Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
20 Nov. '20. No. 2265
ONDER 'T VERGROOTGLAS
Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan
VRAAGTi
SI-FA-KO
SIGAREN
Hot voornaamste
?Itllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllliiili
Illlllllllllllllllll
iMiiiiitiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiijJiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
en veroverde als Renaissance de heele wereld !
De Italianen van toenmaals droegen geen to
ga's meer, de gewoonten, de denkwijzen
waren geheel andere als toen Rome de wetten
stelde. En toch : de greco-romeinschc stijl
bleek wonderwel aan de nieuwe eisenen te
voldoen, omdat die stijl niet slaafs werd nage
volgd, maar met oordeel gewijzigd en aange
past aan de nieuwe toestanden.
De Nederlandsche schoonheidscommissies
zouden zoo iets natuurlijk niet hebben toege
laten, en ten scherpste geprotesteerd hebben
tegen dat kleed van ouderwetsen snit." Maar
gelukkig stoorde de Renaissance zich niet
aan dat toekomstig vonnis, en ging voort
naar eigen inzicht de oude stijlen te wijzigen,
altijd door daaruit nieuwe stijlen vormend,
tot laat in de 18e eeuw toe.
En waarom ook niet? Welbeschouwd ster
ven stijlen nooit. Slechts een verkeerd taal
gebruik, uit taalarmoede ontstaan, heeft het
dwaze begrip doen wortel vatten dat?evenals
levende organismen stijlen geboren worden,
groeien, bloeien, verdorren en te niet gaan.
Misschien wel vermotten !
Ook hier een halve waarheid : stijlen ont
wikkelen zich. En een leugenhelft : Wat zich
?IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllll
Algemeene Beschouwinge
IHIIIIMIIIIIIIII
Moesten inderdaad onze bouwwerken gelijk
die schrijver wil zich aanpassen aan de
mode, dan ware te verbieden in ijzer en beton
te bouwen ! Hoogstens zoude dan koekedeeg
het aangewezen materiaal zijn want telken
jare wijzigt de mode, en de korte rok stelt
andere eischen dan de lange sleep !
Neen, evengoed als de grieksch-romeinsche
stijl, kan ook onze Hollandsche renaissance
de eeuwen trotseeren. Geen stijl, die zich ge
makkelijker leent tot alle vervormingen, die
daarenboven zoo zeer gemeenschaps-stijl,
zoo zeer volken-stijl is ! Men zie slechts naar
die piepskleine huisjes te Dordrecht, waaraan
zeker geen architect de hand legde, en
welke de bescheiden beurs van den eigenaar
zeker niet hebben uitgeput. Piepsklein kan
men in dien stijl bouwen, en tevens zér in
het groot ! Dat men zulke groote bouwwerken
niet in Nederland vindt, is enkel te wijten aan
onze toenmaals geringe kapitaalkracht. Maar
met welk een gejuich werd niet onze stijl ont
vangen op de kusten van Noord- en Oostzee,
landen toenmaals met ons in zoo nauwe han
delsbetrekkingen verbonden. Niet door grim
mige schoonheidsdouanes tegengehouden, kon
daar onze stijl zich aanpassen aan plaatselijke
behoeften; en zoo prijken nog steeds te Bremen,
Kopenhagen, Liibeck, Dantzig, Stockholm,
kasteelen en paleizen in Hollandschen tooi !
Het tegenwoordige bouwtijdperk staat in
het teeken van het groot-kapitaal. (Want
ook de werkliedenvereenigingen, zijn, dank
rijks- en gemeentesubsidiën, groot-kapitalisten
geworden). Nu is het derhalve tijd voor
de Hollandsche renaissance om. te bewijzen
wat zij vermag, en dat zij evengoed als andere
stijlen, zich aan gewijzigde omstandigheden
weet aan te passen !
