bevat een reproductie van ('en Dante-kop van J. H. Toorop; de kalenderbladen zijn ontworpen door Th. van LEVEBT OE/VtPLANCD INZtER KOPTEN TUD ALLE MOUTCON/TRUCTIE^ AL^ LANDHUIZEN SCHOOLGEBOUWEN , JACHTHUIZEN ZIEKENHUIZEN INLICHTINGEN OP AANVRAAG «HllimillHli illlIIIIIIIMItlllllMllllmiMH 1 1 IIIMII 1 1 iimiiimiiiitmiiitmmiiiiii ' Pisuisse en Blokzijl In Indlëtusschen de Soenduneesche .,kroiuiungens". BIJ PISUISSE'S 12i o-JARIG JUBILEUM 's Jonge, Swiep, wat lijkt dal alweer enorm lang geleden, dat we samen in Noordwijk aan Zee en langs den Vrluwezoom als Itaiiiaansche" straatmuzikanten voor het llundels? blad den boer op gingen. Maarer liggen immers voor ons een wereldreis, een Tournee door Europa, een tweede Indische ;;reis en ,. .. een wereldoorlog tusschen ! En nu g;< je, als een hensch artist, ook al ? aan 't jubelen. , Meejubelen kan ik niet; om drie redenen : ' m'n werk bindt me aan Berlin, ik li''b geep. 12Vs-iarigc Ktmstenaarsloophaan achter me en ik ben nooit een heusch artist, maar altijd voor alles journalist geweest. Daarom past het beter, als ik je ter gelegenheid van je feest herdenk met mijn eigen wapenen en op eigen terrein ! Dat brengt tegenover den lezer een plicht mee : onthullingen ! Hij zal Y.C hebben. Vóór dien gedenkwaardigen zomer van HH)7 kende in Nederland vrijwel niemand Pisuisse. Hij was juist uit Londen teruggekeerd, waar I'isuisse Tute caiïcatiiren uil Ui' daycn v hij 4 jaar lang corp'spondent van IH'. l.'<i;/iMv lilü'l gewees* was ; ,^\\ nu dooltle Inj /."o'o beetje als eerste verslaggever duur \nisterdain en door Nederland r»nd. Na en >t raaizanger^tncht. die hoevelen zullen in. t zieli herin neren ! een ongedacht ^ncces had, dat ver hoven de beteekenis \ an dit zomergripie uitging, heeft PisuisM' begreptn up welk gebied zijn toekomst, zijn eigenlijke ivlang-telhng, lat'. Een schier eindeloze reeks \'an bijna iinme:" uitverkochlc avonden bracht hem de nvcri'.'iging, dat zijn v.'ordr.nTiüalcni ver ho\-en. het middelmatige uitgin» en voor h.em een winstgevend.'r beroep 'xteekende dan zi;n arbeid als vnrnalisl. (aii'.iv.er \uur di iour nalistiek, want ook daarin was hij een /eer vlot werker gewee^! ! Wanneer ik mi aan hè' lie!' en leed \-an tli;l zevenjarige z\\erftuehten ais schrij\er, en concertgever tevens, door alle ileelen der aarde terugdenk, dan lierinner ik me in de aller eerste- plaats IK', allenardigsli1 slot van on/e straat/anüersreis, dat lot on den dat' van heden l'ouit !vkeiitl i< gi. wurilen. l '.n i och \\'a-~ hei inis^ciiieo (.ns L'i'oolste ^neees. \\'ij waren juist in het redaclifhnreatt vat; hè' l l(i:iili'lshlntl te ruggekeerd ei'. wilden ouze deerIjjk-v-crx'üildi1 straatzangers pi u n je uittrek ken om te baden. ,i<ie!>ltefi te ba den .. .. toen \\-e 'ie ..tip" kre;;;?!!, nc^ r\en It .'.,'.' ':? 'l i 'eli naar Naarden, waar on/e toenmalige direc teur, de heer Charles Hoissevain, op zijn buiten ..Drafna" een tuinfeest gaf. Het was a! donker toen we- aankwamen. De heer Hoissevain was in het geheim geweest, ir/sf, dat ii'c tenig wiircn, en h.ad aan het diner als nieuwste nieuwtje zijn (gecostumeerde) casten verteld van het welslagen van on/e list.. \\'e verwachtten dus, dat we onmiddellijk ontmaskerd /ouden worden. Maar het kwam anders. We «peelden een uur lang voor den dans, gaven on/:e liedjes en waren na de 14 zwerfdagen zoo beu van het snelen, zoo doodop en zoo onverschillig, dat het heele gezelschap, de heer mssevain in t!e eerste plaats, er in liep, geen seconde er aan dacht, dat we zijn eigen redacteuren waren en ons na een ruime geldelijke lielooning een uur later buiten de deur zette. Hij /al het mij niet kwalijk nemen als ik nu, \2\/<i jaar later, deze laalsle bladzijde aan de ,,.Avonturen ais Straatmuzikant ' toevoe». K'eeds twee maanden later hegi'n ons op treden we /.iiuden tnch nog een klein jaar aan de ,\msterdamsche redactie werk/aam blijven in den beginne \nur liefdadig doel, iater nni "en reisloüiisji- te maken teneinde als i.",1 ma IN'en de were!d te kunnen zien. I'isuisseen-lVokziil wevd v.mr Nederland een tweeeep.heid ais \. (K nd ^ l.o:i« of Barnnin A l'.aiie\'. Alen hccK in vollen ernst, in die dagen l'isuissL''> toenmalige eelit.geinote eens in ge zelschap gevraagd: ,,Hne wa-; uw naam ook wie r V Pisuis^eV Och.. .. is u dan misschien de \ i'oiiu van I'isuisse en J.'iokzn'l V" !