Te meer reden is daartoe, omdat voormaals
enkel toevallige omstandigheden de ontwikke
ling stuitten van dien stijl. Een klassicistische
vloedgolf uit Italiëaanbruischend, deed plot
seling den smaak van richting veranderen.
Een bewijs hiervan levert de Haarlemsche
waag. De bouwmeester bood zijne lastgcvers
twee ontwerpen aan : een in de toen gebrui
kelijke Hollandsche renaissance, n
vol"gens den nieuwen smaak. Het
burgerlijk-HoIROODE IN V A LID-PORT WIJ M
de beste Douroport f 2.50 per flesch
WIJNHANOEL DE BARBAHSON 51 Amstal
landsche ontwerp werd afgekeurd, onze regen
ten waren te deftig geworden voor zulk gedoe.
En de burgerij volgde de regenten gehoorzaam
en onderdanig. Zoo werd de oud-Hollandsche
stijl taboe.
Thans is de tijd gekomen het onrecht te
herstellers Eere dan ook de architecten en
hunne lastgevers, die niet vreezen, voor
karakterloos" te worden uitgemaakt, nu
zij tegen den stroom durven oproeien. Als
of het karaktervoller ware met de wolven
mede te huilen ; alsof het niet meer
zelf-displine eischt, meer toewijding, meer
kennisdorst, om te luisteren naar de meesters van
voorheen, dan eigen lust den teugel te vieren !
R. P. J. TUTEIN NOLTIIENIUS
?iiiilimiiimitiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiliiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiitiiiiiiiiiiiii
Levensverzekering Maatschappij
H A A R L E M"
Wllsonspleln 11
DE VQORDEEL/OSTE TARIEVEN
DE ONDERGANG VAN HET
AVONDLAND
ontwikkelt, moet eenmaal ook vervallen en
te niet gaan. Men kon evengoed beweren,
dat er geen sprake meer kan zijn van nieuwe
muziek,] omdat reeds alle noten en alle toon
aarden in gebruik zijn genomen !
Wat voor de grieksche stijlen geldt, is ook
van toepassing op onze eigen renaissance,
die fleurige, zoo voortreffelijk in stadsbeeld
en landschap passende rood e baksteenbouw
met versieringen in natuurlijken steen
hel wit geverfd omdat nu eenmaal ons voch
tig klimaat zulks eischt, en 't waarlijk den
gevel verlevendigt ! Malligheid schrijft
een iconoclast om op het oogenblik dat wij
allemaal moderne jassen aanhebben, niet een
stijl te gebruiken, die ook op het oogenblik
absoluut modern is." En voortgaande : Is een
kleed van ouderwetsen stijl niet een moderne
instelling waardig? Loopen heeren en dames
daarbinnen nog met pruiken en dragen ze
kuitbroeken of crinoline rokken?"
Het antwoord op deze uitbarsting werd reeds
gegeven : De Grieksche stijlen - gewijzigd
naar de behoeften der tijden konden zien
voorbiisnellen de eeuwen der tunica's, der
toga's, der harnassen, en der pruiken, zonder
iets in te boeten van hunne schoonheid.
CADILLAC
Het Meesterstuk der Autotechniek
Jmportaur: K. LANOEWEER, UTRECHT
Oswald Spengler, een tot dusver in de lite
raire wereld onbekend man, heeft onder den
titel Der Untergang des Abendlandes" een
boek doen verschijnen (bij Braumüller-Wien
en Leipzig) dat het Duitsche geestesleven in
zoo sterke mate gaat beïnvloeden, als nooit
eenig boek deed, sedert NietzscHe's
Zarathustra". Ondanks den geweldigen omvang
(het eerste deel, groot 640 pagina's, is aneen
nog maar gereed) verschijnt oplaag na
oplaag van het werk, dat een soort massa
artikel isgeworden.Echter moet men dit niet als
een te waardeeren feit beschouwen, met
gunstigen invloed : veeleer kan men zeggen, dat
het hier een zeer bedenkelijk boek geldt, en
deze bezwaren vindt men bevestigd, als men
zijn nieuwste kleine geschrift ?. Preussentum
und Sozialisimis" leest, waarin hij vervalt in
de oude fout, het Pruisendom allerlei ver
borgen deugden toe te schrijven, in dit
geval van socialistischen aard. Men heeft
het echter mis, als men vermoedt, dat
Spengler's boek een pessimistisch product is van de
Duitsche debacle. Veeleer is de oorzaak hierin
gelegen, dat Duitschland thans een gunstig
terrein is voor stroomingen die niét voor
radicale consequenties terugdeinzen. Het is
ongeveer als met den rijken man, die door
plotseling verlies van zijn rijkdommen zoo'n
menigte hindernissen kwijt raakt, dat hij
met helderzienden blik ongekende dingen ont
sluierd ziet. Maar niemand kan garandeeren
dat deze onterfde rijke nu ook voor altijd
zoo'n helderziende blijven zal : veeleer zal
liiimiiiliillillniimiiiiiilitinHilimiiiiiiiiiimiiiiimiiit immuun iiiiiiiiiiiliiliiiiiu mi iiiiiuiiiilli iiniliiiiiiiiliilllli
OELOF ffclTROEN
KALVERSTRAAT 1
Amsterdam
OPGERICHT 185O
TELEFOON 658 N.
EN HAAG - PLAATS 23
firma M. J. GOUDSMIT
PAARLFN, BRILLANTEN
Goud, Zilver en Horloges
Uitsluitend eerste kwaliteit
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
IIIIIIIIItllllllHIIHIMIlmMHHIIIlmilllHII
De zegevierende en wereldbeheerschende
Entente heeft in de herdenkingsdagen der
overwinning twee bittere pillen te slikken ge
kregen ; de verplettering van Wrangel's
legermacht door de Rooden op de Krim en
de zware nederlaag der Venizelisten bij de ver
kiezingen in Griekenland. Beide gebeurte
nissen beloven voor de Britsche t n Fransche.
staatslieden nieuwe en zware zorgen en te
genover haar weegt zeker het goede nieuws
van deze week niet op ; Hongarije's onder
werping aan het vredesverdrag en het
Italiaansch-Servisch verdrag van Rapallo. Dit
laatste is wel is waar ongetwijfeld een zeer
heugelijk iets zoowel voor de Entente, die
door de twist tusschen twee van haar leden
verzwakt werd, als voor de heele wereld,
omdat er nu eindelijk eens een
Oost-Earopeesche quaestie door minnelijk overleg ge
regeld is, edoch de uitvoering der regeling
zal zekerlijk niet zonder groote moeilijkheden
mogelijk zijn, want nu reeds is d' Anmmzio
een campagne met de daad begonnen en nok
in Belgrado heeft men de regeering, toen zij
met het verdrag in den zak (huis kwam, wei
nig vriendelijk aangekeken. Toch is en blijft
de overeenstemm.ing omtrent Finme,
Dalmatiëen de Albaneesche kust een zeer ge
lukkig verschijnsel, maar, noe; eens, zij weegt.
wanneer men de zaak van Entente-staiidpunt
beziet, tegen de nederlaag van Wrange! en
van Venizelos niet op.