-!en leven vol afwisseling Ivj'in. l;u we leerden alle ..ups and douns ui a ?-hnwman's iit'c" kennen. Aïeii heeft vaak \\uuderliii.-e dingen,mmeli.oflijkespro'ikje:; ovcr ons v,rli-ld. \\'e waren miliii'nair ; we waren .-iraai arm ; vve hadden in bjdie onze namen L'eruiiii H ni'iiuli.' ! 'i^insse in siaat te stellen '. uur mu'.clinv.il duur te uaai!; een \ a'i ons heiden liud :ijn irn/ra' \'i'rinniii'i.[. \vie eigenl'jk, da' u is! men niet prccio. !l< liad nunii pianule- ui'hail, was maar zoo bru taal !>aan zitten i.n speel de alles, i M'< de moe /jlvs!e dingen, ineens op hel Teï'eel om liier neer te sclirij\ '?>!. \\ Ci'ii'bbt'iicrv.'iak hartelijk om moeien lachen. l 'isuisse is alti;d een m'd'.'elm.itig, ongeschoold /anger L'i^d'C-t. ik hel-- liMdüheter piano kunucM speli.'ii dan d. c me;-!e mensehen na een iaa1 ot vier lesnemen. .'Oa;1!' uv hadde:; ons eigen gi-iM'e. d'il treu nieuw w;^, en l'isui'se's uei'kiüjk phenunieiiali.' \ u<;ril!'acl;i bra'/rii "i;\ technisch eigtnli'l: liulpeluus i'ewurin van den aanxant- al up 'ie! hn..ue i'l.ni. i!-|' een, ide voor den oorlog nog oppermachtige Berlijnsche muziekcritiek. Rijk, millionair zijn we nooit geweest. Wel zdo nu en dan straatarm. \Ve hebben in Indie vaak /.eer groate bedragen in korten tijd ver diend, maar steeds alles weer onmiddellijk voor interessante en kostbare journalistenreizen door Atjch en (jajoelanden. naar-goud- en kolenmijnen, voor jachten en onderzoekingstochten uitgegeven. In Peking waren we zoo arm, dat we samen nog n draagbaar c;ilbertje haddei;. Brachten we bezoeken zoo bij den Nederlandsehen Oezaut dan moesten we lot-en wie dat culbertje zou dragen, en dan bleef hij die niet op audiëntie ging. zoolang . . . . in bed. In Siberië, Irkoetsk, zijn we eens volkomen gestrand, konden ons hotel niet meer betalen en liepen we in wanhoop bioscopen en danshuizen af om daar tenminste een klein emplooi te \inden. Maar in Rusland kon ie toen alleen als mooie vrouw op het tooneei geld verdienen. In Moskou wilde men ons arrcsteer>'U. omdat v,e uit armoe in onze euiicertjasjes mi" flapda^sui nmdüepeu en verdacht-eeel op nihilisten geleken. Denk ik aan onzen concerttijd in Europa terug, dan herinner ik me ais onze meest geestdriftige toehoorders Willem Mengelberg. Catliarina van Hennes, Willem Hutschenruitcr en Mevr. Theo Manu-Bouwmeester. In Berlijn brachten we de meest interressanTe dagen door bij prol. Max. Friedliinder. waar we Lisa en Sven Scholander en Car! Clewing leerden kennen. In (irmiingen gaven we eens een gezamenlijk concert met mevr. Noordewicr-Rcddingius. In I.ouden hadden we korte maar hevige theaterplannen met Sirindberg'* Tweede \-rouw en met Sarah B"rnhardt's beschermeling l-ou Tcllegen, cue- nu in Amerika nn-t (ieraldine I'errer ge huwd en oorMironkelijk Nederlander is. loze l isuisse- en icatui'en uit Een der talli r,lokzijl-c. tien ei Jean Louis Pisuisse (rechts) en Max Blokzijl . (links) tijdens hun Europeesche reizen in 1912 In Indiëgaven we met L. Chrispijn Sr. pantomimen waarvoor 'k tegelijkertijd de muziek componeeren en de.. .. decors schil deren moest. In den Amsterdamschen stads schouwburg speelden we naast mevr. Manu en Oreet Lobo in de Twee Weezen" mee. In den Hreanger stortten we ons op de Krontjong"-muziek, die later Poëzie en Proza in de Thee" deed geboren worden. Kort voor de oorlog uitbrak, was een nieuw plan ontstaan: een groote Europeesche concertreis met Yvette Guilbert, die zich daartoe tot ons gewend had Het is alles anders gekomen. Pisuisse moest door tien oorlog in Holland blijven en had het geluk in Jan Hemsing al die qualiteiten te vinden, waarin de arme dilettant-pianist te kort schoot. Zelden had ik gelegenheid hen samen te hooren ; maar steeds bleef mij de herinnering bij aan enormen vooruitgang in techniek, aan een fabelachtige routine misschien ten koste van de aantrekkelijke natuurlijkheid van zijn eerste jaren? en aan een waarlijk meesterschap in de voor dracht. Het is voor Joscph Pardo, die thans voor goed in de journalistiek zijn werkkring gevon den heeft, een genoegen, dat van zijn goeden vriend Naphtalie dc^Rosa bij diens 12Vsjarig Kimstcnaarsjubüeum te mogen neerschrijven. MAX B L o K z ij L