Dat het zóó spoedig bergaf zon gaan met
Wrangel is niet te voorzien geweest. Wij wisten
dat de Rooden een overmachtic; leger tegen
over het zijne in het veld hadden gebracht
en begrepen dat hij voorloopig tegenover hen
niets kon uitrichten, maar wij waanden hem
nogveilig op het groote schierciand achter de
borstwering die op de nauwe landengte van
Perekop zoo gemakkelijk opgeworpen kon
worden. Het heeft niet zoo mogen zijn :
volgens sommige berichten zijn do man
schappen gaan muiten, volgens andere hebben
de Rooden Wrangel omgetrokken via de stijf
toegevroren zee welke de landengte van Pere
kop in het oosten afsluit, maar in elk geval heeft
hij het volslagen afgelegd en bevindt zich op
't oogenblik vermoedelijk op den l-'ranschen
kruiser Waldeck^Rousseau" terwijl de Roode
vlag vandaag of'morgen in Schastopol wap
peren zal. Wrangel heeft het lot ondergaan
van Kolstjak, Joedenitsj en Denikin en de
Fransche staatkunde ten aanzien van Rus
land heeft een ernstig echec geleden, opwegend
tegen het succes dierzelfde politiek, in dezen
zomer behaald door de overwinning der Polen.
In Frankrijk is men begrijpelijkerwijze zeer
boos op de Polen, want, zegt men, als dezen
den vrede van Riga niet hadden gesloten,
maar destijds den oorlog hadden voortgezet.
dan zou nu Wrangel niet verslagen zijn en
misschien waren dan Polen, Wrangel, Petl joera,
Balachowitsj en wie er nog meer tegen de
Bolsjewiken vochten, gezamelijk in staat ge
weest om het Roode bewind ten val te brengen.
Tot op zekere hoogte is deze redeneering onge
twijfeld juist, want het laat zich hooren dat
Wrangel verslagen is door de legers die eerst
tegenover de Polen in het veld gebracht waren.
Toch, geheel juist is de gedachtengang niet
en billijk tegenover ik. Polen is hij zeker niet;
want vooreerst waren de Polen en Wrangel
geen bondgenooten en voorts is het zeer de
vraag of de Polen iets gewonnen zonden
hebben door den vrede van Riga, die hun
onder zoo prachtige voorwaarden aangeboden
werd, te weigeren : de Russen/.ouden dan wel
licht niettemin hun troepen tegen Wrangel
in het veld gebracht hebben en kalmweg
de Polen hebben lal en oprukken een flink
eindweegs np Russisch gebied. Heel veel ver
der dan /ij nu door den vrede kwamen,
zouden zij ook in geval van oorlog wel niet
gekomen zijn, want een expeditie naar
Muskou in de herfst is, gelijk hekend, een gevaarlijk
bedrijf. De gunstige positie der Russische
regeering is dus niet zoo/eer een gevolg
van de kortzichtigheid der Pokn als wel \an
de simpele geografische gesteldheid, de tut
op een zekere hoogte onkwetsbaarheid \an
elke rcgeering die in Moskou zete't. 't Is nog
immer a's in vroeger eeuwen: Rusland U'
verslaan is bijna een onmogelijkheid, hoe /wak
zijn regecri m/ ook zij, hoc gedesorganiseerd
en slecht bes'mini liet land nok wezen nmge.
En ten siotte moet men het toch ook als een
fout van West-Europee-chc diplomaten h
schouwen, te rekenen op een voortdurend'.'
samenwerking van volkomen heterogene
groepen in en bij Rusland, alleen mei het
doe! de Soviet-regeering ten val te brengen.
Zoo was en i.-* de Fransche politiek ten aanzien
van Rusland.
Begrijpelijkerwijze ontstaat nu in Engeland
de neiging om den in |u!i j.l. tijdens de
l'oolsche nederlagen ingeslagen, maar na de
Pooisciic overwinning verlaten weg weer te be
wandelen. Engeland's Russische poliiiek
is immers niet, gelijk de Fransche, conse
quent en beginselvast, maar volkomen oppor
tunistisch : gaat het den Rooden slecht dan
werkt men met Frankrijk samen tot hun val,
maar beleven zij voorspoed dan geelt men
gehoor aan de stemmen die om het
aankimopen van handelsbetrekkingen met de Sovjets
roepen. Llovd tïeorge heeft voor belde hou
dingen een mooie formuleering gevonden en
in zijn jongste redevoering in de Gildenha!
kwamen zij beide voor den dag : het commu
nistisch bewind is de grootste waanzin die
bestaat (dus mag men het bestrijden, aldus
de conclusie) en liet zal daarom verdwijnen,
maar blijven kan en zal de anarchie die er
mee samengaat en deze bestrijdt men het
beste door handel te drijven. Aldus zullen
er nu weer nieuwe onderhandelingen gevoerd
worden en wij zullen zien of de Britsche libe
ralen gelijk hebben die zeggen da* er heel goed
met de Russen gehandeld kan worden, dan
wel de Fnmsclien volgens wie handel onmoge
lijk zal zijn omdat Rusland niemendal heeft
om te betalen.
Evenwel, handel o!' geen handel, de Russen
zullen ongetwijfeld hun expansie-politiek,
welke ten gevolge van de nederlaag tegen Po
len geschorst werd, hervatten en het eenige
waarnaar men op 't oogenblik raden kan is
of zij xielt weer naar het westen, dusopnieuw
tegen Polen /uilen wenden, dan wel oost
waarts. Tsitsjerin moet in een vreugdekreel
na de nederlaag van YVrangel gezegd hebhen
dal de regeering in .Moskou nu de handen vrij
beeft om met J'etljoera en anderen van zijn
soort af te rekenen en dit zal zeker wel
a'lcreerst gebeuren, maar Vermoedelijk zal het
geen /waar werk zijn en /al een expeditie
naar west ol oost spoedig tot de mogelijk
heden belioore:;. Wij wachten in spanning
af en conMatecreii dat het volgens \e!e be
richten op sten:c;] iigt'ende Sovjci-regime'
nog immer vrij krachtig e:i voor zijn omgeving
gevaarlijk is. Staat daarmee vasl dat die
berichten onjuist waren V Allerminst ! Kracht
naar buiten is \o|stre'<t niet immer een bewijs
van innerlijke soljdi'eit en het is \ enn< eüehik
heel wat gemakkelijker, \ ii''hoiulerddui/end
nMn iiit te nislen en van \oed- en
oor!o?^stuiu te voorzien ten einde vijandelijke
leger?te bestrijden dan in een kolossaal gebied als
Rusland K het gezag te handhaven, om II<T
niet eens te spreken van het economisch
le'-'en mogelijk te maken, want v/e kunnen nu
wel aannemen dat de So\ jet-regeeriug Ineriu
.merniinst gcslar.-pd K
Hel nieuwe gexaarda: de Enten!'1 in
Oo<iEuropa van Russisch'1!] kant bedreigt, treft
op allcrongeliikkigste wii/e samen mei de
gebeurtenissen in Griekenland, /iehiei' liet
verband tusschen 't een '-n het ander: nu
de Ruisen thuis de handen vrij hebben,
kunnen zij deze uitstrekken in de richting
van Per/ie en Klein \/ie en daar weer voeling
zoeken met de Tinkschc nationalisten, die
immers voor 't oogenblik hun hond.genootni
zijn. al moge men dit verbod dan ecu
moiMcrverbond achten, /ij ziin hiermee trouwens
reeds begonnen en 'hè! rampzalige Armeni
is alweer het slachtoffer geworden, is als 't
ware verpletterd tusschen Russen en Turken
/oud'1!' dat de Europccsche beschermers een
hand hebben uitgestoken tot redding. Ja,
we hebben zelfs gelezen dat Motst af a Kemal
Pasja, opperhoofd van de Geloovigen die in
deze streken strijden, uitgeroepen is tot volks
commissaris" in een der Armeensche steden !
De Entente staat derhalve vnor een voorhands
zeer machtige Russische-Turksrhe combinatie
in de streek der wereld die zij bij het verdrag
niet Turkije onder haar leden verdeeld heeft.
Troepen heeft zij in die buurt wel op de been.
iruiar bij lange na niet genoeg en ze kan er ook
niet meer zenden, omdat de Britsche en
Fransche naties er niet van gediend zijn,
daarginds haar leven of zelfs maar haar
belastingpeniiingen te wagen. De eenige
Ententestrijders in de L'.'vant zijn sinds eenige
maanden de Grieken, d.w./, de
Veiii/elistische Grieken en het is dus duidelijk vati
Hoevee' gewicht het voor de Entente is, dat het
Grieks''iie volk bij de verkie'ingen tiet ver
trouwen aan Venizelos heeft opgezegd en
daarmee in waarheid een votum heeft gegeven
voor de tei'ngkoms' van den Entente-vijand
Ex-Koning Konstantijn. Want ;!e Grieksche
verkiezingen werden door alle partijen be
schouwd als een soort referendum over de
vraag of Venizelos regceren zou niet den
jongen koning Paul a's heerscher-in-schijn,
dan wel o!' Konstantiin zou terugkomen en de
Kretcnzc'- \erdwijncn. l leze heelt dadelijk
di1 consequenties getrokken en is afgetreden,
terwijl zin) tegenstander Rhallis ecu kabinet
vormt, maar natuurlijk i- het zeer twijfel
achtig ot de EnteMte Kon^t ant iin zal laten
tei ui'kecren. Ais ze ir kans toe ziet, zal ze het
zeker Ivleüen. want /oodra bij weer regeer'
in G'\ekeiiljnd, is di: nie; mee' de kampioen
\oo>' de En'ente in 'ee', oosten, maar eei' haar
tegenstander, tenzij.... de diplomaten in
Londen en Parij-' het mei Keizer Wilhelm'^
/wagei' op een accoordie u-'oi'ai'. Wan! wel
beschouwd, ook al keer' d- voegcre koning
mei IcriiL!. na deze uitsp''aak dei' kiezers kan
in eik geva! \\nizeiov nie! met.]' dictator
in Griekenland hni\en en daarmee \erlics.t
het land "nvcr-nnUlcl''k i"! op zekere hoogte
de sympathie en het v v"'rouwen der Eiiteute.
Voor haar 's di' verlies zeker van niet minder
gewicht dan voor Griekenland zeil'.
Niemand heefi i.''aa'i getwijfeld "f Hongarije
zou lic' \ redesveiab'a:: aannemen gelijk
Duitschland en Oostenrijk deden. .Aldus ge
schiedde, maar het besluit wercl genomen met
rouw in de harten en met de rouwvlag op het
parlementsgebouw. Helaas bleef het niet hij
rouw : in dezelfde dagen, misschien in ver
band me' de nationale vernedering, misschien
onafhankelijkheid daarvan, is de Witte Ter
reur, uitgeoefend door een !mep wreedaardige
schelmen, officieren naar 't schijnt of
quasi-officieren, tot het ondragelijke gestegen.
Moorden, pijnigingen, aanvallen op straat zijn
talrijkei' geworden dan in de laai.-'te weken het
BRIEF VAN HOLLANDSCHEN
PIET AANDUITSCHEN FRITS.
Geurend met zijn Duitseli.
-)o(Lieve F n ets iek laas je wesen
Das iek zoo verdrietsieg ben
Das iek niet meer haasje-ober
Met je bausen spellen ken
's Morgens als wie gaan oentbeisen
Denk iek bij mijn boserham
He, iek wou das nou rnien Frietsie
Auk i en beesje esen kwam
Wees je nog das sloosje spriengen
Hoe je ien das waser viel
Das je niet doerst tliaus te kaumen
Met je vaule, natse kiel
En de kipf heeft seben koukens
En die laupen ien de laun
En de praumebautn verdausie
Staat van al de praumen schaun
Wees je al mien lieve Frietsie
Das iek op/ ien Doenderdag
Auk ien zoesje heb gekriegen
Das al melgje drienken mag
lek wees nies meer toe vertsellen
Want noe wees je al genoeg
En ik ben je jriendje Pietsje
Frietsie koem toch gauw teroeg.
Dauzend koesjes van oeuw
Piets
Schriel daatselijk teroeg.
J. H. S P E E N HO F F
IIIIIIIHIlmilllMllllllllllU
hij wellicht den weg der verarming op
gaan, en zoo kan men van Duitschland
ook slechts zeggen, dat het een kans heeft,
die het voor het oogenblik op geheel
WestEuropa vóór heeft. Of het echter sterk genoeg
is, om deze kans te benutten en uit zijn de
bacle synthetisch iets te scheppen, zal
men voorloopig slechts met de uiterste
iiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilitimiimMiiiiiiiitiiliitiiiMliMimmii
DEVO
Gouriff o Sigaar
FABRIKANTE
N. V. DIEVENBACH'a
Holt Slgaranfabrlik UTRECHT
iimiiimiii IIIMII iiiiiiiiiii i iiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiHHiiiii
geval was, en al heeft de regeering gezegd dat
zij er een eind zal maken, er is niet op te
vertrouwen dat zij de schelmen durft of zelfs
wil aanpakken. Dit is het ernstige van den
toestand : de regeering zelf wordt niet ver
trouwd en de vriendschap van den Regent
met een der hoofdaanleggers van het schrik
bewind, luitenant Hejjas, schijnt vast te staan.
Vooral de [oden hebben onder de terreur te
li'den, maar zij niet alleen, ook arbeiders,
niet- Joodschc intellectueelen en vele anderen.
Men verdedigt dit alles door te wijzen op de
gruwelen tijdens het bewind der Bolsjewisten,
maar kan in waarheid daarmee natuurlijk
niets goedpraten en de sympathie die Hon
garije in sommige kringen in West-Europa
heeft gewekt vermindert met den dag.
Naumai'k is het waar, dat Hongarije bij het
vredesverdrag slecht behandeld is, evenals
Duitschland en Oostenrijk, zeker niet slechter,
maar als liet gevolg van ziin verandering zich
uit in het vermoorden en pijningen van on
schuldigen, dan is de kans gering dat het
Hongaarsch.e protest tegen de rechtskrenking in
het westen weerklank vindt.
Over het verdrag van Rapallo nog een enkel
woord. Italiëbrengt daarmee een offer.
I-let ziet at' van de beheersching der
Dalmatisdie kust, blijft derhalve meesteres alteen in
het noorden van de Adriatische Zee, zegt
vaarwel aan het aloude ideaal deze geheel te
lieheerschen en laat de Slaven toe als overbu
ren. Een wijs hesluit, mits de politiek nu
verder gericht zij op het leggen van vriend
schapsbanden met de Slaven, waarvoor aller
eerst noodig zal zijn dat men d'Annunzio en
zijn vrienden belet de plaatsen in bezit te
nemen die aan de tegenpartij gelaten zijn.
Serviëziinerzijdi ziet af van Fiume, dat onaf
hankelijk wordt, en legt er zich bij neer dal
een half millioen Slaven onder Italiaanse!]
bewind komen. Moge ook de Serven zich nu
onthouden van 'verbittering der goede ver
houding en niet, zooals vroeger immer ge
schiedde, het Slavische irreder. .srne aanstoken
Voor beide partijen is een voortzetting der
zeHovet'winning noodig. Laten we er het beste
\an hopen.
En eindelijk.... de eerste zitting van den
Volkenbond in Génève ! 't Is moeilijk zich
eenige illusie te maken omtrent de vruchten
dezer bijeenkomst van ouderwetschc diplo
maten, zonder Amerika, zonder Duitschland.
zonder Rusland, een Entente-conferentie
met deelneming van .gewezen neutralen. Laat
ons ook hier liet beste hopen, 't Is beter om
het zoo te beproeven dan in het geheel niet.
1. C. VAN OVEN